IG,
Donderdag
24 December.
liisaliWra tariete.
41e Jaargang.
1903.
ïeuw.
Van week tot week.
Gemeenteraad.
No. 303.
Ir
foorstel-
ir.
In
mzm.
bezocht en
fm verschil -
machines
blle Beelden
.éden, Fan-
?an 20 P,
lts. Kinds-
)pgraaf zijn
;0.
Een, garan
ten inbond
Aocadenye
en consi
gns variésl
ket'oakkers I
1ST
|J?di r.ï
50 (alleen
|arktvm
■30 115
55 6 55
t Vlissin-
rkdagen)
35 i zO
ÏNST.
20 7
0 1040
ID* 2—"
10 4 30
0 8 20.
10 6 30
10 30
1 20
40 4—
40 8—
c.)
vau
an a a
kens,
selen
IS
VLISSIJIGSC1E C0IIRAMT
Pigs per drie maanden 1.30. Franco per post l.SO
Afzonderlijke nummer» 5 cent. Men abonneert zich bfl alle Boek
handelaren, Postdirecteurs» ai rechtstreek* btj den Uitgever
r. VAM BB VSLBB ft., Kleine Harkt, I. 187.
ABVERTENTH5Nvan 1 4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfd»
advertentie wordt de prijs slechts fweemaal berekend. Groote letters
en cüchd'g naar plaatsruimte.
Yc?e,'k|a4 i»gel|te, sp S®s- fewsSisgts. Tsle^hooanantuMnr IO
Ai»uieiiieBte-A4TsricBtf8B op sees? vooriesllg© roorwaerden.
Nu de Macedonische opstand, ten deele
ook door da werking der natuurkrach
ten, tot stilstand gedoemd is, kan het
z(Jn nut hebben eens een blik in het
verledene en in de toekomst te slaan,
voor zoover dit laatste althans mogelijk is.
Sa dan zien wg, wat het verledene
betreft, eene bevestiging van de vroeger
door ons geuite vrees. Weer is een klein
jaar verloopen, sedert de opstand in het
voorjaar met vernieuwde kracht uitbrak
en feitelijk heeft men niets anders ver
kregen dan een moordpartij op groote
schaal en de verwoesting van een uit-
geatrekt grondgebied. De opstandelingen
zijn vermoeid en tijdelijk buiten gevecht
gesteld maar ook de Turken hebben
veel verlorende onderdrukking van
den opstand heeft schatten gekost en
het is geen klein geluk, dat tijdelijk een
toestand van kalmte is ingetreden.
Tijdelijk, want men wane toch niet
dat iets of iemand bevredigd is. Turken
en Albaneezen in Macedonië zjjn woedend
over het toegeven der Porte aan den
drang naar bestuurshervormingen of
veinzen het althans te z{jn. W$ hebben
van den ernst harer beloften nooit iets
gelooid en blijven ook thans nog even
ongeloovig, terwijl w(j bezwaarlijk kun
nen aannemen, dat de toongevende mo
gendheden met blindheid zullen geslagen
zijn. De zaak zal wel wezen dat een
onafhankelijk, zeer rumoerig Macedonië,
welhaast één met Bulgarije, aan le
mogendheden nog minder gewenscht
voorkomt dan de tegenwoordige toestand
en waarschijnlijk zekere toekomstplannen
niet in de hand zou werkan.
Misschien ook is het gevoelen van
sommigen juist dat, gesteld dat de Porte
werkelijk tot handelen overgaat, de
hervormingen bö den hevigen tegenstand
van de niet Christelijke bevolking geheel
onuitvoerbaar zullen big ken. Masr dan
schiet er ook niets anders over dan een
nieuw het hoofd o'psteken van den op
stand in het voorjaar en een oorlog met
Bulgarge, die dan niet langer kan uit-
bigven. In Servië gelooft men hetzelfde
en ook aldaar begint men niet afkeerig
te worden van meedoen, vreezende dat
een eventueels bezetting van Bulgarge,
door Oostenrgk, onder zeker voorwend
sel, Servië geheel tusschen Oostenrgkers
en Turken zou insluiten.
