It.
Zaterdag
S Augustus.
's LEVENS EB Ei VLÜEO.
No. 182.
43e Jaargang.
1905.
Ns
he
Binnenlandsclie berichten.
FEUILLETON.
G
Land- en Tuinbouw,
n ®eiiiJ
idui2(
-0 c
Cie.,
en. iu i(|
do btsJ
etabfjluj I
tfc Ke
Jlk geialll
Ivoor. dage. 1
Pe_t" vao»J
itë g'QTiey.
•hat alK|||i|
EL- ApoJ
prjirbunic.l
0.35"
N«cleilaiJ
103
JDEN vj|i
BALAïJ
IEN,
iSS,
oekhoudetl
18
den ion. 3
Harless, I
jn, Jieescli-
s-organen
^arme en
nbevelens-
cent.
as3age,
9,
s eT.m.
5.50. -
.30, 11,-,
15,-, 7.-,
mis: h.di<
p.
R a m i s 0
1.1 m a r k t
1.20, 2.50,
adhuis:
7.05, 8,45.
i, 11.15.
VLISSINGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco gei- poot 1,50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zicli bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
Uitgever
ADVERTENTIES: van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en ciické's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleplioonnuinmer 10.
Abonnenicnts-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
De crisis.
Een der bladen meldt, dat de eergiste
ren gedane mededeelingen waarbij, in
yerband met een oplossing der crisis
namen werden genoemd, onjuist is.
Mocht dit bericht doelen op mede
deelingen in „Het Vaderl.", dan willen
wij nog wel even bevestigen, aldus zegt
genoemd bladlo, dat een oplossing
der crisis in voor vrijzinnigen gunstigen
zin binnen enkele dagen te wachten is
2o. dat bet vrijwel zeker is, dat de heeren
Staal, Veegens en Rink deel zullen uit
maken van een te vormen Kabinet3o.
dat de heer Goeman Borgesius heden
aan H. M. de Koningin het resultaat
beeft medegedeeld van zijn voorberei
dend werk om tot een oplossing der
crisis te geraken.
Arbeidersverzekeringswetten.
Het orgaan van „Patrimonium" deelt
mede, dat door het verbondsbestuur van
„Patrimonium" in overleg met de Pa-
troonsvereeniging „Boaz" is besloten
om aan een commissie op te dragen een
onderzoek in boeverre tusschen de ver
schillende arbeiders verzekeringswetten,
die thans aanhangig zijn, verband ge
legd behoort te worden en in boeverre
de werking voor de arbeiders in de
Bteden en op bet platteland verschillend
kan zijn.
Woorden en daden.
Wanneer men de actie der gezamen
lijke liberale partijen nagaat, blijkt,
hoezeer aan die zijde woorden en daden
verschillen.
Een der liberale grondbeginselen was
van ouds geestelijke vrijheid.
Maar de schoolstrijd beeft geleerd, hoe
weinig daarvan in de practijk terecht
kwam. Yoor dien allereersten eisch van
geestelijke vrijheid, dat de ouders zelf
mogen uitmaken in welken geest hunne
ltii deren zullen worden opgevoed, voelde
oen niets. Zelfs nu nog wordt een wet
telijke maatregel, waardoor die eisch
voller bevrediging vindt, beschouwd als
een willekeurige greep uit de schatkist
ten bate van vriendjes.
Een ander liberaal grondbeginsel was
de handhaving van den „rechtstaat."
Maar toen het er op aan kwam, dien
rechtstaat door aanvulling der wetgeving
te beveiligen tegen anarchistische woe
lingen, waren het de liberale politici
die, onder suggestie van soc.-dem. ru
moer, allerlei moeielijkheden opwierpen,
en was het de aaneengesloten rechter
zijde, die onlangs deze afmattende vrij
zinnige tegenwerking kloekmoedig op de
bres stond en de zaak tot een goed einde
bracht,
derde grondbeginsel was de ver
en het weren van ker
Naar het Duitscb.
4.)
