ïo. 5:79.
Donderdag
26 November.
Arme Grootmoeder.
taeaUÉt tesïiti.
41e Jaargang.
1908.
FBUIUBTOM.
Van week tot week.
VLISSISKJSCBE COURAMT.
PïQs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich bQ alle Boek
handelaren, Postdirecteuren ei rechtstreek# bQ den i t s f a r
r. VAN BB VKLBB Jr., Kleine Markt, I. 187.
ABVEKÏKNTIÊN«n 1-4 rsgsia 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. - BQ directe opgas/ *an driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prQ* slecht» tweemaal berekend. Groote letter»
en ciichti's naar plaatsruimte.
Yen i|al dagsif&r, flltgMW&iwi San- m feeeüsgaa.
TdlcphoouauDURar ÏO.
Aleaaeiaeal»-Ad7eïi®& op Mar Toordeellge roorwaarden.
Engeland en Rusland, de baide groots
mogendheden van het moderne imperi
alisme, hebben eene nieuwe aanleiding
gevonden, elkander in Centraal Azië te
bestoken en wei in het zoo bQ uitstek
belangwekkende hoogland van Thibet.
In dit merkwaardige land, bet grootste
hoogland der aarde, bevindt zich het
zoogenaamde dak der wereld, het reus
achtige Himalajagebergte, bedekt door
eeuwige sneeuwvelden. Het geheele land
is ruw en woest en ligt minstens 3500
meters boven de oppervlakte der zee.
Het westelijk gedeelte, dat geen afwate
ring beeft, is bedekt met groote zoutmeren.
De Tibetaners behooren tot het Mon-
goolsche rasin- hoofdzaak althans. Ten
deele is het een zwervend herdersvolk.
Het land is de hoofdzetel van het Bud
hisme. Er zQn vele aan dien godsdienst
gewjjle tempels en kloosters. De oudste
zoon der familie gaat gewooalQk in een
klooster. Het bestuur des lands is een
priesterregeering. Sedert 1719 is Thibet
schatplichtig aan China, dat in de hoofd
stad, Lihassa, een resident heeft en in
verschillende plaatsen garnizoen legt. Het
bezit ls echter voor China van geen we
zenlijke beteekenis, te meer, wQl dit
gioote land slechts door een millioen
Inwoners is bevolkt. In Lhassa, de
zoogenaamde heilige stad, mag geen
vreemdeling komen.
De opperpriester die het land regeert,
heet groot-lama. Deze groot-lama nu
moet sinds lang, tot groote ontevredenheid
van China, met Rusland in verbinding
hebben gestaan. Tnibet is de scheidsmuur
lusscben Russisch-Azië en Britsch Indië.
Vandaar dat ook de Eagelschen sinds
lang moeite doen om in Tnibet vasten
voet te krijgen. Of hun dat nu te lang
zaam ging, of wat dan ook, zeker is het,
dat de regeering van Groot-Brittanje
zich beklaagd heeft over moeilijkheden,
door de regeering van Thibet veroorzaakt
met betrekking tot de uitvoering van
bestaande handelsverdragen. Ook zou
een Engelsch gezantschap, in het vorige
jaar naar Thibet gezonden tot bespreking
van zekere handelsbelangen, daar onwel
willend zjjn behandeld.
De regeering - bereidt dientengevolge
een expeditie voor, waarschijnlijk met de
bedteling om in Thibet zekere rechten
te verkrQgen en dus den Russen aldaar
den voet dwars te zetten. Da onderneming
schijnt vrQ bedenkelijk en ook een deel
san de Engelsche peis is er vrQ slecht over
le spreken en geeft ronduit als bare
Uit het Italiaansch van
ENRICO CASTELNUOVO.
6.)
F.rdinand kende het koffiehuis .Onder
le olmen" zeer goed, daar het slechts
°P korten afstand gelegen was van de
"Ma San Bruno.
i't Is alsof zQ geweten hebben van de
shpraak die ik met m|jn grootmoeder
t b gemaakt," zeide hQ in zichzelf. „Dood
'1 levend zal ik dus morgen den dag bjj
haar gaan doorbrengen."
