7
Zaterdag
len
23 Januari.
JNo. J9.
RICHTING
Binnenlandsclie berichten.
Be jonge Gravin,
42e Jaargang.
1904
jO.
de
!U3B.
IIjk iiit?»an«e
he li.jiiCJite voot
estort K«j*i«al.
1 6
65
7
2<l
99
9
10
10
Ï2
13
03
VLISSIJieSCHE C0I1RAÏT.
Irijgbaar
Weeshuis
LJAUH.
it- e«
zonder pen-
astraat 109,
Prijs per drie maanden 1.30. Franeo per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
F. YAN DE YELDE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ADVERTENTIËN, van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij dir.ecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts Weemaal berekend. Groote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en feestdagen.
Telephoonnuuimev 10.
Abonncinents-Advertentiën op zeer voordeellge voorwaarden.
ried, verhe
ffen, gar.-rn
den inhoud 1
Aecauemie
j en oonsl
sous vaxiés
mket'oakkers
JEN, Nieuw-
Jubileum Koningin Smma,
Ter eere van het jubileum van H. M.
de Koningin Moeder werd gisterenavond
ten Hove te 's Graven hage, in de groote
banaal een gala-diner gegeven, dat 80
couverts telde.
H. M. de Koningin-Moeder zat aan
tafel tusschen de Koningin en den PriDg.
TegeLover Hare Majesteiten zaten de
voorzitters van da Eerste en Tweede
Kamer der Staten Generaal en verder aan
dezelfde zijde der tafel de ministers, houf-
den der departementen en de gecoodigden
uit de hooge staatslichamen. De leden
van de hofhoudingen zaten aan den kant
van de koninklijke familie. De tafel was
versierd met rozen en de Koninklijke
Militaire Kapel bracht tijdens het diner
velschillende Lummers ten gehoore waat-
ouderhetWaldeck-PyimonUche volkslied.
H. M. de KoDingin heeft een heildronk
aan Haar Moeder gewijd in de volgende
woorden
„Li6ve Moeder,
Wij gevoelen Ons gedrongen als Uwe
fonderen U van ganscher harte geluk te
itenschen met het heugelijke feest dat
viert.
Ik ben overtuigd dat Ik de tolk ben
(ran al de aanwezigen, maar zeker niet
Binder van Mijn geheels volk, waar Ik
toewensch dat God U immer moge
Eegenen en U voor Ons en voor het
aderland lange jaren spare.
Voor een kwart eeuw betrad U voor
het eerst bet grondgebied van den staat,
waarin U Uw verder leven zoudt door-
b engen. Ik wil hier niet in herinnering
brengen het vele dat U in dit tijdperk
doorleefde. Wjj weten allen dat bet 25
jaren van zegen waren voor het Neder-
'landsche volk. W(J weten hoe U steeds
sist in dagen van vreugde U te ver
blijden met de bigden en in dagen van
smart mede te lijden met de treurenden.
Het was toenmaals de hand van mijn
dierbaren Vader, die U binnenleidde in
tKNST
S-Ii 33E9
j 4 50(alleen Zijn land en op dit oogenbiik staat ons
rilmarktvm allen zek6r Zijn beeld voor den geest
12 30 1 15 Zijne nagedachtenis leeft in de eerste
5 55 6 5& plaats in M()n hart in dankbare herin
nering voort.
Urkt Vlissin- Ik stel U allen voor met My in te
werkdagen) stemmen in den heildronk op het geluk
12 35 1 '2# en hetwelzfln van de Konitgii.-Moeder."
6 7 Ia de residentie heerschte den gebeelen
avond een gezellige en opgewekte stem
ming.
Het volgende huide-adres werd door
de ten paleize genoodigde commissie aan
geboden
Aan
H. M. de Koningin-Mceder.
Hooggr eerbiedigde Majesteit 1
Mevrouw 1
Het was 22 Januari 1879 de onver-
ge'eljjke dag dat Uwe Majesteit als Kc-
i Uwe intrede deed in ons vader-
IDIIHS'L
6 20 7-
20 10 40
1 30* 2-'!
0 4 10 4 30
7 50 8 20-
6 10 6 30
10 10 10 30
12 10 1 20
10 3 40 4-
20 7 40 8-1
ÏZondags uit. FEUILLETON.
3 23 c.)
3 50.
E. VON DINCKLAGE.
Borsselan
lar Breaker^
sar BorsaeW
10NDAGS
Ueve hemel, wat heeft h(j dan we' r
gsflaan, grootmama
.Ia, het rechte weet geen van ons,
™Mtg, hfl was van kindsaf een wilde
®8®n, nam later dienst in het Oosten
psche leger en werd op zekeren dag
pt de gelederen weggejaagd."
r n moet toch de reden hiervan
pnl Beeft hij iemard omgebracht?"
