28 Juli.
Vrijdag
OOM EN NEEF.
43e Jaargang.
1605.
Van weak tot week.
FEUILLETON.
Binnenlandsehe berichten.
No. 175.
VlISSIiGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden S Franco jj@i' jposi f 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 eent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren. Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTÏËNvan 14 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfda
advertentie wordt de prijs slechts twee.maal berekend. Groote letters
en eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepliaonnumiiier 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Men is nu eenmaal gewoon, in den
laatsten tijd niets dan alarmeerende
berichten uit het Czarenrjk te ontvan-
n, en, hetzij ze waarheid bevatten of
niet, dat ze verspreid worden is al erg
oegwant hierdoor wordt in elk
geval het bewijs geleverd dat aan de
mogelijkheid geloof wordt geslagen. Het
gerucht omtrent het ontdekken van een
nieuw en zeer ernstig complot onder
i zeelieden te Sebastopol, mag waarlijk
wel onder die alarmeerende berichten
gerangschikt worden, en wij kunnen ons
t voorstellen, wat men uit Constan-
tinopel schrijft, dat de muiterij der
Russische zeelieden, den invloed van
Rusland in de toongevende kringen in
ïurkije's hoofdstad meer benadeeld heeft
dan al de ondergane nederlagen in het
verre Oosten. De Turken gevoelen zeer
goed, dat de Russische vloot in de Zwarte
zee voor geruimen tijd onschadelijk is
lorden. De weinige macht die Rusland
nog bezit, behoeft het tot bekamping
van de binnenlandsehe onrust en voor
i Grooten heer der geloovigen is een
en ander een aardig buitenkansje, waar
van hij wel eens een handig gebruik
zou kunnen maken om den Bosporus te
versterken. Rusland heeft zijn buurman
daarvan altijd afgehouden. Zoodanige
versterking heette een bewijs van wan
trouwen en Rusland was machtig.
Het gevaar, dat muitende zeelieden met
hun schepen kunnen opleveren is een
heerlijk voorwendsel om al vast maar
een beetje te beginnen en het overige
al dan wel volgen.
Ook op andere wijze beginnen de
rampen van den neerstortenden kolus-
8ub naar buiten te werken. De vreeseljk
vervolgde Joden in Russisch Polen gaan
't land verlaten of liever er uit vluchten
maar het zijn ongenoode gasten, die
ongelukkigen, en waar zij trachten willen
werk te vinden en zich te vestigen,
worden zij geweerd, zoodat zij weldra
in een allertreurigsten toestand zullen
taken, die nog groote moeilijkheden
kunnen veroorzaken in de plaatsen
waar zij zich tijdelijk ophouden.
Het is duidelijk genoeg, dat vooral
Duitsohland groot belang heeft bij ver
beterde toestanden in het Czarenrijk.
ners, ook Pruisen kreeg indertijd
zijn deel, toen Polen tusschen de Rus
sische, Oostenrjksehe en Pruisische
monarchiën werd plat gedrukt en juist
'a dat deel van Rusland, hetwelk
Vrij naar het Duitscb.
19.)
«Twintig jaar lang moet hij tusschen
kerkermuren ademen, van de wereld en
et leven afgesneden, voortleven met de
wionering aan eene daad, welke elk
izaam uur hem weder voor den geest
jjtëpt en welke slechts door onophoude
nd arbeid en toewijding aan anderen
sigeten en misschien geboet kan worden.
1 mogen misschien karakters zijn, die
"ik een lot kunnen dragen, die het
'«mogen dezen eindeloozen tijd door te
«ven en zich troosten met de gedachte
'«namaals een beter leven te beginnen,
9® zoon kan dat niet, daarvoor ken
hem te goed. Zijn lichaam heeft reeds
Sleden en dreigt te bezwijken en
e al zijn wilskracht zal hij zieh niet
0i' vertwijfeling weten te behoeden,
hem de hoop op verlossing, welke
vroeger Poolsch was spookt het't hevigst.
