Woensdag 30 September. InlaiÉciB ieriiii. No. 230. 41e Jaargang. 1903. Gemeentebestuur» FBlilllBTON. VLISSINüSME COURANT PrQa per drie maanden 1.30. Franco per poet l.aö Afzonderlijke nummer» 6 cent. Men abonneert zich bi) alle Boek handelaren, Poetdirecteuren si rechtstreek» bij den i t g r e r r. VAM »a VfflJ» Ir., Klein» Markt, I. 187. A8VERTKNTIENvan 1 4 regel» 0.40. Voor eiken regel meer 10 cent. B(J directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prfja slechts tweemaal berekend. Groote letter» en cliché'» naar plaatsruimte. Van \ffai ésgalfka, BlSgsssaissd #g> lea- feesÉAsgea. T^lseplaocmrrmaiMior IO* Aïonnemeals-AdivaHenifSn op zeer voordaaliga voorwaarden. Aangifte van leerlingen voor de Herha lingscursussen. Burgemeester en Wethouders van Vlisaingen brengen ter kennis van belanghebbende ouders of voogden, die hunne kinderen of pupillen wenschen toegelaten te zien tot een der beide herhalingscursussen in deze gemeente dat van at heden tot en met Donder dag 15 Oct. e.k. uitsluitend ter gemeente secretarie (Griffie) lederen werkdag van des voormiddags 9 tot 12 uren gelegen heid tot aangifte van leerlingen voor die cursussen gegeven wordt en dat ingeschreven kunnen worden, jj, die het gewoon lager onderwijs ge noten hebben. ZU vestigen voorts de aaDdacht op de navolgende artikelen der «Verordening tot regeling van het herbalingsonderw|Js In de gemeente Vlisaingen." Artikel 1. In deze gemeente worden ten minste twee afsonderiyke herhaling cursussen in verschillende openbare schoolgebouwen gi houden, één voor jon gons en één voor meisjes, ten einde hen, die bet gewoon lager onderwijs hebben doorloopen, in de gelegenheid te stellen tot bevestiging en voortzetting van het geleerde in de vakken, die voor het maat schappelijke leven van groote waarde zijn te achten. Indien daaraan behoefte blijkt te be staan kan het getal cursussen worden vermeerderd. Artikel 3. De vakken waarin onder- vf()s wordt gegeven, z(jn o, voor jongensde Nedorlandsche taal, het rekenen, de kennis der natuur sn de bandelsaardrijkskunde. b. voor meisjesde Nederlandsche taal, het rekenen, de kennis der natuur en de nuttige handwerken. Vlisslngen, den 29 S:pt. 1903. Burg. en Weth. voornoemd, VAN DOORN VAN KOUDEKERKS. De Sscretaris, WITTEVEEN. Bedelarij en Landlooperij. BQ Kon. besluit van 22 September I Is ingesteld a. een staatscommissie met opdracht de regeering te dienen van advies over de vraag, welke aanvulling wijziging het in het Wetboek van I Strafrecht aangenomen stelsel van be- I straffing van bedelarij en landlooperij en i toepassing daarvan in de praktijk be- I toeven om een meer doeltreffende be- |s!rjjding van dat maatschappelijk euvel verzekeren, onder bevoegdheid tevens I Baar gevoelen te doeu kennen omtrent b(j dit Wetboek getroffen voorziening ten 1 aanzien van habitueele dronkenschap b. benoemdtot lid, tevens voorzitter dier staatscommissie mr. J. Domela Nieuwenhuis, hoogleeraar aan de Rijks- Universiteit te Groningen tot lid, tevens secretarisjhr. mr. H. W. van Asch van Wjjck, lid van de Tweede Kamer der Staten-Oeneraal en van de Provinciale Staten van Gelderland, bestuurslid der vereeniging tot christelijke verpleging van bedelaars en landbouwers te Arnhem tot ledenjhr. mr. W. E. Th. M. Van der Does de Willebois, rechter in de arrondissements-rechtbank te Arnhem jhr. mr. D. O. Engelen, president van de arrondissements-rechtbank en lid van den gemeenteraad te Zutphendr. J. H. P. Galléa, hoofddirecteur der Rijkswerkin richtingen Veenhuizen mr. dr. B. Gewin, advocaat, lid der Provinciale Staten te