erij
Grof- en Melsmederij,
24 April.
81.
No. 96.
43e Jaargang.
1905.
IROOP
thli
Burgerlijke Stand.
;esch.
:euze m
HUM.
LNDEN
ESSEN
a ca o.
[DIENST
IYESDIENST.
Maandag
Fijflrze Cosract behoort een bijvoeasel
Gemeentebestuur.
ttiaiutrt V op
FEUILLETON.
HOOG SPEL.
Be rechtstoestand onzer
kerkgenootschappen.
Viissingscite (ttrut
net fieTlt. Mysitai
«s jftcnrt jWRU,
Advertentiën»
Donderdag Tl April 1905
VERKOOPEN:
8MEDERIJ,
af.-55|4«r.
Inder alcohol, als
Citroenlikeur enz.
Geurige Port en
00, 125 p. fleseh.
60, 80, 100 p. fl.
pet. korting.
Jeesten en Partijen
flesschen gaarne
i r i m a qualiteit.
|bevelend,
NXDEE.
|ke
bau van dit blad.
i'Ck's
hoobromin-gehalte. j
igi
foeder-Cacao Li Iiart|
rsd.
ine geur, delicieusej
gheid des dranks.
•3-}>arten=45cent.
i kop Caeao.
ponfisenraBanket-1
Mattenklodt,
letraat 103.
Ed del burg r.r.
e m i s e.) ?.ra.
rsa) 5.50.
7.55, 9.30,
2.30, 1.15, 2.™,
5.50, 7.—, 7.50,
Z 1m s r s t
..20. 8.40,10.15,
.20 2 05. 2 50,
7.05, 7.55, 8 45.
S— 6 20 7—
- 10 20 1040
112 80 1 125'
4 20 5- 6 15
vm 6 10 6 80
50 10 10 10 80
Ra 12 10 12 45
8 40 405 485
8 SO,
2oa4
VLissmescHE courant.
Prijs per drie maanden f 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
P. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
M
ADVERTENTIËN: van 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts Weemaal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschuilt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepliaoiinummer 10.
Ahonnements-Adrertentii'n op zeer roordeelige voorwaarden.
Wegens het Paasclifeest zal
8. maandag de „Vlissingsche
Courant" niet verschijnen.
De Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand van Vlissingen brengt ter alge-
ueene kennis dat het Bureau van den
IBurgerlijken Stand op den 24 April e.k.
van des middags 12 tot des namiddags
12'/, uur geopend is tot het doen van
iangifte van geboorten en overlijden.
Vlissingen, den 22 April 1905.
De Ambtenaar voornoemd,
W. KLOMP.
PERSONEELE BELASTING.
Afkondiging van het kohier der Per-
soneele Belasting no. 3, dienst
1905.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt bekond
dat op heden bij hem ontvangen en
au den Rijks-Ontvanger is gezonden
|het executoir verklaarde kohier wegens
Personeele Belasting no. 3, dienst
jaar 1905
i daarop voorkomende belasting'
[schuldigen worden uitgenoodigd hunne
lagen op den bepaalden tijd aan te
fuiveren, ook ter voorkoming van ver-
olgingen
en herinnert
dat de bezwaarschriften binnen zes
Iweken na heden behooren te worden
liDgediend, terwijl de aangiften ter be-
Tkoming van ontheffing, ingeval van
herhuizing, moeten worden gedaan bij
Directeur der directe Belastingen
liu wiens directie de aanslag is vastg
Jiteld, binnen zes weken na het verlaten
Itau het perceel.
En is hiervan afkondiging geschied,
ir het behoort, den 22 April 1905.
De Burgemeester voornoemd,
JAN DOORN VAN KOUDEKEKKE.
DRANKWET.
Burg. en Weth. van Vlissingen;
gelet op artikel 12 der Drankwet
doen te weten
dat bij hen is ingekomen een ver-
:oek van JOZIAS OVAA, alhier om
|eeae vergunning tot verkoop van ster
drank in het klein als bedoeld in
Peinzend streek Sckwerdtner met zijn
hand langs 't voorhoofd. Bij de voor
telling, hoe de moordenaar hem in zijn
Jstuimering den zakdoek met chloroform
■Her het hoofd moest geworpen hebben,
TJerd bij hem een herinnering levendig,
«nigszins twijfelend zeide hij, dat het
had geschenen, alsof er plotseling
fan reusachtige gestalte voor hem had
'aan, die de lamp aan de zoldering
leed. Vervolgens was het, alsof hij
naam hoorde roepen, of een kreet
Fan iemand, die in angst verkeerde het
athte wist hij er niet meer van.
