Ne. £61.
Donderdag
5 November.
41e Jaargang.
1903.
Van week tot week.
FEUILLETON.
Het kaïdraerk der sehande
iiisÉiÈsk tefe
VLISSIMSCHE COURANT
Prfla per drie maanden 1.30. Franco per post l.£0
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zicb bij alle Boek
bandelaren, Postdirecteuren ai rechtstreeks by den Dit gever
r. VAN as VBL98 Jr., Kleine Markt, I. 1S7.
ABVERTENTIËNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bi) directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Oroote letters
en cliché's naar plaatsruimte.
Vers dsgalfks, «ItffMradni «p Zen- es feestdagen.
TelepboonBummer IO.
Abonnemente-Adrei'teiifiSn op «eer roordeellge voorwaarden.
Wat speelt het toeval, boe men dit
dan ook beschouwen moge, toch een
zonderlinge en gewichtige rolin de were'
Eeuwen lang is Ierland het slachtdier
geweest ran verschillende misstanden, die
een gevolg waren van z(Jn betrekking
tot Groot-Brittanje, maar vooral van den
agrarischen toestand het groot landbezit.
Het land in handen van uitwonende eige
naren, de cultuur in handen van kleine
pachters. Ai de nadeelen van dat groot
landbezit met die van het pachtstelsel
veieenigd. Men kent de gevolgen, die
zich wellicht nergens in heviger mate
hebben doen gevoelen de bevolkiog in
den loop der eeuwen met millioenen
verminderddesniettegenstaande arm,
veelal aan» drank verslaafd, onwetend,
van oproerigen geest.
Van een kabinet als het tegenwoordige
had men allerminst voorstellen tot ver
betering in dezen toestand verwachtdoch
wellicht heeft ook hier het persoonlijk
initiatief van koning Eduard veel ten
goede bijgedragen. Hoe het ook zijn moge,
de Allerheiligendag, een zoo gewiehdge
feestdag voor de katholieke landeiQke
bevolking, heeft de nieuwe landwet ein
delijk in werking zien tredeD, waardoor
naar alle waarschijnlijkheid eene enorme
omkeering in den economischen toestand
te wachten is. Verschillende landheeren
werken tot de uitvoering der wet mede,
door, ofschoon onverplicht, hunne landen
te gelde te maken. De wet heeft er voor
gezorgd het eenige middel wellicht
om de zaak baar beslag te doen verkrij
gen, dat zy er niet slechter door
worden, en de boeren, die van het aan
bod van S.aatshulp, om eigen-geërfden
te worden, gebruik maken, zullen in den
eersten tjjd op zware lasten zitten maar
de prikkel van het eigenbelang zal die
bezwaren wel weten te overwinnen. De
hoog noodige verbetering der gronden en
van de cultuur zelve, komt nu aan de
voormalige pachters, of wie er dan ook
eigenaars worden, ten goede want al
worden niet alle pachters eigen geërfden,
toch worden de gioote nadeelen van het
pachtstelsel, zooals het in Ierland in den
allerslechtsten vorm bestond, door de
voordeelen van het klein grondbezit
vervangen.
Van minder belang is het, dat het
kabinet, door de Ieren op deze wijze voor
zich te winnen, zich nog een poosje zal
kunnen handhaven, want voor het kabinet
(Vi|j vertaald door M. J. K.)
85.)
