Woensdag 24 Augustus. Gemeentebestuur. in*' x ÏJCTe «imtrgaug'c VMSSIMSCHE (OIRtVr. Prijs per drie maanden ƒ3 30. Franco per post ƒ1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. M sn abonneert nioh bij aile Biek- bandelaren, Postdirecteuren of reshtstreeks bij den Uitgever F. VAN DE VELDE Jr.. Kleine Mm kt, I. 187. ADYERTJCNTIËNvan 14 regefe ƒ0.40. Voor eft m regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf vnn driemaa' plaatsing rierzelfdd advertentie wordt de prijs slechts tweei naai bereken.L Grootw letters tn eliché's naar plaatsruimte. Verscliyiit dn gelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen. Teleplioonnummer 10. Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelkc voorwaarden. gÖiSf f 8SI&M1 IH*. van het kohier no. 3 der bedrijfsbelasting, dienst 1904/1905. Burgemeester van Vlissingen maakt bekend dat op heden bij hem ontvangen en i den Rijksontvanger is gezonden, het |door den Directeur der directe belas tingen te Middelburg executoir verklaard kohier no. 3, wegens de bedrijfsbelasting, Idienst 1904/1905 de daarop voorkomende belastingschul- worden uitgenoodigd om hunne tgen op den bepaalden tyd aan te huiveren, ook ter voorkoming van ver en herinnert dat de bezwaarschriften binnen zes na heden behooren te worden ingediend. En is hiervan alkondiging geschied r het behoort, den 23 Aug, 1904. De Burgemeester voornoemd, VAN DOORN VAN KOUDEK.ERKE, Biunenlandsche berichten. Evenredige vertegenwoordiging. HüTljdechnfider „Ned. Vil. voor Eren- I r«(üge Vertegenwoordiging*1 ia ditmaal geheel gewyd aan de jongste verkiezln gen voor de Provinciale Staten. Over alle provinciën wordt da uitslag nagegaan en I aandacht gevestigd op het aantal der i tuijiende groepen. „Het is veel geringer dan dat der I partijen waarin ons volk verdeeld is. Die partijen zijn In hoofdzaak tot twee groots groepen bijeengetrokken. Christel!;k-bisto rischan, anti revolutionairen, sn raomsch- katholieken hebben zich veresnigd tot een anti-liberale groep. Daartegenover staat een liberale groop omvattend de oud liberale party, de Liberale Unie, de Vrijzinnig-democraten en deels ook de socialisten. In verschillen da districten Wili&waar hebben deze laataisn nog zelf standig geopereerd, maar maf de reeds to voren volkomen duidelijks bedoeling zich by herstemming aan te sluiten bjj groots liner&le groep, hetgeen dan ook jBBcbieij ia. «Twee coalities, twse groote verbanden, scherp tegenover elkander. Men heeft ditzelfde gezien la 1901, en het reeds In 1897, ja reeds vroeger, kunnen zien aankomenan naar alle waarschjjn- j HJkheid zullen het ook in de toekomst niet 'anger part(jon, maar twe» groote party - bonden zyn dis scherp tsgemovar elkan- ataan, Men begint het to verlseren i coalities monster verbond en te noe men, Men begint In te zien dat, zoo hier "den ls tot verwyt, dit verwyt niet FEUHXETGW. Vry bewerkt door M. J. K. 27.) - ulteriyke vertoooing was gering, ^och de firma stond bekend als de «srate z»ak van geheel de stad In het vak van diamanten en ander® edilgesteentsn. Dagelyks zorgden vier klerken voor de belangrijke briefwisseling mst het binnen- '0 buitenland. Paul Meyer, hst eenige lid der firma, "aa een slim en spaarzaam koopman. 