i
Zaterdag
9 April.
JTOFFEH
lVo. 84.
4 2e Jaargang.
ifl&enlandsclie berichten.
Stollen
rsa-scssuis.
FEUILLETON.
II'
msterdam.
3 50 per el.
•il 1904,
9
tofkoper.
ing van koperen
0. A. DE Vlieoh.
GRIEG.
Paolo Tosti.
Bemberg.
ra. Stille.
Lira SlTT.
L. Egbers.
G.
A. Heinze.
t. Chopin.
SCIIUSIAS.N.
Chaminade.
IGEN. HiLDACH.
DPRIED MaNN.
Zander.
SOHARMENKA.
Smetana.
I. Verhulst.
het Haagsehe
lliste te Utrecht,
te Utrecht.
EEK, Muziek-
ïeijsen.
van 12 tot 1 uur.
en hebben vrijen
N.
VlISSINfiStHE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich 1
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
post 1.50.
:ij a le Boe t-
Uitgever
ADVERTENTIES: van 1-4 regeis ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts twen maal berekend. Groote lettere
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telepkoonnummer 10.
Ahonnements-Adyertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
MS
t 5 icmerl
ileoen
Bas Mij mt-
gl tlssttltrilath
Itirtilua.
griste Brfolg, An
Patent-H- Stollen
tn, hst Anltu sa rar-
ïahmungen tstibtn.
charfen H-Stollen
jhui etunhuslluntm, In
mütMsif wit* togt kt
!&C3 grstl,«»4 punot.'
De Hooger Onderwijswet.
.Dj Standaard" heeft de autoriteit
i prof. Buys ingeroepen ten bate van
U plicht der Eerste Kamer om bet
logsr onderwöe-ontwerp aan te nemen.
Haar de .Nieuwe Ct." ontkent, dat
omstandigheden geljjk staan. Alhet-
uo in Buys' terecht geprezen opstel
u 1889, «De Eerste Kamer en de
itoolwet," werd gepleit voor de aan-
imlDg der wet Mackay door den Senaat
volgens de „Nieuwe" niet van toe-
lüirg op de omstandigheden van deze
gen en op het ontwerp van nu.
Zfl schrift dienaangaande
Toen atonden vóór de schoolwet in
n Tweede Kamer de rechterzijde als
Eg man en zestien liberalen. Thans
gbben - schoon de gezindheid der
tegenover het bijzondere on
ginds 1889 (en zeer gelukkig)
licmerkeiyk is verzocht alle drang-
van rechts niet één, niet één
ilfi allerzacbtaardigeten hberaai voor
!t ontwerp gewonnen.
Toen zag men in de schoolwet de lang
tgeerde pac fleatis. Thans is het ontwerp
een, waarmede zyn vader zelf „aller-
ainst is ingenomen* en dat volgens
slechts een stapje voorwaarts be
glit op den weg naar verdere bevoor-
echting.
Toen was de rechterzijde éér in
mch en bedoelinggelijk Buys het
Itdtukta, vóór alles, of juister gezegd
Muitend, eene anti schoolwet-partij,"
li met de wst-Mackay een punt van
gemeenschappelijk program tot uit-
owing bracht. Tnans bevredigt het
ooidgedeelte van het ontwerp den wensch
ééns groep der parlementaire meer'
erheid, terwijl verwerping de overige
- ware het niet wegens de mogelijke
lolitieke gevolgen volkomen on be
togen laten zou.
Toen moest de voor Buys beslissende
sag: „of het mogelijk zijn zoude eene
siere regeling tot stand te brengen,
ie, bevredigend voor de tegenwoordige
aeertUtheid, aannemelijker zoude zjjn
oor de minderheid, dan die, welke thans
voorgedragen" door dezen liberalen
oorganger zelf ontkennend beantwoord
(order. Thans is, an in de pers van
pariyen, èn in de Kamer, aan beide
n, èa van de regeeringstafel zelf het
middel aangegeven en uitvoerbaar ver
dat de anti revolutionaire grief
tan achterstelling zou kunnen wegnemen
n voor de linkerzijde aannemelijk zou zjjn.
