ili\;0'S
fandari»,
zoon van den houtvester.
No. 59.
43e Jaargang.
1905.
SNIJDERS.
a der Vrijzinnigen.
STRODE.
Zaterdag
11 Maart.
Binnenlandsche berichten.
FEUILLETON.
stbode,
Telefoon H4
.4 Maart 1905
vone Vroolijke
:het KON. NEDEftL
Antwerpen. Bestimj
AR.
M
drijven naar 't Du'^
van Ludwig Fuxda,
a m e s
inkers, Mevr. Dmg__
Jrr. Bertreijn, Mevr
RSMANS.
i e r e n
JtRTREIJN, P. JANSSENS
Devos, Oh. Aerts|
leiding van den Heer
EKK EE.
•ER PLAATSEN
S, 2e Rang f o 75,
r e k i n g op DINS-
JT van 11—4 uur a
Aanvang 8 uur stipt
i^G
11 MAART 1935, des
in het lokaal STOF-
Markt, Vlissingen.
Debat toegestaan.
|tR der Vrijzinnige
aganda-Club.
flerhouden
tegen billijken
■genin de „Gouden
trumenten-handel.
Le Dam F161,
GISTSTRAAT.
iLaUKG-,
&AG van oen uur tot
3INGEN, Bellamykade
iONSÜLTEE
gevraagd een flinke
e", C. W. CLARISSE,
een fatsoenlijke
Bureau Vliss. Court
RAMD1ENST
(gen-Middelburg v.v.
1SN (Ha i t ts:) v.jr.
warkSAgen) 5.50. -
kt: v.re. 7.55, 9.30,
,m. 12,8», 1.15, 2.—,
5. 5.50, 7.—, 7.50,
URG (n. Z e i 1 in a r k t
5.15 6.20. «.40, 10.15.
35 1.20, 2 05, 2.50,
5.55, 7.05, 7.55, 8.45.
S H4VETDIENST.
vsn 6— 6 20 7-»
80 10— 10 20 1040
12— 12 30 1-* 125'
3 55 4 20 5- 6 15
20.
nsiuia: vm 6 10 6 30
15 9 50 10 10 10 30
50. Nm 12 10 12 45
8 10 40 4 05 4 35
r' g
*R «rtókêa Seutajfs At
VUSSINKSIIIE COURANT.
Prijs per drie maaad.eR 1.30» Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zicli bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE YELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
a
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts Weemaal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
T eI e j) o li ii u m m e r 10.
Abonnements-Advertcnflën op zeer voordeeligc voorwaarden.
De ministeicrisie.
De minister van marine heeft WoenS'
dag de portefeuille van buitenlandsche
zaken overgenomen. Men verwacht dat
bet tijdelijk beheer tot na de verkiezin
gen zal voortduren omdat, naar verluidt,
met bet oog hierop, geen diplomaat zich
voor het ministerschap wenschte be
schikbaar te stellen.
Van den oud-gezant mr. Von Weck-
herlin, tijdelijk werkzaam aan het de
partement, was, zegt men, geen sprake,
omdat hij niet van de richting is van
het kabinet en de zwager is van den
minister van waterstaat, den heer Oyens.
De afgetreden minister Van Lijnden
blijft voorloopig te 's Gravenhage wonen.
In verhand met het aftreden van den
minister van buitenlandsche zaken deelt
bet „Yad." mede, dat van geheel be
trouwbare zijde haar werd bericht, dat
met het Kamerlid dr. de Visser onder
handelingen zijn gevoerd over een mi
nisterschap voor welk departement
kwam het blad niet ter oore, evenmin
als den uitslag der onderhandeliugeu.
Eet ontslag van minister Van Lijnden.
