OOP.
Woensdag
20 September*
UVENS El EN VLOED.
No. 221.
43e Jaargang.
1905.
a
k BLËUIJ
©ng"
DIENST
iVËÜDIESSf.
DB TROONREDE.
FEUILLETON.
BinnenlandsGhe berichten.
a. s.
zal
'I
ie r r e beneden
n groote partij
ge p rij zen,1
Costuums y
It.
bovengenoemd
vertuigen.
aTt-ijst,
aandacht is gebracht:
■omdat Java-Rijsc
iar buitengewoon
soorten. Verkrijgbaar
*G. a f 1.5© en 5 KG.
s beschikbaar gesteld
moeilijk verkrijgbaar
rengros:
lam.
er te midden der
)e Zoom,®
-EGGM.
VLISNlVfiSCIIE COURANT
Prijs per drie maanden f L30. ÏVaneo jw jposi 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letter»
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooiiiiummer 10.
Abonnenients-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
FFEN.
p worden op j
verstrekt hp
LBERGS Co.
ïiddelburg v.t.
Remise:) v.ffl.
lagen) 5.50.
7.55, 9.30, 11.-,
3.30, 5—, 7.-,
Badhuis: n.ffl.
50, 9.30.
(naar Remise:)
aar Zeilrmarkt:
n.m. 1.20, 2.50,
Naar Badhuis:
5.05, 7.05, 8,45.
10.35, 11.15.
6.—, 6.20, 7.-,
0.—, 10.20, 10.40,
12.30,1.—*, 125*,
4.25, 4.50, 6.10,
Tm. 6,10, 6.30,
>.50, 10.10, 10.30,
m. 12.10, 12.45,
3.40, 4.10, 4.35,
8.30.
en Zondags uit.
-SCtftHLög.
3,23 en 6,10 c)
3,50 en 6,40.
,55 a) en 4,45.
3,23 en 6,l0c)l)
en na het vertrek
Neuzen vm. 8,30
e en Neuzen tea
uten wachten,
kens, Borssele en
a«t 14, Septeiahsï'
Zij die zich met het vol
gend kwartaal (1 October) op ons
blad abonneereii, ontvangen de
tot dien datum verschijnende
nonimers GRATIS.
Met het gebruikelijke ceremonieel
werd heden door H. M. de Koningin
de yereenigde vergadering van de beide
Kamers der Staten Generaal geopend.
Nadat H. M. op den troon had plaats
genomen werd door Haar de volgende
rede uitgesproken
„Mijne Heeren
Het verheugt mij weder te midden
der vertegenwoordigers van het Neder-
landscke volk te mogen vertoeven.
De algemeene toestand van het land
en van de koloniën geeft in menig op
zicht reden tot tevredenheid.
Omtrent land- en tuinbouw luiden
de berichten, over het geheel genomen,
bevredigend, ondanks de schade, aan
Bommige gewassen door nadeelige weers
invloeden berokkend.
Handel en nijverheid blijven zich
ontwikkelen.
De scheep vaartbeweging in de Neder
landsche havens neemt toe.
Intusschen laten hier, evenals elders,
de uitkomsten van het scheepvaartbe
drijf ter zee nog steeds te wenschen
over. Hetzelfde geldt ten aanzien der
scheepvaart op de binnenwateren.
Verschijnselen zijn waar te nemen
die weder op eenige verbeteringen van
den economischen toestand der inland-
sche bevolking op Java wijzen.
In de Zuider- en de Oosterafdeeling
van Borneo werd het langdurig verzet
der leden van het voormalige sultans-
geslacht gebroken.
De houding van sommige vorsten in
Zuid-Oelebes heeft genoodzaakt tot een
gewapend optreden, dat aanvankelijk
met gunstig gevolg bekroond is.
Zee- en landmacht vervullen hare taak
op hoogst verdienstelijke wijze. Met
dankbare waardeering gedenk ik wat
in verschillende deelen van den Indi-
schen Archipel door leger en vloot
word verricht.
Van den ijver en de toewijding van
het personeel der overige takken van
dienst kan ik eveneens met lof gewagen.
De betrekkingen van Nederland met
de andere mogendheden bleven zich ook
dit jaar kenmerken door het gewenschte
vriendschappelijke karakter.
De tijding der beëindiging van den
oorlog in Oost-Azië werd door mij met
welgevallen vernomen.