Ods dunkt, dit is genoeg,
flsnoeg voor ons om de vraag, die tot
s werd gerichtneemt gij of neemt
niet het siandpunt in van Buys ten
anzien van taak en roeping der Eerste
Samer te beantwoorden metja, zonder
voorbehoud.
voor de Eerste Kamer, om
>er 1904,
JD.
50a) b) nm. 3 23 en 01
15a) 3 50 en 6
10 25 nm. 1 55a) en 1
50a)b) nm. 3 23 en 5 5C
30 minuten na het vertrel
ca- s
ra vm. 8 10
8 50
ar Breskens, Èorsselen
Vlisstngen naar Borssel''
Borsselen en Neuzen
Baar vader verdroeg met het gewone
duld haar bonze luim en deed al het
ogelyke om haar aangenaam bezig te
ronden, doch gewoonlijk leden z(Jn po
lingen schipbreuk als thaos b|j het bezoek
df nieuwe pinacotheek.
HOOFDSTUK XVI.
.Hoe lieflijk is dit plekje aarde 1" riep
i jonge man, wien de levensvreugde
"it het frissche gelaat straalde, voldaan
toen h|j den top der „Durbacher
Steige» bereikt had en van daar neerzag
het bekoorlijke panorama, dat zich
°ro hem heen voor z|jn oogen uitbreidde,
j worden des WOENSDAG' 3®eden aan z|jn voeten in het liefelijke
Miindal lag Wurzburg, de vriendelijke
tod met haar fraai kasteel en de pracb
kerken, boven welke alleen de
l'iWr StiftgKerk uitstak, dat prachtige
sn het gpo3r»»g!(i»Ü«»
e herinnering aan de beslissing, die
zö vijftien jaren geleden zoo wel ge
raden nam, af te wijzen als niet ter
zake dienende.
Congres voor Kinderbescherming,
In de gisteren te 's Gravenhage ge
houden vergadering van bovengenoemd
Congres werd door prof. Simons ingeleid
het onderwerp „De misdadige jeugd."
De stellingen van prof. S mons luidden
Bestrijding van de criminaliteit behoort
mede haar uitgangspunt te hebben in de
bestrijding van de misdaad van jeugdige
personen de bestrijding moet steunen
op nauwkeurige kennis van bijzondere
en algemeens oorzaken, welke de ont
wikkeling der criminaliteit beLeerschen
de oorzaken liggen voor een deel in de
psychische eigenschappen van den jeug
digen misdadiger, voor een ander en zeer
belangijjk deel in de maatschappelijke
omstandigheden, waaronder h|J is opge
groeid maatregelen van strafrechtelijken
aard zullen slechts in beperkte mate
invloed kunnen oefenen op den gang der
criminaliteit ook van jeugdige personeD.
Professor Simons zette by de toelichting
van zyne stellingen uiteen dat verbeterieg
van den volwassen misdadiger naar zijne
overtuiging een droon.bee'd is. Verbete
ring van den nog jeugdigen boosdoener
acht h|j echter niet geheel uitgesloten.
Wie met het kind begint kan den groei
tot gewoonte, en beroepsmisdadiger be
letten. Bestrijding van de crlmiaalitelt
der jeugd heeft groote waarde ook om
haar zedeiyke beteekenis. Spreker deed
uitkomen dat, vergeleken met het bui
tenland, de stand der criminaliteit van
de jeugd in ons land niet al te somber
stemt. Van 1896 -1901 is het aantal der
jeugdige veroordeelden voortdurend ge
daald, en spreker verheugde zich over
de lage cijfers, ook reeds omdat daaruit
biykt dat de openbare ministeries zeld
zamer overgaan tot de vervolging van
jeugdige personen.
