-Bank
iïtcm
Di zoon van den houtvester.
Zaterdag
14 Januari.
mr
Putna",
en
No. 11.
43e Jaargang.
1905.
Gemeentebestuur»
iri 1905.
WMSSTO8ME ttlKAKT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187-
SB.
ADYERTBNTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
tracht.)
f 78.300 000.
17.818.000.
Hg:
oud, ontvangt vat
ud dan bedraagt di
tijd f 11.18. Op 70.
80 jaar oud f 21.7)
vrouw 63 jaar teli
ka zoowel gedurendt
rordt uitbetaald. Di
u t' ontvaugeu van
eu 35-jarige f 91.90
r de Agenten Het
R, Nieuwstraat, f,
JTTE te «Kost- en
HERING, ;Heeiei
KAMERS VAR ARBEID.
Burgemeester en Wethouders van
Vlissingen, herinneren bij deze belang
hebbenden nogmaals aan hunne v e r-
plichting tot inzending voor 15
Januari a.s. van de lijsten, bedoeld in
artikel 1 van het Kiesreglement voor
de Kamers van Arbeid.
Riet nakoming van deze verplichting
wordt ingevolge art. 42 van de wet op
de Kamers van Arbeid gestralt met
hechtenis van ten hoogste veertien
dagen of geldboete van ten hoogste
ijf-en-zeventig gulden.
iasingen, 13 Januari 1905.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAR DOORR VAR KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEER.
IMING-
roorraad zijnde
NGLAMPEN
derde p r ij zen,
4,
JKE, K. Nrdsfc
isveelt zich aan voor
ASSURANTI&N, op
lam, op Huizen, bl
aderen, Schepen a
stranaporten.
(aardige Wijn
ng van Alkohol"
en Koortswerend.
aak en opwekkend,
bevelen voor zieken
ellenden.
esch f 2.50.
1-35
der „Lama Quina"
dj gp Koloniën
Rotterdam.
Het district Enschedé.
De opmerking door mr. v. Houten
in zijn jongsten „Staatk. Brief" gemaakt,
dat bijna overal het aantal stemgerech-
igden krachtens art. 1, b. der kieswet
(loon, hum', enz.) aanzienlijk minder is
dan volgens art. 1, a. (belasting), en
de gevolgtrekking hieruit getrokken,
dat de werklieden-klasse zich tamelijk
onverschillig toont voor het kiesrecht,
vindt weerspraak bij het „Centrum."
I Wij laten schrijft het blad
deze conclusie voor wat ze is, al zou
er wel het een en ander over te zeggen
zijn. Maar voor Enschedé gaat ze in
elk geval niet op.
De arbeiders toonen hier wel degelijk,
dat zij prijs stellen op hun kiesrecht,
en zij toonen dit niet slechts door in
grooten getale gebruik te maken van
de gelegenheid, om zich dat recht te
verzekeren, maar ook door bij den stem
busstrijd ijverig van de verkregen be
voegdheid gebruik te maken.
J Enschedé geeft van alle districten in
zijn kiezerskorps het zuiverste beeld
van het volk in al zijn geledingen.
3 Een volksman is daar de aangewezen
candidaat.
latioaaSiteits"e® wij zen
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan de commissarissen der Ko
ningin in de provinciën een schrijven
gezonden van den volgenden inhoud
„De minister vau buitenlandsche zaken
heelt mij doen toekomen een schrijven
van den vice-consul te Ruhrort, d.d.
10 Rovember, waarin deze mededeelt,
dat door de burgemeesters bier te lande
op eene aanvrage van dien oonsulairen
ambtenaar om een „Heimatschein" voor
een aldaar gevestigd Nederlander dik
wijls door hen zeiven afgegeven ver-
SGHELQS.
M Q,
Bewerkt door AMO.
4.)
a)b)
5s)
sa,
8 28c)
3 50
25 nm. 1 55f)
50b) nsB. 3 2,3e)
a het vertrok va
7 50
8 31
dsn #s Heuzan
ninutan wachtan.
'insksM, Bentel**
g&ssakt.