Gedurende den nacht peinsde Schmel-
'óer over de zaak en den volgenden
morgen had hö een plan gereed. De
eenige bedenking die b|j aanvankelijk
had, was weggevallen. Blijkbaar hadden
twee personen ontdekt, dat de millionnair
uit de Diergaardestraat niet was Robert
Werling ook genaamd James Walter;
die twee waren de Fransche dame en
baar begeleider, die vluchtte toen z|J
gevat werd. In het eerst bad h|j die
Wee personen beschouwd als gevaarlijk
voor z|jn plan, doch b|j nader inzien was
hij daarvan teruggekomen. Die zouden
In geen geval hierin eene rol kunnen
en er slechts op bedach* z|Jr> om
van den heer Balfour komt de t|jd van
gaan reeds in 't gezichtmaar het
verblijdende van het feit van de invoering
der Iorsche landwet wordt nog verhoogd,
door het hierdoor verbeterde uitzicht op
de vervulling der droom van Gladstone's
Uven. H|j, die de beste jaren van z|jn
leven streed om aan de Ieren ahome
rule*, dat wil zeggen de zelfstandige
regeling van de eigen huishoudelijke
belangen toe te kennen, zag z|jn hoop
niet vervuld. Doch nu de eerste schrede
gedaan is in de richting der rechtvaar
digheid, al is die stap dan ook niet gedaan
met de zuiverste bedoelingen, nu twij
felen wfj niet of ook in deze zal de
bekende spreuk onzer Fransche naburen
bewaarheid worden, dat het slechts de
eerste stap is die moeite kostde eerste
stapten goede of ten kwade dan I
Nu het den keizer van Oostenrijk ge
lukt is, weer een nieuw ministerie voor
Hongarije te vormen en Tisza trachten
zal een poosje het ranke vaartuig voor
omslaan te behoeden, kan het uiterste
wellicht nog eenigen ttjd worden ver
meden.
Het heeft er een oogenblik vóór gestaan,
dat een deel der liberale partjj, welke
pariy de regeering voor het tegenwoor
dige steunt, zich zou afscheiden. Indien
alzoo de liberale party in een rechter,
en een linkerzijde ware gesplitst geworden,
dan zou men te voren geweten hebben,
dat de kracht der oppositie het nieuwe
ministerie het regeeren belet zou hebben
en danzouhoogstwaarschtjnltjkhet laatste
redmiddel, ontbinding van het volkshuis
voor de deur hebben gestaanmaar het
zou te vreezen zQn geweest, dat, in den
opgewonden toestand der gemoederen,
dit middel erger zou gebleken zjjn dan
de kwaal.
De onafnankeiykheidaparty zal, naar
alle waarschijnlijkheid, nu ook aan het
nieuwe miDisterie voorloopig het regeeren
niet beletteneen kleine verademing
duseene oase te midden der woestijn
van moeilijkheden, den gi jjzen vorst voor
het laatste tafereel vau zijn veelbewogen
leven toegedacht.
Zooals te voorzien was, is men in den
Turkschen ministerraad,toen het bekende
jongste Russisch Oestenr|jksche voorstel
ter tafel kwam, waarbij voor Macedonië
een stelsel van bestuur wordt uitgedacht,
dat, theoretisch dit land aan Turkije
latende, feitelijk naar onafhankelijkheid
üeenwïjslfzie daaromtrent ons jongsteover-
ziehi),met groote woorden gaan schermen,
de politie uit den weg te gaan, daar
Schmelder, toen h|J de vrouw vastgreep,
zich bekend had gemaakt als politie
beambte.
Aangezien h|j dien morgen werd
beziggehouden door een andere aangele
genheid, schreef hfj een briefje aan zfjn
ambtgenoot Proft, met verzoek hem zoo
mogelijk dien middag te komen bezoeken
„bij had hem iets bijzonders mode te
deelen."
Wel, wat ia er? luidde Proft's
eerste vraag. Hebt ge werkelijk eene
gewichtige ontdekking gedaan oflaatgtj
u door een valsche hoop misleiden
Neen, dezen keer heb ik zekerheid.
Zoo Nu, ik stellig niet minder.
Wat zegt ge wel, ais ik u mededeel,
dat ik ontdekt heb, wie de man is, die
in dien nacht b|j Heinz Werling was
Daarop deed Proft z|jn verhaal, dat
eindigde met de ontdekkiDg, dat die be
zoeker de broeder van Heinz, Robert
Werling, gewëest was.
Verbaasd sloeg Schmelder de handen
in elkaar.
Ge z|jt een kranige kerel, Proft
riep h|j uit.
Wanneer g|j u niet vergist, dan
hebben w|J alzoo onzen man gevonden.
namelijk met de Souvereiniteit, dus met
de rechten van den Sultan, en met de
eer van het leger. Dit laatste gelijkt
veel op wat men noemt„een blaas met
boenen." Wat de rechten betreft, die
den Sultan toekomen, daar zal de man
gelijk aan hebbenmaar die op z|jn
recht staat, moest ook een beetje op
z|jn plichten zien.