Op het gebied der wetgeving wordt
tiwe medewerking gevraagd zoowel voor
reeds door de afgetreden ministers in
gediende als voor nieuwe voorstellen.
Het in werking treden der kinderwet
ten wordt zooveel mogelijk bespoedigd.
De aanhangige wetsontwerpen betref-
Naar het Duitseh.
43.)
Haar oog schitterde, het pokdalige
gezicht scheen op dit oogenblik bijna
«hoon te zijn, zoodanig werden door
hare geestdrift de misvormde gelaats
trekken verhelderd. En Felix staarde
W bewogen aan, terwijl Martha op
gestaan was en de kleine aanstaande
«hoonzuster hartelijk omarmd had. „Laat
haar begaan, Pelix", zeide zij zacht,
nïiet elk onzer is zulk eene schoone
«nding opgedragen, maak haar het
°egin er van niet reeds moeilijk. Gij
'Hat mij gelooven", ging zij voort „zij
Z>1 overal gelukkig zijn, waar zij gaat,
^ant zij vindt zeker dankbare harten en
3 moet haar gevoel, dat voor het welzijn
1,1 anderen gloeit en voor zichzelve
9' minst begeert, bevredigen. Ja men
haar volkomen overtuigen dat zij
fende de arbeidsovereenkomst, de rege
ling van het bewijs in burgerlijke za
ken en de administratieve rechtspraak
zullen veel van uwe aandacht vorderen.
Het ligt in het voornemen aan eene
herziening van het in menig opzicht
verouderde tweede boek van koophandel
de hand te slaan en enkele aanvullingen
voor te stellen van het algemeene deel
van het Wetboek van Strafrecht, waar
onder de invoering der voorwaardelijke
veroordeeling.
In voorbereiding zijn wettelijke maat
regelen tot invoering van het wetboek
van militair strafrecht en van de wet
op de krijgstucht.
Wat het onderwijs betreft, zal bevor
dering van den bloei en de ontwikke
ling van het vakonderwijs op den voor
grond staan.
Eene herziening van de armenwet
wordt voorbereid.
De gewijzigde drankwet levert in
hare toepassing moeilijkheden op, welke
verandering van sommige harer bepa
lingen wenschelijk doen achten.
De toestand van 's lands financien
maakt een zuinig en omzichtig beheer
beslist noodzakelijk. De stijging van de
opbrengst der middelen is, hoewel be
langrijk, niet voldoende om het hoofd
te kunnen bieden aan de toeneming der
uitgaven.
Versterking der middelen is derhalve
noodig aanstonds en tijdelijk, met het
oog op het voor 1906 geraamde tekort,
duurzaam ook ter bestrijding van de te
verwachten uitgaven voor het lager
onderwijs en voor sociale hervormingen.
Voor de tijdelijke versterking wordt
U bij de Staatsbegrooting voor het vol
gend dienstjaar een voorstel aangeboden,
voor de duurzame worden maatregelen
voorbereid.
Bepalingen zullen worden ontworpen
betreffende vooroefening der jeugd, ten
einde de mogelijkheid te openen om op
den duur door een verkorting van den
diensttijd onder de wapenen, te geraken
tot verhooging van het militie-contin
gent, geleidelijk voerende tot weerbaar
heid van het geheele volk.
Eene regeling wordt voorbereid om
het daarheen te leiden, dat steeds over
een jong en krachtig kader kan worden
beschikt.
De vraag is in overweging op welke
wijze een voorziening ware te treffen,
waardoor zonder verzwaring der lasten
de stelling van Amsterdam zou worden
voltooid binnen den kortsten tijd, waarin
zulks, in verband met technische eischen,
kan plaats hebben.
Ter bevordering van het verkeer en
tot verhooging der productiviteit van
den bodem in de onderscheidene deelen
des lands, zal naar mate de middelen
dit toelaten, uwe medewerking worden
gevraagd voor den aanleg of het sub
sidieeren van openbare werken.
De instelling van het departement van
landbouw, nijverheid en handel maakt
voor het gezin van den kanselarjraad
onontbeerlijk is."