1 55 vau Nauss«8
aToen Dorothea (zij wees op het
kamermeisje) omstreeks half negen zei,
dat er nog niet gediend kon worden,
omdat de jonkvrouw nog niet thuis was,
werd ik zoo angstig. Alle vijf minuten
?n .jk naar buiten geloopen om te zien
of zij nog niet kwam. Toen het negen
uur sloeg kon ik het niet langer uit
houden, ik riep Sander en Albert en
zei, dat zo de jonkvrouw moesten gaan
zoeken."
„Dat was erg eigenmachtig van je,"
«prak mijnheer Yon Melnik, doch zijn
vrouw viel hem in de rede. In haar groo-
wn angst had zij allen schroom voor
haar man afgelegd en zeide
s^een, neen, je hebt goed gehandeld
1® -A S®daan, wat wij reeds lang
I daëu moeten doen. Jé hebt getoond,
W je een goed en trouw hart hebt."
klaringen van Nederlanderschap worden
toegezonden, in plaats van het verlangde,
door U.H.E.G. uit te reiken nationali-
leitsbewijs. Daar de Duitsche autoriteiten
een door den burgemeester afgegeven
bewijs, op grond van de sedert 1875
geldende overeenkomst, niet voldoende
achten, zijn van eene dergelijke han
delwijze van de burgemeesters dikwijls
moeilijkheden voor de belanghebbenden
het gevolg.
Ik heb daarom de eer U.H.E.G. te
verzoeken, de burgemeesters in uwe
provincie uit te noodigen, ten behoeve
van Nederlanders, in Duitschland ge
vestigd, slechts bewijzen van Nederlan
derschap, door U.H.E.G. afgegeven
(nationaliteitsbewijzen) uit te reiken."
Patrimonium.
Men meldt uit Amsterdam dat hei
rapport der commissie voor het ver
kiezingsprogram voor 1905 met een
opsomming van de regelingen door de
tegenwoordige regeering voltooid of ter
hand genomen in overeenstemming
met de wenschen door „Patrimonium"
in 1894 en in 1900 geuit begint met
de houding van dit Rederlandsch Werk
liedenverbond tegenover de a. s. alge-
meene verkiezingen uiteen te zetten.
In bedoeld rapport wordt dan gezegd
„Vooropstellende dat het Red. Werk
liedenverbond „Patrimonium" geen
politieke vereeniging is en zich daarom
van allen rechtstreekschen verkiezings-
arbeid onthoudt, met name het stellen
van candidaten voor het lidmaatschap
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, komt het ons toch gewenscbt
voor, dat ook ditmaal, vóór de generale
verkiezingen van 1905, ons verbond
„Patrimonium" evenals in 1900, zijn
wenschen kenbaar maakt omtrent die
zaken van socialen aard, welke alleen
door de wetgeving tot stand gebracht
kunnen worden.
Zoolang de politieke vertegenwoordi
ging van ons volk bij de overheid, zoo
groote beteekenis heeft voor het sociale
leven der natie, als in onze tegenwoor
dige staatsinrichting het geval is, mag
o. i. een sociale vereeniging als „Patri
monium" geen passieve houding aan
nemen in belangrijke momenten van het
volksleven als de generale verkiezingen
zijn.
Onze stem moet daarbij gehoord wor
den, opdat de politieke partijen rekening
kunnen houden met de wenschen van
„Patrimonium" en omgekeerd de leden
van ons verbond een geschikt middel
hebben, waaraan zij de hun voorgestelde
candidaten kunnen toetsen."
Bij de gedachtenwisseling over de
verschillende punten van het verkiezings
program, waaraan verscheidenen deel
namen, werd door Delft voorgesteld,
thans een beslissing te nemen over de
houding door „Patrimonium" inzonder
heid wat de kiesrecht-uitbreiding aan-
aan te nemen. Delft wilde dit te
„En daarom zal ik je dat eigenmachtig
handelen vergeven," sprak haar echtge
noot op zalvenden toon. „Weetje waar
heen ze gegaan zijn P"
„Albert wilde door het bosch naar
Pion en Sander ia naar het Dijkmeer,"
zei Dorothea. „Zij wilden ook naar
Malente en naar het spoorwegstation
gaan om te vragen, of iemand de jonk
vrouw gezien heeft."
„Dan zullen wij naar Malente en naar
het Ukleimeer gaan," zei mijnheer Von
Melnik tot den bediende,
„Ik ga met je mee!" riep mevrouw,
terwijl ze den arm van haar man greep.