Nu is het volkomen waar, dat da
Turken op hun manier eigenigk al een
beetje aan het hervormen zijn, b. v. door
de gendarmerie in Macedonië met Chris
tenen aan te vullen. Zooals men weet
wenscht men nu te beproeven, dat
politiecorps tot een modelcorpa te reor-
ganiseeren, waartoe zouden worden aan
gesteld ruim vgttig Europeesche officie
ren, onder aanvoering van een Italiaansch
generaal. De vraag is maar, hoe het in
de werkeigkheld gaan zal en in ieder
geval bigft het in hoofdpunten een
eeuwig dralen en een krijgertje spelen
tusschen de Porte en de vreemde ge
zanten.
Ook ie het de vraag wat er feiteigk
zal gebeurenwant het bigkt dat de
Porte nu weer bezwaar heeft tegen dien
Italiaanachen generaal, zooals zg het
trouwens zou maken tegen eiken generaal
ter weieldterwgi men ook nog lang
niet in het reine is met de benoeming
iet contiëte-ambtenaren over het bin
nenlandsch bestuur.
Men zal het zien en ondervinden
wg bigven op deze wgze doorsukkelen
tot het voorjaar. Gelukkig dat het vuur
en bet zwaard in het tel geteisterde land
nu althans een poosje rust hebben.
Het groote feit van den dag is voor
het oogsnblik het bericht, dat Rusland
een onvoldoend antwoord gegeven heeft
op de bekende Japansche eischen in
zake Korea. Hoewel de publieke opinie
den dooralag niet geeft, ia het toch van
beteekenis, dat men in Japan aan de
mogelijkheid eener schikking twijfelt,
omdat het bigkt dat Rusland juist dat
gene niet wil, waar het in deze op
aankomt. Vast schgnt het in ieder geval
te staan, dat de Japansche regeering nog
weer nadero eischen zal do n hooreD,
en ook, dat Japan geld zoekt om het
monster van den oorlog te voeden. De
stand der quaestle schgut thans deze te
zgn, dat Rusland volledige handelsvrij
heid in Korea eischt en, tot verzekering
van de rechten en belangen daarmede
ln verband staande, het aanleggen van
enkele militaire posten. Nu weet men
zeer goed, dat dit juist de middelen zgn,
waarmede Rusland zieh overal indringt
om niet weer weg te gaan.
Opmeikeigk is het, dat men in China
zoo graag eens zou meedoen en gverig
zjjn gal tegen den Russischen nabuur
uitspuwtofschoon het toch tien tegen
een staat, dat een meegaan met Japan
in den oorlog, het onherroepeigk verlies
van Mautschoerge ton gevolge zou heb
ben. Wg vreezen trouwens dat de be
kwame en dappere Japanners van hun
gele nevsn, die precies de tegenoverge
stelde eigenschappen vertoonen, meer
last dan genoegen zouden hebben.
In den huidigen staat van zaken komt
de bekende vraag naar Engeiands houding
in deze aan de orde. Wg begrgpen niet
al te best hoe het in één verstandig
hoofd in Engeland zou kunnen opkomen,
om, nadat men pas een geheel leger in
Zuid-Afrika verspeeld heelt en momen
teel op dat gebied vrö weerloos is, er
nu nog eens een kostbare vloot aan te
wagen. Maar het is een ie it dat Britsche
bladen er reeds op beginnen te wgzen,
dat het ocgenblik weldra zju kunnen
komen, dat Engdand zgn onzgdigheid
in het Oosten moet laten varen om de
plichten te vervullen, waarioe het zich
tegenover Japan bg tractaat verbonden
heeft.
Wg voor ons houden het Japansch-En-
gelseh tractaat vooral van belaog op
financieel gebied. Door de daardoor ont
stane verhouding tusschen beiae landen
is Groot-Brittanje de aangewezen geld
markt voor Japan geworden en wg
twgieien ook Diet of men zal daar het
geld vinden, dat zoo men weet de zenuw
van den oorlog is en deze zenuw is
in Japan lu niet bepaald van desterkaten.
Zóó pakken de donkere wolken zich
in het verre Oosten samenwant, ook
de Engelsche expeditie naar Thibet is
nu begonnen. Feiteigk moet de voorname
quaestie een grens-quaesiie wezen en
zouden de bewoners van Thibet vee laten
grazen in streken waarop de Engelschen
beweren recht te hebben. Er bestaat wel
een grecstractaatmaar dat ia ook al
niet precies glashelder, en toen de Britsch-
Indische regeering een commissie wou
sturen om de zaak uit te maken, weigetde
men die in Lhassa toe te laten nog al
natuurigk, wgi in de heilige stad der
Hindoo's geen vreemdeling den gewgden
grond mag betreden. Wanneer het de
Engelsche regeering om Diets andera dan
een grensigntje te doen is, dan zai
men wel zoo beleefd wezen om het maar
buiten de muren der stad af te doen.
