Zaterdag
18 Juni.
42e Jaargang.
1904.
ereemging
EÏV,
Leden vai
Heer en
ire Kiesver
beveelt bi
twee Ledei
ten dringem
ii voor mnmu
nstbode
la-acaauas.
FEUILLETON.
Strijd li h
Voorzitter.
is.
fiiunenlandsche hericMen.
7
Massage.
1SSTRAAT M 3®.
e an Manueels behac
EugiEOfraatêvorkroiu
andein afwijkingen
ge behandeling,
atische aandoeningei
erlauoming ens.
behandeling op medlsi
r 1901,
VLIS811V6SCIE (IIIMT
Prijs per drie maanden 3 30. Franco per post ƒ1,50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. M in abonneert Mich bij a3ë Boek
handelaren, postdirecteuren of re ditstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTKNTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor e b ïQ regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf vitn drieman1 plaatsing vrzeliilb
advertentie wordl de prijs slechts twee maal berekend. Graé-i letters
<n eliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dageSps, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepiioonnumiiier 10.
Abomu ments-Advertentiën op zeer wordeelige voorwaarden.
IS
Ljjodei
den.
tuur,
lz., Voorzitter.
SCHEES, Secretaris.
'TE
Mejuffrouw GOOTE,
ELII Gf,
enst van 1 Maart tot
D.
Oa) b) nm. 3 23 en 6 10
5a) 3 50 en 6 4
nm. 1 55a) en 4 4
Oa)b) nm. 3 23 en 6 10(
minuten na het vertre
vm. 8 10
8 50
Breskens, Borsselsn
lisslngen naar Borsaeh
aar Breskens, Borassli
Verkiezingen voor de Prov. Staten.
De uitslag dei stemmingen ia Friesland
gunstig geweest voor dg liberalen. Zij
lehouden zeker de meerderheid in die
iiaten. Op Fxaneker hadden da kerkeljj-
un hun hoop gevestigd, doch door het
daar gesloten verbond tussehen liberalen
m socialisten zijn hun candidates met
c&keie honderden stemmen meerderheid
gekozen en de eenig aftredende anti
revolutionair werd nog uitgeworpen. De
veihouding in de Staten van Friesland
zsl zijn 30 linksche en 20 rechtsche
lieden.
In Noord-Holland behouden de liberalen
4e meerderheid in de States, Te Amster.
tam werden in 3 districten de kerkelijke
candidates gekozen en in Haarlemmer
meer en Velsen verloren de liberalen
2 zetels.
Opmerkelijk mag het genoemd dat te
Amsterdam niet minder dan 21000 kie
zers zijn thuis gebleven. En dat is nu
geen uitzondering, integendeel het is
regel in de groote steden dat duizenden
en duizenden kiezers zich niets van de
stembus aantrekken.
Wat Gelderland betreft, daar zal de
uitslag slechts een kleine wijziging in de
samenstelling der partijen brengen, doch
blijft de meerderheid aan ds ministerieels
partijen,
Be 5 voornaamste groepen van de
ingediende tariefwet,
De 445 belaste en onbelaste artikelen,
ia de nieuwe tariefwet genoemd, zjjn
verdeeld in 15 groepen. Van elke dezer
groepen heeft de minister de vermoede
lijke opbrengst geraamd. Terwijl eene
gezamenlijke opbrengst wordt verwacht
van f20,000,000, wordt daarin door 5
groepen bijgedragen voorruimtl5,000,000,
door de overige tien te zamsn voor
nauwelijks f 5,000,000.
De groepen, waarvan d@ minister zoo
hooge verwachting koestert zjjn in volg
orde harer financieels beteekenisgroep
IX: Garens, weefsels en stoffm, kleederen
en modewaren met f 5 984,100 groep
XIIIvoedings- en genotmiddelen met
t 3,044,450 groep XV voorwerpen
van verschillende grondstoffen met
f 2,245,300 groep III mineralen,
metalen en fabrikaten daarvan met
2,057,780 groep VIoliën, vetten,
was, teer, pek en distiliatieproducten
van teer en van steenkool metfl,777,020.
