PP1J,
CADEAU.
19 lMer 1909
Zaterdag
18 November.
Eg eiiMjfretjfo
1905.
FEUILLETON.
pel.
I Dadelijk ingaaudèP
1 jcü-i'iijksHie irjive»te <f0f„
ci'.om. f ,co eestor, knpii,^
Mo* 272
43e Jaargang.
45
6
83
LO
54
r- 7
55
s
39
7
GO
57
9
65 1
k IT
18
10
VO
13
51
13
I 24
99
lo
agazijnen.
f©.
I KÖÖHMERT,
Telefoon 114.
Jitvoering Tan den
INLTIOIVALEN
van deelnemers uit Ant-
lerseke en Vlissingen.
>ex>ing 3 December
Jltvaering 1? Dec.
JANGSPRIJZEN
f 0.75, 2e Rang fO.50.
ang 's avondi 8 uur.
1HENTSKAARTEN voor
sn zijn verkrijgbaar tot 18
I. s.
f 1.50, 2e Rang f 1.
ireking op den dag der uit-
eents, van 122 uur.
Yoor een administratieve
lichting alhier wordt
Iraneo brieven letter G.
jr Courant.
imMBlESS!
IfssiügüH-Wi-JdalbHrg r.v.
SSINGEN (Remise:), v.m,
op werkdagen) 5.50.
r k tv.m. 7.55, 9.30, 11.—,
12.30, 1.15, 2.—, 2^45, 3.30,
6.05, 7.—, 7.50, 8.40, 9.30,
DELBURG (n. Zeilmarkt
v.m. 5.15*, 6.20*. 8.40, 10.15,
12,35, 1.20, 2.05, 2.50, 3.35,
'6.10, 7.05, 7.55, 8.45, 9.35,
einen rijden slechts tot de
M£ HAVEXDIESSÏ.
singen: vm. 6.6.20, 7.—,
i.55, 9.30, 10.—, 10.20, 10.40,
Nm. 12.—, 12.30,1.—*, 1.25*,
3.25, 3.55, 4.25, 4.50, 6.10,
ƒ.35, 8.20.
Buiteneluis: vm. 6,10, 6.30,
8.30, 9.15, 9.50, 10.10, 10.30,
0, 11.50. Nm. 12.10, 12.4o,
2.50*, 3.10, 3.40, 4.10, 4.35,
LG5, 7.25, 8.—, 8.30.
jvaarten vallen Zondags uit.
H3T2E-SCBELGS.
ebruari 1906.
Igelijks.
12,a) b) nm. 3,23 e) g)
12,25 a) nm. 3,50 g)
nm. 1,55 f)
nm. 3,23 c)
minuten na het vertrek van
ekenskerke n. Neuzen vm. 8,30
naar Borssele en Neuzen ten
Igste 20 minuten wachten,
naar Borssele en Neuzen ten
ögste 30 minuten wachten.
,gs niet gemaakt,
ia boot van 1.55 vag Neuzen
rtan wachten,
vee vervoerd.
YUSSIWSdlIi (OIKAVI.
Prijs pei drie maanfea 1=80» femee fiat ,posi 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVüRTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliehé's naar plaatsruimte.
Verscliynt dageiyks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Tele ph so n ii u in mer 10.
Abonnenicnts-Advertentiën op) zeer voordeelige voorwaarden.
Binnenlandsclie kriekten
De Rijksmiddelen.
Na de reeks van maanden, waarin
telkens op een stijging van 's lands in
komsten kon worden gewezen, is de
maand October een tegenvaller, daar zij
bij vergelijking met October van verleden
jaar een kleine 4 ton minder opleverde.
Wij dienen er echter bij te voegen,
dat die mindere opbrengst zeer toevallig
is, daar het zoo wisselvallige successie
recht niet minder dan bijna 5VS ton
bleef beneden het vorige jaar, terwijl
de suikeraccijns ditmaal ruim 41ton
minder opbracht dan in October 1904.
