UUR:
St. Nicotaas
fbode
akeR japon
No. 287,
43e Jaargang.
Woensdag
6 December.
Binnenlandsclie kricMeu.
FEUILLETON.
SEGBOER,
n Hercules,
MESS!
1805.
Telepfaaonnummer 10.
fen delicieuse BOTER.
'ERS 60 ct. p. pond
SPECULAAS met
on a 5, 6, 8, 10 en
27 V,, 35, 45 en 55 ct
prten SUIKERGOED
HARTEN en LET-
arreerende prijzen.
;f en oordeelt
Aanbevelend,
133, Ylissingen.
on worden ten spoe-
90©O08
ericht IENVEBDIS-
BsBureau van
ontvangen versche
Paling in alio
Ook de bekende
Dee. a. s. in klein
van dit blad.
1AU.
zeer mooi zacht
70 oM.,hetwelk
ant een weinig
|t gebruik ech-
len thans tegen
irijs van slechts
a 30 el direct
ïegen fabrieks-
prima qualiteit
[rs met recht
op aanvraag
jukje krijgt men
jg DAMESLA-
2 el voor een
en Bordeaux,
Grijs, Donker
n of Beige.
postwissel er
„voor Flanel,"
de Japou die
a o, (o.)
Hiddelburg v.v.
Remise:) v.m.
5.50.
'.55/9.30, 11.--,
-, 2*45, 3.30,
7.50, 8.40, 9.30,
n, Zeilmarkt
.20*. 8.40, 10.15,
2.05, 2.50, 3.35,
'.55, 8.45, 9.35,
slechts tot de
mmmm.
6.20, 7.i
10.20, 10.40,
30,1.—*, 1.25*,
,25 4.50, 6.10,
rm. 6,10, 6.30,
10.10, 10.30,
12.10, 12.45,
.40, 4.10, 4,35,
8.80.
IZondags uit.
iCBSLQE.
3,23 e) g)
,50 g)
vertrek van
uzen vm. 8,30
Neuzen ten
wachten.
Neuzen tan
wachten.
t.
van Ne mi
VlISSIIGSCBE COURANT
Prijs per drie maanden ïVaaeopgt jposi jr 1,50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitga ver
F. VAN DE VELDE ,!r., Kleine Markt, I. 187-
ADYERTENTIËNvqm t4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Twtede Earner.
Aan de memorie van antwoord op
het voorloopig verslag der begroeting
van binnenlandsche zaken is het volgende
ontleend
De minister heeft nogmaals te kennen
gegeveD dat herziening' der lager on
derwijswet niet in de bedoeling der re-
geering ligt.
De wijze van oplossing van het vraag»
stuk inzake bouw en inrichting van
bijzondere schoollokalen verdedigende,
maakt de minister bezwaar tegen het
scheppen van een uitzonderingsbepaling
ten behoeve van scholen, welker bouw
reeds was aangevangen vóór de inwer
kingtreding van het Kon. besluit be
treffende deze aangelegenheid.
Een verhooging der jaarwedden van
de diatricts-schoolopzieners zal worden
onderzocht.
De minister erkent de wenschelijk-
heid van de uitbreiding van het getal
kweekscholen, doch wijst op de finan-
cieele gevolgen daarvan.
Voorbereid wordt een bestuursmaat
regel, vaststellende een minimum van
eischen en voorwaarden voor het be
komen van rijkssubsidie als kweekschool.
Bereid om de belemmeringen op te
ruimen, die het tot haar recht komen
van de bedoelingen der Leerplichtwet
in den weg staan, schrijft de minister
hare gebrekkige werking in hoofdzaak
toe aan de regeling der strafprocedure
hier te lande en is bereid met den
minister van justitie in overleg te tre
den over vereenvoudiging voor de pro
cedure van leerplicht overtredingen.
Voor handelend optreden van rogee-
ringswege inzake schoolartsen acht hij
thans den tijd nog niet gekomen.
Eenvormige regeling van den duur
der schooltijden acht de minister niet
wenschelijk. Ten aanzien der opleiding
van spraakleeraren, acht hij partij kiezen
in de nog zoo ver uiteenloopende denk
beelden ongeraden. Intusschen wil hij
eene goede en zuivere spraak bij nor
maal gevormde kinderen bevorderen.
De minister deelt mede, dat zijn
ambtsvoorganger geen bezwaar had
tegen het verspreiden der circulaire in
het belang der werving voor de kweek-
Bchool voor zeevaart.
