Dinsdag
29 Maart.
Son s Inkten,
e Berichten,
3riijke Stand,
No. 75.
42e Jaargang.
1904.
Biunenlandsche berichten.
I
FEUILLETON.
li
e beste Inkten.
Ihristeiyke Normaalschool j,
!(J n heden geslaagd uit Vu8.
jwel(jke candidaten A, ,J(
van Hou tea en da
Lsernoes.
van VliBsingsn
23-26 Maart 1901
DERTROUWD:
we Kooijmans, jm. 29 j.J
elde, jd. 23 j. F, M. fo
R. T. L. Seidenspinner,
-ETROÜ WD;
der Merk, jm. 27 j. sjj
1 j. - C. van Eek, wejj
Meulenberg, wed. 33 j. -
j, en W. Sieenaard, jd.
en 3. In
iseas, wedr. 31 j
35 j.
BEVALLEN
rae, geb. Vanoutr|jva, z.
n, geb. Van den Bergbe, s
eug, geb. de Jong, z - q
Sijs, gas. Riemen», d. - o
eo. Puflpe, z. (ïevenl.)
VERLEDEN;
d, 1 j. J. Stein, z.
illle
2D. wondervol product
ij kaalhoofdige personen
die baardloos zijn doet
door de beroemdste
eiten der wereld ont-
lekt geworden.
iv wordt gratis en iranon
.den aan een ieder die
.anvrage om doet.
iel en al kaalhoofdig, of al
invoudig een min voorzien
aki on3 product de Haren
;üug. Hei, doet de baard
sterker groeien en maaïl
eprame baard lang on sterk,
g is aan de mode eQ te.'
eder in de gelegenheid t<
3 da mlnaü gefortuneerd!,
e beproeven, zendt net L
lik persoon door acüriftelM Mttelük valache verklaring.
doet een pskje xoeieloo
Onnoodig de porto ookoste
et instituut neemt die gaaru
te. Men wordt verzocht
naam en adres te schil''
brief aan de grootste U<
jan specialiteiten te zenden.
T u'HYGIENE 9, Montj
Paris. 399.
VLISSIMSCIIE COURANT.
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij a le Boek
handelaren Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËNvan 14 regels ƒ0.40. Voor eiken regêl
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliclié's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephooniummer 10.
Abonnements-Advertentiën op zeer voordeelige voorwaarden.
Kiesrecht en eigen aangifte.
it .Handelsblad'' betoogt, dat het
noodig is, dat de tegenstanders
beschermende i echten hun krachten
verspillen aan thans onbereikbare
als grondwetsherziening, ter
van het kiesrecht. Maar daarom
t men naar haar oordeel volstrekt
it van een betere kieswet af te zien.
Wat verlangt men Kiesrecht te ver
men aan hen, die in eigen onderhoud
dat van hun gezin geregeld voorzien.
)!t ts het werkelijke kenteeken, als door
dro&dwet wordt voorgeschreven, en
vaarvoor volgens de kieswet van 1896
Mtlngbetaüng, woning, loon, examen
spaarboekje enkel als bewijzen dienen,
site echter niet altijd afdoende zijn.
get bestaan van dit kenteeken kan
tliter wel degelijk van bijna allen op
wijze blijken, namelijk door...
(jen aangifte met de noodige controle.
a ieder die kiezer wil worden,
i de wet het inleveren der schrifte
verklaring dat hij in eigen onder
en van zijn gezin (zoo hij dit heeft)
onder hu'P van anderen voorziet.
Wat b(j de belastingheffing reeds goede
diensten bewijst, de eigen aangifte, onder
Wicht van colleges uit de burgerij,
tot bezie de buitengewoii M 00i£ bjj het kiesrecht dienst doen.
au harea zeer snel te doiiJ jjea i->an ggze controle het best op-
ze lang, dik en zijachtig e aan een aantal commission, uit
maakt de wenkbrauwen oor richtingen tn klassen der burgerij
ar. Zeifs bij de dames, s| 5Mtigaateld, die de aanmeldingen na
pje en in geval van twijfel de personen
en hooren. Evenals thans hebbe
lier het recht aanvulling of verbetering
kiezerslijst te vragen, met beroep op
rechter weldra, hopen w|j, op
jio onafhankeltjken administratieven
lichter.
