AAGT
Dinsdag
No. 126.
UB. RE
42e Jaargang,
31 Mei.
>111
I SGHULZ Jan
SE.
FEUILLETON.
oor haar geen!
stond.
slechts liet ECHTE!
EIST
slllio Ye ru
ive e nte
in 25 cent tot fl. 8.5o|
in 12'/, cant tot 3b cestl
la 15 tot 77VS cestl
franco.
alsook Winkeliers, die zichï
gelieven zich sehrifteljj](|
Wed. J. DE VROOM -
"PERS, Groenewoud H 27,1
VLissimeseHE courant.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij a le Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADYERTENTIËNvan 14 rege/s 0.40. Voor eiken regè!
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaa' plaatsing derzell'dö
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliehé's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooniïuiümer 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer veordcelige voorwaarden.
Kjnnenlandsche berichten.
daarom
ting van Mej. APALONIA
obrandtstraat 102, Dan
leden heb is niet te be
nde benauwdheid op de
lageiyka. O, ik bad het
borst piepte en ik hoestte
skundige hulp kon m(j
maanden geleden begon
IROOP, welke ik in het
[thaald heb en verklaar
tbap ik weer een geluk*
c gevoel geen pgn meer
geen fluimen meer op
Iwenen. U moogt mjjne
st bekend maken,
een gezegend middel
Kinkhoest, Slijmhoest,
en van 1 fluenza, Keel-
3.50.
Straat 11, Rotterdam.
r o o p geflitst. Deze is
aarop de handteekening
is Damaafe de namaak
Lepelstraat 121W. HUI-I
i
GLOBE'
ETS-
vele waardelooze
A Sfc L S|
ion aangeboden
schaft Leipzig.
en zenuwzwakte.
eke tv.
hear Weber te Sche-
at 39 aldaar, ons ui'
s mede
tijd kwijnendealtijd
tierde niethet wan
kouvatten. Mijn vrouw
e probeeren, waar ik
d is sints dien fjjd gaan
ziet er weer gezon'
nu voor een andero
eetlepel van 15 grani
ie behandeling slechts
'enig ander dergelijk.
cons f 15.
straat sn VAN BAM
De Hooger-Onderwijswet.
nota van den heer Van der Biesen,
}d bjj het voorloopig verlag der
jjrste Kamer over het wetsontwerp tot
[irziemng derHooger Onderwijswet,heeft
,De Ned." verbazing gewekt.
Het wekt, zegt het blad, reeds be-
aemding, dat men met citaten van
aiiguieele en rectorale oraties den al-
imeenen geest, die aan de universilei-
id beerscht, meent te kunnen aandui-
maar wanneer men nu de citaten
t, die mr. Van den Biesen dan als
;e ergste gevonden heett en te pronk
itelt „als strijdig met de christelijke
iginselen", dan is er reden zich boven
iste te verbazen.
Een groot deel van die citaten zjjn
,f alleen met een r.=k. opvatting van
ut christendom in stiyi, óf, nog ster
ier, alleen met een zeer particuliere
|op?atting van den heer Van den BieseD,
zijn dusdanig uit hun verband gerukt,
t ze wel van onchristelijke strekking
itbijnen, doch dit in het wezen der zaak
lillermiest zijn.
Dit oordeel staaft „De Ned.s met over
neming van enkele dier citaten, en het
blad meent dan ook, dat een protest
jaartegan niet mag uitblijven. „Do be-
ioelde afgevaardigde oordeelt blijkbaar
over dingen, waarvan htj geen verstand
beeft en benadeelt daardoor de zaak,
die bij wsnscht te verdedigen." En na
lanbaling van nog een paar prolessorale
uitingen uit mr. Van der Biesen's bloem
lezing roept „De Ned." uit
Als hoedanig po ver-arm bloedig plantje
moet men toch wel de christelijke levens
overtuiging beschouwen, om te meenen,
dat ze door zulke uitspraken schade zou
kunnen lijden I
Natuurlijk lezen wij hier ook een en
ander, wat inderdaad met de christelijks
beginselen in strijd is. Zeer beangst
voor die beginselen maakt ons dit nooit.