2yn bedienden hadden juist geen aange- hamen patroon In hem, want hy kon refr barsch uitvallen. Alleen de oudste boekhouder, mynheer Peter», was niet bang voor hem. Be oude Peters had dan ook reeds by den vader van Paul Meyer 'o betrekking van eersten boekhouder tylied en menigmaal had de tegenwoor- mag gericht warden tsgen de partyen wat niet de vry® wil der partyen, maar enkel en alleen de onweerstaanbare drang der omstandigheden der coalities in het leven roept. Of eigsniyk slechts ééne omstandigheid draagt schuld da eiscb nameiyk dat een candidaat, om verkozen te zijn, op zich moet vereenigen de helft 1 der uitgebrachte stemmen. Vroeger, toen er slechts weinige groote partyen waren, was in verreweg de meeste distric ten één dier partgsn in staat door eigen krachtsinspanning dia helft 1 ta over- schryden. Maar thans is dat, Brabant en Limburg en nog andere streken uitge zonderd, neigsns meer het geval; en de groote, steeds toenemende versnippering der partyen, maakt terugkeer van d'-en ouden tosstasd steeds msgronwaatscbyn- iyk. Tnans kan in de meests districten geen enkele party door eigen kracht dg helft 1 halen, en mosten dus wel, ter bereiking van dat doel, coalities ge vormd worden, met afspraak omtrent dealing van den buit." Msn had alle ïschfc een zesr trouwe opkomst tar stembus te mogen verwach ten. Bstrskkeiyk is die verwachting dan ook niet beschaamd. Verg?lük9nderwyze is er druk gestemd. Ea toch was d» op kon st ter stembus nog geenszins bevre digend te noemen. „Laat ons een aannemen dat hoogstens 20 pC;. dér kieie:s om geldige redenen (ziekte e. d.) verhinderd was op te komen oen percentage dus dat in elk gevat nog veel te hoog geschat is. Een opkomst van minstens 80 pCt, zou dus verwacht mogen worden. Welnu, wanneer wy voor elk district hst aantal kiezers vsr- geiyken met het getal ingeleverde stem biljetten, dan biykt dat van de 61 distric ten waarvan beide cijfers ons bekend zyn, slecht» in 16, dus nauweiyks J/« gedeelte, een opkomst van 80 pCt. of hoogsr valt te constateeren, waaronder vyf van 80 - 85 (Goes, Vlissingen, Lei derdorp, Zoetermeer en Enschedé), tegen van 85 - 90 (Delft, Stad Almeloo, Lelden, Ridderkerk, Oud-Beyerland, Miiidelharnls, Gouda, Gorinchem en Franeker) en twee boven de 90 pCt. (Enkhuizen en Schie dam). Onder de 45 overigen waren er elf van 80 75 (Hoorn, Zierikzee, Zwolle, Markelo, Rotterdam IV, Rotterdam I, Briïlie, Rotterdam III, Velzet!, Dordrecht en Rotterdam II) tien van 75 70 (Kam pen, S .eenwyk, Viaardingen, Stad Ommen, Bokkum, Zaandam, Snaak, Bedum, Z wart- siuis es Rotterdam V), vyf van 70 65 (Den Haag, Leeuwarden, Tholem, Am sterdam VII en Purmerend), sebt vaa 65 - 60 (Huist, Eaam, Alkmaar, Amster dam VI, Amsterdam lil, Dalfeen, Am sterdam VIII en Sliedrsch twee van 60-55 (Amsterdam II en V), vier van 55-50 (Groningen, Appiagsdam, Am sterdam I en Schotailaod). en vijf van minder dan 50 pCt. (Amsterdam IX, Haarlem, Oude Pskela, Helder en Hoogs- zand). cGsdeelteiyk draagt onverschilligheid de schuld van hst groots kieaverzuim. digs patroon een koekje opgepeuzeld, terwyi hy op de kuis van mynheer Pa tera zat. Als er tusschen mynheer Mayer »n mynheer Peters twist onistond, was dat een buitenkansje voor d® vier jongere klerken, want in dat geval behoefden ?4j nooit bang te zyn, dat hot onweer ook boven hen zou losbarsten, want myaheer Peters kon zyn patroon geducht de waar heid zeggen. Het uurtje voor koffiedrinken was voorby en de klerken namen juist hun plaats aan de lessenaars weer in, toen mynheer Paul Meyer kwam binnenstap pen, de voorkamer door, recht uit naar zyn kabinet, waar de eerste boekhouder reeds zat te werken. „Slechte zaken vandaag, Peters!" be gon mynheer Meyer tegen den boekhou der. Deze telde echter stilletjes door en keek niet op van zyn werk. Heb je het gehoord, Peters Slechte zaken vandaag, heb ik gezegd. Geen cent te verdienen op de beurs, De Belgische diamantsiy- pers worden dageiyks onbeschaamder in hnnne eischen en met de Australischs steenen wil het niet. Daar komt