Zaterdag o. iy». 42e Jaargang. 1904. 20 Augustus. iinnenlandsshe hericMen FEUILLETON. I nmixmhe coukant Prijs per drie maanden 1.80, Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. M ;n abonneert ;aeh bij a[te Bier handelaren, Bostdireeteuren of re ihtstreeks bij den Uitgever F. VAN DE VELDE Jr.. Kleine Ma) kt, I. 187. ADVERTENTIËN: van 14 regefe ƒ0.40. Voor e hea regeï meer 10 cent. Bij directe opgaaf vi in driemaaplaatsing r-tizelfde fidvertentie wordt de prijs slechts (weeiaaal berekend. Grot-te letters «n eliehé's naar plaatsruimte. Verschijnt dageïflks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen. Telephoonnummer 10. Abonnements-Advertentiën op zeer foordeel it e voorwaarden. Da opening dor Staton-Generaal. Men leest in da Haagsehe kroniek der ,11. 0ron. Ct.« Da KsnwropenïBg z-al dit jaar iets bljzoHta zgn; hst h thans uitgemaakt, jat H. M. d® Koningin door den Prins j6t Nederlanden vergezeld, ea niet oc- WsarschünlÖk ook in tegenwoordigheid uw H. M. de Koningin-Moeder, de nieawa zitting van de Staten- Generaal zal opa- j» in de gerestaureerde ridderzaal op M Binnenhof. Men is er zóóver maa wrorierd, dat de plechtigheid er zal kunnen plaal» vinden. E'.ntótjk is mea 't omtrent de plaat- ilBg van den troon, aan sen van d» zjjien der gtoote z»sl oena geworden. B la nu aan de afwerking van dsn troon IsegonnsB, de msuhileericg en da plant ing van de gekleurds vensters zijn ter hand genomen en in 't begin van Sep- timber hoopt men gereed te zya met je zaal voor vsreenigds zitiicg. De aangrenzends* lokalen, Lacrisee» en rol- zsIsd, zullen pas laier voltooid en voor je vereenlgda vergadering der Scaten- Becsraal bestemd worden. Be opening van den Nieuwen Maag mend. Ce 18a Augustus 1904 zal zoowel in je gedenkboeken van de aloude fcontier- itad Hsuaden ais In de waterstaatkundige jtschiedinis on-zes lands voor immer een gedenkwaardige datum blijven. Thans 13 jsar geleden ia den rampsposdigen winter van 1861, toen een groot gedeelte rau Gelderland door overatroomiüg werd geteisterd - bracht Koning Willem UI op zjjn tocht naar de zwaar beproefde streken een bezoek aan Heusdsn en gisteren ontving Heusden ssn bezoek van H. M, onze g-.ësrbiediide sa geliefds KoniDgin Wilheimina, om, vergezeld van Z, K, H. den Prins der Nederlanden, den Nieuwen Maasmond plechtig te openen en op dsn afsluitdam te Andel esn ge denknaald te onthullen, die aan het nageslacht in hsrinnerlrg zal brengen warneer da nchtidlng van Maas en Waai tot stand kwam. Eeuwen reeds ward gepeinsd over het vraagstuk cm de rivier do Mass weder inbare vroegere bedding terug te bren gen, Tal van plannen wsrdem ontworpen, bestreden en weder losgelaten. 26 Jan. 83 verscheen de wet toi verlegging ran je uitmonding der rivier de Maas «MelSk in het .Staatsblad", gscontra- neerd door minister De Klerck «n thans had onder hat brstuur van minister Da rez Oy-ns ie leng vsrwschte opening plaats. Hst anders zoo stills Hsusd&n bood gisteren ochtend een esnig schouwspel i. Duizenden bij duizenden waren, en tte het regenachtigs weder, van Vifj bewerkt door M. J. K. 24.) »0f,« vroeg Eugenie bevend. »0f hst ga zoo het wil. Maar ik bi- zwser je, ik overleef dsn val van raijn 'iula niet." Etu lange poos hoorde men niets dan l8,< gekerm van Eugenie, maar eindelijk ""h zï de handen voor het gezicht wag zei,Het is goed, ik zal. my naar ïw wil schikken." Meteen verlicht hart sprong.Waldmann °P om haar te omhelzen, maar zy weer- h hsm af. .Neon, ness, geen toonsel- '«tooningen 1 De recht® lisfde tusschen 'aier on kind heeft tusschert ons nooit Jêstaan. De eerste maal, dat ik een man 'Mn, dwingt gij mfj van ham af te