l 16 Juli. 1904. roatts ïERSf* Hagazijn Zaterdag neid, ode. Gemeentebestuur. trtilge Wijn] „Zg was eens mgn verloofde, Winan da!' en goe,j in mtin Mag,, ao,* f n at. 2 otSm 3ïgaat, i behoeven, ivelend, HO. ±ze «laargang. Zaligmai AT 75 aaaa NAAIMA, termijnbetaling ine» voor het on en stop. a dig. oo:ten Naainaa. arvoor verkrijg, feijs IE vraagt tiguf zien. g mogelijk eeitf' Iree: STUAET't VLISSINGSCHE COIIRAKT Prijs per drie maanden 3 30. Franco per post ƒ1,50. Afzonderlijke nummers 5 cent, M;n abonneert zich bij alle Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Maikt, I. 187. ADVERTKNTIËN: van 1—4 regeis ƒ0.40. Voor ohm regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf vnn driemaa' plaatsing oferzelfde r.d ver ten tie wordt de prijs slechts tweemaal berekent!. Groote letters tn cliché's naar plaatsruimte. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen. Teleplioonmimmer 10. AhoKJKments-Advertentiën op zeer wordeelige voorwaarden. eCWlETOIFIIMOMSEIFII. Onveiligheid vaarwater. Be Burgemeester van Vlisslngen brengt ter kennis van zeevarenden, die daarbQ belang kunnen hebben dat op 20 Juli e.k. en zoonoodig vol gende dagen schietproeven en schiet oefeningen zullen worden gehouden in de stelling van den Helder op de forten Erfprins en Kijkduin zoo mede op de Harssens ter reede van T-xel dat omtrent de regeling der proeven an oefeningen inlichtingen z|jn te be komen ter Gemeente-Secretarie, op eiken werkdag van 's morgens 9 tot des na middag 4 uur. VlissiBgen, den 15 Juli 1904. De Burgemeester voornoemd, VAN BOORN VAN KQUDEKERKE. •uiia"^ van Alkohol" Koortswef end fc en opwekkend» elen voor siekon. itdeft* h f 2.80® 1.35 „Lama Qaina*9 i B^oloni'ên Rotterdam. Binnenlandsche berichten. M Paul Eniger, t öansch onverwachte komt uit het Zwttssnelie plaatsje Clarens, bjj Mon- treus,de tijding van het overlijden van den beroemden en algemeen geêerder grijsaard, den gewezen president der Zuid-Afrikaan- sjahc Republiek, wien 't niet gegeven 1 werd, z§a laatste levensdagen op den hem dierbaren geboortegrond door te brengen. Toen de worsteling tusschen het kleine heldhafitigo volk en de legers van den machtigen Eagolsehen staat, den over weldiger, ten slotte bleek te moeten ein- algen met do zege van het numeriek overwicht, brak voor het grijze staats hoofd het oogenbük aan om zijn land te verlaten en elders gastvrijheid te zoe ken. Hoe Kruger toen alom met warme gerstdrift weid begroet en hoe da nobele daad van onze Koningin, haar „Gelder- land" zendend om den zwaarbeproefden grijsaard veilig over te brengen, weer- I klank vond in heel de beschaafde,wereld, f staat ons Immers nog zoo helder voor |den geest. B0 den eerbied, dien men reeds koester- Ne voor Ktugei'a buitengewone gaven als staatsman en als leider, voegde zich thans [detrois, diep en innig medelijden metden I mar, wlets eterka hand en heldere geest jdtn jongen zrlhandi&en Alrikaanschcn staat zulke kostbare diensten had bewa pen; die zich zoovele jaren staande had I weten te houden tegen intriges van aller lief aard voor de veiligheid en het welzijn |éer san zjjne hoede toevertrouwde repu bliek had weten te waken, en die nu, in zijn laten levensavond, als balling uit zijn land moest trekken. Paul Kruger was een „seif-made man' |in den echten zin des woords. Niet ver van de grenzen van den te- FEUILLETON. en gezondheid oedende kwall en niet van de eet. Quaker deel, niets van II. De gesloten het versch es voordeel van kwantiteit. JBHBUK. KT G, H, n 1 Maart tot 27.) m. 3 23 en SiOj »Ja, Winanda 1* zei haar oom op be- 3 50 en e au ,iistea toon_ gchuMig, Eq julgt daarom acht ik u en heb ik u zoo innig m. 1 5oa) en 4 45 i)a,teit,k j. m.3 23 en 0 lOfl i0omlfl M iten na het vertrel 810 8 50 kens, Borsselan 39 gen naar Borssels» Breskens, Boruel'1 zei Winanda in de grootste verbazing. De