Vrijdag
i September.
Ho. 205
43e Jaargang.
1905
tbode
Biiüienlandsche berichten.
FEUILLETON.
UK E§ El VLOED.
Trouw,
Bureau der
Courant" be-
iet de plaat-
vertentiën
len.
n de Velde Jr.,
tbode.
Teleph DoiiHiiHiiner 10.
31 AUGUSTUS.
CHOEISEI,?
i 4.SO
4.50
- 4.5O
- 3.5O
- B.SO
iwerfi.
ïogelijken tijd net,
leü.
lLAQE.
il^,
Len op No. 385,
i
Tijk gevraagd:
worden opgeleid,
ak békend genieten
salaris. Pr. brieven
Vlissingsche Court.
11 e Zeeuwsche
lureau Yliss. Court
tegen 1 November
30DE. Wasch bui-
Palingstraat.
JD1ESST
bn-Middelburg v.v.
[N (Remise:) v.m,
dagen) 5.50.
r.m. 7.55, 9.30, 11.-,
3.30, 5.—, 7.—,
an Badhuis: n.ra.
p, 7.50, 9.30.
IG (naar Remise:)
Naar Zeilmarkt:
1.45, n.in. 1.20, 2.50,
Naar Badhuis
.35, 5.05, 7.05, 8,45,
's av. 10.35, 11.15.
HiFEtlOIENST.
Tm. 6,6.20, 7.
0, 10—, 10.20, 10.40,
12.30,1.—*, 1.25*,
55, 4.25, 4.50, 6.10,
0.
Luis: vm. 6,10, 6.30,
15, 9.50, 10.10, 10.30,
Nm. 12.10, 12.45,
3.10, 3.40, 4.10, 4.35,
,5, 8.—, 8.30.
vallen Zondags uit.
SR-SCHEU3E.
1905.
nm. 3,23 en 6,10 c)
a) nm. 3,50 en 6,40.
m. 1,55 a) en 4,45.
nm. 3,23 en6,10c)f)
inuten na het vertrek
rke n. Neuzen vm. 8,30
)i*ssele en Neuzen ten
minuteu wachten.
Breakena, Boraaele en
m 14
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per- drie maanden 1,30» franco jjsen' post 3 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek7
handelarenPostdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliches naar plaatsruimte.
Versehynt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Gemeeniebest uur.
PUBLICATIE.
Afsteken van vuurwerk.
De Burgemeester van Vlissingen
gelet op art. 122deralg. verordening
van politie voor de gemeente Vlissingen
maakt bekend
dat bet op Donderdag 31 Augustus
1905 geoorloofd zal zijn vuurwerk af te
steken uitsluitend op de Bierkade, Beurs
plein, Ruyterplein, Noordzee-boulevard
en Betje Wolffsplein uiterlijk tot des
avonds 10 uur.
Vlissingen, 31 Aug. 1905.
De Burgemeester van VlissingeD,
TAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Het zij ons vergund op dezen natio»
nalen feestdag Hare Majesteit de Ko
ningin onze eerbiedige gelukwenscben
aan te bieden. Moge het haar gegeven
zijn nog lange jaren, geschraagd door
de liefde van bet Nederlandsohe volk,
dat zijn Koningin zoo hoogelijk waar
deert, aan het hoofd van den Staat te
staan.
Moeilijke dagen heeft H. M. vooral
den laatsten tijd doorleefd, doch de
Koningin heeft bewezen dat zij zelfs in
critieke omstandigheden haar roeping,
om boven alle partijen te staan, voor
beeldig weet te vervuilen.
Het is te hopen dat nu een tijd van
kalme rust moge aanbreken en H. M.
weer meer gelegenheid zal krijgen om
met haar gemaal nog nauwer met het
volk in aanraking te komen.
Want daarom juist wordt H. M. zoo
op de banden gedragen omdat zij
overal toont haar volk oprecht lief te
hebben.
Wij zagen het nog Dinsdag.
Minzaam nam de Koningin de haar
gebrachte huldebetoogingen in ontvangst
en den regen trotseerende wensohte zij
allen die langs den weg stonden ge
schaard gelegenheid te geven haar van
nabij te zien.
H. M. weet dat ook de Zeeuwen
weer opnieuw blijken wilden geven van
hon liefde en toewijding voor het Oranje-
buis en zij heeft het kunnen waarnemen
bat deze liefde niet verflauwt, doch
integendeel de banden tusschen haar en
bet volk steeds nauwer worden toege-
Naar het Duitsch.