welnu m(jn droom van heinde en verre samengestroomd om H. M da Koningin en haren Konink'.ykea Gomaal te zien en te begroeten. Ds gansche stad was In bloemen- en vlaggen- tooi. Alléén aan hst fraai» gladhuls w«Sen uitwendig geene versieringen aan gebracht, omdat men ds schoonheid der lijnen van dit kunststuk niet wilde ba- nadtelen. Om kwart voor twaalven arriveerden H. M. de Koningin on Z.K. H, do Prins dar Nodsrlanden met gavolg ea verge- d van den hser commissaris der Koningin in Noord-Brabait per rijtuig uit 's Hartogenbosch aan de Oud-Heus- densche poort. H. M, was gekleed in een blauw zpan costuum, de P.ins in admi raals-uniform. Esrss werd de burgemees ter van H-suaden, de heer P. L. Honcoop aan da Hooge Gasten voorgesteld. Esn zoontje van den wethouder, den heer Verhoevtn, bood een bouquet aan. Be fanfare der H. Famliie en de harmonie ifüij Eendracht" speelden het Nederland- scha «n het Heckles fcu-gsche Volkslied. Da atoet bsgaf zich vervolgens naar het Stadhuis, waar burgemeester Honcoop de volgende aanspraak tot de Hooge bi zoekers richtte Mevrouw Groot is da dag, verheven hst oogen- blik, waarop de ingezetenen dezer ge meente hst onuitsprekelijk voorrecht mogen genieten, Uwe Msj-istsit, vergezeld van Hoogstderzalver Gemaal, Z, K. H, den Prins dar Neerlanden, in hun mid den te zien. Mogen de pooiers gemeenten van ons Vaderland met meer grond verwachten, hetzjj vroeg of laat met esn bezoek van Uwe Majesteit en Uwe Kon. Hoogh. te worden vereerd, sens k'sine plaat» als de onze had nimmer op zoo hooge gunst kunnen rekenen. De omstandigheden zijn ons evenwel in bijzondere mate gunstig geweest. Het groots en grootsche werk der ver legging van den Maasmond, dat beden door Uwa Majesteit plechtig zal worden geopend, is immer» de onmiddellijke aanleiding tot dit Vorstelijk bezoek. Eu met de geschiedenis van dit zoo hoogst belangrijk werk, een werk, dat de van ouds bekende glorie van den Nader- landschen Waterstaat In nog helderder licht plaatst, met deze gejehiedsnis is het stedeke Heusdsn op eigenaardige wftze verbonden. Ik ga Mar In mijns gedachten terug tot den baugen winter van de jaren 1860 op 1861, toen onze erfvijand, bat water, in machtige golven da Waal dijken deed bezwijken en een noodlottige doorbraak jammer en ellende bracht over de Bommelerwaard. Hiusdea was in die dagen het toevluchtsoord voor vole oa- gslukkigsn, dia have en goed hadden verloren, en in onze plaats onderkomen, hulp en steun zochten ®n vonden in hun droevigen toestand, in hun ngpasjd ge brek Heusdsn genoot ook toen de oer van een koninklijk bezoek, zQ het onder gansch andere omstaEdighedsu. liefde en geluk zal dood zfja maar noem m8 nooit waer uw dochter, ver lang nooit wear lots van mij. Ik zal uw vijandin zya, Ik zal u haten on verachten on oenmaal zult go u varantwoordea moetan, hstgsen ge aan my mis Zt) kon nist vorder spre ken maar wankelde schreiende de kamer uit. Waidmann keek zijn dochter tast sec verlegen lachje na. .Grillen,zei hij tot zlchzelven. .Zoo'n verwend kind heeft grillen, Als hst wezenlijk tot hongerlij den kwam, zou z0 ds eorste wezen, om het mfl te verwijten." Mst deze woorden bracht hjj zijn geweten tot zwijgen en zette zich aan de schrijftafel, om den graaf voa Löwenberg to berichten, dat de liefdesbetrekking tusichen Eugenis en hem werd afgebroken. Deu volgenden dag werd Eugenia ver loofd met Arthur White. HOOFDSTUK VIII. Tegen ztlu gswoonto was Biehsrd von Löwesberg in de laatst» weken verstrooid ais weinig spraakzaam tegsn.zQn mama. Hij was w«l niet onvriendelijk, maar de oude dams begreep zeer goed, waar hsm de schoen wrong en wist geen raad, om De