t
VLISSINfiSCHE C0URA1T.
t
:l.
Maandag
23 Januari.
No. 18.
1905.
lente
43e Jaargang.
iken
akt.
Gemeentebestuur.
fa
SIST
liswef Ij sp k
\im van den liouMer.
Se nieuwe beis in Indië.
liisstasjsès (tffUt
ast fitïll. Iss&piiai
c» jBmrt JMélii,
Binnenlandsche berichten.
fM0.f.-3r«f.-55rt*.
Prijs per drie maanden 1,30. Franco per post 1.50.
Afzondevlijke nummers 5 cent. Men abonneert zieli bij alle Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de- prijs slechts twee maal berekend. Groote letters
en cliehé's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepluoiiïiummer 10.
Abonnements-Advertentlën op zeer voordeelige voorwaarden.
f lie tet brlioori een leisel.
HINDERWET.
erzoek om vergunning tot het mogen
uitbreiden der stoombierbrouwerij
„De Meiboom".
Burg. en Weth. van Vlissingen
gezien de artt. 6 en 7 der Hinderwet
geven bij deze kennis
dat bij hen is ingekomen een verzoek
au de Directie der stoombierbrouwerij
De Meiboom", om vergunning tot het
mogen uitbreiden harer fabriek door
3t bouwen eener nieuwe machinekamer
et ketelhuis, kolenbergplaats en pom-
inkainer
dat dit verzoek met de bijlagen ge-
irende veertien dagen, te- beginnen
met Vrijdag 20 Januari 1905 op de
gemeente-secretarie ter visie zal worden
en dat den 3den Februari, ten
huize, des namiddags ten 2 ure
egenheid zal worden gegeven om
blzwaren tegen het uitbreiden dier in-
rilhting in te brengen terwijl gedurende
drie dagen vóór dat tijdstip ter ge
meente-secretarie van de ter zake in-
ktTLtiweii gekomen schrifturen kennis kan worden
j)nderliag»[
(/S i g 81 "[Vlissingen, 20 Januari 1905.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOUKN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
r s o n
DSGEE
wordt be
Ir:
DRANKWET.
te bekotneii
IER, Röks-
IO li IB li BU[g. en Weth. van Vlissingen;
ijzen. gelet op art. 37 der Drankwet
ZANDEM doen te weten dat bij hen zijn inge
komen
nr-g I. een verzoek van I. JACOBS, om
verlof tot den verkoop van alcohol-
mm, houdenden drank anderen dan sterken
drank in perceel K 137a, gelegen aan
6 20 t-,je Paardestraat
10 20 10 4 J jp een k van M RIEMENS,
"i 1 1 2V i
k a is® m 111 Percee' 344, gelegen aan
5 "ieiKasteelstraat
pi. een verzoek van J. ANDRIES-
10 6 3 jEK, om idem in perceel H 121, ge-
egen aan de Bellamykade
dat vanaf' heden gedurende veertien
ageii schriftelijke bezwaren tegen het
veniueel verleenen der gevraagde ver
oven kunnen worden ingebracht bij
burgemeester en Wethouders voor
^fcd.
llissingen, 21 Januari 1905.
1 Burg. en Weth. voornoemd,
K DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
10 10 10 31
IS 10 12 4)
i 4 05 4 3!
8 30.
osiags tft
blburg v.t
i i a ev.
I) 6.50.
'7,55, 9.1
1.15, 2.-i
7.—, 7.60,,
i 1 sn a r k I,
8,40,10.15,1
2.05, 2.50,!
7.55, 8.D
fEÏTTT ,T .BTOTg
Bewerkt door AMO.
1 55f)
3 23e)
iartret var
keerde in een vreemde, zeer on-
wone stemming terugzwijgend en
a. 3 2-fb nadenken verzonken liep hij in huis
3 50 id en eindelijk nam hij Gertrude ter
ie.
