Dinsdag
3 October.
43e Jaargang.
1S05.
FEUILLETON.
Ho, 232.
Binnenlandsche berichten.
SC 111 If! COURANT
Prijs per drie maanden 1.30» Imieo fiei' post Jr 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËN: van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfda
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend, Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleplioonnummer 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Staatsbegroting 1906.
Aan hoofdstuk marine der Staatsbe
groting voor 1906 ontleenen wij het
De minister betoogt in zijn toelichting
tot de marinebegrooting, dat het hem
aangenaam zou geweest zijn, wanneer
tij dit ontwerf konde doen vergezeld
gaan van eene volledige uiteenzetting
zijner denkbeelden aangaande de sa
menstelling en organisatie der zeemacht,
zooals die tot richtsnoer zouden moeten
strekken zoowel voor den aanbouw van
materieel als voor de recruteering en
opleiding van het personeel en andere
organieke maatregelen ten opzichte
daarvan te nemen, maar dat de tijd voor
raadpleging van tal van gegevens, welke
alleen bij het departement van marine
aanwezig zijn, sedert 's ministers op
treden klaarblijkelijk vaak tekort is
geweest. Hierbij teekent de minister
aan, dat het programma of werkplan
voor den aanbouw van de vloot met
de daarop steunende organisatieplannen
voor het personeel, bij 's ministers op
treden niet zoodanigen vorm had aan
genomen dat daarop door hem zou kun
nen worden voortgebouwd. Te minder
kan op het oogenblik een uitgewerkt
plan worden medegedeeld, aangezien de
taak der zeemacht met die der land
hij de verdediging der Neder-
zeegaten en kusten, in belang
rijke mate in elkander grijpt en derhalve
de aan de zeemacht voor dit doel te
ttellen eischen niet volledig kunnen
worden vastgesteld zonder te gelijk den
aard en den omvang der onder het
departement van oorlog ressorteerende
verdedigingsmiddelen te bepalen, om
trent welk hoogst belangrijk onderwerp
uit den aard der zaak in den korten
tijd sedert 's ministers optreden niet
de noodige overeenstemming met oorlog
kon worden verkregen, zij het ook, dat
beide ministers beschikken over het
advies der oom missie inzake samen
werking van land- en zeemacht.
Het voor nieuwen aanbouw aange
vraagd bedrag strekt uitsluitend tot
voortzetting van den houw van een pant-
terschip, hoofdzakelijk bestemd voor de
verdediging van het rijk in Europa,
tot welken bouw bij de behandeling der
begrooting van het loopende dienstjaar
werd besloten.
Hoe gaarne nu ook de minister reeds
dadeljjk op deze begrooting gelden zou
bebbea aangevraagd voor het in aan
bouw brengen van ander materiaal,
laat de toestand van 's lands financiën
op het oogenblik een dergelijke aanvraag
niet toe.
In een enkel opzicht wenscht de
minister op het algemeen plan eenigs-
ans vooruit te loopen door aan te kon-
digen dat thans naar zijne overtuiging,
welke ook die was van zijn voorganger,
Naar het Duitsch.
54.)
En terwijl hij zoo daeht en morde en
ajn ziel met rouw werd vervuld, viel
bij onwillekeurig op de knieën en het
'oboone, zoo trotsch gedragen mannen-
boofd boog zich naar de bloemen op het
8'afvan het meisje,datrhem zoo grenzen
b°os had bemind, otschoon zij zelve
b>arvan onbewust was geweest. Hij gaf
®j" gemoed lucht in een gebed, en
Mndelijfc verdween het bang gevoel dat
ziel bezwaard had. Toen hij zich,
1111 niet meer met zichzelven ontevreden,
Wchten wilde, werd eensklaps een
op zijn schouder gelegd, en bijna
inde in smartelijk zuchten, fluis-
hem eene zachte stem in het oor
>0) ik zou ook gaarne sterven, Kurt,
om door u zóó betreurd te worden!
