t u
Het Speek van Het Kerkhof.
Maandag
18 Juni,
No. 140.
44s Jaargang»
1800.
NSTBODE
Ijj fltze Coaraut tóoort eei ispetsel.
ARltltri tf I)
FEU1LU3TON.
VtlssiafSCÏK (emit
mt Gtfll ItsÉitpMiÉ,
likm Jfstólsi est
Binnaniandsoba kuchten
Abzijilc lliwleziq.
\C6MT
Dienstbode
wnstbode
f 0,45.
lis verkrijgbaar.
Gemeentebestuur.
2-)
De rechtszekerheid in de
Oostersche maatschappij.
fiek van gouden en zil-
van GEBRs. WEIJENS
geplaatst worden.
trek naar elders der vorige
|fst voor dadelijk, bij Me-
ISSE, Rommelkade 303.
>n flinke
res: „Au bon Marché"
H 94.
dres Badhuisstraat N 48.
in
tl ic iiE rs'.
27 12.37
20 12.30
08 12.18
,53 12.03
.19 11.59
10 11.50
24 11.31
IS 11.23
IKLBORfl.
32 1.27 4.07 3.47 9.
O 25 1.20 4.— 6.40 9,
O 13 1.03 3.43 8.23 9
0 01 12.53 3.33 6,13 3.
9 51 12.49 3.29 6.09 8
9,45 12.40 3.20 6 8,
9 29 12.24 -3.04 5.41 3
9.23 12.L8 2.53 5.38 8
ISSINUEiJ.
0.32 1.27 4.07 6.17 E
9.15 12.40 3.20 6.— E
9.33 12.23 3.03 5.48 8,
9.30 12.25 3.05 8.45 8.
9.25 12.20 3.— 5.40
9.20 12.15 2.55 5,35
her 1906.
1,50 a) b) nm. 3,23 g) en 6,10 (c
12,15 a) nm. 3,50 g) en 6, 40
i nm. 1,55 a) en 4,45
b) nm. 3,23 en 6,10 e) f)
I minuten na het vertrek van
ekenskerke n. Neuzen vm.
1,30
Breskens, Borssele en Neuzen
e k d a g e n van 16 April to
VC«£<i
VLISSIÏGStHE COURANT
Prijs pei drie maaodee S US®, femee ps? jmk 1,50,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
A DVEETENT1ËNvan 14 regels ƒ0.40, Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij diiecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en olielié's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
GEWAPENDE DIENST.
Collecte ten behoeve van het fonds tot
aanmoediging en ondersteuning van
den gewapenden dienst.
Burg. en Weth. van Vlissingen
maken bekend
dat de gewone jaariijkscbe collecte
ten behoeve van het fonds tot aanmoe
diging en ondersteuning van den ge-
wapenden dienst in Nederland, zal ge
houden worden Maandag 18 Juni e.k.
en noodigen een ieder uit om door milde
bijdragen tot het beoogde doel te willen
medewerken.
Er is hiervan afkondiging geschied,
waar het behoort, den 13 Juni 1906.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
VERKIEZINGEN.
Opa aken der lijst van Kiesgerechtigden
voor de Kamer van Koophandel
en Fabrieken.
De Burgemeester van Vlissingen
noodigt heD, die niet op de in het
jaar 1904 vastgestelde Kiezerslijst voor
komen, maar aanspraak kunnen maken
om op de Kiezerslijst te worden ge
plaatst, uit, daarvan vóór 1 Juli a.s. ter
Gemeente-Secretarie (Griffie) aangifte
te doen, volgens het daarvoor vastge
stelde formulier, waarvan aldaar exem
plaren kosteloos verkrijgbaar zijn.
Art. 6 van het reglement bepaalt,
dat men om Kiezer van leden eener
Kamer te zijn moet voldoen aan de beide
volgende voorwaarden
a. kiezer zijn van leden vau den raad
der gemeente, waar de Kamer geves
tigd is
b. aldaar bestuurder of medebestuur
der zijn en gedurende ter minste twaalf
achtereenvolgende maanden zijn geweest
van een bedrijf van handel of nijver
heid.
