21 Juni.
HOOG SPEL.
Woensdag
No. 143s
43e Jaargang.
1905.
Binnenlandsclie berichten
FEUILLETON.
VLISSIVONI HE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30» Franco per pod ,i 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepli aomi iiïiiitier 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeeiige voorwaarden.
Ds uitslag der verisieziagea.
Wij laten hier nog enkele persstem
men volgen
Het „Utr. Dbl." schrijft: Over 't
geheele land zal er in de partijgroepee-
riDg niet veel verandering komen.
Misschien zal de sterkte der antire
volutionairen een weinig slinken maar
men zal toch goed doen daaromtrent
niet te hooge verwachtingen te koes
teren.
De christen-demokraten hebben bij
de eerste stemming den antirevolutio
nairen afbreuk gedaan en zelf hun
afgevaardigde in de Kamer verloren
maar bij de herstemming komen zij
natuurlijk zich weer berouwvol scharen
als de kiekens om de hen.
Zóó zal de einduitslag in elk geval wel
niet zijn, of het ministerie zal, zij het
dan ook met iets geringere meerder
heid achter zich, kunnen blijven.
De „Zutph. Ct." zegt
Zoo oogenschijnlijk maken de lieden
van rechts een goede kans, daar hun
nog slechts 5 zetels ontbreken om de
meerderheid te verkrijgen.
Doch gaat men de uitgebrachte stem
men na, dan blijkt, dat het hun niet
gemakkelijk zal vallen, die 5 er bij te
verkrijgen. In 34 van de 38 districten
waar een man van links in herstemming
komt, staat onze kans gunstig. Van de
ijver der onzen en van de leiding die
de besturen van de Lib. Unie, de Yrijz.
Democr. Bond en de S. D. A. P. aan
de herstemming geven, zal alles af
hangen.
Intusschen, ook in het gunstigste ge
val zal de Kamer niet verder komen
dan op of even over het doode punt.
De „N. Arnh. Ct." zegt
Wat de slag van Moekden was voor
de Russen en Japanners, dat was de
stembusslag van den 16den voor de
Coalitie en de Vrijzinnigen. Een ge
voelige nederlaag rechts, welke de in
genomen positie onhoudbaar maakt
een niet geringe overwinning links,
zonder uitputtende verliezendoch de
definitieve beslissing uitgesteld tot den
28sten, bij de herstemming, onder gun
stige omstandigheden voor links.
„Plet Huisgezin" schrijft: Al ver
bloemen wij onze teleurstelling niet,
al valt eenige achteruitgang niet tegen
t© spreken, er is geen reden voor
moedeloosheid.
Met inspanning van alle krachten is
hetgeen de dag van gisteren niet gaf
op den dag der herstemming te berei
ken.
Dit is geen luchthartig optimisme.
De hoop, die wij ditmaal op de her
stemmingen bouwen, berust op de cijfers.
Indien in de districten Sneek, Kampen,
Sliedrecht, Leiden en Enkhuizen de
anti-revolutionair niet bij eerste stem
ming gekozen werd, ligt dit eenvoudig
54.)
De baron wilde zich losmaken en
haar vermanen bedaard en verstandig te
zijn, maar zij klemde zich aan zijn hals
vast, zoodat hij bijna geen adem kon
scheppen. „Vader", snikte zij hartstoch
telijk, „als ge werkelijk uw dochter
liefhebt, bid dan zoo vurig als ik, dat
hij niet sterft, want ik ik zou hem
gedood hebben en dan zou ik geen
minuut meer te leven hebben!"
De baron stond versuft, hij begreep
nog niet geheel welke verandering er
in het gemoed van zijn dochter had
plaats gegrepen, maar hij zag toch in,
dat hij niet beter kon do n dan zwijgen,
als hij haar niet nog meer wilde opwin
den. Hij repte daarom geen woord over
Snoward, aan wien Elvira volstrekt niet
scheen te denken, en voerde haar met
ssaehten drang naar haar slaapkamer
terug.
hieraan, dat niet al wat christelijk is
één lijn trok, dat hier de Friesch chris-
telijk-historischen, ginds de volgelingen
van den heer Staalman met een eigen
candidaat uitkwamen en zoo de kracht
der rechterzijde verbrokkelden.