W(j zijn overtuigd, dat voortgezette eer
lijke wetenschap op den duur altijd de
waarheden van het chiistendom zal be
vestigen. Op menig terrein is dit reeds
gebleken. Zelfs ook daar, waar men het
nog niet zoo spoedig zou verwachten.
Hoszeer werden b.v. de laatste jaren
^oor enkele wetenschappelijke mannen,
gevpjgd door een schaar van derdehands
wetenschappelijker, de normen der chris
telijke zedelijkheidsleer (in engeren zin)
bedreigd. Maar nu komt de coryphee
prot. A. Heim, hoogleeraar in de geologie
te Zurich, esn volbloed-materialist, in
een opzettelijke studie over dit onder
werp overtuigend aantoonen, dat „de
zedelijkheid, ook van het standpunt van
den ongeloovigen Datuurvorschsr be-
ichouWd, een heilig gebod is en dat de
tatuurvorscher hierin tot dezelfde eischen
komt als de geloovige."
„De Ned." spreekt dan ook de over
Diens wijze van spreken was evenwel
hoogst gemanierd, toen hij schielijk
zeide
„Ik kom van het Starnbergermoer
lord Arlington verwees mJJ tot u, sir,
doch de regen en de goedheid van miss
de Bracy zijn oorzaak, dat ik u spoe
digar een bezoek breng, dan wel in mijn
Plan heeft gelegen. Wil daarom veront
schuldigen dat Ik in deze kleeding hier
verschijn." HQ keek daarbij veelbetas-
ketjend op z(jn dcor stof en regen tamelijk
in wanorde gebrachte kleeding, waarin
zijn verweerd gelaat met de scherps
ltinen en vorm volkomen als dat van
esn landlooper scheen. Meer en meer
begon de kolonel de tosdracht der zaak
te begrijpen. Naar een straal van hoop
grijpende, herhaalde hjj„Gjj komt van
bet Starnbergermeer 1 Ban moet ge ons
tuiging uit, fat op den duur de hoogst®
waarheid het telkens weer wint. De
dolingen der menachen zijn ééndegs-
vlinders, die elkaar vernietigen. De waar-
beid Gods is eeuwig.
Terugkomend op de nota besluit het
blad
Wij komen er tegen op, wanneer als
onchristelijke wetenschap wordt gebrand
merkt een beele reeks van uitingen, die
ailesn met persoonlijke Inzichten of met
dogma's van één kerkgenootschap in
strijd zjjo. En wij meenen, dat de hser
Yan den Biesen, door op zulk een wijze
voedsel te geven aan h9t denkbeeld,
alsof de christelijke wetenschap esn plant
van sectarischen en scolastleken bodem
is die alleen in esn broeikasatmosfeer
kan bloeien, de zaak, waarvoor hg strijdt,
aanmerkelijk heeft benadeeld.
Wij onzerzijds wanschen niet door
stilzwijgen daaraan medeplichtig te zijn.
Daarom laten wij tegenover deze nota
een non tali auxilio hooren, en hopen,
dat de heer Yan den Biesen in het
openbaar debat betere argumenten voor
het aanhangig ontwerp zal gsven.
Aan de Eerste Kamer is een adres
gericht door de afdesling Amsterdam
van de veraeniging Volksonderwijs, waar
in zjj verklaart met ingenomenheid ken
nis genomen te hebben van het adres
van het hoofdbestuur, waarin aange
drongen wordt geen goedkeuring te
hechten aan de wijziging en aanvulling
der wet tot regeling van het hooger
onderwijs, gelijk dia door de Tweede
Kamer werden aangenomen dat ook
adressante bij aanneming van deze wijzi
ging en aanvulling vreest voor een der
gelijke wijziging en aanvullingen van
de wetgevingen voor lager en middel
baar, d. i. van bet volksonderwijs, waar
van naar haar bescheiden mzening een
even groote verwarring en onbetrouw
baarheid het gevolg zou zijn, wat de
waarde der onderwijsbevoegdheid betreft,
als nu heerscht bjj het voorbereidend
(F.öoei) onderwijs.
