Woensdag
HOOG SPEL.
14 Juni.
teancL
No. 137.
43e Jaargang.
1905.
Binnenlandsche berichten.
FEUILLETON.
en hoera
op
Idolf, wieng
hoera's be.
odslievende
van de me.
en waarbij
bestdrift be-
ran" meldt:
rde in geen
van Stock-
iamelijk on-
ag der Unie.
de toekomst
'schtdaaren-
het buiten-
1 van mede-
•orst.
al van tele-
i den koning
•ntwikkelen,
te voorzien,
d gebruiken,
inie, zij het
n stand zal
rsehe crisis
■n uitvoerige
en Nansen.
uit, dat er
uilen voort-
>ning Oscar,
slijk anders
uit Chris-
lij eenroeping
eval Koning
ate van een
te doen. De
Jelen treffen
opvolgings-
enhagon aan
men daar
>m den troon
aldemar aan
prins is bij
hagen naar
ilk bejegend.
fgton wordt
van de ge-
bpreking der
'den, waar-
gesteld is.
Ft den Czaar
|sehe vredes-
doch hem
(3e Japansche
stemming
londerhande-
de ijzer- en
Zweden be-
personen in
WD:
30 j., en P.
P. Lauwe-
A. Brackx,
'renks, d.
IN:
pn J. I. de
d. 3 m.
'IC. Bok, 31 j.
- P. P. C.
Jwertvagher,
trekk. 5e kl,
hooger.
VlIS
COURANT
Prijs per drie maanden la30o Franoo per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËN: van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Versclijjnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepli donii timmer 10.
Abonncments-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Tarisfwat.
Versohenen is het afdeelingsverslag
der Tweede Kamer omtrent het wets
ontwerp tot vaststelling eener nieuwe
tariefwet.
Vele leden, klagende over geheel
onvoldoende toelichting van het voorstel,
betoogden, dat verwacht mocht worden,
dat in de toelichting het antwoord zou
zijn te vinden op de vragen, waarom
thans versterking van middelen wordt
voorgesteld, waarom 9 millioen noodig
geacht wordt, waarom het middel tot
versterking gezocht is in een tariefs
herziening.
Een verwijzing naar een naar den
aard der zaak in zeer vage bewoordin
gen vervat, wei-gemotiveerd regeerings-
programma kan niet als toelichting van
het wetsontwerp worden beschouwd. De
Kamer ziet zich dus geBteld voor het
feit, dat een voorstel tot het opleggen
van een belasting van negen millioen
en tot ingrijpende wijziging van het
belastingstelsel en van de handelspoli
tiek aan haar oordeel onderworpen
wordt, zonder dat de hoofdpunten, waar
op het aankomt, met een enkel woord
zijn toegelicht. Zulk een wijze van
handelen noemde men zonder voorbeeld.
Indien het al vaststaat, dat de maat
regelen, welke dit ministerie bezig is
tot stand te brengen, ter zake van het
bijzonder onderwijs, versterking der
middelen zuilen noodig maken, en dat
dit evenzeer noodig zal zijn voor de
sociale hervormingen, die in voorbe
reiding zijn, zoo is daarmede immers
nog niet uitgemaakt, dat reeds in een
voorstel het heffen van 9 millioen
gerechtvaardigd zou zijn. Nog minder
is het als een van zelf sprekende zaak
te beschouwen, dat de versterking moet
geschieden door een herziening der in
voerrechten.
In overeenstemming met een goed
financieel beleid zou 't zijn geweest,
indien de regeering haar toevlucht had
genomen tot verschillende bronnen van
belastingheffing.
Even onvoldoende werd de toelich
ting geacht uit een oogpunt van han
delspolitiek. Daarbij wees men er op
dat de voorbereidende werkzaamheden
voor het Duitsohe tarief drie jaar en
7 maanden geduurd hebbenen alle
belanghebbende personen gelegenheid
hadden hun adviezen uit te brengen
en twee duizend deskundigen gehoord
werden.
Het standpunt der regeering in deze
geeft aanleiding tot de onderstelling,
dat aan deze herziening, al schroomt de
regeering het ondubbelzinnig uit te
spreken, protectionistische bedoelingen
niet vreemd zijn. Jarenlang is van de
zijde der Boomsch katholieke Staats
partij het protectionisme in ons land
aanbevolen. In de laatste jaren hebben
48.)
