itMirkiwkÉ Donderdag 8 October. 4ie Jaargang. Van week tot week. FEUILLETON. ho. 237. 1903. VLISSINSSCHE COURANT Prfls per drie maanden 1.80. Franco per poat 1.50 Afzonderlijke nummer» A cent. Man abonneert zich by alle Boek handelaren, Postdirecteuren ai rechtstreeks bg den Uitgever F. VAM SI VBLMi Jr., Kleine Markt, Z. 187. AB VERTEN TIÉN van J.-4 regels 0.40. yoor eiken regel meer 10 cent. Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend, groot» letters sn diché'is naar plaatsruimte, Van dasal|ks, «ÏSgewaAsïi ap £«a- sa feeatSsges. X«l«pboostsmmm«Nr XO„ IbmmemaKfbliTntaBUtii op aas? Tooydawiige voorwaarden. Wy naderen langzamerhand tot dat bekende tydetip ia de natuur, waarop, naar de gewone uitdrukking, de zomer z{ja afscheid neemt. Het laatste der jaargetijden is reeds ingetreden en lang zamerhand kunnen wy met wat meer optimisme den loop der zaken in het Zuid oosten van Europa nagaan. Moet er ten slotte toch nog oorlog komen, dan wordt bet misschien vooi j aar. De mogelij k heid blijft altyd bestaan fat de Macedonische opstand tot zoolang voortduurt en Bul- garye rekent er wellicht op, dan gei eed te moeten zyn. Hee het zy, de miliciens zyn onder de wapenen, wat eerst met Januari had moeten geschieden. Ook worden de grenzen versterkt en laat men geducht fourageeren. Dit sluit eenigszins aan by hetgeen voor een paar dagen werd bericht, dat nameiyk by bet hoofd der opstandelin gen het voornemen zou bestaan om zekere troepen tot eenen nieuwen veldtocht in het voorjaar, onder bekwame leiders te bestemmen, on om aan dat plan uitvoe ring te verzekeren, zouden op verborgen plaatsen groote hoeveelheden krijgsvoor raad worden opgeslagen. Een oogenblik liet het zich aanzien, alsof de opstand door een moord op groote schaal zoo niet gedempt, dan toch ocmogeiyk zou worden gemaakt. Voorshands evenwel is van een niet voortzetten der vyandeiykheden van de z(jde der opstandelingen geen sprake. Dit wordt bewezen door het gevecht by Lukowo, waar de Macedoniërs niet zonder succes tegen een groote overmacht heb ben gevochten en den Turken een aan' zieniyk verlies werd toegebracht. In velschillende districten wordt voort durend gevochten. Nieuwe berichten omtrent christenmoorden bereiken ons en worden weer tegengesproken hoewel de tegenspraak twijfelachtiger is daD het bericht zelf. De Macedoniërs beginnen boe langer hoe meer naar Bulgarije te trekken, waar dus nu alle brandstof zich verzamelt en ophoopt. Maar de opstan delingen zyn zeer stoutmoedig. Zy trek ken de grenzen over, verbranden dorpen en nemen de inwoners, voor zoover deze ,_Bulgaarsch zyn, mede. En zoo gaat het dag in dag uit. Vooral op financieel gebied is bet voor het slecht betalende Turksche ryk een kwade tyd. Van de jongst gesloten leenirg is een deel van het daarop ver- (Vry vertaald door M. J. K.) 62.) Werling las den brief nog eens over eü kwam daarbij tot de overtuigiDg, dat James Walter er gaarne vyfhonderd mark voor zou betaald hebbeD, dat zulk een brief niet in handen der politie kwam. Gjj gaat eeriyk en openhartig te werk, zeide hg, ep daarom wil ik gaarne uw voorwaarde aannemeD, hoewel de brief ni6ts bevat waarvoor ik my zou moeten scbamon. Ik heb op het oogen blik geen vyfhonderd mark in huis; kom daarom morgen het geld halen. Voor alle zekerheid kunt gy den brief weer meenemen. Wilhelm Kobitz schudde het hootd en strekte voorschot, ten bedrage van een millioen, voor krygstoerusting6n bestemd. Het