HQ stak een sigaar op en bedacht
zich of bQ ook nog iets te schrQven had,
Haar voor geen zQner talrQke kennissen
Wtte hQ het de moeite waard een regel
meaning te kenneD, dat er geen sprake
is van de noodzakelQkheid eener expe
ditie, maar de geheele zaak het werk is
van de militaire kliek in Britsch Indië.
We zullen er waarschijnlijk wel meer
van hooren,
9 I»
Of er om Panama, het nieuwe repu-
bliekje, nog gevochten zal worden 7 Dat
zal de tQd moeten leeren. Zeker is het
dat de Vereenigde Staten van Columbia,
zich verongelQkt achtend, de overige
republieken van Amerika, voor zoover
die tot het LatQnsche ras behooren, heb
ben aangespoord om het tegen de Unie
op te nemen. WQ betwQfelen of ze zoo
vele zullen wezen. Maar men kan het
niet weten.
Dat het Panama kanaal nog eensloopen
zou door het grondgebied van een nieuwen
Staat, of zoo men wil, door het grond
gebied van de Unie, daarvan zal de groote
de Lesseps ook wel nimmer hebben
gedroomd 1 Immers, het grondgebied,
noodig voor den aanleg, het gebruik en
het onderhoud van het kanaal wordt aau
de Vereenigde Staten afgestaan, en deze
krijgen volledige souvereiniteitsrechten
over een breede strook gronds ter weers -
zijden, terwQl zij de eindpunten van
militaire versterkingen mogen voorzien
en met politieschepen bewaken. Panama
krjjgt daarvoor vQf en twintig millioen
gulden, terwQl het kanaal zelf een neutraat
gebiedzal z|ju,voor alle landen opengesteld.
Wanneer wQ de aanstaande groote
gebeurtenis aandachtig beschouwen, in
haar belang voor den wereldhandel en in
hare hooge wetenschappelQke waarde,
dan doet het er eigenlQk niet veel toe,
of er al of niet een klein opstootje in
de politieke wereld door ontstaat en ot
de meest belanghebbende mogendheid al
of niet een klein beetje gebruik heeft
gemaakt vau het recht van den sterkste.
Er zQn wel eens erger dingen gebeurd
om belangen van heel wat minder om
vang en van vrQ wat minder algemeenen
aard.
Het schQnt toch, dat de minister-pre
sident van Frankrijk, de heer Combes,
boven wiens hoofd zich zoovele wolken
samenpakten, de zaak ten slotte zal
winnen.
Ia de Eerste Kamer werd in de laatste
dagen de discussie over de wet op het
middelbaar onderwQs voortgezet, Er was
daarbQ eeu amendement voorgesteld, dat
de strekking had om hoofden ot direc
teuren van onderwijsinrichtingen te ver
plichten tot het afleggen eener verklaring
dat z|j niet behooren tot eene congregatie
of geestelQke orde.
schrift achter te laten. ZQne grootmoeder
was de eenige die oprecht belang in hem
stelde, en haar had hQ immers weinig
oogenblikken geleden nog gesproken
Daar hQ niets beters te doen had be
sloot hQ maar naar de sociëteit te gaan
hQ wilde zich onverschillig toonen voor
het gevaar dat hem dreigde.
Mevrouw Gobelli was tot laat in den
avond druk bezig. GewoonlQk bracht
haar kleinzoon, bQ zQne steeds zeldzamer
wordende bezoeken, slechts enkele oogen
blikken op zQne kamer door. Nu hQ
echter eenige dagen, ja misschien wel
eene geheele week bjj haar zou komen,
wilde zQ hem zQne omgeving zoo aange
naam mogelQk maken. Waarom had hQ
zQn komst ook niet een paar dagen eerder
aangekondigd 7
Martha, het dienstmeisje, was slecht
gehumeurd over zooveel drukte, en zeide
op knorrigen toon: „Da blauwe kamer
ziet er immers keurig uit, en indien
MQnheer Ferdinand woord houdt
„Waarom zou hQ geen woord houden."