„Toen ik u vertelde, dat Elvira ver
loofd was, waart ge vreeselijk heftig
dat herinner ik me nog zeer goedGe
waart zeer boos op Elvira, en ge dacht,
dat zij het gedaan bad om het vele geld,
dat die man moet bezitten. Doch nu
weet ik beter zij verdient niet, dat
gij of iemand anders met minachting op
haar neerzietzij wist niet wat zij
deed. En zij heeft niemand, die zich
haar lot aantrekt, zij hoeft geen vriend,
en nu moet zij boeten voor een onbe
raden oogenbiik veel zwaarder dan
mijn arme zuster verdiend heeft."
Op dit oogenbiik hield het rijtuig stil
voor het paleis van den baron. Schwerdt-
ner verheugde zich hierover. Tegenover
den knaap had hij niet langer zij n uiter-
lijke kalmte kunnen bewaren.
verder velo belijders der antirevolu
tionaire richting zich voor protectionis
tische maatregelen verklaard. Waar nu
de aanhangers van deze beide richtingen
thans een meerderheid hebben in de
beide takken der Volksvertegenwoordi
ging, mocht een ondubbelzinnige ver
klaring omtrent de protectionistische be
doeling der voorgestelde herziening niet
ontbroken hebben. Het voor te stellen,
alsof,nu versterking der middelen noodig
is en er toch een herziening van het
tarief moet plaats hebben, tevens wel
iets kan worden gedaan tot bevordering
van den nationalen arbeid, is naar men
meende, niet openhartig en pleit niet
voor flinkheid van overtuiging.
Geloofd werd verder, dat gevorderd
mag worden, dat blij ke of de regeering
voldoende op de hoogte van de feite
lijke toestanden ia, om te kunnen be-
oordeelen, welke gevolgen een ingrij
pende wijziging der handelspolitiek zou
hebbe.
In de tweede plaats bestaan er geen
betrouwbare opgaven omtrent de be-
teekenis der inlandsche nijverheid.
Men drong aan op een opzettelijk
onderzoek naar den landbouw, handel
en nijverheid in verband met de naar
den tegenwoordigen toestand van het land
gevoerde handelspolitiek, omdat daarin
aanzienlijke verandering werd gebracht.
Het tijdstip van indiening van het
wetsontwerp werd niet gelukkig geacht.
De minister had kunnen voorzien, dat,
waar hij zoo laat met zijn voorstel
kwam, het niet mogelijk zou blijken
het vóór het einde der loopende vier
jarige periode af te doen. Nu blijft
de zaak jaren lang aanhangig, hetgeen
men bedenkelijk rekende. Uit een finan
cieel oogpunt had de indiening zonder
bezwaar uitgesteld kunnen zijn. Im
mers, omtrent verschillende hervormin
gen, in de kosten waarvan de voorge
stelde herziening zal moeten voorzien,
isnog geen beslissing genomen en
overigens is vooralsnog een versterking
der middelen niet noodig.
Tegenover deze beschouwingen werd
door andere leden aangevoerd, dat de
memorie van Toelichting, die zich door
helderheid en beknoptheid van redactie
onderscheidt, al datgene bevat, wat
voor de beoordeeling eener herziening
van den voorgestelden aard noodig is.
Anders zou het zeker zijn, indien
men hier, als bij de jongste tariefsher
ziening in Duitschland het geval was,
te doen had met een maatregel van prin
cipieel protectionistische strekking. De
voorgestelde herziening bepaalt zich tot
twee puntentechnische verbetering
en vermeerdering van opbrengst. Het
verwijt van dubbelzinnigheid of onop
rechtheid werd geheel ongegrond ge
acht. Immers, uit de toelichting blijkt
duidelijk, dat de minister zich niet stelt
op het standpunt van den vrijhandel,
als zou een tarief den nationalen ar
beid niet kunnen beschermen, maar
even duidelijk blijkt uit toeliohting en
HOOFDSTUK VIII.
Schwerdtner dankte den hemel, dat
het voornaamste gedeelte van het hu
welijksbanket voorbij was en de dans-
lustige paren de uitnoodiging der bal-
muziekopvolgden.Nu kon men tenminste
de tafel verlaten.
Hij had tamelijk ver van Elvira ge
zeten maar telkens had bij den blik
op haar moeten vestigen, zooals zij daar
als een steenen beeld zat tusschen haar
echtgenoot en haar vader, met een uit
drukking in het gelaat als iemand, die
alle hoop heeft laten varen. Bij een der
toosten hadden hunne blikken elkander
ontmoet en toen had hij in haar oog het
zwijgend verzoek om barmhartige wel
willendheid gelezen.