D» overige tien groepen verd&elen zich
over een groote verscheidenheid van
artikelen en varieeten in de geraamde
opbrengst van slechts f 90.900 tot
f824,720 per groep. Deze kleinere groe
pen, die enkele zeer belangwekkende
artikelen bevatten, zullen in een volgend
blaadje behandeld worden. Voor velen
concentreert zich de beteekenis der nieuwe
wet in hoofdzaak in de vjjf grootere
3.)
II.
Verscheidene jaren geladen wasAnton's
moeder, mevrouw de weduwe Mfsdom,
te Baarloo komen wonen, slechts verge
zeld van haar jeugdig zoontje, haar eenig
kir. d. Baarloo was een tamelijk afgele
gen, maar overigens geen onaardig
plaatsje in het hart der goede provincie
Overflsel. Van den kruin der heuvelenr(J,
dis het dorp aan de noordzijde omsloot,
bezien, leverde het werkelijk met zijn
talrijk en trotssch geboomte sn in het
groen half verscholen boerenplaatsen sn
greotera en kleinere heeie o huizen of
villa's, een schilderachtigen aanblik op,
waaraan de met mos en klimop begroeide
bouwvallen van een hoogheerlijk slot op
den achtergrond nog meerdere bekoorlijk
beid bijzetten. En waarlijk, als men van
hoogte afdaalde tot het dorp, ïoad
groepen eu daarvan verdienen de meeste
aandacht groep IX (gareus, weefsels en
stoffen, klsedsren en modewaren,) en
groep XIII(voedings- en genotmiddelen)
die het sterkst ingrijpen in bet dage-
lijkgch leven van het grootst aantal Neder
landers,
Betrekkelijk weinigen nebben direct
geldel.tjk bolang bij den bloei aener be
paalde nijverheid, die men door het hefisn
van invoerrechten van de voortbrengselen
der buitenlandsche nijverheid wenscht
te beschermen. In het geheel zijn van
de 1,930,706 Nederlanders, die een be
roep uitoefenen, 650,574 werkzaam bij
de nijverheid. Het ligt in de bedoeling
van den ontwerper van de herziening
onzer tariefwet, dat deze zal worden
„dienutbaar gemaakt aan de ontwikkeling
onzer nijverheid en mitsdien aan be
vordering van den nationalen arbeid."
Echter niet de geheele nijverheid wordt
door de nieuwe tariefwet begunstigd
een gedeelte biyft onbeschermdvoor
zoover het zelfs niet door verhooging
van invoerrechten wordt benadeeld. In
deze ook in de toekomst onbeschermde
industrie zijn ongeveer 300,000 personen
werkzaam. Wanneer de ingediende ta
riefwet bevorde lijk zal kunnen zijn aan
de ontwikkeling onzer nij verheid, zullen
daarvan dus niet meer dan ongeveer
350,000 personen de vruchten kunnen
plukken, gesteld dat er voor heu inder
daad vruchten te plukken zullen zijn.
Dit getal staat geljjk met niet meer dan
IS procent van het totaal van hen, die
in ons vaderland een beroep uitoefenen.
De overige 1,580,000 of 82 percent
zullen mat hunne gezinnen in minder
voordeeliga coaditis garakan, daar zelfs
in het gunstigste geval hunne balaagen
door seno verhooging van hat tarief
van invoerrechten zeker niet zullen
worden gebaat, wei hunne uitgaven
daardoor zullen toenemen.