Utrechtdr. J. C. Van der Hagen, in specteur van de Volksgezondheid te 's HertogenboschM. de Jong, lid van de Eerste Kamer der Staten-Ganeraal, lid van 't college van Regenten over de Rijkswerkinrichting te Hoornmr. E. R. H. Regout, substituut-iffioier van justitie te Amsterdam c. toegevoegd als adjunct secretarismr. J. L. C. van Essen, commies ter gemeente secretarie te Arnhem. Koloniale zorgen. Ia een artikel onder dit opschrift zegt „De Standaard" De snelle toeneming der bevolking, de exploratie en exploitatie van den bodem door particulieren, de niet te stuiten uit zetting van ons gezag, de concurrentie van andere mogendheden op eilanden waar ook wfl zeggenschap hebben, de honger naar koloniaal bezit by de groote mogendheden, Japan en Noord-Amerika ingesloten, de geheel andere beteekenis die Oost-Azië voor de aigemeene politiek heeft gekregen, de achteruitgang van meer dan een cultuur, de bewapening met moderner weermiddelen van nog onafhankelijke stammen, de uitbreiding en verscherping van den Is'am, en zoo veel maer, doen steeds klemmender de vraag rijzra, hoe we op den duur ons koloniaal beleid zullen hebben in te rich ten, èa om meester op het terrein te blijven, èa om metterdaad onze zedelijke verantwoordelijkheid tegenover de ods toebetrouwde bevolking gestand te doen. Vooral nu de pacificatie van Atjeh haar einde nadert, zal, meent het blad, de gewijzigde vraag naar de beste wijs om ons koloniaal beheer te voeren, m6t vernieuwde kracht op den voorgrond treden, en niet rusten eer ze haar af doende beantwoording gevonden heeft. En die beantwoording, zegt zy, wordt met name daa-door zoo bemoeilijkt, dat we financieel een donkere toekomst tegemoet gaan. Het tin maakt nu de rekening nog tamelijk jgoed, maar als onverhoopt t>f de tinprys daalt öf de tinproductie, die toch niet eindeloos is, sterk mindert, naderen we een Iudisch (Vry vertaald door M. J. K.) 55.) - O Koert, riep zy hem by het bin- lei treden toe, heb je het versclirikke- nieuws al gehoord Die arme graaf is vermoord, en de politie heeft l-iUwkeurige inlichtingen gevraagd om- l-fflt j0 vriend Heinzen, die met den |ftaaf ons huis heeft verlaten. Hoe ont- in zoo'n zaak betrokk rn te |®ordon 1 Ik Haar man fronste het voorhoofd en fittpeen veelbeteekenenden blik naar zyn poonvader. Daar hy ongaarne in diens ptiwoordigheid iets besprak, begreep hem en zweeg plotseling. Hy e, dat zy in haar opgewoiden "i'tand zyn voorschrift mocht vergeten en den naam Werling zou uitspreken. Er volgde een oogenblik van stilte, en de oude Sohwiohert, die gevoelde dat hy te veel was, gaf zyne dochter een kus, zeide goedennacht en ging naar zyn eigen kamer, waar hy by een pyp tabak en een styf grogje verder over de ontzettende misdaad kon nadenken. Nauweiyks was Hollenberg met zyne vrouw alleen, of driftig begon hy Wat heb je aan je vader gezegd Niets. Ik was nog pas kort thuis, en hy vertelde my het akelige nieuws. Je hebt toch niet gezegd, dat Hein- zen niet zyn ware naam is Neentoen ik van den moord hoorde, was ik zoo ontsteld,dat ik daaraan heelemaal niet dacht. Ach, Koert, je denkt toch niet, dat die man iets met den moord heeft uit te staan O, wel neen 1 Maar de politie is hier geweest, zooals je vader zegt, en ze zal terugkomen, dat is kwaad ge noeg. Ik zal moeten zeggen, wie die .Heinzen" is, want als de politie dit van anderen vernam, zou dat ons in een kwaad licht stellen. Een dienstbode kwam binnen en meldde dat de politiebeambte er was en 1 mynheer wenschte te spreken. bankroet, en zullen aan 's ryks middelen steeds zwaarder eischen gesteld