Dinsdag
19 September.
's LEVENS EB EN VLOED.
No* 220*
43e Jaargang.
1905.
Binnenlandsche berichten.
FEUILLETON.
ÏHSSISeSCME COURANT.
Prijs per drie maanden 1=30= Wtaaoo f» jposi 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert, zich bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËN: van 1-4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfda
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teloph jo li n u m me r 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Da sluitingsaitting der Staten-Generaal.
De belangstelling voor de „plechtige"
sluiting van het parlementaire zittings
jaar stond ook Zaterdag weder in ab
normale verhouding tot de belangrijk
heid en de bezienswaardigheid van deze
ceremonie.
Wanneer men van de vrij talrijke
menigte die zoowel in de omgeving van
het paleis in het Noordeinde, vanwaar
de minister van binnenlandsche zaken
zich volgens het aloude gebruik in een
hofkoets, geëscorteerd door een peleton
huzaren, naar het binnenhof begaf, als
op het buitenhof, waar de hoofdmacht
in het geweer kwam en in het heerlijk
Binnenhof waar men 't altijd plech-
tig-stil zou wenschen bij den ingang
Tan het gebouw der Tweede Kamer,
waar de Kamerwacht de militaire hon
neurs aan den minister der Kroon be
wees, was samengestroomd, aftrekt de
genen die hun nieuwsgierigheid bevre
digen met alles wat er op straat gebeurt
dat maar eenigszins van het gewone
afwijkt, dan mag men die groote be
langstelling veilig op rekening schrijven
van het feit, dat er een nieuw ministerie
is opgetreden, en men dus verlangend
was den nieuwen minister van binnen
landsche zaken op zijn eersten offieieelen
gang in gala-ambtsgewaad te zien.
Ook de leden van de beide Kamers
waren in grooter getale opgekomen dan
bij vorige gelegenheden het geval was.
Behalve de leden der commissie van
in- en uitgeleide, de heeren jhr. Van
Beyma en Van Waterschoot van der
Gracht, leden van de Eerste Kamer
en de heeren Van Indsinga, Van de
Velde, Roessingh en Smeenge, leden
van do Tweede Kamer, (evenals het
bureau in ambtsgewaad gekleed), waren
aanwezig van de Eerste Kamer de
ledenVan Houten, Laan Godin de
Beaufort, van Wassenaer van Rosande,
Woltjer, Heerkens en Eranssenvan
de Tweede Kamer de leden Röell, Aal-
berse, Brum meikamp, Kolkman, Rood-
huyzen, Treub, Lieftinck, Marchant,
Dolk, Van Veen, Van Wiehen, Pas-
stoors en voor het laatst waren ook
verschenen in 's Lands vergaderzaal de
afgetreden voorzitter die voor geen her
kiezing als Kamerlid meer in aanmer
king wenschte te komen, de minister
van Staat Mackay, en de heer Krap,
de niet herkozen afgevaardigde van
's-Gravenhage I.
Op de publieke tribune was het vol
op de gereserveerde minder dan men
onder het kabinet-Kuyper gewoon was
daar bij dergelijke gelegenheden op te
merken. Een paar vertegenwoordigers
van geïllustreerde bladen maakten van
die gunstige gelegenheid gebruik om
de primeur te hebben van een kiekje
van minister Rink in ambtsgewaad,
staande achter de ministerstafel.
Naar het Duitsch.
42.)
Als vreesde zij te veel gezegd te
hebben, brak zij echter haastig dit on
derwerp af en zeide„Maar wat zijn
wij toch ontzettend baatzuchtig, wij den
ken altijd en alleen maar aan ons zeiven
en toch is het ons beiden niet ontgaan,
geloof ik, dat Hannchen tegenwoordig
geheel hare gewone kalmte kwijt is
naar ik meen tengevolge van een brief,
dien zij ontvaDgen heeft.
De zieke glimlachte even. „Wij heb
ben ons aan eene groote nalatigheid
schuldig gemaakt", beweerde hij, „maar
lieve, het is niet zoo erg, of wij kunnen
die zonde weder herstellen."
