EEK.
Son-Tenerjj,
Zaterdag
18 Maart.
m van den houtvester.
No. 65.
43e Jaargang.
1905.
FEUILLETON.
^meisje.
4
4
Land- en Tuinbouw,
Wïnk&S Go.,
LDOOEN.
ijnen worden als nieil
opgemaakt. Verven
alle goederen. Zeer
jzen.
Agent,
JANSEN, Bellamyka(j6 I
en
f con.
VLISSINGSCIE COURANT
jLMW
6
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
irraad van f 3,— to(
Kernvers gelieven
té vragen
3, DEKKFB. Goes
-MAN, ïïoutkade,
wasgt
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephaonnunimer 10.
Abonneinents-Adyertentiê'n op zeer voordeelige voorwaarden.
Zij die zicli met liet vol
gend kwartaal (1 April) op ons
blad abonneeren, ontvangen de
lot dien datum verschijnende
nonimers GRATIS.
Binnenlandsclie berichten.
taats-I.otertj.
geldig
Lot f3.
Den Haag.
ïeer
Hoofd-Collecteur.
tiëele ondernemingen
ers te introduceeren,
ende mededeelingen
joterij van de firma
ouden dit zeker niet
Le wiskunstige grond-
rtrouwbaar ware enz.
t
0
4
4
4
fes
0
0
0
V
0
4
V
mm
jgeiil
frente
uderdom.
Dadelijk Ingaande
jaarliikKclio lijfrente toor
f 100 gestort kaplioaL
voor mannen
voor vrouiren.
45
50
55
60
65
70
1
8
;:u
13
83
54
39
57
18
51
7
7
9
1°
13
65
24
69
ld
72
03
t Mr. A. Kerdijk
yin wiens overlijden wij gisteren nog
jQder de „Laatste Berichten" melding
rten, is inl846teRotterdam geboren.
Hij. studeerde aan de hoogeschool te
Utrecht, waar hij in 1873 promoveerde
tot doctor in de beide rechten. Kort na
promotie werd hij benoemd tot
(thooiopziener in het 2e district van
Zuid-Holland, welk ambt hij vervulde
tot 1888. Inmiddels ijverde hij voor de
totstandkomingeener rijkspostspaarbank;
Je wet tot oprichting dezer instelling
kwam eindelijk tot stand en mr. Ker-
haar directeur. Een jaar later,
1881, nam hij echter als zoodanig
ontslagde heer Arm. Sassen
vólgde hem op. Van 1881 tot 1887
was hij algemeen secretraris der „Maat-
schappij tot Nut van 't Algemeen" en
van 18871901 lid der Tweede Kamer
voor Amsterdam.
Hij behoorde tot de oprichters der
radicale partij, waartoe hij overging
hem gebleken was, dat de liberale
partij zijne vooruitstrevende denkbeelden
niét algemeen huldigde. Later heeft hij
met de heeren mr. Treub, Gerritsen e.a.
Vrijz.-dem. Bond" gesticht, waar
van hij voorzitter was.
Ijverig voorstander van sociale her
vormingen, heeft hij op verschillend
een werkzaam aandeel gehad in
voorbereiding en verwezenlijking
plannen op dit gebied. Coöperatie,
co-partnership en Toynbeewerk trokken
im inzonderheid aan „Ons Huis" te
öravenhage heeft aan zijne bemoei-
gen veel te danken. En het „Soc.
"bi." dat hij heeft opgericht, getuigde
ik in de latere jaren van zijn strijd
urdigen en propagandistischen geest.
Ook de „Vragen des Tijds" bevatte
menig, artikel van zijne hand.
Sedert eenige maanden had mr. Ker
dijk zijne woonplaats 's Öravenhage
wrwiBseld voor het dorp Laren hij
e naar rust en had zich daar
uit de besturen van vele vereeni-
gmgen en commissies teruggetrokken.
|m= Het beste
Mondwater ter Wsrejaji
TRAiDIEHS1?
ssiagen-Middelburg v.t.
week zou een vergadering
zijn van de voormannen van
Fchristelijk-historische en de nationaal-
ptorische partijen. De bijeenkomst
echter uitgesteld en zal nu binnen
rot plaats hebben.
wil tot overeenstemming komen
inlichtingen, zal die
wel hierin gevonden
dat de nationaal historischen
JNGEN (Hera i s
op 5.SO.
a r k tv.n.-. 7 55,
n.m, 12.SO, J..1S, 2
15, 5. 5.50, 7.— 1
.SO.
1L3URG (E. Z eilaas?
te. 5,15. 6.20. MO, 10.