Wy hadden half en half verwacht, dat
de Porte dadelijk alles zou toegestemd
en beloofd hebben, en dat zou een
veeg teeken zijn geweest. Nu z|J blijk
baar geschrikt is en zelf aan deu ernst
van het oogenblik begint te gelooven, is
het wat anders. De andere mogendheden
trekken met de toongevende in deze ééne
l(Jn en zelfs Duitschland verzet zich niet,
al blijft men daar trouw aan het begin
sel vau niet-meedoen. Vooral deze
pil zal den Sultan zwaar te slikken vallen
maar nu ondervindt h|j ook eens de
waarheid van het spreekwoord „Vrien
den in den nood, honderd in een lood"
en het was toch heusch koek en ei 1
Iutusschen wordt dan toch een deel van
het leger naar huis gezonden. Het besluit
er toe is er althans, wat natuurlijk nog
niet beteekent dat het ook zal worden
uitgevoerd en verder ook niets bewijst,
omtrent de beweegredenen die er toe
hebben geleid.
Invoerrecht ep Meel.
Het „Nieuwsblad voor de Hoekache
Waard en IJselmonde" bevat een inge
zonden artikel ter bestrijding van een
invoerrecht op meel. De schrijver van
dit artikel wjjst op de gevaren aan pro
tectie verbonden en meer in het bijzonder
op de gevaren, verbonden aan een invoer
recht op meel, die niet in de alllerlaatste
plaats een grootere vervalsching van het
meel in de hand zal weiken.
„Als wij een invoerrecht op meel ad
30 cent per 100 kilo heffen, zegt de
schrjjver, zullen concurreerende regee
ringen öf eene uitvoerpremie op meel
instellen, öf em reeds bestaande met het
bedrag van bns invoerrecht verhoogen.
Dan moeten wjj de dertig cent na
tuurlijk verdubbelen, want beschermd
moeten we worden, al verging de wereld.
Maar onze buitenlandsche concurrenten
dringen dan opnieuw b|j hunne regee
ringen op verhooging der uitvoerpremie
aan. Zóó zijn we door eigen toedoen in
den protectionislischen cirkelgang aange
land." Wat de onmiddellijke gevolgen in
het land zelt betreft, „zoowel het brood
als het veevoeder zullen in prijs st(jgeD,
zonder dat aan arbeid gewonnen wordt.
Doch ik heb ook een prachtige ontdekking
gedaan, en daarbij moet g|j mg helpen.
Op grond van m|jne ontdekking kunnen
wij den „prins" gevangennemen, en dat
moet nog vandaag gebeuren. Een zwaar
stuk werk, want h(j weet zich wanhopig
te verdedigen maar ik weet ook, dat
g(J daarbij niet gaarne ontbieekt. Eu ge
loof mjj, Proft, als w(j hem vast hebben,
dan hebben w|] den waren moordenaar
van graaf Ahlers. Wel, wel, dat zal
opzien baren mooi nieuws voor de
kranten. Daar zullen w|j allebei eer mede
behalen I
Ga z|jt een beste kerel, Schmelder 1
maar ik zou liefst ten spoedigste die
geschiedenis met Robert Werling ten
einde brengen.
Eerst moeten w{J den Prins in
hechtenis nemen.
Goed 1 Wanneer moet dat gebeuren
Dezen avond. ZQ hebben weer iets
op het oog h|j heeft langdurige be
raadslagingen gehouden met Kalmuck
door een toeval hoorde ik van hun plan,
en ik weet, waar zjj dezen avond samen
komen. Het is een gevaarlijke sluiphoek
in ieder geval moeten w|j een paar
flinke, sterke mannen meenemenzonder
strijd zal het zeker niet afloopen.
Nog meer dan thans zullen de bakkeis
ondervinden, wat de concurrentie der
groote broodfabrikanten beteekent. Door
groote lnkoopen zullen de laatsten een
gedeelte van het bedrag van het invoer
recht meester worden, in geval ze zelf
niet tevens meelfabrikanten z|Jn. De
laatstbedoelden behouden het geheele be
drag. De bakker echter, wiens omzet en
lnkoopen te klein z(Jn, betaalt het ge
heele bedrag van het invoerrecht. Zóó
zal de reeds zwaar gedrukte middenstand
In de eerste plaats getrcffm worden."