de zwendelary by foei, san goede spe culatie is tegenwoordig niet uit te voeren." Maar daarnaast Is er toch ook nog een tweede schuldige. En die schuldige is weder ds sisoh de helft -f- 1. Er zyn tal van districten waar eene party of (zooals thans in den regel hst geval is) een psrtygrospeering zoo overwegend sterk is, dat aan den uitslag der stemming niet behoeft gotwyftld te worden. En die toestand werkt op tweeërlei wyze hot kieaverzulm in de hand. Van do minderheid biy vsn veis kiezers thuis uit moedeloosheid, van de meerderheid velen uit zorgeloosheid". „Ook hst aantal klevers per district heeft iets te zeggen. Welks eens ong-3- ïykbeid I Eecsrzyds districten met mier dan 9000 (Ylaardlogsn, Amsterdam V, Dokkum, Schoterland, Gouda, Snesk, Franeker), j j zelfs meer dan 10,000 kie zers (Losuwarden, Amsterdam IX En schedé!; en anderzijds districten met minder dan 8000 (Hoogezand, Staenwyk, Amsterdam H, Kampen, Daifasn, Mar kelo, Tfeoler), ja één zs'ifs (Zwartsluis) met nauweiyks 1500 kiezers. Iq dit laatste district heeft een groep van 770 kiszera dsn uitslag in banderMaar wat beteekent nu zulk eon groep in de distric ten van moer dan 10,000 I In Amsterdam II is eik® stem minstens 2/1500 vsn se meerderheid eu sen Amsterdammer dis in district IX woont heeft met zyn stern s'echis 1/5425 san de meerderheid in handen. De eerste stem werpt dus ruim 3'/s maal zooveel gewicht in de acbasl als ds tweede. Nsmen wy hat sterkst® voorbeeld, Zwartsluis met 1534 en Enschedé mat 10965 kiezers, dan verhoudt de waarde van oen stem in elk d'ar beide districten zich ais 1/768 1/5483, dus ongeveer als 7 1. Eén stem in Zwartsluis staat gsltjk met zeven in Enschedé. Wy kunnsn dus spreken van san verkapt meervoudig stemrecht, niet, zooats elders, gebasserd op verschil in stand, bekwaamheid en vermogen, maar.... op verschil in woon plaats I Ziedaar dan waartoe dat stelsel van ds helft 1, op zichzelva reeds zoo vetwerpeiyk, bovendien nog leidt als men het toepast in districten van zoo ongv.'iyka grootte I „En dit verschil in grootte, samen vallend soms nog met 't, om straks- genoemde redenen, zoer uitesnloopend kiesverzuim, heeft ten gevolge dat da ééns candidaat valt met een stemmen- cfjfer, 3, 4, ja zelf» 10 maai grooter dan dat waarmade esn ander tot de gekozenen behoort. Zoo ook nu in Dalf- sen, Amsterdam II, Hoogszand en Zwart sluis werden persoren gekozsn met 949, 859, 832 en 703 siommsn, terwijl in Amsterdam IX, Eakhulzen, Enschedé en Den Harg candidaton mst 3085, 3316, 4366 en 7719 stemmen nog niet do beruchte „helft -f- X" kosdon feaisn. „Wanneer wy Rotterdam ea Amster dam buiten rekening laten, dan biykt hoa ia de overigs bovengenoemds distric ten, voor zoover althans de desbetreffende cyf.-ra ona bekend werdei, ds 118 ga- kozsasn by esrsta stemming op zich Dit zsggends Dam hy op zyn kantoorstoel piaat» en zag Peters aan, die stesds voortteide. „585, 89, 92 Daar kan ik niets aan doen, mynhasr Mayer." „Dat wast ik wel, oude, maar het zya toch treurige vooruitzichten." Paters gaf geen antwoord en telde hoorbaar voort 837, 839, 45 Mijnheer Hofje? werd boos. „Wil je ophouden met dat eeuwige hardop tellen. Ik heb reeds dikwyis gsnoeg gezegd, dat ik het niet verdragen kan." Juist was de geheels bladzyde opge teld, Peters legde do pen neer ea sprak „Wel mynheer wat hsbt ge my te zeg gen »Js bent wel vriendeiyk, Peters. Wil je nu naar my luisteren Doe het voort aan asjeblieft wat spoediger dan dezen keer." „Heeft u my niets anders te zeggen vroeg Paters. „Loop naar den duivel!" riep Paul Me(jer nu uit sn Petera ging wser ba daard aan zyn wark. Misnoegd stond Meyer