Vrijdag
'i li VEIS EB EN VL8E9.
No. 181.
43e Jaargang.
4 Angus
Biimenlandsche berichten.
FEUILLETON.
30ste Zuider Zendingsleest,
OPRUIMING
@@©ooonio@©®©@f
Alpeeiie Sronmysr
A
1
H. TIMMERMAN.
mm J. G. DE JONGE Co,
ÏUn TIMERMAN.
Voor kinderen
VLISSIMSCHE C01I1
Prijs per drie maanden f 1=30. Franco per post 1.50,
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert, zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËN: van 1—4 rege
meer 10 cent. Bij directe opgaaf var
advertentie wordt de prijs slechts tweern
en cliehé's naar plaatsruimte.
Bij vonnis der Arrondisse-
ments-Rechtbank te Middel
burg van 24 Mei 1905 is tusschen de
echtelieden IJSBRAND BAAN, zee-
loods bij het Nederlandsch Loodswezen,
en PETRONELLA VAN DER BOR
DEN, zonder beroep, beiden wonende
te Vlissingen, op beider verzoek schei
ding van tafel en bed uitgesproken,
met al de gevolgen daaromtrent bij de
wet bepaald.
M. JACQ. DE WITT HAMER,
Procureur.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Te Ie pit ion nummer 10.
Abonnement*-Advertentiën
De crisis.
Het „Vad." meldt: Het onlangs door
Het Centr." medegedeeld bericht, als
zouden de voorloopige pogingen van den
heer Goeman Borgesius om een Kabinet
samen te stellen, hebben gefaald, is
onjuist.
Bvenzoo de gevolgtrekking, die de
„Arnh. Ct." maakte uit mr. Drucker's
vertrek naar het buitenland, dat n.l.
geen enkel vrijzinnig-democraat in het
komend ministerie zitting zou nemen.
Ons kwamen andere geruchten ter
oore, waarvan wij reden hebben te ge-
looven, dat zij op goeden grond berus
ten, geruchten volgens welke de oplos
sing der ministeriëele crisis in voor
vrijzinnigen kant zeer gewenschte rich
ting reeds binnen enkele dagen waar
schijnlijk is te achten.
Als a. s. ministers worden o. a. ge
noemd generaal Staal, de sous-chef van
den gereralen staf, en mr. J. D Vee-
gens. Meer in het bijzonder voor het
dep. van justitie noemt men de namen
van het Kamerlid voor Arnhem mr. Rink
en van den Commissaris der Koningin
in Zeeland mr. Roest.
Verkiezing Den Heldor.
Heel het kiesdistrict is in actie en
Eiken avond worden politieke
gehouden. De kleinste dorpen
van het eiland Texel worden er niet van
uitgezonderd, en overdag trekken propa
gandisten het eiland over om aanbe
velingsbiljetjes voor hun candidaat uit
te deelen en overal aan palen etc. aan
te plakken. De strijd zal heftiger zijn
dan op 16 Juni of ooit te voren. De
partijen staan scherp tegenover eikaar.
Partijverhoudingen.
De „Arnh, Ct." zet met „De Ned."
de polemiek voort over het voortbestaan
der antithese. Aan het slot vinden wij
de volgende uiting over de partijver
houdingen
De conclusie te trekken, dat wij slechts
een (vrijzinnig) antithese-kabinet tot in
grijpende hervormingen in staat zouden
achten, is vooral een stoute gedachten-
sprong voor een blad der christelijke
coalitie, Dadat al haar organen na de
stembus eenstemmig gewaarschuwd heb
ben tegen het gehoor geven aan lok
stemmen van links om in 's lands belang
mede te werken tot het vormen van
een kabinet met een ander „shibboleth"
i de christelijke antithese. De „Ned."
ve herinnert in haar stukje nog eens
uitdrukkelijk, dat zij vroeger reeds heeft
uiteengezet, waarom een gemengd kabi
net „thans onmogelijk is".
Of zij na haar latere zwenking nog
see vast op dat standpunt staat, laten
wij voor 't oogenblik in 't midden. Maar
Naar het Duitseb.
8.)