traditia der O.anje'a getrouw, stak Uwer Majaateit Koninkiyksn Vader Z. M. Willem de Darde aanstonds de reddendo hand toe aan dan door de rsmp gotrcffsn svsnmenseh en wist door Hoogstdezelfe psrsooDiyke verschyning te midden der watersnoodliJdiindsn alhier op 26 Januari X861, moed en troost in te boezemen. Ds herinnering aan dit treurig fait van vóór 40 jaren feledan knoopt zich onwillekeurig vast aan de hsugeijjka gebeurtenis van hedeu. Dank z(j de wet van 23 Januari 1883, tot verlegging vsn den Maasmond, sene wet onder het zegenrijk bestuur van Uwer Majesteit» Koninklijken vader tot atar.d gekomen en onder Uwer Msjesteits tegenwoordige regeerisg tot volledige uitvoering gebracht, zjja waterrampen als vroeger telkon jare ts duchten warsn, niet niesr te verwachten. Aan dit griukkig voorultzicbt- danken de gezetenan dezsr gemseote het onschat bare voorrecht Uwe Majesteit en Hoogst- derzslver Gsmaai, Z K. H. dea Prins der Nederlanden, alhier te mogen be groeten. Ik maak mQ dan ook onge twijfeld den tolk van alls inwoners, als ik Uwe Majesteit en Uwe Kon. Hoog heid mij o diepgevoelde erkentelijkheid be tuig voor de hooge esr aan onze ge meente bewszen, aeae onderscheiding, die met gulden letteren sal worden ge? boekstasfd in de hiaioriertjke annalen onzer oude veste. Da spontane uitingen van geestdrift van het volk in onze straten, de wel is waar bescheiden maar met opgewekt heid aangebrachte versieringen, dit alles raoga getuigen van de Innige gehecht heid, da groots toewijding, de trouwe liefde van ons allen voor hat ons zoo dierpaar Vorstenhuis, dat tot in lengte van dagen den scepter moge voeren ovor het eveneens ons zoo dierbaar Vaderland. Lv.g iave Hare Majssteit de Koningin Lang leve Z. K. Hoogheid dan Prins der Nederlanden 1" De leden van den raad werden nu voorgesteld sn door de oudst® dochter van den burgemeester, mej. Annie Hon coop, ward een prachtig bouquet aan geboden. Daarop w-srd de tocht door de stad voortgezet. Aan de Prins-Hendrikkade, waar de Vorstelijks Perronen aan boord glngea van de watsrstsatsbaot ,Krsyen- hof," kapitein W. van de Graaf, stonden ds kinderen van verschillends scholen opgesteld, die eene feestcantate uitvoer- den, terwij! door d* jongejuffrouw Ver- hosven sen bloemruiker werd aangeboden. Een paar honderd grondwerkers brachten hier in werkeostuum, en mat da spada aan den vost, eon eigenaardige, saaar triffend® hulde. Intusachea w&s aan ds Tramhaven uit 's Hertogenbosch Bscgakomen da radsrstoomboot „Stejja" mat een san- zit nlQk santa! gaaoodigds autoriteiten terwjjl daar ook door de goeds zorgen van het dopartêmont van waterstaat esn een eind® ts mak»n aan zjjn geheimen kommer. Eons was Richard vermoeid van den dienst te hui» gekomen. Liefkozend streek de oude dams ham langs zyu biondo lokkan en drong b(j ham aan, dat hij zyn leed zou openbaren. „Ja verborgt iets voor me, dat baraerk ik wal," zei zs, „maar het oog eenor moadar ziet scherp. Ik waal ook, watje leed dost sn ik wsnschte, dat ik ja kon bewaren voor al het verdriet, dat ik roads voorui| go zien heb." „O, het la niets een dwaasheid esn gril," antwoordde hij wesmoe- dig. „Ea toch - ik woot niet, wat ik ar van zeggen moet." „Je hebt zorg over Eugenie," vlelzija mama in. „Ja bent niet tevreden over haar, ik lees het in je oogsn." Richard werd rood als bloed en keerde zya gelaat af. „Ja, dat is het, beate mama," zei hij eindelijk. „Euganle ls sedert eeaigen tijd too veranderd. ZB ia vriendelijker dan vroeger, maar z$ 1» ernstig, nadenkand, hsel anders dan te voren. Uit haar oo?