leai
.schappij,
joo.ood
T&Ö4T
Vrijdag
29 Juli.
1JONGEI
jaargang.
SiQQüiilaüdsolie berichten
tbode
;bode
FEUILLETON.
Land- en Tuinbouw.
lburg
FT 19,
Vlissingen,
ASSE.
ZOO
ZOON.
en EechtskoJ
Humanitaal
<Se Loan v, H,J
INT alle iubli,;
aardervoorkcj
cbikking met
gelegenheid
ingnsn voot
len maar Diet I
geeft rschtskuuij
van succei
en vraagt ovtn
If
VLI.SSIiVtiNCllE COURANT.
Prijs per (Ms maanden 3 30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijka nummers 5 cent. M ;n abonneert nich bij a Je Bier
handelaren, 1'oatdirecteuren of re ihtstreeks bij den Uitgever
F. TAN DE TELDE Jr.. Kleine Mai kt, I. 187.
ADVERTKNTIËNvan 1 4 regeib 0.40. Voor e b en Tegel
meer 10 cent. -■ Bij directe opgaaf v;m driemaa' plaatsing tirzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Gwufe lettere
n eliché's naar p iaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Teleplioonnummer 10.
Abonn» ments-Advertentiën op zeer voordeel ige voorwaarden.
aokt
it zegel voor i
it worden byfl:t
Zoon, PaliDgatii
:ke
a a tF 9
ON, Badhuisetn
guatua een
Spreekuur1 -
lAYEIBIEKST.
wm 8— 6 20 1
10— 10 20 10
- 12 35 1-" 1
4 20 5-
9 50 10 45.
la: vm 6 10
9 50 10 10 10
Nm 12 10 U
ÏO S 40 4 05 4
15 8— 8 80 10
rallen Zondag*
.MAIKKST
s 'EBSSn.SÏ'S'J t|
(Semite:) v.
klagen) 5.50.
v.rn. 7 55, 9
12.30, 2,—, M
.20. Van Ba
2.15, 4.15, 5,51
Eerste
i« ,N. R. Ct.' meldt, dat er onder de
irale leden der Provinciale S.aten van
«land ernstig sprake zou zijn voor
der zetels Gtleichman of Fennema
kiezen mr, Van Boneval Faure, den
Invoerder der oppositie tegen de hoo
it onderwijswet in de Eersta Kamer,
.et «Sociaal Weekblad" vestige or da
iaebt op, dat volgons art. 146 der
.swet bü ontbinding der Eersta K«mer
rooster van afiredlng begint te war-
over twee jaar, te beginnen met
eerstvolgenden derden Dinsdag in
tembar, zoodat de op 3 Augustus te
nemen Eerste Kamer zitting heeft tot
'912, met periodieke aftredingen In
en 1909.
(naar Bemin
ar Z a i 1 m a r li
11.45, n.m. IJ
.55, 9.35. -
L2.35, 2.05,
- Naar R e m i
Eén ding vergeten,
ajj afspraak verzwijgen de organen
.jn bet „Christelijk volksdeel" zorgvuldig
dat da oppositie tegen de hoogeronder-
wtJawHi; niet enkel is uitgegaan van de
liberalen. Men kan geen blad van die
jhtlng opnemen, of man vindt er de
nwarping d«zsr wets voordracht door de
pst# Kamer voorgesteld ais eon werk
in de ergerlijkste partijschap van de
jde der libs. alen. Wie op de voorlichting
ter bladen moet afgaan, weet niet
per, of in alle kringen buiten de li-
ia de ingenomenheid met deze
pavootdracht algemeen en wordt daar
lts vuriger» gewenscht dan haar tot
it te zien verheven.