De „Nieuwe Courant" schrijft over
leze kabinetskwestie
„Mr. R. Melvil, baron van Lijnden
j zou als een algemeen geacht „staats-
I fflan'het politiek tooneel veriaten hebben,
niet het secretariaat-generaal van
I het Haf van Arbitrage kt bin
nen den kring Jer acHe. 2 a.plomatie
en ware niet vervolgens dr. Kuyper's
op hem gevallen of gevestigd
I als een geestverwant, die door ge
boorte, voorkomen, fortuin en (wie wist
bet f) misschien nog andere eigenschap
pen, gerekend kon worden te behooren
tot de eerste „gegadigden" voor den
te bezetten post van hoofd van buiten-
I landsche zaken.
Weet men het nog Dr. Kuyper
noemde eens zijn naam in verband met
I dien van Marnix van St. Aldegonde,
I die als groot heer óók man der kleine
I luyden was. Marnix bleef Melvil ver
toen deze zich aan den dans
I op het galabal bezondigd had Zelf
1 beging hij de onvoorzichtigheid in de
Kamer, die spotziek, hard, ja
I ruw tegen hem geweest is, zijn eigen
1 titulatuur in scherts met „zijne voor-
I hoffelijkheid" te vertalen Van zijn
I intiemere ambtelijke wederwaardigheid
nu en dan, iets tot de buiten-
wereld door
Ai mij, wat al anecdoten, sobriquets
111 quiproquo's 1 Den Haag smulde er
en half de provincie mee."
haar aanleiding van het feit, dat
Wds sinds Januari aan den minister
wn buitenlandsche zaken een diplomaat,
ter beschikking, ter zijde is ge-
Bewerkt door AMO.
50.)
TWAALFDE HOOFDSTUK.
^irafine Eltester stapte met vluggen
d°or het bosch, op weg naar de
I "i'Vesterswoning, Zij kwam van Eutin,
ïr zij haar broeder in de gevangenis
I bezoek gebracht had. Eindelijk was
1 la verscheidene vergeefsche aanvra-
I j toegestaan, nadat het voorloopig
J ,erzoek gesloten en de aanklacht
was.
fine had haar broeder wel mager
8 doch gezond en goedsmoeds
lle° was kÜ uitel'8t; verbitterd
|.Aens het groote onrecht, dat men hem
V"Meed, -
naar hij zeide, en wegens de
f U^gheid, waarmee het voorloopig
was geleid, maar die laatste
Hdigheid gaf hem juist hoop, dat
0ïaahare behandeling voor andere
steld geweest, schrijft de „N. Ct."
„Aanvankelijk geroepen om aan het
beleid van het departement in de Oost-
Aziatische moeilijkheden eenig stuur te
geven, heeft hij, naar verluidde, ook
van de verdere zaken er steeds meer
onder zijn oppertoezicht getrokken en
zijn stoel allengs zoo dicht naast dien
van den minister geschoven, dat deze,
onthutst, is opgesprongen. Maai' de stoel
van den opgesprongen adviseur bleek
stevig te staan.
Wie hield dien stoel zóó vast Welke
was de bevoegdheid van dezen gezant
„ter beschikking" P Verrichtte hij zijn
diensten om niet, of, zoo neen, uit
welken begrootingspost werd deze on
voorziene uitgaaf gedekt
Ziedaar enkele vragen, waarop mis
schien de Kamer antwoord mag ver
langen. Er zouden er nog andere van
gewichtiger aard, aan vast te knoopen
zijn. Reeds sprak de buitenlandsche pers
in onheuschen toon over de „toevoe
ging" van een diplomaat aan den minis
ter, „wiens leiding men niet vertrouwt"
en gewaagde van „een scherpe Ja-
pansche notabetrekkelijk de neu
traliteit in Oost-Indië. Ziet de Kamer
op tegen een bespreking van deze aan
gelegenheid in comité-generaal Gunnen
de bijzondere onderwijzers haar niet
één enkelen ochtend
Er is een vaste hand en een bekwaam
hoofd noodig aan buitenlandsche zaken.