Be raadsheer luisterde met gespannen
aandacht.
«Kunt ge u niet een klinkletter of
i(®n gedeelte herinneren, dat duidelijk
18oaderscheidep was?"
Sckwerdtner dacht nog eens ernstig na.
^Tevergeefs l Ik weet er niets meer
art. 1, 25 der Drankwet, en zulks in
perceel C no. 7, Lange Noordstraat
dat vanaf heden gedurende veertien
dagen schriftelijke bezwaren tegen het
eventueel verleenen der gevraagde ver
gunning kunnen worden ingebracht bij
Burgemeester en Wethouders voor
noemd.
Vlissingen, 21 April 1905.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
De geschiedenis der laatste maanden
in Frankrijk heeft, begrijpelijkerwijze,
de aandacht weer eens gevestigd op de
toestanden in ons eigen land, waar
reeds door de staatsregeling van 1798
het beginsel der scheiding van Kerk
en Staat werd aangenomen. Voorloopig
kwam het alleen maar tot afschaffing der
heerschende Staatskerk (de hervormde),
zoodat het bekleeden van ambten en
posten niet langer afhankelijk was van
eenige geloofsbelijdenis.
In alle zaken van kerkelijken aard,
bleef de Staat niettemin gemoeid. De
Staat was bevoegd om te regelen wat
niet in den engeren zin des woords
met de godsdienstige aangelegenheden
in verband stond. Vandaar dan ook
dat koning Willem I, de eigenlijke
schepper der Nederlandsche hervormde
kerk, in 1816 een algemeen reglement
van bestuur voor die kerk vaststelde.
Voorzitter en secretaris van de synode,
waarin ook de minister van eeredienst
zitting had, werden o. a. door den koning
benoemd, aan wiens goedkeuring ver
schillende zaken onderworpen waren.
De gelden, welke door den Staat aan
de eerediensten werden betaald mochten
tot geen ander doel worden gebruikt
waarvoor provinciale colleges van toe
zicht waakten, terwijl, tevens van re-
geeringswege de reglementen op de
administratie der kerkelijke fondsen
werden vastgesteld.
In het jaar 1851 begon de band al
losser te worden. De synode maakte
haar eigen reglement en benoemde
voortaan zelve haar president en secre
taris, terwijl ook de classicale vergade
ringen de besturen zelfstandig begonnen
van op dit oogenblik althans niet I"
„Ge weet echter zeker, dat de bankier
een naam riep
„Ik geloof het dat moet zijn asth-
matisch hijgende stem geweest zijn,
welke mij dadelijk opviel bij den dikken
man. Doch de stem klonk onnatuurlijk
sehril op dat oogenblik, ik werd er
door geschokt. De bedwelming door de
chloroform maakte mij echter onmachtig
om de oogen te openen of een duide
lijker indruk te krijgen. Ik had een
gevoel, alsof men mij de hersenen uit
het hoofd had genomen tot aan mijn
ontwaken had ik geen gedachten en
geen gewaarwordingen meer.
,Zoudt gij den naam herkennen, als
iemand dien weer noemde
,Ik denk .ja," antwoordde
Sehwerdtner wijfelend - maar
dan alleen als ik hem in denzelfden toon
hoorde."
„Zijt ge daar zeker van, dat het wer
kelijk een naam was
Weder aarzelde Sehwerdtner. De juist
gestelde vragen van den raadsheer be
doelden natuurlijk niets anders, dan een
helder licht te werpen op feiten, waar
van hij ats 't ware sluimerend iets had
waargenomen j dooh hij wenschte zich
te benoemen. Het reglement werd latei-
in hoofdzaak door den koning bekrach
tigd, welke bekrachtiging in 1870 vol
ledig tot haar recht kwam.
Ook de reglementen der overige
protestansche kerkgenootschappen wer
den met medewerking der regeering
vastgesteld, terwijl wat de katholieke
kerk betreft, oorspronkelijk ook hier
gold het Concordaat, door de Fransche
regeering met den Paus ia 1801 ge
sloten maar feitelijk bestond dit alleen
maar op het papier en de vrije organi
satie der katholieke kerk, dus zonder
inmenging des konings, werd ten slotte
erkend, eene regeeringsdaad, waarom,
in 1853, heel wat te doen is geweest,
en tengevolge waarvan zelfs het minis
terie moest aftreden.