„Ik vrees datje me niet zult gelooven,
rtrude", zeide hij zonder veel inlei-
S\ «maar eindelijk moet ik het je
hzeggen: George Bitester bedriegt je."
m niet waarriep zij uit.
ijk had dit antwoord verwacht," ant-
irdde hij, „en daarom breng ik je
r de bewijzen," en legde een pakket
Nsuzen taJ)vei1 op de tafel,
w&chtan. iWaar heb je die vandaan?" vroeg
Ecrass!'' Ontrouwend.
Zou je dat niet weten vroeg hij,
oen zij de oogen neersloeg en kleurde,
rolgde hij„Dezelfde hand, die on-
brieven aan je heeft geschre-
II (Slot).
Over de aanstaande besiuursdecentra-
lisatie in Nederlandsoh Indië, in hoofd
zaak in ons eerste artikel geschetst,
treffen wij een .zeer belangwekkend ar
tikel aan in het „Sociaal Weekblad",
van de hand van den heer O. Th. van
Deventer. Ook deze een man van
gezag op Indisch terrein, noemt de
poging tot het instellen van plaatselijke
zelfbesturen eene belangwekkende proef
neming natuurlijk omdat het hier be
treft eene geheel nieuwe instelling
(vorming van gemeenten) en de invoe
ring van een begin van volksvertegen
woordiging in een land, waar althans
het Europeesche deel der bevolking
geenerlei vertegenwoordiging kende. In
het burgerlijk leven der inlanders in
de dessa's enz., is het anders.
Maar natuurlijk, dit laatste kan niet
worden over het hoofd gezien. Men kan
maar niet doen alsof de inlandscke
volksgemeenschappen, zooals de heer
van Deventer ze noemt, niet bestonden,
en de nieuwe gemeentelijke instellingen
zullen dus aan de inlandsche, waarmede
onze regeering zich tot dusver weinig
bemoeide, moeten worden aangepast.
Het regeeringsreglement toch zegt
uitdrukkelijk dat, zooveel de omstan
digheden het toelaten, de inlandsche
bevolking gelaten wordt onder de on
middellijke leiding van hare eigene,
van regeeringswege aangestelde of' er
kende hoofden, en dat de inlandsche
gemeenten, behoudens goedkeuring van
het gewestelijk gezag, hare eigene hoof
den en bestuurders kiezen terwijl aan
die gemeenten de regeling harer huis
houdelijke belangen wordt overgelaten,
met inachtneming van de hoogere ver
ordeningen. De heer van Deventer wijst
er dan ook op, dat de invoering van
gemeentelijke iustellingen op de hoofd
plaatsen van Java, liet begin kan wor
den eener geheele herziening van het
Indisch gemeentewezen, leidende to't
eene meer organische inrichting van
het gansche stelsel van inlandsch be
stuur op Java.
't Is inderdaad een reuzentaak, die
men gaat ondernemen. Java, en het
daarbij altijd gerekend wordende. Ma-
doera, bevatten eene bevolking van bijna
ven heeft dit ook aan mij gedaan. Jij
hebt ze vol verachting ter zijde gelegd,
maar ik heb in overleg met je voogd
een onderzoek ingesteld, en hier zijn de
resultaten. Het is George Eitester niet
om jou, maar om je vermogen to doen
hij paait allerlei slag van volk met het
vooruitzicht op zijn huwelijk op jou.