De invoerrechten, welke geheven zullen
worden van de artikelen genoemd in
groep IX, en welke volgaas de voorge
stelde herziening der tariefwet zullen
worden verhoogd van 5 tot 10, grooten-
deels tot 12 pGt., zullen voor hen allen
leiden tot eene vrij aanmerkelijke ver
hooging van de prijzen van alle soorten
manufacturen, van hunne klearsn, hoe
den en modawaren, van de gordijnen,
vloerkleeden on vloerzeilen in hunne
woningen, van de dekens en lakens
hunner bedden, welke op hunne beurt
onderworpen worden aan een invoerrecht
van 12 pCt., zelfs van da veters in
hunne schoenen. Aangezien de minister
van de verhooging der invoerrechten
van deze artikelen gaene belangrijks
vermindering van den invoer vreest,
zal het verhoogde reebt wel degelijk
worden betaald en zsl de inlandschs
nijverheid naar de meaning van den
minister derhalve niet in meerders mate
dan tot dusver in die behoefte voorzien.
Is deze verwachting des ministers juist,
dan behooren degenen, die zich bezig
houden met het labrici eren dezer artlk elen
men zich niet teleurgesteld, wat geens
zins van alle plaatsen of plaatsjes, die
van verre bezien zich niet onaardig, ja
soms bijzonder schilderachtig voordoen,
kan worden gezegd.
De mensehen, die hot voorrecht hadden
iu zulk een lief, schilderachtig oord ts
wonen, moesten, zou men geneigd 7jjn
te zeggen, onder den invloed der schoon®
natuur, die hen omringde, ook zelve lief
zijn, lief voor elkander, in schoonheid
van ziel wedijverende met dis schoone
natuur, om zoo harmonie tusachen bei
den tot stand te brengen. Be neiging
om dat te mcanan vergaat evenwel hem
wel, die zijn manaehea zoo wat kent.
En dat was dan hier ook volstrekt niet
in alle opzichten het geval. Integendeel,
men vond ook hier, gelijk overal, als
dit niet te stout gezegd is, zeer vele
raie, vervelends, babbelachtige, kwaad
denkende en kwaadsprekende lieden.
Dit ondervond ook mevrouw de weduwe
Miadom tot haar verdriet, toen zij zich
hier ter plaatse metterwoon gevestigd
had.
„Hoe heet zjj Hoe ziet zij ar uit?
Heeft zij geld Waar kamt zij vandaan
dus luidden natuurlijk de allereerste vra
gen, toen zij in de gemeente haar intrede
dus te worden afgetrokken van de
350,000, die door ie ingediende tarief
wet hseten ta worden beschermd.
Evenals groep IX(garens, weefsels
en stcffin, kisedoren en modewaren,) be
vat ook de daarop in belangrijkheid vol
gende grosp XIII(voedings- en genot
middelen,) bijna uitsluitend artikelen,
waarvan eone varhooglng van het invoer
recht het ievsn, zoo niet v&br allen, dan
toch voor velen duurder zal maken. Men
kan er over twisten in hoeverre thee m
tabak behooren tot de artikelen van
weelde o£ behoefte. Wat voor den een
weelde is, ia voor dsn ander dikwijls
eene behoefte. Niet twijfelachtig is het dat
zout eene levensbehoefte ia. Schijnbaar
laat het nieuwe tarief het invoerrecht
op zout onveranderd, Door de wijziging
in da bepaling met betrekking tot ds
tarra, wordt echter het invoerrecht op
zout inderdaad juist zooveel verhoogd,
dat daas door vermoedelijk as marge,
welke dsn invoer van buitenlandeed zout
mogelijk maakt, verloren zal gaan. Dan
zullen de Nederlandsche consumenten nog
meer dan thans cijnsbaar worden gemaakt
aan do Nederlandseha zoutziaclers. In
plaats dat d® schatkist van da ruim 2
millioen ^kilogrammen geraffineerd zout,
dis tot dusver werden ingevoerd, f 80,000
invoerrecht zal ontvanger-, zullen de
verbruikers voor hunne geheels consumtie
van iets meer dan 52 millioen kilogram
men da inlandsche zoutziedera ruim
f 156 000 moeten bstalen
Tot de artikels», voorkomende in groep
XV, behooren machinerieën, drijfriemen
en gereedschappen, welke volgens het
tegenwoordig geldend tarief in hoofdzaak
vrij 30n van invoerrechts!! «n met enkele
andere artikelen bijzondere vermelding
zullen vinden in een volgend blaadje,
gewijd aan de esoort-induBtr'ïëa. Bthalve
deze, ontmoet men daarin lampen, para
pluis, uurwerkin, thans belast mat 5
pCt., welke zullsn worden verhoogd tot
12 pCt. en de zoogenaamde kramerijsn,
waarvoor het invoerrecht aveneans van
5 tot 12 pGt. zal stijgen. Deze laatste
post omvat dia tailooze massa kleine
gaieflykhetteD, die man in eene huis
houding dagelijks noodig hsefc en dia
man in het vervolg alle zooveel duurder
z»l moeten betalen, om op die wijze te
samen da f 1.080.000 b0eea ta brengen,
waarop de minister dit onderdeel van
zjjn tarief heeft geschat. Ook zullen in
deze grosp worden belast de naaimachines,
die tegenwoordig vr$ kuonnen warden
ingevoerd, doch waarvan esa invoerecht
wordt voorgesteld van 3 pCt. der waards.