Reeds bij de grondwet van 1848 was
het beginsel eener algeheele schei
ding van Kerk en Staat erkend. De
kerk maakt hare eigene reglementen
in de kerkelijke vergaderingen is de
regeering niet vertegenwoordigd, de
goedkeuring der regeering is niet noo-
dig voor de benoeming van leeraars en
(dit door de wet van 1861) de Staat
oefent geen recht van beroep (collatie-
recht) meer uit in de gemeenten der
Ned. Hervormde kerk, waar dit vroeger
gebruikelijk was. De ministeriën van
eeredienst werden opgeheven. Afge
schaft werd ook het toezicht, dat de
regeering zich had voorbehouden op
de briefwisseling der katholieke geeste
lijken met het hoofd der kerk en op
de afkondiging der bisschoppelijke man
dementen.
Het beginsel der scheiding en dat
der vroeger reeds geschonken vrijheid
van belijdenis moesten in enkele op
zichten een weinig worden beperkt uit
een oogpunt van Staatsbelang, en ook
omdat rekening moest worden gehouden
met het bestaan van zoovele verschil
lende godsdienstige gezindheden in ons
land. De godsdienstige overtuiging mag
in de eerste plaats niet worden aange
grepen om zich te onttrekken aan wette
lijke verplichtingen of to handelen in
strijd met wettelijke voorschriften.
Godsdienstoefening mag in het alge
meen slechts plaats hebben binnen de
daarvoor bestemde gebouwen en besloten
plaatsen. Maar ter voorkoming van
verstoring van orde en rust heeft daar
de politiemacht recht van hare be
voegdheden gebruik te maken.
niet verantwoordelijk te zien voor gis
singen, die van hem door de politie
als feiten zouden worden aangenomen.
„Kan het misschien ook een scheld
woord of anders een angstkreet geweest
zijn
„Dat is niet onmogelijkbekende
Sehwerdtner.
Met een zucht leunde de raadsheer
in zijn stoei.
„Hebt ge verder nog iets mede te
deelen
„Ik weet verder niets."
„Wees dan zoo goed dit proces-verbaal
te onderteekenen en houd u gereed voor
verdere verhooren, als die noodig moch
ten zijn. Als ge later meer tot kalmte
zult gekomen zijn, gelukt het u mis
schien toch nog, u dien naam of dien
kreet duidelijker te herinneren."
Sehwerdtner onderteekende het pro
ces-verbaal en ging met een zucht van
verademing heen. Zijn hoofd deed hem
pijn, elke zenuw aan zijn lichaam scheen
te trillen. Hij snakte naar rust naar
een afwezigheid van alle gedachten en
met afschuw doorzag hij, dat hij niet
spoedig het afgrijselijk tooneel van dezen
morgen zou kunnen vergeteu. Het zou
hem nu zeer pijnlijk geweest zijn, naar
Buiten de daarvoor bestemde gebou
wen mag geen godsdienstoefening plaats
hebben. Slechts enkele gedeelten van
het land maken daarop eene uitzonde
ring, welke uitzonderingen, om geene
verkregen rechten te schenden, gemaakt
zijn ten behoeve der katholieken, die
hier en daar gewoon waren proeessiën
te houden, namelijk in Limburg, in
sommige gemeenten van Brabant,
Gelderland en Zeeland en te Laren in
Noord-Holland. De openbare uitoefening
van den godsdienst in den vorm van
proeessiën is evenwel beperkt tot die
optochten, welke vdór 1848 (jaar van
de grondwet) gebruikelijk en naar
wetten en reglementen geoorloofd waren,
Terder bestaat er eene wet van het
jaar 1853, tot regeling van het toezicht
op de onderscheidene kerkgenootschap
pen. Hierin wordt o.a. bepaald dat alle
reglementen, omtrent inrichting en be
stuur der kerkgenootschappen aan de
regeering moeten worden medegedeeld,
Vreemdelingen mogen geen kerkelijke
bedieningen aanvaarden zonder toe
stemming van den koning. De geeste'
lijken mogen hun plechtgewaad, indien
dit bij hun kerkgenootschap gebruike
lijk is, alleen dragen binnen het ge
bouw van den eeredienst. In plaatsen
waar zich kerken van meer dan één
kerkgenootschap bevinden kan de Com'
missaris in de provincie het luiden der
klokken verbieden.
Al deze voorschriften hebben be-
trekking op een staatstoezicht, dat, ook
wanneer de scheiding van kerk en
staat tot in de uiterste consequentiën
ware doorgevoerd, niet zou kunnen
worden gemist, en bovendien staai
daartegenover, dat de kerkgenootschap
pen krachtens de wet door den staat
worden beschermd tegen elke belem
mering, stoornis der godsdienstoefening
en beleediging.
Ware er dus niets anders, dan zou
men ten onzent met gerustheid kunnen
zeggen, dat kerk en staat gescheiden
z ij n. Uit een volgend artikel zullen
wij echter zien dat op één punt een
zeer nauw verband bestaat, dat voorai
uit een historisch oogpunt van veel
beteekenis is.