Voor het zenden eener expeditie is de
aanleidiDg in ieder geval vrg onbeduidend.
Socialisten in het ambt.
Over «soialististen in het ambt" iaat
de «Standaard* zich aldus hooren
Von Billow verklaarde in Duitsehland,
dat de regeering aldaar er niet aan doet,
om een staatsambt aan een socialist te
geven.
Op dit standpunt plaatst men zich ten
onzent niet. Toch dient er op gewezen
te worden hoe moeiigk de socialisten
het zeiven aan de regeering maken, om
hen in een ambt te zetten.
Ten eerste herinnert men zieh, hoe
herhaaldeigk in de socialistische bladen
ambtsstukken zgn afgedrukt, die niet voor
publiciteit bestemd waren en die aan de
redactie niet anders konden zgn verraden
dan door een socialistisch beambte.
Staat het du vast, dat gsen landad-
miniatratte te voeren is zonder de zeker
heid, dat de regeering vertrouwelijke
mededeelicg aan haar ambtenaren kan
doen, dan volgt hieruit, dat de regeering
geen ambtenaren mag aanstellen, die
aan eigen partg vertrouweigko stukken
verraden.
Ia de tweede plaats doorziet ieder, dat
de mededeeling, die de heer Troelstra
ontviDg in zake de rgks verzekeringsbank
herkomstig was van een der socialis
tische beambten, die door het huidige
kabinet zgn aangesteld.
Hier bigkt dus uit, dat deze ambtenaar
niet alleen wapenen aan mr. Troelstra
geleverd heeft, om de regeering heltig
te bestrgden, maar zich bovendien niet
ontzien heeft om onware berichten
uit te gaven. En in da derde plaats
wijzen wg op da zaak Lindeman. Op
zichzelf toch zou men Kunnen zeggen
Sluit om bovenbedoelde reden de socia
listen niet buiten elk ambt, maar zie
toe, of ze zich misdragen en geef hun
dan ontslag. Maar nu zag men aan het
geval-L'cdeman waartoe dit leidt. In
dit geval was de schuld van den ont
slagene wel zóó pertinent en duideigk,
dat ei aan de verplichting van de
regeering om den schuldige te ontBlaan
wol niet ts twfifrlen via!. Eiocb, in
stede van dit te ontkennen, en zich met
schaamte stil te houden, hebben de
socialisten zalf over dit ontslag een
kabaal gemaakt, waardoor het ti ch zeer
bfgrgpeigk zou worden, zoo de regeering
dachtWaarom mij in het vervolg aan
zulk een kabaal bloot te stellen Wat
zou mg kunnen noodzaken een man te
benoemen, op wien alle contróle mg
zoo goed als onmogeigk wordt gemaakt,
zoodra ik de onvoorzichtigheid bsga om
hem aan te stellen
Vermoedeigk zijn het soortgeigka er
varingen, die in Duitsehland tot den
krassen maatregel hebben genoodzaakt
en elke regeering, zoo hier te lande als
elders, mag wel tcezten, dat ze niet door
te groote lankmoedigheid de kracht van
het bewind in gevaar brengt.
Ea leidde dit ook ten onzent tot
practische uitsluiting, eilieve, aan wie
anders (dan aan zichzelve zou de socia
listische groep dit dan te wgten bobben?
2e tuchtscholen.
Ia het verslag over het wetsontwerp
tot, aanvulling en verhooging van het
IVe hoofdstuk .der Staatsbegrooting voor
1904 wordt de hoop uitgesproken, dat de
pogingen van den minister van justitie
om vereenvoudiging en bezuiniging aan
te brengen met gunstigen uitslag mogen
worden bekroond.
Overlegging werd gevraagd van de
plannen, ontwerpen, plattegronden en
bgbehoorende teekeningen, teneinde de
Kamer in staat te stellen zich aen juist
oordeel te vormen omtrent da soort van
inrichtingen die da regeering ter uit
voering der Kinderwetten in het leven
wenscht te roepen.
Voorts wenschte men te vernemen,
of da minister reeds de mogeigkheid
heeft overwogen, cm de scholen niet alle
tegeigk op te richten, doch met den bouw
van een twee- of drietal aan te vangen.