Nadere regeling van de bezoldiging j
der onderwijzers bij de rijksnormaalles- i
sen, wordt opnieuw onderzocht. Ver- i
meerdering van het aantal rijkskweek- j
scholen stuit voorshands af op den
financieelen toestand. In onderzoek is
bet Bubsidiëeren uit 's rijks kas van j
scholen voor zwakzinnigen.
Kort na zijn optreden heeft de mi-
nister de herzieningen der Armenwet
binnen den kring van zijn nadere studie
getrokken.
Op dit oogenblik is 't den minister
niet mogelijk een stellige toezegging
te doen over de indiening van een
wijziging der gemeentewet, in verband
met de uitbreiding der gemeentebe
bedrijven.
Binnen niet te lang tijdsverloop kan
der Staten Generaal een wetsontwerp
betreffende de zekerheidsstelling van
gemeente-ambtenaren bereiken.
De minister stelt zich voor een wet
telijke regeling der Banken van leening
ter hand te nemen.
Een wetsontwerp tot regeling van
het toezicht op levensverzekering-maat
schappijen en begrafenisfondsen heeft
het departement nog niet verlaten. De
minister is bereid er zijn aandacht aan
te wijden.
Tijdverlies.
De manier waarop onze Tweede Kamer
werkt is uiterst langzaam het „U. D."
moppert er weer eens over
Daar wordt ons in de gewisselde
stukken over hoofdstuk I nog weer eens
lang en breed maar niet diep, herhaald
wat reeds in alle couranten heeft ge
staan en bij de beraadslaging over het
adres van antwoord in de Eerste Kamer
besproken is, en het gevaar dreigt, dat
we over eenige dagen dat alles nog eens
goed aangelengd, mondeling in deTweede
Kamer zullen moeten hooren voordragen.
In het voorloopig verslag over hoofd
stuk III (buitenlandsche zaken) om
een ander voorbeeld te noemen, wordt
een heele reeks vragen gedaan, rijp en
groen, belangrijk en onbelangrijken
in de memorie van antwoord worden
deze vragen stuk voor stuk, rueeren-
deels op volstrekt afdoende wijze, be
antwoord.
Speciaal van deze memorie van ant
woord op hoofdstuk III zou men ge
waigd zjjn te zeggen,dat de zaak daarmee
fiu wel uit kon zijn.
Missch'en is er een enkel twijfel
achtig punt overgebleven, dat men door
mondelingo bespreking zou kunnen op
helderen.
Dat kon in enkele uren afloopen
Maar wij zien niet in, dat het noodig
is, om al de schriftelijk gedane vragen
en gegeven antwoorden nog eens weer
heel breed en lang mondeling te her
kauwen.
En toch staat het te vreezen, dat het
aldus weer gebeuren zal.
Het blad geeft dan het volgende voor
stel tot tijdbesparing aan de hand
Beter ware het, zoo men uitging van
de erkenning van den feitelijken toe
stand, dio zich historisch allengs ont
wikkeld heeft, dat namelijk de leden
niet zijn losse individuen, maar zich
vrijwillig organisch in partijen hebben
vereenigd.
Er ware nists tegen, dat het regle
ment van orde dien bostaanden toeBtand
erkende.
In dat geval zou men kunnen ver
krijgen een jaarlijks in plaats van de
afdeelingen te benoemen commissie,
bijvoorbeeld van 20 leden, een lid tel-
Novelle uit het Eransch.
3.)
Het jonge meisje sprak dit woord
tiet zonder rilling uit, welke niet aan
Léon ontging, en ging naar hare vriendin
die toen bezig was om den inhoud van
fa portefeuille onderste boven te keeren
»m al de teekeningen na elkander te
bezien.
Kijk eens, kijk eens, Maria Rosa,
®ide Mettinadit is Netni, het meer,
fa Cavi-berg en nog vele andere plaatsen
fac allen zonder twijfel gelijkend zijn.
Wat gij daar hebt, zeide Léon,
's een bewonderenswaardig gezicht van
fa omstreken van Terracine.
Gij gaat dus wel eens teekenen
°P den Terracine-weg 1 riep Maria Rosa
tiet een verschrikt gelaat uit.
Ik ben ar dikwijls in de eerste
dagen, die ik hier doorbracht, heen ge
weest, maar nu blijf ik op deze plaats.
Deze plaats, antwoordde zij dadel jjk,
is op zekere uren even gevaarlijk als
de anderen.