Verschillende cyfers werden door spr.
gegeven, uit welke by kon concludeeren,
dat diefstal in verschillenden vorm en
mishandeling de misdry'ven zyn, waar
door in ons land de criminaliteit der
jeugd zich onderscheidt.
B|j de bespreking der oorzaken van de
criminaliteit betoogde spr., dat aanleg en
maatachrppelyke omstandigheden de fac
toren zyn, waarmede rekening dient te
worden gehouden. Erfelijkheid, alcoholis
me en ontucht der ouders spelen niet
onwaarschyniyk een rol by den misda-
djgen aanleg van het kind.
E» slechts oppervlakkig onderzoek in
ons land heeft reeds geleerd, dat onder
de verpleegden in de Ryks-opvoedings
gestichten een aantal indlvidutjes worden
aangetroffen die liggen buiten de iyn van
,het normale.
Als factoren tot bevordering der cri
minaliteit somde prof. Simons o. a. nog
op slechte voeding van den zuigeling,
vorming van het jeugdige
gebouw 'c welk aan de hoofdkerk der
katholieke Christenheid, aan Sint Pleter
te Rome herinnert. Haar majestueuze
koepel, een meesterwerk van bouwkunst,
schitterde in het gouden zonlicht, en zette
aan het geheele beeld, der door een
liefeiyk natuurschoon omgrensde stad
iets buitengewoon schilderachtigs by.
Clarence was thans met hart en ziel
schilder. Met viyt en volharding had hy
zyn talent ontwikkeld, en zich op jeug
digen leeftyd reeds een naam in de
kunstenaarswereld verworven, die onder
de beste genoemd werd. Hij zelf h;d
op den weg tot den roem nog volkomen
die beminneiyke opgeruimdheid zyner
jeugd bewaard, en ook in zyn uiteriyk
niets van de bescheidenheid verloren,
die de opvoeding in het ouderiyke huis
hem geleerd had.
InMunehen,onder voortreffeiykekunst
broeders, gevoelde de jonge schilder zich
wel en tot scheppen opgewekt. Kwam
er nu en dan eens een tyd van rust in
het werk, dan voerde zyn weg ham
schieiyk de vrye natuur in, om daarin
naar schilderachtige punten te zoeken
en er schetsen van te ontwerpen. In
het Mainthal echter was hy nog nooit
geweest. Wurzburg had hy alleen maar
kind, armoede, slechte woningtoestanden
met daaraan verbonden in de hand wer
king der onzadeiykheld door vermeDging
der seksen ten slotte noemde hy nog
verwaarloozing, die in mis laad ontaardt.
Spreker waarschuwde er tegen om niet
te hooge verwachtingen te koesteren van
het resultaat der kinderwetten, als die
straks zullen ingevoerd zyn. Het straf
recht kan hier niet helpen. Solide resul
taten kan een dwangopvoedlng geven,
maar voor geheel ontaarden zal zy niet
helpen.
Tegen invoerrecht op geraffineerd
zout.
De heer E. Potjer, importeur van
geraffineerd zout en vertegenwoordiger
voorNederland van de Actiën Geaellsebaft
Georg Egestorff's Silzwerke te Linden
by Hannover, heeft naar aanleiding van
het ontwerp-tariefwet een adres aan de
Tweede Kamer gezonden, waarin by
eenige bedenkingen tegen een hooger
invoerrecht op geraffineerd zout te berde
brengt.
In het adres wordt o. m. gezegd
„De verkoopprijs van geraffineerd zout
is slechts 10 a 20 ets. per ko. hooger
dan inlandsch geraff. zout, terwyi van
het buitenlandsch zout 70 ets. per 100
ko. meer inkemende rechtm zyn betaald
dan van het inlandsch zout aas aecfjns
wordt gevorderd hieruit volgt duideiyk
dat buitenlandsch zout met vrydom van
rechten 50 a 60 ets. per 100 ko. lager
kan worden geleverd dan thans inlandsch
zout met vrydom van accijns wordt
verkocht."