Vlissingen, den 1 Juni 1906.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
BEKENDMAKING.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat blijkens bij hem ingekomen ambts
bericht Djeddah wegens pest is besmet
verklaard.
Vlissingen, den 15 Juni 1906.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Sedert het jaar 1727 waren vele
dweepzieke gemoederen onder den be
dwelmenden invloed van zeker bijgeloof,
eerst in Parijs, later in geheel Frankrijk.
Het bovennatuurlijke oefende een de-
moniscken invloed uit. Op het graf van
deFransois de Paris op het St. Medardus-
kerkhof geschiedden teekenen en wou
deren, naar men beweerde. De geesten
van afgestorvenen verschenen, zieken
werden plotseling genezen en gezonden
vielen in hevige stuiptrekkingen neder.
He vurige ij veraars voor deze geestver-
storende ziekte noemde men „Convui
'ionaires." Tallooze geschriften vóór en
'egen werden in het licht gegeven. Zij,
die meer verlicht waren, en de vrijden
kers spotten er te vergeefs mee, het
hielp niets, de dweepzucht was over
machtig.
Onder de dweepers, die voor boven-
BEKENDMAKING.
WoniDgwet.
Burg. en Weth. van Vlissingen
brengen nogmaals ter openbare
kennis
dat verhuurders van woningen, welke
drie of minder ter bewoning bestemde
vertrekken bevattenverplicht zijn
nieuwe aangifte te doen binnen ééne
maand nadat de woning door een nieu
wen huurder is betrokken, tenzij deze
inmiddels de bewoning heeft gestaakt.
Formulieren van aangifte zijn koste
loos verkrijgbaar ter gemeente-secretarie
(bureau bevolking) geene andere for
mulieren dan deze mogen gebruikt
worden.
Niet of riet behoorlijke voldoening
aan een dezer verplichtingen wordt in
gevolge artikel 39 der Woningwet ge
straft met eene ge 'dboete van ten hoogste
rij) en twintig gulden.
Vlissingen, 16 Juni 1906.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
SCHIETOEFENINGEN.
Onveiligheid vaarwater.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter kennis van zeevarenden,
die daarbij belang kunnen hebben
dat in de eerste helft der maand Juli
a.s., schietoefeningen zullen worden ge
houden van het fort Pampus, Zuiderzee,
zoomede van het fort aan den Hoek
van Holland
dat omtrent de regeling dier schiet
oefeningen inlichtingen zijn te bekomen
ter gemeente-secretarie, op eiken werkdag
van 's morgens 9 tot des namiddags
4 ure.
Vlissingen, 16 Juni 1906.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Een wetsontwerp, van groote betee-
kenis voor onze Oost-Indische bezittin
gen, sinds lang aanhangig, komt waar
schijnlijk binnenkort bij de Tweede
Kamer in behandeling. Veel zal daarbij
afhangen van den tijd dien de Kamer
nog voor de schier eindelooze beraad-
slagirgen over het arbeidscontract noo-
dig heeft en indien de Kamer hare
wijze van werken niet grondig herziet,
staat het te vreezen dat in 't vervolg
het eene belang steeds bij het andere
zai moeten achterstaan.
bedoeld bjjgeloof toegankelijk waren,
behoorde ook de jonge graai Philibert
de St. Aignan, een der rijkste edellieden
vau Guynne en eigenaar van groote
landgoederen en van een prachtig paleis
in de stad Agen. ODgeveer een jaar
geleden stierf zijn hartelijk geliefde
vrouw, Hortense, die even gevoelig en
dweepziek was als hij zeif. Na haar dood
verviel hij in eene diepe droefgeestigheid
die slechts na verloop van tijd vermin
derde en eindelijk verdween bij het
ontluiken eener nieuwe liefde.