12.35. 1.20. 2 05, 2
05, 5.55, 7.05. 7.55, 8,
1 LOS.
3d,
5o'i
i t
6,
50,
45-
Bewerkt door AMO.
56.)
■eeft de jonkvrouw u niet gezegd,
I°P welke manier zij in het water was
"1'aakt?« vroeg de president.
«Neen."
hadt ge geen vermoeden daar
omtrent
CHS HtYESDIERST.
04)
vm 6—6
9 30 I?~- 10 20 l:i
Rm 12—12 30 1-' 25'
25 3 55 4 20 5- 8 15
8 20.
uitsnsiuis: vra 6 10 6 SO
0 9 15 9 50 10 30 10 80
1150. Nrc 12.10 12
50' g 10 3 49 4 05 A 35
05 7 85 8— 8 Si'.
aarzelde eenige oogen-
;eili doch antwoordde toen op vasten
ij «Neen."
Het is toQh vreemd, dat ge daar niet
I1®» gevraagd hebt."
»&j verzocht mij, er niet naar te
jgen. Later als wij getrouwd zouden
fSni Mu zij me alles zeggen. Ik wilde
a5 fh verzoek niet weigeren, nu zij
zulk een onbeperkt vertrouwen
nadat een geruimen tijd tusschen
j meestemmen met de christeiijk-histori-
schen en partij kiezen voor het ministerie-
Kuyper, dat zij voor de eerstvolgende
vier jaren nog willen behouden.
Zoo althans moet de meerderheid der
nationaal-historischen er over denken.
Er zijn er echter ook, die meenen, dat
dit besluit niet geheel in overeenstem
ming is met het plan, dat vooropstond
hij de vorming der partij. Zij wilden
zich niet bij een der clericale groepen
aansluiten, maar bij de a.s. verkiezingen
een opportunistisch standpunt innemen
en de mannen van het conservatieve
centrum steunen, hetzij die conservatief-
liberaal of ckristelijk-historisoh zijn.
Doch wie dat willen moeten in de
minderheid zijn. („Yad.")
'V eeue vraag van den president
De afdeelingen Amsterdam van het
Nederlandsch Onderwij zers-Genootschap
en van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers, de Centrale Yereeniging
van hoofden van openbare lagere scho
len te Amsterdam en de Amsterdamsche
Onderwijzers-Vereeniging, hebben aan
den minister van binnenlandsche zaken
verzocht in de aanhangige Pensioenwet
ten, alsnog bepalingen op te nemen,
waardoor de gelegenheid geschapen
wordt dat het rijk met gemeenten die
reeds in de pensioenen voor hare amb
tenaren en dier weduwen en weezen
voorzagen, een zoodanige regeling treft,
dat die ambtenaren in de gemeentelijke
pensioenfondsen blijven, voorzoover zij
daartoe hun verlangen te kennen geven.
Bij Kon. besluit is de vice-admiraal
A. P. Tadema, eervol ontheven van de
betrekking van commandant der zee
macht en chef van het departement dei-
marine in Nederlandsch-Indië met den
datum waarop hij zijn functiën aan zijn
opvolger zal overgeven, dit onder dank
betuiging voor de door hem in die
betrekking bewezen diensten en is ge
melde betrekking met bedoelden datum
opgedragen aan den schout-bij-nacht H.
F. Kouwenberg.
„Nationale Vsreeniging tot stenn
aan miliciens."
Gelijk men weet, is in 1903 een
Comité tot steun aan miliciens" ge
vormd, om de miliciens, die buitenge
woon opgeroepen waren, in verband
met de spoorwegstaking, en toen zij
huiswaarts keerden hun plaatsen in
winkel of kantoor, enz. bezet vonden,
te steunen en aan een betrekking te
helpen.
Dit comité kwam tot de ervaring,
dat jaarlijks het opkomen voor de
militie, tal van jonge mannen broode
loos maakt door verlies van hunne
betrekking. Om daarin te voorzien,
werd een blijvende vereeniging opge
richt „Notionale vereeniging tot steun
aan miliciens," die zich het lot van
deze jongelieden wil aantrekken, hen
legde hij de verhouding bloot, die tus'
schen hem en Gertrude sedert hun kin'
derjaren had bestaan hij sprak van zijn
inspanning en arbeid om haar eene
behoorlijke positie te kunnen aanbieden,
en ook van hun verloving, die door haar
overleden moeder was goedgekeurd.
Yervolgens kwam hij op het verbreken
der liefdebanden en bezwoer daarbij
plechtig, dat hij ellendig was belasterd.
Hij en Gertrude waren de slachtoffers
van een schandelijk bedrog.