Wij kunnen dan ook niet anders ver
wachten dan dat de samenkomst der
beide keizers op zee, op wiens initiatief
deze dan ook mocht hebben plaats ge
had, can stap zal wezen in de richting
van uen uitwendigen vrede, die den
inwendigen bevorderen kan. Uit een al
te zuivere bron zouden de raadgevingen
van keizer Wilhelm niet zijn voortge
sproten en men kan ook niet zeggen
dat de keizer aan zijn neef een blijk
van eonstitutioneelen zin heeft gegeven,
wanneer hij buiten zijne ministers om
handelde doch, aangezien de Ozaar tot
dusver heelemaal geen constitutioneele
zintuigen bezit, is dit misschien zoo erg
niet. De man heeft van ministerieele
verantwoordelijkheid hoogstwaarschijn
lijk het flauwste begrip niet, en indien
hij het had zou hij er ongetwijfeld
juist zulk een aartsvijand van wezen
als zijn buurman en neef het in den
grond van zijn keizerlijk hart is.
Toen in 1870 de Parijzenaars met
alle geweld een oorlog wilden, en keizer
Wilhelm I te Ems aan meneer Bene-
detti den rug had toegedraaid, vroeg
men in Parjjs of er wel een beleediging
zou kunnen wezen, groot genoeg om
meneer de Grammont (den minister van
oorlog) uit zijn rustige rust te doen
opschrikken. Met meor recht zou men
thans kunnen vragen, of er een middel
bestaat, krachtig genoeg om een mi
nisterie weg te krijgen, dat niet weg
wil. Het stelletje Britsche bewinds
lieden is zoo vast overtuigd, dat het in
de tegenwoordige politieke omstandig
heden niet in de wereld kan gemist
worden, dat het zieh waarschijnlijk
ook iiever allerlei nederlagen zou ge
troosten, dan de portefeuilles eraan te
geven doch wij zouden ons beterkunnen
vereenigen met het gevoelen van lord
Rosebery, dat eene binnenslands zeer
geschokte regeering niet de beste is
om te slagen bij onderhandelingen met
vreemde mogendheden.
Het mager resultaat der jongste par-
lementszitting zal nu nog vermeerderd
worden met de zoogenaamde Aliens
Billde wet tot wering van onge-
wenschte landverhuizers, in de eerste
plaats gericht tegen de immigranten uit
het Russische rijk. Vreemd is het dat,
krachtens deze wet het lichamelijk on
derzoek der tusschendeks passagiers, die
in de voornaamste havens van het rijk
per landverhuizersboot aankomen, niet
hij nog koestert, ontnomen wordt. Gij
alleen, Robert, kunt hier redden. Uw
woord, uw invloed zijn in deze zaak
beslissend bij den koning. Als de vader
van den gevallene van zijn wraak afstand
doet en de onwillekeurige misdaad voor
een ODgeluk erkent, als hij zelve om
begenadiging vraagt, zal zij geschonken
worden. In uwe hand ligt de beslissing
over het leven mijns zoons. Red hem
voor mij en red mij met hem
Zij was voor den generaal op de
knieën gevallen en uit dat hartstochtelijk,
vertwijfelend smeeken, uit hare blikken,
onafgewend op de zijne gevestigd, sprak
de gansche doodsangst der moederliefde.
Reichenbach stond onbewegelijkhet
was met een stomme, doch vreeseljke
strjd op zjn gelaat en een namelooze
uitdrukking in zjne oogen dat hj op
de knielende nederzag. Al de oude haat,
de oude bitterheid, maar ook de
oude liefde streden een vreeseljken strjd.
„Sta op", zeide hj eindeljk kort en
ruw. „Ik zal aan den koning sohrjven,"
Een half luide kreet ontsnapte aan
de lippen der gemartelde moeder zj
wilde de hand van den spreker vatten,
doch deze trad terug.