Afschaffing Staatsloterij.
Het is een eigenaardigheid van deze
regeering, zegt de „Prov. Gron. Cr." dat
z(j telkens maatregelen voorstelt „die
eerst in een verre toekomst zullen wer
ken" dat geschiedde bjj d® Hooger
Onderwijswet, bjj de Drankwet en bjj de
Staatsloterij eerst na 18 jaar zal dia af
schaffing een teit zijn,
Dat Is „een toekems.wetgeving, zooais
wij die tot nu toe hier te lande niet
kenden» zulke bepalingen „zijn parade-
artikelen, uithangborden en anders niet."
Acht men alle spelen uit den booze,
dan schafte men dadelijk de Staatsloterij
af maar waehte daarmee geen 18 jaar.
Al die argumenten van geleidelijke
ophfffiig „houden geen steek"; neen,
zij rechtvaardigen veeleer deza gevolg
trekking „dat de Staatsloterij niet zoo'n
groot kwaad is". Zij is yin de zedïn van
alles eens uitvoerig berichten. Boch in
de eerste plaats dien je van klee-
dlDg te verwissalen. Wee3 zoo goed en
kom mede naar mjjn kamer. Straks zullen
we de dames wel weer zien. Amy zorg
goed voor je vriendin."
Eenige minuten later bevond de ko
lonel zich met zijn ongewenschten gast
alleen. In 't kort verklaarde deze, dat
bij, van een overzeescbe reis terugkee-
rend, langen tijd tevergeefs naar zijn
ouden vriend Percy Fairfaix had gezocht,
totdat hij eindelQk van de lotswisseling
gehoord had, die dezen tot lord Arlington
had gemaakt. Daarom had her hem
weinig moeite g6kost, om diens verblijf
plaats uit te vinden, doch helaas, te
laat, om zjjn lieveling nog bjj den ge
zochte aan te treffen.
Onverwijld was h(j nu naar Engeland
teruggekeerd, waar hij in Lytön eerst aan
de cottage een bezoek had willen brengen,
nadat h)j op de hoeve van mr. Marlit
was geweest. Eau giwichtige aangele
genheid voerde hem daarheen, die hQ
zich thans dubbel gedrongen gevoelde
af te handelen, sinds hij zijn lieveling
weer gevonden had.
Zijn lieveling, de arme Dolly, zat in
middels bleek en diep geschokt naast
ons volk ingedrongen" zfj is ,/niet licht
in staat ruïoeersnd te werken" en zij
doet „eenige malen den dienst van veilig
heidsklep tegen het anders wellicht op
nog grooter schaal gedreven wordend,
veel su veel onzedelijker en gevaarlijker
beursspel" en vooral tegen hst deelnemen
in buitenlandsche loterijen.
Naar de „Avondpost" verneemt moet,
er bjj hit ministerie van financiën ernstig
over worden gedacht, do ambten van
hoofdlirecteur der registratie en domeinon
en hoofddirecteur der directe belastingen
invoerrechten en accijnzen, weike beide
betrekkingen in den loop dezes jaars
zullen vaceeren, voorloopig bij wjjze van
proef, niet 'te vervullen. Be chets der
verschillende afdeelingen zullen dan on
middellijk staan onder den secretaris
Naar bet „Dagblad" verneemt, zal b(j
de Tweede Kamer een wetsontwerp wor
den ingediend naar aanleiding van de
dazar dagen te Parijs gesloten interna
tionale overeenkomst omtrent den z.g.
handel in jeugdige vrouwen en meisjes.