op en wilde zyn boos humeur luchten tegen ds klerken in d« voorste vsrtrekken doch heden vareenigden 329344 stemmen, terwyi hun gazamsiyke tegencandidaten (even eens by eersta stemming) 263401 stem man verwierven. Bfjgevolgvan de 592805 kiezers die in deze districten ter stembus kwamen, zagen 329344 55.6 pet.) hun stem werking doen, en 263461 44 4 pet.) hun stem ver loren gaan. Laat nu gemiddeld in die districten 75 pet, d^r kiezers ter stem bus sfin gekomen. Dan zyn d» vsrtegea- woordigeis dier districten aangewezen door 55.6 pet, van s/4 der kiezsra, dus door slechts 41.7 pet. van het totaal- cyf8r der kiezers. Terecht is gszegd dat het mssrdarhsids-steisel eigenlijk juist leidt tot de Ueerschappy osoer minder heid I» Beschuldiging van onze regeering, Ia ds „Times" komt een ingezonden stuk voor van dsn hssr R. Mlllman M-ck?,y, over da door dan afgevaardigde Hanrsiksr Haaton ganlte beschuldiging van „oumeESchelijkbeid" tegeD daNedsr- ïacdacbo regeering, naar aanleiding der gebeurtenissen in Sumst-s. Da heer MU1- maun Mackay wyst er op dat die be schuldiging in Engeland alleen is opge mtrkt door tien psrsoon die haar uitte had esn ander dan H-snniksr Hoaton er over gavchrevsa, dart zou da beschuldi ging onopgemerkt zyn voorbijgegaan. Nu geloot ik, zegt de hsir Mackay, dat leder onbevooroordeeld Eoge'.schman den brief van den hssr Heaton b;aeh„uwen zal als een noodslcoze beleediying van een bevriends natie ea als een ongegronde blaam geworpen op den Nederiandschen militairen direst, Ds schrijver weerlegt dan de beschul digingen van den heer Henniker Haaton, die naar hy meent van denzslfdea aard zyn ais dis welke tydans den Zuid Afrikaauschen oorlog tegen Eogslaud werden geuit. Dat sommige personen voordeel trek ken uit een toestand van oorlog is niet meer dan natuurifjk, maar te bewaren, dat de Britsche of ds Nsderiandscho re geering onder verschillends m'niatariên, nu eens liberale, dan conservatieve, een langen en kostbaren oorlog zou voorzetten ten gerieve van die porsoasn verraadt onkunde sn zwartgalligheid. De schryver zit dan dsn toestand uiteenhfj wgst er op, dat de laatste pretendent-sultan zön ondaiwerping heeft aangeboden en sea jsariykach pensioen van de Rsgsering ontvangt, onder wier toezicht hy staat; en dat de voornaam ste leiders van dsn opstand zich onder worpen hsbben en gezameniyk werken tot horstel van orde an rust. Hy herin- asrt ook, dat de Nederlanders thans groote moeiiykheden hebban te overwin nen, om és uiteengslegea punten van den tegenstand te bereiken en de gue rilla te onderdrukken, De omstandig heden, die tot hot. dooden van vrouwen ea kinderen leidden, zgo een gsvd^ van het uitzenden oanei „missie", gsiyk men het in ons land zon noemen, i. a, w. zouden zy vry loopen van hetgsen hun was toegedacht. Voor het huia hield juist een fraai rytuig stil en dit trok de opmerkzaam heid vim den patroon. „Van wien is dat rytuig," vroeg hy aan dan klerk, die hst dichtst in zyn rrabyhaid stond. „Dat is de equipage van den handels- raad Waldmann," antwoordde de gevraag de. „De heer, die uit het rytuig stapt, is de halfbroeder van den handelsraad. Hebt u nog niet van die geschiedenis gehoord, mynheer." Op hetzslfda oogenblik werd er op de deur geklopt en oen seconde later trad Arthur White binnen, die na een beleefde bulging, door mynheer M»yer naar een afzonderiyk kantoorvertrek werd geleid. „Ik ben geheel tot uw order, myn heer. Waarmee kan ik u dienen?" sprak Meyer vleiend, terwijl hy den he8r White een stoel aanbood. „Ik heb een groote order," sprak de Amerikaan op hoogen toon. „Ik weet niet of u my kent? Ik ben de broeder