Zoowel de commissie van rapporteurs
als de regeering had zich vóór dit amen
dement verklaard, dat vooral was in den
geest van den minister-president. ZQn
tegenstander, de heer Waldeck Rous
seau, reeds als de opvolger van den heer
Combes gedoodverfd, moest het onder
spit delven. Combes was gelukkig in
zQn betoog, dat de vrQheid van onder
wQs niet, even als b.v. die van geweten,
een natuurlQk recht is. De wet kan dit
recht toekennen maar moet daarnQ
rekening houden met de belangen der
opvoeding. Het financieel bezwaar was
sterk overdreven en er was op de open
bare inrichtingen plaats in overvloed.
Een groote meerderheid kon voor het
amendement niet gevonden wordenmaar
dan toch eene meerderheid van elf stem
men en daaruit kan waarschQnlQk wor
den afgeleid dat de heer Combes, wiens
zatel begon te wankelen, er toch op zal
blijven zitten. Hoe men ook over de
hangende quaesties moge denken is dit
althans in zooverre een geluk voor Frank
rijk, dat het door niets minder dan do or
een ministerieele crisis wordt gediend.
Se verrassing verklaard.
„Nu het reeds als gerucht in de libe
rale pers is opgedoken", schrQtt rDe
Maasbode," ziet het blad er geen bezwaar
in, een bevestiging te geven van de
.handigheid" va a den minister van
oorlog, om door intrekking van de voor
gestelde wQziging van art. 109 van de
militiewet, zooveel het blQvend gedeelte
betreft, een dreigend gevaar te ontwQken.
„Van katholieke zQde zou uit onte
vredenheid met art. 109 der militiewet een
motie worden ingediend, om de behande
ling van het wetsontwerp te verdagen.
Hoewel de vorm zacht gekozen was,
zou dit wQl de minister de wat op
30 dezer wensente ingevoerd te zien
feitelQk gelQk hebben gestaan met een
verwerping. Met verreweg de meeste
katholieken we kunnen ons slechts
een viertal leden voorsteilen, die, evenals
wQ geen ernstig bezwaar in art. 109
zagen zou de linkerzQde voor het
amendement hebban gestemdwant
zelfs de militaristen ('t heette immers,
dat art. 109 militaristisch was 7) van
links zouden hun voorkeur hebban doen
zwQgen voor het buitenkansje de re
geering een echec te bezorgen en tevens
ean verdeeldheid in de rechterzijde ten
aanschouwe van het geheeie land uit
te lokken. Dit alles heeft minister Ber-
gansius vermeden door zQn concessie,
die dus (door „Het Volk") geheel ver-
keeraelQk met het woord retirade is aan
geduid".
„Och, dat weet ik niet IMaar dat
Mevrouw hem buiten de blauwe kamer
nu ook nog da mooiste uit het geheeie
huis afstaat
„Daarover behoeft gQ u niet te bekom
meren," viel de oude dame haar toornig
in de rede. „Ik heb hier te bevelen en
wensch gehoorzaamd te worden."
Hat was opmerkelQk, dat hoe zwakker
en toegevender Mevrouw Gobbelli jegens
haar kleinzoon was, zQ des te strenger
tegen hare onderhoorigea werd.
„Maar kunnen wQ niet tot morgen
wachten met het bed in orde te brengen 7"
vroeg Martha. „MQnheer Ferdinand zal
toch bQ zQn aankomst morgenvroeg niet
terstond onder ds dekens kruipen."
„Welk een opmerking 1 Indien het u
zooveel moeite kost een uurtje slaap aan
mQ op te offeren, ga dan maar naar
uwe kamer. Ik zal mQ dan wel met
Antonio zien te redden."
Juist opeude Antonio de deur en bracht
een armstoel binnen.
„Lieve hemel, Mevrouw I' riep Martha
verbaasd uit, „wilt gQ ook uw gemakke-
iQken armstoel aan mQnheer Ferdinand
Zekerheidstelling door gemeente
ambtenaren.
Ingediend is 68n wetsontwerp regelende
de zekerheidstelling door gemeenteamb
tenaren.