worden. Want of men van Indië-iievende zyde nu al roept, dat Nederland zoovele millioenen uit Indië genoot, dat het willig en bereid moet zyn, om thans voor het minst die uit Indië genoten, of geiyk het dan heet, geroofde millioeneD. terug te geven, dat uit Indië genotene heeft een vroeger geslacht schoon opgemaakt, en onze eigen financiën zyn er niet naar, om op den duur belangryke bedragen aan Indië te kunnen afstaan. Reeds nu drukt wat voor Suriname en Indië ge vraagd wordt, zwaar op ons budget, en toch is wat thans gevraagd wordt nog slechts een druppel aan den emmer, als we op den duur afdoende hulpe zullen bieden. Zien we wel, dan is er geen andere uitweg, dan dat men de ontwikkeling van onze koloniën op zoo serieusewyze bevordere, dat de bronnen van weivaart, die in die koloniën zelf ontspringen, ten alotte zoo mildeiyk kunnen vloeien, dat èa de ontwikkeling der koloniale bewo ners krachtig kunne vooitschryden, èa dat Indië zichzelf bedruipe. De Standaard" is van oordeel, dat de noodzakeiykheid zal geboren worden, eerst veel kapitaal in Iadië te steken daardoor de ontwikkeling der bevolking krachtig te bevorderen en zoo de toe komst, de, naar haar meening, zeer denkbare sn volstrekt niet onmogeiyke toekomst voor te bereiden, dat de ryke hulpmiddelen van Indië het geluk en de welvaart der inlandsche bevolking verzekeren, de kosten van een meer afdoend beheer dragen kunnen, en ten slotte het in Indië gestoken kapitaal er weer dosn uitkomen. Nu baat, zegt het blad, particulier kapitaal hiervoor niet, want particulier kapitaal zoekt nooit anders dan eigen profyt en keert huiswaarts als het proffjt te zeer daalt. Het kan dus niet anders dan rykska- pitaal zyn. Geld door Nederland in leen opgenomen, voor Indië Desteed, en niet uit Indië teruggenomen, dan nadat het zyn volle werking gedaan heeft, en in staat is zichzelf te rembouraeeren. Komt Nederland er toe dezen inzet voor Indië te wagen, dan waagt het vee), want vooraf is op geen kwarteeuw te berekenen, wanneer dit geld terug zal komen het bedrag zal zeer hoog moeten zyn, ind en men zich niet tevreden stelt met halve maatregelen en inmiddels zal Nederland den last van rente en aflossing moeten dragen. Maar juist daarom is hot eisch, dat, eer men dien weg vol voetangels en klemmen opgaat, in scherpe ïynen het beeld vaststa van wat men voor Indië denkt te doen, op wat wijs men de oeconomische ontwikkeling van Indië zal moeten aanvatten, en in welke ach tereenvolgende stadiën dit vastgestelde plan zal moeten worden uitgevoerd. Te hooi en te gras, nu dit, dan dat voor Indië te doen, is stukwerk, maar Hollenberg zond zijne vrouw de kamer uit en de beambte trad binnen, Reeds zyne eerste vraag bracht Hollenberg in verlegenheid. Zoudt ge zoo goed willen wezen my het adres op te gaven van dien mynheer Heinzen, die gisteravond in gezelschap van graaf Botho Ahiers uw huis verlaten heeft Zeggen, dat hy dien heer niet kende Dat kon niet. Als de jonge lieden werden ondervraagd, die ook aan het diner hadden deelgenomen, zouden zy zeggen, dat Heinzen by Hollenberg ten eten gevraagd was om kennis te maken met graaf Ahiers, die een geschikt persoon zocht om hem op een wereldreis te vergezellen. Het zou een zonderlingen indruk maken, als Hollenberg daarvoor een geheel onbekend man aan graaf Ahiers had voorgesteld. H|J kon ook niet best zeggen ,Ik heb hem poste-restante geschreven." Na een oogenblik nage dacht te hebben, besefte hy, dat hy in dit geval gedwongen was de waarheid te zeggen. Ik moet u eerlijk bekennen, dat die heer eigeniyk niet Heinzen heet zyn ware