dit zult gij immers niet I Kurt
met de (tot dusver uitgestelde) geleide
lijke opruiming van het verouderde
defensie-materieel een aanvang kan wor
den gemaakteensdeels zal wel niemand
zich meer voorstander toonen van een
verdedigingsstelsel, waarin een zoo groot
aantal monitors en kanonneerbooten
plaats vindt, als thans nog aanwezig
zijn, zoodat van vervanging van al dat
materieel bij de reconstructie der vloot
geen sprake behoeft te zijnanders-
deels moet in het oog worden gehouden,
dat de defensie van het rijk in Europa
door den bouw van torpedobooten in
de laatste jaren niet onbelangrijk ia
vooruitgegaan en binnen enkele jaren
over het thans in aanbouw zijnde pant-
sersohip voor dat doel zal kunnen wor
den beschikt, zoodat hiermede feitelijk
voor een deel in de vervanging van het
verouderde defensie-materieel is voor
zien.
Bij de uiteenzetting van zijn meening
ten opzichte van kazerneering aan den
wal tegenover het gebruik vaD logement
schepen, noemt de minister het een
legende dat de thans nog in gebruik
zijnde wacht- en logementschepen be
krompen en bedo mpte wöongelegenhe-
den zijn, die den gebiedenden eisoh doen
ontstaan dat deze schepen zoo spoedig
mogelijk verlaten moeten worden door
het zeevolk dat dan kazernes op den
wal moet betrekken.
De minister kondigt echter zijn voor
nemen aan, zoo spoedig mogelijk de ge
gevens te verzamelen welke zekerheid
kunnen verschaffen omtrent de vraag
of woongebouwen door hun meerdere
duurzaamheid zooveel minder kosten
aan onderhoud, herstelling en vernieu
wing, dat de kosten van den bouw,
zooveel hooger dan die voor de ver
timmering van oude oorlogschepen tot
logementschepen, daardoor op den langen
duur worden teruggewonnen. De min.
is geneigd zich aan te sluiten bij hen
die dit laatste meenen. Maar het juiste
oogenblik voor het besluiten tot den
bouw eener kazerne zal eerst gekomen
zijn wanneer de toestand van bestaande
wacht- en logementschepen in dat sta
dium is getreden, dat men voor de keus
staat of een gebouw te stichten, öf op
nieuw een of meer oude schepen tot
logementschepen in te richten. Op het
oogenblik is dit niet het geval. Ook
uit anderen hoofde acht de minister het
huidig tijdstip minder geschikt; voor het
maken yan definitieve plannen voor
kazerneering, en wel omdat verschil
lende vraagstukken die daarop van in
vloed kunnen zijn, nog in overweging
moeten worden genomen, o. a. de kwes
tie in hoeverre de behoefte aan huis
vesting voor het korps mariniers in de
toekomst nog zal bestaan en of,
met het oog op de samenstelling der
vloot, in de toekomst, zooveel verschil
lende van die in de laatste tientallen
jaren, niet wijziging- noodig zal blijken
in de sterkte en de wijze van oefening
der zeemilitie.
Rümming weent slechts op het graf van
een engel, zooals deze Amata wasmaar
het graf van „petit diable", die hem zoo
dikwijls ergernis gaf, zal hij koel voorbij
gaan. En toch, toch" zij kon zich
niet langer bedwingen, want de harts
tocht, die voor het eerst in vollen gloed
in haar blaakte, dreigde haar hart te
doen barsten dus sprak zij gejaagd,
terwijl de tranen telkens opnieuw te
voorschijn kwamen, „en toch, Kurt, en
toch heeft het zachte bleeke meisje, daar
in de groeve beneden, u u niet meer
kunnen beminnen dan ik!"
Snel richtte de jonge man zich op,
omsloot haar in zijne armen en voelde
haar hart stormachtig kloppen.
„Dus is het toch waar, dat gij mij
liefhebt P" zeide hij bewogeD, terwijl hij
haar tot zich trok op den bloemrijken
heuvel, „laat ons hier aan het graf van
Amata den band sluiten, die ons voor
het leven vereenigt, zij kent geene
aardsehe wensohen meer en zal ons
De ritmeester was zeer gelukkig over
de verloving zijner dochter met Kurt.