financieele vraagstuk biyft altyd Tur- kye's zwakke kant en de mogeiykheid eener daaruit voortvloeiende uitputting zyner overigens groote militaire krachten, biyfc de hoop der opstandelingen en wellicht ook het uitzicht der kalm toe ziende mogendheden. Immers, het is wel aardig, zoo eens een paar toasten te hooren uitspreken, zooals nu gewisseld zgn tusschen de beide keizers te Weecen, maar het werkt zoo verbazend weinig uit. Wat baat het, in 's hemels naam, nog eens een circu laire tot de mogendheden te richten, wanneer men het er over eens is, dat de toestand biy ven moet zooals hy is en dat Macedonië tot rust moet worden ge bracht. Niets zal den Grooten Heer aan genamer wezenmaar wy vreezen dat al dergaiyke besluiten en afspraken de lieden ten slotte wanhopig zullen maken en verleiden tot nog erger daden dan reeds zyn voorgevallen. Het ia een wanhopige verwarriDg, waarvan het einde niet is te voorzien. Op welke wyze het Eogelsche minis terie ook zal worden gerestaureerd, zeker is het dat de heer Alfred Milner, die daarvan ook tusschen twee haakjes gezegd niet beter worden zou, er geen deel van zal uitmaken. E reutjes naar Londen overgewipt, is hy alweer naar zfin badplaats vertrokken. Da man acht zich in Atrika nog onmisbaar. Lord Balfour deelde het mede, naar Engelsehen trant in een openbare rede, te Sheffield gehouden. Het was daar een bijeenkomst van de nationale conservatieve Unie, waarin de regeeringsplannen met betrek king tot de protectie zouden worden me degedeeld en andere belangryke onthul lingen worden gedaan. Maar de heer Balfour is zoo wys geweest om over de geheele zaak te zwygen en hy kon niet beter doen want wat zal men zeggen op een oogenblik, dat men nog niet eens weet wie men als collega's naast zich krygt. Overigens waren 's ministers meded6e- lingen omtrent eigen denkbeelden zoo conservatief en protectionistisch mogeiyk Ojk het onderwerpen van levensmiddelen aan invoerrechten, vond in beginsel by hem geen bezwaar. De vrye handel noemde hy een naam zonder beteekenis, een ydele klucht 1 Het zou ons niets verbaasd hebben, indien men ons had medegedeeld, dat antwoordde Uw woord is my voldoende en uw handteekening. Geef my slechts oene aanwyzing op uw kassier, dan behoef ik u niet weder lastig te vallen. Deze woorden brachten Werling in verlegenheid, want hy had nog geen krediet Dy de bank. Ik geef het u liever in contant geld. Kom dus morgen om elf uur terug. Gy behoett my volstrekt niet te spre kenik zal hot geld in een briefomslag sluiten en aan myn bediende geven, dan kan hy het u morgen overhandigen als gy komt. Best, mynheer, dat is goed. Houd u din den brief maar. Met een diepe buiging nam Wilhelm Kobitz atscheid van den millionnair, zeer tevreden over den uitslag van zyn bezoek. HOOFDSTUK XXX. Zoodra Wilhelm Kobitz vertrokken was, begon Heinz Werling al peinzende in de kamer heen en weer te stappen. Aan dien dreigbrief hechtte hy niet veel gewicht. Vermoedeiyk had die wei be trekking op een of andere slechte daad, die in Kaapstad moest gebeurd zyn en de in geest van Richard Cobden plotseling de zaal verschenen ware. Had Bal four den man op wiens woord onze da Costa heeft het zoo schoon gezegd de Britsehe handel vry werd, in levenden ïyve tegenover zich gehad, hy zou het wel spoedig hebben moeten afliggen. ft ft Te Boedapest komt de Kamer byeen, zonder dat de ministers or in verschynen en hoewel de zaken in Hongarye zoo wat marcheeren, heerscht