Marion de Ceyles, eene voorname
jonge dame, boeide hem door baai-
schoonheid en door de gaven van haar
verstand en hart en hij zag zijne
liefde beantwoord. De openlijke verloving
was reeds gevierd. Sedert een jaar had
hij alle luidruchtige feesteu vermeden
en nu was het de eerste maal, dat hij
zich weer in den stroom der vermaken
wierp. Hij was met zijn verloofde eu
baar mama op het bal masqué.
De beide dames zaten in een hoek
der zaai op oen divan. Daarnaast stond
graaf Philibert tegen een pilaar teieunen;
hij was gekleed als een kruisridder.
Deze drie personen waren natuurlijk
gemaskerd, evenais de personen, die zich
TelepIuoiiRumuiei' 10.
Bij het wetsontwerp hetwelk wij op
het oog hebben, warden twee artikelen
van het Indische -sgeeringsstelsel ge
wijzigd. Deze wijziging heeft ten doel
den wettelijken toestand van inlanders,
zoowel christenen als niet-christenen te
verbeteren en de waarborgen voor hunne
rechtszekerheid te versterken.
Volgens art. 109 van het genoemde
regeeringsreglement zijn de bepalingen
ervan en van alle andere algemeene
verordeningen, waarin sprake is van
Europeanen en inlanders, in het alge
meen ook toepasselijk op de met hen
gelijk gestelde personen.
Met Europeanen werden gelijk gesteld
alle christenen, dus ook niet Euro-
pceeohe, en alie personen, welke niet
uitdrukkelijk met inlanders zijn gelijk
gesteld.
Met inlanders werden gelijk gesteld
Arabieren, Mooren, Chineezen en allen
die Mohammedanen of heidenen zijn,
en alle Japanners.
Uit de eerste bepaling zou men kun
nen afleiden dat ook inlandsche chris
tenen, gedoopte Javanen b.v., met Euro
peanen werden gelijk gesteld, maar dat
was de bedoeling niet. Uitdrukkelijk
werd bepaald dat die inlandsche chris
tenen onderworpen bleven aan het ge
zag der inlandsche hoofden, en met
opzicht tot rechten, lasten en verplich
tingen, aan dezelfde algemeene, gewes
telijke en gemeenteliiko verordeningen
en instellingen, als do inlanders die het
christendom niet belijden.
Tegenover eenheid van recht in het
moederland, staat dus ongelijkheid van
rechtsbedeeling in de kolonie. Er is
een afzonderlijk recht voor Europeanen
en voor inlanders, waarbij bet natuur
lijk noodig was te beslissen, wie van
de in de koloniën gevestigde personen,
die geene Europeanen en ook geene in
landers zijn, bij de eersten, en wie bij
de laatsten zullen worden ingedeeld.
En nu het verschil.
Voor zooveel de Europeanen betreft,
berust de rechtspraak in burgerlijke en
handelszaken, alsmede in strafzaken, op
algemeene verordeningen, die zooveel
mogelijk moeten overeenkomen met onze
Nederlandscha wetten.
De gouverneur-generaal is bevoegd
om, in overeenstemming met den raad
van Nederlandsch Indië, die dus in deze
meer dan adviseerend lichaam is, de
daarvoor vatbare bepalingen van die
Abonnemcnts-Advertentiën op) neer voordeelige voorwaarden.
verordeningen, zoo noodig gewijzigd,
ook toepasselijk te verklaren op de
inlandsche bevolking of een ge
deelte ervan.
De inlanders hebben ook de bevoegd
heid om zich vrij willig te onder
werpen aan het voor de Europeanen
vastgestelde burgerlijk- en handelsrecht.
Overigens worden door den in-
landschen rechter toegepast, de gods
dienstige wetten, instellingen en ge
bruiken der inlanders, voorzoover die
niet in strijd zijn met da algemeen er
kende beginselen van billijkheid en
rechtvaardigheid.