De Memorie van Toelichting geeft hier
omtrent geen licht.
Naar aanleiding van een mededeeling
in de dagbladen werd de vraag gedaan
of de ambtenaren, die aan het departe
ment van Justitie voorbereid worden voor
hun werkkring bg de tuchtscholen, aan
die inrichtingen in een administratieve
betrekking verbonden zullen worden.
Het met de tuehtopvoeding ts belasten
personeel toch kan bezwaarlijk davoo:-
bereiding tot die taak aan dat departement
ontvangen.
Wijziging en verhooging der Indische
Begrooting 1902-
Bg het afdeelingsondersoek vonden
vele leden aanleiding andermaal met
klem er op aan te dringen dat bg de
samenstelling der begrooting meer zorg
en nauwkeurigheid words betracht bg
de raming der uitgaven, nu bg dit wets
ontwerp de verhoogingea de zeer aaa-
zienigka so n van f7,428,100 bedragen,
en de verminderingen een totaal bedrag
aanwijzen van niet minder dani5,460,700.
Anderen meenden dat da wisselaehtige
aard van veie der betrokken uitgaven
bet met meer juistheid raman daarvan
dikwgis zeer bemoeieigkt.
Betreurd werd van verschillende zgden
dat zulk een groot deel der aangevraagde
meerdere gelden i 2,414,500) moet
strekken tot dekking voor uitgaven van
militaire doeleinden.
Sommige leden lieten zich in afkeu
renden zin uit over de h. i. onnoodigs
opdrgving van uitgaven (f226,000) voor
het bestuurs- en rechterigk personeel.
Oak het antwoord van dan minister
van koloniën op dit verslag ia veischenen.
Het bezit van koloniën, zegt de min.
staat telkens voor da noodzakeigkheid
om krachtig op te treden, niet het minst
tot verzekering van orde ea rust aan
de bevolking, en als de troepen geroepen
worden om in onherbergzame streken
zware en vermoeiende diensten te vol
brengen, dan sou het noch voor esn
humaan, noch voor een verstandig be
stuur pleiten als niet al het mogeigke
werd gedaan om verzorging en
verpleging zoo goed te doen zgn a'3 Je
omstandigheden gedongen.
De verheoging van de uitgaven voor
bestuurs- en rechterigk personeel was
geen onnoodig opdrijven maar noodig.
Voor het rechterigk personeel is bg de
begrooting van 1903 de verhooging did
nitisf geregeld door indiensts'elling van
aaavankeigk ty-lelijk aangesteld personeel.
Da minister deelt voorts mede dat tot
leniging iu dan nood van de inlandsche
bevolking in da gewesten Samarang,
Celebes ea onderhoorighedan, Menado,
Ternate en onderhoorigheden, en Riouw
en onderhoorigheden, totaal is uitgegeven
f 122,000 voor voeding en f 118,000 voor
huisvesting en kleeding.
Mr. Piarson over de Staking.
In het Engalsche tgdsohrift tThsEco
nomist" geeft de oud-minister mr. N.
G. Pierson een overzicht van do oorzaken
en het verloop der beide spoorwegsta
kingen in Januari en April hi9r te
lande.
Over de eerste staking, niet om een
kwestie vau loon of werktgj, doch we
gens, geigk een staker vertelde, „dat
Fransche woord (solidariteit) dat hg ver
geten was", doch welke beteekenis hg
toch disp bleek te gevoelen, schrgft mr.
Ptersoa«ik beken niet minder dan
iemand verontwaardigd te zgn geweest
over deze doldriftige beweging, maar
toch moet tk, tot op zekere hoogte, be
kennen sympathie te koesteren voor de
gevoelens die duizenden noopten eraan
deel te nemen.*
Na den roes van overwinning, welke
na 31 Januari een deel der Nederlandsche
arbeiders tgdeigk van Kunne bezinning
beroofde, te hebben vermeld, schrgft
mr. Pierson „Hollandsche werklieden
en gezond verstand gaan nimmer voor
langen tgd uiteen. Eer vele dagen ver
streken waren, na hot ultimatum der
Amsterdamsche gemeen te werklieden
werd het voor wie oplettend toezag
duidoigk dat de leiders terrein verloren.
