tract
i
VLISSIlVeSCHB COIfRAIT.
el brandaierk èr schande
handen
Zaterdag
17 October,
4ie Jaargang.
1903.
Gemeentebestuur.
FBUIL'LRTOIL
'e,
KRUIS
HINDERWET.
en Mevr,
iHw. 245»
I' E N,
NEN,
en
k
30
171/,C1
aantnerkelljkJ
velend,
ilfcü, Dok,
sen uur
Bellamykadl
J1-.TJEE|
tend
I dwarsstreet,
j vooBi
es taande
TQS-SAJETK
IOES,
sis
INSl
aiiBcaa
i 4 50 (alleen)
ilmarkt«n
12 30 1151
5 55 3 551
hrkt Vlissin-J
werkdag®'!
12 35 12°|
I 1'
PIEH8T.
r 6 20 1-,
0 20 104°l
1 30* i-\
4 10 43"|
7 50 8 20.[
6 10 3 4
1 10 10 30 f
2 10 12C1
k 3 40 4-
7 40 8-
Ja£9
Prfls per drie inaandan 1.30. Franco par post 1.50
Afzonderlijke nummer» cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Poetdirecteuren of rechtstreeks by den Uitgever
r. VAM M VKLBS f!., Kleine Markt, I. 187.
AMVERTENTIÊNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de pry* slechts tweemaal berekend, Groot» letters
en cliché'a naar plaatsruimte.
Tan tfat dsgeSJPcs, wiêgsssasksi e? I»r- ea fsaetiagess.
T«l«phooBü
•r IOe
Akortnomeans-A^roirtsh'dSn op sear Toordeellga voorwaarden.
Verzoek om vergunning tot het oprichten
van een bergplaats voor petroleum.
Burgemeester en Wethouders van Vlis*
siugen
gezien de artt. 6 en 7 der hioderwet
geven by deze kennis dat by hen is
ingekomen een verzoek van A. F. O.
TIMMERMAN te VliSBingen om vergun
ning tot het oprichten van een be'golaata
voor 15 vaten petroleum in een te bou
wen pand aan de Noordzeestraat
dat dit verzoek met de byiagen, ge
durende veertien dagen, te beginnen met
16 October 1903, op de gemeente
secretarie (Bureau Bevolking) ter visie
zal gelegd worden en dat den 30 Oct.
1903 ten raadhuize, des namiddags ten
2 ure, gelegenheid zal worden gegeven
om bezwaren tegen het oprichten der
inrichting in te brengen, terwyi gedu
rende drie dagen voor dat tydatip ter
gemeente-secretarie van de ter zake
ingekomen schrifturen kennis kan worden
genomen.
Vlissingen, den 16 Oct. 1903.
Burg, en Wath. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKS
De Secretaris,
WITTEVEEN.
Oorlogsbegrooting 1903.
De buitengewone omstandigheden, die
zich in de eerste helft van het jaar 1903
hebben voorgedaan, en in verband
waarmede het tijdelijk onder de wapenen
roepen van enkele lichtingen noodig is
geweest, hebben uitgaven gevorderd, die
niet kunnen worden bestreden uit de
sommen, toegestaan by onderscheidene
artikelen van de begrooting voor het
departement van oorlog voor het loopende
dienstjaar.
BQ de vaststelling van het hiertoe
benoodigde is er naar gestreefd, rekeniDg
te houden met de omstandigheden, die
anderzyds eenige vermindering zouden
hebben verooiloofd, zooals het vervallen
van de herhalingsoefeningen voor de
miliciens der lichting 1900 en hel later
onder de wapenen komen van de miliciens
der lichting 1903 by de korpsen infanterie
en genietroepen, alsmede met het niet
houden van veldocfeningen op groota
schaal.
De gezameniyke verhoogijgen, thans
by suppl. begrooting aangevraagd, be
dragen f 1,100,520,
Het ministerie en de Raad van State,
De „Arnh.Ct." ziet in de opmerking
van de Stand,/' dat de Raad van State
(Vrjj vertaald.door M. J. K.)
69.)
Sedert het oogenbiik, dat Gerhard
Ueyl zyn heer had medegedeeld, dat
Richard Hartmann gaarne gevolg wilde
gaven aan zjjne uitnoodiging sedert
dat oogenbiik verlangde Heinz Wsrling
met levendig ODgeduld naar het uur, dat
hij zyn neef zou zien en dan wellicht
meer omtrent zjjne familie zou vernemen
oan zijn secretaris hem had kunnen
meedeelen.