„Als wij de wapenkamer eens schoon
lieten maken en de kisten met al de
geleerde, nog nimmer in orde gebrachte
boeken naar de keuken transporteeren,
War zij de kachels nog een vol jaar
brandstof zouden opleveren. Dat vertrek
laat zich goed opknappen. Martha stopt
feeds sedert drie weken aan het vuile
gordijn dat zij, de hemel weet in welken
hoek, gevonden heeft. Bovendien heeft
Z1j eene massa overoude meubels opge
poetst en daardoor de sporen van den
ouderdom vernietigd. Het gansche ge
bouw is doortrokken van de lucht van
lak en tincturen, die zij daarbij gebruikt
beeft. Zij heeft er echter haar doel mede
bereikt, want de oude meubelen zien er
bu weder frisch en jeugdig uit. Gij kunt
biet hegrijpen wat Martha voor ons huis
kelijke geschillen van het terrein der
politiek.
Maar nog de jongste stembus heeft
geleerd, hoe er ter linkerzijde geen kwaad
in wordt gezien, wanneer dit aan een
partijdoel dienstig schijnt, de ééne kerk
tegen de andere en de andere tegen de
ééne in letterlijken zin op te hitsen en
heel het land door het vuur van ker
kelijke onverdraagzaamheid totkookhitte
aan te blazen.
Zelden heeft een partij in de practijk
zóózeer haar beste theorieën te grabbel
geworpen, als de liberale partij ten
onzent. („De Ned.).
of als ontoerekenbaren. Hoofdzaak is,
dat zij er behandeld worden, zooals
hun abnormale psychische gesteldheid
het vordert.
Het blad hoopt dat dit geval voor
de regeering aanleiding zal zijn om
aan dit moeilijk vraagstuk haar volle
opmerkzaamheid te schenken.
Onze marinevloot.
Strafrecht en maatschappelijke
veiligheid.
Naar aanleiding van het ontslag van
rechtsvervolging door de Haagsche
rechtbank aan den zeventienjarigen
Br.ouwers verleend, bespreekt het Week
blad van het Recht" de begrijpelijke
ontroering in verschillende kringen door
deze uitspraak en het overeenkomstig
requisitoir gewekt. De ang9t is gewet
tigd Immers na verloop van het proef
jaar in het krankzinnigengesticht kan
Brouwers ontslagen worden. En dan is
het niet onmogelijk, dat hij opnieuw
komt onder denzelfden drang, waarvoor
hij nu bezweek, en een nieuw slacht
offer maakt.
Men kan het gevaar, in dergelijke
gevallen gelegen, zoeken te bezweren
door voor ongelukkigen als Brouwers
de quaestie der toerekenbaarheid minder
streng op te vatten en zoo een veroor
deeling tot langdurige vrijheidstraf
mogelijk te maken. Slechts indien die
straf" zou bestaan in bewaring in een
speciaal ingericht, onder psychiatrische
leiding beheerd gesticht, zou men er
zich praotisch mee kuunen verzoenen.
Theoretisch juister en het rechtsgevoel
beter bevredigend is de andere oplos
sing. Indien de deskundigen als hun
oordeel te kennen geven, dat de daad
gepleegd is onder den invloed eener 1
gebrekkige ontwikkeling der verstande
lijke vermogens, dan behoort de rechter
hun te volgen en een niet toerekenbaar 1
uit te spreken. Doch dan moet de voor
de maatschappij gevaarlijk^, in het j
krankzinnigengesticht geplaatste, niet
tot de vrijheid kunnen terugkeeren, j
tenzij de rechter daartoe zijn toestem-
ming gaf. Hij moet, laten wij maar
zeggen, bewaard, wil men opgeborgen,
blijven in het krankzinnigengesticht,
totdat het gevaar voor recidive ge- I
noegzaam geweken is. Zegt men het
krankzinnigengesticht is voor die be
waring niet geschikt, dan ligt de con
clusie voor de hand, dan moet er zijn
een bijzonder gesticht, voor dergelijke
individuen speciaal ingericht. In de
vestiging van zoodanig gesticht ligt de
kern der quaestie. Is zulk een gesticht
er, dan is het betrekkelijk van onder-
geschikt belang of individuen als
Brouwers er komen als toerekenbaren
Blijkens bij het departement van
marine ontvangen bericht zijn Hr. Ms.
pantserschepen „Piet Hein" en „Evert-
sen," respectievelijk onder bevel van de
kapiteins ter zee 11. Backer en P. O.