Ik ben geneigd het te gelooven,
zeide Léon glimlachend,
Mijnheer begrijpt volstrekt niet
dat je struikroovers meent, viel de
kleine brunette hem in de rede ik
moet u zeggen, mijnheer, dat Maria
Rosa niets anders bedoelt.
O, wat de struikroovers betreft,
antwoordde Léon lachende, ben ik wei
mans genoeg om die af te wachten als
ze komen.
En als ze met hun tienen, met
hun dertigen komen, wat geven u dan
uwe wapens riep het jonge meisje
levendig uitzullen zij dau niet het
sterkste zijn Mettina zal u even goed
als ik zeggen dat men alle dagen op
den weg van Rome naar Napels onge
lukkige reizigers vermoord op den grond
ziet liggon, dat nog onlangs een jonge
Engelschman, die zich met teekenen
vermaakte, aan den oever van het Al-
bana-meer verdwenen is
Hier scheen het jonge meisje hare
stem te hegeven en haar lichaam beefde
kens aan te wijzen door 5 leden uit
de volle vergadering.
Haar samenstelling zou dan dit jaar
ongeveer aldus worden 5 katholieken,
4 unionisten, 3 anti-revolutionairen, 2
vrijzinnig-democraten, 2 vrije liberalen,
2 christelijk-historisehen, 2 sociaal de
mocraten.
Elk wetsontwerp wordt dan in de
eerste lezing in de volle vergadering
gebracht, die summier beslist of het
aanstonds zal worden behandeld, dan
wel naar de commissie zal worden ver
zonden.
Door deze eerste lezing spaart men
het papier voor de gewisselde stukken
over onbeteekeuende of gemakkelijk te
overziene onderwerpen, gelijk b. v. de
naturalisatie-wetten en dergelijke meer.
Acht men ook hiervan rauwelijksche
behandeling gevaarlijk, welnu, men
drage dan een voorloopig onderzoek op
aan een lichaam analoog aan de tegen
woordige Centrale Sectie, dan recht
streeks uit de volle vergadering te he
noemen.
Maar nu wordt een wetsontwerp naar
de commissie verwezen.
Welnu, nu houdt vooraf elke partij
hare clubvergadering. Dit geschiedt
reeds nu vrij geregeld, dan echter zal
het hebben practisch nut. Door deze
clubvergadering toch worden de com
missieleden uit elke partij toegerust met
de kennis van de wenschen en meenin
gen in hun fractie heerschende. Van
deze vergadering kan men notulen ma
ken maar die werken niet naar buiten
en vormen geen officieel staatsstuk.
Nu komt de commissie bijeen. Dat
is dus één vergadering iu plaats van
vijf en een vergadering van 20 in plaats
van een vergadering van 100 vanzelf
aanleiding tot beknopter behandeling
van zaken. Allerlei détails en futilitei
ten vallen dan uit den aard der zaak
weg.
De ministers kunnen worden uitge-
noodigd vergaderingen jder commissie
bij te wonen. Men is dan „en petit
comité" bij elkaar. De minister kan
ophelderingen en verklaringen geven,
die eventueel in het verslag worden
opgenomen. Voorloopig verslag en me
morie van antwoord worden tot één
stuk samengevat, dat beknopter moet
uitvallen dan thans.
En dan wijst de partij vergadering
uit haar midden de sprekers voor de
openbare behandeling aan.
Zoo wordt vermeden, dat onderschei
dene leden uit één partij na elkaar in
het openbaar lange redevoeringen staan
te houden.
Met den Franschen slag zou het zóó
ook nog wel niet gaan maar veel thans
verspilde nationale tijd zou door zulk
een orde van zaken toch ongetwijfeld
worden uitgewonnen.
Een half miiliosn antirevolutionairen.
In eenige bladen was bericht, dat de
anti-revol. partij een half millioen zielen
Abonnements-Advertentiën
oj) zeer. voowleelige voorwaarden.
telt. Hoe komt men daaraan vraagt
„De Standaard" en antwoordt:
Het vermoeden schijnt niet ongegrond,
dat „De Heraut* de bron is; doch dan
heeft men niet goed onderscheiden.
„De Heraut" heeft meermalen, als er
sprake was van de sterkte der onder
scheiden kerkelijke gezindten, er op
gewezen, dat het zielental der gerefor
meerde kerken in Nederland ongeveer
een half millioen bedraagt.
Nu kan ieder weten, dat de anti-re
volutionaire partij geen kerkelijke partij
is, dat ze haar leden telt onder de ge
reformeerden, maar ook onder hervorm
den. Zelfs behooren Doopsgezinden en
Lutherschen tot haar.
