Dinsdag
fin van dsn houtvester.
24 Januari.
No. 19.
43e Jaargang.
1905.
FEUILLETON.
Binnenlandsche berichten.
Teleplooim immer 10.
VLISSIMSCIE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DB VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
ring,
Tweeds Kassei.
In haar memorie van antwoord op
het wetsontwerp tot pensionneering van
onderwijzers aan bijzondere scholen en
van de weduwen en weezen van open
bare en bijzondere onderwijzers, zegt de
redering, dat zij met bijzonderevol
doening vernam, dat het voorstel om
van rijkswege voorziening te treffen ten
behoeve van bovenbedoelde pensionnee-
vrij algemeen instemming heeft
en voor velen zelfs reden
van groote blijdschap was. Niet minder
aangenaam is het haar te mogen con
stateeren, dat een principieele weigering
om tot een regeling in den aangegeven
geest mede te werken, van geen enkele
zijde in uitzicht is gesteld.
De regeering wijst terug elke poging
om verband te leggen tusschen deze
wetsontwerpen en de meer algemeene
verzekering tegen invaliditeit en ouder
dom, al zijn ook hieromtrent spoedig
voorstellen te wachten.
Tegenover de enkele leden, die de
opportuniteit betrachtten, sluit de re
geering zich ten volle aan bij het ge
voelen van hen, die zoo snel mogelijk
i aan de onderwijzers de voordeelen ver
zekerd wenschen te zien, welke de
I ontworpen pensioenregeling hun toebe-
dacht heeft.
Ten aanzien van den rechtsgrond
i waarin de pensionneering der bijzon-
Ij dere onderwijzers wortelt, merkt de
Sregeering o. a. het volgende op
Toegegeven moet worden, dat de in
1889 en 1901 getroffen maatregelen
uitsluitend een band legde tusschen den
Staat en de besturen der groote meer
derheid van bijzondere scholen. Maar
juist aan het feit, dat de financieele
voordeelen, sedert de wet-Mackay aan
het bijzonder onderwijs verzekerd, recht-
stroeks alleen aan de schoolbesturen en
dus slechts zijdelings den onderwijzers
ten goede komen, ontleent hun pension
eering een harer krachtigste argumen-
'en. De zwaarste offers welke het bij-
onder onderwijs zich moet getroosten,
vindon namelijk in den rijkssteun nog
'-p verre na geen volledige vergoeding
n het ligt voor de hand, dat waar
oovele nooden om bevrediging vragen,
de verbetering der positie van het on
derwijzend personeel niet altoos in de
erste plaats kan worden ter hand ge
nomen. In deze leemte beoogen de thans
angeboden ontwerpen tot op zekere
te voorzien. Langs een omweg
ordt hierdoor een zelfde doeleinde be-
fikt als bij de schoolwetten van 1899
en 1901 voor oogen stond verhoo
ging van het peil van het bij zonder
ouderwijs en dientengevolge van het
lager onderwijs in zijn geheelen omvang.
Ten stelligste betwist de regeering 't,
dat hare wijze van voorstellen voet zou
geven aan de valsche stelling als zouden
Bewerkt door AMO.
12.)
BERDE HOOFDSTUK.
In gezelschap van den politie-inspec-
tour Dietel en twee ondergeschikte amb
tenaren, keerde mijnheer Von Melnik uit
llutin naar den Godeberg terug. Onder
geleide van mannen, die goed met de
plaatselijke gesteldheid bekend waren,
werden de twee ambtenaren uitgezonden
Mn opnieuw nasporingen te doen, terwijl
^inspecteur den heer Yon Melnik naar
de villa vergezelde. Hij had tot dusver
geen aanknoopingspunt, hij wist niet of
'er een ontvluchting of een ongeluk,
Misdaad of een zelfmoord had plaats
gehad, en naar hij meende, kon met
goed gevolg niets gedaan worden, als
"fl geen zekerheid daaromtrent had. Wel
/~et hem voorgekomen, of Melnik
Mjj«teljjk iets verzweeg of minstens in
de bijzondere onderwijzers tot staats
ambtenaren verklaard worden.Degeheele
opzet van bet ontwerp is daarmede der
mate in strijd, dat een aanvulling van de
burgerlijke pensioenwet als werd aanbe
volen, die trouwens om andere redenen
min raadzaam is, aan de regeering ge
heel ongeraden voorkomt.