27.)
»Zeg gij haar het gelukkige woord",
duisterde hij zijn vriend toe, en Erich
von Wilden boog zich vol liefde tot
29ne zuster en nadat hij een oogenblik
met zijne lippen de hare had aangeraakt,
2eide hij op innigen toon„Amata
I p.6''8 binnen drie dagen zal dokter
I humming in mijne tegenwoordigheid de
°peratie kunnen doen. Gij zult ziende
"orden, wy kunnen u dat bijna met
«erheid beloven."
'ben onbeschrjfeljk geluid, een luide
Jubelkreet ontwrong zich aan hare lippen,
Z1j lachend en weenend haar broeder
„En wat zullen zij nu tehuis
-o—voegde zij er in de handen
I uppende bij. „Ach Erich", liet zij er
L'ect op volgen, „zal mijnheer Willms
"'up, als ik weder zien kan, niet
f Want ook zij waardeeren steeds dieper
het groote voorrecht van in het bezit
te zijn van een zoo in elk opzicht voor
haar taak berekende vorstin.
Lang leve onze Koningin
Kamerverkiezingen.
Ten raadhuize te Rotterdam had giste
ren de verkiezing plaats van twee
leden van de Tweede Kamer, ter voor
ziening in de vacatures, ontstaan door
het uittreden van mr D. Fock en mr.
E. E. van Raalte.
Candidaat gesteld werden in distriet
IS. van den Bergh Jr. (lib.), mr. D.
P. D. Fabius (anti-rev.), H. Spiekman
(soc.-dem.)in district V W. P. G.
tlelsdingen (soc.-dem.), P. R. Mees
(vrijz.-dem.), Jac. P. van Term (r, k.).
De stemming zal plaats hebben Don
derdag 7 September en de eventueele
herstemming Donderdag 14 September.
Te Arnhem zijn officieel candi
daat gesteld de heeren K. Eland (lib.),
Helsdingen (soe.-dem.) en mr. 8. de
Vries (a,-rev.).
Gisterenmorgen is te Arnhem plotse
ling overleden de heer C. W. graaf van
Limburg Stirum, lid der Eerste Kamer
voor Gelderland.
Een woord tot de Friesoh-ohristelijk-
historischs kiezers.
Dr. Ph. J. Hoedenmaker heeft eene
brochure laten verschijnen onder den
titel: „Het eerstgeboorterecht vooreen
schotel moes Een woord tot de Friesch-
Christeljk-historische kiezers."
Schrijver komt op tegen de leuze
„Niet Protestantsch maar Christelijk",
aangeheven om de roomschen in het
bondgenootschap op te nemen.
Langs dezen weg is men gekomen
tot een Christendom boven geloofsver
deeldheid op politiek terrein in zijnen
meest vitieusen vorm.
Wat meer zegt men heeft deze
monstruositeit belichaamd in een partij
verband, dat door en door onwaar en
verderfelijk is.
En wat hier alles afdoet.
Men heeft hiervoor zijn eerstgeboorte
recht ingeruild ter wille van een schotel
moes.
De leus „Niet Protestantsch maar
Christelijk" gaat aldus betoogt schr.
lo. buiten de werkelijkheid om is
2o. een leugen leidt 3o. tot het meest
ondragelijk Phariseïsme, het meest ge
vaarlijke Fanatismebelet 4o. de waar
heid aan het licht te komen en onder
mijnt het geloof bij voor en tegenstan
ders beiden.
Wat den prijs betreft, waarvoor men
zijn eerstgeboorterecht als christen, pro
testant, hervormde verkoopt, zegt schr.,
dat, wanneer men vraagt, welk voor
deel de christelijke coalitie belooft en
biedt, het antwoord moet luiden Voor
des te meer bij mij aandringen om met
hem te trouwen
Het gelaat van haar broeder ver
duisterde. „Denk maar niet om hem,
lieve, in ieder geval hangt de beslissing
van u af. In onze dagen kunnen de
ouders hunne kinderen niet meer naar
het huwelijksaltaar slepen en vrijwillig
gaat ge toch niet met hem mede, niet
waar
Nu kwam ook mevrouw Ilse hare
gasten uitnoodigen de thee bij haar te
gebruiken, en dezen durfden die uitnoo-
diging beleefdheidshalve niet afslaan,
ofschoon zij wel wisten dat mevrouw
Ilse den morgen na een onthaal altijd
in een kwade luim was. En toch be
hoefde zij zoo spaarzaam niet te zijn,
aangezien de familie Bloch tot de ver-
mogendste lieden der stad behoorde.