Wa> kind, was het dat nog maar I
Jsr zou men rog wel een behooriyken
Pt aan kunnen geven. Maar bö is op
E eenzaam grensstation door den duivel
|'d met de regimentskas weggeloo-
is dat dan niet voldoende, om
land, als g malin van den veelgeliefden
O-ar.jevorst.
Oprecht verheugde dit het Nederland-
sche volk, dat zgne roemrijke dynastie
liefheeft, en groot waren de verwach
tingen, welke het koesterde.
Eeuwen lang toch waren Nederland
en Oranje éëa, en den Hemel zy dank,
nog steeds z|Jn zy innig verbonden.
Een zware plicht werd door den Al
machtige U op de sehouders geladen
als bemoedigende levensgezellin, dra als
zoigzame verpleegster van den Hoogen
Lijderals wijze opvoedster van Haar,
die was voorbestemd om den troon der
Nederlanden te besiggen als Regentes
van het koninkrijk toen de laatste Willem
van Orarje was opgeroepen
Deze drievoudige, schier overweldigende
levenstaak werd bewonderenswaardig
door Uwe Majesteit volbrachtde al
hooggestemde verwachting werd voorwaar
nog overtreffen.
Clio, de orpartydige muze der ge
schiedenis, vereeuwigde KoniDgin Emma
in ons rgk geschiedboek, waarvan menige
bladzijde gewaagt van hooge toewgdiDg,
zelfopoffering en vorstendeugd doch
wat meer zegt, Uwe Majesteit werd ge
zegend door een dankbaar volk.
Nadat de veel zorg eischende opvoe
ding, te moeiigker wegens de groote
verantwoordeiykbeid, volbracht en de
n'et minder moeitevolle regeertaak vol
eind was, zyt Gij teruggetreden om met
voldoening te aanschouwen, wat dooi
U werd gewrocht, en het eerbiedig be-
wfis van hulde, ais Uwer Majesteit
aangeboden, werd slechts aanvaard om
door Uwe grootscbe stichting Oranj6-
Nasaau's Oord ons een vernieuwd Jew(Js
te geven van Uw goed hart.
Uwe Majesteit wist het middel te
vinden om aller eymphathie, aller aan-
bankeiykheid te winnen geen schooner
Icon hier op aarde denkbaar dan de
liefde van een volk.
Het werd alreeds geboekstaafd .Met
toewijding en ernst, met w{js beleid en
gezegend resultaat, we mogeu het getui
gen, met schitterenden uitslag, heeft Ko
ningin Emma Hars roeping wéten te
vervuilen, en zy mag zich van de diepe
erkenteiykheid der natie verzekerd hou
den.
Heden, vyf-en-twintig jaren na Uw
biyden intocht, d,ze getuigenis te h r-
halen, het is ons een behoefte een eer
biedige, daarom niet minder geestdriftige
ovatie te brengen aan de zooze' r begaaf ie
en bevoorrechte Vorstin, die èi alsKi-
ningiD, èo ah Moeder, als Regentes
in zoo hooge mate ds liefde en de erken
telijkheid van het Nederlandsche volk
heeft verworven, het is ons een plicht.
Eenvoud is het kenmerk van het ware;
ook Uwe Majesteit he ft meermalen ons
daaraan herinnerd. Eenvoudig dus, als
alles wat voortkomt uit het gemoed,
is de taal van dit hulde adres, namens
de ingezetenen van 's Gravenhage Uwer
Majesteit aangeboden door dezecommissie
samergesteldultallekringenderreaidentie:
hem de erfenis om hem onmogelijk
te maken riep Almuth in alle bitter
heid uit,
„In zulke gevallen komen er dikwijls
meer schurkenstreken aan het licht dan
men zou verwacht hebben, en zoo ont
dekte men ook by die gelegenheid al
spoedig, dat ook de commandant allerlei
oneeriykheden had gepleegd. Indien Bodo
Maximiliaan maar iets had gedaan om
zich te rechtvaardigen, zou hQ naar alle
waarschyniykheid van den diefstal zyn
vrijgesproken doch by onderging de hem
opgelegde vestingstraf en leeft sedert met
vrouw en kind in een achterhoek van
Stiermarken. Daarheen wordt hem ten
minste zyn jaargeld toegezonden."
7Is dat kind e6n zoon, grootmama
„Zoover ik weet, eene dochter."