Zeifa wordt de verwerping voorgesteld
een booze aanval der liberalen tegen
it geloof. „Men moet wel blind zijn
[t het (antirevolutionairs) „Friesch
iblad" - indien men ontkent, dat
strjjd om hst hooger ondsrwjja-ont
irp een strijd is tusschen hst G loof
•n bit Ongeloof.'' Er wordt gesproken
>n eene „ongelooiaoppositie" de vrfl-
inige iSterie" was het b(j de beatrgding
zer wet te dosn om „zich weer de
staatsmacht te verzekeren ten bate van
het Ongeloof'. Het votum, door ds E irate
(mer uitgebiacbt zegt het genosmde
ilad - „is in den diepatsn grond ge-
Bht tegen het Cariitsigk geloof." Enz.,
Zóó kwijten deze woordvoerders zich
in den plicht der pers om de lieden
tijk en naar waarheid voor te ilehtsn
Wasr aidus de publieks opinie wordt
iilïld, is hst zaak nog sens in herin
jring te brengen da feiten, èie hst on-
ire, bet valschs dezer voorstellingen
bet licht stellos.
Qezwsgen nog van de bestrijding, die
het ontwerp in de Tweed® Kamer vond
de hssren De Visser en Schokking
(van welke de earstgenosmde tegen hst
Jtwwp zjjns stem uitbracht)gezwegen
fan de weinigs ingenomenheid waarvan
SGHSLOE.
G,
>04,
■m 1 Maart tot
nm. 3 28 en 81'
8 50 en
Vr(J bewerkt door M. J. K.
ïm. 1 55a) en U
nm. 3 23 en 6 M
5.)
i-Ea
nu?" vroeg Eugenie, die haar
nm. 3 23 en 6 1 ndoening niet langer kon bedwingen,
uten ca het ver® „Val mjj niet in de redo Igebood d»
Welsraad koel. „Ik bsn nog niet aas
eind. De speculation, die ik in de
8 10 E?'8'9 jaren ondernam, zijn all® mislukt.
8 50 voeren een vorstelijke huishouding
11 kont veel geld. Zelfs bij zulk een
ekens, Boreaal®1 ,00t vermogen kan men dat bemerken."
ïo'n zijn dochter weer een spottend
rgen naar Bons»'1 deed hooren, voer ht) voort
«Ja, Eugenie, Je hebt js nog nooit om
'li bikommerd. Je bent bet evenbeeld
j# moeder. Die verachtte ook het
Breskens. Bons'" mair ztj versmaadde niet de ge-
en genoegens, die men zich
apftsrwegavattfl W* kan verschat? m. Na, om het
de heer Lobman blijk gafgezwegen
ook van den krachtiger, tegenstand, dien
het ontwerp vindt in de kringen der
orthodox* Hervormde predikanten, zooals
de adressen van die zQde getuigen,
wiilen wij alleen maar wjjzen op de
verontwaardiging, die dit wetsontwerp
heeft gewekt bij de Frieschs Christelijk
historischs partij. Hat „Friesche Dagblad"
dat zoo boud spreekt van een strijd tus
schen geloof en ongeloof, kan bet weten,
beter dan wis ook, hos „Da Banier* over
de strekking van dat wetsontwerp oor
deelde, want het heeft zelf daarover met
dit Christeigk-historischc orgaan gepole
miseerd. Hat kan weten, dat „De Banier,"
dis in 1901 vol IJver was voor de aan
sluiting harer partij Ml de overige „Chris
telijke" partijen, van de aanneming der
hooger-onderwijawet in de Tweede Kamer
verklaarde„Tot de wording van een
antirevolutionair Kabinet of van een co
alitie Kabinet, dat antirevolutionaire wet
ten geeft, wat op hetzelfde neerkomt,
werken wij niet meer mee. Evenmin kan
een samenwerking die geen voldoends
waarborgen geeft, dat niet een deel der
geconfedereatdea onder den voet wordt
geluopen, op sympathie hopen van hen,
die door het verleden leerden."
Hon is hst mogelijk, dat, waar oen
ta'rfjk deel der „Christelijke coalitie" zelf
zich zóó kras uitliet, men thans, weinige
weken later, het durft voorstellen, als
stonden dt liberalen met hun afkeurend
oordeel alleen en als ware de oppositie
tegen deze brutale partQwet ingegeven
door vijandschap tegen de religie 1
(„N. R. Ct.*)
„Uitwerpen of Sparen!'