De regeering wenscht dan ook haar
aanvankelijk ingenomen standpuntkrach-
tig te handhaven en niet minder de uit
de grootere gelijkstelling van het bij
zonder- met het openbaar onderwijs
voortvloeiende consequenties.
Op de vraag, met welk bedrag de
uitgaven voor het bijzonder onderwijs
sedert de wet van 1889 zijn gestegen,
antwoordt de regeering o.a., dat in 1891
aan bijdragen aan bijzondere scholen
over 1890, krachtens art. 54bis der
wet, f717,940,53 werd uitgekeerd, ter
wijl over 1890 aan bijzondere kweek
scholen subsidie werd verleend tot een
bedrag van f42,732,49.
Over 1902 werd in 1903 aan bijzon
dere scholen toegekend f 1,972,564,491/,,
terwijl over 1902 aan bijzondere kweek
scholen f 177,002,08 en aan bijzondere
normaalscholen en hoofden van scholen
f 156,582,86 werd verleend.
Reeds in de eerste jaren na de in
werkingtreding van de wet van 1889,
werd door het rijksschooltoezicht ge
wezen op den vooruitgang, die in den
toestand van het bijzonder onderwijs
viel waar te nemen, tengevolge van
het verkrijgen der rijksbijdrage.
Yan den iavloed van de in 1902 in
werking getreden wet-1901, op het ge
halte van het onderwijs, kan op het
oogenblik nog weinig worden gemeld.
Wel is gebleken, dat die wet een goede
invloed heeft uitgeoefend op de inrich
ting van vele lokalen van bijzondere
scholen.
De regeering heeft alsnog in de pen-
sionneeringswet opgenomen de onder
wijzers, werkzaam aan niet-gesubsidieer-
de scholen.
De regeering verklaart te dezen aan
zien over de administratieve bezwaren
heen te stappen ter wille van het goede
doel.
De regeering gaat niet in op het
denkbeeld om de pensionneering dezer
onderwijzers facultatief te stellen. Daar
entegen zijn niet in de regeling opge
nomen de instituteurs, die aan het hoofd
van voor hunne eigen rekening be
heerde scholen staan.
Overigens wil de regeering zóó ver
gaan als haar thans gekozen bestek
slechts veroorlooft.
Hoofdstuk Marine.
De minister betuigt in zijn Memorie
van Antwoord aan de Eerste Kamer
zijne groote erkentelijkheid voor den
lof van onderscheidene zijden gebracht
aan zijn beleid en verzekert dat bij het
geven van ontslag van schepelingen
scherp wordt toegezien of er opzet be
staat om zich te dosn ontslaan. Alleen
het duister liet, en daarom hoopte hij
bij een verhoor van de bewoners der
villa, of liever in een gesprek met hen
door een onbedachtzaam woord het een
of ander te vernemen, dat hem eenig
licht gaf,
In de villa heerschte de grootste
ontsteltenisdaar was een toestand als
gewoonlijk intreedt, waar een buitenge
wone gebeurtenis den dagelijkschen loop
der dingen wijzigt. In de keuken brandde
geen vuur, in de kamers lag en stond
alles nog, zooals men ze gisteren ver
laten had de dienstboden liepen door
elkaar, de kinderjuffrouw was bij hen
gegaan, en de kinderen liepen hun
vader ontstuimig tegemoet met de vraag
of hij tante Gertrude meebracht, of zij
dood was en of ze vandaag volstrekt
niet bij mama mochten komen.
Met vaste hand herstelde mijnheer
Von Melnik de orde. Hij riep de kin
derjuffrouw en gelastte haar op scherpen
toon de kinderen bij zich te nemen en
gaf de dienstboden bevel aan haar werk
te gaan. Hij zeide, dat men voor hem
en dien anderen heer een ontbijt moest
gereed maken en behoorlijk had te
antwoorden op de vragen, die deze zou
doen. Vervolgens geleidde hij den in
zij worden verwijderd die blijk geven
niet in de marine thuis te behooren.