Hannchen was lang in de keuken
bezig geweestzij had wafelen gebakken
tot eene verrassing voor de geliefden en
nu kwam zij met het koffiegoed binnen,
Toen de minister de zaal was binnen
getreden in het schitterend gala ambts
gewaad gekleed, boog hij vriendelijk
naar alle zijden de leden waren van
hun zetels opgestaan.
Met eenige trilling in zijn stem en
op aanvankelijk onverstaanbaren toon las
de minister de vrij lange sluitingsrede
voor kalmer en duidelijker was zijn
stem aan het slot der rede, toen hij
de Kamers namens H. M. de Koningin
dank betuigde voor haar arbeid.
Met een even plechtige buiging ver
liet de minister de zaal.
In de zaal waren tijdens het groote
reces geen belangrijke veranderingen
aangebracht.
Ingetrokken wetsontwerpen.
De minister van financiën is door
H. M. de Koningin gemachtigd de
volgende aanhangige wetsontwerpen in
te trekken lo. dat tot afschaffing der
Staatsloterij2o. dat tot vaststelling van
een nieuwe tariefwet, en 3o. dat tot
verhooging van den accijns op het ge
distilleerd.
Met vertrouwen.
Wanneer de na-stemmingen in Arn
hem en Rotterdam minder bevredigend
waren uitgevallen, wanneer bijv. wat
niet ondenkbaar scheen Rotterdam
I door prof. Fabius was vermeesterd,
dan zou dit principieel geen wijziging
in den politieken toestand hebben ge
bracht, zegt het „Yad." Toch zou zulk
een uitslag natuurlijk te bejammeren
zijn geweesthij had voor de rechtsche
oppositie een moreel succes beduid.
Maar de uitslag is gebleven in de lijn
der Juni-vérkiezingen. Het kiezerskorps
in deze drie districten is in meerderheid
trouw gebleven aan dezelfde beginselen
als drie maanden geleden en met te meer
moed kan dus het kabinet bij monde
van H. M. de Koningin morgen van zijn
plannen verslag doen. Het weet, dat in
de overtuiging der kiezers, waaruit het
geboren werd, nog geen kentering valt
waar te nemen.
Broeders Kamerleden.
Men maakt het „Hbl." opmerkzaam
dat het feit, dat twee broeders tegelijk
leden der Staten-Generaal zijn, thans
geenszins voor 't eerst in ons land voor
komt. Hetzelfde geval heeft zich, gelijk
ons wordt medegedeeld, voorgedaan met
de heeren A. en T. Mackay, met de hee
ren Brantsen van de Zijp en Brantsen
van Wielbergen, en veel vroeger waren
de heeren Yan Asch van Wijck (vader
en zoon) en later twee broeders van
dien naam Kamerleden. Ook zijn de
heeren J. Prins en A. Prins gelijktijdig
lid van de Eerste Kamer geweest.
Of zoo nauwe verwantschap echter
bestond tusschen Kamerloden, die te
gelijk voor 't eerst zitting namen, heb
ben wij niet kunnen nagaan.
zoo vriendelijk als altijd, en toch had
Martha gelijk er lag iets onrustigs
in haar wezen en thans, nu zij de tafel
dekte, hoe beefden de kleine handen,
waarlijk, men moest bezorgd zijn voor
de bontbeschilderde kopjes, die nog in
den tijd. harer ouders gediend hadden.
Martha was hij de komst der aan
staande schoonzuster snel opgestaan en
bood hare diensten aan, maar Hannchen
wees dit beslist af en zeide met haar
goedigen lach, terwijl zij den schotel
met het lekkere gebak nederzette „Gij
komt hier niet om te werken, lieve, gij
hebt ginds in uwe betrekking genoeg
te doen."
Weldra zaten zij rond de groote ronde
tafel, waarop de heldergeschuurde koffie
kan prijkte, en liet zich het gebak tot
vreugde van Hannchen goed smaken,
maar na verzadigd te zijn vroeg Felix
zonder omwegen waarom zijne zuster
zoo veranderd was.
„Zoo, broertje, hebt ge reeds bemerkt
dat mij iets schort F" Zij sloeg hare
handen verwonderd samen. „En toch is
het mij in den grond niet onaangenaam,
dat gij het eerste er over spreektik
heb mij reeds den ganschen dag het
hoofd warm gemaakt over de beste wijze
De nieuwe gouverneur van Suriname.