De totaal-opbrengst was f 15,186,705,21
tegen 1 15,582,482,80 in October 1904.
In October san dit jaar hebben meer
opgebracht dan in October 1904 de
volgende middelen het daarachter ge
noemd bedrag: degrondbelastingf 51,000,
het personeel f51,000, de bedrijfsbelas
ting f29,000, de vermogensbelasting
f55,000, het recht op de mijnen f 2000,
de invoerrechten f 77,000, de wijnaccijns
f4000, de zoutaccijns f 7000, de accijns
op bier en azijn f 11,000, de accijns op
het geslacht f75,000, de gouden en
zilveren werken f2000, de zegelrechten
f31,000, de registratierechten f 18,000,
de hypotheekrechten f 2000, de domei
nen f50,000, de posterijen f 112,000,
rijkstelegraaf f 22,000 en de loods-
f 20,000.
Minder was alleen de opbrengst
van den suikeraccijns met f 468,000, van
dien op het gedistilleerd met f 3000,
van het successierecht met f 543,000 en
de Staatsloterij met f 3000.
Bij vergelijking van de afgeloopen
10 maanden in dit jaar met hetzelfde
tijdperk van 1904 zien we dat meet
hebben opgeleverd de volgende midde
len grondbelasting f 224.000, personeel
f306,000, bedrijts belasting 1544,000,
invoerrechten f 549,000, wijnaccijns
f7000, het geslacht f316,000, gouden
en zilveren werken f 16000, zegelrechten
f427,000, hypotheekrechten f16000,
successierechten f783,000, domeinen
f25000, posterijen f 596,000, rijkstelo
graaf f262,000, jacht- en vischacten
f4000 en loodsgelden f124,000.
Minder werd ontvangen op de ver
mogensbelasting f 24,000, het recht op
de mijnen f 4000, suikeraccijns f396,000,
gedistilleerd f 463,000, zoutaccijnsf 9000,
bier en azjjn f 18,000, registratierechten
1128,000, en Staatsloterij f 9000.
De geheele opbrengst over de eer
ste tien maanden van 1905 bedroeg
f123,221,219.345, tegenfl20,075,155.976
in gelijk tijdperk van 1904, alzoo
f 3,146,063.37 meer. („N. Ct.")
Staatsfcegrooiing 1906.
Nog is het voorloopig verslag ver
schenen van de afdeeiingen der Tweede
Kamer over het hoofdstuk landbouw,
nijverheid en handel.
door K. D. VAN OLDEPADE.
12.)
„Welnu, dokter, men schijnt ook al
te weten, dat ik dat geld hem voorge
schoten heb Nu, ja, in het voordeel
der broodfabriek is dat nu juist niet.
Maar als de aandeelhouders dit jaar nu
eens een kwart percent minder trekken
dan andere jaren, is dat verlies dan wel
verlies te noemen, als ze weten dat ze
daardoor een eerlijk man, die juist door
de broodfabriek aan lager wal geraakt
is, er weer bovenop gebracht hebben
„Wij spreken niet over een kwart
percent meer of minder, meneer," klonk
het op wat bitser toon uit dokters mond,
„We kunnen zelfs wel een heel percent
missen, als het moetHet is de vraag
waar, hoe kwaamt ge er toe die lading
koren voor Koermond te koopen
Vele leden juichten het optreden van
den minister, die aan het hoofd van
dit departement is geplaatst, toe. Sommi
gen zagen hierin eene geruststelling
voor hen, die gemeend hadden uit de
Troonrede te moeten opmaken, dat de
bedoeling van het ministerie zou wezen
de invoering eener verzekering tegen
de gevolgen van invaliditeit en ouder
dom uit te stellen. Zij hadden hooge
verwachtingen van hetgeen door dezen
minister op het gebied der sociale wet
geving gepraesteerd zal worden.