Ten slotte w|jst de schrijver nog op
de nadeelen voor de arbeiders, die duur
der en slechter brood te verteren zullen
krijgen, terwijl voor de boeren het vee
voeder duurder zal worden.
Eq hij eindigt dan ook„Eloch, we
hebben een Christelijk ministerie. De
gehate liberalen z|jt ge kw(jt. Misschien
zal de minister van financiën op het
hem toegeschreven plan terugkomen.
Mocht echter in waarheid een dergelijk
voorstel in de Tweede Kamer in behan
deling komen, slaapt dan niet in, bakkers,
boeren en consumenten I
Vereenigt u, zendt adressen aan Regee-
ring en Kamers, vóór het te laat is, want
anders zult g|J de bescherming van
anderen moeten dragen."
De heer mr. E. E. van Raalte, lid
der v Tweede Kamer voor het district
Rotterdam V, die als zoodanig moest
aftreden, wegens z(Jn benoeming tot
rjjks advocaat, ia gisteren b|j enkele
candidaatstelling als zoodanig herkozen.
Onderzoek naar 't aantal leerlingen.
Door 't hoofdbestuur van Volksonder
wijs werd de vorige maand aan alle
hoofden vau openbare scholen in ons
laid een eircu'airrt gezonden, waarin hun
werd verzacht de twee volgende vragen
te willen beantwoorden
I. Hoeveel leerlingen telde elke klasse
van de school op 15 October 1903 2.
Aan welke van da klassen moet één
leerkracht 't geheele onderwijs geven
Èet hoofdbestuur zond, voor zooverre
dit mogeiyk was, deze circulaire aan alle
hoofden, opdat de uitkomsten van een
dergeiyk belangrijk onderzoek zoo alge
meen mogelijk zouden zijn. Van de pi. m.
3150 verzonden vragenlijsten kwamen
er pl. m. 1800 ingevuld terug. Rakenen
we, dat een 150 tal niet aan hun adres
z|jn gekomen de gebruikte adreslijst
was wel de nieuwste, maar toch ruim
een half jaar oud dan z|jn er pl. m.
1200 hoofden van scholen, die om de
een of andere reden gemeend hebben,
deze vragenlijst ter z(jds te moeten
leggen. Hat hoofdbestuur ontveinsde zich
niet, dat 't voor de betrokken personen
niet aangenaam was, b|j de vele statis
tische gegevens, die z|J reeds moeten
verschaffen, nog dez9 lijst gevoegd te
krijgenook had het gaarne een post
zegel voor antwoord ingesloten, doch
een kleine berekening (3150 X 5 cent
Hoe wilt ge hen aanpakken?
Ik heb Sophie Flanzer omgekocht
die zal ons helpen. Kom tegen zes uur
b|J mjj, wilt ge
Best
Eu doe geen stappen in welke
richting ook vóór dit stuk werk af
gedaan isanders geven w|J alles uit
onze handen 1 Begrepen
Ja wel. Dus om zes uur
Om zes uur. Wanneer g|J my hebt
geholpen, zal ik u helpen by de uitvoe
ring van uw plan. Zoo wassche de een6
hand de andere schoon.
Proft knikte toestemmend en daarop
scheidden zy. Een oogenblik keek
Schmelder met een zege.'ierend lachje
zyn ambtgenoot na.
Daar heb je m|j heerfijk in de kaart
gespeeld, vriend Proft I spotte hy. Je bent
overtuigd, dat James Walter eigeniyk
Robert Werling is welnu, hy mag
zyn leven lang Robert Werling biyven.
HOOFDSTUK XLI.
Maurits Geiger, de kastelein uit „Het
R id der Fortuin", rookte zyn sigaar ach
ter de toonbank van de oogenschyniyk
armoedige herberg. Hy zag er uit als
iemand, die tevreden is met zlja lo'. eu
f 157 50) doet zien, hoezeer de kasten
van 't onderzoek daardoor zouden stUgen.