Evenals bij de belastingwetten kan men
bovendien tegen onjuiste aangiften waken,
door straf te bedreigen tegen een op-
kffl!
riniótë
^éiaW'
rerEmc«»s
ijve ni8t met buitenland"
daar Van Son's Inp
ons zoo goed zijn als de
nlandsche en daarbij nog
per.
groote meerderheid der burgers
al van zulk een regeling geen last of
ite ondervinden. Geen plaatselijk
ige van beoordeelicg zal licht dengene
bekend staat zichzelf en de zjjnen
behoorlijke wijze te onderhouden,
'g vallen en voor zichdoen verschijnen.
Slechts in geval van twijfel zal daartoe
worden overgegaan. En het bestaan van
rulke colleges zal reeds in verreweg de
e gevallen voldoende zijn om val
lede verklaringen te voorkomen en
ml tevens „kiezersteelt" zoo goed als
«mogelijk maken. Als men in groote
[meenten zoovele .kiesrechtraden" in-
als er buurten zijn en aldus den
itbeid verdeelt over hen die de bewoners
Ier buurt kennen, is men zeker van goed
work en van goede contiöle. De taak
Her colleges zal zoodoende niet zeer
waar wezen.
zal ook bij deze regeling wellicht,
36.)
•Ja, maar langs een omweg, verklaarde
a vrouw terwijl zQ hem vertelde, wat
gebeurd was en eindigde met de
'oorden.Door een vreemden knaap
'trdzij thuis gebracht."
voor je haar natuurlijk een
"otpredicatie hield" luidde zfln antwoord,
'tl hg beproefde de zaak schertsend te
"bandelen, doch Dorothy antwoordde
"op ernstig
•Noen, ik zond haar zonder avond-
naar bed."
•O, wee, de arme kleine God in den
mol zegene haar. U we genade doet er
wel aan, haar zoo te beknorren."
ging hij in proza voort, «moge
vroeger naar bed gaan na de expe-
i in de buitenlucht heilzaam voor
i geweest zijn, maar haar honger te
lilden, brr! Woont er dan geen
door misleiding, door vergissing of door
samenspanning of partijdigheid van het
college van beoordeeling, nu en dan een
onbevoegde op de kiezerslijst komen. De
kans is echter wegens het toelaten van
hooger beroep of verzat, zeker niet grooter
dan in senig ander stelsel. Integendeel,
door de instelling vau zulk een kiesrecht-
raad zal men veeleer een blijvende con
tiöle in het leven roepen en niet enkel
afhankelijk zijn van den public spirit
der geheels burgerij of van vrijwillige
vereenigingen, die thans volgens de wet
recht van tegenspraak bezitten.
De kiesrechtraden zullen tevens een
groot aantal burgers tot medewerking
roepen voor het verkiezingswerk en daar
door de belangstelling in de publieke
zaak verhoogen. Is ook dit niet een voor
deel?
Dit stelsel van kiesrecht, gegrond op
.eigen onderhoud" en blijkende uit (ge
controleerde) „eigen aangifte", komt het
blad nog altjjd veel beter voor dan het
stelsel der casuïstische categorieën, waar
toe men b|j de bestaande wet is ge
komen.
Werd het behoorlijk uitgewerkt, zoo
schrijft zij, dan ware op dien grondslag
wellicht een regeling te treffen, waarmede
zeer velen uit verschillende richtingen
zich konden vereenigen en waardoor
vele grieven tegen het bestaande stelsel
zouden verdwijnen.