Deze godsdienstige wetten, instellin
gen en gebruiken noemt men „d e
ada t". Bij ons zouden wij spreken van
gewoonterecht.
Nu komt het we! eens voor, dat om
trent de eene of andere aangelegenheid
geen gewoonterecht bestaat, en dan
moet de rechter de algemeene beginse
len van het recht dat voor Europeanen
geidt (niet het recht zelf) tot richtsnoer
nemen.
Wat het strafrecht betreft, hierin
geldt het gewoonterecht der inlanders
niet. Behoudens eenige wijzigingen is
het voor Europeanen in Indië geldende
strafwetboek op de inlandsche bevolking
toepasselijk verklaard. Die wijzigingen
betreffen minder den grond van het
strafrecht dan wel de wijze waarop
gestraft wordt. Zoo treedt b.v. voor den
inlander de dwangarbeid, waarvoor bij
meer geschikt is, in de plaats van de
op Europeanen toegepaste gevangenis
straf. Zooals men weet worden deze
dwangarbeiders .ook voor verschillende
werkzaamheden bij de expedities ge
bruikt.
Esd groot deel van ons burgerlijk
en handelsrecht is toepasselijk verklaard
op de vreemde Oosterlingen op Java
en Hadoera en op verschillende zooge
naamde buitenbezittingen. De burger
lijke rechtsvordering en de strafvorde
ring zijn overal op de leest onzer wet
boeken geschoeidzoodat ten slotte
alleen op gebied van burgerlijk en han
delsrecht, de gewoonte der inlanders
voor hen kracht van wet heeftterwijl
zij voor vreemde Oosterlingen alleen
geldt met betrekking tot het familie
recht en de erfopvolging. Maar, zal
„de adat" gelden, dan moet er be
paald eeue gewoonte bestaan omtrent
de zaak waarover het geschil loopt,
op het feest bevonden edellieden met
hunnedameB, officieren yan het garnizoen,
hooggeplaatste ambtenaren en andere
waardigheidsbekleeders.
Vreemd De jonge graaf blikte vol
liefde op zijne Marion neder, en toch
dacht hij in stilte aan zijn overleden
vrouw, Hortense, die vroeger ook als
vroolijke bruid met hem in deze zelfde
zaal aan prachtige feesten had deelge
nomen. En nu sluimerde zij ginds onder
de aarde in het familiegraf op het
kerkhof St. Sulpice.
Terwijl hij daar zoo in droefgeestige
gedachten verdiept stond, werd hij op
den schouder geklopt door een iu het
zwart geklseden heer met een zwart
masker, die hem in het oor fluisterde
„Doorluchtige kruisridder, uwe Hor
tense laat u groeten Er is een dame
van gene zijde des grafs gekomen, die
u verlangt te spreken. Als ge andere
berichten verlangt, Philibert de St.
Aignan, volgt mij dan
Eu de angstwekkende onbekende
verwijderde zich midden door het bonte
gewoel der gemaskerden.
De jonge graaf was verbaasd en
ontsteld over de raadselachtige woorden
van den zonderlingen bode, die hem
terwijl de gewoonte in elk geval niet
in strijd mag zijn met algemeen be
kende beginselen van billijkheid en
rechtvaardigheid.
Het gewoonterecht, dat in ons recht
slechts in geringe mate van kracht is,
bestaat uit een aantal regelen, welke
zich langzamerhand hebben ontwikkeld
uit het herhaaldelijk voorkomen van
dezelfde zaak. Heeft men vaak in het
zelfde geval op dezelfde wijze gehandeld,
dan wordt dat langzamerhand tot een
vast gebruik en begint men ten slotte
aan te nemen, dat men niet andera
meer handelen mag. Hieruit volgt van
zeif dat gewoonte of adat nooit in alle
gevallen kan voorzien en ook in het
Oosten is dat zóó. Veel van de gebruiken,
bij Haleiërs en Javanen in zwang, grondt
zich op het Mohammedaansche recht.