Eindeiyk trad de verwachte jonkman
bj hem binnen da houding en de ma
li ieren van Richard Hartmann maakten
eoa zeer gunstigen indruk op Werling.
H id zyn neef verkeerd gehaudsldds fout
schuilde meer in het hoofd dan 1", h°t
nu reeds „vier volle maanden" op zijn
advies over de arbeidswet liet wachten,
een luchten van haar ontevredenheid. Een
recblstreeksche beschuldiging van ob
structionisms mag de opmerking van de
„Stand." niet heeten, zegt de „Arnh.
Ct.,» maar daarvoor zou de kleine pers
wel zorgen
En daar was de „Stichtsche Os." dan
ook handig by. De geiyktydig naar den
Raad van State gezonden drankwet is
wèl reeds terugontvangen, deelt het
Utrechtsch anti-rev. orgaan mede. En
het voegt er aan toe
„Niet alleen houdt de Raad van State
dus sommige wetsontwerpen maanden
lang opmaar hy brengt op die wijs
ook verwarring in het werkplan der
regeering. Want daar in de Troonrede
van 1902 wel de nieuwe Arbeidswet,
maar niet de drankwet was aangekondigd,
zoo moet men aannemen, dat de regee
ring de eerste wilde doen voorgaan. Galfik
minister Kuypei verleden jaar zei, stelt
de wet aan den Raad van State voor
't uitbrengen van advies geen termyn en
geeft ook aan de ministers geen vrijheid
om hem een termyn te stellen. Men zal
geoordeeld hebben, dat een zóó hoogstaand
college vanzelf te allen tyde zijn uiterste
kracht zou inspannen, om met de regee-
ring mee te werken, zelfs al was het
aan 't bewind zynde Kabinet het minder
welgevallig. Van harte hopen wü, dat
nimmer moge biyken, dat de wetgever
zich in die onderstelling vergist heefc."
Daartoa zegt de „Arnh. Ct."
Zonder eenig onderzoek of bewys schryft
hier de .Stichtsche Ct." de beschuldiging
neer, dat de Raad van State opzettelijk
wetsontwerpen ophoudt, en insinueert
zy, dat dit geschiedt uit partyzucht.
Zoo kweekt men nu van christelijke
zyde eerbied voor hat gezag 1
Maar kent de „Stichtsche" het wyzi-
gings ontwerp der drankwet en weet
zy van welken omvang 'tis? Of het
misschien óók 370 artikelen telt, geiyk
het ontwerp tot „vervanging van de
Arbeidswet», zooals het in het afgeloopen
jaar aan de Kamers van Koophandel
om advies gezonden wi rd Of "'t niet
voor de hand ligt, dat een advies over
een wijzigings wetje, dat misschien maar
over één enkel punt loopt, nl. het terug
brengen van het aantal vergunningen
tot het wetteiyk maximum, veel spoe
diger gereed is dan een advies over een
omvangiQke Arbeidswet, waarin tal van
oude zoowel als nieuws regelingen zjjn
opgenomen En of nu juist allereerst
aan partijdige belemmeriug gedacht zou
moeten worden, indien de Raid van
State eens werke.jjk wat w(J niet weten
met opzet de drankwet aan de arbeids
wet had laten voorafgaan De „Sticht
sche Ct." toch weet ook, dat de wijziging
der drankwet vóór 1 Mei 1904 moet
tot stand gebracht zjjn.
De commissie, dis belast is met het
ontwerpen van grondslagen voor een
eventueel op te richten rykspensioenfonds
hartdaarom trachtte de millionnair
onmiddellijk Richards vertrouwen te
winnen.
Van z(jn kant was de jonge Hartmann
dankbaar voor de vriendeiyke voorko
mendheid van den ryken vreemdeling
hy had slechts een kleine aanmoediging
noodig om aan dsn onverwachter! vriend
in den nood zijne moeilijke omstandig
heden geheel bloot te leggen.
Toen hjj Goldstein noemde als de man,
die hem zoo schandsiyk in de klem had
gebracht, ging Werling een rilling door
de leden, doch spoedig herstelde hjj zich
6n verzocht zijn gast voort te gaan.