Gaan bij de herstemmingen al de
anti-liberalen samen, dan kan den 28sten
Juni worden goedgemaakt wat gisteren
werd bedorven en blijft de meerderheid
voor de rechterzijde behouden.
„De Geld." zegt, dat de uitslag voor
de rechterzijde beslist ongunstiger is
dan in 1901. Het is bijna zeker, dat
Amsterdam IX, Den Haag I en Zierikzee
voor haar verloren zullen gaan. Kam
pen, Sneek en Sliedrecht zullen, als
alles niet tegenloopt, behouden kunnen
worden.
We hebben heel goede kansen, om
de districten Enschedé op de socialisten,
Haarlem, Leiden en Franeker op de
liberalen te veroveren, maar we ioopen
evenveel gevaar de antirev. distrieten
Amsterdam VII, Gouda en Enkhuizen
en het ehristelijk-historische Amsterdam
II aan de tegenpartij te verliezen. Be
houden we deze, dan behouden we ook
het ministerie.
Het is mogelijk, dat we op het doode
punt zullen komen te staan. Maar met
flink werken is er wel overheen te
raken.
Als alle teekenen niet bedriegen,zullen
we echter met een geslonken meerder
heid uit den strijd komen.
bedoeling om de invoering van alge
meen kiesrecht langs den kortst moge
lijken weg te verkrijgen
Zij zal gericht worden tot de can-
daten O. Lely, P. Nolting, C. Th. van
Deventer, P. Rink, mr. S. M. H. van
Gijn, mr. H. Goeman Borgesius, jhr.
mr. W. Th. C. van Doorn, mr. J.
Limburg, mr. W. Dolk, J. 0. Jansen,
mr. H. L, Drucker, K. Reyne, G. Jan-
nink, mr. D.Fock, D. de Klerk, A. Plate,
mr. E. E. van Raalte, mr. E. A. Smidt,
mr. R. J. H. Patijn en G. Zijlma.
Zondag woonden H.M. de Koningin
en Z.K.H. den Prins de godsdienstoe
fening bij in de Hervormde Kerk te
Apeldoorn.
De voorganger, ds. Van Rhijn, wees
in zijn leerrede op den voor Nederland
zoo beteekenisvollen Waterloo-dag, gaf
daarvan een historische beschouwing
en herinnerde o. m. aan de zegenrijke
regeering van het Oranjehuis. Koningin
en Prins volgden den prediker met
veel aandacht.
De herstemmingen,
In „Het Volk" is een manifest op
genomen van het bestuur der sociaal
democratische arbeiderspartij, gericht
aan de partijgenooten met het oog op
de aanstaande herstemming voor de
Tweede Kamer.
Onder herinnering aan het jongste
congres-besluit, wordt er op gewezen
dat de beteekenis van dit besluit is, om
„den steun der partij bij de herstem
mingen te geven aan de candidaten der
burgerlijke partijen, die voorstanders
zijn van algemeen kiesrecht en die de
urgentie of de noodzakelijkheid van zoo
spoedig mogelijke invoering erkennen."
Het manifest deelt verder mede, dat
aan de candidaten der liberale concen
tratie hun meening zal worden ge
vraagd omtrent de urgentie van het
kiesrecht.
Die vraag zal niet gesteld worden
aan de candidaten der rechterzijde,
„omdat de kerkelijke coalitie beslist
anti-democratisch is," en ook niet aan
de vrije liberalen, „omdat in hun
manifest van 18 Februari jl. wordt ge-
gezegd, -dat op den voorgrond brengen
van een nieuwe regeling van het kies
recht met een daaraan voorafgaande en
daarvoor noodzakelijke grondwetsher
ziening thans niet gewenscht is,"
De vraag luidt als volgt„zijt gij
voorstander van het algemeen kiesrecht
en hebt gij met het blanco-artikel de
HOOFDSTUK IX.