De heer Potjer spreekt als zyn mee
ning uit, dat by de heffing van een in
voerrecht, als in het ontwerp-tariefwet
wordt bepaald, vele takken van ny ver
heid, b.v. boterfabrieken, matgariuefa-
brleken, baasmakeryea, worstfabrieken,
groote schade z >1 worden toegebracht,
waarom adressant beleefd verzoekt, by
da vaststelling van de nieuwe tariefwet
het daarheen te willen leiden, dat le.
Wat de Memorie van Toelichting zegt
„Het tegenwoordig invoerrecht op ge
raffineerd zout, geregeld in verband met
den accjjni op ruw zout, is in 't ontwerp
evergenomen" worde werkeiykheid en
daarom dat recht worde vastgesteld op
18.70 per 100 Kg. 23. de Regeering
woida er toe aangespoord, door wets-
wyziging de mogefijkheid te openeD,
dat ook vrydom kan worden verleend
voor het invoerrecht op geraffiieerd zout
voor industrieele doeleinden.
S@ Unie „een School met den Bijbel."
Onder voorzitterschap van den heer
van der Oye van Hoevelaken werd gis
teren te Utrecht gehouden de 26ste
jaariyksche vergadering van de Unie,
„een School met den Bybel." Deze ver
gadering was mede gewijd aan de dank
baarheid van het 25 jarig bestaan der
ve eeriiging. In zyn openingswoord her-
op zyn doorreis vluchtig bezocht. Thans
bad een oogenblikkeiyke Inval hem be
wogen, om op goed geluk zyn bloedver
wanten daar tegemoet te reizen, en den
tyd te besteden tot een bezoek aan de
bezienswaardige stad met hare omgeving.
Men had hem daar als een prachtige
wandeling den weg naar „Uber Durbach"
aangeprezen, welke lof by dan ook ge
rechtvaardigd vond. Lang genoot hy met
verrukking van het prachtige uitzicht en
hield het schoone beeld nog in den geest
vast, terwyi hy opgeruimd bergafwaarts
zyn schreden naar Klein Durbach richtte,
deze door de onrustige geesten van Wurz
burg vaak bezochte plek.
Het geliefkoosde toevluchtsoord der
studenten nam ook hem wsldra gastvry
op. In 't groen wyngaardloof van een
vriendeiyke herberg hoorden reeds twee
viytige dorstige muzenzonen college aan
by den braven kastelein „De Druif
Hun vrooiyk gezang lokte Clarence naar
binnen. Als wildvreemde gast werd by
vriendeiyk opgenomen en weldra amu
seerde de jonge kunstenaar zich kosteiyk
met de studeerende jeugd. Hun volhar
ding bezat hy echter niet. Na een korte
rust aanvaardde hy den terugweg. Nog
een aanmerkelijk eind ver vernam U|
innerde de voorzitter er aan, dat de ver-
eeniglng 25 jaar bestaan heeft. Hy deelde
daarop onder luide instemming der verga
dering mede, dat de secretaris der veree-
ging, de heer R. Derksen te R jtterdam,
benoemd is tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau. Da veczittor sprak raar
aanleiding van deze benoeming eenige
waardeerende wcorden jegens den be)r
Derksen, die gedurende de 25 jaren een
groote steun is geweest voor de Veree-
niging.
Tien de voorzitter den heer Derksen
het ordeteeken overhan iigde, zong de
vergadering den nieuwbenoemden ridder
„Dat 's Heeian zegen op U daal," toe.