Ondanks de algemeene vooringeno
menheid tegen hem, had de beklaagde
tot dit oogenblik door zijn houding een
gunstigen indruk gemaakt en deelneming
opgewekt, doch hij verspeelde die geheel
door de heftigheid van zijn taal, waartoe
hij verviel bij de herinnering aan het
onrecht hem aangedaan, en de beschul
diging van valschheid in geschriften,
die hij tegen Melnik en den heer Bauer
inbracht. Hij ontkende ook volstrekt
niet, dat hij, in zjjn wanhoop over Ger
trude's handelwijze, zware bedreigingen
had gedaan, maar voegde er bij, dat die
slechts op zijn eigen persoon gedoeld
hadden.
Men geloofde hem niotin zijn harts-
tocht, dacht men, was hij wei iu staat de
wil steunen en aan een betrekking
helpen.
Zal deze vereeniging haar taak naar
behooren kunnen vervullen, dan heeft
zij 20,000 leden noodig, die f 1 of meer
jaarlijks voor dit goede doel willen af
zonderen.
Het hoofdbestuur der vereeniging
heeft nu een beroep op zijn landge-
nooten gedaan, dat zeker niet vruchte
loos zal zijn.
Het hoofdbestuur bestaatuit de heeren
M. C. P. Barbe, te Amsterdam, voor
zitter dr. P. H. Ritter, te Amsterdam,
vice-voorzitterF. J. Beekman, te
Amsterdam, secretarismr. H. C. Hacke,
te Amsterdam, penningmeesterA.
Hoogeboom,. te 's Öravenhage jhr. mr.
H. C. van Nispen tot Pannerden, te
Arnhem jhr. mr. W. H. de Savornin
Lobman, te Utrechtmr. J. W. Telders,
te 's Öravenhage W. C. M. van Wayen-
burg, te Beek bij Nijmegen.
schipbreukelingen bijzonder verdienste
lijk hebben gemaakt of bijzonder hebben
onderscheiden, een belooning of bewijs
van waardeering toe te kennen.
Ongetwijfeld, zoo wordt in het verslag
gezegd, zal dit blijk van belangstelling
van zoo geëerbiedigde zijde er krachtig
toe bijdragen om onze bemanningen hun
edel werk met nog te meer toewijding
te doen vervullen.
De staat van inkomsten en uitgaven
over 1904 wijst een batig saldo aan van
f 1334.67.
Atjeh.
De correspondent van de „N. R. Ct."
te Batavia seinde gisteren
De marechaussee onder aanvoering
van luitenant Brewer overviel in Kroeëng
Tjoet (Meulaboh) de bende van Toekoe
Tandi. Het bendehoofd en vier zijner
volgelingen, waaronder Teungkoe Kama,
sneuvelden.
Het blad teekent hierbij aan Toekoe
Tandi is een van de bekende bende-
hoofden in het Seunagansche. Zijn naam
werd vaak genoemd bij overvallingen,
beschietingen enz. Toekoe Tandi voerde
de bende aan, die den 4n Juni 1904
een patrouille ouder Hen kapitein Tol-
huys bij Kroeëng Neu Aan aanviel. De
dood van dit woelige bendehoofd zal
zeker van grooten invloed zijn op den
toestand in het Seunagansche.
De luitenant O. L. Brewer, die dit
succes bereikte, is de eenige officier niet
van de infanterie (hij is artillerist), die
bij het korps marechaussee is gedeta
cheerd reeds menigen klap bracht hij
in de streek, waarover het telegram
spreekt, aan den vijand toe.
Even wordt in herinnering gebracht,
dat aan de Kroeëng Tjoet Meulaboh
(Meuiaboh-rivier) in het begin van de
maand Juni 1904 door drie brigades
marechaussee onder nu wijlen den lui
tenant Van der Zee een bivak werd
betrokken, dat daar eveneens aan een
aanval en wel van een 80, a 100 At-
jehers bloot stond. Omtrent Teungkoe
Kama is ons niets bekend.
In het ons toegezonden verslag over
1904 van de Zuid-Hollandsche maat
schappij tot redding van schipbreukelin
gen te Rotterdam, deelon directeuren
met groote ingenomenheid mede, dat de
hooge beschermvrouwe der maatschappij,
H. M. de Koningin-Moeder, haar voor
nemen heeft kenbaar gemaakt om aan
personen of aan de bemanning van
booten, die zich bij de redding van
hand aan zijn vroegere geliefde te slaan.