R:chard legde rei openhartige beken
tenis af, hy verborg niets, Toen - by
alles gezegd had, eindigde hy met de
woorden
Thans, nu ge met alles omtrent
my bekend zyt, zult ge moeten erkennen,
dat ik goed handel met mijn loopbaan
als rechtsgeleerde vaarwel te zeggen en
eene betrekking te zoeken die my genoeg
opbrengt om er van te leven. Ik kan
my toch niet verder door mijn vader
laten onderhouden, nadat by reeds myne
schulden betaald heeft.
Neen, sprak Werling, vooral niet,
ru h"t inkomen van uw vader in den
voor weduwen en weezen van mindere
militairen, is, naar gemeld wordt, met
haren arbeid nagenoeg gereed. Zij zal
waarschyniyk haar verslag in het begin
der volgende maand aan de hoofden der
by da zaak betrokken departementen
kunnen aanbieden.
Gtaen Persoonlijk Recht,
„De Nederlander" vindt, dat het den
schjjn heeft, alsof in het kiesrecht-vraag
stuk op één punt overeenstemming zal
komen. Namelyk hierin, dat allen er
kennen, dat een aangeboren persoonlijk
recht op kiesbevoegdheid niet bestaat.
Zy zegtZoowel de toelichtingen van
het soc,-dem. en hat vryz.-dem. voorstel
tot grondwetsherziening als het rapport
der Lib orale Unie, breken op dit punt
met de vroegere averechtsche voorstelling
en erkennen, dat de oplossing der electo
rale quaestie op ander gebied dan op
dat van het recht ligt.
Ia de theorie komt dus beterschap, en
de heereq, gaan daar zoo groot op, dat
het „Vaderland* dezer dagen een felle
berisping gaf aan ds „Tyd", die haar
tegenstanders nog de oude dwaze voor
stelling toedichtte.
Iutusschen, het .Vaderland" beris-
pe niet al te hard. Want in da practyk
werkt de oude zuurdeesem nog steeds
na.
Nu weer schryft mr. v. Gilse in de
.Vragen des Tyds", dat aan velen „on
rechtmatig de uitoefening hunner rechten
als staatsburger wordt onthouden".
Stelliger kan het zeker al niet. Er
wordt niet eens gezegd, dat ejn recht
onthouden wordt, maar de uitoefening
van een recht, Het recht zelf staat
biykbaar buiten bereik van den wetgever.
Het is inhaerent. Eu ten overvloede
wordt er nog aan toegevoegd, dat die
uitosfening „onrechtmatig" wordt ont
houden.
En een dergeiyke uitlating staat aller
minst op zichzelf.
De „Tyd" had dus waariyk niet zoo'n
groot ongeiyk als het „Vad." meent.
Naar aanleiding van enkele zinsneden
in de memorie van toelichting bij het
door de vryzinnig democratische Kamer
leden ingediende voorstel tot wyziging
der grondwet, heeft het hoofdbesuur der
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht zich
tot d.-n Vryz. Dam. Bond en do by hem
aangesloten vereenigingen gericht met
het vet zoek op da door den bond in dit
seizoen te houden openbare vergaderingen
spreeksters harer vereeniging uit te
noodigan, om te trachteu het publiek te
overtuigen dat het noodig, rechtvaardig
en in hst belang van den staat is, dat
ook den vrouwen het kiesrecht worde
toegekend.
Vrijwillige dienstverbintenis bij de
infanterie.
In de „Lseuw. Ct." wordt van be
laatsten tyd verminderd is, zoeals ge zegt,
Dat is het juist. Bovendien kosten
myn tante en nicht hem veel, en dat
moet zoo biyven.
Z9ker, zeker 1 zeide Werling m9t
zulk een warmte, dat Rchard verwonderd
was over zooveel belangstelling. Ja, dat
moet zoo biyven I Maar zooeven hebt
ge dan naam genoemd van den onge
lukkigen man hoe
Heinz Werling.
Juist zoo. Natuuriyk heb ik de
verslagen over die zaak in de krant
gelezen. Nu zou ik één vraag willen
doen. Zog my aena openhartig gelooft
ge, dat uw oom medeschuldig was aan
die vreeseiyka misdaad.
R'chard aarzelde.