Misschien bezit de heer Von Weckherlin
(de boven aangeduide diplomaat) die
beide. Men schrijft hem een eigenschap
toe, welke hem als minister slecht te
pas zou komen, en als gezant te Kon-
stantinopel stond hij bloot aan critiek.
Maar te Washington genoot zijn be
kwaamheid onder zijn collega's zekeren
roep en als vertegenwoordiger van
Nederland's belangen voor het Hof van
Arbitrage in de Venezuelaansche zaak
werd hem lof toegezwaaid."
„Land en Volk" schrijftMen wist
dat de toestand in ons „foreign office"
onhoudbaar was geworden.
De belangrijkste dienst, door baron
van Lijnden dan ook aan H. M. en aan
den lande bewezen, is zijn besluit ge
weest om de taak, die voor zijn schou
ders te zwaar bleek, neder te leggen.
In dit opzicht zal gansch het land hem
gaarne den dank brengen, hem bij 't
ontslag-besluit toegedacht.
De aftredende heeft zelf van de waar
neming van zijn ambt weinig voldoening
gesmaakt. Moge hij in het ambteloos
leven nog lang voldoening vinden voor
de teleurstelling, die hij niet alleen
aan anderen, maar ook zeker zichzelf
heeft berokkend door aan de groene
tafel plaats te nemen.
Merkwaardigerwijze zwijgt de groote
meerderheid der clericale bladen geheel
over het ontslag dat, niettegenstaande
hun dikwerf herhaalde tegenspraak,
thans door den minister van buiten
landsche zaken is gevraagd en verkre
gen „De Stand." noch „De Ned.", „De
rechters zijn onschuld aan den dag zou
brengen. Zijn eigen lot drukte hem
echter minder dan de zorg wat er van
Gertrude was geworden, hij had zijn
zuster dan ook dringend gebeden, dat
zij nasporingen naar haar zou doen.
Serafine had hem verhaald van de
prachtige begrafenis, waarvan zij het
bericht in de krant had gelezen, en han
denwringend had hij daarop uitgeroepen
„Terwijl ze de valsche Gertrude begra
ven, gaat de ware in een vreemd land
te gronde, en ik kan hier niet vandaan
Er moet haar iets overkomen zijn, anders
had ze zeker wel eenig bericht gezon
den
Terwijl haar broeder die woorden
uitriep, was Serafine's blik op den be
ambte gevallen, die bij het gesprek
tegenwoordig was, en zij had zeer goed
bemerkt, dat een spottend lachje om
zijn mond speelde. Stellig beschouwde
hij deze uiting als eene onwaarheid,
voor zijn ooren bestemd, en geloofde hij,
dat zij misleid werd of dat zij medehielp
om de waarheid te verbergen.
En als zij George's zuster niet geweest
was, zou zij misschien gedaan hebben
als anderen zij zou hem niet geloofd,
en misschien zou. zij ais zuster dit niet
Tijd" noch de (antirev.) „Rotterdam
mer", heeft een paar regels plaats over
om een woord aan den afgetreden mi
nister te wijden. Slechts „Het Centrum"
bevat een klein grafschriftje voor den
politieken dood, dat, na jen verwijt
tegen de oppositie, die het departement
van buiten 1. zaken van uit de „neutrale
zone" in de sfeer der partijpolitiek zou
hebben gehaald om daarin het geheele
ministerie te kunnen treffen, eindigt
met de zinsnede
„Intusschen moet worden erkend, dat
de portefeuille van buitenlandsche zaken
in de laatste jaren, door allerlei ver
wikkeling in den vreemde, grootere
beteekenis verkreeg, merkbaar zwaar
der van inhoud geworden is, en dat
zij deswege meer kracht en beleid vor
dert, dan tot heden toe het geval was."
Pensioenwatten.