„Laat dat zjn. Uit uw mond verlang
wordt toegepast op groepen van minder
dan twintig personen. Negentien arme
landverhuizers kunnen dus vrj binnen
komen. Het is trouwens al even zonder
ling, dat de wet slechts .voor de armen
geldt, die tusschendeks .reizen, terwjl
er zooveel geboefte reis- in de hoogere
klassen
sB
De rede des konings van België in
de „St. Gudule" te Brussel, zullen wj
maar rangschikken onder de afdeeling
„gelegenheidspreeken". Het staat vast
dat de koning van het "onafhankeljke
België een beetje spreken moest naar
het hart van zjn volk, zonder aan de
historische waarheid al te zeer te kort
te doen. Te wjzen op het overwegend
aandeel dat de geesteljkheid heeft ge
had in de stichting van België was
werkeljk een groote historische waar
heid. De koning had gerust kunnen
verklaren dat wanneer de zuideljke
Nederlanders niet sinds eeuwen in
de macht der geesteljkheid hadden
verkeerd, de vereeniging van België en
Holland geen fout zou geweest zjn
maar die nog een weinig dieper in de
geschiedenis doordringen zullen het wel
met ons eens zjn, dat de vereeniging
met België dan waarschjnljk reeds
veel vroeger en op andere wjze zou heb
ben plaats gehad.
Met groote instemming kunnen wij
's konings woorden herbalen, dat, naast
woorden, daden nGodig zja. Men praat
daarmede wel is waar geen revoluties
goed maar het bljft toch een groote
waarheid, niet het minst in onzen tjd
van veel praten en weinig doen, en er
zjn ook buiten België volken, die zich
de les des konings, zj het dan ook in
anderen zin, ten nutte kunnen maken.
Laat ons ten slotte onze voldoening er
over uitspreken dat de officieel aange
vangen Belgische feesten, voor het
koninkljk gezin ook een verzoenings-
feest met zich hebben gebracht. Ook in
het leven der volken bij ven verzoening
en zegen onafscheideljk aan elkander
verbonden.
De crisis.
De „N. Ct." schrjftDe dageljk-
sche driestarretjes van de „De Stand."
over de crisis bij ven belangrjkde
kleinste niet het minst. Al was het
alleen maar omdat zj de eenige ge
legenheid bieden om zich een niet al
ik geen dank. Gj hebt mjn levensgeluk
vernietigd en dwingt mj nu het uwe
te redden. Mj dunkt dat dit genoeg is."
Mevrouw Bergfeld stond uit hare
knielende houding op. Zj sprak geen
woord, maar het doodel jk bleek op haar
gelaat verried, hoe pjnljk haar deze
wjze van aan hare bede te voldoen, viel.
Zj wankelde en steunde op de leuning
van den naastbjzjnden stoel.
„"Wilt gj uw zoon zien vraagde
Reichenbach, na verloop van eenige
oogenblikken, op denzelfden korten en
terugstootenden toon.
„Als ik mag! Ik heb hem sedert zjn
vonnis niet wedergezien
„Van daag kan dit niet meer. "Wend
u morgen vroeg tot mjn adjudantik
zal zorgen dat gj bj den gevangene
toegelaten wordt."
„Ik dank u
„"Wat mjn belofte betreft, is u mjn
woord ten borg dat z j vervuld zal worden.
Morgen zend ik een verzoekschrift aan
den koning ik zal een goed woord doen.
Gj hebt gel jk, mijne stem is in dit
geval beslissend en zal gehoord worden.
Eriedrich Bergfeld zal begenadigd
worden."
Er volgde nu. een zwijgen, dat eenige
te ver van de werkeljkheid afwjkende
voorstelling te vormen van wat er, aan
gaande de crisis en haar oplossing, om
gaat in dr. Kuyper's brein.
In „De Stand." dan van eergisteren
lezen wj onder 't opschrift 48 -j- 45 -j- 7
„alle organen der rechterzjde spraken
uit, dat de eisch van het constitutioneele
staatsleven met zich bracht dat mr.