De heeren predikantenTalma, Postma,
Van der Voort van Zijp, Jongebreur,
Van Grieken. Hogerzeil, De Looze,
Prins, Vunderink, behooren in hunkring
en ook daarbuiten tot de vooraanstaande
en leidende anti-revolutionairen en
ze zijn predikanten bij de Ned. Herv.
kerk.
We noemden slechts enkele predikan
ten er zouden nog heel wat meer na
men bijgevoegd kunnen worden.
Doch de genoemde namen zijn vol
doende om duidelijk te laten uitkomen,
dat de anti-revolutionaire partij niet is
een kerkelijke partij, en dat het aantal
harer leden vanzelf niet kan worden
beoordeeld naar de sterkte van een be
paalde kerkelijke groep.
Ongetwijfeld mag worden aangeno
men, dat, wellicht met een zeer enkele
uitzondering, alle leden der gerefor
meerde kerken behooren tot de antire
volutionaire partij maar tot deze partij
hebben zich ook tal van Hervormden
als een vallend blad.
Het is maar al te waar, zeide
Mettina, dat het land niet veilig is,
vooral nu men bang is soldaten op de
bende af te zenden omdat er, geloof ik,
geen enkele teruggekeerd is van de
laatste afdeeling, welke uitgezonden
werd om de bosschen van den Cavi-berg
te doorzoeken.
Dus schuilen da roovers op den
Cavi-berg
Voor het grootste gedeelte, maar,
zooals mijn vader wel eons lachende
zegtindien de huizen van Nerni in
brand geraakten, zou er meer dan één
gebraden worden.
Gij hoort het, mijnheer, zeide
Maria Rosa, wier bleekheid toen schrik
aanjoeg, gij keert terug naar Margaritta,
op het uur dat de werklieden van het
land komen, niet waar Dan zal ik het
verdriet niet hebben dat ik u een nut-
teloozen raad gegeven heb. j
Die raad moet mij uit den hemel
gezonden zijn, daar hij mij door een
engel gebracht is, antwoordde Léon,
terwijl hij de hand, die het jonge meisje 1
hem op vriendschappelijke wijze toestak,
kuste. Ik zal hem volgen, lieve Maria j
Rosa, gij kant er op rekenen.
I Het berichtje, dat onze partij een
j half millioen zielen zou tellen, is der-
j halve geheel onjuist iets wat trou
j wens bij de jongste Kamer-stembus ook
j duidelijk uitkwam.
Se Prissch-Christelijk-Historisohs partij.
Wij hebben reeds een verslag opge-
nomen van de te Rotterdam gehouden
vergadering van een aantal kiesveree
nigingen in Zuid-Holland, die zich ver
eenigd hebben op den grondslag van
het Priesche program,
j Aan het verslag dat „de Volksbode",
orgaan tot handhaving van het christe-
lijk-historisch karakter der natie, van
deze vergadering geeft, ontleenen wij
het volgende
De voorzitter, dr. H. Schokking van
Vlaardingen, stelt allereerst aan de
orde de vraag, welke statuten de Bond
in Holland zal hebben. Hij stelt voor,
1 die van den Frieschen bond óver te
nemen, behoudens de wijzigingen, die
noodig zullen blijken,
j Niemand der aanwezigen heeft hier-
tegen bezwaar. Van de opmerkingen,
bij de voorlezing van de verschillende
artikelen gemaakt, wordt het volgende
aangestipt
Tegenover de Chr. Hist, partij, die
In de schoone oogen van het bemin
nelijke meisje vertoonde zich de uit
drukking van een ongewone vreugde.
God zij geloofd zeide zij, en de
heiligen, dat zij mijn bede niet afgewe
zen hebben.
Bij deze woorden, die zij met gevou
wen handen en op den toon der innigste
godsvrucht uitsprak, was Léon tot in
het diepst zijner ziel bewogen.
Maria maakte Mettina opmerkzaam
dat het kwartieruurs reeds verloopen
was.
Zie ik u morgen weder vroeg
de Eransch man.
Wij gaan eerst Donderdag naar
Genzano. En ik eet bij den goeden
geestelijke van deze plaats, antwoordde
Maria Rosa.
Ik zal trachten met hem in
kennis te komen, antwoordde Léon
lachende.
Het is de eenige vriend, die zij
bezit, sedert haar vader niet meer op de
wereld is, antwoordde Mettina.