Er bestaat tuaschaa ds groepen XV
voorwerpen van verschillende grondstof
fen, eu IIImineralen, metalen en fa
brikaten daarvan, met betrekking tot da
daarin ondergebrachte artikslen_aenig ver
band, voor zoover beide nadeelig zjja voor
de export-industrieën en voor dan land
bouw, die in deze groepen vale artikelen
belast zullen vinden, die hulpmiddelen
z{jn bij da uitoefening van beide takken
van nijverheid.Behatv® deze bijzondere be
ha! gedaan. Ei hoewi! men op die
vragen niet altjjd een geheel bsvrodigend
antwoord zich koa geven, had men toch
gehoord, dat zij allerlaatst in Rotterdam
had gewoond, en msa ging voort te
vragen hos laag zij daar had gewoond,
of z(j al lang weduwe was, welke be
trekking haar echtgenoot had bekleed, of
welk beroep hij had uitgeoefend. Altsmaal
vragen, door eens zeer beprijpsl0ko
nieuwsgierigheid ingegeven, op welke
evenwel svenzoo hel verlaagde bevredi-
dlgend antwoord achterwege bleef. Alzoo
lag er voor de bawonsig van Baarloo ovsr
het verleden van hun nieuws burgeres
een geheimzinnig waas, dat de nieuws-
gisrighaii prikkelde ®a aanvankelijk tot
velerlei minder aangename veronderstel
lingen aanleiding gaf, zoo lat men over
hat gahaal zich op aan afstand van haar
hield en het gebrachte walkomstbozosk
niet te spoedig herhaalde.
Eéne familie slechts was er te Baarloo,
die aiat mesdaed met dea groj'een hoop
en der weduwe terstond wer vriendelijk,
gezind waa, Ea dat was de familie van
den predikaat der plaats, dsn heer Var
linden. Zonder zich om al de vragen of
veronderstellingen, die nu door den een
dan door den ander gedurig gedaan of
lang6!?,wordt door de in groep III voorge
stelde verhooging vau het invoerrecht van
alle bewerkte artikelen van metaal van
5 tot 12 pGt,, hst a'gemeen belang op
galQke wjjza geschaad als door de ver
hooging voor de srtikeler, genoemd in
groep IXgarens, weefsels en stcffjn,
kleederen en modewaren. Evenals deze
laatste groep, bevat ook groep III eene
menigte voorwerpen van huissljjk gebruik
en noodig voor het bauwen en inrichten
van fabrieken, werkplaatsen en huizen,
waardoor zoowel de nijverheid als hare
beoefenaren individueel worden belast.