Terwijl verscheidene leden meenden
de besprekingen van de organisatie van
het departement te moeten aanhouden
tot de behandeling van het desbetreffen
de wetsontwerp, maakten anderen hier
omtrent eenige opmerkingen. Zoo werd
de samenvoeging van de zaken van den
arbeid en van de nijverheid bij één
departement niet gewenscht geacht.
Voorts achtten sommigen het niet ge
lukkig dat de zorg voor de verkeers
wegen te land en te water aan een
ander departement is opgedragen dan
dat, hetwelk voortaan de belangen van
landbouw, handel en nijverheid zal heb
ben te behartigen.
Ook omtrent den naam van het de
partement werden verschillende opmer
kingen gemaakt. O. a. drongen er som
migen op aan dat in den naam het
woord arbeid zou worden vermeld.
Vele led„n die van gevoelen waren
dat onder de voortreffelijke leiding van
den directeur-generaal de Staatsbemoei
ing tot groote tevredenheid van alle
landbouwkringenop oordeelkundige
wijze is uitgebreid, hadden met genoe
gen gezien dat de zelfstandigheid van
de afd. landbouw is gehandhaafd.
Gevraagd werd weike voorstellen de
minister ter bevordering van den land
bouw denkt te doen Bepaaldelijk vroeg
men naar de voorstellen betreffende
lo. ruilverkaveling 2o. herziening der
onteigeningswet met het oog op ont
ginningen en verbetering der cultures
3o. De instelling van pachtcommissiën,
optredende als verzoeningsraden en com-
missiën van advies 4o. het grondbezit
der boeren. Gevraagd werd o. a. of de
minister het wenschelijk acht het klein-
grondbezit te bevorderen door een daar
op gerichte belastingregeling5o. de
landbouwvertegenwoordiging6o. goed
koop landbouwcrediet.
Enkele wensehten een onderzoek naar
den toestand van de landarbeiders en
kleine boeren.
Enkelen wensehten maatregelen tot
het tegengaan van knoeierijen in den
kaashandel en krachtiger maatregelen
ten einde de landbouwers van goede
stieren te voorzien.
Aangedrongen werd er voorts o. a.
op, dat de minister met zijn ambtge
noot van buitenl. zaken in overleg zou
treden om bij invoer van houtgewassen
en planten in Duitschland vrijdom van
rechten te verkrijgen.
Verscheidene leden vonden in de be-
Hierop behoef ik geen antwoord
te geven, dokter I"
„Dat behoeft ook niet, meneer Heel
Moerhaven "beschuldigt u van misbruik
gemaakt te hebben van een geheim, dat
in den vorm vau een telegram door u
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
naar den heer Abeling te Hamelhorst
gebracht is!"
„Ei, eiEn zou ik ook mogen weten
welke beweegredenen ik zou gehad
hebben tot het volvoeren van zulk een
schurkenstreek Misschien weet heel
Moerhaven dat ook wel, dokter
vroeg Willem, die allengs zijne kalmte
verloor.
„Dat meent juist heel Moerhaven te
weten, meneer Maar ik zeg u liever
niet waarvan men u meer beschuldigt."
„Och, dokter, nu ge A gezegd hebt,
moet ge ook maar B en C zeggen. Wij
zijn onders ons
„Welnu dan, mijnheer Horsebreeker
heel Moerhaven gelooft dat ge dat
koren gekocht hebt, omdat ge in eene
ongeoorloofde betrekking staat tot juf
frouw Koermond I"
Thans sprong Willem op en zijn vuist
op de tafel slaande, riep hij„Heel
Moerhaven is een schurkenstalEen
staande omstandigheden aanleiding om
opnieuw aan te dringen op pogingen
om den uitvoer van vee naar Duitsch
land te bevorderen.
Gevraagd werd of het niet wensche
lijk is het reddingswezen van schip
breukelingen van Staatswege te orga-
niseeren.