Was dat nog die trotsche hartenbe-
dwingster, die alom gevierde schoonheid,
die met zoovele aanbidders gespeeld
1 Wel was daaronder nauwelijks een
enkele geweest, die innerlijke waarde
bezat, en zeker was het lot haar nu
beschoren, minder te wijten aan eigen
schuld dan aan onze verderfelijke valsche
beschaming. Men behoefde slechts rond
te zien in dezen kring van verleugende
monschen, wier verstand en hart ver-
tarief beide, dat niet die bescherming,
doch vermeerdering van opbrengst eerste
doel van dit voorstel is.
Overigens kwam men er tegen op,
dat de quaestie van protectie beschouwd
werd als een belang van zekere poli
tieke richtingen. Die quaestie is, naar
men meende, meer van oeconomischen
dan van politieken aard en.de protectie
vindt dan ook voorstanders en tegen
standers bij de aanhangers van alle
politieke richtingen.
Sommige leden juichten het ontwerp
toe, omdat de aanneming daarvan zal
bevorderen, dat wat in Nederland ge
bruikt werd, door Nederlanders wordt
vervaardigd.
Dat het ontwerp niet eerder werd
ingediend kon de regeering niet tot
grief worden gemaakt, aangezien veel
tijd noodig is geweest voor het inwin
nen en overwegen der gevraagde ad
viezen.
Yele leden stelden op den voorgrond,
dat geen nieuwe lasten behooren opge
legd te worden, voordat de noodzake
lijkheid daarvan gebleken is. Het staat
niet vast, dat er op dit oogenbiik be
hoefte bestaat aan een versterking der
middelen met 9 millioen. Yooralsnog
is er zelfs in het geheel geen behoefte aan
versterking der middelen. Yan de aange
kondigde hervormingen op geestelijk
en stoffelijk gebied, waarvoor de her
ziening van het tarief moet dienen, is
nog geen enkele tot stand gekomen.
Voorts wordt beloofd, dat van de
vraag, welk stelsel bij de invaliditeits-
en ouderdomsverzekering gevolgd zal
worden in groote mate afhangt in welke
mate versterking der middelen noodig
zal zijn. Naar het Duitsche stelsel zou
voor ons land aanvankelijk in het eerste
jaar slechts 3 ton noodig zijn, en daar
voor alleen zou een versterking der
middelen niet noodig zijn. Het is zeker
niet overdreven aan te nemen, dat de
financieele gevolgen der verzekerings
wetten zich in de eerste vier jaren niet
zullen doen gevoelen. Bovendien is
thans onmogelijk te zeggen, in hoeverre
in de dus ontstaande behoefte aan ver
sterking der middelen voorzien zal kun
nen worden door de stijging van de
opbrengst der bestaande belastingen,
welke nog steeds blijft aanhouden.
De onderwijswetten.
Staatsblad no. 151 bevat de wet van
den 3en Juni 1905, tot herziening van
eenige artikelen der wet tot regeling
van het lager onderwijs en aanvulling
der wet tot regeling der financieele
verhouding tusschen het Rijk en de
gemeenten en herziening der algemeene
regelen ten aanzien der plaatselijke
belastingen.
Staatsblad no. 152 de wet van den
5en Juni 1905, tot wijziging en aan
vulling der wet tot regeling van het
lager onderwijs en der burgerlijke pen
sioenwet.
minkt en ontaard was. Zij begrepen
volstrekt niet, wat dat arme jonge
schepsel leed zij lachten en praatten als
gewoonlijk en achtten zich verheven
boven de lieden, die hun natuurlijk ge
voel lieten spreken
En hoe geestig zij ook waren, met
hun gemoed was het armzalig gesteld.
Hoe hadden zij anders de stemmen van
het pas gehuwde paar buiten stemming
kunnen laten
Zoo was ook mr. Snowavd.