Verder wil ik op dat oogenblik niets
zeggen, lees deze brieven en overdenk
dan eens, wie het werkelijk goed met
je voor heeft
En Gertrude had gelezen. Met gloeiend
hoofd en brandende droge oogen had
zij gelezen, wat haar hart brak en haar
bloed deed stollen. George, die zij be
minde en onbeperkt vertrouwde, in haar
oog een voorbeeld van deugd en recht
schapenheid, George had haar ellendig
bedrogen. Aan een meisje te Berlijn,
dat hij gedurende zijn studietijd te Eber-
walde leerde kennen, had hij brieven
geschreven, die voor Gertrude diep
krenkend waren. En nu had hij weer
een andere liefdesbetrekking aange
knoopt aan zijn eerste geliefde zond
hij bet geld niet, dat hij haar had toe
gezegd en uit wraakzucht had deze
daarop aan Gertrude en aan mijnheer
Voa Melnik brieven geschreven, waarin
dertig millioen zielen. De gewestelijke
hoofdplaatsen tellen samen maar één
millioen zielen. Voorloopig omvat de
regeling dus slechts een dertigste ge
deelte van ons voornaamste bezit en
dan komen nog de voor den maatregel
vatbare buitenbezittingen. En dan zal
het nog de vraag wezen of men alle
plaatselijke behoeften aan de bemoeienis
der gemeentebesturen zal kunnen over
laten.
Het ligt geheel in den aard der zaak,
dat het een groot voordeel zal opleve
ren, wanneer de gouverneur-generaal
zich niet langer te bemoeien heeft met
zoovele aangelegenheden van eng plaat
selijken aard en die natuurlijk steeds
toenemen maar dan bedenke men wel,
en de heer van Deventer laat niet na
hierop ook te wijzen, dat decentralisatie
van bestuur in den waren zin van het
woord eerst dan zal worden verkregen,
wanneer ook de gewesten, evenals onze
provinciën, met zelfstandigheid worden
bekleed, zoodat het centraal gezag alleen
behoeft, op te treden, als er conflicten
bestaan tusschen de verschillende mach
ten, of in andere buitengewone geval
len. Reeds sedert meer dan dertig jaren
is men in Britsch-Indië met het beste
gevolg dien weg opgegaan.
Het laat zich aanzien dat in den
eersten tijd de werkzaamheden aan het
gouvernement, door de organisatie der
gemeenten, veel omvattend zullen zijn.
Natuurlijk zal dit slechts een tijdperk
van overgang wezen, zoodat men eerst
later over de gevolgen der te nemen
maatregelen zal kunnen oordeelen.
Voor Java en Madoera zal de zaak
de verst strekkende gevolgen hebben. De
heer Van Deventer meent echter dat
de weg, thans op Java gevolgd, niet
in alle deelen yan den Archipel zal
behoeven te worden toegepast. Dit is
dau ook niet noodig. Elders zou het
misschien aanbeveling verdienen om
met de gewesten te beginnen, waarin
de regeering van Nederlandsch-Indië
vrij blijft. Het regeerings-reglement
bindt baar niet en de minister van
koloniën heeft in de Kamer verklaard
dat in deze zaak overleg gepleegd wordt
met den resident van Sumatra's oost
kust. Meer nog dan de oostkust, acht
de heer van Deventer Sumatra's west
kust geschikt om een proef' te nemen
met gewestelijk zelfbestuur.
De reden biervan is dat Sumatra's
de vroegere minnaar in al zijn slechtheid
werd afgemaald. Melnik had het spoor
der schrijfster gezocht en gevonden, voor
een aanzienlijke som gelds had hij
George's brieven van haar gekocht en
nu legde hij die in handen van zijn
schoonzuster, die aan de ongeteekende
brieven geen waarde had toegekend en
van meening was, dat alles slechts ver
zonnen werk van Melnik was.
Maar al te gaarne zou zij dit ook nu
gedaan hebben, maar voor haar lagen
de brieven, in het haar zoo goed bekende
handschrift van George daar lag voor
haar een brief van haar voogd, van den
consul Bauer te Hannover, die slechts
met moeite zijn toestemming had gege
ven tot haar verloving met George,
maar die toch zijn hand niet zou leenen
tot eenig bedrog. Zeer terecht vermoedde
Melnik, dat Gertrude iu hem alleen geen
vertrouwen zou stellen on daarom had
hij den consul meegenomen naar Berl jn.
Deze laatste had de brieven aangekocht
en zond ze nu met een begeleidend
schrijven aan Gertrude. Zj kon niet
meer twjf'elen. De slag was gevallen,
vernietigend als een hagelslag die een
rjpenden oogst vernielt.