Het (R.-K.) „Huisgezin" w|jst er op
dat indien ook OverQssl zijn drie liberale
senatoren door anti liberalen verving, de
meerderheid der kerkelijke partijen in
de Eerste Kamer zou worden82 tegen
18. Eu dan vervolgt het blad
„Indien de Zuid-Hollandsche liberale
leden uitvallen sd ook de Over|jse!sche
niet mochten worden herkozen, dan zou,
indien b(j een volgende Staten vei kiezing
Fransker gewonnen en dus Friesland
omgezet werd, de verhouding in ds Eerste
Kamer worden 36 rechts tegen 14 links.
Zuik een meerderheid zou te groot
z|jnen al is het waar, dat de liberalen
In hun goeden tijd een dargeigke ver
houding in hun voordeel met een gerust
gewatsn hebben gehandhaafd zoo lang
zij konden, en er niet aan dachten, in
Noord-Hollacd, in Zuid BoUand of elders
ook maar éan z.Sei aan de anti-liberalen
af te staan wij voor ons zouden san
meerdirheid, buiten verhouding tot de
kracht der partij in bat land, niet wen-
schsn. Zuik een mserdarhald de li
beralen hebben het ervaren - geeft
lasman vostea, ®a den esa of anderen
dag kunnen zij den last niet meer dragen
en valien om...
De anti-liberalen hebben reeds meer
malen een goed en beschamend voorbeeld
aan de liberalen gegeven. Zoo hebben
zij èi in Zuid-Holland, èiin Utrecht,
ia Zeeland, èr in[Gelderland de liberalen
Dist uit het college van Gedeputeerden
geweerd, hoewel de liberalen in hun
goeden t|jd dergelijke breedheid van op
vatting niet hebben gehuldigd, pas in de
latere jaren een anti-liberaal in da Gad.
Staten van Friesland hebben toegelaten
sn nu nog hardnekkig wtigeren, in dat
coUsje voor Noord Holland san anti-
liberaal op te namen.
Zoo zou er weHlcht Iets voor te zeggen
a, in Zuid-Holland niet alle liberalen
aan den dijk ts zetten, msar, zooals voor
het college van Gedeputeerden is gedaan,
ém liberaal te laten zitting houden, en
wel het oudste lid ia jaren van benoeming
den heer Vening Meinesz, die reeds on
geveer twintig jaar de provincie in do
Eirste Kamer vsrteg9nwoordlgt.
Ook voor O it. tJsel zou het overwsging
verdienen, niet alle drie de liberalen
gesteld dat daarop uitzicht bestond
te verdringen, maar ésn zetel onbestreden
te laten.
Mochten dan later de kansen voor de
anti-liberalsn keeren, dan zouden ook de
liberalen zedelijk gedwongen ztjn, den
antWibsralsn een zetel te laten behouden.
Zoo zou van het lnonb'll|jke mstrder-
hüidestelssl de scherpe kant wat worden
afgevijld en da komst van het evenrsdig-
hsldssteisel ook practisch worden voor
bereid.
Op de felheid, waarmee de liberale
parit) tegen het ministerie is opgetrokken,
zou o. i. dezerztjda een waardig antwoord
zijn te geven door piet meer liberalen
tot den parlementairen dood te veroor
delen dan voor het verwerven eensr
vaste meerderheid noodzakelijk is.
kortweg ts zeggen door mtjn verliezen
in den handel ben ik er toe overgegaan,
om op da beurs in eff icten te speculasren,
Het eind is, dat ik sedert geruimsn tQd
m(Jn zaken gaande houd met een be
langrtjk tekort in de kas."
„Eo dat zegt u m|j maar zoo kalmjes I-
riep zfln doch tor handenwringend uit,
tsrwfjl haar blik vijandig op den handels
raad rustte.
Met volkomen berusting zag Wald-
mann voor zich heen. „Voor ongeveer
drie weken ontving ik dez9n brief", en
h|j haalde bg dezs woorden den brief uit
zgn borstzak te voorsc'aga en overhan
digde hem aan zgn dochter. „Je kunt
ham wel eens lezen. Hg ia kort en bondig,
Mijn broeder verlangt zijn hem onbeken
den vader te leeren kennen en komt met
de eirste gelegenheid uit Amerika naar
hier, om zijn vader te omhelzen."