Hei zoude wgs beleid geweest zgu deze
reactie in goeden zin eenigéu tgd van
rust te laten, om zich te ontwikkelen
en verder uit te breiden. Hst beste wat
in dit geval kon worden gedaan, was
voorloopig nieis hoegenaamd te doen,
althans niets wat wantrouwen en verbit
tering kon wekken. De storm was wel
nog niet gaan liggen, maar hg kon geacht
worden toch steik in hevigheid te ver
minderen Het proces van herstel uit
den toestand, waarin het land 31 Januari
was gebracht, ware, hoewel langzamer
verioopend, stellig meer doeltreffend ge
weest op deze wgze, en het ware niet
vergezeld geworden van zooveel indivi
dueels ellende.
«Dit inzicht was echter niet dat der
Rsgeering en harer meerderheid" Eu
ofschoon mr. Pierson erkent dat de
Nederlandsche wetgeving, met betrekking
tot de misdragingen, welke in de Engel
sche «Conspiracy and Piotection of pro
perty act" woiden strafbaar gesteld, te
zachtzinnig was, en aanvulling behoefde,
vraagt hg of he. destgds het geëigend
oogsnblik was.
Mr. Pierson schetst dan hat bekende
b8loop der zaken in en buiten de Staten»
Generaal, en eindigt aldus
«Zoo werd dus de rust hersteld. De
socialisten ontvingen een gevoeligan slag,
waarvan zg zich slechts langzaam zullen
herstellen. Conservatieve gevoelens zgn
thans overheerschend bg velen, die
vroeger mochten vei wacht worden meer
vooruitstrevende beginselen te zgn toe
gedaan. Ondernemers verzekeren, dat
zij thans minder moeite hebben met
hun werklieden, dan in laage tgden het
geval was. Doch velen schudden bg dit
alles bedendeigk het hoofd, zich afvra
gend of een minder schitterende over
winning niet veel gewenschter zoude
geweest zgn voor alle betrokken par
tgen. Peinzend over hetgeen heeft plaats
gehad, kunnen zg het gevoel niet van
zich afzetten, dat zulk een plotselinge
uitbarsting, als op 31 Januari plaats had,
een diep3r oorzaak moet hebben gehad,
dan velen zoo haastig geneigd zgn te
gelaoven, en mat belangstelling zien zg
hot verslag tegemoet der zoo bekwaam
samengestelds eiqoê'.e commissie, dat
over dit alles het volle licht zal moeten
doen aehgnen."
Hat bestuur der afdeeling Arnhem van
den Volksbond, vereeniging tegen drank
misbruik, heeft een adres gericht aan de
Tweede Kamer, waarin de aandacht ge
vestigd wordt, in verband met hst ont
werp Drankwet, op eau viertal punten
in dat ontwerp, nl. het Gothen burger
stelsel, de sociëteiten, de publieke mid
delen van vervoer en de bevoegdheid om
een vergunning naar een ander perceel
over te brengen, over elk van welke
punten de afdeeling haar weasch aan
de Kamer te kennen geeft.
Z.tting van 23 December.
Voorzitter de heer jhr. mr. Van Doorn
van Koudekerke.
Tegenwoordig 13 leden. Afwezig de
hoeren Stofkoper en Smit, beiden met
kennisgeving, terwgi er 2 vacatures zgn.
De notulen der vorige vergadering
worden gelezen en goedgekeurd.
In da eerste plaats geschiedt mede
deeling van een schrgven van den heer
mr. T. J. J. Van uga Pletersa, huilende
dankbetuiging voor het ontvangen schrij
ven vau den Gemeenteraad, naar aan
leiding var het overigden vau zgn
beminden vader.
Wg allen wenschen uit den grond vau
ons hart, aldus schrgft de heer Van
Uga Pieterss, namens zgee moeder, hare
kinderen en bebuwdkiuderen, dat het
don raadsleden persoonigk en de ge
meente Vlissiogea in 't algemeen steeds
wél moge gaan en bieden de verze
kering onzer hoogachting aan.
Verder wordt mededeeling gedaan van
een schrgven van den heer S. Klinken
berg te 's Gravanhage, dat bg zgn be
noeming tot tgieigk lseraar aan de
Burger Avondschool aanneemt.
Vervolgaas van de goedkeuring door
Ged. Staten vau ver schillende raadsbe
sluiten, o. a. dat tot heffi ig van een
belasting op het gedistilleerd tot 1 Jan.
1905.
Nog weed medegedeeld dat tot voloa-