>en spreekt iets treu rigs, waarvoor ik geen rsdeu weet. Ik heb een voorgevoel of ons gevaar bedreigt, en of wil gescheiden zullen stoomboot gereed lag, waarop de ver tegenwoordiger» der pers, d s tocht naar Aadsl zouden medemaken. Ds bootea richtten zich eerst naar d® brug over dsn Ma».?moni, waar door H. M. de Koningin de nieuwe rivier oifioissl werd geopend. Vervolgens ging het rechtstreeks en full speed naar Andel, waar Ie middels per rsdersl,oomboot, „Kruger," het ander deel der geaoodigde autoriteiten was gearriveerd om de plech tigheid by te wonen. Tor besttmder plaatse aangekomen, richtte de minister van waterstaat de vol gends rede tot H. M. de Koningin Mevrouw Nu uwe Majesteit zich bereid heeft willen verklaren om, vergezeld van Zijn® Koninklijks Hoogheid den Prins der Ne derlanden, de opening van den Nieuwen Missmond door Hare hooge tegsnwoor dighrid op den afsluitdijk te Andel in deze plech'ige ur® tot eern geschiedkun dig feit te stempelen, z(j het my ver gund als hoofd van het departement van waterstaat, Uwe MajasUit en Haren Ko- nlnbiyken Gemaal eerbiedigen dank te betuigen voor de hierdoor betoonde groote belangstelling in dit waterstaatswerk dat in dsn loop der vorige eeuw voorbereid en aangevangen, in het begin der nieuwe esuw tot een gr ei einde mocht worden gebracht. Getrouw aas de traditiëu van Haar Doorluchtig Vorstenhuis bewijst Uwe Majesteit thans opnieuw, hoezeer Haar de verbetering van voor ds volkawel vaart schsde'.yks toestanden in ons dier baar vaderland ter hart» gaat. Hat was Uwer Msjesteits ovargrootva dor, Z. M. Koning Willem 1, die door berosming, in 1821 en daarna in 1828 van rlviercommlssiëa den eersten stoot gaf aan de zoo Booiiga verbetering dar hoofdrivieren des töks. Mocht het door K-ayenhof aangegeven plan tot scheiding van Maas en Waal aanvanke'ljk geen by val vinden, in het rapport van 1861, door da inspecteurs van den waterstaat uitgebracht, werd zyn denkbeeld warm aanbevolen. Een daarop van regeeringswsge inge steld onderzoek hreft ten slotte tot da uitvoering geleid sn s;o zal thans door U v?a M-sjesteit de kroon gezaf worden op den onder ds regsoring an met ds krach tige meewerking van Uwar Msjesteits voorvaderen, ontworpen en ter hand ge nomen arbeid. Hst zoo juist bevaren geleelts van de Moss is, allerminst ia dezen zomer, in staat «en indruk te gevssi vaa wat deze rivier vermocht, torn aare wateren nog ongebreideld daarhenen stroomden naar hes punt vaa samenkomst met de Waal. Mssr, de geschiedenis der veelvuldige aykdoorbrakvn en overstroomingan la vorige eeuwen heeft het geleerd, hoe deze thans zoo kalme rivier kon aan groeien tot een wildon stroom, die zijn oeverbewoners ia breedsn omtrek met worden. Kyk, mama, Eugenie behandelt me precies als een dierbaren zieke, voor wiea geen hoop op genazing is .en dat hindert my zoo. Ik hield zoo van haar zoat® lacheo en al gpotta zQ ook ws! eens met my, dat had ik liever dan dis treurigheid, die mij zoo beangst maakt al doet zy haar baat, om hot my uit het hoofd te praten." „Beste jongon, ik geloof wel, dat zoo iets je ongerust maakt, maar dat zyn niets anders dan voorbijgaands meisjes grillen. Eugenie Waldmana is te verwend, zy heeft de eeca gril na de andere. Uit dat soort meisjes komen de vrouwen, dia wel bemlnneiyk zyn, maar toch hare mannen ongelukkig maken." Ds gravin-weduwa was iu den aanvang niet bijzonder ingenomen met de liefdes betrekking tuoschan haar zoon en de dochter van den handslsraad. Zy geloofde dat Eugenie geen passsnde vrouw voor Richard zou zijn. Wel had Eugenie veel geld, maar zy was verwend. Daarom had zy Richard zooveel mogeiyk afgeraden, doch tosn zy zag, dat hare woorden niets uitwerkten, had zö zich zuchtende in haar lot geschikt, Haar