oude man bespeurde met blljscbap, dat b(j zgn doel bereikt had. Het waa hem gelukt, hare aandacht tot zich te hekken. De nauwkeurige kennis der omstan- ightdec' ging de oude heer voort, .doet in zulk sen geval zoo veel, alles af. Ik k n mi) best voorstellen, dat een recht bank van gezworenen bier een .niet inhuldig" zou doen horren. Ea ik zou «t er me® eens zfln. Gij hebt gelijk 15 staat m®t dat meisje op één Hjn. «Dar ik, die in dit bijzondere geval al omstandigheden ken, zou, wanneer genwoardigen Vrijstaat, in het Kaap- eche district Colesberg, een dier voor uitgeschoven posten van BoereD, die zich trachtten te onttrekken aan de zegeningen der beschaving, die eerst ds bewindslieden der Oost-Indische. Com- pagnio, daarna die der Eogelachen over hen wilden uitstorten, werden den 10m October 1825 Paul Kruger geboren. Scho len ontbraken in deze wildernis en het eenlge onderwijs, dat de jonge Paul ge noot, bestond in 't ijverige spellen van het Boek der Boeken, dezen grooten schat der Boeren, die hen de moderne ,be- schavicg" deed minachten, doch hen bewaarde voor verwildering. Het hulsgezin van den ouden Caspar Kruger was een der eerste, die het sein gaven tot den grooten trek. Men trok de Drakensbergen over en vestigde zich in Natal, doch ook hjer werd geen rust gevonden. Als 12-jarige knaap heeft h|j in het laager b|j Vecht kop ten overmacht van Zoeloes afgeslagen en hg was nog geen dertig jaar, toen hg medestreed in het commando, dat bg Bloedrivier Dingaan's verraad in het bloed smoorde. Tot een iustige nederzetting in het Natalsche bergland zou het niet komen. De tegen stand der Ksff«rs was wel is waar ge broken, uit het noorden .was dus weinig gevaar meer te duchten, doch uit het zuiden kwam de erfvgaDd, Engeland, weder opzetten on nog vóórdat deze Natal tot een Kroonkolonie van het Britsche rgk proclameerde, trokken de „onverzoenigkan" weder verder en be traden Transvaaldat was in 1889. De Kafferstammen, die zich aan de overzgde der Vaal bevonden, moesten met geweld verdreven worden en de jonge Paul onderscheidde zich in dien strijd zoodanig, dat hg op 16jarlgen leeltgd benoemd werd1 tot assistent- veldkornet. De tgd van trekken was echter spoedig voor hem uit. Hg vestig de zich in het Rustenburgsche, trouwde een juffrouw Buplessis, die 13 maanden na baar huweigk overleed, en hertrouwde 21 jaar oud, met een nicht zgner eerste vrouw, .Tante Sanna,* die hem 16 kin deren, negen zoons es zeven dochters, schonk. Te midden van steeds wassendan voorspoed, bleef bg zich trouw met de openbare zaak bemoeien en werden al lengs zgn militaire bekwaamheden door zga medeburgers steeds meer naar waarde geschat. Ia 1848 werd de 23jarige be noemd tot commandant en in 1852, het jaar van de Zacdrivier-convantie, waarbg Transvaal door Engeland als onafhankeigke staat erkend werd, zien we hem aan het hoofd van een oomman- do optrekken tegen de Kafferstammen onder Sltysli. Be nieuwe luit.-generaal—dit was zgn titel—leidde vier jaren achter eikaar zgn Burgers ter overwinning, streed in '58 met succes in het Zoutpansche en werd in 1862, als belooning voor de vele diensten, den Staat bewezen, bo lk als rechter over u zat, als mfln ge voelen ultsprekan: „niet schuldig." Winanda zag haar oom met groote oogen aan. „Uw schuld bestaat hierin, mgn kind, dat gg liefhebt geheel en onverdeeld dat gg geheel opgaat, als 't ware u ge heel oplost in uwe liefde. Maar dat noem ik een eervolle schuld. Beste kind, beter dan iemand anders kan ik met u mede gevoelen. Evenals de anderen, die mg niet van nabg kennen, zult gg wel eens gedacht hebben wat doet oom zonderling! Omdat ik je aebt en liefheb, wil ik, moet ik mg tegenover u rechtvaardigen, Wd zgn lotgenooten, Winanda. Niet minder wreed dan gg werd ik beproefd. En An ton was eigenigk onschuldig aan de groote smart, welke