Toen vier en twintig jaar geleden de
kieine griffier Bloch aan Ilse zijne hand
en een gegrond vooruitzicht op den
titel van kanselarijraad aanbood, bracht
hem de magere, gele, kijfzieke apothe
kersdochter, wie men ais serenade op
den verlovingsavond openlij k het volgende
versje voor haar venster toezong
De booze Ilse,
Niemand wil ze.
het volksleven als één geheel weinig
of niets. Het eenige, wat ook den her
vormde door de coalitie ten goede schijnt
te komen, is het voordeel, dat de chris
telijke school verkrijgt door de bevoor
rechting van het christelijk onderwijs.
De christelijke school is de afgod van
ons christenvolk geworden. Zij heeft
ook onder de hervo-'mden vele slacht
offers van de Neo-Antirevolutionaire
idealen, maatregelen en stellingen ge
maakt.
Indien men niet spoedig voor het
recht Gods opkomt, zal dat eigen chris
telijk onderwijs, waarvan ons volk den
zegen heeft ervaren, het gewicht zijn,
dat het naar de diepte trekt.
Die subsidies, uit de staatskas door
een compromis èn met Rome, èn met
het ongeloof, dat zich in onze staats
inrichting heeft vastgezet, verkregen,
vormen den schotel moes, waarvoor men
zijn eerstgeboorterecht verkoopt.
De Vrije Universiteit heeft haar jus
promovendi duur betaald met de con
cessie, dat er eene indifferente weten
schap is en mag zijn, en dat eene
universiteit zonder theologische facul
teit, waarin het beginsel „de rede voor
gelicht door de opbariug!" is belichaamd,
denkbaar is.
Maar de groote vergissing van ons
christenvolk ligt in de meening, dat
het christelijk onderwijs als zóódanig
redding kan brengen, terwijl het chris
telijk gehalte van ons volk verwaterd
is en dat een christelijk volk in eene
onchristelijke maatschappij en eenen
niet- of anti-christelijken staat, op den
duur kan blijven bestaan.
De groote zonde v.-a „de christelijke
groepen", d. i. - iion, die rekenen
met het feit d» Ma.j.y. -niet eene
godsdienstlooze, maar eene christelijke,
protestantsche, hervormde natie is, vindt
men in de omstandigheid, dat zij dit
beginsel pro memorie hebben uitge
trokken, maar overigens in de practijk
spandienst voor „de christelijke coalitie"
verrichten.
Vervolgens herinnert de schrijver aan
de vergadering, in April 1902 te Utrecht
gehouden, waarin „de vereeniging tot
handhaving van het christelijk historisch
karakter der natie" tot stand kwam
en hoe hij daar de bezwaren tegen de
roomsch protestantsche coalitie heeft
uiteengezet en getracht heeft aan te
toonen, dat het zuiver hervormd stand
punt het eenig ware was, en dat het
staatkundig stelsel, dat hiervan uitging,
in plaats van onpractisch te zijn, het
eenig houdbare was.
TVaar in de bedoelde vergadering
aangenomen werd scheiding te maken
tusschen de theorie en de practijk en
als vereeniging buiten de actueele poli
tiek te gaan staan, adviseert schrijver
de vergsidering, die in September staat
gehouden te worden, ernstig, niet op
nieuw in dezen strik te vallen. Eerst
wanneer men tegenover het standpunt
der doleantie een eigen hervormd stand-
Toen kwam hij toch
De lieve Bloch
En nam ze nog,
behalve haar eerbiedwekkende veertig
jaren, een nog veel meer eerbiedwek-
-kend kapitaaltje van twintig duizend
thalers en groeide deze som door het
merkwaardig talent voor kooggedreven
zuinigheid van zijn vrouw tot het dub
bele aan. Aan goud hangt toch alles,
en alles verdringt zich om het te hebben!!
Toch had het geld onzen kanselarij-
raad niet gelukkig gemaakt, maar hij
werd zoo genoemd door degenen, die
niet wisten hoe het in zijn huishouden
toeging en rijkdom als gelijkluidend met
geluk beschouwden.