Hij gaf ook gaarne zijne toestemming,
want hij had zich immers geen beteren
De minister heeft niet beschikt over
de gelden op de loopende begrooting
uitgetrokken en vraagt ook op de onder-
werpelijke begrooting geen gelden voor
den bouw van een woongebouw voor
de adspirant machinisten, in opleiding
te Hellevoetsluis, aangezien bij de vraag
nader wenscht te overwegen of het wel
gewenscht mag heeten de opleiding van
het hoogere maohinekamerpersoneel in
die marine-directie, door de stichting
van zoodanig gebouw te bestendigen.
De Eerste Kamer-verkiezing in
Gelderland.
j Naar aanleiding van de besliste tegen
spraak, door „De Stand." gegeven op
het bericht van de „Zutph. Ct.", dat de
anti-revolutionairen dr. Kuyper wilden
doen verkiezen als Eerste Kamerlid van
j de Staten van Gelderland, schrijft thans
de „Zutph. Ct.", dat de waarheid van
het bewuste bericht zelfs door Staten
leden is bevestigd, terwijl voorts ook
van andere niet minder achtenswaardige
zijde de volkomen juistheid van het
bericht werd erkend.
Intusschen willen we ter nadere be
vestiging nog wel mededeelen, zegt de
„Zutph. Ct." verder, dat, toen in de
liberale Staten-club van het plannetje
werd gehoord, daar het denkbeeld ge
opperd werd, dat, indien de anti-revo
lutionairen en chr. historischen vast
hielden aan de candidatuur-Kuyper, de
liberale leden allen op baron Mackay
zouden stemmen.
Dit denkbeeld verviel, toen de room-
sche leden niet met de candidatuur-
Kuyper wilden meegaan.
"Verder schrijft onze eerste bericht
gever ons nog, dat langdurige vergade
ringen van de rechtsche groepen noodig
zijn geweest, alvorens het punt van
geschil was weggenomen en overeen
stemming was verkregen.
Meer dan één Statenlid van rechts
heeft tegenover hem de waarheid van
het door ons medegedeelde erkend.
Het adresdebat.
De „Yrijzinnig-Democr." schrijft
Onze indruk van dit eerste samentref
fen met de regeering is beslist gunstig.
Wie mocht hebben verwacht, dat de
regeering om de hoofdzaken maar wat
zou heenpraten en met uitvluchten en
slagen om den arm den tijd zou rek
ken om van de moeilijkheden af te
komen, is bedrogen. Te verwonderen
is het daarom niet, dat er sedert Dins
dag veel mopperaars zijn waar te nemen
en zelfs dreigementen zijn gehoord. Dat
heeft ieder die ronduit zijn meening
zegt, te wachten van hen, die er anders
over denken.
Zullen de mopperaars zich verplicht
zien, deze bewindslieden om den ge-
toonden moed en oprechtheid af te ma
ken, dat zij hun gang gaan. Wij win
nen het met woeker terug.
schoonzoon kunnen wensohen. Toch trad
het geluk van zijn kind weder snel op
den achtergrond door hetgeen hij nooit
vermoed had van Kurt te zullen ver
nemen.
De kommerzienrath een bedrieger 1
Er bestond geen Georg Hollander meer,
hij was niet de zoon van zijn vader uit
diens eerste huwelijk en hem, hem alleen
behoorde het rijke erfgoed toe
De beide mannen hadden een gan-
schen voormiddag met elkander beraad
slaagd, welke houding zij tegenover den
misdadiger moesten aannemen en waren
eindelijk tot het resultaat gekomen, dat
de ritmeester het best zou doen, als hij
de zaak eerst privatum aanvatte en den
kommerzienrath door een schrijven in
kennis stelde, dat hij geheel en al met
het geheim bekend was Zooals het
beraamd was, werd bet ook uitgevoerd
en vier en twintig uren later was het
schrijven van den heer Von Rümming
reeds in handenvan den kommerzienrath.