Of Gertrude den trouweloozeu jonk
westkust (met de hoofdplaats Padang)
een zeer uitgestrekt gewest is, dat door
zjne bestuursinrichting het meest ge-
Ijkt op een Britsch-Indische provincie.
Men heeft er een gouverneur, met resi
denten in de onderafdeelingen Padang-
sche bovenlanden en Tapanoeli. Toch
worden ook deze gewesten, wat de rege^
ling der geldmiddelen betreft, geheel
uit Batavia bestuurd. Dit nu schjnt
niet met de belangen der westkust
strooken. Het land is rjk, maar wat
het aan het gouvernement opbrengt, is
niet voldoende om de uitgaven te be-
strjden en volgens den heer Yan De
venter ljdt het geen twjfel of dat te
kort, ODgeveer een paar millioen gulden,
wordt door de veel armere bevolking
van Java opgebracht.
De oorzaak hiervan is gelegen in den
algemeenen achteruitgang der gouver
nementskoffiecultuur in Indië. De be
volking der westkust is wel verplicht
koffie te teelen en die tegen lagen pr js
aan het gouvernement te leveren (de
zeer slechte, maar nu eenmaal bestaande
wjze van lasten-opleggen aan de be<
volkingj, maar de opbrengst is geheel
onvoldoende. Wenscheljk zou het dan
ook zjn om de ten doode opgeschreven
gouvernementskoffiecultuur te laten va
ren en gewone belastingen in geld op
te leggen. Het schjnt dat de bevolking,
zooals de zaken nu staan, met dit denk
beeld niet ingenomen is, maar het zjn
verstandige lieden, die Haleierser is
met hen te praten, en wanneer zj weten
dat het geld opgebracht wordt om in
de eigen behoeften van den eigen kring
te voorzien, dan zullen z j er zich gaarne
in schikken.
Ook ons wil het voorkomen dat zulk
een proef van gewestel jke decentralisatie
op financieel gebied, op de westkust
van Sumatra het best te nemen valt,
en de heer Yan Deventer is van mee
niug dat op die wjze een voorbeeld
zou kunnen worden gegeven van wer-
keljke bestuurs-decentralisatie, dat, zoo
de proefneming gelukt, niet alleen op
de andere buitenbezittingen, maar ook
op Java zou kunnen worden toegepast.
lloe het zj in bjzonderheden, van
den nieuwen bestuurskoers in Indië ver
wachten w j veel voor de ontwikkeling
van het land, waaraan wj, zooals de
gejkte term luidt, een eereschuld heb
ben dat wil zeggen waarvan wj zeer
veel geldeljk voordeel hebben getrok-
man had afgeschreven, of zj hem nog
had gesproken en hem zjn ontrouw had
verweten, daarover konden Melnik en
zjn vrouw geen zekerheid erlangen.
Toen Melnik met haar daarover wilde
spreken, had z j het gesprek afgebroken
en verzocht dien naam nooit meer in
haar tegenwoordigheid te noemen, en
haar eigenljk meer zichzelve be
loofd, dat zj nooit meer een woord met
George Eitester zou wisselen. Op Me-
litta's vraag, „wat zj met die brieven
gedaan had," antwoordde zj „dat ze
die in het vuur geworpen had, maar z j
had daarbj een gevoel gehad, of dit
volstrekt niet noodig geweest ware, om
ze tot asch te verteren, want het papier
had als helseh vuur in haar handen
gebrand."
Met een wilskracht, die men van haar
leeftjd niet zou hebben durven ver
wachten, had Gertrude elke uiting van
haar vlijmende smart onderdrukt.
Haar wangen waren iets bleeker dan
gewoonl jk, haar oogen doffer, haar lip
pen trokken soms zenuwachtig, maar
zj lachte en schertste als altjd. Zj
speelde met de kinderen, die zeer aan
haar hingen, z j las, z j- werkte aan haar
borduurwei'kj maar haar piano had ze
ken, zonder er ooit veel voor te doen.