Het „Hbld." zegt:
De benoeming van den heer Idenburg
zal algemeen worden toegejuicht. Hij
zal nu uit eigen aanschouwing de ko
lonie leeren kennen, waarvan hem als
minister het algemeen bestuur uit de
verte reeds eenige jaren was opgedragen.
De krachtige pogingen, toen in overleg
met den gouverneur in het werk gesteld
om haar tot meerderen bloei en ont
wikkeling te brengen, zullen stellig
onder zijn rechtstreeksch bestuur on
verzwakt worden voortgezet.
De „Stand." schrjjft
Met bijzondere ingenomenheid zal
men onder ons van het feit dezer be
noeming kennis nemen. De heer Iden
burg is een van die mannen, wier namen
leven in het hart van ons Christenvolk.
Dat bij het aftreden des heeren Lely
de heer Idenburg voor dezen belang
rijken post de aangewezen man was,
zal wel niet worden ontkend zelfs de
vrijzinnige pers, die van de onzen maar
heel moeilijk een vriendelijk woord kan
zeggen, vond, voorzoover ze zich uitsprak,
het denkbeeld van de benoeming des
heeren Idenburg toe te juichen.
De kolonie Suriname, die moeielijke
dagen beleeft, kan met deze benoeming
worden geluk gewenscht, want in Iden
burg ontvangt ze een gouverneur die
met al den ernst van zijn hart en met
de vele hem geschonken talenten zal
trachten het goede te zoeken voor deze
kolonie.
En verder Het valt ons niet zwaar
te erkennen, dat deze benoeming een
blijk van onpartijdigheid is, door het
nieuwe kabinet gegeven en daarvoor
zelfs waardeering uit t: spreken.
Het ministerie toont daardoor dat
het, evenals het vorig kabinet, in de
allereerste plaats heeft gevraagd naar
het belang der kolonie.
Toen onder het vorig kabinet de heer
Lely benoemd werd, hebben we uiteen
gezet, dat het belang van Suriname bij
deze benoeming natuurlijk den doorslag
bad gegeven zoo behoort het te zijn
en met dat belang is nu blijkbaar ook
rekening gehouden.
Frieseh Christelijk historischen.
De bond van kiesvereenigingen
op christelijk-historischen grondslag
(Friesch Christ-hist.) hield Vrijdag te
Utrecht eene vergadering tot stichting
van een christelijk-nationalen bond.
De voorzitter, ds. Eyk van Heslinga
uit Berlicum (Fr.), opendede vergadering
met gebed en 't voorlezen van psalm 33.
Hij sprak ter opening der vergadering
een woord van welkom, ontwikkelde in
korte trekken den oorsprong en de his
torie van den bond en ontvouwde
't leidend beginsel en het onderscheidend
streven van de chr. hist, richting.
De bond is in 't Noorden geboren
uit verzet tegen de auti-revolutionaire
politiek, heeft behoefte gevoeld zich
om u mijne nieuwstijding mede te deelen.
Nu gij mij echter zoo vlug geholpen
hebt om op de been te komen, wil ik
er niet langer mede wachten. Welnu",
ging zij voort, „daar heeft mij de post
bode vandaag een brief met rouwrand
en zwart zegel nit P. gebracht. Ik was
bijna omgevallen van schrik toen ik het
adres las. Ik kende dadelijk de hand,
ofschoon er meer dan vijf en twintig
jaren verloopen zijn sedert ik het voor
de laatste maal zag. Ik wil wel bekennen
dat mijne handen beefden toen ik het
zegel verbrak, maar toch vatte ik weder
moed en las met groote aandacht wat
hij ik meen Bloch mij daarin
schreef. Zijne vronw is gestorven, schreef
hij, te vroeg voor zijn beide jongste
ongelukkige kinderen, die de trouwe
moederzorg nog zoo noodig hadden en
nu trekt maar niet zoo'n gek gezicht,
een huwelijksaanzoek is het niet, dat ik
u melden moet en nu smeekt hij mij
om de booze woorden, die ik hem jaren
geleden toevoegde, te vergeten en
en" hier draalde zij weder, „in zijn
huis te komen, om daar voor eenigen
tijd, tot zijne dochter getrouwd ia, de
vrouw des huizes te vertegenwoordigen.