De ritmeester knikte. „Nog meer dan
kind", antwoordde hij, „het wordt
'is nu duidelijk, waarom dokter Kurt
zwerflustig was ik geloof, dat hij
620 eigenschap van zijne voorvaderen
l'ërfd heeft."
Wanda glimlachte, sprong opeens met
""1 snelle beweging plotseling op, schoof
1 stoel achteruit en was toen met een
av schreden rond de tafel geloopen
•W haar vader, om wiens hals zij hare
armen teederljk sloeg. „Weet
ja, dat ik hartelijk blij ben over
bloedverwantschap. Het maakt den
gemakkelijker en dan" zij
met hare lokken „maar",
overmoedig, „waarom houd ik
g in, waarom zeg ik het niet
omwegen aan elkeeu P papa,
tide
wel geven wij haar de verzekering, dat
mochten de democratische elementen in
de „christelijke" coalitie tot haar oude
liefde willen terugkeeren en voor de
noodzakelijke sociale hervormingen en
definitieve kiesrechtregeling hun mede
werking willen verleenen, van onze zijde
hun antithese-afdwaling gaarne vergeven
en vergeten en geen enkele hinderpaal
aan een hartelijke samenwerking in den
weg gelegd zou worden.
In antwoord op die verzekering van
de „Arnh. Ct." schrijft nu weer „de
Ned."
Gelijk men zich herinnert, hadden
wij uit haar bewering, dat werken in
de „neutrale zone" slechts tot „modde
ren" en „knutselen" kan leiden, terwijl
zij toch anderzijds de antithese wegcij
ferde, geconcludeerd dat haar wegcijfe
ring feitelijk de geheelerechterzjdegold.
Haar uitspraak van thans schijnt er
op te wijzen, dat zij slechts in handen
der rechts-liberalen de neutrale zone
onvruchtbaar acht, niet in hare eigene.
M. a. w. dat zij alle wetgeving, waarop
niet de „democratische elementen" hun
ijk hebben gezet, „modderen" en „knut
selen" acht.
Deze opvatting is een oude bekende,
zoodat het ons gemakkelijk valt deze
nadere toelichting te aanvaarden.
Wij volstaan dan ook met ze mee te
deelen, slechts ten overvloede er nog
aan toevoegend de „Arnh. Ct." blijkt
dit hard noodig te hebben dat wij
het optreden van een gemengd kabinet
nog steeds onmogelijk achten en te dien
aanzien ons standpunt van vlak na de
herstemmingen onverkort handhaven.
Wat de „Arnh. Ct." voor een „latere
zwenking" aanziet, is niets dan hand
having van onze zelfstandigheid in de
oppositie, eindigt de „Ned."
Da benoeming van den heer Wirtz.
Over de benoeming van den anti-rev.
heer Wirtz tot schoolopziener in het
district Winschoten wordt de polemiek
in de bladen nog voortgezet.
Thans lezen wij daarover weer in het
„Hbl." o. a. het volgende:
Nu „De Standaard" ingaat op hetgeen
„Het Vad." en ook wij schreven naar
aanleiding van de benoeming van den
heer Wirtz tot schoolopziener in het
district Winschoten, zij het ons vergund
nog een enkel woord in het midden te
brengen.
„Toont de liberale pers aan," aldus
vraagt „De Std.", „dat de heer Wirtz
't zij niet bekwaam, 't zij niet geschikt
is P Dat kan ze niet. Des heeren Wirtz'
bekwaamheid is een ieder bekend en te
Groningen zelf beaamt een ieder zijn ge
schiktheid, wat tact in den omgang
betreft, en in zijn arrondissement zijn
geschiktheid als opziener kunnen waar-
deeren."
Wat des heeren Wirtz' bekwaamheid
betreft, die is toch zeker niet zóó groot,
dat ze „een ieder" zou bekend zijn. De
heer Wirtz was vóór zijn benoeming
op dit oogenblik zijt gij mijn eenige
beschermer ik ben toch blij dat Kurt
Riimming's weg hierheen leidt want
de waarheid moet er uit, papa, het is
toch zij zuchtte even recht, recht
eenzaam hier."