Werd het spoedig voorgedragen, het
kon reeds op de kiezerslijsten van 1905
worden toegepast en zou aan de ver
kiezingen van het volgend jaar doen
deelnemen een groot getal geschikte
kiezers, die nu ten onrechte zijn uitge
sloten, terwijl bedelaars thans wel
kiezer kunnen worden I
geruchten,
Wij lezen in de „N, Ct.«
Men herinnert zich, dat wij enkele
dagen geleden de aandacht vestigden op
de opzienbarende verzekering van de (a.-r.)
.Hollander" dat hat ministerie-Kuyper
onmiddellijk zou aftreden, als de Staten
verkiezingen voor Zuid Holland in voor
de liberalen gunstigen zin uitvielen.
Wij vroegen wat .De Standaard* daar
van dacht, maar kregen geen antwoord.
Slechts schreef .De Maasbode" dat men
het met dergelijke verklaringen niet te
nauw moest nemen en .De Hollander"
zelf schijnt geschrikt te zijn van zijn
eigen beslistheid, want het blad zegt
thans dat zijn voorstelling .natuurlijk"
berustte op de onderstelling dat de Hoo
ger Onderwijswet door de Eerste Kamer
za! worden verworpen, maar dat als
dit niet gebeurt de Eerste Kamer zou
toonen .ook met dit Kabinet ten aanzien
van partykenmerkeade wetsontweipen
te willen samenwerken" en dat dan de
positie een andere zou kunnen zijn.
Wij begrepen deze halve rectificatie
slechts indien „De Hollander* uitgaat
van de veronderstelling, dat de beslissing
van de Eerste Kamer over het Hooger
medelijden in de wolken, Dorothy wezen
lijk ja bent te streng voor heb kleine
wicht."
De vrouw dacht een oogenblik na
vóór zy antwoordde: Dat geloof ik niet.
Ik houd veel teveel van Dolly, en zou
niets liever wenschen dan haar altijd
vrooljjk te zien. Gelukkig ben ik, wan
neer het kind een genoegen kan hebban,
doch meer nog ligt m(j haar opvoeding
aan het hart. Duizendmaal beter, dat
Doliy nu leert gehoorzamen, dan dat
haar eigenzinnigheid haar later in een
school voert, waarin het leven een harde
leermeesteres is". Madame Fairfaix zucht
te onwillekeurig bij deze woorden, als
door een herinnering gedrukt. Haar echt
genoot zweeg een poos en ging toen op
een ander onderwerp over.
„De directeur ia in de wolken over
je werk, Dorotby. De laatste costumes
z(jn uitstekend; eenige daarvan zullen
morgen reeds dienst doen. Er wordt een
grootsche afscheids-voorstelling gegeven
zjj moet onzen roem tot aan het
naaste stadje dragen. En daar wordt
nieuwe pracht ten toon gespreid. Wjj
geven den .Zomernachtsdroom.' Het
stuk wordt versch ingestudeerd en nieuw
gearrangeerd. Alle krachten moeten mede
Onderwjjs-cntwerp zal vallen vóór de
Statenverkiezingen. De loop van zaken
dien het blad zich dacht, zou dan deze
zijn I verwerping van de OaderwQa-wet;
II afwachten van den uitslag der Staten
verkiezingen en a. indien deze voor het
ministerie gunstig zjjn, ontbinding der
Eerste Kamer, of b, indien ongunstig,
aftreding van het Kabinet.
Maar de Eerste Kamer zou heel deze
speculat'e kunnen verijdelen door haar
openbare behandeling van het H. 0.-ont
werp tot na de Staten-verkiezingen te
verdagen. Dat zou, welke ook de gezind
heid van haar meerderheid ten aanzien
van het ontwerp z(J, om meer dan één
reden, naar ons voorkomt, de voorkeur
verdienen.
Qnderwüjs-pensioenen.