En nu weet ge waarom ik zoo ingetogen
rekenschap te geven van de christ-hist.
richting en zich saam te binden tot
versterking der kracht.
Hij gelooft dat er in Holland velen
zijn, die wachten op het sein dat de
Friesche bond thans geeft en hoopt deze
dag de aanvang zal zijn van nieuw leven.
De presentielijst, die vele namen uit
vele plaatsen bevat, werd voorgelezen,
waaruit bleek dat vele afdeelingen ver
tegenwoordigd zijn.
De secretaris deed daarna mededeeling
van de ingekomen bewijzen van sym
pathie. De voorzitter gaf vervolgens
het woord aan ds. Wagenaar, om
namens het prov. bestuur een rapport
uit te brengen. Spr. begon met zijne
erkentelijkheid uit te spreken voor 't feit,
dat de organisatie in hem, ondanks zijn
aangevochten positie, zoodanig vertrou
wen stelt, dat hem de eervolle taak te
beurt valt den eiseh van het oogenblik
te vertolken.
Hij wenschte veel te zeggen. Er is
zooveel te zeggen, te getuigen, te pro
testeeren, te onderrichten en op te
helderen. Spr. ging daar dieper op in.
Zich verder bepalende tot de vraag
wat nu F kwam spr. tot de volgende
conclusion, die hij in 't breede toelichtte
lo. Wij moeten 't christelijk-historisch
beginsel zuiver houden op politiek ter
rein tegenover de partijen der rechter
en der linkerzijde2o. Wij moeten het
christelijk-historisch beginsel belichamen
in eene nationale organisatie 3o. Wij
moeten door samenvoeging van de in
de hervormde gezindheid politieke ele
menten dezer organisatie tot invloed
brengen ter verovering van den sleutel
der positie bij den electoraten strijd.
Spr. eindigde met aan de vargadering
voor te stellen over te gaan tot stichting
van een Chr. nat. hond van kiesver
eenigingen op chr. hist, grondslag.
Verschillende sprekers voerden het
woord.
De quaestie van de coalitie lokte
breedvoerige besprekingen uit. Ten
slotte nam de vergadering de volgende
motie aan„De vergadering, gehoord
de discussie, verklaart zich te organi-
seeren tot een Chr. Nat. bond van kies
vereenigingen op ehr. hist, grondslag
dat de bond geheel zelfstandig zich or
ganiseert op den grondslag van het
bestaande program van den Erieschen
bond en dus onafhankelijk aan de tegen
woordig bestaande coalitie van de rech
ter- en de linkerzijde."
Benoemd werd een voorloopige com
missie van informatieadres ds. J.
Ankerman te Wommels.
Mr. Schokking achtte zich genoopt
ten slotte een woord van afkeuring uit
te spreken over het ostracisme dat op
ds. Wagenaar is toegepast. Hij sprak een
woord van hartelijken dank uit voor den
arbeid, die ds. Wagenaar in de pers ver
richt. De persquaestie lokte daarna
breedvoerige bespreking uit.
De voorzitter stelde voor een tele-
was en nu bedaard naar uw gevoelen
in deze zaak kan luisteren. Ik wil bij
voorbaat bekennen, dat ik bij dezen
voorslag in het eerst een gevoel van
bitterheid ondervond ik moest zelfs
weenen, en thans verlangt hij van mij
dat ik zijn huishoudster zij. Maar
deze christelijke gedachten liggen, Gode
zij dank, allen achter mij thans zie ik
slechts den armen, eenzamen man met
zijne ongelukkige gebrekkige stumperts
van kinderen. Daarbij komt, dat mijn
heer Yon Wilden mij ook schreef en
zijn verzoek bij dat van den armen man
voegde. Reeds ter wille van Roosje zou
ik gaarne gaan, want zij is juist op den
leeftijd, dat zij de raadgevingen van
eene trouwe vriendin het meest behoeft.
Ten slotte bekent hij mij, dat hij voor
nemens is om, zoodra de eerste smart
in de familie over is, aan het lieve,
hartelijke meisje, zooals hij haar noemt,
zijne hand te bieden."