„Jnist, juist," bevestigde Eugenie, die
in de groots:* haast den brief met hare
oogen verslonden had. „De brief is nog
aan grootvader gericht. Arthur White
gelooft dus, dat zijn vader nog in
leven is?"
„Dat zie je uit den brief," viel haar
vader in. „Hg schrgft varder, dat de
rijkdom van mgn vader hem niet aan
Sterfte - statistiek.
Door het Centraal Bureau voor ds
Statistiek is thans gepubliceerd de derde
jaargang van da Statistiek der sterfte
naar den leef tg 4 en naar de oorzaken
van den dood, gegevens bevattende over
het jaar 1903
Voigsns het voorbericht sluit de inhoud
van dezen jaargang zich geheel aan dien
vsn stju voorg&n-pr aao er is echter
thans voor het eerst aari toegevoegd een
overzicht van de sterft® la het Rijk vol
gens een uitgebreide lijst, van 179 roods
oorzakaa, in verband met ie a leeftgd.
Hei ligt in de bedoeling om volgons sszs
groote itj-t van doodsoorzaken om de v|jf
jaar ook de egUrs voor ds verschillends
provincies en voor da g-smseaten rn;-t
mf-sr dan 20 000 inwoners te pubUcssren
Aan ds eljf-HS voor 1903 wordt het vol-
gsr;da ontkend.
De totale sterfte, die in de jaren 1900
1902 resp. bedroeg 17,87, 17,20 «u
16 26 per 1000 zislon dar gemiddelde
bevolking, onlerging in 1903.weder sen
daling, waardoor dit cgter op 15,58
kwam.
Onder da mannsigke bevolking, waar
van de sterfte in totaal grooter is dan
trekt, want dat hg zelf rfik genoeg is
- alleen een groot verlangen en het
bevel van zgn overleden moeder zgn de
bewsegredanen, waarom hg den Ossaan
zal oversteken. Mgn vader haeft den brief
wei niet ontvangen, hg is immers reeds
lang dood doch dat verandert de zaak
niet, Arthur zal komen - misschien is
hij reeds hier hg kan zaer gosd zgn
aangekomen met de „Atlantic," de mail
boot, die gisteren is binnengekomen."
„En dan, sndanl" vroagEuganie zich
zeiven. Schouderophalend antwoordde
Waldmann „Eu dan zal hg vernemen
dat hg de hoofderfgenaam is ea mg
slechts een zaer klein gedeelte van mgn
vaders vermogen in eigendom toebehoort.
Ik weet niet, of ik verplicht bei hem
het geheele kapitaal te toanen, zooals ik
het heb overgenomen. Dat zou mg in
ieder geval onmojaitjk zgn maar dit
geval verhaast mgn ondergang en wg
kunnen als bedelaars het buis verlaten,
waarin wg zoo vorstaigk geleefd hebben."
„Och I dat is veischrikkeigk," kermde
Eugenie.
De handsieraad was opgesprongen en
staarde somber naar het flikkerende vuur
in den haard. Toen keerde hg zich naar
zgn dochter.
bfl de vrouwen (in 1903 resp. 16.35 en
14,82) was de vermindering geringer dan
bö de vrouwen.
Bg de groepen der gemeenten komt
h«t iaegste sterfte egt® r voor in de grosp
der grootste gameer-ter,14,37het
hoogste in de groep der kleinste gemeen
ten 16,13.
Onder de provincies heeft Noord Hol
land hst laagste cgter 13 87, Noord-Bra
bant het hoogste 18,72.
Het getal levenloos asngegevenen in
I-Ce. van het aantal geborenen was in
1903 (4 07) ongeveer geigk aan dat in
1902 (4,08.)