vrees voor kwade gevolgen zou echter spoedig biyken ge grond te zfln. verlies van vee en have en z»Ifs van hun leven bedreigde. Oorzaak daarvan waa de samenvloei ing van Maag en Waal te Woudrichem en ds gsmeenscbap tusschen deze rivie ren ter plaatse van de Heerewaardenscht overlaten by hooge waterstanden. Door dis overlaten werd meermalen een zoo raozieniyke hoeveelheid water voor de rivier de Waal op de Maai gebracht, dat dijkbreuken sa overstroomingen ont stonden. Ook bleven 8averstopping en de treurige gevolgen van dien niet uit, zoo dlkwyia met het Waalwater drQffla naar de Maas werd afgevoerd. Bovendien veroorzaakten de hooge waterstanden op de Waal in voorjaar en zomer, tengevolge van uit het Alpen gebied afstro rmend water, hooge standen op de Msao, waardoor juist dan de af- waterif g der op de Maas sueerende lan den, werd belemmerd. Was dit, gedurende een reeks van jaier een bron van onheil voor Noord- Brabant, ook Gilderland mee it nu en dan niet minder door dezen ongewensch- ten toils tand lijden. Immers was de onttrekking van zoo veel water over de Heerewaardensche overlaten aan de Waal, oorzsak dat de stroomsnelheid van deze rivier belang rijk verminderde, zoodat op het gedeelta beneden die overlaten Qsverstopping ontstond. Er zyn er ongetwyfeld In dezsn kring, die zich nog den grooten watersnood van 1861 herinneren, toen de Waaldjjkeu op meerdere plaatsen doorbraken ec o. a. de geheele Bommelerwaard en het Land van Waal geïnundeerd werden. Maar aan die droeve herinnering, paart zich aanstonds de dankbare heidenkiog van het bezoek door Uwer Majestelts beminden vader, Z. M. Koning Willem III, aan de geteisterde atreken gebracht, wsarby de Koning zich door vermoeie nis noch gevaar liet weerhouden zooveel mogeiyk tot leniging van deze volks ramp by te dragen. En het was Koning Willem III die, uit eigen ervaring, doordrongen van het goede gewicht van het werk, welks voltooing wQ thans vieren, de wet van 26 Januari 1883 (Staatsblad no. 4) be krachtigde, welke de overweging Inhoudt: ,/dat in hst algemeen rivlerbelang en ter verbetering van dan wafsrstaatstos- stand van Noord-Brabant noodlgis.tot volle dige afscheiding der rivieren de Maas en ds Waal over te gaan." Ter uitvoering van die, op het gebied van das Nederlandsshen Waterstaat, zoo gewichtige wet, werd aan de Maas eea nieuws uitmonding gegeven naar den genormalbeerden Amer, werd te dezer p'aatse «en afsluitdyk gelegd, sn werden de Qeerenwaardensche overlaten geheel afgesloten. Bovendien kwamen tot stand talrijk* door den nieuwen toestand gevorderd# werken ten behoeve van waterontlasting, waterlniating en waterkeering. Mevrouw, niet allen behooren nog Op zekeren morgan zaten moeder en zoon aan de kofflstafel, toen de oppasser twee brieven binnenbracht, die zooeven met de post waren gekomen. „Ha! van EugenieI riep hy verheugd uit en stak esn brief in zjjn portefeuille, om dien later op zyn gemak ts lezen. Aan het adres van den anderen brief herkende hij hst schrift van den hac- delsraad. Een brief van hem was niets ongewoons, maar toch klopte zyn hart sneller, tosn hy het couvert openscheurde en den brief ontvouwde. Met gespannen aandacht keek zyn mama hem aan, terwyi hy vluchtig den brief las. Hy zatte groots oogen op, werd rood en bleek, begon te beven, lietein- deiyk met een gil den brief op den grond vallen, sprong van zyn stoel ea verliet ais een wanhopige de kamer. Verwonderd wilde de oude dame haar zoon volgen, toen haar oog viel op den brief, die haar zoon zoo ontsteld had. Zy raapte het papier op en las het haastig. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1904 | | pagina 1