bg u aandeed. Maar z g niet. Wilt en kunt gg thans naar mg hooren, Winanda?' Natuurigk trokken coma laatste woor den in hooge mate de aandacht der igderea. „Ja, oom I' antwoordde zg op zgne vraag. .Dan ben ik verplicht voor u een familiegeheim, een treurig familiegeheim te ontslu'erer. Het zal mg moeite kos ten, oude wonden opnieuw open te rgten, vorderd tot commandant generaaleen post, door hem tot 1874 waargenomen. In 1883 werd Kruger Staatspresident, 't Was niets meer dan een formaliteit, hg was reeds lang de ziel van den Staat 1 Thans wendde hg al zgn kracht en invloed as o om aan de gehate inmenging van Eogeland in de binnenlandsche aan gelegenheden der Republiek een einde te maken. Ia '84 trok hij met generaal Smit en ds. Dutoit, den superintendent van oc- derwgs, naar Europa, en zag zgn zending in alle opzichten slagen. Eogeland stelde zich tevreden met «en recht van veto op de traktaten met het buitenland, waar onder de Vrgstaat niet gerekend zou worden en zag ook, wat de Inboorlingen betreft, van inmenging at. Verder ver zekerde de president zich op zgn reis van den steun van Duitschland oa opende met verschillende invlosdrgke mannen onderhandelingen over den aanleg van den spoorweg van Pretoria naardePor- tugeeeche grens. Mag hoeveel tacf en gematigdheid Kru ger kon te rade gaan, wanneer de om standigheden 't vorderden is o.a. gebleken bg gelegenheid van dr. Jameson's .raid". Tegen het gevoelen van den Uitvoerenden Raad en van zgn burgers in, leverde Kruger de vrgbulters Uit. Die edelmoe digheid heefc weinig mogen baten. Kruger voelde natuurigk dat de botsing naderde en wilde alies tot in 't uiterste vermfJsSoa, wat den machtigen tegenstander aanlei ding of uitvlucht zou hebben kunnen geven tot krachtdadig en offensief op treden. Ziedaar enkele trekken uit het leven van den merkwaardiger- man, .wiens moeizaam en veelbewogen leven thans Is geëindigd, dia op 78 jarigen leefigd op Zwitserschen bodem 1* ontslapen. „Hg, die den ernst des levens kent en geen vreemdeling la ln ie verdiensten van ds vorst sa der wereld zei dr. Muller zal erkennen, dat hg voor weinigen hunner heeft gestaan, die hem zooveel ontzag inboezemden als dit een voudlge hoofd van nog geen honderdui- zend boeren. Niet de kieeren zgn het, die indruk maken. Geen ware eerbied is het, die zich baseert op fraaie vormen, on hooge positie, op groote kennis zelfs. Neen, hst ia het beast van zedeRJke grootheid, dat ons het hoofd doet buigen ia ontzag. „Die heeft Kruger getoond. Maar be halve tot eerbied dwingt hg tot dank baarheid a! wat behoort tot dan Nsdsr- lardschen stam. Er bg, die het vaandel van den grooten Zwgger hesft opgenomen en gestoken hoog in de lucht, hg heeft tevens het recht verdiend om diens titel te voeren, den hoogstan, dien sen staats man verwerven kanhg is de Vader des Vaderlands". In latere tg den vooral zgn er geweest, die de beteekenla van Kruger's figuur porgden te verkleinen, in moer dan ééi opzicht. Hj, evenzeer als alle andere menschen, óók die van beteekenla, zal maar het moet nu, ik zal daardoor den troost genieten, dat g0 met mö ook medegevoelen zult. Eenigermate uit ego ïsme due," voegde de oude heer er met een Hauwen glimlach bg, „maak ik u dealgenoote van mgn geheim," Hg bemerkte, dat Winanda hem be langstellend aanstaarde, en bg ging voort, haar vragende „Hebt gg wel eens hooren spreken van eene nicht van uwe moeder, die veie jaren geleden verpleegd werd bg een dokter in den achterhoek van Gelderland en daar gestorven is?' „Met een enkel woord, zooveel ik mg kan herinneren, oom 1" „U verloofd 1 ontsnapte onwillekeurig aan Winanda's mond. „Dat verbaast u, kindIk kan het mg begrgpen. Maar toen, vele, vele jaren geleden, was ik gelijk zoovelen, een jon geling, die vol illusiëa vertrouwend en bigmoelig het leven tegenlachte. Ea dan die zalige