Als Guido had kunnen zien, hoe
kalmpjes Snoward in het rijtuig zat, dat
hem naar huis bracht, dan zou hij be
halve de deelneming „die hij hem
niet kon onthouden" ook nog be
wondering gevoeld hebben voor zooveel
geestkracht.
Het paleis „Excelsior" was schitterend
verlichtbij de aankomst van het rijtuig
stond het bediendenpersoueel in gelid
geschaard langs de fraai met bloemen
versierde trap. Dat was zoo verordend
voor de ontvangst der jonge meesteren.
Snoward gelastte dén lakei, die naast
den koetsier op den bok meegereden was,
de bedienden bekend te maken, dat
mevrouw Snoward door een opgekomen
onpasselijkheid verhinderd was om met
hem haar feesteiijken intocht te houden.
Hij liet allen naar bed gaan en bereikte
langs een bijzondere trap zijn eigen
vertrekken.
De kamerdienaar, die hem in de
slaapkamer afwachtte, kreeg dezelfde
mededeeling te hooren als de andere
bedienden. Vervolgens liet Snoward zich
zijn feestkleeding uittrekken en zijn
nachtgewaad aandoen.
Uit vertrouwbare bron deelt men
mede, dat door den directeur-generaal
der posterijen en telegrafie maatregelen
worden beraamd, ten einde alle lagere
beambten in de gelegenheid te stellen
de rangen van kantoorknecht, adsistent
of hoofdbesteller te bereiken. Thans zijn
de beambten der kleinere kantoren fei
telijk van elke bevordering tot die ran
gen uitgesloten.
Provincial® Staten»
De raad dezer gemeente heeft het
volgende adres aan de Prov. Staten
gericht
Geeft met versahuldigden eerbied te
kennen de gemeenteraad van Vlissingeit
dat in deze gemeente groote geboefte
bestaat aan vakonderwijs tengevolge
van de samenstelling der bevolking-, die
voor een overgroot deel bestaat uit per
sonen, die in de fabrieks- en handwerks-
nijverheid hun brood moeten verdienen
dat de eenige gelegenheid om derge
lijk onderwijs te ontvangen thans aan
wezig is op de Burgeravondschool met
2 jarigen cursus, waarvan een druk
gebruik wordt gemaakt
dat bedoelde inrichting, ook na de
onlangs tot stand gebrachte reorgani
satie, onvoldoende is om te voorzien
in de behoefte aan voldoend vakonder
wijs, aangezien de cursus van twee
jaren veel te kort moet worden geacht,
volgens eenparig oordeel van alle auto
riteiten, om de theoretische en prac-
tische vakopleiding tot haar recht te
doen komen
dat de gemeenteraad daarom, inzien
de dat de stichting van eene Ambachts
school hoezeer ook gewenscht, de finan-
tieele krachten der gemeente verre zou
te boven gaan, te rade is geworden om
„O, ja, dat zou ik bijna vergeten
hebben", zei de kamerdienaar opeens,
„van avond is er een zonderlinge
man hier geweest. Hij noemde zich
„kapitein Murle" en verlangde u te
spreken. Hij zei, dat hij u reeds in uw
vorig hotel had opgezocht en dat men
hem naar hier had verwezen."
Snoward keek verbaasd op kwam die
John Archer nu alweer P Hoe durfde
hij het wageu hem onder de oogen te
komen P Of zou hij dwaas genoeg zijn
om te gelooven, dat de verdenking van
den diefstal met inbraak niet op hem
was gevallen
„Een poos lang wilde hij niet geloo
ven, dat hij u vandaag niet meer kon
te spreken krijgen", vervolgde de be
diende. „Hij zou morgenochtend al vroeg
weer hier zijn."
„Wat wil die kerel dan toch?"
„Ik moest u zeggen dat hij u een
goudenhorloge tekoop wilde aanbieden."
Die woorden ontroerden Snoward niet
weinig maar dit duurde niet lang, het
volgende oogenblik had hij zijn zelfbe-
heersching weer geheel herkregen.
„Zoo, zooNu, ik wil eens zien
„Mag ik den man bij utoelaten?"