Gewoonlijk nam Martha eerst tegen
den avond afscheid van den broeder en
de zuster heden ging zij echter vroeger
weg, hoe het kwam dat zij zoo plotseling
smachtte om eenige oogenblikken alleen
te zijn wist zij zelve niet. Genoeg, zij
ademde vrijer toen zij in de dorpsstraat
kwam en was zoo in gedachten verdiept,
dat zij een flauwe kreet van ontsteltenis
slaakte toen dicht bij haar eene welbe
kende stem „goeden avond, juffrouw
Martha" zeide.
„Maar, mijnheer Yon Bümming",
zeide zij lachend, „wat doet gij mij daar
toch schrikken."
„Ik moet u noodzakelijk spreken!"
zijne trekken verrieden een zekere
spanning „en dat wel onder vier
oogen. Ik heb," ging hij haastig voort,
„zoo even zonderlinge ontdekkingen
gedaan en in de bibliotheek papieren
gevonden, die nu, geloof ik, den sleutel
geven tot de zonderlinge verhouding
tusschen de Hollanders en de Rüm-
mingen."
„Zoo Martha's oogen glansden en
plotseling stond haar het gesprek voor
den geest, dat zij eenigen tijd geleden
enkele wijzigingen in bestaande wetten
noodig.
Aan Uw oordeel zullen worden onder
worpen regelingen van de verplichte
ziekteverzekering, in verband met wij-
zigiDg der ongevallenwet, en van do
verplichte invaiiditeits- en ouderdoms-
verzekering. Deze laatste in te voeren,
zoodra de vereischte middelen beschik
baar zullen zijn.
Behalve tot hen, die in landbouw
bedrijven en in de zeevisscherj werk
zaam zijn, zal U worden voorgesteld
de ongevallenverzekering uit te breiden
tot zeelieden ter koopvaardij.
Wettelijke bepalingen zullen worden
ontworpen, teneinde scheepsrampen
zooveel doenlijk te voorkomen.
Stappen zullen worden gedaan om
te geraken tot geheele afschaffing van
tienden.
De financieele toestand van Neder-
landsch-Indië maakt verhooging van
bestaande en invoering van nieuwe
belastingen onvermijdelijk. Bij do voor
stellen daartoe zal echter in het oog
worden gehouden, dat de directe be
lastingen, voor zoover zj op de in-
landsche bevolking van Java en Ha-
doera drukken, niet mogen worden
verzwaard.
Met het nemen van maatregelen tot
economische verheffing dier bevolking
zal worden voortgegaan.
Een voorstel is in bewerking, strek
kende om aan Nederlandsch-Indië op
financieel gebied grootere zelfstandigheid
te verleenen.
Tot vaststelling van een mijnwet voor
Curasao zal uwe medewerking worden
gevraagd.
Teneinde den gewonen wetgever vrij
heid te geven bij de regeling der kies
bevoegdheid zal U eene herziening wor
den voorgesteld van de daarover han
delende bepalingen der grondwet.
Yooraf wensch ik te doen onderzoe
ken, welke andere wijzigingen nog in
de grondwet moeten gebracht worden.
Bij de uitvoering der aangekondigde
voornemens zal zooveel doenlijk rekening
gehouden worden met de wenschen van
alle groepen van mijn volk zonder on
derscheid van richting.
Gewichtig is de taak, die U wacht.
Moge Uw arbeid onder Gods zegen,
strekken ten nutte van het Nederland-
sche volk
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend".
ambtsvoorganger, mr. Loeff, zelfstandig
heeft willen onderzoeken en beoordeelen,
alvorens tot uitvoering over te gaan.
De bedoelde vertraging blijkt dit
voordeel op te leveren, dat de particu
liere vereenigingen, van wier medewer
king voor de goede werking der kin
derwetten zooveel afhangt, thans de
gelegenheid hebben gekregen zich be
hoorlijk voor te bereiden voor de taak
die hun wacht en met de regeering
overleg te plegen omtrent de inrichting
hunner gestichten, opdat deze voldoen
aan de daarvoor gestelde eischen en
voor toelating onvoorwaardelijk of
tijdelijk, onder voorwaarde binnen ze
keren termijn hun inrichting te verbe
teren in aanmerking te komen.
Tal van vereenigingen toch bleken
op het tijdstip, waarop aanvankelijk de
kinderwetten zouden zijn ingevoerd, niet
gereed te zijn.
Er bestaat nu grond voor de ver
wachting, dat de wetten vóór het einde
van dit jaar zullen kunnen worden
ingevoerd.