Ter j larvergadsring van d9n vrjjzin-
nig-democra'.ischsn bin", Zater'sg te
Amsterdam gehouden onder leiding van
mr. E. Fokker, werd een telegram van
sympathie voor het spoedig herstel zijner
geschokte gezondheid gezonden aan mr.
A. Kerdflk, voorzitter van den bond,
thans in hst buitenland.
Uit het jaarverslag bleek, dat 8 nieuwe
afdeelingen waren toegetreden en thans
38 bsdraagt met 2246 leden. Hst aan
tal personeels leden steeg van 265 op
382. Van de propaganda geschriften war-
cUn 3C-.0C0 exemplary a vsi.tpTeid*
In de vacature voor het hoofdbestuur
werd in plaats van mej. Kerlen gekozen
mevr. Wyaasndts-Franken, uit Dan
Haag.
Vervolgens werd, na lang dsbat, de
latidbouwparagraaf ia het werkprogram
van dsn bond nagenoeg ong.wljz'gd
goedgekeurd.
Statistiek der Vakverenigingen
in Nederland
Door het Cantraai bureau voor da
statistiek te 's Gravenhage is besloten
om in vervolg op de vroeger reeds ver
schenen publicaties bstrtflf-nde hetzelfde
onderwerp, een overzicht te gaven van
de geschiedenis «n de werkzaamheid der
vakverenigingen van werklieden in
Nederland.
Het thans in te stellen onderzoek,
waarmede reeds een aanvang werd ge
maakt, zal loopen over hst tijdvak van
1895 tot heden, aangezien het in 1896
verschenen W6rk van de centrale com
missie voor de statistiek de resultaten
bevatte van bet in 1895 door dat lichaam
gedane onderzoek naar de destijds ba-
staande vakverenigingen.
lady Fiavia. Da moest tegenstrijdige
gevoelens doortrokken hare ziel. Het
onverwachte weerzien had haar eerder
opgewonden dan verheugd en met een
voorgevoel van nadsrenda zorgen had zich
gelijk een donkere schaduw over hare
opgeruimdheid gelegd b(J den aanblik
van den man, dien zij vader noemen
moest. En toch was hij haar vader 1
Al mocht hij daarom dan ook nog
zoo arm sn gering wezen, zijn kind
behoorde hem, en ondanks da langdurige
vervreemding zou bjj de liefde daarvan
niet derven. Ijverig zocht Do'ly in haar
geheugen de by a a ultgewischte berin
neringen op te wekken aan den tijd, toen
zij als een klein verwaarloosd schepseltje
naar het donkere, stoute gelaat verlangd
had, terwijl een paar krachtige armen
haar beschermend plachten op te heffen.
Terwijl Dolly zoo ingespannen nadacht,
teekenda zich steeds scherper uit het
verleden die voorstelling af, hoe haar
valer haar voorzichtig op ee a groot schip
rond jeiragi-n bad, dat op ean onmete
lijke watervlakte danste, terwijl de golven
zjjn kiel omruischten en z'j ais arm klein
kind zich angstig tegen haars vaders
borst vlijde, die in vereeniging met het
ruischen der golven haar een zoet wis-
Teneinde deze statistiek zoo volledig
mcgf'jjk te dom zjja.isdoo- hot centraal
bureau de medewerking gevraagd van
de werklieden-vakvereanigingen zelve,
en van de algemeens vakbonden, de be-
stuurd6isboLd.jn ea de ittboidssscratiria-
ten, terwijl mat behulp van gemeente
besturen en kamers van arbeid reeds
een vrij volledige opgave werd verkregen
van de bestaande vereenigingsn in tal
van gtmsentsn van ossland. Niettemin
z(jc er in verschillende plaatssn onge
twijfeld nog vakvereanigingen van werk
lieden gevestigd, waarvan het bestaan
bij het geroemde bureau nog niet bekend
is en tot welke derhalve nog geen
rechtstreeksch verzoek kon worden ge
richt tot het verstrekken van de ge-
wenschte inlichtingen. Op grond hiervan
worden alle in de provincie Zseland be
st aande vakvereerigingen vsn werklieden,
aan welker besturen nog geen circulaire
in verband met dezen statistischen ar
beid werd gezonden, biermede dringend
ui'gmoodigd, van haar D.staan msée-
desling te doen en de namen (deze wor
den niet gepubliceerd) an adressen van
hare vouiz,iters en Secretarissen op te
geven aan hst adresGsntra&l bureau
voor de statistiek te 's Gravenhage.