Zoo bekeken, scheen zijn verder verhaal
van de gebeurtenissen volstrekt ongeloof
waardig. Door welke oorzaak zou Ger
trude zoo plotseling tot de overtuiging
gekomen zijn, dat hij onschuldig was
Waarom wilde zij heimelijk met hem
naar Amerika vertrekken en haar familie
in den waan brengen, dat zij dood was
En dan er was geen enkele reden
bekend om zulk eene handelwijze te
rechtvaardigen.
„Zij wilde al de kwellingen ontgaan,
die zij nog tot haar meerderjarigheid
moest doorstaan", verklaarde hij.
„Wanneer wij eenmaal getrouwd wa
ren, kon men ons niet meer scheiden.
Het ergste, wat ons kon overkomen,
was, dat haar voogd weigerde de renten
uit te betalen."
„En u kon overkomen, dat men u
als deserteur behandelde", merkte de
president op.
„O, neen, ik had verlofvoordat dit
was verstreken, had ik om verlenging
daérvan kunnen vragen, of wij konden
naar hier teruggekeerd zijn. Ware ik
niet gearresteerd
„En had men het lijk niet gevonden,
i dan zoudt ge zonder straf weggekomen
In den bof.
III.
Spinazie is een der eerste voorjaars
groenten. Reeds in Januari, ja zelfs
reeds in Decembet, wanneer slechts de
vorst toelaat den grond te bewerken,
kan zij worden uitgezaaid. Dit geschiedt
op een warme, beschutte plaats, in goed
verkruimelde, flink bemeste aarde. Op
schralen grond krijgt men geen weel
derige, malsche spinazie. Bij voorkeur
zaaien wij deze groente in rijen, op
onderlingen afstand van 25 cM., in het
vroege voorjaar vrij dik, later in den
tijd wat dunner. Staan de plantjes er
op, dan kan men ze uitdunnen, opdat
de overblijvende zich behoorlijk kunnen
ontwikkelen afstand ongeveer 5 cM.
Aanbeveling verdient het om de 14
dagen een deel van het zaad uit te
zaaien, om het schieten te voorkomen.
Op die wijze kan men den geheelen
zomer door spinazie telen. In 't voor
jaar zaait men breedblad, scherpzaad,
voor den zomer laat doorschietende,
voor najaarsgebruik rondblad, rond zaad.
Paardenmest werkt verwarmend en is
dus in den winter nuttig ook het ge
bruik van Chilisalpeter, welke de plan
ten de stikstof geeft in direct opneem
baren vorm, bevordert zeer den groei
het gieren met verdunden koemest
kan in de volgende maanden dienst doen.
Raapstelen, mede een vroege groente,
welke in het voorjaar wordt gewaar
deerd, omdat de hof dan nog weinig
anders oplevert, zijn de jonge bladeren
der kleine witte Meirapen. Yóór de
raapvorming worden de plantjes uitge
trokken en, van de worteltjes ontdaan,
genuttigd. Men zaait ze ook op een
beschutte plek, 't zij op een afzonder
lijk bed, of tusschen andere groenten,
b.v. doperwten of tuinboonen, in. Zaait
men om de 14 dagen, dan eet men
geregeld malsche groente. Die malsch
heid wordt door dik zaaien bevorderd,
bij dunne zaaiing krijgt men grove stelen.
Liefhebbers, die ook in den herfst deze
groente verlangen, moeten daarvoor in
Augustus zaaien, liefst op een regen-
achtigen dag, anders rijkelijk gieten,
Tegen aardvloo bestrooit men de bedden
met asch, roet (niet verseh), kalkpoeder
of fijnen hoendermestuitstekend helpt
ook het veelvuldig gieten met koud
water, waaronder een weinig petroleum.
Kropsla behoeft een vetten grond en,
in 't voorjaar, een warme plaats. In
Februari of Maart kunnen vroege soor
ten, als vroeg broeigeel, vroeg blank
Duitsch en Roodzand, worden gezaaid
vanaf midden-Maart zaait men zomer-
soorten, als bonte Chili en groote
Trotzhopf, zoo nu en dan een weinig.
Herhaaldelijk gieten is noodig om mal
sche kroppen te kweeken en het zaad-
schieten tegen te gaan. Yerplant men
niet, dan is dun zaaien en niet te sterke
bemesting aan te bevelen, men verkrijgt
dan mooie kroppen, waarvan men tel
kens de beste uittrekt. Bij verplanting
zorge men voor een afstand van 30 cM.
of, wil men flinke kroppen, 35, 40 cM.