Voor algemeen kiesrecht.
De minister van binnenlandsche zaken,
mr. Rink, heeft gisteren middag ten 3
uur aan zijn departement in audiëntie
ontvangen het uitvoerend comité van
het Nederlandsch comité voor algemeen
kiesrecht, ter overhandiging van de
Zondag op de te Utrecht gehouden
meeting voor algemeen kiesrecht aan
genomen motie.
Namens de duizenden betoogers werd
de motie aan den minister aangeboden
door den voorzitter van het comité, den
heer J. G. van Kuykhof, die tevens
met een kort woord de motie nader
toelichtte-
De heer Rink verzekerde den comité
leden dat het kiesrecht-onderwerp zijn
groote belangstelling had en dat hij van
het bezoek en van de van de motie
nader gegeven toelichting mededeeling
zal doen aan zijn ambtgenooten.
De minister gaf echter te kennen, dat
dit oogenblik niet toeliet zich verder
omtrent de plannen der regeering uit
te laten, vooral waar heden door de
Troonrede aan hetgeheeleNederlandsche
volk zal worden bekend gemaakt het
geen ook in deze quaestie van
de regeering is te verwachten.
Hiermede was de audiëntie geëindigd.
Se kinderwetten.
Naar men meldt, is de oorzaak
van de vertraging in de uitvoering der
kinderwetten gelegen in de omstandig
heid, dat de nieuwe minister van justitie,
mr. van Raalte, de voorbereidende maat
regelen voor de uitvoering dier wetten
op het departement getroffen onder zijn
op dezelfde plaats gevoerd had en waarbij
ook Kurt, dien zij nu ontmoet had,
tegenwoordig was geweest zij hoorde
nog de dreigende woorden van "VYillms
Bialdrup. Slechts een oogenblik dacht
zij na en vertelde daarop haar begelei
der wat zij toen gehoord had, natuurlijk
in groote haast, want het kasteel was
spoedig bereikt.
Hij hoorde haar opmerkzaam aan. „In
ieder geval heeft dit ook zijne betee-
tekenis", zeide bij. „Thans is het zaak
rustig af te wachten. Yoor het oogenblik
echter", voegde hij er glimlachend bij,
„moeten wij in de eerste plaats van
elkander scheiden ik meen daar voor
ons, zij het ook op een afstand, het
witte kleed van uwe leerlinge te ont
dekken zij mag vooreerst niet weten
wat wij met elkaar uitstaan hebben,
desniettegenstaande moet ik u van daag
nog bepaald een half uurtje spreken
kom in de bibliotheek, opdat wij de
papieren bestudeeren die ik gevonden
heb." Krachtig, zooals goede vrienden
doen, schudden zij elkander de hand en
sloegen, elk langs een anderen kant,
den weg naar de burcht in. Kurt bracht
een half uurtje op zijn kamer door,
daarna wilde hij een kleine wandeling
3e middenstand.
De heeren R. P. J. Tutein Nolthe-
nius, professor Noordtzij, J. S. Meuw-
sen en professor Anema, respoctieveljk
als voorzitter, vice-voorzitter en secre-
tarris, vormende het bureau van de
Staatscommissie voor den Handeldrj-
venden en industrieelen Middenstand,
zijn gisterenmiddag in buitengewone
audiëntie ontvangen door den minister
van landbouw, nij verheid en handel,
mr. Yeegens.
Het bureau, met groote welwillend-
in den tuin maken, want zijn hoofd was
brandend heet, en dan naar de biblio
theek gaan om daar geduldig op Martha
te wachten. Het was tegen zes uur 's
middags, de lucht begon koeler te worden
en een zacht windje deed de stammen
der hoornen trillen. Eensklaps stond h j
bj zijne wandeling, zonder dat hj het
juist wilde, tegenover een verborgen
prieeltje, waarvan h j zeer goed wist dat
het tot de lievelingsplaatsjes zijner nicht
behoorde, en met wie sedert de verloving
van Martha een nieuwe nog grootere
verandering voorgevallen was. Het jonge
meisje deed nu haar best hare gouver
nante al de zonden, die zj vroeger
jegens haar begaan had, te doen verge
ten voor haar vader was zj de liefde
zelve, hoewel zj hem niet meer voor
sloeg hem te paard te vergezellen of
hem verzocht een poos bj hare rjoefe-
ningen door te brengen. Tegenover Kurt
nam zj altjd nog de zonderlingste
houding aan zj was als een schuwe
hinde als hj kwam en toch bemerkte
h j, dat haar oog dikwjls betrok, zoodra
hj haar slechts voor een paar uur
verliet.