De laatste financieel belangrijke groep
is de Vleoliën, vetten, was, teer, pek
en distiliatieproducten van teer en van
steenkool. Van d® ruim 17 ton, die deze
wordt verwacht op ts brengen, zal ruim
14 ton moeten worden bijgedragen door
de petroleum. De minister erkent in zijn
memorie van toelichting, dat het ruesren-
dsal der consurn jnten van dit artikel wordt
gevonden onöar da minderfegoeden. Toch
mesnt de minister, dat de verhooging
van hst recht voor sen arbeidersgezin niet
van zoo groote bateeksnis ia, dat daarom
van da voorgestelde verhooging zoude
moeten worden afgezien. Indien de voor
stellen vau den minister zich uitsluitend
bepaalden tot eace verhooging van het
invoerrecht op petroleum, zou man zich
met ztjne zienswjjze misschien kunnen
vereenigen, maar dat is allermirst het
geval. Behalve voor petroleum wenscht
da minister allean reeds in 5 van da 15
groepen, waarin ht) zfla tarief heeft vor-
dseld, da invoerrechten ta verhoogen
voor verreweg het maereadeal van de in
eik gezin banoodigde levensbehoeften.
Vermeerdering der uitgaven voor alken
Nsdsrlander zal hst gevolg zfln van de
voorgestelde varhooglng van hst tarief
van invoerrechten, terwijl zich niet laat
aantoonen, dat tegenover dit nadeel aenig
daaraan gtë/enredigd voordeel zal staan.
(,Het VrQe Ruilverkeer.")
Heeger Onderwijswet.
Da heeren F. J. P. Moquetta en W.
Lamers, predikanten bjj ae Nsdsrl. Herv.
gemeenta te Rotterdam, hebban zich
namens de vergadering van 150 predi
kanten ta Utrecat, op 22 Maart gehouden,
tot da Esrsts Kamer gewand met sen
aires, houdende het verzoek het b(j die
Kamer aanhangig gemaakte wetsontwerp
tot wijziging van de Wat op het Hoogar
Onderwijs, zoo het van Ragaeringswege
niet wordt ingetrokken, t® verwarpen.
Zj doen dit verzoek in het volle besef
van ds verantwoordelijkheid die z0 daar
mede op zich nemen, maar ook met het
innige bssef van dan plicht dis op hen
rust, om zelfs nog ter elfder ure geen
poging onaatigewend te latsn tot voor
koming van het kwaad, dat ons volk
dreigt uit de totstandkoming van een
wet, hun inziens even onrechtvaardig
wat haar uitgangspunt betreft,ais heilloos
wat haar strekking aangaat.
gewaagd werden, te bekommeren, gevoel
den mflaheer ea mevrouw Veriinden
terstond, dat zij met serre zeer beschaafds
vrouw te doen hadden, wier stille maar
diepe weemoed hsn varteederde sn dis
eene zeer verstandige moefler voor haar
jsugdigen lieveling zich batooade. En
onder de vereemgde invloeden van dan
tyd en van de domineesfamilie begon
geheel Baarloo hst mevrouw Misdom
allengs ts vergeven, dat zjj wellicht de
eene of andere redin hebben kon haar
verleden niet aan den grooten klok te
hangen, en nam men vijj algemeen do
burgerlijke beleefdheid jegens haat in
acht en werden sommigen zelfs werkelijk
vriendelijk gezind jegens haar.
Maar mevrouw Miadom, hoewel be
leefdheid met beleefdheid, en vriendelijk
heid met vriendelijkheid beantwoordende,
werd niet gemeenzaam dan mat dsn
dominéé en zQae vrouw. Zjj leefde voor
hst overige stil en teruggetrokken van de
kleine wereld dis haar omgaf, eu hield
zich hoofdzakelijk bezig met de opvoeding
van haar kind. Ook had zij tyd over
om de armen in de buurt te bezoeken
en geld, om hen op kiesche en verstan
dige wijze te ondersteunen, hoewel de
zeer eenvoudige inrichting van haar
Vestinggeschut.
Bij de beantwoording van het afdea-
lingsverslag betrekkelijk de aanvullings-
begrooting van oorlog voor 1904 deelt
de minister mede, dat aan hst departe
ment niets bekend is aangaande een door
sen Nedeflandsch offichr uitgevonden en
in Busseldorp in bewerking z(jnd kanon,
evenmin als van de invoering van schil
den der Dusseldorpsche fabriek by het
Duiteche leger.