.Goddank, dan komt er dus een eiDde
aan al die huweiyksplannen en ben ik
vry in myne keuze, even als andere
meisjes I"
De oude dame scheen weder de bla
deren aan de o.anjaboomen te teken.
.Misschien Is er een vergeiyk met hem
te treffen," mompelde zy binnensmonds.
,Of misschien kan hy eerloos en daar
door niet meer erfgerechtigd verklaard
worden maar dan zou de over zyne
met een bede voor Uw verd-r welzyn en
met de overtuiging dat Uw Konink-
ïyke naam een waardige plaats inneemt
op onze geschiedrol, doch Uw minzame,
liefdevolle persooniykheid als vorstin en
als mensch een eereplaats verwierf in
de harten der getrouwe onderdanen van
Uwe Doorluchtige Dochter, Koningin
Wtlhelmina der Nederlanden."
Hierna bad een serenade plaats, die
uitstekend ia geslaagd. De Haagsche be
volking heeft gisterenavond de feesten
ingezet op een wyze, die onvergetelijk
zal biyven. Hot is een betooging geweest
der beminde Koningin-Moeder waardig,
het volk tot eer 1
bracht worden .met een wazen'ijk staats-
balang", en dat dergeiyke .plezierreisjes*
in plaats van compromttteerend te zijn
voor Holland's goeden naam ,in het
buitenland ons nationaal prestige niet
enkel verhoogan, maar ook voor onze
binnenlandsche staatkunde van meer
belang zijn dan de ellenlange redevoe
ringen der sociaal-democraten in de
Kamer."
Dr. Kuyper's rois.
Met welk doel is dr. Kuyper naar Brus
sel gegaan
Het is en biyft een geheim zegt
,De Tyd" al wat tot hiertoe daarover
verluidde, ïykt ons pure gissing.
Het meest waarschyniyke dunkt het
genoemde blad nog wat dr. Nolens
omtrent de beteekenis der miDisterieele
reis zegt in de .Venl, Courant*.
.Naar gemeld wordt scbryft de
heer N. hadden in België herhaaldeiyk
conferenties plaats van de hoofden der by
de handelstraetaten betrokken departe
menten, mot het oog op ds vernieuwing
van het handelstractaat van 6 December
1891 met Duitscbland.
Ia deze omstandigheden komt het my
noodzakeiyk voor, niet alleen dat de R i-
geering voortdurend waakzaam zy en
biyve, maar ook, dat in het ontwerp-
tarief (op invoerrechten) enkele Compen-
satioasObjekte van beteekanis voorkomen.
En wel vooreerst om by eventueels
onderhandelingen niet weerloos te staan.
Maar verder ook krijg-m de velen ia
Duitscbland, die er belang by hebben, dat
van d9n invoer van de land- en tuinbouw
producten vau Nederland geen of althans
lagere dan by het algemeen tarief vastge
stelde rechten geheven worden, een argu
ment, een wapen in de hand om voor
verlaging dezer msximum-tarieven te
pleiten en te atryden.
Eindeiyk zuiien de Duitschers, dia de
zoogenaamde Compensations Objekte naar
Nederland invoelen, op verlaging der
tuicbouwrechten aandringen, om onzer-
zyds tot verlaging hunner uitvoerartikelen
te geraken.
Vergis ik ma niet, dan zal de uitkomst
van de onderhandelingen tusschen Brigië
en Duitscbland voor ons vao veel gewicht
zyn. Zijdelings kan onze Regeering dus
ook met Belg in relatie treden.
Dr. Kuyper is een man, die te zeer
gewend is om met zijn tyd te woekeren,
te hoogen prys stelt op dezen tyd, dan
dat hy voor het welslagen esner buiten
landsohe tentoonstelling of „pour l'amour
des beaux j ux' van een staatshoofd
lange dagen van dezen kostbaren tyd aan
ernstiger bezigheden zou onttrekken."
Ook ,De Tyd" is ervan overtuigd, dat
dr. Kuyper's reis in verband moet ge-
dochter aasgestelde voogd ons toch zeker
van hier verdringen Noen, het is
beter, dat wy het met hem zelf probeeren
en onderhandelingen met hem aanknoo-
pen S yfhoofdiger dan de overleden
Bodo zal hy toch niet zyn 1"
.Grootmama, als gy baron von Halte
eens in het geheim naamt riep Almuth
uit, terwyi hare wangen zich kleurden.