Vervolgens weid medegedeeld, dat de
253te Uüie-collecte f 90,828,54 heeft
opgebracht, d.i. ruim f 3000 meer dan
de vorige maal, Bjsloten werd aan het
Fonds Lucas, ter ondaisteuning van long
en borstiyders onder de Christelijke on-
der wijzers f 25 te schenken f 50 werd
toegekend aan de Vereem'ging van Cbris-
teiyke onderwyzers ea onderwyzeressen
in Nederland en zijne bezittingen, ter
gelegenheid van de aanstaande viering
van haar 50 jarig bestaan.
De penningmeester deeide vervolgens
mede, dat er byna f 5000 in kas is,
Vervolgens kwam aan de orde de
verkieziDg van drie leden van h3t be
stuur, waarna gepausesrd werd.
De uitslag der stemming, welke na
de pauze werd medegedeeld, was, dat
gekozen zyn de heeren P. D. de Ruyter,
te HarlingeD, en P. N. Versluye, te
Breda, terwyi herkozen werd de heer
mr. T. P. baron Mackay.
In do middagvergadering trad als
spreker op prof. dr. H. Bavinck, die
zyn rede aanving met een terugblik te
werpen op de wordingsgeschiedenis van
de Unie.
Van den heer de Savornin Lehman,
die buitenslands is, kwa n een telegram
in, waarin hy de vereeniging compli
menteerde mat haar feest.
Na afljop der vergadering had een
gemeenschappeiyke maaltyi plaate.
Ia de Oosterkerk vond des avonds de
derde samenkomst plaats.
Na een gebed van prof. Noordtzij
traden na een inleidend woord van den
voorzitter vier sprekers opdr. A. Kuyper
(min. v. binnenl. zaken), ds. H. Pierson
van Zatten, W. Hovy, van Amsterdam,
en dr. J, A. Girth van Wyk, van den
Haag.
Dr. A. Kuyper, het woord nemende,
deelde allereerst mede, dat by san de
uitnoodigiog -van de Uaie, om als spreker
op te tredeD, had gehoor gegeven, niet
a's medestich'er cf medestrijder der Unie,
maar ala dieoaar dsr Kroon. Het kabi
net heeft vryheid gevonden aan H. M.
voor te stellen om in den persoon van
den secretaris de Unie te huldigen, door
z|)ns verdiensten te beloonen met de
orde van Ora je-Naesau. Als nu de
Unie gehuldigd wordt in dezen man,
vervolgde spreker, heeft men daarin een
politieke daad te zien.
de luide stemmen der vrooiyke snaken,
die in hun overmoed hem een melodieus
lied nazongen.
Den tyd in da herberg te verspillen
viel niet in Clarence's smaak hy wilde
dien -dag nog wat van Wurzburg zien
en gaf er de voorkeur aan, om de stad
een poos te doorkruisen. De zon scheen
nog helder, toen hy langs den dom
kwam. Hy trad dien binnen.
Een plechtige, diepe stilte omgaf hem
In het groote, schoone gebouw. Om dezen
tjjd bevonden zich daarin gewooniyk
weinig kerkgangers. Slechts hier en daar
knielde een vrome bidder.
Clarence schreed zachtjes door het
lange schip naar het hooge koor. De
altaarschilderyen in het dwarsschip van
den kruisvormigen dom trokken hem
aan. Terwyi hy nu deze beschouwend,
langzaam naar de in den nieuw-Romein-
schen styi gebouwde Schöabornscbe
kapel toeschreed, bemerkte hy een oude
heer met zilverwit haar, die, het hoofd
voorovergebogen, de magere gestalte in
eengedoken, in een bank voor het Maria
altaar zat, waar hy óf zich aan vrome
bespiegelingen overga f óf wel zachtjes
ingedommeld was. De schoone, fraaiekop,
de edele trekken van het fijne gelaat,
Vervolgens wierp miDister Kuyper een
terugblik op de wordingsgeschiedenis
van de school met den bybel. Met het
minis'erie-Mackay begint het licht te
schynen, geiykheid voor openbaar en bi
zonder onderwys. Een toestand, die door
de volgende kabinetten ia bestendigd,
aanvaard of versterkt. Thans zyn 10 jaren
verioopen en is er weer een kabinet
dat de christelijks traditie hoopt boog
te houden en het is daarom dat de
minister persooniyk verschenen is om
op dezen feestdag officieel van de in-
stemmirg van het kabinet te doen biyken.