Door de commissie van rapporteurs
zijn vijf amendementen ingediend op
artikel II van hot in behandeling zijnde
wetsontwerp, welke amendementen res
pectievelijk ten doel hebben
lo. onder de scholen, welker onderwij
zers gepensionneerd zullen worden, ook
op te nemen die waarin minstens 23
uur les wordt gegeven in de vakken
ap (d. w. z. dat ook onderwijs in
talen, gymnastiek, teekenen en hand
werken voor meisjes zullen meerekenen,
waartegenover het minimum lesuren van
20 op 23 wordt gebracht)
2o. bij de verplichte opgave aan den
schoolopziener van de namen der pensi
oengerechtigde onderwijzers behalve hun
namen, ook de data van hun geboorten
te eisehen
3o. dat de onderwijzers, die van hun
recht willen gebruik maken, inzage te
nemen van de lijsten hierboven bedoeld,
dit verlangen moeten te kennen geven
aan den districts-schoolopziener
4o. de bijdrage voor het pensioen over
het volle jaar van dat pensioen af te
houden, wanneer de onderwijzer wegens
volbrachten 65 jarigen leeftijd of
lichaamsgebreken wordt ontslagen op een
tijdstip dat de bijdrage over het heele
ioopende jaar nog niet is voldaan, en
5o. de bestuurders van scholen die
nalatig zijn in het doen van de verplichte
opgaven, niet strafbaar te stellen dan
nadat zij zijn aangemaand om aan hun
verplichting te voldoen en deze aanma
ning vergeefs is gebleven.
Voorts heeft de heer Smcenge zijn
ingediend amendement doen druk
ken en hebben de heeren Boa en Smeenge
een amendement ingediend op het ont
werp O, strekkende tot het uitsluiten
van de pensionneering van die leeraren,
die werkzaam zijn aan bijzondere middel
bare scholen, niet in het genot van
rijkssubsidie zijnde.
Ontaarding der verkiezingezeden.
Mr. S. van Houten behandelt in no.
gedaan hebben, wanneer zijn woorden
niet hadden overeengestemd met die van
hare moeder, wier waarheidsliefde zij
niet in twijfel kon trekken. Het is waar,
hun verhaal klonk avontuurlijk, en hoe
dikwijls zij ook had getracht eene ver
klaring te vinden voor verscheidene
punten, toch waren die duister gebleven,
zoowel in de gesprekken met haar moeder
evenals nu in het onderhoud met haar
broer.
Welk lijk had men dan uit het Kel-
lermeer opgeviseht Behalve haar moe
der, haar broeder en de oude keuken
meid had iedereen daarin toch Gertrude
herkend. Waarom had Gertrude er op
aangedrongen, dat niemand iets van het
ongeval en van haar redding zou verne
men Hoe was het verstandige meisje
gekomen tot het avontuurlijke plan om
met George te vluchten Daarvoor was
toch geen dringende reden, dacht Sera
fine. En hoe had George daarin zoo
spoedig kunnen toestemmen En al was
dit te verklaren door zijn grenzelooze
liefde voor Gertrude, hoe had haar be
dachtzame moeder dan haar toestemming
kunnen geven en de hand geleend om
het plan ten uitvoer te brengen
Als zo baar moeder daar naar vroeg
14 zijner Staatkundige Brieven de
eisehen, welke aan candidaten voor de
Tweede Kamer gesteld worden. Hij wil
daarmee trachten de ontaarding der ver
kiezingszeden te voorkomen. „Het be
lang der burgerij", schrijft hij, „is, be
kwame en onafhankelijke vertegenwoor
digers te hebben, die niet tot aannemiDg
der candidatuur genoopt worden door
eenig motief, aan het publiek belang
vreemd slechts de overtuiging, dat
publiek belang krachtig te kunnen be
vorderen mag hier richtsnoer zijn. Niet
dat ieder in de meening zou moeten
verkeeren, of de verwachting zou be
hoeven op te wekken, persoonlijk een
groote rol te kunnen spelen. De politiek
bestaat in groepsgewijze verrichten ar
beid voor ieder persoonlijk is slechts
noodig, dat hij do beginselen der partij
hoog houdt en tot hare collectieve kracht
zijn redelijk aandeel bijbrengen kan.
