Maandag
22 Augustus.
hi Éde! tegen coêpeietie.
42e Jaargang.
1904.
EEUlXiLETOit.
Binneolandsche berichten
Gemeentebestuur.
brandweer.
O. TÖ'
VlISSIMSCHE COURAXT
Prijs per drie maanden f 3 30. Franco per post 1.50.
Afzonde/lijka nummers 5 cent. M !n abonneert zich bij alle B-)ek-
hande laren, Postdirecteuren of re (htstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt, I. 187.
Ut
ADYERTRNTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor ëfeeo regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf vim driernaaplaatsing Viraelfde
ftdvertentie wordt de prijs sleohts tweemaal berekend. Groote letten
tn cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepliooniiumtner 10.
Abonminents-Advertentiën op zeer vwordeelije voorwaarden.
ieproeving der bran d spuiten.
Da OppMbrandmeaster t» VIIssiBgen
brengt ter kennis van het personeel
,j jo brandweer alhier
dat een beproeving der spuiten, be
paald btl art. 439 der algemeen® veror-
dsaiog van politie, zal plaats hebben op
Hiariag 39 Augustus 1904, des namié-
i ttn B uur, op de WQnbei'gseha
e, van de spuiten C. en D. en op
Donderdag 1 September d. a. v., op 't
jjlHe uur op den NieuwenöQk, van de
spuiten A en B
dat ztJ zich tot dat einde op ds voor
lien bestemde dagen, telkens des namid
dag ten 4.45 uur, zullen moeten b®-
alnden aan hunne respectieve brand-
spulthuizeu
sn dat bQ ongunstige weersgesteldheid
op dl» dager, des namiddags tusscben
S en 4 uur, een roode vlag van den
toren zal worden uitgestoken ten teeken
dat de beproeving tot den volgenden
lag en 't zeltde uur zijn ui'gesteld.
Vliasingen, den 20 Augustus 1904.
De Opperbrandmeester voornoen d,
D. KRÜG.
i.
Zooals men weet vto-dt foor den
middenstand, wier be'aogen dcor het
mlddeDstandscongres meer op den voor-
grosd treden, veelal arQi gevoerd tegen
da ccöperatie.
De coöperatie, de samenwerking van
- In don regel en in hoofdzaak
kleine lieden, om door gameenscbappe-
lijken inleg zich beter en goedkoopsr de
behotften van het dagelQksch leven te
ïtuchaff»n, la door den middenstand,
voornamelijk door de winkeliers, altQd
bestreden. Van iets nieuws is dus in het
geheel geen sprake.
Tot dusver trachtte men in dien strQd
zich van wapenen te bedienen, die, be
balve dat ze veel te stomp waren om
votdsn toe te brengen, roms var. zeer
zonderling allooi waren. Msn wilds t.v.
liver; neiera boycotten msn wilde de
wet dis de coöperatie regelt, intrekken
die instellingen dus wear buiten de
wet stellenmen wilde de leden der
vereenlgiagea weren uit ambten en be-
ilngeu, enz. Van da inteieuse quali-
tót dezer middelen zal men wel vrij
algemeen overtuigd zijn.
Dat de c Operatie bestrijding vindt
VrtJ bewerkt door M. J. K.
25.)
Ds brief luidde
Hooggeboren Heer 1
Müns dochter Eugenie verzocht mQ,
1 mede te deelsm, dat zQ, na rtipe over
brug, voor baar eigen welzijn en het
"ws noodig acht geene overijlds slap te
toon, die moeislQk ongodsan zou kunnen
Smaakt worden, ZQ verzoekt u daarom
baat te ontslaan van haar in overijling
Wesven jawoord, waarnit rechtstreeks
"'St bot ophouden van alle liefdesfee
trekking tusBcben u en haar.
Met oprechte hoogachting blijk ik,
De geheime handdsraad,
Waldmann.
■lat la schandelijk I" riep d« gravin
van de zijde dor neringdoenden, ia na
tuurlijk wsl te verklaren, Even natuur
lijk is fcet dat zij, dia kans zien om
van de voordcelen der er O peratie te
profiteeren, zich door die bestrijding niet
laten weerhouden van toetreding.