uren in hare nabgheid I Ik zag tot haar op als de beheerscheres van mgn leven. Het ging mg als u, Winanda; Ik wist niet van halfhaid in mgne toewijding, in mgne liefde. Ik zgne fouten en gebreken hebben gehad. Doch een vluchtig overzicht van 't voor naamste uit Kruger's loopbaan schenkt reeds het diepe besef, de innige over tuiging, dat bg in menig opzicht bewon dering verdiende en de sympathie waard was, welke hem werd toegedragen. Hg heeft in Zuid-Afrika eene reuzen taak volbracht. Hg heeft Staatsmansgaven tentoon gespreid, aan welke een Bismarck warme hulde bracht. Ea tragisch mag 't hsetsn, dat de krachtige en taai-vol hardende man, die zooveel wiet tot stand te brengen, aan het eind van zgn leven in sombere verslagenheid en la droeve ballingschap moest neerzitten bg de puin- hoopen van datgene, waarvoor hg gansch zgn leven en al zgne buitengewone krach ten en gaven veil had om 't op te bouwen en tegen den indringer en belager te beveiligen, te verdedigen De groote sympathie, hem bg zgn komst uit Afrika, na den oorlog, aller wegen betoond, zal dan oud.r Kmger zeker een troost zgn geweest. Doch zg waa slechte eene kleine verzachting van de dieps wonde, weike hem in zgn hoo- goa ouderdom geslagen word, toen zgn grootste geluk zou zgu geweest, nog een poosje te genieten van het schouwspel zgner stichting - Daarom wekt de tping van Paul Kru ger's dood weemoedige gevoelens op bg aileu, die ontvankeigk zga voor bewon dering van het veie goede en groote, dat hem eigen was. („Tal.") De Kölnische Ztg. zegt aan het slot van een hoofdartikel naar aanleiding van den dood van president Kruger dat de reis naar Europa oom Paul'e moeiigkste, hardste trek is geweest. „De geschiedenis van Kruger is de geschiedenis van zQn volk, hg stak uit als een gedenktesksn uit de dagen toen hg geholpen had, in hat vierde vaderland da republiek te stichten De Bjer is bg zgn trek on vermoeibaar voortgegaan,zich bewust van zgn kracht en werkzaam naar zgn aard, alles veroenigd an overstraald door een kinderigks hoop, dat het geloof toch tot heil zon leiden. Oom Paul bezat deze eigenschappen en bigft sm merkwaardig", achting afdwingendefijnur van de geschie denis Zgne welsprekendheid was iels eige: s, bgbelsch, patriarchaals. Zgn ge zicht bleef altgd rustig, alleen de kleine oogen foükelden. Van lachen of glim lachen hield hg in het geheel niet, men kon zich dit gezicht o )k ln glimlachende plooien in het geheel niet voorstellen. Toch waa da uitdcukking ervan niet on vriendelijk hg geloofde, en wie gelooft, aan iets goeds gelooft, dien staat het op het gelaat geschreven. Het lot hefft te leurgesteld, Hst heeft andere wegen voor zfin volk gekozen dan die van oom Kruger waren. Wla weet, of de oude moede man, die nu zgne oogen gesloten hooft, niet voor zgn einde toch nog eens verheerigkt geglimlacht heeft, droomende, bevroedende of wanende dat de toskomst van het Afrlkaander-volk nog niet ver- behoorde haar toe, geheel en onverdeeld, met hart en ziel. Ea zQ O, mgn vertrouwen op haar was grenzenloos, De minat® verdenking oi achterdocht tegen haar zou ik mgzslf als halsmis daad hebben toegerekend. Wg waren voor elkander geschapen, dus meende ik en wandelde welgelukzalig aan bare zgds door mgn aarisch para-'sijs. O, als wg 's avonds de zon in purpmn g'.ood zagen ondergaan, heerigk voor 't laatst nog het landschap verlichtende, en ik haar toe fluisterde De zon moge ondergaan, maar onze liefde nooit, liefsteen zg dan zoo harteigk mgne hand drukte en een vrien deigke glimlach om hare lippen speeldel... Of als wg op een schoonen voorjaars morgen langs de bloeiende doornhagen wandelden, arm in arm, en met walt» hagen dezelfde liefelijks geuren inadem den, en elkaar beloofden, dat het aan ons niet zou liggen, als ons beider leven niet aan zulk een vriendeigken on bigden morgenstond