er toch eigen- iyk regeeringloosheid. Men was laatsteiyk aan het redeneeren over een motie, waarby het ontslag gevraagd wordt van de Hongaarsche recruten van 1900. Er werd een vergadering met gesloten deuren gehouden, waarin want de zaak lekte natuuriyk toch uit aan vallen werden gedaan op den minister van financiën, die tydecs den demissioaairen toestand van het kabinet, uitgaven doet voor het onderhoud van het gemeen- schappeiyk leger. Gelukkig weten de liberalen te verhinderen dat er verdere besluiten in vyandigen geest worden ge nomen en blijft het voorshands bg prateD. Van de wgze waarop keizer Franz Jozef er in slaagt een nieuw ministerie voor Hongarye byeen te kiygen, zal in den huldigen toestand de naaste toekomst oDgetwyfeld afhangen. In 't geweer. Ia een artikel onder dit opschrift wekt „Da Nieuwe Courant" op tot krachtige actie tegen de protectie-plannen der re geering. Zy schrijft Met ons achten ongetwyfeld zeer velen in Nederland een wyziging van ons door de ervaring beproefd en deugdeiyk be vonden vryhandel-stelsel niet maar een hacheiyk avontuur, niet maar het betreden van een min gewenschten weg, vanwaar wederkeeren uiterst moeiiyk isneen, zy noemen met ons een protectionistisch tarief een groot gevaar, een allerverder- feiykst beginsel voor ons vaderland. Met ons keuren zy zoodanig tariff een bron van publiek bederf, jiaar de fiscus hier op- tieedt als uitdeeler van gunsten ten bate van de weinigen, die sommige takken van nijverheid beoefenen. Met ons zyn zfl het eens dat de ervaring in andere landen de liberale doctrine op dit stuk schitte r9nd bevestigtdat een werkloosheid, als Duitschland gekend heeft, ten onzent ondenkbaar is; dat crisissan als ia bescher mende landen voorkomen, in Nederland nooit zóó hevig hebben gewoed. Zy stem men ons toe, dat een recht brsef der de schryfster van dien brief was onge- Lwgfeld in haar recht met hare aanklacht. Dat hy nu die James Walter was, dien men met den dood bedreigde, kwam volstrekt niet in hem op. Hoofdzakeiyk dacht hy er aan, dat de man die zooeven was vertrokken, als medebewoner van het huis waar hes iyk van zyn broeder iag, wel nauwkeurig alles zou weten, wat op den doode betrekking had. Hat zou hem veel waard geweest zyn, als hy den jongen Kobitz had kunnen ondervragen doch dit durfde hy niet doen. Wanneer maar eerst het iyk her kend was als het stoffeiyk overschot van Heinz Werling, dan wa3 zyn voornaamste zorg verdwenen dan kon hy zich vryer bewegen. In de eerste plaats wilde hy dan een geschikt plan bedenken, hoe hy zyne vrouw en zyne dochter zoo spoedig mogoiyk kon laten deelen in den verworven rykdom, dien hy na het vinden van zijn broeders testament met volle recht zyn eigendom mocht noemen. Hy wilde eerst wachten op den goeden uitslag van het onderzoek, dat de politie naar den moordenaar van den graaf instelde, daarna wilde hy eenigen tyd reizen om zjjn zenuwen te versterken en zich voor te bereiden voor da taak, economische wetten moet leiden tot een onvoorwaardeiyke veroordeeling van be scherming dat er een nauw verbind is tusschen in- en uitvoerdat goederen met goederen worden betialddat gy den invoer door uw tarief niet belemmeren kunt zonder tevens den uitvoer te knotten en dus onze export nyverheid te benadeelen. De0Twentsche interviews, ten vorigen jare in deze kolommen ver schenen, hebben ook hun opnieuw de waarheid herinnerd dat, wil onze ny ver heid haar plaats op de wereldmarkt