Wil Nederland op den duur zjne
bezittingen in vollen omvang behouden,
eene quaestie die wj thans in het mid
den laten, dan is opleiding tot meerdere
zelfstandigheid, zonder al te veel her
vormingen in Westersehen zin, daartoe
ongetwjfeld een der beste middelen.
De valsche leus der rechterzijde.
Het „Hhl." over de tegenwoordige
partjgroepeering een artikel schrijvend,
spreekt van een [„averechtsohe partj
groepeering". Deze is, merkt het blad
op, niet tot stand kunnen komen zonder
ergerljke volksmisleiding en sehrome-
Ijke benadeeling van 's lands ernstige
belangen, die achtergesteld zjn bj
vermeende godsdienstige belangen. Weg
geredeneerd werd al wat de liberalen
hebben gedaan tot vrj making der natie
op allerlei gebied, ook op dat van het
bj zonder onderwjs, en met name bj
de vrije inrichting der kerkgenootschap
pen, welke de orthodoxen aan de ka
tholieken wilden onthouden. Weggere
deneerd zjn de liberale hervormingen
op het gebied der belastingen, waardoor
de lasten op rechtvaardiger wjze werden
verdeeldde verbeteringen bj het
kiesrecht en de verdere wetgeving in
velerlei opzicht. Door die valsehe leus
van „Christel jkheid" heeft het verbond
der „kerkeljken", die elkander nog kort
te voren men denke aan de houding
dor Christelj k-historischen tegenover
de Katholieken in 1897 zoo scherp
verketterd hadden, in 1901 het liberaal
kabinet verdreven, tot groote schade
voor de krachtige voortzetting van den
socialen arbeid, waarvan nu in vier
jaren weder niets tot stand is gekomen.
Dat is de bittere uitkomst van de
nieuwe „partjgroepeering", door het
onzalig op den voorgrond dringen van
„de godsdienstquaestie" in het leven
geroepen. Wie op politiek gebied bjeen
behooren, omdat zj over de meeste
sociale en staatkundige vraagstukken
geljke denkbeelden koesteren, zjn uit
eengedreven ter wille van godsdienstige
opvattingen, die in de vorige eeuw tot
's lands heil buiten de politiek waren
gelaten. Schromeljk misverstand, ver
bittering der gemoederen en betreurens
waardige vertraging van noodzakeljke
hervormingen zjn van dat drjven onder
de valsehe „christel jke" leus het gevolg
geweest. En omdat het tegenwoordig
Kabinet door die valsehe leus aan het
bewind is gekomen en onder die valsehe
leus het bewind voert, en omdat het
daardoor een goede partjgroepeering
niet meer open gedaan en men hoorde
haar niet meer zingen.
Hare gewoonte om verre wandelingen
te maken liet zj ook niet varen, of
schoon Melitta, op aanstoken van haar
man, getracht had haar hiervan terug
te houden. Melnik scheen te vreezen,
dat zjn schoonzuster nu een ongeluk
mocht overkomen, en liet het daarom
niet aan rechtstreeksche en zjdelingsche
waarschuwingen ontbreken. Doch Ger
trude sloeg er geen acht op en Melitta
liet het begaan. Het lag nu eenmaal iu
haar aard zich niet in een strjd te
wagen met haar zuster.
En nu was de vrees van mjnheer
Von Melnik op treurige wjze werkeljk
heid geworden.
„Gertrude von Kauffelis verdwenen,"
ging het van mond tot mond. In Malente
en Gremsmühlen, te Plöu en te Eutin,
aan het Kellermeer en aan het Djkmeer
ak men er over. En overal stelde
men de vraag„Is zj het slachtoffer
van een misdaad geworden P Of heeft
zj de hand aan zichzelve geslagen
Niemand wist hierop te antwoorden.
1T>fit rr.