Swaan, den 3den Augustus van Kings
town vertrokken en is de divisie, be
staande uit Hr. Ms. pantserdeksche-
pen „Gelderland", „Noord-Brabant" en
„Utrecht", onder bevel van den schout
bij-nacht J. G. Snethiage, den 2den
dezer Malta gepasseerd.
Op verzoek van den minister van
marine worden, door tusschenkomst van
de burgemeesters der gemeenten, aan
de hoofden van openbare en bijzondere
scholen, van wie de noodige medewer
king kan worden verwacht, circulaires
tot bevordering van dienstneming van
jeugdig scheepsvolk bij de marine ter
verspreiding uitgereikt.
Boni.
Aan de „Tel." werd gisteren uit Ba
tavia geseind
De vijand verloor bij de landing te
Badjowa 1000 dooden, waaronder vele
hoofden. De vorst -"an "Watampone
vluchtte, achterlatende kostbaarheden.
De troepen rukken voort naar Palakka.
doet. Zij schijnt werkelijk te vergeten,
dat hetgeen heel goed voor een burger
meisje past, eene vernedering is voor
de adellijke jonkvrouw, In weerwil van
mijne zestien jaren, hangt zij nog gaarne
de gouvernante uit. Nog onlangs wilde
zij dit ik een overoud, geborduurd doekje
zou stoppen, omdat zij dacht dat het
heel goed zou staan op de ronde tafel
van rozenhout, die boven in de rommel
kamer staat. Ik vond deze opdracht
natuurlijk in den grootsten graad im
pertinent ik zou gaarne weten of
ooit een barones Von Riimming door
de mot aangetaste doeken heeft gestopt
Ik nam echter stilzwijgend het werk
aan maar toen zij geheel verdiept
was in haar moeitevol werk, nam ik de
schaar en knipte den doek in honderden
Btukken en liet dezen het venster uit
vliegen."
Bij de laatste woorden was zij van
haar vaders knieën afgesprongen en stond
toen met een dartelen lach voor hem.
Maar papa", zeide zij toen plotseling
na een blik op zijn gelaat geworpen te
hebben, op geheel veranderenden toon,
vindt gij nu, dat ik niet goed gedaan
heb
„Ja, duizendmaal ja! Het was eene
Schadevergoeding voor onschuldig
veroordeelden.
Als een bewijs hoe dringend noodig
een voorziening is in de quaestie van
schadevergoeding aan onschuldig ver
oordeelden, kan weer eens blijken uit
het volgende, dat Anna De Savornin
Lohman in „De Hollandsche Lelie"
schrijft
„Yoor eenige weken riep een inge
zetene uit Z., oen werkman, mijn hulp
in, daar hij gedurende drie maanden
onschuldig in hechtenis was geweest en
geen schadevergoeding kan verkrijgen,
omdat de wet dit niet toelaat. Hij ver
wees mij voor inlichtingen naar den
predikant uit zijn woonplaats, en van
deze vernam ik de volgende bijzonder
heden De bedoelde persoon, een zeer
oppassend werkman, woonde vroeger te
Amsterdam en werd daar in preventieve
hechtenis gezet wegens het stelen
van een handkar. Zijn besliste ontken
ning baatte niet. Drie maanden lang
moest hij wachten in de gevangenis,
vóór hem op zekeren dag de mede-
deeling gedaan werd, dat hij nu wel
weer kon heengaan. omdat men den
waren schuldige had ontdekt. In dien
tusschentijd had zijn vrouw ten behoeve
van haar en haar klein kindje alles,
zegge alles, tot het bed onder haar lijf,
moeten verkoopen, omdat haar kost
winner in de gevangenis zat.... onschul
dig. Zich als werkvrouw aanmelden
baatte haar niet. Haar man „zat" im
mers. En wie vertrouwt de vrouw van
een „misdadiger" in zijn huis Toen
nu die man, buiten eigen toedoen, door
een dwaling der justitie, drie maanden
lang van zijn vrijheid en zijn eer be
roofd, eindelijk onschuldig bewezen,
terugkeerde in de maatschappij, was hij
broodeloos in den letterlijken zin. Ver
geefs klopte hjj aan bij den minister van
justitie om schadevergoeding. „De wet
laat dat niet toe", werd hem geant
woord. Publieke liefdadigheid moest zich
ten slotte ontfermen over dezen man, die
geen schuld heeft aan de maatschappij,
maar jegens wien de justitie zondigde
door hem onschuldig te laten zitten,
drie lange maanden. Eere zij hier ge
bracht aan de inwoners van Z., waar
heen de man verhuisde, die dank zij
het liefdevol een beroep op hen doen van
hun predikant, het beklagenswaardig
gezin met gaven en hulp overstroomden,
het voorzagen van beddegoed, kleederen,
geld, en den willigen en ilinken werk
man blijvend arbeid in hun midden
verschaften..."