De vraag door sommige leden gesteld
of het niet beter is thans inplaats van
een pantserschip van 5000 ton water
verplaatsing een schip te bouwen van
het type „Kortenaer", dat 2 millioen
minder kost, beantwoordt de minister
ontkennend. Hoewel het schip niet voor
de zeemacht in Oost-Indië wordt ge
bouwd, zal het toch zeer goed ook in
de Indische wateren dienst kunnen doen.
Gaarne zal de minister rekening hou
den met de gegeven wenken met be
trekking tot eene volledige organisatie
van het personeel.
Aan het machinekamerpersoneel zal
de minister zijn volle aandacht blijven
wijden.
Overwogen zal worden of het wen-
scheiijk is eene bijzondere woningtoelage
te verbinden aan plaatsing te Hellevoet-
sluis, maar waar het gemeentebestuur
van Hellevoetsluis zich heeft verbonden
in den woningnood te voorzien zal de
toelage in geen geval van duurzamen
aard behoeven te zijn.
Aan de opleiding der kanonniers
wordt de meest mogelijke zorg besteed.
Het ligt niet in 's ministers voornemen
om den rang van adelborst 1ste kl. af
te schaffen, doch wel om het verblijf
in dien rang te bekorten. Er wordt
voor gewaakt dat de leeraren de adel
borsten geen verkeerde denkbeelden in
prenten.
Ahonneiuents-AdvertentiSn op zeer voordeelige voorwaarden.
Liberals concentratie.
Zaterdag werden te Amsterdam de
vergaderingen gehouden van de Liberale
Unie en den Yrijzinnig-demoeratischen
Bond, ter behandeling van de voor
stellen om bij de a.s. verkiezingen ge
meenschappelijk samen te werken.
De Liberale Unie werd geopend met
een kernachtige rede van den heer
mr. H. Goeman Borgesius. Men ver-
eenigde zich daar met algemeene stem
men met de fusie tusschen de twee vrij
zinnige groepen.
In den Bond sprak de heer mr. E.
Fokker. Daar gingen echter nog stemmen
op die van het gemeenschappelijk pro
gram niet veel goeds verwachtten.
Toch werd met 48 tegen 10 stemmen
besloten tot aanneming van het v oorstel.
„De Ned." maakt een verwijt aan
de besturen van den vrijz.-dem. en van
de Liberale Unie, dat zij het plan tot
samenwerking eerst geheim hebben
willen houden.
„De aandacht mag toch wel gevestigd
worden op het zonderlinge plan van
de hoogverlichte heeren om hun
compromis-program verborgen te houden
en aan do openbare kritiek te onttrek
ken tot het door de partij vergaderingen
definitief zou zijn aangenomen.
Er is vroeger wel eens gegronde
klacht gerezen over de wijze, waarop
de programs van actie in de antir.
deputatenvergadering tot stand kwamen,
zóó bar als hier, is 't daar toch
specteur naar zijn kamer en verzocht
hem daar een korte poos te wachten,
totdat hij met zijn vrouw zou terug-
keeren.
Werkelijk kwam hij reeds na eenige
minuten met Melitta terug. De jonge
vrouw zag er bloek en ontdaan uithet
ontging den inspecteur niet, dat zij
slechts ongaarne was verschenen. Zij
hield de hand van haar man krampachtig
vast, en hij moest haar eerst flink toe
spreken en opwekkeu, voor zij eindelijk
antwoord gaf op de vragen van den
inspecteur.
Evenals mijnheer Yon Melnik reeds
vroeger gedaan had, wees ook nu zijn
vrouw beslist het vermoeden af, dat
Gertrude misschien gevlucht zou kunnen
zijn. Zij verklaarde, dat haar zuster
geheel vrij was in haar doen en laten
wanneer het haar op den Godeberg niet
langer bevallen had, kon zij gereisd zijn
waarheen zij wilde. Voor een heimelijk
vertrek was evenmin reden te vinden.
Ook was dit in tegenspraak met het
feit, dat Gertrude het huis slechts had
veriaten om volgens haar gewoonte een
wandeling van eenige uren te maken.