Zoodanige kennisgevingen kunnen, als
dienst, vrg van part, aan het genoemde
adres worden gezonden.
Aan alle vakvereenigngsn, welks door
het verstrekken van inlichtingen tot de
samenstelling v»n deze statistiek mee
werken, zal op haar daartoe strekkend
verzoek, na da verschijning van het werk
een x-molaar worden toegezonden.
Overleden zyn op den leeftijd van
minder dan éen jaar 1949, van 1 4
jaren 1026, van 5 13 jaren 297, van
14 19 jaren 201, van 20 29 jaren
393, van 30 39 jaren 364, van 40 49
jaren 397, 50-64 jaren 1011, 65—79
jaren 1721, 80jaren en daarboven 743,
onbekend 4.
Overleden ten gevolge van febris ty-
phoïdea, typhus abdominalis 33, typhus
exanthematicus febris intermittens
Malaria cachexia 3 pokken 5 mazelen
203, roodvonk 9, kinkhoest 93, diph-
heritis 58, croup 21, dysenteria 1, dy-
Benteria epidemica lt fluenza 51;
Aziatische cholera cholera nostras
andere epidemische ziekten 8, longtu-
berculose 718, heiseniubereulosa 120, an
dere vormen van tuberculose 187,kanker
enanderemaligne tumoren 429meningitis
172 apoplexie, hersenverweeking 379
organische hartgebreken 276, acute bron
chitis 214, chronische bronchitis 151,
pneumonia 480, ziekten van de maag
19, gastro enteritis (bjj kinderen bene
den 2 jaar) 356, hernia, darmocclusie 38,
lever-cirrhose 29, nephritis en Bright-
sche ziekte 274, ziekten van de geslachts
organen der vrouw 8, kraamvrouwen-
koorts 15, andere ziekten van zwanger
schap en kraambed 19, aangeboren
zwakte en gebreken 358, ouderdoms
zwakte 692, gewelddadige dood 124.
zelmoord 27andere ziekten 2006
onbekend 530.
30 Mei.
Om te gemoet te koraan aan de elk
jaar zich voordoende klachten over de
wijze van onderbrengen van troepen b!J
de najaarsmanoeuvrep, noerc 'geoeraai»
majoor A. J. Prins, commandant der 2e
divisie infanterie besloten b(j de aan
staands najaarsmanoeuvres in Noord-
Brabant en Limburg zooveel mogelijk van
ledig staande fabrieken en andere ledig
staande gebouwen gebruik te maken.
Aanvankelijk gelukken de daartoe in het
werk gestelds pogingen naar wensch.
Er wordt gemeld dat de minister van
marine weidra de janevarveistrekking
aan boord der oorlogschepen, als „ds
oorlam" bekend, zal afschaffen.
Seboorten en sterfte.
Aan een statistiek der geboorten en
der sterfte naar den leeftijd en de oor
zaken van den dood in Nederland over
Maart 1904, opgeaomen in een bijvoegsel
der „Staatscourant" van 30 Mei is het
volgende ontleend
Aantal inwoners op lo. Jan. 1903
5,347,189, levendgeborenen 15,294, over
leden met inbegrip van de levenloos
aangegevenen 8106, aantal overledenen
met levenloos aaDgegevenen op 1000
inwoners per jaar 17,80.
geliedje gezongen had, dat z(j nooit weer
gehoord bad tot op dit oogsnblik, nu de
teruggekeerds het aanhief.