„Ik zou bijna zeggen dat gij uw be
sluit reeds genomen hebt," wierp hier
Felix tegen, en het klonk eenigszins
mismoedig „ik, in uwe plaats
„Zou niet gaan!" Zij schoof haar
bril met reusachtige glazen hoog naar
hoven en hare, trouwe oogen staarden
gram van hulde te zenden aan H. M.
de Koningin.
Hij bracht een woord van dank aan
verschillende personen.
Mr. Schokking sloot daarna de zeer
druk bezochte en zeer geanimeerde ver
gadering met dankzegging.
Naar wordt gemeld heeft de nieuwe
minister van oorlog besloten den para
depas bij het leger af te schaffen.
Nedsrl. longlijders te Davos.
Onder voorzitterschap van den heer
P. H. J. IJssel de Schepper vergaderde
te Arnhem het hoofdbestuur van het
„Sanatorium voor weinig-vermogende
Nederl. longlijders te Davos-Platz."
Als dagelij ksch bestuur werden her
kozen de heeren P. H. J. IJssel de
Schepper te Arnhem en P. Plantenga,
vice-consul der Nederlanden te Davos-
Platz.
De exploitatie van het Nederl. Sana
torium te Davos gaf in het afgeloopen
jaar reden tot groote tevredenheid. Het
aantal verpleegdagen over 1904 bedroeg
2000 meer dan in het vorige jaar, een
aanwijzing, dat in medische kringen in
ons vaderland wederom een reactie be
gint in te treden ten gunste van het
zenden van longlijders naar het hoog
gebergte.
Niettegenstaande door de patiënten
van het Sanatorium een gemiddeld
lagere verpleegprijs werd betaald dan
in 1903, bedroeg het exploitatiedéficit
over 1904 belangrijk minder dan in de
voorafgaande jaren, welke uitkomst
voor een overwegend deel te danken
is aan de uitmuntende leiding van den
geneesheer, den heer H. C. Schuurman,
hierin bijgestaan door de directrice,
zuster J. Meesters.
De contributies ondergingen in 1904
een kleine vermeerdering, aan giften
werd ontvangen fr. 6728.40, waaronder
een bijdrage van H. M. de Koningin
moeder, en een som a fr. 4000 van
den anoniemen landgenoot in Zwitser
land, die reeds gedurende vier jaren
de inrichting op zoo edelmoedige wijze
steunt.
Yersterking der geldmiddelen blijft
zeer dringend gewenscht, tot aflossing
van den zwaren hypothecairen schul
denlast.
De verpleegprijs voor het nieuwe
jaar werd wederom vastgesteld op f 2.90
per dag, terwijl ook thans reductie tot
op een minimum a f 1.80 zal kunnen
verleend worden, zoo de geldmiddelen
dit toelaten.
Besloten werd tegelijk met het jaar
verslag aan de leden en begunstigers
toe te zenden het in de geneeskundige
bladen verschenen artikel van den heer
dr. H. Buringh Boekhoudt te Velp
moet niet de borstlijder uitsluitend in
zijn eigen vaderland genezing zoeken F
Aangenomen werd het voorstel, in
1907 bij het 10-jarig bestaan van het
smeekend in de zijne. „Welnu, zooals
gij verlangt", zeide zij terneergeslagen,
maar toen sloeg zij plotseling hare ar
men om zijn hals en fluisterde, terwijl
de tranen haar uit de oogen rolden
„Zie, Felix, als gij mij eenmaal verlaten
en een eigen huishouden hebt, dan zal
ik voor niemand te zorgen hebben, want
ik laat mij nooit of nimmer bepraten
om later bij u te komen. Een afgeta
kelde oude vrijster zooals ik, die op zieh-
zelve staat, past niet bij een jeugdig
huwelijkspaar, en gij weet toch dat ik
in menig opzicht gelijk ben aan uwe
Martha, dat wil zeggen dat ik niet leven
kan zonder voor anderen te zorgen en
te arbeiden. Daarom geloof ik, dat de
goede God zelf aan Bloch de gedachte
heeft ingegeven om in zijn nood zich
tot mij te wenden en, broertje, uw hart
is immers niet van steen j zeg gij nu ook
„ja en amen" en laat mij naar de moe-
derlooze kinderen gaan, daar, waar ik
ernstige plichten te vervullen heb en
zelve niet het middelpunt van al mijne
gedachten behoef te zijn."
Wórdt vervolgd,)