naam is Heinz darling. Inder- tyd was hy betrokken in een zwendelary geen systeemen lang niet alle be windslieden van Indië zyn op oecono- misch terrein genoeg ontwikkeld, om ten deze van advies te dienen. Staat huishoudkunde, vooral Indische staat huishoudkunde, is hun fort niet. En de mannen der particuliere industrie zyn te zeer party in eigen zaak, om ons op het rechte spoor te leiden. Wat we daarom in de eerste plaats noodig hebben, zyn mannen, in Indië thuis, oeconomisch helder ontwikkeld, en goede fiaanciërs. En eerst als we door hun voorlichting tot het gewenschte plan zyn gekomen, zal Nederland de zeer ernstige fiaancieele vraag te beslissen hebben, of het zulk een offjr brengen kan en wil, als voor de uitvoering van dit plan onmisbaar is. Het wetsontwerp tot wijziging der drankwet heeft reeds sedert eenige weken den Raad van State verlaten. De indiening by de Staten Generaal kan zeer spoedig worden verwacht. Ook meldt men van betrouwbare zyde, dat de Raad van State het ontwerp in zeer langdurig beraad heeft g-houden, en een uitvoerige gedachtenwisseling over het ontwerp tussehen de regeering en den Raad van State eerst kortelings ge ëindigd is. In een driestar: „Nog een stap en wy zyn er" schryft „De Standaard" Het „Groene Weekbl."is nu zoover, dat het niet durft uitmaken, wie in het voor jaar de grootste zondaar, en aan de ramp die ons land trof, de meest schuldige is geweestKuyper of Troelstra. En nu denke niemand, dat dit een partyoordeel is. Integendeel, tot dit oor deel komt de redacteur onder de stellige verzekering, dat hy van „de grootst mogeiyke onpartydighald" geen duim breed afweek. Zoo gaat da verschuiving al door, en men zal zien dat ze nog verder gaat. Nog slechts één stap behoeft er ge daan te worden, en dan is men er. En dan zal het heeten, dat Troelstra, al beging hy ook wel een enkele tactische fout, terwille van zün goede bedoelingen niet alleen te verontschuldigen is, maar zelfs op de lauweren van den held aan spraak heeft, en dat de hoofdschuldige, eigenlijk de eenig schuldige is de hoog hartige, de harde, de bittere eu verbit terde minister. Of men nog dit jaar op dit punt zal aanlanden is nog onzeker. Overgangen moet men liefst niet te bruusk maken. Ook is er nog tyd. Het beslissend oogenblik komt eorst in het voorjaar van 1905. Maar dan zal men stellig tot deze fiaale conclusie gekomen zyn. En Iet wol, daartoe zal men komen, niet opzetteiyk maar vanzelf. Niet om de stembus, maar door den zielkundigen invloed, dien een naderende stembus vaDzelf op het gemoed oefent. Of is het niet zoo Als de staking op sportgebied, en daarom had hy volgens zjjn zeggen z(Jn naam gewyzigd. Heinz Werling, herhaalde de be ambte zonder eenige verwondering te toonen, dan hebban wy het adres. Nu moet ik u echter met nog eenige vragen lastig vallen. De oude heer, die my het eerst te woord heeft gestaan, vertelde my, dat ge hier aan het diner een klein gezelschap had genoodigd. Graat Ahiers en mynheer Heinzen gingen samen weg. Wie waren de andere gasten Zoudt ge my hun naam en adres eens willen opgeven Hollenberg voldeed aan dit verzoek daarna stelde hy ook eenige vragen, daar hy gaarne iets naders omtrent den moord wilde vernemen. De beambte liet zich echter niet uit- hooren. Hy had geen tyd, zeide hy, want hy moest nog meer inlichtingen inwinnen daar was haast by en daarom had hy de eer te groeten. Zoodra Hollenberg weer alleen was, trachtte hy zyn gedachten te verzamelen om e6n helder inzicht in de zaak te krygen. Dat Werling zoo dwaas zou geweest zijn den graaf in zyn eigen huis te