Nog werd gevraagd inlichting om
trent den stand der werkzaamheid van
de Staatscommissie voor den midden
stand, hoe de minister denkt over
de samenvoeging van de verzekering
tegen de gevolgen van ziekte, ouderdom
en invaliditeit in ééne wettelijke rege
ling. Enkele leden wensehten gekozen
te zien het stelsel eener algemeene
verplichting tot verzekering tegen het
risico van gebrek op den ouden dag.
Men hoopte, dat door de oprichting
van dit departement eenheid zou wor
den verkregen in de regeling van den
maximum-arbeidstijd en van de mini-
mum-loonen in de bestekken voor aan
bestedingen bij de verschillende depar
tementen.
Bij de bespreking van arbeidstoe
standen verlangden o. a. eenige leden
een onderzoek naar den maatschappe
lijken toestand van koffiehuis- en hotel
bedienden.
Gevraagd werd of de minister meent
dat de beslissing van dan Hoogen Raad
van 7 Dec. 1903 wijziging van de
arbeidswet noodig maakt en of de
minister intrekking van de speetwet
wenschelijk acht.
Nederland en België.
„Het Oentram" heeft zich tot den
minister van financiën, den heer De
Moester, gewend Eef de vraag of het
verslag zijner woorden, zooals dat in
de „Petit Bleu" werd medegedeeld,
juist was.
Het biad deelt omtrent dit onderhoud
mede, dat de minister nogmaals verwees
naar het aan het de bladen verstrekte
communiqué.
„Wanneerikvan een „rapprochement"
tusschen beide landen heb gesproken,
zeide ZExe., dan werd dat woord door
mij slechts gebezigd in dien zin, dat
elk denkbeeld van rancune te eenen-
male moge verdwijnen en dat de twee
natiën in de meest vriendschappelijke
verhouding naast elkander mogen leven.
Dat denkbeeld noemde ik sympathiek.
Maar op het idee van een unie of
bondgenootschap hoe dan ook, ben ik
zelfs niet ingegaan. Elke bespreking
daarvan sneed ik terstond af."
„Dus ook de verzekering, dat geen
enkele ernstige poging van toenadering
te vergeefs uw steun zou vragen, is
door Uwe Excellentie niet gegeven
„Neen. Hoe zou ik een verklaring
in dien zin hebben kunnen afleggen,
waar ik beslist geweigerd had mij om
trent een economische of defensieve
unie, of „rapprochement" uit te laten
Dat ware toch zeker niet logisch ge
weest."
In den loop van het gesprek vond
Z. Exe. tevens gelegenheid ons te doen
opmerken, dat in Nederland niet bestaat,
wat men in Frankrijk noemt „ie pré
sident du conseil", maar „een voorzit
ter of tijdelijk voorzitter van den minis
terraad."
Aanvullingsbsgrooting marine voor 1904.
Het eindcijfer der begrooting blijft
voor het ingediende ontwerp onveran
derd.
Behalve eene geringe hoogere uitgaaf
ten behoeve van de stoomwerktuigen
van Hr. Ms. pantserschip „Tromp", heb
ben meer dan uitgetrokken was gevor
derd de kosten van de machine- en ke-
tel-reparatiën van de pantserdekschepen
„Koningin "Wilhelmina", „Zeeland" en
„Friesland". Uitgetrokken wasf333,000,
terwijl uitgegeven werd pi. m. f 452,000.
Hr. Ms. pantserdekschepen „Utrecht"
en „Gelderland" beliepen, ten gevolge
van het stooten op een rif, belangrijke
averij. De herstelling vorderde f 34,100.
Tegenover deze hoogere en andere
uitgaven staat dat aan loodsgelden
f 171,759.70Y3 meer werd ontvangen
dan geraamd was.
Voor pensioenen was pl.m. f 63,600
meer noodig. Tengevolge van de lagere
aannemingssom van de bij een der ar
tikelen uitgetrokken torpedobooten, door
toepassingen van kortingen voor te late
gereedheid enz., behoefde over f83.150
niet te worden beschikt.
Aan steenkolen was voor f 75,420
minder noodig dan waarop was gere
kend.