Aan de ministers van binnenlandsche
zaken en van financiën, is door de di
rectrices, onderwijzers en onderwijze
ressen van de door het r(jk gesubsi
dieerde industrie-, huishoud- en vakscho
len in Nederland een adres gezonden,
waarin zy, dankbaar voor de opneming
van art. 82o sub f van het ontwerp
van wet tot wijziging en aanvulling der
wet tot regeling van hot middelbaar
onderwijs, waarin het bestaan der in
dustriescholen voor meisjes by de wet
wordt erkendzich veroorloven ter uit
eenzetting van het nut, hetwelk die
scholen in den lande reeds gesticht
hebben en nog stichten, onder de aan
dacht der ministers te brengen het rap
port omtrent de resultaten van het on
derwijs aan de industriescholen in Ne
derland van September 1898verder
wijzen op de statistiek omtrent denuit
slag van staatsexamens en examens ter
verkrijging van bQzondera diploma's en
de resultaten daarbij door leerlingen van
industriescholen verkregen, en op grond
van een en ander dat voor de indu
striescholen welker bioei zoo nauw hst
staatsbelang raakt, slechts goede leer
krachten te verkrijgen zijn, indien zij
behoorlijk worden bezoldigddat de
salarissen van het onderwijzend perso
neel laag zijn en slechts enkele bevoor-
rechte ifldustrieaebolea over vo.doende
middelen beschikken om haar onderwij
zend personeel een pensioen te verzekeren;
dat aan de andere scholen het onderwij
zend personeel gebukt gaat onder de
zorg voor den ouden dag, die volstrekt
niet verzekerd isdat dit op den duur
een nadeeiigen invloed moet oefenen op
het onderwijs en slechts staatshulp ver -
betering kan brengendat betere argu
menten voor staatspensioneering van het
onderwijzend personeel aan de industrie
scholen voor meisjes moeilijk te ge
ven zijn, dan die door de ministers
zijn gebezigd in I der algemeene be
schouwingen van de memorie van toe
lichting tot het wetsontwerp tot wijziging
en aanvulling der wet tot regeling van
het lager onderwijs en der burgerlijke
werken en daarom zei ik Dolly eigenlijk,
dat ze vandaag moest wachten. De direc
teur wenschte haar te zien."
„Wat wil de directeur met haar doen
vroeg madame Fairfaix op een toon, die
duidelijk verried, dat deze tijding haar
niet bijzonder aangenaam was.
„Well" verklaarde haar echtvriend,
die zichzelven een flesch bier had ge
kregen, „zie je, Dorotby, de directeur
meende, dat onze Dolly in den .Zomer
nachtsdroom» het bekoorlijkste elfje zou
zijn, dat ooit in het boschgroen op de
planken effect haeft gemaakt. HQ bezwoer
mij haar te laten medewerken."
Mr. Fairfaix gevoelde zich zichtbaar
bij deze verklaring zoozeer in verlegen
heid gebracht, dat h|j voor het oogenblik
zeifs z|jn Shakespearsche citaten vergat,
doch niets kwam der opwinding nabij,
die zich op het gelaat zgner vrouw af-
.Wat" riep de anders zoo geduldige
vrouw in ds hoogste opgewondenheid
„is deze quaestia niet voor altjjd afge
daan Heb je me nu niet heilig beloofd,
nimmer te verlangen, dat Dolly de plan
ken betrad."
,Ja, ik beloofde het" knikte hij, „en
ik hoop m|ja belofte te kunnen houden.
pensioenwet c.a,weshalve adressanten
eerbiedig verzoeken het onderwijzend
personeel dar industriescholen voor meis
jes althans in de thans door de regee
ring ingediende pensioenvoorstellen op te
nemen.
Se nieuwe Drankwet.
Hat bestuur van den Provincialen
Bond van Kruisverbonden in Limburg
heeft inzake de aanhangige Drankwet
een adres gezonden aan de Tweede
Kamer, waarin, onder verwijzing naar
zijn adres in December jl., worden aan
bevolen bepalingen, die beter dan thans
het verkoopen van sterken drank zonder
vergunning tegengaan.