Bij droog weer moet den avond te voren
de grond goed nat gemaakt worden
en de plantjes met een klein kluitje
aarde om de wortels op hun nieuwe
plaats worden gezet. Ook daarna goed
vochtig houden. De verplante kropsla
schiet niet zoo spoedig door. Overigens
geven wij er de voorkeur aan de plan
ten op de zaaibedden te laten staan,
ze zijn dan dikwijls eer voor 't gebruik
geschikt, maken een flinken wortel en
lijden niet zoozeer van de droogte. Ze
dienen dan echter niet te dicht op el
kaar te staan. Begin Aug. kan men
nog zaaien voor herfstgebruik, waartoe
meestal de vroege soorten, doch ook
wel de genoemde zomersoorten gebruikt
wordenmen verplant dan niet. Uit
zaaien op beschaduwde, behoorlijk be
sproeide bedden is alsdan een vereischte
anders gaan de planten al spoedig schie
ten of vormen losse kroppen.
Yoor schorseneeren is het nu de
zaaitijd Maart, begin April. Men heeft
witte en zwarte, de laatste zijn de
smakelijkste en worden ook het meest
geteeld. Op sommige gronden, welke
voor de zwarte te nat en te stijf zijn,
kweekt men de witte soort. Wanneer
men de gewone schorseneeren nu zaait,
kunnen ze nog het eerste jaar worden
gebruikt. Men kan blijven zaaien tot
Mei. De diepgaande wortel vereischt
een flink omgespitten en tevens met
ouden koemest bemesten bodem. Op
zandigen grond groeien de schorseneeren
het best. Wijl het zaad nog al groot
en licht is, moet het flink worden on-
dergeharkt. Zaaiing op rijen, 15 cM.
van elkaar, is aan te bevelen. De bloem
stengels snijdt men geregeld uit, wat
den oogst ten goede komt.
Het schorseneeren-bed kan, na de
zaaiing, nog gebruikt worden om er
andere groenten, als sla, selderij, welke
later worden verplant, op te kweeken,
mits die verplanting tijdig geschiede,
vóór de schorseneeren groot worden.
De witte, eenjarige soorten worden
alleen het eerste jaar gegeten, men
zaait ze in Maart en April, doch geve
ze vooral geen verschen mest. De zwarte
Russische worden in het eerste jaar
reeds zoo groot als de gewone pas iu
zijn", viel de president in.
„Het is Gertrude's lijk niet."
De president wees hem er op, dat
de bloedverwanten het lijk hadden her
kend en dat er niets bekend was van
het vermissen van een andere jonge
dame, maar toch bleef George vol
houden. Op de vraag waarom de jonk
vrouw dan niets van zich had laten
hooren, of waarom zij niet teruggekomen
was, nu hij niet op den afgesproken tijd
te Liverpool was verschenen, antwoordde
hij met bevende stem, dat hij dit niet
wist, en deze onzekerheid had hem in
de gevangenis nog het meest van alles
gekweld.
„Er moet haar een ongeluk ovei'ko
men zijn ik vrees thans werkelijk dat
zij dood is riep hij uit, en jammerende
bedekte hij zijn gelaat met beide handen.
De president gaf hem verlof te gaan
zitten, en nu begon het getuigenverhoor.
Eerst werd mijnheer Yon Melnik opge
roepen. Deze schilderde met levende
kleuren den angst, dien hij en zijn vrouw
hadden uitgestaan wegens Gertrude's
uitblijven en hoe hij met zijn personeel
aan het zoeken was gegaan.
Hier stond de verdediger op en vroeg,
waarom de jonkvrouw altijd alleen zulke
verre wandelingen ondernam.
„Dat was zij gewoon en ze wilde
zich daarin niet beperkenze was een
beetje eigenzinnig", verklaarde Melnik.
„Het is toch opmerkelijk, dat zij dio
wandelingen voortzette, nadat zij de
verloving had afgebroken. Zij moest toch
weten, dat zij hem in het bosch zou
ontmoeten", merkte dr. Pfeiffer op.
„Dat wist zij, en ik geloof zelfs, dat
zij dit volstrekt niet wilde vermijden.
Het kwam geheel met haar karakter
overeen, hem voorbij te loopen en hem
te toonen, dat zij niets met hem meer
wilde te doen hebben."
Daarover door den rechter onder
vraagd, gaf George toe, dat deze onder
stelling van den getuige juist was, eu
dat hij tot vertwijfeling was gedreven
door den zwijgenden afkeer, dien zij hem
bij elke ontmoeting had betoond.
„Hadt ge dan geen vrees, dat zulk
eene ontmoeting bij het oploopend ka
rakter van den beklaagde tot een nood
lottige gebeurtenis kon leiden P" vroeg
de president op eenigszins verwijtenden
toon.
1Verdt
4