Hij was doorkneed in alle listen en
streken, die het menachelijk verstand
kan bedenken maar hij had niet het
minste begrip van hetgeen er in het
gemoed zijner jonge vrouw omging. Hij
had een beroep gedaan op haar verstand,
toen hij haar ten huwelijk vroeg welnu,
op haar verstand vertrouwde hij. Het
droevige in haar gelaat schreef hij toe
aan de nawerking van de godsdienstige
plechtigheid in de kerk en aan een
treurige stemming wegens haar afscheid
van het ouderlijk huis; „dat zal wel
spoedig uitslijten", dacht hij. Hij maakte
het zich niet lastig met eenigen twijfel
en was doordrongen van het bewustzijn
dat zij hem veel dank schuldig was voor
zijn belofte, dat hij geen liefde van haar
Staatsblad no. 153 de wet van den
5en Juni 1905, tot regeling van het
pensioen der weduwen en weezen van
ouderwijzers en wijziging en aanvulling
der wet tot regeling van het pensioen
der weduwen en weezen van burgerlijke
ambtenaren.
Staatsblad no.' 154 de wet van den
5en Juni 1905, tot regeling van de
pensioenen van bet onderwijzend per
soneel aan gemeente-hoogere burger
scholen, onverplichte gemeente-burger
scholen en gymnasiagemeentelijke
middolbare scholen voor meisjesge
meentelijke kweekscholen voor onder
wijzers en onderwijzeressen.
Invoering dor Kinderwetten.
In zijn antwoord op het Yoorloopig
Verslag der Eerste Kamer nopens de
voorgestelde verhooging van het IVde
hoofdstuk der Staatsbegrooting betoogt
de minister van justitie nader het hooge
belang van het wetsontwerp.
Wat den datum van invoering der
kinderwetten op 1 September a.s. be
treft, de minister deelt mede, dat niet
alleen bet penitentiair gedeelte, maar
ook het burgerrechtelijke op dien datum
voldoende kan zijn voorbereid.
De minister deelt niet de vrees van
die leden, welke oordeelden dat het
onmogelijk zal zijn het voor de voogdij
raden noodige personeel tijdig te vinden.
De afkondiging van de desbetreffende
algemeene maatregelen van bestuur kan
binnen zoo korten tijd worden tegemoet
gezien, dat tusschen dat tijdstip en de
invoering van de kinderwetten weinig
minder tijd zal verloopen dan de in
het Verslag aangeprezen termijn van
drie maanden.
Voorts zegt de minister, dat hij geen
vrijheid heeft gevonden een hooger
tractement uit te trekken voor de
secretarissen der voogdijraden, dan is
voorgesteld, bij de onzekerheid, die aan
vankelijk bestaat omtrent den aanvang
van het werk.
Ten opzichte van de uitbreiding van
het personeel aan het departement ver
klaart de minister nogmaals, dat hij tot
de vervulling van nieuwe betrekkingen
niet zal overgaan dan met de grootste
voorzichtigheid.
Dr. Kuyper's gezondheid.
Een medewerker van „Het Centrum"
had in de Haagsehe Kroniek van een
liberaal blad de mededeeling gelezen,
dat minister Kuyper zich physiek niet
krachtig genoeg voelde om 't beheer
van binnenlandsche zaken te blijven
voeren. De minister zou dan ook, vol
gens dien kroniekschrijver, onverschillig
hoe de verkiezingen mochten uitvallen,
zijn ambt willen neerleggen.
De medewerker van „Het Centrum"
is nu om inlichtingen naar den minister
Kuyper zeiven gegaan, die hem met de
meeste voorkomendheid ontving. Het
interview luidt ais volgt
^CK^SV£iTtxSiSSfS&3SS!3aS
verlangde, en dat hij deze belofte zoo
eerlijk gestand deed...
Schwerdtner mengde zich onder de
heeren, die de eetzaal verlieten om zich
vrijer te kunnen bewegen in de rook-
en speelkamers.
Hij gevoelde zich ellendig, zonder
eigenlijk te weten waarom. Nog dezen
ochtend was hij verheugd over het voor
uitzicht, dat hij morgen dit huis zou
verlaten, waar hij zich nooit recht thuis
had gevoeld. En nu lag de toekomst zoo
grauw en troosteloos voor hem Aan
houdend moest hij aan dat paar oogen
denken, waarin hij zulk een hartroerende
bede had gelezen
In die helder verlichte vertrekken,
waar het zoo verstikkend warm was,
kon hij 't niet langer uithouden. Hij
sloop naar zijn studeerkamer, waar hij
met zooveel ijver en met zulk een goeden
nitslag had gearbeid. Hier wilde hij zijn
gedachten weer bezighouden met de
geliofde wetenschap, waaraan hij zijn
heele leven dacht te wijden. Hij nam
een eenvoudig leerboek uit de biblio
theek van zijn leerling en zocht verstrooi
ing in het herdenken van alles, wat er
zoo al was voorgevallen in de waarne
ming van zijn ambt bij den knaap, dien
Mijne gezondheidstoestand, vraagt u
Welnu, gij kunt u daarvan thans met
eigen oogen overtuigen. Zie ik ernaar
uit, alsof die zóó slecht is Ik maakte
een ontkennend gebaar. Mijn indruk is,
gelukkig, een geheel andere,^Excellentie.