„Zoo, vindt ge dat De ritmeester
staarde getroffen zijn kind in het aan
gezicht „ik had u niet zoo lang bij
uwe tante moeten laten, en niet moeten
toestaan dat ge in plaats van dagen,
weken uitbleeft," ging hij voort, terwijl
een lichte wolk zijn hoog, breed voor
hoofd verdonkerde. „Het verschil tus
schen het gezellige, prachtige huis mijner
stiefzuster en deze wildernis" hij
klemde toornig zijn lippen op elkander
„is ook werkeljjk veel te groot."
Was hot de toon of de woorden zei ven,
die haar troffen, genoeg, het jonge
meisje gevoelde op dit oogenblik met
smart dat zij haar vader onrecht had
gedaan met hem te zeggen dat haar
tehuis haar minder dan vroeger beviel,
en plotseling vulden hare oogen zich
met tranen, terwijl zij zachtkens zeide
„Dat ik u nu weder smart heb aange
daan Het is toch maar het beste bij
u 1" zeide zij er lachend bij, terwijl aan
hare zijdeachtige wimpers glinsterende
tot arrondissements-schoolopziener hoofd
eener christelijke school. Speciale capa
citeiten zijn in het openbaar niet van
hem waargenomen, ook niet op onder
wijsgebied. Wat niet wegneemt dat hij
toch een bekwaam onderwijzer kan ge
weest zijn. Doch zoo zijn er duizenden,
minstens honderden in ons land. Hoe
evenwel staat het met de geschiktheid
des heeren Wirtz P
De Staat eischt van zijn ambtenaren,
dat zij met hart en ziel de belangen
zullen behartigen van dat deel der re
geeringstaak hun opgedragen. De Staat
vraagt toewijding.
En hoe is het nu mogelijk, dat iemand,
die „Het Yad." heeft er zoo terecht
aan herinnerd de openbare school
heeft genoemd „Het kind van het bij-
wjf", op kan treden als pleitbezorger
vóór die school
Dat gaat immers niet
„Harmonie, zekere harmonie", zegt
„de Std,", „behoort er te bestaan tus
schen het hoofd eener gemeente of
provincie en derzelver inwoners, doch",
en het volgende is ongetwijfeld nog
nooit neergeschreven
„Bj de schoolinspectie is het juist
omgekeerd
En dan gaat het blad voort„Hier
(bj het schooltoezicht nl.) toch komt
het op scherpe controle aan, en daarom
juist zou men te vreezen hebben, dat
een man van het openbaar onderwjs
herkomstig, leemten bj het openbaar,
en een man van het bjzonder onderwjs
komend, leemten bj hes bjzonder on
derwjs verschoonen zou.
Voorzoover hier dus van gevaar voor
partjdigheid sprake kon zjn, zou dit
juist kunnen opkomen, jndi9n een niet-
liberaal benoemd was in een district,
waar het bjzonder onderwjs de over
hand had en gaat men juist het veiligst
door zoo iemand te plaatsen in een
district, dat alle aanleiding hiertoe mist.
En dat juist is het geval in een zoo
overwegend liberale provincie als Gro
ningen".
M. a. w.in liberale districten be-
hooren kerkeljke en in kerkeljke
districten vrjzinnige schoolopzieners
benoemd te worden. Maar waarom heeft
het tegenwoordige kabinet dit beginsel
dan niet toegepast in Noord-Brabant en
Limburg
Waarljk, als iemand in 't nauw zit,
kanhj moeiljk grooter onzin debiteeren;
wit zwart noemen is niet ieders werk.
En dan, wat een miskenning van den
arbeid van 't schooltoezicht, of controle
hier hoofdzaak, het eenige is
Weet „de Std." niet, dat het open
baar onderwjs volgens de Grondwet
„een aanhoudende zorg" is van de
.regeering En dat het schooltoezicht
ook het zjne moet bjdragen dat onder
wjs tot bloei te brengen Dat de re
geering inlichtingen en voorstellen van
haar ambtenaren verlangt, die leiden
kunneD tot volmaking van de verschil
lende takken van dienst P
tranen hingen, en haren schat van gouden
lokken in den nek werpende, ging zj
levendig voort„Bovendien moet u niet
denken, dat het mj bj tante zoo bjzon
der bevallen is. Er was daar niemand
die met m j schermen kon, veel minder
om paard te rjden en in de schoone
omgeving naar hartelust rond tezwerven.