De oude man zat alleen in zijn stu
deervertrek hij had juist een zeer
stormachtig onderhoud tusschen vier
oogen met zijne gemalin gehad en scheen
nog niet tot zijne gewone bedaardheid
teruggekeerd, toen zijn kamerdienaar
Tijdens de kabinetscrisis schreven wij,
dat het land behoefte had aan mannen
uit één stukniet aan weifelaars en
proevennemers. Deze eerste dag van
debat doet ons vertrouwen, dat wij zijn
op den goeden weg.
Mr. Van Esalte sn het opeentenstelsel.
„De Rotterdammer" heeft er de
„Handelingen" van 1904 eens op na
geslagen en is tot de merkwaardige
ontdekking gekomen, dat mr. van
Raalte den 8sten December 1904 (in
dertijd afgevaardigde voor Rotterdam
V) bij het begrootingsdebat in de Tweede
Kamer een kras vonnis velde over het
opcentenstelsel.
Het opcentenstelsel, aldus sprak de
geachte afgevaardigde, is, naar mijn
inzicht, reeds in beginsel als middel tot
dekking van tekorten niet aan te be
velen. Ik beschouw als karaktertrek
van het systeem van opcenten, dat het
is ondeugdelijk en gevaarlijk. Ondeug
delijk omdat het alle fouten, gebreken
en onbillijkheden, die in de belasting
zelf liggen, vermeerdert in evenredig
heid van het aantal opcenten.
En het is gevaarlijk, omdat bet zulk
een gemakkelijk en verleidelijk middel
is. Met andere woorden, wanneer men
eenmaal met het heffen van opcenten
begint, zal men allicht geneigd zijn om
de opeenten allengs tot hooger bedrag
op te voeren."
De „Rotterdammer" merkt bierbij
het volgende opHet opcentenstelsel
was dus volgens dezen vrijzinnigen
afgevaardigde ondeugdelijk en gevaar
lijk. Sinds werd echter mr. van Raalte
minister. En nu Nu komt het minis
terie-De Meester, waarin ook mr. van
Raalte zitting heeft, meteen voor
stel tot het heffen van niet vijf,
maar tien opcenten op de bedrijfs- en
Thans is zeker het stelsel wel deug
delijk en niet gevaarlijk 1
Ten derden male als het niet zoo
droevig was, dan zouden wij er om
lachen.
Yelen zullen hierin een nieuw bewijs
vinden, dat onze bewindslieden vóór
hun optreden zich niet de moeite gaven
of den noodigen tijd misten om hunne
plannen rustig en ernstig te overwegen.
De opmerking van de „Groene", be
treffende de overhaastige-samenstalling
van de Troonrede schijnt ook te gelden
voor de financiëele plannen der regee
ring, aldus merkt „de Tijd" op.
De begrooting van oorlog.
Yan eene bezuinigingscommissie ver
wacht de minister geen nuttig resul
taat. De minister is dan ook van oor
deel, dat wanneer een ernstig onderzoek
zijnerzijds dat hij voornemens is in
te stellen hem de noodzakelijkheid,
of ook maar de wenschelijkheid, zal
doen gevoelen van voorlichting van on
ongegeneerd binnenkwam en 'hem den
brief van den ritmeester met deze woor
den overhandigde „Emmerich, daar is
iets voor jou."
De kommerzienrath blikte hem strak
in het gelaat. Het was reeds jaren ge
leden, dat zijn dienaar het gewaagd had
hem bij dezen naam en met het vertrou-
lijke „jij" aan te spreken. Hij wilde hem
berispen, den ellendigen kerel, dien hij
haatte als eene niet te verdrijven her
innering aan het verleden met al zijn
ellende, maar een plotseling opkomende
inwendige angst deed zijn tong verlam
men en benam hem de vrijheid zijner
bewegingen. Op hetzelfde oogenblik had
zich ook de dienaat, de medeweter van
al zijn geheimen, verwijderd en Hollan
der was alleen alleen met den brief
van den ritmeester in zijne hand. Zijn
dunne, kleurlooze lippen waren vast op
elkander gesloten en in de groenachtige,
glinsterende oogen vlamde een wild,
verterend vuur. Hij had op dit oogen
blik geheel het voorbomen van een
waanzinnige, en dus scheurde hij met
een plotselinge beweging den brief open
en verdiepte zich in den gewiohtigen
inhoud.