Tegen hst denkbeeld dar ccöperatie is
dan ook stellig niets in te brengen. Het
ongeoorloofde ervan wordt, voor zoover
ons bekend is, door niemand beweerd.
®e bezwaren ervan zij a van practischen
aard. W(J nemen tot voorbeeld de cc Ope
ratieve winkelversecigingen, omdat deze
soort bij ons te lande het meeat voor
komt en van den aanvang af h6t meest
gezocht was. Zonder veel risico te loopen
en met betrekkelijk weinig moeite, kon
men door dezen vorm van samenwer
king, de koeten van inkoop en debiet
tot een minimum reduceeren. De groot
handel was er door gebaat, omdat de
ccöperatie weinig gevaar oplevert voor
wanbetaling. Later kwam hetverkoopen
aan niet-ieden in zwang waardoor de
vereeniging eens gewone en natuurlijk
eens vrij krachtige concurrentie werd.
Het is niet te ontkennen dat de ge
wone nering hieronder moest lijden, ook
in verband met het feit, dat de groot
handel in latersn tijd begon te trachten
zich direct met de verbruikers in ver
binding te ateliers. Dit is een bedreiging
voor den middenstand en men hoeft
zelfs beweerd dat de reden voor zijn
bestaan ophoudt, waar men tot de bron
zelf kan gaan. Niet het te niet gaan
van eenige winkels, staat hier op het
spel, zegt men, maar de middenstand
zelf zou wel eens ten doode kunnen
zijn opgeschreven en een onmisbare
schakel uit het nationaal geheel zou daar
door wegvallen.
Men erkends trouwens dat de midden
stand, speciaal naring en ambacht, niet
vlekkeloos zijn of waren. Men heeft, bij
weinig omzet, te groote winst willen
behalen. Men heeft elkander da oogan
willen uitsteken door praal en pracht.
De beste waar werd lang niet altijd ge
leverd. De middelen waardoor man het
mindere publiek aan zich verbond, kon
den den toets der kritiek niet altijd
doorstaan.
Ea nu het middel 7 De coöperatie al
leen, zegt msn, ia ie. slaat aan de coöpe
ratie het hoofd te bieden. Aan misstan
den meet in ie eerste plaats een einde
worden gemaakt, en dan moeten de
kleine bedrijven, door zelf te ccöparaaren,
kapitaal te vormen, in het groot in te
slaan, zalf aan de koopers het gemak en
voordeel dar ccöpsratieva winkels bieden.
uit. „O, die nietswaardige kokette 1 Och
mijn arms Richard, mijn arms zoon Is
Z(J snelde naar ds deur van hat zij
vertrek, ea kiopte aan. .Richard, ik bid
je, doe open ik ben het, je moeder,"
riep zij vleiend, maar z(j hoords nists
dan een zacht, kermend geween. Het
duurde vrQ lang eer de deur open ging
en zij haar zoon weer zag. Deze had
nu ook den brief van Eugenie gelezen.
Wei was haar brief anders opgesteld dan
het kooptransbrisfje van haar vader, doch
de inhoud kwam op hetzelfde neer.
Eugenie schreef, dat 20 ouder den drang
van omstandigheden haar gegeven woord
ontrouw moest worden. ZQ wist dat z(J
haar ontrouw zou moeten betalen met
haar eigen levensgeluk, maar God alleen
wist, dat z0 niet anders handelen kon.
Zij hoopte, dat Richard niet boos op baar
zou z0n, maar haar vergiffenis zou scben
ken, voor hst leed dat z0 hem aandeed.
Z0 gevoelde zich zelve ongelukkig en
hoopte, dat do dood baar spoedig zou
verlossen. Mst duizend innige wenschen
voor het welvaren van den teergeliefden
minnaar besloot z0 haar brief, Ri
chard begreep er niets van, zoo iets was
hem een raadsel.
HQ reikte zQn moeder den brief over,
Reeds sen achttal jaren geleden werd
dit denkbeeld aan de hand gedaan, en
dat hef sedert dien tQd niet losgelaten
is, bleek nog dezer dagen uit het pread
vies van den heer C. M. M, van den
Berg, uitgebracht aan het jongste con
gres voor den middenstand. Het denk
beeld is caarbQ aan esne opzettelijks be
spreking onderworpen.