De adat voorziet bij hen in hoofdzaak
in aangelegenheden betreffende de fa
milie en het erfrecht, het recht op den
grond, eenige verbintenissen, enz. Zoo
dra er sprake is van dingen die oor-
pronkelijk bij den inlander niet in ge
bruik of niet bekend waren, waarom
trent zich dus geen bepaald recht kon
ontwikkeien, laat de adat hem in den
steek, hetgeen vooral in onzen tijd van
groote beteekenis is, omdat met tal van
handelingen en overeenkomsten, aan de
Westersche maatschappij ontleend, de
inboorling tegenwoordig ook in aanra
king komt zoodat er niets anders over
schiet dan, in geval van quaestie, recht
te spreken naar de beginselen van de
wetten die voor Europeanen gelden.
Bestaat er wèl eenige gewoonte, maar
acht de rechter die in strijd met de
algemeene beginselen van recht en bil
lijkheid, dan schiet hem niets anders
over dan op dezelfde wijze te handelen j
waaruit gemakkelijk valt af te leiden,
dat er weinig rechtszekerheid, mot an
dere woorden, weinig waarborg bestaat,
dat in gelijke of uagenoeg gelijke ge
vallen, en op verschillende plaatsen, op
dezelfde wijze recht zal worden gespro.
ken.
ondanks zijn vermomming herkend had.
Hij fluisterde Marion toe„ik kom
spoedig terug, lieveling en volgde den
onbekenden gast, vast besloten, dien man
te ontmaskeren en ter verantwoording
te roepen, ingeval deze zich eene on
gepaste scherts wiide veroorloven.
Na even rondgezien te hebben, sloop
de onbekende door een zijdeur de zaal
uit, en graaf Philibert volgde hem. Zij
waren nu in een lange gang, waar zij
eerst een kellner en later een kamenier
ontmoetten.
„Mijnheer riep de graaf.
„Kom meel" antwoordde de onbe
kende.
„Wie zijt ge
„Eene bode van gene zijde des grafs."
„Waagt ge het met mij te schertsen
„Met mijn masker geniet ik onbe
grensde vrijheid, heer graaft"
Aan het einde van de gang opende
hij een deur en sloeg de rijk geplooide
portière open.
„Treed hier binnen, heer graaf, als
ik u verzoeken mag 1"
Op dat oogenblik begon de muziek
in de balzaal weer. Onrustig en toch
ook nieuwsgierig trad St. Aignan de
kamer binnen, die door een lamp zwak
Subsidiesren van bijzonders kweek
scholen.
Tegen het Kon. besluit van 8 Meijb,
houdende voorschriften betreffende het
verieenen vaa rijksbijdragen aan ge
meentelijke en bijzondere kweekscholen
verlicht werd. De waskaarsen van een
driearmigsn lichtkroon schenen pas kort
uitgeblazen, dat kon men gemakkelijk
door don reuk waarnemen.
Tegenover de deur, op eenige schreden
afatauds van den haard, stond eene in
het zwart gekleede dame met een zwart
masker voor.
„Philibert, Philibert, Philibert 1" sprak
zij langzaam, „je komt dus nog eens
bij mij 1"
De graaf beefde. Dat was precies de
stem vau Hortense, aileoa wat doffer.
Ook de gestalte en houding herinnerden
aan haar. Hij zocht met zijn blikken
den onbekende, die hem heerheen ge
voerd had, maar deze was verdwenen.
„Wat moet dat beduiden?" vroeg de
graaf misnoegd, maar toch ontsteld.
„Wat heeft deze misdadige fopperij te
beduiden
De zwarte dame antwoordde plechtig
„Herinnor je je nog, Philibert, dien
mooien avoud in Mei, nu twee jaar
geleden We zaten in het prieel, luister
den naar de nachtegalen en kusten
elkander.
Wordt vervolgd.)