Eveneens bleef een bedrag van pi. m.
f 43,300 onbeschikt, voornamelijk ten
gevolge van het langer verblijf in Indië
van Hr. Ms. „Friesland," waarvan de
kosten der voeding gedurende dien tijd
ten laste der Indische geldmiddelen zijn
gekomen. Op eenige andere artikelen
waren nog kleinere bedragen minder
noodig dan geraamd was.
nest van klappeien, die op liederlijke
praatjes azen, als krassende raven op
krengen aan de galgen I"
„Gaarne zou ik zien, dat ge een
weinig voorzichtiger waart in het kiezen
van uwe woorden, meneer sprak dokter
streng en zeer uit de hoogte.
Maar Willem werd daardoor niet uit
het veld geslagen.
„Voorzichtiger in het kiezen mijner
woorden! Ha, dat "zegt dokter Pectorale,
die eenmaal ook student was! Weet ge
wel, Pectorale, wat wij, studenten, zou
den gedaan hebben, als heel het ploer
tendom ons met zulke praatjes aan boord
klampte Wij zouden onder het uiten
van allesbehalve kieskeurige woorden,
iederen lasterenden ploert en iedere
kwaadsprekende ploertin, met onze
enterhaken, de wavelende tongen, die
moordwapenen van eer en deugd, uit
den mond gerukt hebben Kieskeu
riger in mijn woorden zijn Zeg, reis,
ik heette te Leiden zoo min als te Delft
niet voor niemendalWillem de Duivei
Maar geen duivel was ik in het ploer
tige van het ploertigste van het ploer
tendom. Ga naar Delft, ga naar Leiden,
en vraaghoeveel dienstmeiden heeft
Willem de Duivel gezoend, soms midden
Op 1 November ontbraken bij het
wapen der infanterie 2 sergeant-majoors,
136 sergeanten, 116 korporaals fourier
en 533 korporaals, dus 787 man kader.
Ter aanvulling van een bericht dat
dr. C. W. Bollaan ontslag heeft geno
men als directeur der Finsen-inrichting
te Rotterdam, kunnen wij melden, dat
door genoemden heer tegen Januari a. s.
eene inrichting voor de behandeling
van lupuslijders onder zijne persoonlijke
leiding en die van zijne eehtgenoote te
Utrecht zal worden geopend.
Voor de lijders aan lupus wordt dus
in het centrum van ons land een Fin-
sen-instituut opgericht, waarvan de be
hoefte reeds meermalen dringend is
gebleken.
De Nederlandsche vereeniging tot
hulp aan lupuslijders gevestigd te Am
sterdam, zal daardoor weder in meer
dere mate aan haar doel kunnen beant-
op de straat gezoend P" en men zal u
antwoordentel de starren, daartoe is
meer kans, dan al die zoenen te tellen I
Maar vraag dan ook eens, als ge
durft„Op hoeveel eerzame, getrouwde
vrouwen, die in alle daugd en eer vrouw
en moeder zijn, die in het moederschap
den hftogsten zielen-adel vinden, die
soms worstelen dag en nacht, om haar
kroost naar de inspraak van haar hart
met alle gaven der liefde te kunnen
omringen, op hoeveel van zulke vrou
wen of moeders heeft Willem de Dui
vel een begeerigen blik geslagen P" Ik
geloof dat de armste schoenenpoetser,
de vuilste karreman u in het aangezicht
zouden spuwen en u toesnauwen
„Liederlijk beest, Willem de Duivel
was geen heiligschenner
Dokter Pectorale stond verslagen en
week bevreesd achteruit.