God zy dank, zeide spreker, is aan de
bitterheid en felheid der partyen in den
loop der jaren een einde gekomen. Een
andere vraag is, of de verschillends
groepen der volkejougd ter wille, voor
't onderwys zullen samenwerken. Daarna
herinnerde spreker eraan, dat bet toe-
schroeven van het volksintellect door
eLdelooze ix.ms'-a in den laatsten tijd
de aandacht heeft getrokken en dat
'tondirvys zelf eene inwerdige refor
matie zal moeten ondergaan.
Dankbaar moet men zyn aan de Unie,
meende spreker, waardoor 't vrye on
derwys de ontwikkeling des volks niet
losmaakte van den wortel van alles, het
geloof. Het geloof, dat in ds ure des
ge vaars ten vtrigen jare, toen orde en
rust werden bedreigd, door de christe-
lyke arbeiders, opgevoed in de christe
lijke schoo', het bolwerk vormde, waar
achter staat en gezag veilig waren.
Op het stuk der invoering van da
vrye school ineens, waarschuwde spre
ker tegen overyiing. HQ deeide mede,
dat spoedig een ontwerp-wet by de
Staten-Gmeraal was te ver wachten, waar
in de n inima-traktementen en wettelijke
verhoogingsn van de bizondere onder
wijzers ten laste van het ryk zullen
worden gob acht en verder geregeld
zullen worden de opleiding van den
onderwyzer en het recht van vrye
ex»mens.
Ten aanzien van ds leerplichtwet wilde
hy mededeelen, dat nu althans gezegd
kan worden, dat de wet herzien most
worden.
Daverend toegejuicht, eindigde dr.
Kuyper zyn rede.
Vervolgens spraken nog de heeren ds.
H. Pierson van Z rttsn en W. Hovy, van
Amsterdam, eenige feestwoorden. Dr. J.
A. Gerth van Wyk sloot de byeenkomst
met dankgebed.
Atjeh.
De correspondent te Batavia van da
„N. R. Gt." seint
Kapitein Ormpioni is aan zyn wonden
overleden. Da gewonde officieren der
collonne Van Daalsn zetten den tocht
mede voort. Er is een versterking gezon
den van twee brigades marechaussee
onder de kapiteins Stolk en De Boer.
De overledene, M. J. J. B. H. Campioci,
werd ia 1868 geboren, werd 21 October
1891 2e luitenant, 16 Juni 1895 bevor-
daarby de armoedige nobele kleediDg
van den grijsaard, deden op de geheele
verschyning Clarence's aandacht vallen.
Het oog van den schilder gevoelde zich
aangetrokken, nog vry wat meer waa
dit het geval toen Clarence nog een
poosje later uit de kapel terugkeerend,
naast den ouden man een jong meisja
zag knielen. Een zeldzame bekooriykheid
omgaf de jeugdige gestalte hare schoone
groote oogen waren op bet altaar gericht,
zy schitterden in een helderen glans.Diepe
aandacht spiegelde zich in bet rooskleu
rige, teedere gezichtje, waarin lieftallige
kinderlykheid en verheven jonkvrouwe-
lykheid als 'tware tot een uitdrukking
ineensmolten, dia aan de fijne, sprekende
trekken een wonderbaariyke schoonheid
veleenden. En toch was het deze niet
alleeD, wier aanblik Oiarence als'tware
verbluft deed staan doch wel de inner-
ïyke gewaarwording dat hy dit bekoor
lijke gezichtje al reeds eenmaal in zyn
leven gezien had. Waar en wanneer, dat
wist hy echter niet.
Wordt vervolgd,!