„Hebt ge u daarvan ook overtuigd
Wordt er niets vermist van de goederen
nooit toegegaan. Al was er onvoldoende
voorbereiding vóór en te weinig tijd op
de vergaderingen, om een waarde-volle
beslissing te nemen over ingrijpende
punten als aan de orde kwamen, het
program was toch steeds vooraf gepu
bliceerd en kon dus althans eenigszins
besproken worden. Bij deze vrijzinnige
heeren daarentegen was de bedoeling,
zelfs die publicatie af te snijden."
Hoe dit te verklaren, vraagt „De
Nederlander," en bet antwoord luidt
„De behoefte aan een eenheidsleus,
de behoefte aan een positief omhulsel
voor de negatieve batterijen waaruit
men dezen zomer denkt te vuren, heeft
de heeren ditmaal zoo in 't duister doen
werken. „Tegen het ministerie" is
aller gemeenschappelijk program. Doch
dit is geen leus, waarmee men fatsoens
halve voor de kiezers meent te kunnen
komen. Er moet ook iets positiefs zijn,
dat allen omvat. Dit is zeer moeilijk
te vinden. En als men het eindelijk
met veel inspanning in elkaar gezet
heeft, is het te broos en te fragiel om
het aan den tocht van een publiek de
bat bloot te stellen."
„De Ned." wijst er dan op dat de
woorden van de „N. R. Ct," „het
verweer tegen de regeeringscoalitie,
tegen het Kuyperiaansche regime feite
lijk de basis vormen van het optreden
ook der overige liberalen, al aohten
deze het verstandiger hun negatieven
strijd te ondernemen onder de vlag
van een positief program. „De wijze,
waarop dit program tot stand komt,
toont voldoende, welke waarde men er
zelf aan hecht".
Isn nieuwe partij.
Naar men mededeelt bestaan ernstige
plannen, voorloopig in Gelderland, tot
het stichten van een nieuwe partij
de „Christelijke sociale partij," een
uitvloeisel van de besprekingen op de
Chr. soc. conferentie in 't begin van
dit jaar te Amsterdam gehouden.
Op het program komen o.a. voor
finale afschaffing van tienden en heer
lijke rechten, uitbreiding kiesrecht,
ouderdomsverzekering, verkorte arbeids
duur en invoering van een volksleger.
Men zal trachten aansluiting te vin
den bij invloedrijke Chr.-democratisch
gezinden in het geheele land.
President Steijn te Antwerpen.
Gisterenavond werd president Steijn
een feestmaal aangeboden, waaraan
ongeveer een vijftigtal genoodigden
deelnamen. Het feest droeg een zeer
intiem karakter. De zaal was versierd
met de Hollandsche, Belgische, Trans
vaalsche en OranjeVrijstaatsche kleuren;
de beeltenis van Kruger had de eere
plaats. President Steijn zat voor mevr.
Steijn en hare twee dochters zaten mede
aan. Het menu was versierd met een
portret van Steijn, waaronder men
der jonge dame P" vroeg de inspecteur,
die meer en meer versterkt werd in zijn
vermoeden, dat men hem niet de volle
waarheid zeide.
Mevrouw Yon Melnik moest hierop
ontkennend antwoorden.
„Aan wat het eerst voor de hand ligt,
heeft in de verwarring natuurlijk nie
mand gedacht!" riep haar man. „Ge
hebt gelijk, wij zullen u op staanden
voet naar Gertrude's kamer brengen,
misschien vinden wij daar iets, dat ons
eenig licht verschaft in deze duistere
Met een blik, die elke tegenspraak
deed verstommen, nam hij den arm zijner
vrouw en voerde den inspecteur door
eenige kamers naar de breede gang, die
om het huis liep. Aan het andere einde
waren de twee kamers, die Gertrude
tijdens haar moeders leven bewoond en
die zij ook ditmaal had willen betrekken.