„Wel neen," antwoordde hij, zich
zacht van haar losmakende. „Je zoudt
ons niet van nut zijn, maar wel hinderen
bij onze nasporingen."
„Hier kan ik niet blijven, ik sterf
van angstO, Gertrude, Gertrude waar
ben je Ben je verdwaald P Is je een
ongeluk overkomen Heeft een misda
dige hand je vermoord P Heb je zelf..."
„Zwijg 1 spreek toch zoo dwaas niet
riep haar man maar zij liet zich niet
tot zwijgen brengen.
Met groote moeite, nadat de keuken
meid, het kamermeisje en de ihtussehen
ooktoegesaeldo kinderjuffrouw verzekerd
Tclepli loimummer 10.
meer, daar voor vier jaar besloten werd
deze quaestie 4 jaar te laten rusten.
Het voorstelZutphen om „verkie
zingsprogram "te veranderen in „program
van wenschen" werd verworpen, even
als het voorstel om art. 2 te schrappen.
Aangenomen werd een amendement-
Amsterdam om de derde alinea van het
rapport aldus te veranderen. „Onze stem
moet daarbij gehoord worden, opdat de
politieke partijen rekening kunnen
houden met de wenschen van „Patri
monium", en tevens de leden derkies-
vereenigingen een geschikt middel heb
ben, waaraan zij de hun voorgestelde
candidaten kunnen toetsen."
Het verkiezingsprogram werd daarna
aangenomen, evenals de daarin opge
nomen motie, die telegraphisch aan dr.
Kuyper werd medegedeeld.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Bestrijding der Tuberculose.
Naar aanleiding van de mededeeling
in sommige dagbladen, dat aan het
Helledoornfonds voor behoeftige long
lijders een gedeelte zou zijn afgestaan
van het subsidie, door de regeering
verleend aan het Nederlandsch Centraal
Comité tot bestrijding der tuberculose,
maakt het bestuur van het comité er
opmerkzaam op, dat deze mededeeling
op een misverstand berust.
Een subsidie van regeeringswege is
aan het Nederlandsch Centraal Comité
niet ten deel gevallen. Wel heeft dit
comité zich in den loop van het vorig
jaar tot Z. E. den minister van bin
nenlandsche zaken gewend met het
verzoek in zijn werk te worden ge
steund door toekenning van het sub
sidie of van een deel ervan tegen
f 10,000 op de Staatsbegrooting tot be
strijding der tuberculose uitgetrokken.
Oorspronkelijk is de minister daarop
ingegaan, doch ZEx. stelde voorwaarden,
welke door het Centraal Comité niet
konden worden aanvaard.
Het Centraal Comité bracht zijne
bezwaren onder de aandacht van ZEx.
en daarbij is de zaak gebleven, totdat
de minister het Centraal Comité ver
zocht, namens zijne Excellentie een
bedrag van f 3000 van bovengenoemd
subsidie te willen verdeelen en doen
toekomen aan „de suppletiefondsen
voor behoeftige longlijders" te Hellen-
doorn en te Oranje Nassau's Oord,
onder uitdrukkelijke verplichting, de
aldus ontvangen f 1500 te kapitaliseeren
en de rente voor tegemoetkoming in
de verpleegkosten te besteden.
Aan dit verzoek heeft het Centraal
Comité bereidwillig gevolg gegeven.
Van steun of subsidie aan het Centraal
Comité was dus geen sprake meer.
In de Tweede Kamer heeft de mi
nister van binnenlandsche zaken blijkens
de Handelingen verklaard, dat naar
aanleiding van het op de begrooting
van binnenlandsche zaken uitgetrokken
subsidie, of liever „als gevolg daarvan
bij de vereenigingen, die zich reeds in
hadden, dat zij mevrouw geen oogenblik
alleen zouden laten, stemde deze einde
lijk er in toe, dat zij thuis zou blijven
doch zij bleef vasthouden aan haar plan
om op het balkon terug te keeren. Zij
had een gevoel alsof het plafond dei-
kamer op haar hoofd zou neerstorten
zij moest in de vrije lucht zijn en luis
teren of iemand naderde, die haar de
vermiste terug bracht.