Daarentegen moest ik den ganschen dag
in groot toilet zjn, altjd geregen, gasten
ontvangen, zelf met tante naar de win
kels medegaan om stoffen uit te zoeken
en over hare kleur en glans met zulk
een nadruk te spreken, alsof het bestaan
der wereld er van afhing. En dan die
eeuwige zedepreken van tante. „Maar
mon ange, ziet gj dan in het geheel
niet dat gj den rand van uw japon hebt
afgetrapt", of „mjn God, Wanda, van
uwe goed zwartzjden japan hangt de
halve mouw af. Onlangs bj den generaal
wist ik niet, waar ik mj van schaamte
verbergen moest als ik u aanzag.Maar
dat was nog niet het ergste, papa, de
goede tante had het zich in het hoofd
gezet mj uit te huweljken zj wilde
mj, het kostte wat het wilde, aan den
man brengen, hoe eer hoe beter, en met
dat doel had zj het oog geslagen op
dien langen, onuitstaanbaren boonenstaak.
Zou „de Std." denken, dat van dei
heer Wirtz voorstellen kimnen kornet
om het openbaar onderwjs kracht bi
te zetten Liever zal h j „het kim
van het bjwijf" als vagebond laten op
groeien
Neen, neen, de heer Wirtz is nie
geschikt voor schoolopziener in he.
vrjzinnige district Winschoten.
De partjdigheid ligt duimen dik of
deze benoeming.
WOENSDAG 9 AUGUSTUS
in het Mastbosch by Ginneken.
Retourkaart met inbegrip van Pro
gramma verkrjgbaar aan het Station
tot Maandag 7 Aug., Ie KI. f 2,45
2e KL f 1,95, 3e KI. f 1,45.
Fonds tar aanmoediging en ondersteunin
van den gewapenden dienst in
de Nederlanden.
De 89ste jaarljksche algemeene veB
gadering van het Fonds ter aanmoedi;
ging en ondersteuning van den gewaï
penden dienst in de Nederlanden is oj-
Woensdag 26 Juli te Amsterdam ge
houden.
Het daarin uitgebracht verslag beva
o.a. de navolgende mededeelingen
De inkomsten over 1904 bedroegei
eene som van f 73,107.31. Behalve d<*
renten van het kapitaal op het Grootboek,
die f 40,131.50 beliepen en de opbrengs,
der jaarljksche collecte ad f 18,582.73g
zjn onder het aangegeven cjfer de.
inkomsten begrepen de renten van he.
geschenk van w jlen Z. M. den Koning
(Nationaal huidebijk bj gelegenheic
van H. D. 25 jarige regeering) ac
f 9070.33, het subsidie van het Rjk ter
behoeve van het Invaliedenhuis te Lei
den, groot f 5000, een bedrag van f 300.
ingekomen van de commissie te Batavia,
f 12.55 van de districtscommissie t(.
Utrecht, f 8.60 van de districtscommissie,
te Zutphen en f 1.60 voor verkocht oud-,
archief, zonder waarde, der districts-t
oommissie te 's Hertogenbosch. Aan,
1126 deelgerechtigden keerde het fonds
f 43,883.06 uit aan gratificatiën en,
f 8093.91 aan toelagen, voortspruitende
uit de renten van het geschenk van
wjlen Z. M. den koning. Onder die
deelgerechtigden bevonden zich 331 ver
minkten uit Oost-Indië, 737 infirmen,
blinden en verteranen en 58 oud-strjders
van België. Gedurende het afgeloopen
jaar werden als nieuwe deelgerechtigden
in het fonds opgenomen 14 verminkten
uit Oost-Indië, 6 infirmen, 29 veteranen,
en 1 oudstrjder van België. Het getal
der sollicitanten bedraagt 406. Het,
Invaliedenhuis te Leiden verkeert in
goeden staat. Daarin werden verzorgd
tegen afstand van hun pensioen en
hunne gratificatie 12 deelgerechtigden,
alsmede 73 oud-militairen (niet deelge
rechtigden) tegen afstand van hun pen
sioen. De uitgaven ten behoeve van dit
gesticht beliepen f 1^.090.