Waar het echter 't voornemen van 't
hoofdbestuur is, met de te verkrijgen
cyfers, ais zy waarborg zyn voor een
deugdeiyke, d.i. ook algemeene statistiek,
krachtig te werken, opdat daardoor 't
beoogde doelvorming van te groote
klassen of groepen van leerlingen voor
één leerkracht tegen te gaan, zooveel
mogeiyk wordt bereikt, verzoekt 't hoofd
bestuur aan allen, die da antwoorden
op bovenstaande vragen nog nietiozonden
dit alsnog, zy het ook per briefkaart
b.v., te willen doen aan 't adres van
den waarnemenden secretaris, den heer
KI. de Vries Sz., te Amsterdam.
In het „Tijdschrift voor Sociale Hy
giëne" wordt de vraag besproken, of de
uitbreiding der pokziekte in België en
het plotseling optreden dier ziekte hier
8n daar in ons land ook gevaar doA
ontstaan voor een pokkenepidemie.
't Wil de redactie voorkomen, dat het
gevaar voor een epidemie hier te lande
voor het oogenblik niet groot is mi s
men waakzaam zy. Dank zy de epide -
miewet is ons volk vry wel algemeen
ingeënt. Maar al is 't gevaar verminderd,
verdwenen is het niet en daarom worden
de noodige wenken gegeven omtrent 't
geen ter voorkoming kan worden gedaan.
In de eerste plaats dient gezorgd te
worden voor spoedige aangifte der ziekte
ingeval van twyfel zorge men, voor het
vragen van voorlichting.
Voorts moeten de zieken onmiddellijk
en streDg worden afgezonderd, liefst in
een ziekenhuis eu zoo mog6iyk ook de
personen, die met den zieke samenwonen,
in observatie worden gesteld.
De ontsmetting behoort op de meeat
volledige wyze en volgens deskundige
aangifte door deskundige ontsmetters te
geschieden, zal zy iets beteekenen. liever
geen ontsmetting dau prulwerk geleverd,
dat vertrouwen wekt en zoodoende ga/aar
brengt.
Ten slotte worde zorg gedragen voor
de algemeene toepassing der vaccinatie
en de toepassing der revaccinatie in de
omgeving van de eerst waargenomen
UJders en van hen, waar zich verder dj
ziekte mocht voordoen. Krygt zy op een
plaats 69nige uitbreiding, dan is de alge
meene revaccinatie van hen, die in de
laatste jaren niet zQn gevaccineerd of
gerevaccineerd, aangewezen.
De minister van binnenlandache zaken
heeft afwyzend beschikt op het adres
van den heer Haentjens, arts te Putten,
waarin deze verzocht heeft te bevorderen,
dat op de Staatsbegrootiog voor 1904 een
post van f20,000 worde uitgetrokken
als ryksbydrage in de kosten van oprich
ting van een sanatorium voor zeer be
hoeftige ïyders aan tuberculose.
By het Koloniaal-W erfdepót zyo in
de maand October j.l. voor het O.-I
niet te hooge eischen stelt aan het leven.
Zyne klanten, die hem kenden, hielden
hem voor een ryk man, die wel van
zyne renten kon leven, als hy dit wilde.
Geiger had zeker zèer veel kunnen
doen als hy gewild had 1 Doch hy wilde
liever biyven wat hy was. Sedert hy in
„Het Rad der Fortuin* woonde, was
het hem zeer goed gegaan. Een paar der
grootste schurken uit de misdadigers-
wereld waren zyne vrienden, doch met
geen enkelen had by zulke voordeelige
zaken gedaan als met den Prins.
Weinige uren na den grooten diefstal
by graaf Ahlers warén de juweelen in
den bierkelder van „Het Rad der Fortuin*
veilig geborgen en spoedig daana door
vertrouwde handen naar Engeland ge
bracht, waar zy op de gewone manter
behandeld werden. Natuuriyk bracht da
verkoop op verre na niet de wezen'yke
waarde op, en de Prins en Kalmuck waren
allebei ontevreden over hun aandeel in
den buit. Wanneer zy niet zooveel ge
waagd hadden, zouden zy ook wel min Ier
gemopperd hebben maar het vermoorden
van den graaf gaf hun, naar zy meen
den, aanspraak op een hoogere belooning
voor hun nacbteiyk werk.
Wordt vervolgd.)