gsigk bleef, ja, dat geen wereldsche machten de geur onzer liefde zouden rooven Waar dwaal ik heen Och, ik was toen nog zoo jong, zeer jong en onervaren Een diepe zucht brak den woorden- stfoom van den ouden man af. Hg had, loran is, maar zich evenals ds Veres- nigde Staten van Amerika uit het Ecgel- scht rgk krachtig zal weten te bevrgden.' Generaal Van Heutsz. De heer J. E. Scholten, lid der Eerste Kamer voor de provincie Groningen, is g sterenochtend in het „Hotel des lades' te 's Gravenhage ioor generaal van Heutsz ontvangen en heeft den generaal toe- stemmlrg verzocht, namens de leden van de Eerste Ktmer voer de Noordeigke provinciën om in de woning te Coevor- den, waarin de generaal geboren werd, een gedenksteen ter herinnering aan dat feit te mogsn doen plsatsen. Generaal Van Heutsz betuigde zgn groote ingenomenheid met dit plan en verleende gaarne zgn toestemming tot een hulde ln dezsn vorm. Dientengevolge zal nu spoedig de ver dere uitwerking van dit plan door dl zich als commissie geconstitueerd hebben de negen Eerste Kamerleden ter hand wordei genomen. Do bedoeling is, hit brengen van dis hnld* het karakter te dosn behouden van een hulde van Noord-Nederland aan den pacificator van Atjsh, ofschoon aan sluiting van andere provinciën daarbij wellicht niet geheel uitgesloten zou kunnen zgn. Het verbigf in Nederland van den generaal zal van te korten duur zga— zgn vertrek zal waarschgnlgk 25 Au gustus e.k. plaata hebban om hst onthullen van den gedenksteen nog in tegenwoordigheid van gentr. Van Heutsz te kunnen doen gsaoU'odon. Landbouw-Departement in Ned.-Indl§. De min. van koloniën ontwikkelt in zgn antwoord aan de Eerste Kamer nader zgne overtuiging, dat alleen een zelfstan dig departement, beheerd door een des kundig hoofl, datgene zal kunnen tot stand brengen wat voor eens dengdi- lgks bshartiglng der belangen van den landbouw wordt noodlg geacht. Te recht mag de hoop gekoesterd worden dat van de voorgestelde maatregelen op den duur een gunstige invloed zal uitgaan tot bs- ptrking van de thans nog zoo veelvuldig voorkomende misoogsten. Meer in het bgzonder beantwoordt de min. uitvoerig het door een der leden in het verslag ontwikkelde betoog, dat tot een tegenovergestelde conclusie kwam. Dsugdeigke behartiging der belangen van den landbouw eischt, dat theorie en practgk, wetenschappeigke voorbe reiding en practische toepassing in één hand zgn het orgaan dat door streng wetenschappeigk onderzoek de middelen opspoort om den landbouw te verbeteren en te bevorderen, moet ook tot toepas sing dier middelen kunnen leiden tn daarvoor de verantwoordelijkheid dragen: omgekeerd moet het orgaan, dat de be hartiging van de practische belangen van den landbouw tot taak heeft, kun- al sprekend® en zich verdiepende ln den tgd van voorheen, zgn toehoorderes bijna vergeten. Daar zat zg, de handen ge vouwen, terwijl heets tranen hare wan gen bevochtigden. Hg zag het en kwam oogenblikkeigk tot zichzelf. „Heb ik miischlen een te teedere snaar voor haar aangeroerd 1' dacht hg, maar stelde zich weer geruit door de overweging, dat die tranen hare zenuwen niet alleen ontepanning gaven, maar ook bewezen, dat zg van haar idee fise van daareven was afgeleid. Hg ging dus voort „Helaas 1 dat mijn zalige droom zoo onzalig eindigen moest. Eins, toen wg samen op een heerlijken zomeravond, heerigker avond had ik nooit genoten en nooit had ik mg gelukkiger gevosld toen wg dan catnen ln een publieken tuin een concert bgwoonden en zg esn oogenbllk met eene vriendin in gesprek was, stond ik op om aan het buffat iets voor one te bestellen. Ik kwam vojrbj een prieel, waar eenige jongelieden zaten. Op schertsenden toon hoor ik door een hunner haar naam noemen, haar mg zoo heiligen naam. {WarAt vwuofyNj.

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1904 | | pagina 1