Hot adres is vooral gericht tegen de
toeneming van het aantal bierhuizen in
Limburg, waar sterke drank wordt getapt,
en spreekt de meening uit. dat zjj, die
den clandestienen drankhandel willen
fnuiken, verder moeten gaan dan de Re-
gearing in het zoeken naar middelen tot
bestrijding van dit kwaad.
Bijkspostsgaarlaank,
Gedurende de maand Februari werd
ingelegd een bedrag van f 4,907.995.811/,
en terugbetaald f3 934.208 03, w. o.
f 37.614 56'/3 wegens aankoop aan in
schrijvingen in een Grootboek, obligation
of certificaten van inschrijving, zoodat
meer werd ingelegd dan terugbetaald
f 973.787.28VS. Aan het einde der maand
Januari was, tenname van de verschillende
inleggers ingeschreven f 103.558.938.51,
aan rente over 1903 werd bijgeschreven
f 2.586.400.66, zoodat het tegoed op
ultimoFebruaribadroegfll2 119 126.451/,.
In den loop dar maand zjjn 12,180
nieuwe boekjes afgegeven, 4062 g6heel
afbetaald, zoodat aan het einde der maand
1,045,017 boekjes in omloop waren.
Tot ultimo Febr. is voor ean bedrag
van f 1.451,379.65 aan inschrijvingen
in een Grootbo-ik der Nationale Schuld,
obligaiiën ten laste van den Staat of
certificaten van inschrijving, ten behoeve
van 1838 inleggers aangekocht.
Het jaarlijkach bezoek aan Amsterdam
van H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik zal dit jaar in het laatst
van April of het begin van Mei plaats
hebben.
Alg. Ned. Verkend,
Zaterdagmiddag hield te Dordrecht
het Algemeen Nederlandsch Verbond een
buitengewone algemeens vergadering,
geleid door prof. W. van der Vlugt. In
zjjn openingredemeende de Leidsche
hoogleeraar zich te moeten afvragen, wat
het Verbond eigeüjk wil. Men zal wel
zeggendia vraag vier jaar na de op
richting te stellen is overbodig, maar
men bedenke, dat een groote roeping
den geroepene nog niet dadelijk voor
den geest staat.
Doch we zjjn immers zoo vaak van een
besluit teruggekomen. Hst voorneman is
immers de slaaf der herinnering, sterk
van geboorte, doch door den tjjd weidra
verzwakt 1
En de tooneelspeler zou het gansche
gezegde van den koning uit Hamlet's
tooneelspel heboen geciteerd, indien zijn
vrouw hem niet had onderbroken met
den uitroep„Och, Percy, je bent toch
onverbeterlijk. Laat dat toch 1 Wat wjj
thans te bespreken hebben is bittere
ernst.»
„Zeker is het bittere arnstl» beves
tigde hij, „want het ia hier de vraag
te zijn of niet te zijn 1 Bedenk wel, de
directeur gevoelt zich beleedigd, dat wij
het kind niet aan het tooneel willen
wijdenkortom, htj zei heden, evenals
Hamiet tot mij„Wat bedoelt uwe
hoogheid „Ik bedoel," hernam hij,
„dat het uw plicht is om de bekoorlijke,
kleine Dolly aan de Muze te wjjden en
haar in onzen kunsttempel te brengen."
En toen ik daarop, de eer afwijzende,
zeide„Ik dank u onderdanig," toen
werd hij ruw en verklaarde„Eusebius,
ge z(Jt een gek." Ik heb ma zoo daar
over geërgerd, dat ik over mjjn ganschs
lichaam beefde. Zoo'n vlegel 1 Ik ant
Tot heden tos werkt het verbond
voornamelijk tot het handhaven en ver
breiden der Nederlandsche taal. Waar
de eigenlijke vader van het verbond,
dr. Kiewiet de Jonge, en de vorige
president de grooté talen-kenner prof.
Kern was, mag het geen verwondering
baren, dat de taal nummer één werd.