Ja, nu geleek Willem Horsebreeker
een duivel. Bloedaren liepen als dikke
koorden over zijn hoog voorhoofd
zijne oogen fonkelden zijne lippen
trilden en zijne gebalde vuisten geleken
smidsmokers, die gereed stonden te
verpletteren, al wat zich in hare nabij
heid dorst wagen. Hij was op dit oogen-
blik den getergden leeuw gelijk, die vtj
woorden, om aan minvermogende pa
tiënten, die te Utrecht zullen kunnen
worden verpleegd, financieeien bijstand
in de kosten van behandeling te yer-
leenen. Wegens de daarvoor verwachte
uitbreiding van haren werkkring roept
deze vereeniging den verderen steun
harer landgenooten dringend in, daar
nog zoo onnoemeljk veel ljden is te
lenigen.
Nader wordt omtrent de nalatenschap
van de te Brussel een dag na elkander
overleden dames Van Iterson medege
deeld, dat niet een legaat, maar de ge
heele nalatenschap aan de gemeente
Gouda is vermaakt. De uiterste wil
houdt daaromtrent in, dat te Gouda
een gasthuis zal gesticht worden met
een tuin er voor en in 't midden van
den gevel het borstbeeld van den vader
der erflaatsters, ien heer A. A. G. van
Iterson, in leven oud-directeur en stichter
van de Goudsche kaarsenfabriek. Onder
het borstbeeld, dat door een onzer
beste beeldhouwers, nader door de ge
meente Gouda aan te wijzen, zal moeten
worden vervaardigd, zal een steen het
volgende inschrift moeten bevatten
„Aan A. A. G. van Iterson, stichter
van de Goudsche kaarsenfabriek, door
zijn dochters Everdina Johanna Lam-
berta en Johanna Alberta van Iterson,"
Daar de erflaatsters geen legaten
hebben gemaakt en ook ten aanzien
van haar juweelen enz. geen bijzondere
beschikkingen hebben getroffen, valt het
kapitaal dat aldus der gemeente Gouda
ten goede komt, voorhands nog niet
precies te ramen, maar zeker zal het
ruim vier ton bedragen.
Aan den bouw van het gasthuis mag
f150,000 besteed worden, en tevens is
de bepaling gemaakt, dat de aandeelen
Kaarsenfabriek, die tot den boedel be-
hooren, niet vervreemd mogen worden,
maar de rente aan de stichting ten
goede zal komen.
De heer A. A. G. van Iterson, die
vóór eenige jaren te Gouda in hoogen
ouderdom overleed, heeft zijn beste
levensjaren in Gouda doorgebracht.
Vroeger apotheker en een voortreffeljk
scheikundige, slaagde hj er in, aan-
vankeljk met kleine middelen, de fa
briek te stichten, die h j door zijn ken
nis en zijn practischen zakenblik weldra
tot grooten bloei wist op te werken.
De heer van Iterson was ook vele jaren
directeur en voorzitter van de „Maat-
schappj van Njverheid" en beijverde
zich zeer voor de "belangen, vooral da
onderwjsbelangen van de stad zijner
inwoning.
Vlisaingem, 1"? Nov.
Naar wj vernemen zullen in het
winterseizoen 1905/6 voor de leden der
Maatschappj „Tot Nut van 't Alge
meen" en voor de abonnés voor de
lezingen de navolgende sprekers en
in de bosachen levend, gereed staat zijn
belager te verscheuren.
En dokter Pectorale week verder
terug naar de deur waut, ziet u, h j
was geen dierentemmer
Op dit oogenblik kwam evenwel me
vrouw in de kamer terug.
Of ze had staan luisteren
Ik durf het evenmin bevestigen als
ontkennen.
Zij trad onbeschroomd naar Willem
den Duivel en zei
„U heeft luid gesproken, meneer 1*
Geen antwoord.
„Ik heb u verstaan, meneer
Nog geen antwoord.
„Uwe harde woorden, niet scherp als
een vlijm, maar morselend en verplet,
terend als een smeêbamer, hebben
weerklank gevonden in mijn hartl"
Nog steeds geen antwoord.
„Ik ben vrouw en moeder, meneer 1"
Eene zenuwachtige trilling doorvoer
de Herkules-gestalte, doch ze bleef
zwjgen.
(Wordt vervolgd.)