handhaven, zy dat alleen kan doen door behoud der gunstige productie voorwaar den een lager loon dan elders, waar bescherming de pryzen ook van wat de werkman tot zyn levensonderhoud be hoeft, opdrgft (zoodat de Duitsche werk man wel meer geld ontvangt, doch daarvoor niet meer kan koopan)lage pryzen ook voor werktuigen, machines en voor alles wat tot de productie onont- beeriyk is. Met ons beamen zeer velen in den lande de stelling, dat het niemaud baat giaer winst uit zyn bedryf te maken, wanneer tegeiyk alles duurder is gewor den, terwyi zoo niet a'les duurder wordt, omdat niet alles wordt beschermd de protectie van sommige takken een ongemotiveerde gunst is. Met ons achten zy de lau3 dat protectie strekt tot „be vordering van den nationalen arbeid'' een zy het te goeder trouw aange heven toch in haar wezen bedriege- ïyke, onware leus, gelogenstraft door de ervaring elders Maar, vraagt het blad, wat merkt men daarvan, van die by velen vaststaande overtuiging? De vry handelaars, zegt zy, zitten stilalleen de vereeniging Het Vrye Ruilverkeer gaat met prijzenswaar algen ijver voort haar vliegende blaadjes uit te geven.. Het blad me nt evenwel, dat er betere middelen zyn aan te wen den. Kunnen geen meetings worden belegd waar het gesproken woord dieper tot de gemoederen doordringt dan ooit het „blaadje" doen zal Mag van onze liberale kiesvereenigingen niet worden verwacht, ja, gevergd, dat zy elk in eigen kring voor de breeds schare der kiezers het begrypeiyk maken, welk zegenryk beginsel hier staat verworpen te worden Do quaestie is niet zoo ingewikkeld of de meest sprekende zyden daarvan kunnen den kiezer voor oogen gesteld worden zóó, dat hy althans weten zal wat het voor ons land beteekent, wanneer straks de sedert 1862 gevolgde koers door een nieuwen wordt vervangen. Reeds nu, nu vooral reeds, zou De Nieuwe Courant e8n krachtige actie tegen de protectieplannen der regeering begon nen willen zien. Nog voordat het ontwerp er is, zegt zij, moet het worden uitgesproken door allen, die tot de erkenning daarvan gekomen zyn, dat zy elk protectionistisch tarief hoe dan ook dé details der regeling zyn mogen verderfeiyk achten. De oppositie in Eerste en Tweede welke hy zich zalven oplegde de twee schurken Hollenberg en Goldstein te ontmaskeren. Hij koestorde voornemen zyne vyanden te straffen, zyne vrienden te beloonen, dit moest echter gebeuren op eene manier, dat niemand zou kunnen vermoeden dat Heiaz Werling nog in leven was. De gedachte, dat binnen weinige uren zyn dood algemeen bekend zou worden, wekte in hem een zeer byzondere ge waarwording. Ook zyne vrouw zou die tyding ver nemen, zijne Liesbath zou da waarheid leeren kennen dat haar vader, dien zy reeds lang dood waande, een misdadiger was en by zyn dood nog onder verdenking stond van een gemoenen, beestachtigen moord. Hy vroeg zich zeiven at, of het niet beter geweest ware, als hy moedig de aanklacht had afgewacht, onmiddeliyk naar de politie was gegaan en medege deeld had, hos hy met den graaf in kennis was gekomen. Doch nu was het, daarvoor te laat. Het in gebruik nemen van deze woning, het aannemen van den naam James Walter en neg moor andere handelingen zouden zeer zeker in zyn nadeel worden Kamer zal er te sterker om staan, naar mate eerder reeds en ondubbelzinniger gebleken is, hoevelen onzer zoodanig ontwerp niet willen, en dat wel niet om redenen van politiek, maar omdat zy eenvoudig de welvaart des lands daardoor