,Hij heeft mg verradenkreunde hg,
partijdige deskundige zijde, hij veel
beter en zelfs ook meer in de bedoeling
der volksvertegenwoordiging zal hande
len door niet ééne maar verschillende
oommissiën in te stellen.
Gaarne geeft de minister de verze
kering dat hij bij het samenstellen van
die commissiën geheel onpartijdig zal
te werk gaan.
Teneinde althans eenigszins tegemoet
te komen aan de wenschelijkheid tot
verlaging, is f 25,000 minder aange
vraagd voor de oefeningen van het ac
tieve leger. Dientengevolge zal het ver
moedelijk niet mogelijk zijn in het jaar
1906 groote manoeuvres te houden.
In verband met het thans bestaande
incompleet aan officieren van het leger
hier te lande, meer in het bijzonder
voor zooveel het wapen der artillerie
betreft, ligt het in de bedoeling, in 1906
een zoodanig aantal plaaten voor de Kon,
mil. acad. op te stellen, dat het aantal
cadetten zoo mogelijk zal worden ge
bracht op 350.
Door den minister van marine is een
nieuwe regeling ontworpen, waarvan de
bedoeling is aan de weduwen of recht
verkrijgenden van alle in dienst over
leden militairen uitgezonderd van
hen die bij eenige inrichting van de
marine aan boord of aan don wal in
eerste opleiding waren eene uitkee-
ring te kunnen doen van een vaste
som afhankelijk van den rang door den
overledene laatstelijk bekleed, maar on
afhankelijk van den datum van het
overlijden.
En wel in deze voegematroos 3e
kl. en lager f 20 matroos 2e kl. f 24,
matroos 1 kl. f30 (ook de hiermede
gelijkgestelde), korporaal f 36 sergeant
f48, sergeant-majoor f56, adjudant
onderofficier f 65 j adjunct-machinist
f80; machinist f100; hoofd-machinist
f 150 adelborst le kl. f 180 luit. t.z.
2e ki. f200; luit. t.z. le kl. f300;
kapitein-luitenant t.z. f 450kapitein
t.z. f 600 schout-bij-nacht f 800, vice-
admiraal f 1000.
"Wanneer deze regeling tot stand
mocht komen, zullen de vaste tracte-
m enten slechts worden uitbetaald tot
en met den dag waarop door het over
lijden de dienstbetrekking tusschen den
Staat en den marine-schepeling ophoudt.
Landweer-
De minister van oorlog is voornemens
te beginnen met het volgend jaar
de vrijwilligers en dienstplichtigen
van de landweer voor herhalingsoefe
ningen onder de wapenen te roepen.
Bij deze gelegenheid zal bij zonder
worden nagegaan of de door sommige
leden der Tweede Kamer in bet voor-
Ioopig verslag geuit vrees, dat door
den korten duur deze oefeningen weinig
waarde zullen hebben, bewaarheid wordt.
„de schelm, hij heeft mij in het verderf
gestortI" Hij sprong op; als een wild
dier rende hij de kamer rond. „Alles
voorbij", knarste hij tusschen de tanden,
„en niets blijft mij voor mijn eenzamen
ouderdom over dan schande maar neen,
ik wil niet ellendig zijn na zooveel eer
en glans." En moede, doodmoede, kroop
hij terug naar zijn stoel en bleef ge-
ruimen tijd als versteend in de zachte
kussens leunen. Maar plotseling ver
toonde zich weder een diabolische glans
in zijn oogen, zijn bleek gelaat kleurde
zich, bij stond op, opende het geheime
vak in zijn lessenaar, zijne groote handen
woelden in de papieren, maar wat zij
zoo angstig zochten, vond hij nietHet
bewijs, waarin de overste Yon Wilden
zichzelven aanklaagde, lag daar niet
meer het was hem ontstolen
„Ook dat nog", kermde hij, „thans
sta ik geheel machteloos, overal niets,
overal slechts de verafschuwde, de mis
dadiger, ik die geheerscht heb als ge
bieder
Een uur later vond men den kommer
zienrath levenloos voor zijne schrijftafel
liggen.
1Krwlyd..)