Volg ons niet, mijnheer, zeide zij
Maria Rosa zou geslagen worden.
IV.
Léon d'EstoumUe was levendig
sterk centraliseerend is, is de Friesche
bond, veel meer nog dan de antirevo
lutionaire partij, gedecentraliseerd. De
statuten spreken van een bond van kies-
vereenigingen, met groote zelfstandig
heid. Dit heeft zijn goede zijde, maar
levert ook bezwaren op, die wel in
Friesland geen aanleiding tot botsing
hebben gegeven doch zal dit ook zoo
wezen, als de Bond nationaal wordt.
Hierbij komt, dat er iets op moet
gevonden worden, waardoor leden, die
niet tot een plaatselijke kiesvereeniging
behooren, toch actief deel kunnen ver
krijgen aan hetgeen de Bond verricht.
Dit punt kan hier niet verder worden
besproken, maar moet in kleiner kring
worden voorbereid.
Bij de behandeling van art. 6, b het
aanvaarden van het door den Bond
vastgestelde program van beginselen als
voorwaarde van aansluiting voor do
kies7ereenigingen wordt de vraag
geopperd wat moet een kiesvereeniging
doen, die al een eigen program heeft,
dat in bewoordingen of ook in uitbrei
ding over meer punten dan in het
Friesche program genoemd zijn, afwijkt
Besloten wordt als overgangs
maatregel dat zulk een kiesvereeni
ging haar eigen program houden mag
onder goedkeuring van het hoofdbestuur
met beroep op de jaarvergadering. Zoo
spoedig mogelijk (in éen jaar sommigen
willen tijd geven tot drie jaar) zal
echter, zoo niet het program van den
Bond, dan dat der bedoelde kiesveree
niging moeten gewijzigd worden. Aller
lei sociale programmen kunnen niet
worden toegelaten.
Eijkspostspaarbank.
Gelijk hij velen als bekend mag wor
den verondersteld, bestaat bij de Rijks
postspaarbank de gelegenheid om in te
leggen ten name van derden en daarbij
overeen te komen dat de inlegger
onder wien, volgens de spaarbankwet,
wordt verstaan de persoon, op wiens
naam het boekje is gesteld eerst bij
meerderjarigheid over zijn geld de vrije
beschikking verkrijgt.
Nu is bij de op 1 dezer in werking
getreden wet van 6 Februari 1901
(„Staatsblad No. 62") de meerderjarig
heid op 21jarigen leeftijd bepaald, waar
door menige inlegger, aldus mondig
geworden en wiens tegoed eerst bij die
gelegenheid opeischbaar werd verklaard,
in den waan verkeert, dat hij thans
reeds over zijn saldo kan beschikken.
Doch, men verliest uit het oog art. 3
der overgangsbepalingen van die wet.
Immers volgens dat artikel is, wanneer,
in overeenkomsten vóór de invoering
der Kinderwetten aangegaan, de uitoefe
ning van eenig recht afhankelijk is ge
maakt van het tijdstip, waarop iemand
de meerderjarigheid heeft bereikt, deze
wet van geen invloed voor de beoor
deeling van de vraag of gemeld tijdstip
is aangebroken.
Mitsdien behoort de 23jarige leeftijds-
getroffen door de laatste woorden, welke
Mettina betrekkelijk de moeder van
Maria Rosa gezegd had.
Geslagen I herhaalde Léon, die ze
weldra uit het gezicht verloor zij ia
dus ongelukkig en blootgesteld aan eene
slechte behandeling Gesiagen I
Dit was te veel voor dit romantisch
gemoed om niet door een teeder mede
lijden bewogen te worden, en van dat
oogenblik vereenigden zich ai de wen
schen van Léon iu deze, dat hij Maria
Rosa mocht wederzien, om zich door
haar te doen beminnen.
Léon bracht nu zijn tijd door met
naar degene, die immer zijne gedachten
vervulde, onderzoek te' doen. Zij was
toch te opmerkenswaardig schoon dan
dat zij onbekend kon zijn aan de meesten
die hij ondervroeg. Allen stemden over
een dat zij, de paarl van Nenxi, als een
toonbeeld van zachtmoedigheid en gods
vrucht bekend was, maar allen zeiden
ook dat zij tot moeder de slechtste
vrouw van de wereld had. Léon wist
dus welk treurig leven de onbekende
leidde, ofschoon hij, zooals men zien zal,
al het afgrijselijke ervan in de verste
verte ni t kon vermoeden.
Wariijisnolyd.}
a