Voor zulke personen moeten onze po
litieke zeden den toegang tot de Kamer
gemakkelijk maken, en dit doet men in
menig district niet meer.
„Men begint van den candidaat te
eisehen, dat hij er persoonlijk moeite
voor doet en de kiezers gaat naloopen,
alsof het zijn eigen belaDg' ware gekozen
te worden. Dat schrikt eerlijke, ernstige
mensohen af en vernedert de politiek
öf tot een zaakje, öf tot een sport. Wordt
het algemeen mode, dan krijgt men
gaandeweg meer Kamerleden met ne
venbedoelingen, welker bereiking hen
voor de genomen vernederende moeite
schadeloos stelt, of die door ijdelheid
tot het dingen naar een eersten prijs in
het kiezersvangst-concours en tot het
begeeren der sociale positie van Ka
merlid gedreven worden. De wezenlijk
noodige qualiteiten in een Kamerlid
worden bijzaak.
„Zulke politieke zaken- en sportman
nen doen dubbel kwaad, wanneer zij
ook met geld gaan werken. Buiten de
grenzen van den zuiveringseed vallen
tal van uitgaven, die de candidaat, wat
dezen eed betreft, gerusteiijk te zijnen
laste zou kunnen nemen. Slechts voor
een gering deel zijn die uitgaven nood
zakelijk, zoodat ook kleine kiesvereeni-
gingen ze gemakkelijk kunnen dragen.
Voor het grootste gedeelte hebben zij
reclame en bewerking van onverschillige
kiezers ten doel en zouden zij beter van
alle zijden achterwege moeten worden
gelaten. In elk geval behoort daarmede
een candidaat niet te worden gemoeid,
en toch geschiedt dit, naar ik hoor,
zoowel rechtstreeks, als door tusschen-
komst der kassen van kiesvereenigingen
of comité's.
„Dit is een ergerlijk misbruik, dat
op den duur nadeelig op den gang van
zaken zal terugwerken. Vooreerst omdat
dan de keuze beperkt wordt tot rijken
of cliënten van rijke partijleiders en tot
personen, voor wie de kosten door ver-
eenigingen worden betaald, jegens welke
zij min of meer afhankelijk blijven,
zooals b.v. met de vertegenwoordigers
bad ze altijd antwoorden gekregen, die
baar deden vermoeden, dat haar moeder
iets wist, dat zij niet mocht of niet
durfde zeggen. Datzelfde voelde zij ook
als zij vroeg, hoe Gertrude te water was
geraakt, en hare verwondering uitsprak,
dat baar moeder en haar broeder zich
daaromtrent geen zekerheid hadden
verschaft. Haar moeder, die altijd zoo
zachtzinnig was, werd dan bepaald heftig
en antwoordde, dat zij niet zoo hard
vochtig geweest was om bij de doodelijk
vermoeide aan te dringen om zaken te
vertellen, die zij liever met een sluier
wilde bedekken.
Bij al die vragen kwamen nog andere.
Volgens George's eigen woorden had
Gertrude nauwelijks een uur te voren
het grootste wantrouwen tegen hem
gekoesterd. Zij had hem ruw afgewezen.
Plotseling had zij ingezien, dat zij ver
keerd handelde zij had hem vergiffenis
gevraagd en was met onbeperkt ver
trouwen haar lot aan hot zijne gaan
verbinden. Vanwaar die verandering
Haar verstand zeide haar, dat hierin
misschien de knoop lag van het raadsel
van welks oplossing het leven en vrij
heid van haar broeder afhingen.
Doch waar was die oplossing te vin
der Engelsche en Duitsche arbeiders
partijen het geval is.
„Op juiste wijze is de kosten-quaestio
slechts op te lossen door ruime deel
neming aan de kiesvereenigingen, zoodat
de kosten van meetings, advertentiën
en strooibiljetten over de schouders van
velen verdeeld worden. "Waar geen geld
beschikbaar is, beperke men ook die
kosten tot het allernoodigste, zelfs op
gevaar af daardoor achter te blijven.