„Och, als ik in een goede luinr daar-
te komen tot oprichting eener avond
school voor handwerkslieden met driejari
gen cursus aansluitende aan de bestaande
Burgeravondschool doch finantieei hier
van geheel gescheiden en toegankelijk
voor hen die den tweejarigen cursus
van de Burgeravondschool met vrucht
hebben doorloopen
dat de bedoeling is om op deze school
teekenwerk op groote schaal te doen
uitvoeren teneinde de a. s. timmerlieden
te leeren om uitslagen te maken van
j trappen, kappen, enz. op ware grootte
voorts bij a. s. smeden den smaak voor
I kunstsmeewerk op to wekken door hen
I op ware grootte uithangborden, hek-
j werken, windvanen enz. te laten teeke-
nen vervolgens de a. s. schilders oog
te doen krijgen voor schoone lijnen en
j daarom het lettervormen en decoratief
schilderen te leeren
j dat waar andere gemeenten in onze
provincie, die van gelijken of geringe-
j ren omvang zijn, zooals Middelburg,
Goes en Zierikzee, in het bezit zijn van
eene ambachtschool, het zeker geen
onbillijke eisch mag worden genoemd,
dat onze gemeente, met hare nijvere
bevolking, in het bezit kome eener
avondschool voor handwerkslieden
dat de behoefte hieraan ook ten volle
wordt erkend door de plaatselijke com
missie van toezicht op het middelbaar
onderwijs, gelijk o. a. uit haar laatste
jaarverslag kan blijken
dat de finantieele toestand der ge
meente echter van dien aard is, dat zij
niet bij machte is, om de kosten van
eene dergelijke inrichting van onderwijs
alléén te dragen en dat de totstandko
ming hiervan derhalve geheel afhanke
lijk is van het verleenen van subsidie
door provincie en Rijk
dat blijkens een vroeger schrijven
van Zijne Excellentie den minister van
binnenlandsche zaken er uitzicht bestaat
op een Rijks-subsidie ter tegemoetko
ming in de exploitatiekosten eener avond
school voor handwerkslieden, mits ook
door het provinciaal bestuur een subsi
die worde toegezegd
dat de Raad hoopt, dat waar destijds
door uwe vergadering de oprichting van
eene Zeevaartschool beschouwd is als
te zijn van provinciaal belang en daar
voor door U subsidie is toegestaan, ook
voor ds op te richten avondschool voor
handwerkslieden finantieele steun zal
worden verleend
dat de bedoeling is om gebruik te
inaken van de leslokalen der Burger
avondschool en de verder benoodigde
localiteit te verkrijgen door eene ge
deeltelijke verbouwing,waartoe zeer goed
gelegenheid bestaat
dat volgens de ontwerp-begrooting de
uitgaven worden geraamd op f3775 per
jaar, terwijl de ontvangsten tot een ge
lijk bedrag zijn uitgetrokken in de hoop
dat de aan te vragen subsidies tot de
daarbij vermelde bedragen zullen wor
den verleend
dat tot nadere toelichting aan dit
voor ben."
De kamerdienaar
„Heeft mijnheer nog iets te bevelen
„Wacht nog een poosje in de kamer
hiernaast. Ik heb misschien nog iets
voor je te doen, daar valt me juist
nog iets in
De bediende gehoorzaamde aan dezen
wenk om heen te gaan, en nu begon
Snoward peinzend in de kamer rond te
loopen. Na een poosje trad bij zijn
schrijfvertrek binnen hij had een besluit
genomen.
„Ja", mompelde hij, „het is,., voor
geval van nood."
In het schrijfvertrek stak hij licht aan,
verwisselde zijn slaaprok voor een ander
kleedingstuk en ging aan zijne schrijf
tafel zitten. Uit een loket nam hij eenige
telegram-formulieren en vulde twaalf
daarvan in.
Het waren dringende lastgevingen aan
zijn agenten te Frankfort, Parijs, Milaan
en in andere buitenlandsche beursplaat-
sen, dat zij het geld, verdiend met de
laatst verrichtte speculation, niet naar
hier doch naar zijn bijkantoor te New-
York moesten zenden.