,Hy toch kent de wereld; zyne bezit
tingen grenzen aan Steenburg en daarbij
was by de beste vriend van den armen
Bodo en deelgenoot van den ongelukkigen
tocht met het jacht. Ht) zal wei spoedig
teiugkeeren en ons zyne deelneming
k)men betuigen, en dan kaD gemakkelijk
het eene woord het andere uitlokken.
De oude dame staarde weder naar
buiten, waar de schemering reeds begon
in te vallen.
De eerste sprong, die hare gedachten
genomen hadden, van baar kleinzoon's
dood tot de vraag hoe men den Oosten-
rykschen stiefzoon het gemakkeiykst
onschadeiyk kon maken, was uit louter
berekening gemaaktthans volgde de
tweede sprong. Buurman von Halte ging
in zyn stand voor eenigzins lichtzinnig
doorby was ongehuwd en
„Ik heb gehoord, dat Haltenhof met
De Arbeidswet.
Reeds komen in enkele bladen be
schouwingen los over het onlangs door
dr. Kuyper ingediende ontwerp-arbeids-
wet.
Zoo teekent in .Het Volk" een landar
beider uitGroningen'sNoordwesthoek pro
test aan tegen de uitsluiting der landbouw
ook (in navolging der Ongevallenwet) by
dit wetsontwerp. De sehryver geeft een
uitvoerige schets van het harde leven
der veldarbeiders, „een leven, treuriger
dan men zich denken kan," waartegen
z. i. de wet beschermend dient op te
treden.
Zoo behandelt ,de Maasbode" een onder
deel van het voorgedragen ontwerp, dsn
arbeid nl. in bankatbakkerysn. Zondags-
arbeid in die inrichtingen verbiedt het
ontwerp, maar het laat dien vry in .in
richtingen beukers daaronder begre
pen waar spijzen of dranken uitsluitend
voor onmiddellijk verbruik worden be
reid", waarvan, merkt .de Maasbode op,
biykbaar .de bedoeling is,"restauratiën,
hotels, koks in de gelegenheid te stellen,
hunne klanten van andar dan koud of
geconserveerd voedsel te voorzien."
Maar zegt „ds Maasbode", banketbak-
kersproducten moeten veelat kersversch
worden afgeleverd, om genietaiyk te zyn.
„Waar den banketbakker alzoo wette-
iyk belet wordt, voor soupers enz., zyn
waren bruikbaar te leveren op een dag,
dat ze het meest aftrek vinden, en de
restaurateurs vry biyven, wordt aan
dezen de gelegenheid geopendindien zij
een bekwamen kok hebben, om die
leveranciers tot zich te trekken.
„Het is duideiyk meent het blad
dat dit geen enkel maatschappe
lijk voordeel geeft. Een persooniyk voor
deel brengt het, ja, aan hotelhouders,
enz., die onder ander opzicht ver
koooers van alcoholhoudende dranken
als zy immers zijn, niet de bijzondere
toegenegenheid van onzen minister van
binnenlandsche zaken wegdragen. Maar
sociaal is het slechts een verplaatsing
van verdienste en van werk. Want wat
in de banketbakkerij op Zondag minder
zal gewerkt worden, zai het meer gedaan
worden in de rï stauratir-keuksLS."
Eo zelfs acht „de Maasbode" het niet
onmogeiyk, dat de wettsiyk van Zondag*-
ruat verzekerde tanke.bakkersbediendan
op Zondag als noodhulpen in zulke keu
kens een extra-verdienste zullen gaan
vinden.
„Meent men misschien, dat dit een
voor deze gezellen aanlokkeiyk vooruit-
veel schulden beladen moet zyn," zoo
greep de grootmoeder met ruwe hand in
het hartsgeheim harer kleindochter.
„Zoo!" antwoordde Almuth, wat in
dit geval alles en niets kou beduiden.
„Zoo, dat verandert 1 Otwat be
kommert mjjn hart zich om zulke nietig
heden
De oude dame sloeg daarop echter den
gulden middenweg in en zeide„De
Oostemyknr mag het by ons verderven,
maar niet by de buurtschap, niet by den
adel. Ik zal van Halte in het vertrouwen
nemen 1"
Aldus nam de familie het bericht op
van het noodlottig ongeval, dat in wyden
kring algemeene deelneming verwekte.
IV.
Almuth zag er in hare rouwkleeding
bekooriyk uit. Evenals de meeste Noord-
duitecbe edelvrouwen trachtte ook zy
zich In huis zooveel mogeiyk nuttig te
maken. Toen baron van Halte op zyn
landgoed terugkeerde en er een brief
vonl van da oude gravin, waarin deze
hem verzocht by gelegenheid eens by
haar te komen, haastte by zich aan dit
verzoek te voldoen. Almuth was juist
met een der dienstmaagden Ijverig bezig
zicht is? Toch niet. Ze weten wel, dat
daar grooter nadeel voor hen tegenover
staat. De bed'.eDden in de banketbakkery
zyn over het algemeen toekomstige pa
troons zy zien da levensvatbaarheid van
hun vak niet gaarne benadeeld.