Wellicht daardoor ontwaakte in haar
geheels voorstalling en vooral de herin
nering aan de vroegere goedheid haars
vaders. Dezen thans ondankbaar te ver
loochenen, die gedachte kwam zelf niet
eens bij haar op, ook toen niet, toen zjj
later in de kamer van den kolonel zich
met hem alleen bsvond, en het eerste
vermosden der waarheid door hsmzelven
vernam, daar hij beneden tot haar zeide
„Je schaamt je mt)n;r dus niet, mjjn
lie reling? Ik mag dan werkelijk je rein
voorhoofd kussen, ik een gedeporteerde,
die lange jaren ginds aan de overzijde
van den Oceaan, 't gavangenisbula droeg
Ik had gevreesd, dat je je met verach
ting van my zoudt afwenden, en je kykt
my aan als een engel der zachtmoedigheid
maar jo wordt bleek, myn arm kind!
Versaag niet, gevoel er geen berouw over,
van vrieniaiyk geweest te zyn jsgens
mij, arme man. Ik zal het ja duizend
voudig vergoeden! Heb slechts geduld I
Dolly was werkeiyk doodsbleek ge
worden. Yoor de eerste maai hoorde zy
hat verschrikkaiyke, haar vader een ge
deporteerde teruggekeerde veroordeelde.
In da Zaterdag alhier gehouden alge
meens vergadering van aandeelhouders
in da Naamlooze Vennootschap „Stoom
tram Walcheron», waren tegenwoordig
46 aandeelhouders,uitbrengende 36 stem
men.
Het bestuur bracht-verslag uit omtrent
den toestand der Vennootschap en de
verrichtingen in het afgeloopen jaar.
De wet verklarende het algemeen nut
dar onteigening ten behoeve van den
spoorweg Middelburg—Domburg met zy»
ljjn Koudekerks Vliaaingen.ia door beide
Kamers aangenomen.
De rails, bouten, tirefonds en de dwars
liggers benevens het wisselhout zyn bjj
openbare aanbesteding besteed. Gedepu
teerde Statsn van Zeeland hebben goed
gekeurd de overdracht der concessie aan
de „S oomtram Walcheren.
De „Stoomtram Walcheren* heeft bjj
de provincie gedeponeerd het waarborg
fonds groot f 11000.
Ten behoeve van het gereedmaken
van de uitgewerkte plannen, is de ge
heel® baan op nieuw gewaterpast en uit-
gepaald.
Aan deelnemers in het maa'schappeiyk
kapitaal is kennis gegeven, dat zjj den
4 Januari 1904 het bedrag hunner in-
scbrtjvicgen moeten storten.
De akte van oprichting der Naamlooze
Zy had een gevoel als beefde de aarde
onder haar, als opende zy zich en be
groef zy al het geluk der toekomst ia
baar donkeren schoot. E in bliksemstraal
gelijk trof haar de gedachte, dat zjj nu
nimmer Clarence's vrouw, een lid der
familie de Bracy zou kunnen worden.
En toch, ondanks den grooten zielsangst,
die haar half bedwelmde, vergat zjj het
vyfde gebod niet. Geen varwensching,
geen klacht, niet eens een verwjjt kwam
er over hare bleeke lippen. Slechts on
uitsprekelijk droevig keek zjj den schul
digen man aan, doch verzette er zich
niet tegen, dat hy een vaderkus op haar
voorhoofd drukte, waarby hy fluisterde
„Ik zie hst, Fairfaix heeft zyn woord
gehouden. Je hebt nooit iets van myn
veroordeeling gehoord. Ik echter wil je
de gansche waarheid zeggen. Ja, ik was
schuldig. Ik had de Eagelsche Bank een
handje geholpen en bet eindeljjk zoover
gebracht om even zulke fraaie banknoten
als zij te vervaardigen en in den om
loop te brengen. Daarvoor zond men my
voor vyttien jaar over hst groote water.
Zoo, nu weet je, waarom ik je verliet,
waarom ik js verlaten moest."
(Wordt vervolgd.)