In het laatste najaar, vervolgde de
minister, ben ik geruimen tijd ongesteld
geweest tengevolge van influenza en
malaria, 't Was hardnekkig. Ik ben
daarvoor toen een paar malen naar het
buitenland geweest en in Januari uit
Berlijn hersteld teruggekeerd.
Volkomen hersteld, te oordeelen, naar
de werkzaamheid van Uwe Excellentie,
merkte ik op. Ja, 't is een drukke tijd
geweest. Van half Februari tot Juni
heb ik voor de Kamer gestaan. Er was
veel te behandelen, zooals u weet. Als
men dan van tienen tot vijven in de
Kamer is, vervolgens zijn werk heeft
in het departement, en verder nog de
vergaderingen van den ministerraad, is
dit zeker wel een taak, die inspanning
vordert. En ik loop nu al tegen de
zeventig.
Maar in de Kamer was toch uit niets
te bespeuren, dat die taak de krachten
van Uwe Excellentie te boven ging. En
ik gewaagde van het ruime aandeel, dat
de minister aan de beraadslagingen ge
nomen had. Een zéér ruim aandeel
inderdaad.
Ik meen geen onbescheidenheid te
begaan, wanneer ik hier de bijzonder
heid meedeel, dat de redevoeringen van
den premier alleen dit jaar in de Han
delingen 400 kolommen beslaan, welke
te zamen een boekdeel zouden vormen
van 650 pagina's druks octavo I
„En ik loop nu toch al tegen de
zeventig", had de minister gezegd
Het slot is, dat de medewerker van
„Het Centrum" mededeelt, dat hij van
dr. Kuyper's gezondheidstoestand zulk
een gunstigen indruk kreeg, dat hij met
de meeste beslistheid meent te mogen
tegenspreken,dat de minister om redenen
van physieken of sanitairen aard zijn
taak zou moeten opgeven.
len aanstaande nieuwe partij.
Over de a. s. nieuwe partij schrijft
men aan de „N. R. Ct."
In het debat te Woudsend met ds.
Van Eyek van Heslinga, Friesch-chris-
telijk-historisch candidaat voor Sneek,
deelde ds. K. Vos mede, dat het hem
bekend was, dat een nieuwe partij ge
formeerd worden zal na de verkiezingen.
Waarschijnlijk zal zij zich de „Protes-
tantsche" noemen en zij heeft het doel
alle gematigde godsdienstige elementen
onder de vrijzinnigen en onder de
kerkelijken te vereenigen tot een cen
trum-partij.
In haar beginselverklaring zal voor
op gesteld worden, dat de partij erkent
dat het recht komt van een meerdere
dan menschen en alle gezag en macht
van God gegeven wordt, dat daarom
de regeering des kinds met de gods
hij hartelijk lief had gekregen. Robert
had verlof bekomen om tot middernacht
aan het feest deel te nemen. Schwerdtner
wist, dat hij nog zoo lang mogelijk
wilde genieten van het bijzijn van zijn
zuster, die hij nu boklaagde.
Toen het klokje op de schrijftafel
twaalf uur sloeg, legde hij het boek
neer en stond op om zijn leerling te
gaan opzoeken en hem te vermanen om
naar bed te gaan, met het oog op de
reis, die zij 's morgens in de vroegte
zouden ondernemen. Dit zou dus zijn
laatste plichtsvervulling in dit huis zijn 1
In de gang, die naar de feestzaal
voerde, kon hij het gedruisch van het
vroolijke gezelschap reeds hooren. Op
de maat der muziek bewogen zich hon
derden voeten. Men danste juist den
cotillon, die door mijnheer Von Riimmel
op zijn bekende verdienstelijke wijze
geleid werd.
Schwerdtner trad uit de voorzaal in
de aangrenzende kleine kamer, die nu
diende om er kleedingstukken te her
bergen. Het licht was hier getemperd,
zoodat men hem niet zien kon. Hier
wilde hij het einde van dan cotillon
afwachten, om Robert nit de danszaal
te roepen, Wordt vervolgd.)