Het was een schoone, stille Julinacht,
een van die nachten, waariu het
zonnelicht niet geheel van den hemel
verdwijnt en de sterren slechts een mat
licht geven. Een frissche geur van de
bedauwde velden steeg langs het balkon
op, waar de dienstmeisjes haai' meesteres
in een gemakkelijken stoel hadden neer
gevleid en met doeken hadden toege
dekt. Aanvankelijk had zij dit niet willen
toelatenzij wilde op een ijzeren tuin
stoel blijven waken tot zij bericht zou
krijgen van haar zuster zij had aan
houdend op het balkon heen en weer
geloopen, maar eindelijk was zij in den
leunstoel neergezonken. Zij had zich als
een kind in slaap geschreid en sprong
tusschenbeide op om te vragen of er nog
geen tijding wasj dan brak zij weer in
tranen uit tot de slaap haar een poos
den lande gevormd hadden, meer ac
tiviteit zich heeft geopenbaard, met
name bij de Centrale Vereeniging" enz.
De activiteit van het Nederlandsch
Centraal Comité stond echter met het
uitgetrokken subsidie in geenerlei ver
band.
De eenige meerdere activiteit was de
aanvrage aan Zijne Excellentie om voor
een deel van het subsidie te mogen in
aanmerking komen en deze activiteit
had voor het Centraal Comité als zoo
danig geenerlei gevolg.
In de vergadering van te Londen
wonende Nederlanders, belegd door de
Nederlandsche Vereeniging aldaar, is
de volgende motie aangenomen
„Tengevolge van het verzuimen van
de formaliteiten, welke door de wet
op het Nederlanderschap worden voor
geschreven, hebben vele Nederlanders,
buitenlands, buiten hun wil en weten,
hun nationaliteit verloren. De Londen-
sche Nederlanders dringen daarom ten
sterkste aan op eene wetswijziging,
waardoor het onrecht, den Nederlanders
buitenslands aangedaan, herstelbaar
wordt."
Afschriften van de motie zullen aan
de ministers van buitenlandsche zaken
en justitie en aan de Kamerleden in
Nederland worden toegezonden.
Het 50-jai' g bestaan der normaal
schietschool op 19 Februari aanstaande,
zal feestelijk worden herdacht, bij welke
gelegenheid ook een wedstrijd zal wor
den gehouden in schieten te Waalsdorp
en in de gymnastiek in een der zalen
van de voormalige geschutgieterij. De
feesten zullen gehouden worden van 16
tot en met 19 Februari.
Naar meu verneemt zullen de „Fries
land" en de „Piet Hein" binnenkort
in dienst worden gesteld de eerste met
bestemming voor Oost-Indië en de laat
ste voor West-Indië.
Vlissingen13 Jan,
Mat Qratorluen
„De iHeih'ge Elizabeth
Dezelfde dicbter-componist, die zijn
naam beroemd maakte door het Weih-
nachts-oratorium, heeft dien roem niet
weinig vergroot door een ander kunst
werk „Elizabeth, de Heilige van Thürin-
gen", dat tot hiertoe in meer dan 300
steden met een zeldzaam succes werd
opgevoerd.
Ziehier in het kort de geschiedenis
dier merkwaardige vrouw, zooals die
door levende-beeldengroepen aanschou
welijk wordt voorgesteld, terwijl muziek,
zang en declamatie den hoorder in de
gewenschte stemming brengen en het
hem gemakkelijk maken het verhaal
de oogen deed sluiten.
De drie dienstmeisjes zaten bij elkaar
eu spraken fluisterend haar vrees en hare
vermoedens uit over het verwonderlijke
uitblijven van jonkvrouw Gertrude. Toen
het aan den Oostelijken hemel weer
licht begon te worden, nam de sterke
keukenmeid, die in vroeger jaren haar
meesteres als jong meisje menig malen
gedragen had, haar ook thans in de ar
men en droeg haar in de kamer naar een
rustbed, waar zij tot den morgen sliep....
om recht droevig te ontwaken.
Ofschoon het over tienen was, toen
mijnheer Von Melnik met den koetsier
en den tuinman aan het zoeken gingen,
zaten nog vele menschen buiten voor
hunne huizen om den schoonen avond
van den heeten zomerdag te genieten.
Verscheidene heeren, ook vis3chers
en boeren, sloten zich bij bet drietal
aan. Men sprak af, wat men zou roepen
om elkaar te herkennen en waar men
weer bij elkaar zou komen daarop
verspreidden de mannen zieh in alle
richtingen.