In de woonkamer, waar men het eerst
binnentrad, stond en lag alles, zooals
bij iemand, die uitgaat om over een
korte poos terug te keeren. In het mandje
op de naaitafel lag het borduurwerk,
waar de naald met een draad nog in
stak. Op de tafel naast de sofa lag een
boek opengeslageuj dat juist uit de hand
spreuken las als„Ik verlies liever
de onafhankelijkheid van den Oranje-
Vrijstaat met eere dan die te behouden
door oneer of ontrouw." „De Vrijstaat
is bewoond door een volk, waarin de
kiem van een groote natie ligt," „Vrij
heidsoorlogen duren jaren", enz. Het
feest was prachtig en opwekkend later
werd gezongen en muziek gemaakt.
Achtereenvolgens werd getoost door de
heeren M. van Kerkhoven, Yan Donse-
laere en Max Rooses. Vervolgens sprak
Steijn, wiens geestdriftige woorden veel
ontroering te weeg brachten. Het feest
eindigde omstreeks elf uur.
Met ingang van den len Februari
zal de loodsdienst voor den Nieuwen
Rott. Waterweg verricht worden door
stoomioodsvaartuigen in plaats van door
loodskotters. Hiertoe zijn reeds aanwezig
de stoombooten „Rotterdam" en „Jan
Spanjaard", terwijl het derde vaartuig
zal zijn het stoomschip „Hellevoetsluis,"
dat dezer dagen door den inspecteur van
het loodswezen enz. te Rotterdam is
overgenomen, op de marinewerf te Am
sterdam, alwaar het schip is gebouwd,
Deze vaartuigen zijn geheel voor den
nieuwen dienst ingerichttwee blijven
onafgebroken 14 dagen op de kruispost.
Het derde gaat dan te Hellevoetsluis
verversohen, kolen innemen enz., om
dan na eene week een der heide anderen
voor den Waterweg te gaan aflossen.
Aan de tenue van de officieren der
Kon. marine zijn toegevoegd, schouder
bedekkingen vervaardigd van gevlochten
gouden koord en versmallend toeloopend,
aan het smalle einde voorzien van een
kleinen vergulden uniform-knoop aan
de andere zijde belegd met donkerblauw
laken en vervaardigd ter bevestiging
van de schouderbedekking aan de jas.
Ingeval een tenue is bepaald, waarin
de lange jas zonder epauletten wordt
gedragen, worden op deze jas schouder
bedekkingen gedragen, voor de adju
danten van H. M. de Koningin in ge
wonen en buitengewonen dienst voor
zien van een zilveren W. met kroon
van hetzelfde metaal en voor de adju
danten van Z. K. H. den Prins der
Nederlanden, Hertog van Mecklenburg
van een zilveren H met kroon van
hetzelfde metaal. De laatstgenoemde
versierselen worden door bedoelde offi
cieren der zeemacht eveneens gedragen
op het midden der epauletten.
Vlissingan, 33 Jan.
Uit goede bron vernemen wij, dat
het badplaatsproject voor onze gemeente
een zeer serieus verloop neemt.
Zeker is het althans dat de financieele
groep die het project in handen heeft
eene groep is met voldoende krachten,
en dat de onderhandelingen, met alle
gelegd scheen. De ruiker, van bosch-
Bloemen in de kristallen schaal er naast
scheen echter reeds een beetje verwelkt
en de planten op de vensterbank lieten
de bladeren hangen zij waren vandaag
nog niet begoten.
„Gertrude bracht eiken dag een ruiker
frissche bloemen van de wandeling mee
naar huis deze zijn van eergisteren,"
zei mevrouw Von Melnik, wier oogen
op de kristallen schaal gevestigd bleven,
terwijl de beambte snel een blik op de
schrijftafel wierp. Wanneer hij gehoopt
had daar een brief te vinden, dan werd
hij teleurgesteld. Ook de schrijfmap, die
hij opende en doorzocht, bevatte niets
dan onbeschreven velletjes postpapier.
„Zoudt ge kunnen nagaan of er iets
ontbreekt aan het geld of de juweelen
der jonkvrouw vroeg de beambte
weer aan mevrouw Von Melnik.
„Gewoonlijk had Gertrude hier niet
veel geldzij had alleen iets noodig
voor de arme lieden, die zjj ondersteun
de", antwoordde Melitta, „maar wat zij
bezat, bewaarde zij met haar juweelen
daar in dat kleine Ohineesche kastje."
„Dat is gesloten."
Windt vmvolgd}.