Daarbij komt de heer van den Berg
tot de conclusie, dat alleen een eerlQke
mededinging naar de gunst van het
koopkrachtig publiek in staat is, niet om
de ccöperatie ten onder te brengen, maar
deze eenvoudig overbodig te maken.
SchrQver verdeelt de coöperatie in een
particuliere- en een winkeliersccöperatie.
De particuliere is die welk» tot nog toe
bestond en die bQ overbodig wil maken
door de andere, die hQ voorstelt als de
ccöperatie der toekomst.
Het is onzen lezers bekend, dat ook
wQ zeer veel heil zien in een gezonden
en krachtiger; middenstand.
Is de middenklasse voortgekomen of
afgedaald uit ds groote fortuinen Slechts
voor een klein deel. De middenklasse is
voortgekomen uit lagere lagen, uit de
felasa-ï dar maatscbappelQk armen, di® wel
niets bezaten, maar vssl zedelQke kracht
en energie hadden. Deze wisten z;ch op
te wei ken tot een hooger pail van wel-
stand. ZQ wisten zich staan f® te houden
in den strQd tegen ds overheeraehends
klasse. Later wisten zQ zich zoowel op
maatschappalQk als op staalkundig ge
bied rechten en voorrechten is verzeke
ren en namen langzamerhand eane vasts
en duurzame stelling in. Het is deze
stelling, die tog In onzen IQd de mid
denklasse de functie doet vervullen van
de as van het maatschappelQk raderwerk.
Het was een zware stiQd, die de mid
denstand in vroegere eeuwen tegen de
overhaerschende klasse te strijden had.
Deze kende alleen afhankslQke en be
hoeftigs wazeDS beneden zich. Op andere
wijze is die sfiQd in onzen tQd ook weer
ontstaan. Ds groots kapitalen beproeven,
met de hulpmiddelen van den nieuweren
101, zich meester te maken van steeds
grootst overmacht.
Eïsnwel, die te veel wi! bewQzen,
bswQst niets. Men heeft het in verband
met hst bovenstaande willen voorstellen,
alsof de val der kleins winkelneringen
door de coöperatie dezelfde geschiedenis
is ais die van de diligence sn de spoor-
wegmaatsehappQ, weike laatste de eerste
zou hebben inges'okt. Dit schQnt ons
evne dwa'ing toe. De verbeterde, ver
sneld® en goeikoopere communicatie
mat ds woorden „Daar, lees 1* On-
middeïlQk daarop kleedde hQ zich aan om
uit ts gaan en vertrok met, ds woorden
„Ik moet zekerheid hebben. Er mast iets
gebeurd zijn, maar Eugenie is mQ reken
schap schuldig."
Met haastige schreden begaf hQ zich
naar het paleis van den handsieraad,
Eea uur later keerde hQ echter nog veel
meer terneergeslagen bQ zQne moeder
terug.
„Wel, hoe is het 7* vroeg zQn mama
bezorgd.
De jonkman lachte luid, als een
waanzinnige. „ZQ heeft mQ niet eens te
woord willen staan. Ik moest als een
bedelaar aan de deur blQven staan. ZQ
liet mQ zeggen, dat zQ mQ nooit weer
zien wilde en och, och, ik heb haar
toch zoo lief gehad.*
„Vloek over haar kreet de oude
dame, mat de gebalde vuist dreigend.
De jonkman legde zijn hand op haar
mond.
„Neen, mama, neen, vloek haar niet,*
fluisterde bQ. „Het is niet mogelQk, dat
dit alles waarheid is Ik moet baar
zien, ik moet baar spreken ik ga-
voel dat ik zonder haar niet leven kan.
O, mosder 1 Ik zou krankzinnig worden,
heelt behoeften en gelegenheden doen
ontstaan, waar ze voorheen niet beston
den. De verandering was dan ook maar
alleen tQdelQk en plaatselQk en trof al
leen degenen dh wel het getQ zagen
verloopen, maar dc bakens niet wisten
te verzetten. Zeker, de diligence is er
niet meerdoch, naast den spoorweg,
zQo. er tal van nieuwe kleiner» midde
len ontslaan, waarvan, toen de diligence
nog reed, niemand droomde.