Ook de minister acht het verkieselijk,
het bsnoodigd materieel voor zoover
mogeltjk (en dus niet wat vuurmonden
ot affuiten betrefhier te lande te doen
vervaardigen. B(j de aanschaffing van
deze voorwerpen wordt intusschen ge
rekend op eene behoorlijke reserve. Door
voorts met da fi ma Fried. Krupp één
contract te sluiten nopens de levering
van al het benoodigde materieel, hetwelk
ui sluitend te Eesen verkregen kan wor
den, is tevens da waarborg voorhanden,
dat bedoelde aanscha'flig geregeld zal
verloopsn.
Maatregelen woxden genomen, om,
evenals tot dusverre het geval was bö
het materieel van 8 cM. Si,, eventueel
soodige herstellingen van het nieuwe
geschut hier te lande te kunnen ver
rekten.
De leveringsvoorwaarden van de firma
Krupp z(ja nader zoodanig gesield, dat
in 1905 ém regiment en in 1906 de
andere korpsen kunnen worden verwa
pent!. De 60 kanonnen, welker kosten
in de tegenwoordige aanvrage begrepen
zjjn, zullen in den loop van 1905, de
overige in dat jaar en in 1906 gereid
komen.
Ten «inde san aanvang te kunnen
maken met de vervaardiging hier te
lande van het daarvoor in aanmerking
komende materieel is da aanschaffing
noodig van halffabrikaten voor munitie
voor- en achter wagens, stalen bassen tot
granaatkartetsen, hout voorraden, leder
voor paardetuig, verschillende metaal-
soocten ala staal, Ijzsr, lood, antimoon,
koper, messing, enz., zoomede van enkele
werktuigen ten behoeve der munitie
fabriek, nl. san vijftal draaibanken, frees-,
zaag- en perswerktuigen.
Yan het totaal benoodigde zal een
som van f 1,300,000 in sigen werkplaat
sen of door de by zondert Nederlandsche
Djjverheid worden verwerkt.
Arbeidswet en Arfeeidseeatraet.
Het bestuur van de vereenlging „Mir-
curius3 te Rotterdam heeft aan alle ar-
baidars-orginiaatles in Noderland het
volgend rondschry ren gezonden
De motie aangenomen op de op Zondag
5 Juni te Utrecht gehouden vergadering
van het Agitatie-comi'é voor Arbeidswet
en Arbeidscontract, heeft den Nederland-
schen bond van handels- en kantoorbe
dienden „Mercurius" aanleiding gegeven
zich uit genoemd comité terug te trekken.
„Mercurius" ging daarbij uit van de
huishouding scheen te bewijzen, dat zjj
niet over een ruime beurs te beschikken
had.
Hoe bedektsiyk zjj ook deze werken
van barmhartigheid volvoerde, konden
zij toch niet geheel verborgen blijven.
Sommigen dier beweldadigden verkon
digden luide haar lot. ,'c Ia een beste
mevrouw t' klonk het hier. „ZQ
he .ft van nacht een heelen tjjd gewaakt
bü buurvrouws Gssrtje om haar op z(jn
tijd de kruiden in te geven" roemde
men haar elders. „Mevrouw is zelve
naar den dominéé geweest om voor EIzi-
meu wat onderstand te vragen,
verkondigden weer anderen. Bat de doch
tertjes van Zegers, Dierkens en nog een
paar andere boerenarbeiders driemaal in
de week bjj haar kwamen om naaien en
breien te leeren, was natuurljjk ook al
spoedig bekend in het geheels dorp. Ja,
het weldadige gevolg voor al de hulp
behoevenden der gemeente van deze wijze
van hulpbetoon was, dat mevrouw Ver-
linden het initiatief nam tot het oprichten
van een naai en brelschool en daarbij
zeer dringend de hulp en steun van
mevrouw Misdom verzocht.
(Wordt vervolgd.}