Toen hij gereed was met schrijven
schalde hij den kamerdienaar-
adres is toegevoegd een rooster van te
geven lesuren voor de 3 leerjaren
dat op grond van al het voorgaande de
gemeenteraad van Ylissingen zich tot
uwe vergadering wendt met het drin
gend verzoek om voor eene op te rich
ten avondschool voor handwerkslieden
met ingang van 1 September 1906 aan
de gemeente eene jaarlijksche subsidie
uit de provinciale fondsen toe te kennen
i van vijf honderd gulden (f 500).
Ged. Staten merken naar aanleiding
hiervan op
"Volgens het daaromtrent door ons
van het gemeentebestuur ingewonnen
bericht ligt het niet in 's Raads be
doeling om de bestaande Burgeravond
school op te heffen.
In aansluiting aan de door ons ten
opzichte van gelijke aanvragen voor de
gemeenten Zierikzee en Goes gedane
voorstellen zijn wij van meening, dat
ook hier geen termen tot inwilliging
van het verzoek aanwezig zijn, waarom
wij voorstellen het volgend besluit te
nemen afwijzend te beschikken op het
verzoek van den gemeenteraad van
Ylissingen dd. 21 April 1905 om een
subsidie uit de provinciale fondsen voor
eene aldaar op te richten avondschool
yoor handwerkslieden.
Het bestuur der afdeeling Ylissingen
van den Nederlandschen Militairen
Bond heeft zich bij adres tot de Prov.
Staten gewend met verzoek om, evenals
aan de afdeeling' Middelburg van voor
melden Bond en aan de R. K. Miiitairen-
Yereeniging „St. Mauritius" te Ylissin
gen, ook ten behoeve van het Tehuis
voor Militairen aldaar een subsidie te
verleenen, zoo mogelijk ten bedrage van
f 150.
Zooals blijkt uit den staat van ont
vangsten en uitgaven over de jaren
1903, 1904 en 1905, moeten de laatste
drie posten van uitgaaf op de rekening,
welke uitgaven betrekking hebben op
de eigenlijke exploitatie van het Tehuis,
geregeld worden naar het subsidie van
het hoofdbestuur van den Nederland
schen Militairen Bond.
Volgens een bij de begrooting over
1905 overgelegde toelichting werd nu
onlangs van wege het hoofdbestuur
medegedeeld, dat het subsidie, hetwelk
laatstelijk toch reeds verminderd was,
geheel zou worden ingehouden, wanneer
geen nieuwe bronnen van inkomsten
gevonden werden.
Bij dezelfde nota van toelichting
vestigde het bestuur er nog de aandacht
op, dat het onder „Giften en Collecten"
op de rekening 1904 voorkomende be
drag van f 142,375 door bijzondere om
standigheden (collecte-reis in Zeeuwsch
Vlaanderen) werd verkregen, waarop in
het vervolg niet meer gerekend kan
worden.
Blijkens bericht van het gemeente
bestuur van Ylissingen wordt het Tehuis
als eene zeer nuttige inrichting be
schouwd, waarvan het aantal bezoekers
„Breng deze telegrammen dadelijk
naar het hoofd-telegraafkantoor."
„Zeer goed, mijnheer!"
Snoward ging weer in zijn slaapkamer.
Hij legde zich echter niet ter ruste,
maar wachtte, totdat hij den bediende
het huis zag verlaten. Toen trad hij
weer in het schrijfvertrek, stak een kaars
aan en liep een kleine wenteltrap af,
die naar zijn kantoor voerde.
Daar snuffelde hij geruimeu tijd in
den lessenaar en in de brandkast. Alvo
rens naar zijn slaapkamer terug te keeren
verbrandde hij in den haard verscheiden
boeken en een paket papieren. Zijn
gelaat bleef daar al dien tijd zoo effen
mogelijk bij. Als iemand hem hier bij
dit werk overvallen had, zou hij heel
bedaard gezegd hebben,dat hij wegens de
gebeurtenissen van dezen avond rekening
moest houden met de mogelijkheid dat
hij werd in hechtenis genomen, en dat
in elk handelsbedrijf geheimen voor
komen die men tracht verborgen te
houden.
Wordt vervolgd.)