Bj het Koloniaal-Werfdepot zjn in
de maand Juli j.l. voor het O.-I. leger
aangenomen 59 personen, onder wie
6 vreemdelingen en 25 voor 2 jaren
gedetacheerd wordende miliciens. Yoor
West-Indië nam 1 persoon dienst. Naar
Oost-Indië vertrok slechts één detache-
van alle sooorten
aan veel verminderde prijzen.
Aanbevelend,
PALINGSTRAAT.
St. Janstr. 2 te Groningen,
directie: 90
Mr. G. W. H. Baron YAN
IMIIOFF.
Th.F. IIUND GEBHARD. j
De BANK geeft uit
47s Pandbrieven in
stukken vanflQOO,f5GO
en f 100, en stelt deze ver- 90
krjgbaar tegen den koers
van den dag, thans 101
bj de Heeren
Commissionairs in Effecten,
te Ylissingen.
90999910999900
i
Aanbevelend,
Op het laatst
internationaal con
gres van Tandheel
kunde, gehouden
Parijs (ter gelegen-
he id der Tentoon
stelling van Parijs
van 1900) werd Odot
genoemd het beste
van de mondwaters
die tot nog toe in den
handel gebracht zijn*
den zoon van zjne excellentie, alleen zjn dochtertje op zjne knie trok, „dat
omdat h j een majoraat moet erven en is eene vraag, die zoo gemakkeljk niet
een onmeteljk fortuin bezit. Tante dacht
natuurljk niet, dat mj dit alles niet
bekoren kon en ze was dan ook ten
hoogste verbaasd, toen ik op zekeren
dag verklaarde, dat ik de flauwe aardig
heden van den zotten jonker niet langer
verdragen wilde. Ja, zj werd werkeljk
boos en noemde mj een zottin. Ik was
natuurljk ook verbitterd en zeide haar,
dat haar beschermeling m j deed denken
aan eene klepperende, met bonte lappen
behangen houten pop, die wj hier als
vogelverschrikker op onzen erwtenakker
plaatsen. Papa, ik overdreef niet, ik
maakte slechts eene vergel jking tusschen
dat akelige ventje en mjn vader, mjn
lieven, goeden vader, dien ik zou hebben
moeten verlaten voor zulk een fat. Gj,
papa, zjt een man van top tot teen.
Maar ik zie wel", voegde zj er haastig
bj, „dat u dit onderwerp niet bevalt
welnu dan over iets anders gesproken.
Zeg mj, waar zullen wj onzen gast
logeeren wj zjn op zulke bezoeken in
dit hok niet ingericht."
Op het gelaat van den heer Von
Rümming was duideljk verlegenheid te
bespeuren. „Ja", zeide lij, terwijl hj
te beantwoorden valt en daar ik nog
niet aan gedacht heb. Maar", zeide hj
na eenige oogenblikken gepeinsd te heb
ben, „in dit geval zal Martha ons het
beste kunnen raden, want gj, zj of ik
kunnen onmogeljk onze kamers missen.
Maar wat zegt ge daarvan, kind zeide
hj plotseling, bj na vrooljk opspringende,
„wj hebben nog het studeervertrek van
grootmoeder zaliger
Luid lachend sloeg Wanda de handen
samen. „Het studeervertrek van groot
moeder zaliger", her laaide zj jubelend,
„wel, waarom niet, er is geen prachtiger
verbljf in de wereld, de blauwe hemel
welft er zich immers als een dak over
heen en aan gezelschap is er nooit gebrek,
want de lieve muisjes en de hoogadel-
Ijke ratten houden daar bal en nachte-
ljke bjeenkomsten." YVeder brak zj in
een dartel gelach uit. „Neen papa, dat
gaat niet, maar ik weet wat beters"
f tyordt vervolgd,)