Goeman Borgesius voor de crisis ver-
antwoordeljk zou worden gesteld, en
belast moest worden met het leveren van
een nieuw Kabinet. Nu echter laat men
hier en daar doorschemeren, dat de
heer Borgesius een Kabinet mag samen
stellen, dat uitsluitend steunen zou op
de 45. Dit nu zou constitutioneel een
niet te vergoêljken ketterj zjn. Een
Kabinet dat optreedt, moet op de meer
derheid in de.Tweede Kamer kunnen
rekenen, juist zooals die meerderheid
uit de stembus-actie ia voortgekomen
en die meerderheid is niet 45, maar 52.
Daar hooren de socialisten bj. Niet op
zichzelf, maar omdat de heer Borgesius
ze in zjn stembus-actie er opzetteljk bj
heeft gehaald. Immers,stelt men de zéven
socialisten ter zjde, dan is de meerder
heid in het cjfer niet Links maar
Rechts, en gaan niet de 45 vóór de 48,
maar de 48 boven 45."
"Welken kant wil dit uit
Naar een aanbljven van het demis
sionaire kabinet, totdat „de 52" het een
parlementaire nederlaag toebrengen En
wat dan P
Naar een koninkljke weigering van
dr. Kuypers verzoek om ontslag en een
voorloopige bestendiging van den door
de kiezers veroordeelden Kuyperkoers
"Wjzen dergeljke waarschuwingen er
niet op, dat het tjd wordt niet langer
de pogingen te relrken tót vorming Van
een vrjzinnig-concentratie kabinet, dat
geen levensvatbaarheid zou bezitten,
wjl het öf zou moeten rekenen op iets
volmaakt onberekenbaars, nl. den steun
der sociaal-democraten, öf op avontuur
zou moeten zeilen in hope op de gratie
van nu eens deze dan gene der par-
tjen rechts P
Nadert thans het oogenljk niet dat
een staatsman, die bj den stembusstrjd
niet op den voorgrond heeft gestaan,
zou kunnen beproeven hoever hj het
kon brengen met een poging tot vor
ming van een Kabinet, hetwelk, uit
elementen van rechts en links samen
gesteld, de „neutrale zóne" zou be
ploegen en rust gunnen aan de „anti
these", die bj de stembus geoordeeld
werd.
„Het Yolk" teekent den toestand
aldus Ze peuteren nu om een minis
terie te maken, dat niet anders zal
kunnen zjn dan een sprekend beeld van
de machteloosheid en het diepe verval
der bourgeoisie. Zoover zelfs, dat men
den heer Yan Tienhoven noemt, den
vroegeren burgemeester van een Am-
sterdamsche exploiteurs-kliek, en den
ambtgenoot, die meê Tak van Poort
vliet liet struikelen over de stokken die
minuten laT g duurde. Beiden gevoelden
dat het onderhoud afgeloopen was en
toch bezat geen van beiden den moed
het geheel af te breken. Eindeljk richtte
Julie Bergfeld zich op on trad langzaam
toe op den generaal, die half van haar
afgewond stond. Zj boog zich neder en
eenige seconden lang rustten hare lippen
op zjne hand, welke hj voor ditmaal
niet terugtrok. Hj liet haar zwjgend
begaan en toen vertrekken, zonder het
woord van vaarwel, dat zj niet durfde
uit te spreken en waarvoor zjn lippen
gesloten bleven. Maar zjn blik volgde
zwaarmoedig en donker de zich verwj-
derende en bleef nog op de deur ge
vestigd, toen deze reeds gesloten en h j
alleen was. De man had zooeven door
eene daad van de grootste zelfverlooche
ning getoond hoe diep en hartstochteljk
hj bemind had. "Woorden vond hj
daartoe niet.
Den volgenden morgen kwam luite
nant Reichenbach reeds zeer vroegtjdig
de ontbjtzaal binnen, waar de familie
gewoonljk bjeen kwam. Zjn, zoo hot
heette onherroepeljk besloten vertrek,
bad vooreerst nog niet plaats gehad
zjn liberale vrienden hem tusschen de
beenen staken.