(Zie verder Bijvoegsel.)
baron Von Ellerich te gaan en opname
in zijn huis te verzoeken. Het was beter,
daarmee tot morgen te wachten, en
daarom nam hij zijn intrek in een hotel.
HOOFDSTUK II.
Toen Frederik Sehwerdtner het paleis
van baron Von Ellerich binnentrad en
naar den baron vroeg, keek de portier
hem met onverholen minachting aan.
De baron was reeds een uur geleden
naar een of andere zitting uitgereden,
zeide hij, en ging daarop met tergende
langzaamheid naar zijn kamertje, waar
hij door middel van een electrische schel
een lakei van de eerste verdieping naar
beneden ontbood. Hij liet Sehwerdtner
als een bedelaar in de ruime vestibule
wachten.
Toen de lakei beneden kwam, riep
de portier hem uit zijn kamertje toe,
dat hij „dien heer daar" naar boven
moest geleiden, dat het den nieuwen
gouverneur voor den jongen baron was,
die vroeger dan verwacht werd, was
gekomen. En de gegalonneerde lakei
wenkte „dien heer" genadig hem te
volgen.
Frederik onderdrukte zijn ergeuisj
het waren eigenlijk toch slechts ouder- j
Heden overleed te Den Helder
tot onze groote smart, na een
langdurig en smartelijk lijden, onze
geliefde oudste Kleinzoon, Zoon
en Broeder
JOHANNES PIETER GERARDUS
TELLEHAN,
in den ouderdom van negen-en-
twintig jaar, diep betreurd door
ons allen.
Uit aller naam,
J. BRAND en Echtgenoote
en verdere Familie.
Strekkende tot eenige en alge-
meene kennisgeving.
Vlissingen, 21 April 1905.
De Notaris W. S. BOSCH
te Vlissingen, zal aldaar in
BUr het Koffiehuis van den Heer
BOS aan den Noordzee-Boulevard, op
's-avonds 8 uur, wegens ziekte van
den eigenaar en bewoner, in het openbaar
de nog in volle werking zijnde
met BOVENWONING en ERF, te
Vlissingen, aan de Korte Noordstraat,
wijk F no. 28, kad. sectie E no. 244,
groot 74 centiaren.
De zeer ruime, naar de eischen des
tijds ingerichte
bevatflinke V iiurhaard,; groote
Werkbank en Gereedschapkast en de
moderne BOVENWONING, vier nette
Kamers, Keuken en twee Zolders.
De Smederij is te aanvaarden na be
taling der kooppenningen en de Boven
woning den 1 Augustus 1905 of zooveel
vroeger als de eigenaar die mocht ont
ruimen.
De kooper zal moeten overnemen de
vaste kast, losse Zoldering en Schoor
steenkap in de Smederij, de Gasleiding
in het gebouw en drie Zonneschermen
aan het achterbalcon, te zamen voor
100.-.
Grondlasten 1905 10.59.
Te bezichtigen met consentbiljet
van voorn. Notaris 25, 26 en 27 April
1905, van 's-voorm. 10 tot 's-nam. 1 u.
De Werktuigen, Gereedschappen en
voorraad Grondstoffen in de Smederij
aanwezig, zullen aldaar in het openbaar
verkocht worden op Dinsdag don
2 Mei I905, 's voorin. W' uur.
geschikte bedienden, aan wie hij zich
niet had te storen. Maar toch moest hij
zich moeite geven om den onaangena-
men indruk ter zijde te zetten. Hij kreeg
een gevoel van koude onverschilligheid,
dat de innige dankbaarheid jegens zijn
vaderlijken beschermer bekoelde. Mocht
hij uit het gedrag der bedienden niet
opmaken, welke positie hij in dit aan
zienlijk huis zou innemen
De stem van den lakei, die hem door
een lange gang had geleid, deed hem
opschrikken uit zijn pijnlijke beschou
wingen.
„Hier, dit is uw kamer 1 Daarnaast
vindt gij de vertrekken van den jongen
baron, uw leerling. Volgens den vasten
regel van ons huis wordt om twee uur
voor baron Robert en voor u het mid
dagmaal opgediend in do biauwe kamer,
naast de speelzaalmaar ik zal u nog
wel eens komen waarschuwen."
Dien toon van afdalende goedheid,
door den lakei aangeslagen, vond Fre
derik onverdragelijkhij kon niet ant
woorden en was recht blij, toen hij alleen
was tusschen de vier muren. Het vertrek
zag er zeer behaaglijk uit.
(Wordt veroolyd,)