Hj wilde juist voorbj het prieeltje
gaan, toen, hj tot zijn verbazing zag
heid door den minister aan zjn depar
tement ontvangen, gaf een exposé van
den stand der enquête. Tot het doen
van voorstellen aan de Staten-Generaal
verklaarde de minister daarop het rap
port der Staatscommissie met belang
stelling te zullen afwachten. Bj het
verdere onderhoud vond de minister
gelegenheid op te merken, dat hj het
onderzoek aan de Staatscommissie voor
den middenstand opgedragen goedvond,
terwjl de minister onder herinnering
aan zjn eerelidmaatschap van het in
1902 te Amsterdam gehouden Midden
standscongres verzekerde de midden
standsbeweging sympathiek gezind te
zjn. Het bleek voorts, dat de audiëntie,
welke drie kwartier duurde, goede ver
wachtingen van het nieuwe ministerie
voor den middenstand heeft opgewekt,
Nieuwe huurkieserg.
Men kent het artikel der kieswet,
volgens hetwelk men huurkiezer kan
worden, krachtens huur van een huis
of gedeelte van een huis, hetzj met of
zonder bjbehoorende of in huur ge
bruikten grond, of lokalen en bjge-
bouwen, niet ter bewoning bestemd.
Tuinders, landbouwers enz. konden
met dit artikel kiezer worden, wanneer
zij bj elkander optelden de huur van
hun huiB en de huur van hun grond.
Maar als nu iemand een werkplaats
had Dan zeide het „bureau voor kies
recht" Ge moogt de huur bjv. van
een smederij niet bj de huur van de
woning tellen. Het hing er dus van af,
of er om een zekere oppervlakte van
den grond muren stonden, ja dan neen,
Waren er geen muren, dan mocht men
de huur van den grond b j de huur van
de woning tellen. Maar stonden er
muren, dan mocht men de huur van de
werkplaats, van het „lokaal" niet mee
rekenen. De Hooge Raad, ons hoogste
rechtscollege in Nederland, heeft nu
echter beslist, dat wj zoo potsierljke
opvatting van onze kieswet niet langer
behoeven te huldigen. De Hooge Raad
verklaarde, dat. de woorden „in huur
gebruikten" niet alleen betrekking had
den op „grond" maar ook op „lokalen".
Yoortaan kan dus iemand, die in een
ander gedeelte van de gemeente een
werkplaats heeft, door saamtelling van
de huur van woning en werkplaats
kiezer worden. („Rotterdammer".)
Marineplannen.
Het Nederlandsehe volk, zoo schrijft
het „Utr. Dbl." moet omtrent het be
lang eener sterke marine krachtiger
worden voorgelicht, het moet er warm
voor worden gemaakt.
De wjze waarop dat kan geschieden
is niet nieuwin Duitschland hebben
vaderlandslievende mannen ons het voor
beeld gegeven wj moeten oprichten
een Nederlandsehe Ylootvereeniging.
dat het bezet was de barones zelve
zat daarbinnen op een ruw bewerkt
stoeltje zj hield een boek in haar
hand, waarin zj jverig scheen te lezen
of te studeeren, want hare lippen be
wogen zich onophoudeljk het was alsof
zj zich moeite gaf eenige klanken of
lettergrepen voort te brengen, welke zj
met moeite uitsprak en toen h j nu, een
weinig onbescheiden misschien, dicht
achter het hek stond dat hen beiden
van elkander scheidde, hoorde hj heel
duideljk hoe zj de volgende woorden
opzeide
„I have ik heb."
Een vrooljke grimlach bewoog zich
om zjn mond en deed zjne oogen stralen
van geluk hj kwam naar voren en
stond eensklaps dicht vóórhaar, Wan
da," zeide hj week en legde zjne
handen op haar schouder, en toen zj
zich verschrikt omwendde en hoog blo
zend tot hem opzag, ging hj bewogen
voort„Wanda, hoe, gj leest die taal
van welke gj mj gezegd hebt, dat zj
voor u de afschuwelijkste aller talen is."
Wordt vervolgd.)