De ontworpen regeling is niet alleen
geheel overeenkomstig die, welke ia
vervat in de Borgtochtenwet (wet van
14 Juli 1898 (Stbl. No. 85,) maar ook
de redactie der onderscheidene bepalingen
wQkt in het algemeen slechts op onder
geschikte punten daarvan af.
Er is één belangrQk verschilpunt.
Meergenoemde wet betreft ambtenaren
die allen in dienst zQn van één lichaam,
dan staat, en hare uitvoering en toepas
sing in elk bQzonder geval berust dan
ook uit den aard der zaak geheel in ééne
hand.
Hat onderwerpelQk voorstel daarente
gen geldt ambtenaren, in dienst bQ een
groot aantal onderscheiden lichamen, de
gemeenten, en de vraag moest dus op
zettelijk overwogen, op welke wQze de
zelfstandigheid der gemeente behoorlQk
geëerbiedigd kon worden, zonder de be
reiking van het beoogde doel,de collectieve
zekerheidstelling, die in menig opzicht
éénhaid van uitvoering vordert, in de
waagschaal te stellen.
Ten aanzien vau het daaromtrent
aangenomen stelsel wordt in de Mem.
van Toel. het volgende opgemerkt:
Wanneer niet anders dan zakelQke
zekerheid is gesteld, bestaat er alleen
eene rechtsverhouding tusschen den en
kelen ambtenaar en de gemeentegeen
derde persoon is daarbij betrokken, dan
ingeval een aan een ander toebehoorend
onroerend goed of eene ten name van
een ander gestelde inschrQving op het
grootboek wordt verpand, doch deze derde
persoon weet dan vooraf den geheelen
omvang zQner verplichting.
Aan het gemeentebestuur kan dan
onverkort de geheele regeling der zaak,
het toezicht op het onderpand, casu quo
het bewaren daarvan en het eventueel
verhaal daarop overgelaten biQven.
BQ het stellen van persoonlQke zeker
heid, wordt daarentegen niet alleen een
band gevormd tusschen den enkelen
ambtenaar en de gemeente iu wier dienst
hQ is, maar zQn alle gemeenten, wier
ambtenaren op gelQke wQze zekerheid
stelden, en bQ de vereenigingen der
vierde afdeeling van het ontwerp, ook
al hare leden daarbQ betrokken.
De gezamelQke gemeenten, jegens wie
de vennootschap of vereeniging zich
oorgstelt, missen een gemeensehappelQk
orgaan, dat behoorlQk toezicht op hare
verrichtingen uitoefenen, en voor het
beheer en de instandhouding van het
waarborgkapitaal waken kanzQ vor
men evenmin samen een rechtspersoon,
aan wie dat kapitaal kan worden verpand.
Ook' kan niet aan ééa6 gemeente de
macht worden gelaten om dat waar
borgkapitaal, op eigen gezag aan te spie-,
kon, veelmin om van de iDdividueele
leden eener vereeniging bijdragen in te
vorderen.
Nu de regeling bestem 1 is om voor
het geheele RQk te werken kan geen
afstaan 7"
„Wel ik heb immers de canapé en die
ia mQ voldoende."
„Maar
„Ik heb u nog zoo pas gezegd
Antonio legde Martha door een teeken
het zwQgen ophet beste was immers
de oude dame haar gang maar te laten
gaan.
Toen eindelQk de kamer gereed was,
en zQ met het beste wat het geheele
huis opleverde prQkte, begaf mevrouw
Gobelli zich ter ruste. Den slaap kon zQ
echter niet vatten zoozeer verlangde zQ
naar het oogenblik dat Ferdinand weder
bQ haar zou zQa. Welke lekkere schotels
zou zQ hem voorzetten 7 Waarmede zoude
zQ zQne kamer nog kunnen opsieren 7
Den vorigen avond had zQ Antonio nog
naar de stad gezonden om reukwater,
fljae zeep en meer artikelen te halen, die
op eene toilettafel van een man als Ferdi
nand niet mochten ontbreken. Maar nu
had zQ waarlQk nog vergeten de bad
kamer in orde te laten brengen 7 Ea
Ferdinand gebruikte immers eiken morgen
een koud bad Nu morgenvroeg zou zQ
ander gezag dan het Rijksgezag voor
de gemeente in de plaats treden.