En toch men zal ook dit onfris-
sche zoodje zien voor den dag komen
met een schjn van arbeiderspolitiek,
met een paar wetten, die althans in
den titel een belofte voor de arbeiders
inhouden. "Wat achter die titels zit, zul
len w j nauwkeurig nakjken. Maar wat
in het komende ministerie niet kan
zitten, dat is het in een sterke persoon
ljkheid belichaamde ideologische be
drog met die antithese. Tegenover de
komende reactief zal het wezenljk be
lang der strjdende arbeidersklasse zui
verder en meer algemeen staan. Dat is
de groote beteekenis van den val van
Kuyper.
Een paar jaren van het nameloos ge
sukkel, dat ons te wachten staat, zullen
voor de ontwikkeling der arbeidersbe
weging veel nut kunnen afwerpen, om
dat de geesten vrj er zullen staan tegen
over den kapitalistischen dwang, die
niet verborgen is achter den priesterrok.
Ze tobben nu naar den aard hunner
zedeljke zwakte. De coalitie van rechts
belooft elkaar trouw in woorden, maar
begint metterdaad zich te ontbinden.
De colitie van links bereidt een offer
vuur voor om al haar programma's
plechtstatig te verbranden."
Predikant-Kaaaariid,
Ds. J. van Djk Mzn. te Doetinchem
betuigt in zjn „Weekblad" zjne groote
ingenomenheid met het streven van ver
schillende zjden om het Kamerlidmaat
schap on vereenig baar te verklaren met
het predikambt, waarop hj vroeger ook
reeds aandrong.
„Indien men het predikambt in eene
ietwat uitgebreide gemeente serieus op
vat, dau is daarvoor de geheele per-
soonljkheid noodig," zegt hj.
Rijkspostspaarbank.
Gedurende de maand Juni werd in
de Rjkspostspaarbank ingelegd een be
drag van f4,756,744.09 en terugbetaald
f 3,882,356.08, w.o. f30,716.331/;, we
gens aankoop van inschrjvingen meen
Grootboek, obligatiën of certificaten van
inschrj ving, zoodat f 874,388.01 meer
werd ingelegd dan terugbetaald. Het
tegoed ten name van de verschillende
inleggers ingeschreven bedroeg op uit.
Juni f 123,203,431 03.
In den loop der maand zjn 8771
nieuwe boekjes afgegeven, 3910 geheel
af betaald, zoodat aan het einde der maand
1,151,564 boekjes in omloop waren.
Tot ultimo Juni is voor een bedrag
van f 1,928,583.84Y8, aan inschrjvingen
in een Grootboek der Nationale Schuld,
obligatiën ten laste van den Staat of
certificaten van inschrj ving, ten behoeve
van 2425 inleggers aangekocht.
De minister van marine brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat, in
Gisterenavond was h j met het inpakken
niet klaar gekomen, dezen morgen had
hj den trein gemist natuurljk had
h j daar veel spjt van en ten slotte
was het hem nog ingevallen dat hj het
huis van zjn oom niet zoo zonder plicht
plegingen kon verlaten. De jonge officier
zag er overigens eenigszins bleek en
vermoeid uit, maar veel rustiger dan
gisteren. Een slapelooze nacht brengt
somtjds voortreffeljken raad aanmen
denkt na, overlegt en komt eindeljk
weder tot het recht gebruik van zjn
verstand. Het uitzicht van Eelix bewees
dat hj die beide eerste studiën reeds
doorworsteld was en nu aan het laatste
was gekomen, terwjl hj van tjd tot
tjd onrustig door zjn kamer op en neder
liep en met smachtend verlangen naar
de deur staarde, die maar altjd niet
wilde opengaan.
Eindeljk ging zj toch open en Ste.-
phanie vertoonde zich. Het kon wel zjn
dat de nacht voor haar niet rustig was
voorbjgegaan, want op haar anders zoo
bloeiend gelaat vertoonden zich onloo
chenbare sporen van tranen en om den
mond teekendo zieh eea smarteljke trok
in plaats van de gewono vroolijkhaid.
(WW4S