schande, waartoe gij door uw heet bloed
werd aangezet, eene afschuwelijke boos
heid, die aan eene Von Rümraing in 't
geheel niet paste 1"
De anders zoo rustige man toonde
zich zeldzaam opgewonden en stond snel
van zijne plaats op. „Gij hebt mijn
stemming geheel bedorven, kind", ging
hij voort, terwijl hij met een bijna
zenuwachtigen haast de papieren op de
tafel in eene nevenliggende tasch begon
te rangschikken. „En toch" ging hij
voort, toen dit werk was afgeloopen
„zijt gij in den grond daarvan niet de
schuld en het is hoofdzakelijk mijn in
vloed op u, die u zoo onvrouwelijk heeft
Nog een en ander voor fruitteler».
In ons vorig artikel gaven we eenige
mededeelingen betreffende de belangrijke
proeven, sinds eenige jaren op de ter
reinen van de Woburn-Experinental-
Pruit-Earm met vruchtboomen genomen.
Enkele feiten en beschouwingen moeten
we er nog aan toevoegen.
We vermeldden, dat de oogst van de
kroonboomen, omgeven door gras, was
87 pet. en van de onkruid-kroonboomen
55 pet. beneden de open-grond-boomen.
Worden deze getallen vergeleken met
de uitkomsten van de verkregen oogsten
over 4 jaren van boomen, die geheel
verwaarloosd zijn, dan blijkt, dat deze
laatste 82 pet. ten achter zijnOok
leerrijke cijfers
Niet minder leerrijk dan het resultaat
van de grootte van het fruit van der
gelijke verwaarloosde, niet bemeste
boomen. Dit fruit bleef in grootte niet
minder dan 56 pet. achter.
Hieruit volgt dus, dat niet bemesten
en verwaarloozen der boomen nagenoeg
even slechten invloed heeft als wanneer
men hen in een grasvlakte laat groeien.
Ook niet te vergeten
Waar gebleken was, dat de onkruid
vlakte om de boomen weinig minder
nadeel deed dan de grasvlakte, had men
in de laatste jaren alleen maatregelen
genomen ten einde den invloed na te
gaan van grootere of kleinere grasvlak
ten rondom de boomen.
Zij waren den weg naar huis inge
slagen en terwijl zij zoo kalm over den
zandweg liepen, traden voor de herin
nering des ritmeesters de jaren, welke
sedert den dood zijner gemalin verloopen
waren. Hij had ze lief gehad, die zachte,
stille vrouw, recht hartelijk lief, maar
de liefde, van welke de dichters zingen,
was het niet die hen samenbond. Des
niettemin betreurde hij haar verscheiden,
want zij was toch de moeder van zijn
klein, lief meisje, dat zij hem in de
laatste ure aati zijn hart legde. „Konrad,"
fluisterden toen de bleeke lippen, „bemin
haar dubbel, niet met uw hart alleen,
maar ook met het mijne."
Wat hij toen beloofde, was hij ook
trouw nagekomen en toch lag er een
grenzeloos egoïsme in de afgodische,
liefde, welke hij zijn kind bewees. De
kleine Wanda was zijn alles, zijn oog
appel en op weg en steg, in het woud
of op het veld, altijd bij hem. Hij leerde
haar de jacht, leerde haar Latijn, Jas
met haar Homerus in het oorspronke
lijkeja, hij liet hare teedere gestalte
in mannenkleeren steken en gaf haar
onderricht in de gymnastiek en het
zwemmen. Evenals hare voorvaderen,
wier verweerde portretten in de afgele
gen schilderijenzaal van het oude kasteel
hingen, leerde hij haar schermen, maar
wat zij later niet wilde leeren, toen de
ritmeester eindelijk begon in te zien
dat het tijd werd zijne dochter eene
andere opvoeding te geven, was vrouwe
lijke arbeid. En ofschoon zij dagelijks
het beste voorbeeld aan hare opvoedster
had, wilde zij maar niet begrijpen dat
al die kunsten, die zij van haar ridder
lijken vader had geleerd, waarop zij zoo
trotsch was, moesten vergeten worden
voor het afschuwelijke kousenstoppen of
Een 30-tal kroonboomen, voor de eene
helft Cox's Oranje Pippeling en voor
de andere helft uit het Wonder van
Newton bestaande, waren in December
1898 geplant met en zonder gras om
den stam.