Koninklijk bezoek aan Noord-Brabant.
Gisteren was 't prachtig weer, heel
wat beter dan Donderdag.
De Bosschenaren beschouwen dezen
dag van het concou-a bippique, vaandel-
optocht en lichtsioet a's de clou hunner
feesten. Alle treinen brengen dan ook
feestgangers san, die de straten vullen
om het KoninkIQk echtpaar te zien op
zQn tochten door de stad, tot het bezoek
aan verschillende instellingen, ongeveer
dezelfde als die in 1895 door ds Koningin
met haar Moeder werden bezocht.
Oor kwart to r tien werd de katbe-
dtsal St. Jan bezocht, waar de Hocge
B'zotkers outvangen werden door Mgr.
W. van de Ven, bisschop var- Dm Bosch,
omringd door de Bossche gsestelQkheid.
Op hoog bevel van den bisschop droeg
dit bezoek een atre g Intiem karakter
de nors werd daar niet toegelaten.
Tusscben dichts rQen van juichende
Brabanters door, trok de stoet nu naar
de R. K. Kweekschool „Marienburg",
waar het Kon. echtpaar ontvangen werd
door den rector Veraterron sn het hoofd
bestuur der congregatie, rector v. d. Kant,
het onderwQzend personeel en de leer
lingsn der kweekschool. De n è'e su;é
rieure verwelkomde hier de booge fee
zoekers; in de ka;.el stonden op twes
rQen de overige zusters van beide huizen
„Marienburg" en „Postelstraat*.
Het koor van 40 zusters hief den
lofzang „Laudato dominium omnes gen-
tea* aan, waarna de fees!zang werd in
grzet, en een der jongste zusters de
Koningin in een gedicht met mooien
klank toesprak, daaria vertolkende deze
gedachte, dat het kloosterkleed wel de
wereld, deed vergeten, met haar vreugd
«n leed, maar dat het de oude liefde
voor O.anjs meegenomen hsefc ais erf-
ecbat. Nadat een zegenbede was toege
zongen, bezichtigde het Kon. echtpaar de
studiezalen, en namen, na een album
sis sou venir aanvaard te hebben hartelQk
afscheid.
Het laatste bezoek gold de „Illustre
lieve vrouwen-broederschap" ook „Zwa
csnbroeders" genoemd, die het ideaal
nastreeft, broederschap en eenheid te be
vorderen onder de belQders van het ka
tholicisme en het protestantisme, door
als Ik haar moest missen/' schreide hQ
en viel zQn moeder om den hals. „Ik
heb haar zoo lief ik kan mQ geen
geluk meer denker, zonder haar. En zoo
waar Gad leeft, zQ mag met mQn hart
niet spelen, zij mag haar eeden en be
lof ten nist luchthartig verbleken
zij zal en moet de mQne z0n."
„MQn arme Richard 1" troostte de gra
vin diep geroerd,
Herhaalde malen ging Richard nog naar
het paleis van den handelaraad, waar hQ
zoovele gelukkige uren had doorgebracht.
Hst gelukte hem echter niet Eugenie te
spreken. Zelfs had hQ de kamenier van
Eugenie willen omkoopen, maar zonder
goed gevolg.
Op zQn aanhoudend smeeken, was het
meisje met een boodschap van hem naar
Eugenie gegaan. Spoedig was zQ echter
teruggekeerd met het antwoord „Mejuf
frouw Eugenie laat u verzoeken niet
langer aan t* dringen en haar verder
laad ie besparen. ZQ kan u niet spreken
voordat zQ zelve weder tot kalmte is
gekomen."
„MQn God I" riep de jonge officier uit,
„zij denkt alleen aan zich zelve.
Laat zQ ook eens aan mQ denken, dia
zooveel te lQden heb door hetgeen zQ
samen zich te wQden aan werken van
chriet. barmhartigheid. Willem deZwQger
en Willem II en III behoorden onder de
Zwanenbroedera en ook het KoolnklQk
echtpaar verscheen voor het eerst ln die
qualltelt in de broederschap, dragend het
Insigne dat een voorstelling geeft van
de kernipreuk der broederschap „Slcut
iiltum inter spinas." Ook dit bezoek werd
intiem gehouden.