Hoeveel hartzeer veroorzaakte hem
niet reeds de lichaamsgebreken zijner
beide jongste kinderen en de ongeneese-
lijke gaikwaal zijner vrouw Bovendien
had Bloch in onzen tijd van twijfel, het
geloof aan eene eeuwige rechtvaardig
heid bewaard in eenzame uren als hij
over het treurige lot zijner jongste
dochters nadacht, moest hij zichzelven
altijd toeroepen Dat is mijne straf, o,
mijn God, omdat ik in mijne jeugd het
trouwste hart dat ik op aarde kon vinden
en voor wie ik alios was, van mij ge
punt inneemt, staat men zuiver en ont
wikkelt men kracht.
En dan zegt hij weder, dat men op
moet_ komen voor het recht Gods, dat
de Staat niet voor theologie mag uit
geven wat godsdienstwetenschap is, dat
men de theologie moet herstellen en
dat men dan het beginsel in de univer
siteit zal hebben aangebracht, dat de
wetenschap een ondergrond geeft, zon
der de vrijheid van iemand aan banden
te leggen.
Het gaat zoo zegt hij aan het
slot om het beginsel, en de vrien
den hebben het in hunne hand, een
positie in te nemen, die de christelijke
partijen zal dwingen, niet alleen met
hunne groep, maar met hun beginsel
te rekenen.
j B:omscli-Kath. Universiteit.
Het weekblad „Stemmen onzer Eeuw"
berekent het stichtingskapitaal, noodig
voor een r.-kath. Ned. universiteit met
een volledig stel faculteiten, op circa
tien millioen gulden (rentende 4 ton
gouds).
j „Ook wanneer men een blik werpt
in de jaarlijksche begrootingen van het
departement van binnenlandsche zaken,
j moet men bekennen, dat dit eindcijfer
niet te hoog is geschat. De rijksuniver
siteit te Leiden b.v. kost aan jaarl jkseh
onderhoud f 934,000, de Utreehtsche
f 805,000 en de Groningsche f 500,000".
j De steller komt dan ook tot de con
clusie, dat een katholieke universiteit
in de naaste toekomst niet mag worden
verwacht.
„Maar zij kan er komen. Het katho
lieke volk is in zijn offergeest verre
van verzwakt. En nu het door de „St.
Radboudstichting "hot hoogs ideaal een ar
eigen hoogeschool zooveel nader tot
zich ziet gebracht, mag men nog groote
dingen verwachten".
De pantserdekschepen „Utrecht,"
„Gelderland" en „Noord-brabant" zijn
gisterenmorgen te Nieuwediep binnen
gekomen en met veel hartelijkheid ont
vangen door duizenden menschen die in
weerwil van den regen op den haven-
dijk opeengepakt stonden. De sleepboot
„Hercules" met de muziekvereeniging
„Winnubs", aan boord, stoomde de
divisie ter reede tegemoet, terwijl de
marinekapel zich bij binnenkomst op
het havenhoofd liet hooreri.
De stranding van da „Evertsen."
Het dagblad „Het Volk" heeft een
beschrijving gegeven van het gebeurde
in den nacht van 18 Augustus, tenge
volge waarvan een onzer pantserschepen,
de „Evertsen," bijna op onze kust ver
gaan is. Het „Hbld." schrijft naar aan
leiding daarvan Onze pogingen om
meer bijzonderheden van de stranding
te vernemen waren niet geslaagdde
personen die door ons om inlichtingen
werden gevraagd waren niet geneigd
om een gedetailleerde beschrijving te
geven. Wij meenden echter dat dit van
minder belang was, vertrouwende dat
van bevoegde zijde een onderzoek, zou
worden ingesteld en dat wij spoedig
zouden vernemen hoe het mogelijk was
dat de „Evertsen" bij een storm, zooals
toch zoo vaak op onze kust losbarst,
op het strand gezet is. Ons gekeele
volk is diep getroffen door die gebeur
tenis, en meent dat die schipbreuk op
eigen kust ten aanschouwe van een
Britscbe vloot een smaad op onze ma
rine werpt. In elke marine, met tik
schip kunnen ongelukken plaats hebben,
doch evenals bij de stranding van een
handelsstoomer de Raad van Tucht
voor koopvaardijschepen onderzoekt of
„gebrek aan zeemanschap" den bevel
voerder verweten kan worden, evenzoo
behoort bij de oorlogsmarine in een
dergelijk geval onderzocht te worden
of de bevelvoerder aan wien 't leven van
honderden mannen en een kostbaar schip
was toevertrouwd, het vertrouwen van
zijn volk waardig was.