vermoorden, was nauweiyks te gelooven. Alleen was het mogeiyk, dat eens de beslissende macht voorgoed aan de Internationale in handen had gespeeld, op wat schoonen triomf voor het radi calisme zou dan in 1905 niet te rekenen zyn Herhalingsoefeningen. Men schryft aan het „Hbl" In het begin der vorige week werd bericht, dat, geiyk de minister van oorlog nader had bepaald, de miliciens der lichting '93 die by de infanterie voor herhalingsoefeningen onder de wapenen zyn, in stede van Maandag 28 reeds Zaterdag 26 dezer in het genot van groot verlof zouden worden gesteld. Door dat biykbaar officieuse bericht zyn weer heel wat verwachtingen gewekt waaraan op '(laatste moment de bodem ia ingeslagen. Inderdaad is Donderdag den man schappen medegedeeld, dat zy Zaterdag konden vertrekken. Waarom ook niet? Op Zondag is er geen dienst waarby deze manschappen ook maar iets kunnen leeren wat een herhalingsoefening betreft. A leen taleveren van wapens en equl- pemeat. Eu Vrijdag heette het opeens weer, dat zy niet konden vertrekken. Waarom niemand weet het te zeggen. Intusschen hadden de manschappen, meest uit het Noord Oosten, reeds aan hun vrouw of betrekkingen geschreven, dat zy Zaterdag zouden thuiskomen, aan hun patroon of baas, dat ze Maandag het werk zouden hervatten. En nu moesten ze weer afschryven, wat voor menigeen het missen van een volle week verdiensten beteekent en voor de vrou wen eu familieledeu een vergeefache voetreis van vier uur soms heen en terug. Voor het Rjjk beteekent het weder - intrekken der eens gegeven order, het betalen van twee dagen soldy, kleeding- fonis, brood, voeding, enz., ongeveer een halven gulden per man en per dag. Doch deze uitgave beteekent al zeer weinig tegenover de fiaancieele schade dezen menschen toegebracht. Nog gezwegen van de moreele schade, want het ge beurde wordt uitteraard als een plagerij beschouwd. Waarom dit alles niet bijtyda in- Bijkspensisenvsreemging. Zaterdag is, onder leiding van den heer W. P. Zeilmaker, in „Mille Colon nes" te 's Gravenhage, eene propaganda- vergadering gehouden van de „RQkapen- sioenvereeniging." Als spreker trad op de heer Louis J. C. Poppe uit Doetinchem, met het onderwerp „De pensioenbewe ging.* Zeer in d n breede ging spr. den toe stand na van de hoogere en lagere amte- naren ten opzichte van peusionneering. Was vroeger door den Staat recht op een kosteloos staatspensioen erkend, later kwam men op dit beginsel terug. Einde- zy twist hadden gekregen, waarby door een of andere toevallige omstandigheid Werling's bedoelingen tegen den graaf aan het licht waren gekomen, en toen in woede ontstoken, zou Werling dan den graaf een slag moeten gegeven heb ben, die den dood had veroorzaakt. Daarna moest hy dan het ïyk verborgen hebben om by zyne vlucht zooveel moge- ïyk voorsprong op de politie te hebben. Dat Heinz dezen geheelen dag niets van zich had laten hooren versterkte Hollenberg in het geloof aan de schuld van den gewezen tuchthuisboef. Hollenberg besloot Goldstein te gaan spreken. Dat die brave man een levens verzekering polis van vierhonderd duizend mark van graaf Ahiers in bezit had, zou de politie spoedig genoeg weten en wellicht zocht z(J dan verband tusschen deze omstandigheid en den moord. Goldstein had reeds volledige inlich tingen ontvangen toen Hollenberg in zyn kantoor verscheen. In de ochtendbladen waren alle byzonderheden vermeld, en daarenboven gaven zy nog eene mede- deeling, vooral van belaDg voor hen, die by den moord betrokken waren. Wo:di vtrvolg.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1903 | | pagina 1