bedreigd achten. Dit gevaar is vlakby het staat vóór u, gy die lange rapporten uitwerkt over veraf gelegen grondwets herzieningen en vóór u, gy die reuzan- optochten organiseert om van den wet gever een recht te eischen, dat gy zelf binnen uw bereik hebt. Hier is een zaak die om betooging v aó;t; nu reeds, nog voordat de plannen officieel bekend zyn, teneinde straks haar invloed te doen gelden. En men bedenke ook dat, als men met betoogen wacht totdat de wetsvoordracht voor ons ligt, veel kost bare tyd teloorgaat, eer de tegenstandera daarvan eikaar gevonden ea zich geor ganiseerd hebben. Wordt daarentegen nu re8ds de zaak ter hand genomen, dan staat men gerend, zoodra hst oatwarp het Parlement bereikt. De kaas, dat het voorstel tot tarief- wyziging door het Parlement wordt goedgekeurd, is waarUjk niet gering. Maar daarin zoeke niemand een uitvlucht voor onthouding. Da Eerste Kamer is er nog Maar bovendien, wy zouden ons recht op verzet, ons recht later op herstel, verbeuren, wanneer wy in moedelooze, iydzame berusting nu maar zonder protest over ons lieten komen wat wellicht door ons protest niet zal kunnen worden afgeweerd. Zoo dit dan over ons komen moet, dan sta het wel ter dege vast, hoevelen onzer dit als een ramp voor ons land beschouwen, dan zy het geen oogenblik twyfelaehtig tegen hoeveier warme en hechte overtuiging zoodanige maatregel strydt. Ea daarom moet tegen protectie en voer vryhandei alle man ia 't geweer worden gerospen, reeds nu. Wijziging der Krankzinnigenwet en van de wet tot regeling van het Armbestuur. Dit wetsontwerp strekt in de eerste plaats om door toevoeging van een nieuwe paragraaf aan de wet tot regeling van -het Staatstoezicht op krankzinnigen, aan de gezinsverpleging van krankzinni gen onder gestichts verband, den haar nog ontbrekenden wetteiyken grondslag te geven. Tot waarborg dat hier alleen sprake zy van werkeiyk krankzinnigen, wordt da eisch gesteld, dat de patiënten ten minste 30 achtereenvolgende dagen in het gesticht zelf zyn verpleegd ge weest, wat ook voor de observatie noodig is. Ten hoogste 3 patiënten zullen in één woning mogen worden verpleegd. De wyziging van da wet tot regeling van het armbestuur wordt voorgesteld, opdat het niet in het meerendeel der gevallen van het goedvinden der ge meentebesturen biyve afhangen of een krankzinnige al dan niet de gezinsver pleging deelachtig zal worden. uitgelegd en de verdenking van moord nog versterken. Hem bleet slechts één middel over hy moest den waren moordenaar van den graaf ontdekken, ea dit moest gebeuren op eene manier, dat hy aan het gerecht langs heimeiyken weg het goeds spoor kon aanwyzen. Met goud kan men alles gedaan krygen en goud had hy nu genoeg. Misschien zouden zyne vrouw en dochter hem dan als dood beweenen, maar zy zouden dan toch weten, dat het bloed van een mademensch zyne haaden niet had bevlekt. Den avond dat hy by Hollenberg had gedineerd, waren daar nog verscheiden jonge mannen, die den graaf kenden. Die zouden zeker als getuigen worden opgeroepen Hollenberg zeker ook. Wat zou hy verklaren Welke reden zou hy opgeven, waarom hy een ontslagen gevangene aan den jongen graaf als reisgezel had voorgesteld. De gedachte aan allerlei mogeiykheden maakte Werling onrustig en zenuwachtig. Hy vond het benauwd in de kamer, hy gevoelde zich geheel niet op zyn gemak in het groote huis. Wordt veroolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1903 | | pagina 1