Misschien waarschijnlijk wordt
de zaak reeds onderzocht. Maar dan
behoort spoedig bekend te worden ge
maakt dat men „doende" is. Want het
vertrouwen niet in den éénen be
velhebber, niet in enkele officieren
maar in de geheele marine wordt ge
schokt, wanneer men meent te zien
dat zulk een ernstige gebeurtenis niet
behoorlijk onderzocht wordt, dat men
het zoo erg niet vindt.
Naar wij vernemen zouden de ern
stigste grieven tegen de verantwoorde
lijke personen zijn lo. de keuze van
de ankerplaats 2o. dat het schip tijdens
het booze weer niet voldoende stoom
op had 3o. dat niet eerder een tweede
anker was uitgebracht.
Wij kunnen natuurlijk niet beoor-
deelen of die grieven juist zijn.
Maar zijn wij wel ingelicht dan is
voor de keuze vau de ankerplaats al
thans geen der officieren van de „Evert
sen" verantwoordelijk, doch is da „pei
ling", waarin men ten anker moest
komen, uit Den Haag of Amsterdam
voorgeschreven.
Wij vertrouwen, dat, mocht zulks
juist zijn, dat op een grondig onderzoek
geen invloed zal hebben. Want nog
eensvoor deze marine en voor het
vertrouwen in onze marine is een streng
onderzoek dringend gewensc-ht. Meer
nog dan verzuim, wekt straffeloosheid
van verzuim wantrouwen.
De zaak-Toering,
Op last van den minister van oorlog
wordt omtrent het geval, dat zich te
Utrecht heeft voorgedaan met het uit
j do ouderlijke woning naar het militair
hospitaal overbrengen van een zieken
milicien, die kort daarna is overleden,
door den inspecteur van den geneeskun
digen dienst der landmacht een ernstig
onderzoek ingesteld.
stooten heb, omdat zij haar uiterlijk
schoon verloor." Uit ijdelheid, omdat
hij zich schaamde eene door de pokken
geschonden vrouw aan zijne zijde te
hebben, had hij het goede Hannchen
afgewezen om, slechts weinige maanden
later, onbekommerd een meisje naar het
huwelijksaltaar te voeren, dat jaren lang
het voorwerp was geweest der algemeene
bespotting en dat alleen om het
ijdele goud.
Aan deze gedachten gaf zich echter
de kieine man thans niet over, want
door het voorname bezoek werden ze
hoogst bescheiden naar den achtergrond
gedrongen, bovendien was de vroolijk-
heid, die in den kleinen tafelkring
heerschte, volstrekt niet daartoe geschikt.
Men lachte en schertste daar, als gold
het de viering van een bijzonder feest
en het gansche gezelschap was als ge-
electriseerd.Erich vooral was de vroolijk-
ste onder de vroolijken en scheen ver
rukt door de beminnenswaardigheid van
het bruine Roosje, dat nu, eindelijk te
huis gekomen, tegenover hem zat met
al de bekoorlijkheden eener frissche
jeugd. Daarbij staarde zij hem met hare
donkere kijkers zóó vrijmoedig en vrien
delijk in de oogen, dat zijn hart begon
te popelen en hij het bekoorlijk schep
seltje wel aan zijn borst had willen
drukken.
j Zooals gezegd, amuseerde men zich
boven verwachting alleraangenaamst hij
den kanselarijraad, dank zij de bemin
nenswaardigheid van het „bruine Roosje",
ja zelfs de ernstige Amata had een paar
malen werkelijk luid gelachen, wat haar
broeder zeer verwonderde, want hij kon
zich niet herinneren haar ooit zoolang
hij leefde zoo vroolijk gezien te hebben.
Een half uur later hadden allen hunne
thee gedronken en de broodjes gegeten.
Amata zat rustig met het hoofdje ge
bogen op haar plaats naast Kurt met
haar servet op den schoot en maakte
van deze stoffe merkwaardig schoone
figuren, beelden harer fantasie, want in
de natuur en het leven kon zij deze niet
gevonden hebben. Eensklaps richtte zij
hare oogen op Kurt, die haar deelne
mend beschouwde en vroeg hem haar
iets van den Rümmingsburg te verhalen.
„Gij weet niet", voegde zij er bij, „welk
een levendig belang ik er voor mijn
familie in stel."
Wordt vervoL