In het publiek belang is alles beter dan
ze door den candidaat te laten bekosti
gen en het denkbeeld te voeden, alsof
de stemmen in het persoonlijk belang
van den candidaat en niet in het belang
der kiezers zelvèn, die een bekwamen
en waardigen vertegenwoordiger wen-
sehen af te vaardigen, worden bé^eerd
en gegeven.
„Aan alle kiezers, welke dit woord
bereikt, roep ik daarom met aandrang
toe vordert toch niets van een can
didaat, dat gij zelf niet aangenaam of
waardig zoudt vinden. Alzoo noch geld,
al zij het voor de onschuldigste verkie-
zing-skosten, noch tournée's voor orato
rische klopvechterijen in kiezers-mee
tings, noch persoonlijke sollicitatiën. In
elk bijzonder geval op zich zelf moge
het kwaad gering schijnen, de algemeene
werking op den duur moet altijd zijn,
dat de besten en waardigsten zich te
rugtrekken en de Volksvertegenwoordi
ging tot lagor peil zinkt.
„Waarlijk, men behoeft toch geen
diepe studie te maken van de werkiDg
van het parlementair stelsel in andere
landen, waar het vleien en naloopen
der kiezers reeds grootere afmetingen
heeft aangenomen dan hier te lande
gelukkig nog het geval is, om ernstig
ongerust te zijn".
Het getal gepensionneerde officieren
der Kon. Ned. Marine was den len
Januari j.l. als volgtzeedienst10
vice-adiniraals, 20 schouten bij nacht,
60 kapiteins ter zee, 35 kapt.-luit. ter
zee, 49 luitenants ter zee der le en
43 der 2e klasse. Mariniers 1 generaal-
majoor, 3 kolonels, 7 luitenant-kolonels,
9 kapiteins en 3 luitenants j 1 luit.-
kol.-intendant, 1 kapitein-kwartiermees
ter en 1 kapitein-administrateur van
kleeding. Geneeskundige dienst8 dirig.
officieren van gezondh. der le en 4 der
2e klasse, 17 officieren van gezondh.
der le en 2 der 2e klasse en 1 apo
theker der le klasse. Administratie 3
hoofdinspecteurs, 7 inspecteurs, 31 offi
cieren van administratie der le, 10 der
2e en 1 der 3e klasse. Stoomvaartdienst
3 inspecteurs, 14 officieren-machinist
der le en 10 der 2e klasse.
Vlissingen, ÏO Maart.
De genomen proeven met den hopper
zandzuiger Dredger" voor de „British
Dredging Compy. Ltd." te Londen aan
den Haar moeder en George konden
die niet, of althans niet voldoende geven,
immers, het was niet aan te nemen, dat
alleen een belofte aan Gertrude hun den
mond sloot. De nood was veel te hoog
gestegen om het verbreken van die
belofte niet te rechtvaardigen. Hoe meer
Serafine nadacht, hoe meer verloor zij
den draad in de verwarring, zij kon geen
uitweg vinden.
Slechts één kon het raadsel oplossen.
Gertrude Maar waar is zij gebleven f
Wat is er van haar geworden? vroeg
zij zich af met bijna dezelfde woorden
als George gebezigd had. Doch het leek
wel of Gertrude van den aardbodem
verdwenen was zoo zij nog leefde.
Zoodra George was bekend gemaakt,
dat zijn zaak spoedig voor de rechtbank
der gezworenen zou dienen, bad hij dr.
Pheiifer, een jong advocaat, die sedert
korten tijd zich te Eutin had gevestigd,
tot verdediger gekozen. Na zijn eerste
onderhoud met den gevangene had do
advocaat dadelijk eene oproeping aan
Gertrude von Knuffel laten plaatsen in
Duitsche en Engelsche bladen.
Wordt verw\ó]t