De vermindering der algemeens sterfte
kwam niet zooals In 1902 de beneden
éénjarigen ten goede, maar was in hoofd
zaak bat gevolg van een vermindering
bg de 1 13j arisen en bg de personen
van hoogon leeftgd (biver, 65 jaar)
Volgens de kleine igst der doodsoor
zaken stierven op 100 overledenen ten
gevolge van maz-.len 1 46, loogtubercu-
lose 8 48 hersentuberculoae 1,27, ander»
vormen van tuberculose 2 36, kanker en
andere maligne tumoren 6 35, meningitis
9, apoplexie herssnverweefeing 4,59,
organisch» hartgsbreken 3,57, acute
bronchitis 2 04 chronische brenchltis
1,65, pneumonia 4,86, gastrc-enterltis
(bg kinderen bsnedsn 2 jaar) 9,36 Neph
ritis en Brightsche ziikUe 2,89. aange
boren zwakte an gebregan 4.77, ouder
domszwakte 7,48, gewelddadigen dood
2,12 ande'e niet afzondsrtyk geroemde
ziekten 21,90 en onbekende oorzaken
6,56 personen.
Volgens ds uitgebreide lijat der doods
oorzaken nemen onder de bovengenoem
de „andere vormen van tuberculose" de
tuberculose van de buiksin ge wan dsn en
de algemeens tuberculose de voornaamste
plaatsen in.
Ouder de verschillende uitingen van
kanker is die Tan kanker van maag en
lever verreweg de voornaamste; van de
5831 stergeva'len aan kanker sn andere
maligne tumoren volgens de kleins lijst,
komen, volgtns ds groote lyst, niet min
der dan 3239 gevallen voor van kanker
van maag en lever.
Van de ln de kleine lyst niet afzon-
deriyk genoemd® doodsoorzaken, die meer
dan 1/5 van bet aantal aterfgeiaiien om
vatten (in 1903 18 383) zgn de voor
naamste broncbo pneumonie (4410 sterf-
gavalec). stulpen bg kinderen beneden 5
jaar (2457 sterfgevalei), niet met name
genoemde ziekten dar jonggeborensn
(1307 sterfgsvailer), zkkten der artsriëa,
athsraom, aneurysms (728 -."{gevallen),
emphysema pulmonun. (708 ste:f|eval-
Isb), diarrhoea enteritis 'sy Boven 2jarig«n
(614 atsrfgavaUen), en psritonitiden (528
sterfgevallen).
Behalve pokken ®n epidemiech-s dysen
terie elscbten ds imsesie afzonderiyk ge
noemde besmettsigke ziekten la 1903,
ln vergelijking met de beide voorgaande
jaren een betrekkeigk gering aantal
slachtoffer*.
Ec stierven resp. in 1901, 1902 en
1903 aaniypbus en febris typhoidea
500, 471 en 463; pokken 8, 5 en 22;
mazelen 2744, 2432 en 1224 roodvonk
101, 135 en 134 kinkhoest 1214,1054
en 860; dinbterle 634, 541 en 485;
cr-up 303, 295 en 199; 4 y sen ter ia en
dy*eut. epidemics 61, 8 en 15 influenza
476, 924 en 752.
De achteruitgang onzer vrucht,
soorten.
la ons vorig artikel maakten we mel
ding van het streven der Lunterschi
Tulnbouwvereeniging om door middel
van zaaien krachtige, met nieuw leven
bezielde vruchtenvariltelten te verkrggen.
Hoe lcffvgk dit streven ook zg, hoezeer
wg dit pogen ook toejuichen, wg zouden
het nochtans zeer betreuren, wanneer
verbetering alhsn in deze richting werd
gezocht.
De L. T. V. huldigt de leer van het
z.g. ouderdoms-systesm, volgene hetwelk
de verschillende, door enting verkregen
appeiboomen van tegenwoordig feiteigk
nog dezelfde bpomen zgn, welke vóór
een lange reeks van jaren eenmaal uit
pitten voortgekomen zgn. Ea aangezien
aan elk individu een beperkte levensduur
moet worden toegekend, kan het niet
uitbigven of de door scheiding (enten,
stekken enz) voortgezette soort moet
verouderen, de gebreken van den ouder
dom ondergaan en ten slotte sterven.