Langzamerhand ia echter gebleken, dat
dierbaarder nog dan het bezit is de be
zitter, waaraan die taal ontsproten is.
Door die overwegingen is het hoofd
bestuur er toe gekomen een wijziging
te brengen in da rangorde van artikel 2
der statuten, zoodat verhooging van de
zedelijke en stoffelijke kracht van den
Nederlandachen stam vooraan komt, en
daarna als middelhandhaving en ver
breiding der Nederlandsche taal. Met een
herinnering,(naar aanleiding van de zucht
der groote volkeren om de kleine, vooral
die met koloniaal bezit op te slokken)
aan do fabel van Lafontaine van het
achteruitslaande paard, stelde spr. de
reglementswyzingingen aan de orde, dia
behoudens enkele wijzigingen, werden
goedgekeurd.
Jaa ïerwey.
Over Terwey es zijn vonnis schrijft
de „O. H. Ct."
YrQdag heeft zich voor den krijgsraad
alhier afgespeeld het laatste bedrijf eener
zaak, die gedurende een half jaar de
gemoederen door het geheele land in
eene zekere spanning heeft gehouden,
minder misschien van wage de groote
belangrijkheid dan wel van wege het
nieuwe, het ongewone van het gevalde
dienstweigeraar Terwey is veroordeeld
tot 5 maanden militaire gevangenisstraf
en ontzegging van het recht om te dienen
gedurende 5 jaar, benevens tot betaling
van de kosten op hst trading gevallen.
Daar te Haarlem deze geruchtma
kende zaak haar beslag heeft gekregen,
komt het ods wensohel(jk voor eenigs-
zins nader op éen en ander terug te
ko oen.
Vooreerst doet zich de vraag voor,
waarom juist de te Haarlem gevestigde
krijgsraad de behandeling dezer zaak in
handen had. Het antwoord daarop luidt,
dat Haarlem de standplaats is van den
auditeur-militair in het vierde militair
arrondissement welks hoofdplaats Haar
lem ia en dat de provincie Noord-Holland
omvat. Da zetel nu van het militaire
auditenriaat onderstelt als noodzakelijk
gevolg de aanwezigheid van een militaire
rechtbank, den krijgsraad. Hier ia dus
gevestigd de krijgsraad voor het garni
zoen van Amsterdam, zooals men weet
dat waarbjj Terwey was ingedeeld.
De zitting van den krijgsraad nu, die
plaats vindt in het huis van bewaring,
onderscheidde zich Vrijdag door niets
bijzonders, behalve door een verhoogde
belangstelling van de zijde der pers. Na
behandeling van een paar gewone de
sertie-gevallen kwam Terwey aan de
beurt.
woordde hem echter ook rondweg „Mijn
waarde heer, deze ruwe hoffelijkheid is
niet van de rechte soort, vergeef het
mij, maar ik ga heen en daarmede is
het afgeloopen." Wtj raakten nu beiden
in vuur, tot eindelijk de directeur opstoof
„Wil je dan niet zooals ik ga dan,
mijnheer, 6n groet van mij den Denen
koning I" Weet je wat dat zeggen wil,
Dorotby? Hetzelfde wat jelui Schiller
uitdrukt met de woorden„Do moor
heeft zijn plicht gedaan, h(j kan gaan."
„Gave God, dat ge gingt," riep de
vrouw uit den grond haars harten. „Het
zou voorwaar het beste zijn, wanneer
je dat eindelijk eens wildet inzien. Moet
ik het je dan steeds weder voor oogen
houden, dat je met talenten en de op
voeding die je in je jeugd genoten hebt,
vrij wat beters zoudt doen kunnen, dan
genoegen te nemen met de rol van een
rondrelzenden tooneelspelsr."
In de hoogste opwinding wrong Do
rothy zich de handen, hare lippen waren
bleek en beefden, toen zij verzekerde
„Neen neen, ik sta het kind er niet
voor af, neen in der eeuwigheid niet."
Wordt vervolgd.)