Yoor elke proef werden drie boomen
aangewezen. Het gras nam een grootere
of kleinere vlakte rondom den stam in,
met dien verstande, dat er een kleinere
of grootere open ruimte om den stam
werd gehouden bij de verschillende
proeven met drie boomen, en wel zoo
danig, dat die open ruimte vermeerderde
van niemendal tot pl.tn. 5 M.
En wat was het gevolg Dat de
boomen, die gras hadden rondom de
stam en wel in de onmiddellijke nabij
heid reeds na één jaar dood waren of
zoo goed als dood, en dat alle boomen,
die meer dan een 60 c.M. vrijen grond
hadden om hun stam, leefden en zich
gezond vertoonden. Deze werden in
Eebr. 1903 opgenomen en opnieuw ge
wogen. Uit het volgende tabelletje blijkt
de gewichtsvermeerdering
De grasvlakte
begon op een
afstand van
Het gewicht van den boom
was toegenomen bij
Cox's ïljjemu: Wonder y. newton:
0 M.
0,6 M.
"1,2 M.
1,8 M.
allen dood allen dood
36 43
114 160
206 228
Uit deze getallen volgt ongetwijfeld,
dat, als de open ruimte om de boomen
grooter wordt, de boomen sterker groei
en en naar verhouding meer groeien
dan de ruimte vergroot wordt.
In het derde verslag worden de
proeven beschreven, welke genomen
zijn om te weten te komen, welke om
standigheden in de eerste plaats in
aanmerking komen als vermoedelijke
oorzaken der achteruitgang. Gebrek aan
voedsel Gebrek aan water Gebrek
aan luebt
't Ia den proefnemers niet mogen
gelukken een beslissend antwoord te
kunnen geven. Zij schijnen de slechte
inwerking van de grasvlakte te willen
toeschrijven aan een zeker vergift, dat
zich onder de graszoden in den grond
ontwikkelt. Dr. Cattie merkte echter
terecht op, dat de schade, door onkruid
veroorzaakt, in de meeste gevallen
weinig minder was dan die door gras,
en vroeg met het oog daarop„Zou
men ook hier de inwerking van een
giftige stof op den voorgrond willen
stellen
Hij onderschreef dan ook niet de
meening der proefnemers, dat geen
der drie bovengenoemde vermoedelijke
oorzaken de ware zou zijn. Hem scheen
het toe, dat vooral rekening moet
worden gehouden met het berooven van
den bovengrond van voedsel en water.
Kroon- en struikappelboomen halen
toch vooral hun voedsel uit den boven
grond, nl. jonge boomen missohien meer
het vervelende naaien.
Een diepe zucht steeg op uit de be
kommerde mannenborst en toch blikten
zijne oogen met vergeeflijken trotseh
weder op het feeachtige schepseltje naast
hem met de zachte goedige gelaatstrek
ken en de trotsche gebiedende oogen
daarbij.
Of zij vermoedde wat in zijn gemoed
omging Misschien wel, want zij legde
lachend haar arm in den zijnen en zoo
schreden zij zwijgend, langs de verwil
derde kruisdoornhaag, naar het slot.
„Kijk eens naar uw mooi kleed,"
riep de ritmeester plotseling uit, want
hij had bemerkt hoe de sleep der japon
van Wanda, het laatste geschenk van
zijn zuster, in de doornen was blijven
hangen. Hij was zeer op oen net uiterlijk
gesteld en dat zijne dochter daaraan zoo
ver van hem verschilde, deed hem leed.
„Gij zijt zoo onachtzaam als een milli-
onair op uwe garderobe", zeide hij toen.
f Wordt Dernnlgd.)