van den handelsraad Waldmaun, die u zeker niet onbekend zal zyn." De diamanthandelaar maakte een diepe buiging. «Ik heb nog niet de eer en het een expeditie om de onbekende Gajoe- landen te verkennen. „Het doel der expeditie is met goed ge volg bereikt. Alvorens een dorp of sterkte aan te vallen, werd behooriyk kennis gegeven en aan vrouwen en kinderen ruimschoots gelegenheid verschaft te ver trekken, maar wegens den onbeschasf- den en wilden aard der inlanders, zoo vrouwen als mannen, weigerden zy van die gelegenheid gebruik te maken, zy verborgen zich opzetteiyk achter de vrou - wen en kinderen, die een levende bar ricade vormden, van waar zy voortdu rend op de Nederlanders schoten. „Misschien wil de brlsfjcbryver", zegt de hser Mscksy, „oes wel inlichten wat hjj ïou dosa ia dj plaa's vats oen com mandant, die zyn expeditie onder vuur ziet van een vyand, die zich dus be schermde. Hy zou natuuriyk beslissen moeten over twee keuzen -> hetzfj terug trekken, hatzy htt risico aanvaarden beschuldigd te worden van „grove on- menschelijkheid*. Indien de theorie van den heer Hen niker Heaton wordt aangenomen, besluit de heer Mackpy, dan wordt oorlog één voudig onmogelijk, daar elke verdedi gende troepenmacht zich door esn haag van vrouwen en kinderen zou kunnen omringen en daardoor het vuren van een aanvaller zou kunnen beletten. Mr. N. Fierasn over vrijhandel. Te Cambridge wordt thans de jaar vergadering van het bekende invloedrijke genootschap „The Britlsch Association" gehouden. De verhandelingen zyn dit jaar vooral merkwaardig, omdat de door Chamberlain opgeworpen vraag: «vrij handel of protectie" breedvoerig ter sprake kwam. Aan de discussies wordt door verschillende buiteclandache staats lieden en geleerden deelgenomen. Ia sectie F (economische wetenschappen en statistiek) spraken o. m. Yves Guyot uit Fraukryk, professor W. Lotz uit Müochen en Dietzel uit Bonn, en onze landgenojt mr. N. G. Piarson. De Nederlandsche oud minister van financiën gaf een interessants uiteen zetting van Nederland'» positie als vryhandelsLaat. Verder besprak mr. Pier- son, aan de hand der geschiedenis van Europa gedurende de laatste kwarteeuw, de voor- en nadoelen van bescherming in het algemeen. Postqultanties. Door den dir.-generaal ia bepaald, dat ingeval by de invordering van q ïitsntlën, da schuldenaar niet thuis wordt getroffen en geen huisgenooten aanwezig zyn om hem nopens den aard der quitantles ln te lichten, zal de beambte met de lui vordering belast, voortaan een kennis geving achterlaten, welke de noodige gegevens omtrent de kwitantie bevat. Het dag. bestuur van den anti-soc. genoegen gehad, maar het zal my veel genoegen doen, als ik u van dienst mag zya." Arthur White zag mynheer Meyer met esn besehermend lachje aan en vervolg de: «Ik kom eens spreken over den aankoop van een sieraad, dat voor myn bruid bestemd la." „Ah zooi dus diamanten en paarlen „Ik ben nog al kieskeurig," ging de Amerikaan voort. „Mfjn broeder heeft u aanbevolen, als geschikt om Iets fraais te leveren." Meyer gevoelde zich gevleid en ant woordde met de meeste voorkomendheid „Ik zal my o uiterste best doen, myn, heer." „Welnu ik wenschte myn bruid een halsketting te schenken, getooid met diamanten van het zuiverete water. Het is zeker moeiiyk iets nieuws te bedenken voor de verwende dochter van myn broeder en ik wilde het nu beproeven, daar het by my niet op de kosten aan komt „Ik zal al het mogelijke doen om uw tevredenheid te verwerven, mynheer White," antwoordde Meyer met een nieuwe buiging. (Wordt **volqd,.\

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1904 | | pagina 1