Een eigenaardigste hulde, tevsta de
meest typisch Brabantsche, wai die,
welke te half twaalf voor het Gouverne-
mentahotel gebracht werd door vieren-
vQftig boogschuttersgilden en drieëntwin
tig harmonie- en fanfarecorpsen uitganach
Noord-Brabant. M-n waande zich ver
plaatst ln de middeleeuwen. Hst aarligste
was wei het zwaaien van de artistiek
geboiduurde vaandels, dia de in allerlei
middelteuwsche costuuma met steken
en pluimhoeden uitgedoste vaandrigs
boven hun hooffen rond hun lichaam
en tusschen de beenen door lieten zwaaien
met allerlei koddige wendingen, naar
ouden trant. Het KoninklQk echtpaar
amuseerde zich koatslQk met dit eenig
schouwepel, dat een stuk Brabantsche
historie mag genoemd worden. De vaan
drigs van „St. JoiagiUe" uit Gimert en
„St. Barbarst uit OiatarwQk werdtn bQ
de Konicgin ontboden en mochten, even
als de president van „Bosch'belang*, dat
deze aubade organiseerde, jhr. mr. v.
Basse van Vaielt, den hartelQken dank
van de Koningin in ontvangst nemen.
Ben kleine herinnering,
De „N. Arnh. Ot.", melding makende
van de verontwaardiging in de organen
der rechtsrzQde naar aanleiding van het
voorgevallene in de O verQselsche Staten,
zegt de gemoederen dier redacties tot
rust te kunnen brengen door een kleine
herinnering, waaruit blQken zal, dat de
O verQselsche vrijzinnigen slechts van
verre het voorbeeld volgden hun gegeven
door de „chrlafelQke" Statenleden van
Gelderland.
„Van verre zoo schrQft de „Arn-
hemsche" omdat de laatsten handel
den in beslisten strQd met da wet, terwQl
de O verQselsche demonstratie bleef bianen
de perken der wettelQke bepalingen.
„Tjên ds Gilderscha Sraten in een
phase verkeerden als waarin thans de
OverQaelsche zich bevinden, nl. ongeveer
op het doode punt, was de rechterzQde
volstrekt niet afkeerig van politieke
strijdmiddelen van dezelfde soort als
welke zQ nu bQ dg linkerzQde voorgeeft
sterk af t® keuren.
„Men herleze de notulen van ds ver
gadering der Statea van 12 Juli 1887.
Aan da orde was de verkiezing van een
lid van de Eerste Kamer. De heer Goenen,
liberaal afgevaardigde, trad af. Er werdea
57 stembriefjes ingeleverd. 29 stemmen
werden uitgebracht op den heer Goenen
28 stemmen waren niet ingevuld.
„Aangezien de vergadering van ds
Staten van Gelderland uit 62 leden ba-
mjj aandoet. O, lk smeek u, breng mQ
bQ haar 1»
Maar de kamenier bleef standvastig
en was door een groote som gelds zelfs
niet te bewegen. „Ik mag het niet doen,"
zei ze, „het zou de dood van mQne
meesteres zQn. Wees barmhartig en zie
van uw voornemen af."
Met een zucht kserde de officier zich
om en verliet het huis, zonder Eugenie
gezien te hebben. Als een slaapwandelaar
iiep hQ de straten door, hQ bemerkte
niet, dat het reeds nacht was geworden
en de sneeuw hem ln het aangezicht
woei. ZQn hart scheen dood, hQ gevoelde
iets ledigs, dat niet te beschrQven is,
alles scheen hem koud als het graf. Een
ding gevoelde hijhQ zou krankzinnig
worden, als de toestand zoo motst blQven.
Er waren slechts weinige weken ver
loopen, sedert de komst van Arthur
White, of daar werd druk over geepro-
ksn in de kringen, waarin Waldmann
verkeerde. Niemand mocht den handelt-
raat goed lQden, wagens zQn hoogmoed,
men boog voor hem, omdat hQ darQk-
ete en machtigste man van Ham'org
Was. Wordt wrvofycf.j