„Ziedaar besluit het blad waarom
het o. i. aanbeveling zou verdienen in
de aangehaalde artikelen een zoodanige
wyzlging te brengen, als waardoor aan
dit bezwaar wordt tegemoetgekomen."
Grondwetsherziening.
Voor de Vryzinnig Democratische
Kies vereen iging te Rotterdam trad Woens
dagavond mr. E. E. van Raalte op met
het onderwerp „Grondwetsherziening en
de toekomst der vryzinnige richting*.
Sor. begon met aan te toonen, da', we
op weg zyn naar Groadwstsho zioning,
die leiden moet tot meer rationeele re
geling van het kiesrecht, en het vermoe
den, dat het daartoe spoedig komen za',
putte by uit de historie, welks aantoont,
dat ook de vroegere grondwetsherzienin
gen spoediger varwezeniykt werden, dan
men verwachtte.
Het bekende voorste! der negen Kamer
leden der vrdzinntg-dem icratische patty
is ni-.-t plotseling uit de lucht komen
vallen, zaide spr., ome uit den drang
der omstandigheden geboren, zooals spr.
in den breede aantoonde. En waar nu
niet te verwachten was, dat dit minis
terie daartoe voorstellen zal doen, beslo
ten de negen Kamerleden dit te doen.
Ook van de zijde der L-'berale Unie
werd de zaak ter hand genomen hetgeen
leidde tot he bekende rapport, en einde-
jyk werd in Augustus 1903 ook van de
zyde der socialisten seo voorstel tot
grondwetsherziening ingediend.
De 4 hoofdpunten van het voorstel der
9 Kamerleden, tl.le. regeling vaa het
mannen-kiesrecht, 2e. verwydering uit
d'. Grondwet van de politieks onmondig
heid der vrouw, 3e. evenredige vertegen
woordiging en 49. wyziging van de ver
kiezing voor de Eerste Kamer, werden
door spr. vervolgens toegelicht, waarby
by tevens da verschilpunten vau die
voorstellen met die van de socialisten en
het rapport der L'berale Ueie uiteenzette.
Daarna kwam hy tot de vraag, wat
nu de vooruitzichten zyn voor da vry-
zinnig-democratische party. Hy giBg
daarby na, hoe bat tegenwoordig Chris-
teiyk ministerie geboren ward, dat dooi
de liberale partyan aaavaakeiyk met een
zekere berusting werd aanvaard.
Thans, nu deze regaering haar derde
levensjaar is ingetreden, begint men
echter in te zieD, dat, ofschoon bet ook
esn zekere toegerflykheid aai den dag
legt, toch systematisch getracht wordt,
de vryzinnige gedachte te ondermijnen
en deze dus gevaar gaat loopen. Ook de
in uitzicht ges'eJda voorsiellen tot het
invoeren van protectie, worden een ge
vaar geacht, vooral voor Rotterdam, even
a's alle belemmering van het vrye ver
keer.
op het bleekveld naast de steenen brug,
die leidde naar den hof met de oranje-
boomen. De groote zonnehoed en de
witte boezelaar kleedden haar allerliefst.
Zij toonde zich, by het zien van den
baron, veel meer verrast en veel bedroef
der dan zy indardaad was. Zy biacht
den gast by hare grootmoeder, aan wie
hy alias haarfyn moest vertellen. Hoewel
byna overweldigd van smart over het
verlies van zyn boezemvriend, vertelde
von Halte toch hoe het ongeluk zich had
toegedragen. Hy zelf had in dien vreese -
ïyken nacht een lichte aanval van zee
ziekte gehad, waarom hy zich vroeg ter
ruate bad begeven, en toen hy ontwaakte
was alles reeds voorby. Toen Almuth
bemerkte, dat de stem van den verteller
trilde van aandoening en hij moeite had
om zyne tranen te houden, was ook zy
haar gevoel niet meer meester en begon
zy zacbtkens te weenen. Alle geldeiyke
berekeningen werden by haar eensklaps
op den achtergrond gedreven en maakten
plaats voor diep medeiyden met den
oDgelukkigen jongen man, die in het
best van zyn leven aan den dood ten
offrir was gevallen.
Wordt vervolgd.}