A'dus volgaas de verouderings-theorle,
en bg oppervlakkige beschouwing schgnt
hier weinig tegen in te brengen. Ds
vraag rgst echteria het waar, dat er
bg de gewone kweekwgze geen nieuw
leven geboren wordt, maar de gtiffsl ot
ent slechts het leven verlengt van den
stam, waarvan zg afkomstig Is, en van
dezen zoowel de gebreken als de deugden
overneemt Deze vraag worde lang niet
door allen in bevestigenden zin beant
woord. Ia een werkje „Onze Vrucht-
boomen", waarop we reeds vroeger de
aandacht vestigden, heeft de beer J. P.
Camman, rgks-tuinbouwlearaar, deze
kwestie, welk* bigk: een zeer lastige en
moeiigke te zjn, opnieuw ter sprake
gebracht. Hg wgst 'o. a. op uitspraken
yan prof. Hugo de Vries en prof. F. A.
F. C. Went. Het oordeel van den eerste
komt zoo beknopt mogeigk weer
gegeven tsisrop neer. Verondersteld
wordt dat ln isdare kiemcel, iedere erfe-
igke eigenschap door afzonderigke stoffi-
ïyke deeltje* vertegenwoordigd is. Door
dialing vermenigvuldigen zich de cellen
en groeit plant en dier.
Bg de bevruchting heeft plaats ie
Inescsmelting van twee celkernen van
het vaderigk en van het moederigk in
dividu. Ieder dezer karnen voert met
zich de eigenschappen van het exemplaar,
waarvan het afkomstig is. Drze twee
celkernen vloeien ineen en vormen da
„Nu zal je wel begapen, waarom ik
ja gezegd heb, dat je het engagement
met graaf Löwenberg moet verbreken.
Kgk nu zoo wanhopig niet, er is mis
schien nog een uitweg. Ik ben geen
vriend van woorden verspilien, kort en
bondig zal Ik je daarom mgn inzichten
mededeelcn."
Een wanhoopskreet ontvlood ds lippen
van het meisje dat half waanzinnig de
banden wrong. „Wg zullen moeten be
delen maar dat zal ik niet kannen
verdragen."
Met een soort van glimlach zag Wald
mann op haar neder „Je bent aan
weelde en overvloed gewoon. Je bekent
zelf, dat je daar niet bulten leven kan...
welnu I Ik heb een plan om ons te
redden."
„Wat is dat?" vroeg zg hartstochte-
ïgk.
„Bigt bedaard," vermaande Waldmann
weder. „Ik heb ja reeds gezegd, het is
een avontuurigk plan, maar nood breekt
wet, Ik weet andara geen uitkomst meer.
Ik weet niet, of hg ongetrouwd is of
getrouwd of weduwnaar. Ik weet alleen
dat hg vier jaar onderis dan ik. Welnu,
wij moeten trachten hem te winnen,
zgn geld most ons uit de verlegenheid
helpen. Als het eenigszins mogeigk Is,
moet je met hem tronwen."
Ijzig koel zag Eugenie haar vader
aan, terwdl zg een verachteigk gebaar
maakte. „Het is belacheigk," antwoord
de zg.
„Goed, ga dan bedelen," hoonde de
handeisraad. Toen, zgn toon matigende,
vervolgde hg „Ik doe geen beroep op
je hart. Het mag hard voor je zgn, wan
neer op een oogenblik al je illusieu
worden weggevaagd, doch daar kunt ge
mg de schuld niet van geven. Met deze
openbaringen heb ik gewacht, totdat ik
geen uitkomst meer zag. En nu zeg ik
laten wg oprechte, standvastige bond-,
genooten zgn. Het ls hier de vraag of
wg big ven zullen, wat wg altgd geweest
zgo, of dat wg als bedelaars dit vorste-
ïgke huis zullen verlaten. Denk er nu
eens goed over na, wal je te doen staat.
Kom, laten wg nu naar bed gaan, wg
moeten rusten. Goeden nacht, Eugenie,"
en daarbg drukte hg een kus op haar
voorhoofd en verliet het vertrek met op
gericht hoofd, alsof er niets gebeurd was.
Ook Eugenie stond op en verliet de
kamer.
(ForcÖ vervolgd),
h