Onverlet blQft intusschen ook hierbQ
de bevoegdheid der gemeente, om hut
bedrag der zekerheid te bepalen, en aan
haar verblQft het stuiten der overeen
komst van borgtocht, en het ontheffen
daarvan.
Voor het overige worden de bevoegd
heden, in de derde en vierde afdeeling
der Borgtochtenwet aan den minister
van financiën verleend, hier overgebracht
op het hoofd van de met de uitvoering
der wet belaste departementen van alge
meen bestuur.
BlQkens de artikelen wordt aan deu
ambtenaar de vrQe keuze gelaten tus
schen zakelQke en persoonlQke zekerheid.
Voorgesteld wordt verder den ambte
naar de vrQe keuze te laten tusschen
het verbinden van onroerend goed en
van eene inschrQving op het Grootboek.
Het is gewenscht voor te schrQven
aan Ged. Staten over te laten te waker,
dat de belangen der gemeente, bQ het
stellen van zekerheid door verpanding
van effecten behoorlQk worden behartigd.
Zondagswet.
Naar het „N. v. d. D." bQ geruchte
verneemt, zou het ontwerp voorde nieuwe
Z rndagswet reeds zoover gereed zQn, dat
het dezer dagen bQ de leden van het
Kabinet circuleert en weldra den Raad
van State zal bereiken. Het ontwerp zou
verder gaan dan verzekering der Zondags-
rust, eer de strekking hebben van Zon-
dagsh e i 1 i g i n g en met name strenge
bepalingen bevatten betreffende het sluiten
van winkels en het geven van tooneel-
voorstellingen en muziekuitvoeringen op
den Zondag geheel verbieden.
Lichting 1301
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de
lichting der militie voor het jaar 1904
bedraagt 17.500 man, waarvan 12.300
man ter volledige oefening en 5200 man
tot korte oefening zullen worden inge
lijfd. Van de ter volledige oefening in
te IQ ven manschappen worden 522 man
bestemd voor den dienst ter zee.
Tegen de Drankwet.
WQ ontvingen een rondschrQven van
het Nat. Anti-Onthoudingsdwaagcomi.é,
dat zich onder verwQzing naar de ge
beurtenissen in April, verklaart tegen dj
voorgestelde drankwet en voor het kof
fiehuiswezen.
Door een aantal mannen uit verschil
lende kringen der maatschappQ en uit
verschillende deelen van het land is
Zondag jl. te Amsterdam een besloten
bQeenkomst gehouden, waarin, zoo lezen
wQ in dit schrQven, „de vraag behandeld
werd op welke wQze ons land voor de
dreigende ramp kan worden behoed.
Besloten werd tot oprichting van een
Nationaal Anti-Onthoudingsdwangcomité
een Bond van Nederlanders, die door het
houden van protest-meetings door hot
geheele land, door het zenden van een
er terstond in laten voorzien.
Na een onrustigen nacht doorgebracht
te hebben, stond zQ bQ het aanbreken
van de eerste morgenschemering reeds
op, kleedde zich haastig aan, opende de
ramen en nam in eene vensternis plaats.
Onder de vensters strekte de tuin zich
uit, met zQne vreemde planten en sier-
IQke bloemen de eenige weelde die
Mevrouw Gobelli zich in den laatsten tQd
nog veroorloofde. Verderop prQkte het
landschap, dat door den straatweg door
sneden werd, in zQn schoonsten lentedog.
Op dezen straatweg waren de oogen der
oude dame gedurig gericht, hoewel zQ
zeer goed wist dat er nog verscheidene
uren zouden moeten verloopen voordat
Ferdinand kwam.
Juist wilde zQ eenig werk ter hand
nemen toen haar aandacht getrokken werd
door een rQtuig dat van verre naderde.
Slot volgt.)