Vroeger geloofde ik hot, antwoordde
hy toon, doch nu koester ik toch eenige
hoop, dat hy onschuldig was.
Waarom nu? vroeg Wsrling haastig,
Ik ik heb iets vernomen,
Wat hebt ge vernomen vroeg
Werling aan Richard.
Hst scbjjot wel, myuhoer Walter,
of ik u niets verborgen mag houden ik
zal u dan nog een een geheim
meedselan. Eenigen tyd galeien maakte
ik kennis met een jonga dame, die
voegde zyde de aandacht er op gevestigd,
dat de nieuwe pensioenwetten, die in de
gelegenheid stellen, na een kortoren tyd
dan vroeger den dienst met pensioen te
verlaten, oorzaak waren, dat reeds in
den loop van dit jaar in de verschillende
onderoffleiersgraden tal van vacatures
zyn ontstaanverschillende gepensio
neerde onderofficieren gingen in burger-
ïyke betrekkingen over. Een betrekkeiyk
snelle opschuiving van het jongere kader
was daarvan het gevolg. Door de oprich
ting van nieuwe regimenten infanterie
zal de behcefce aan een deugdehjk kader
in de toekomst nog toenemen zoodat
vooral thans een vry willige dienstver
bintenis by het wapen der infanterie aan
energieke jongelieden zeer goede voor
uitzichten belooft. Bovendien opent de
onderoffleierspositie op lateren leeftyd
dikwyis den weg tot burgerbetrekkingen
waarby het bezit van eigenschappen, die
bjj het leger in hooge mate worden
aangekweekt, van den aspirant worden
geëischt.
Hieraan kan nog toegevoegd worden,
dat door de nieuwe pensioenwet reeds
pensioen kan worden verkregen na een
werkeiyken diensttyd van 15 jaren. Die
diensttyd telt van het 16o levensjaar
af, zoodat de miost gegradueerde onder
officier dus reeis op 31-jarigen leeftyd
een pensioen kan erlangen aannemende
dat hy alsdan 6 jaren dien graad heefc
bekleed van f 198, d.i. byna f 4
per week. Daartegenover staat dan slechts
de verplichting om tot zyn 50 j levensjaar
voor den dienst by het reservekader
beschikbaar te biyven.
Omtrent de vermoedeiyke bewegingen
van het poiitievaariuig „Argus" werd
gisteren het volgende gemeld
Tegen de verwachting is het schip
dat eergisteren te Tdischelling gesignaleerd
werd,de haven aldaar niet binnengeloopen.
Het naaste vermoeden is dat 'tweder daar
voor een beletsel was. Tot gistermiddag
was aan het departement van marine
nog geen bericht ontvangen van de aan
komst van den schoener in een andere
haven, ook niet in die van Vlieland.
Vau de ter opsporing uitgezonden
schepen is alleen de „Kort6naer" in zee
blQven kruisen.
De minister van marine bad gisteren
in verband met het nog niet binnen
komen van de „Argus" een onderhoud
met den kommandant der marine te
Willemsoord, schout-by-nacht Wentholt,
als lid van den marine-raad te 's Graven-
aanwezig.
Klaas Kater.
De bekende leider van het Ghristeiyk
W erkliedeu Ver oond PatrimoniumKlaas
Kater, vierde gisteren in goede gezond
heid zyn zeventigsten verjaardag.
Steeds was hy da ziel van deze ver
eeniging en wel van het begin der arbei
dersbeweging af.
toen wist ik het niet verwant is aan
den commissaris der geheime politie, den
heer Schmelder.
Welnu
Zeer kort geladen vertelde zij my,
dat haar oom aan de onschu d van Heinz
Werling gelooft.
Slechts mat moeite onderdrukte Wer
ling den uitroepGoddank 1 die hem op
de lippen lag.
Hy gelooft aan zyn onschuld, ver
volgde Richard, sn beloofde aan zyn
nicht dat hy alles in het werk zou stellen
om die onschuld te bewyzen.
Mynheer Hartmann, ter wille van
u en van de vrouw en de dochter van
dien ongelukkigen man wensch ik u van
ganscher harte toe, dat die heer Schmel
der daarin moge slagen.
In ieder geval zal hy zyn best
doen. Jeüny.
Haet de jonge dame zoo
Ja, antwoordde Richard blozend.