Gedurende den ganachen nacht zag
men tusschen de hoornen in het bosch,
op de meren, langs den straatweg en op
van 't begin tot het einde te volgen.
De H. Elizabeth werd in 1207 te
Presburg in Hongarije geboren. Haar
vader, Andreas II, was koning over
dat land.
Reeds op zeer jeugdigen leeftijd was
zij bestemd de gemalin te worden van
Lodewijk, den toekomstigen landgraaf
van Thüringen. In verband daarmede
werd zij naar het bekende bergslot, den
Wartburg, in de buurt van Eisenach,
gebracht, waar aan het kunstlievend hof
van haren aanstaanden schoonvader,
Herman I, hare opvoeding zou worden
voortgezet en voltooid.
Kort nadat Lodewijk zijn vader als
landgraaf was opgevolgd trad zij met
hem in het huwelijk. Dat huwelijk
was een in alle opzichten gelukkige
echt. Lodewijk en Elizabeth waren door
den band eener oprechte en trouwe
liefde vereenigd en terwijl hij zich door
ridderlijke daden onderscheidde, ver
vaardigde zij kleederen voor de behoef-
tigen en voorzag dagelijks tal van men
schen van voedsel. Voor hare armen
was geen opoffering haar te zwaar. Voor
hen ontzegde ze zichzelf alle aange
naamheden en gemakken des levens.
Voor hen braveerde ze moedig den spot
harer schoonmoeder Sophie en de min
achting harer schoonzuster Agnes, die
beiden meenden, dat zij aan hare waar
digheid te kort deed door persoonlijk
hare beschermelingen in hunne schamele
woningen op te zoeken. Voor hen ver
droeg ze zachte verwijten van haar
gemaal, die onder den invloed van zijne
moeder en zuster teu slotte ook van
meaning werd, dat ze bij hét weldoen
in haar neerbuigende vriendelijkheid
wel eens verder ging dan haar waar
digheid als landgravin toeliet en ook wel
eens meer gaf dan met het oog op zijn
vermogen voorzichtig mocht heeten.
De bekende legende van het Rozen-
wonder, voorgesteld in een der levende
beeldengroepen kan hierbij heel eigen
aardig als illustratie dienen.
Op zekeren dag keert Lodewijk van
de jacht huiswaarts. Op den weg, die
van Eisenach naar den Wartburg leidt,
ontmoet hij zijne gade, die een goed
gevulden korf draagt, waarvan de in
houd bestemd is om vreugde te bren
gen in menig gezin. Hij vraagt haar
verstoord wat zij daar weer aan hare
armen brengt. „Enkel rozen" is haar
antwoord. En toen daarop de korf ge
opend werd bleek inderdaad, dat hij niet
meer gevuld was met gaven ter leni
ging van armoede, maar met louter
geurende bloemen.
Een ander feit, dat insgelijks door
eene beeldengroep wordt veraanschou
welijkt, kan dienen als bewijs voor hare
buitengewone godsvrucht, 't Gebeurde
in den Kerstnacht in de kerk van Eise
nach. Daar nam ze het eenige sieraad,
dat haar van haar minste onderdanen
onderscheidde, haar gouden kroon, van
haar hoofd en legde die op den bidstoel,
omdat zij het onpassend vond om voor
de velden de brandende lantaarns der
zoekenden. Allengs werd het dagde
lichten werden uitgedoofd, de herken
ningsroepen verstomden.
Bleek, huiverend en diep terneerge
slagen kwam de eene troep na de andere
op de afgesproken verzamelplaats aan.
Niemand had de vermiste jonkvrouw
gevonden en evenmin had men eenig
spoor van haar ontdekt.
Mijnheer Von Melnik keerde echter
niet naar huis terug. Hij gaf den koet
sier last om aan mevrouw te zeggen,
dat van jonkvrouw Gertrude geen enkel
spoor was gevonden en dat hij nu stappen
wilde doeu om de zaak in handen van
de overheid te geven.
Met den eersten trein van Kiel reisde
hij daarom van het station Gremsmühlen
naar Eutin en gaf daar de raadselachtige
zaak bij het gerecht aan.
{Wvrdi vervolgd.)