Hare ouders zyn gean tyn beschaafde
menschen, maar zy is werkeiyk een
dame. zy bezoekt de Koninklyke Mu
ziekschool, heeft een prachtige stem en
zal zeker later een beroemde zangeres
worden
Zoo, zoo. Maar laat ons nu tot
In 1886 liet by zyn ambacht van
metselaar varen om zich geheel aan de
vakbeweging te wyden, Hy werd voor
zitter van „Patrimonium" en redacteur
van het orgaan, tevens agent en propa
gandist van de vereeniging. Ook versche -
non er vele attikelen vau zyn hand in
de „Werkmansvriend".
Echter reeds lang voor genoemd jaar
was Kater al bekend, als een geducht
tegenstander van Domela Nieuwenhuis.
Er was in die dagen haast geen socialis
tische vergadering, of Kater behoorde by
de vurigste debaters.
Ia 1899, toen de secretaris van „Pa
trimonium* B. Poesiat, overleed, ging ook
hy rust nemen. Toch bleef Kater als eere
voorzitter de by eenkomsten trouw by wo
nen en dikwyis werden in de laatste jaren
nog spreekbeurten door hem vervuld. Ia
1901 werd hy benoemd tot Ridder ia
de Orde van OraDje-Nassau.
VUssingon, 13 Oot.
Naar wy vernemen zullen evenals
vorige jaren weer vier abonnementsvoor-
stellingen door het Rotterdamsche Too-
neelgezelschap in de schouwburgzaal
van den heer Stofkoper gegeven worden.
Waarscbynlijk zal de eerste dezer
voorstellingen einde der volgende week
plaats hebben.
Lyst van de aan het postkantoor te
Vlissingen en de daaronder behoorende
hulpkantoren gedurende de eerste helft
der maand October ter post bezorgde
brieven en briefkaarten, welke wegens
onbekendheid van de geadresseerden niet
zyn kunnen worden uitgereikt
Mevr. van Dam en J. H. C. Hirdea
beiden te AmsterdamJ. Vermeulen,
Villa Buitenlust by LaldenDirecteur
Constructie werkplaats, Rotterdam.
Briefkaarten Mej. Galléa, Zwolle.
Uit het buitenland terug ontvangen
Ch. v. d. Kerkhove, GandNapoleon
Pierre, (?J.
Briefkaarten: L. Emsmache Eoaonté,
Aavers1 Stumpiey, Sternischa, M. S.
Ray, allen te New-York; John Hollan
der, Paterson.
Men schryft ons uit Middelburg
Donderdagnamiddag Is alhier op byna
71jarigen leeftyd overleden de heerdr. J.
P. Berdenis van Berlekom, sedert zyn
promotie in 1857 geneesheer te dezer
stede. De overledene, die zich in een
zeer drukke praktyk mocht verheugen
was algemeen geacht om zijn innemend
karakter en zyi aangenamen omgang.
Dat hy door zyn talryke patiënten word
bemind bleek in 1897 toen hy zyn 40-
jarig jubileum als medicus mocht her
denken en ia 1902 by gelegenheid vau
zyn 70en geboortedag. In 1897 werd
uwe- aangelegenheden terugkeeren. Wat
zyn uwe plannen
Het was myn voornemen buitens
lands een betrekking te zoekenhoudt
ge dat niet voor het beste
Neen 1
Niet? Wat zoudt ge my dan raden?
Biyf by uw rechtsgeleerde studie.
Als ge die laat varen, werpt ge misschien
een prachtige loopbaan weg.
Maar de toestand, waarin ik op dit
oogenbiik verkeer Myne schulden
Mynheer Hartmann, ge zyt tegen
over my openhartig geweest, ik wil dat
tegenover u ook zyn. Ik ben zeer ryk
ik heb my een groot vermogen verwor
ven en ben naar Duitschland teruggekeerd
om met myn geld zooveel mogeiyk goed
te doen. Toen ik mynheer Heyl over u
hoorde spreken, dacht ik onmiddeliyk,
dat ge my wellicht zoudt willen toestaan
u te helpen. Ik bezit meer geld dan ik
goed weet te plaatsenschulden heb k
niet, laat my daarom de uwe overnemen.
O imogeiyk kan ik echter iets aan
nemen
(Wordt vervolgd.)