Donderdag
17 September.
iMo. 219
41e Jaargang.
1903.
Van week tot week
FEUILLETON.
«iiiiÊÉs imiiëü.
VLISSlWeSCHE C0UBA1T.
Prös per drie maanden 1.30. Franco par post l.aO
Afzonderlijke nummers 5 cent. Man abonneert zich btj alle Boek
handelaren, Postdirecteuren ei' rechtetreska bij den Uitgever
V. VAN SB VSLBÜ Etela» Markt, L IS?.
ABVEP.ïEl-iïIÈN van 1 4 regcla 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché'» aasr plaatsruimte.
V«a .Itfai isgsïl&a, sitgsesstel ®g S®s- sa fMttfagaa.
ValrftplhOOmV
xo.
AfeonnsMiïtS*i.dT9m;iü8n op sees? vesMsellge vooreauden.
gij, die zich met het volgend
(mar taal, aanvangende 1 October,
01i de „Vlissingsche Courant"
nbonneeren, ontvangen de van
beden tot dien datum verschij
nend® nummers gratis.
Weer z(jn wy genaderd aan hit tyd-
8tip, waarop de in berglanden krijg voe
rende guerilla benden gewoon zyn zich
langzamerhand In de ontoegankelijke
passen terug te trekken. De winter nadert
en of deze zal blijken een bondgenoot te
ajjn voor den Turk tegen de Macedonische
Bulgaren, is een open vraag. Wanneer
niet binnen zeer korten tjjd de opstand
werkelijk onder de krachtsinspanning
waarvan de Turken blijk geven, wordt
verpletterd, dan gaat hij slapen om met
bet voorjaar weer op te staan, in gezel
schap van nieuwe verwikkelingen, die
niet kunnen en zullen uitblijven.
Dat van een wezenlijk dempen van
den opstand sprake zal zjjn, geiooven
wij nog altijd niet.
Da Eogelsehe bladen, met „Daily
News" aan het hoofd, houden niet op,
allerlei bijzonderheden mede te deelen
omtrent den ve-schrikkeljjken tosstand
in het Macedonische land en het is zeer
opmerkelijk, dat nu ook van Turksche
zijde wordt toegegeven, dat er ergerlijke
schanddaden zijn bedreven. De sultan
heelt zelfs een zeker bedrag beschikbaar
gesteld ten behoeve der Grieken welke
door Turksche soldaten werden uitge
plunderd. Men mag echter niet vergeten
dat Grieken en Bulgaren in Macedonië
gezworen tegenstanders zijn en de toe
stand der eersten in een vrij Macedonië
onhoudbaar zou wezen, even goed als
die der Albaneezen. Da Turksche regee
ring heeft er dus veel belang by, den
Griek tot vriend te houden, maar kan
de soldaten toch niet beletten om op hun
manier huis te houden.
Overigens mag de sultan wel een
weinig voorzichtig zijn, waar hij alle
Bulgaren over één kam scheert en b.v.
het hootd der Bulgaarsche kerk te Con-
stantinopel door de politie laat bewaken,
omdat deze geweigerd heeft zich met de
politiek in te laten en den opstandelingen
lu een heideriyk schry ven aan te manen
tot het neerleggen der wapens.
Er blijven trouwens overal voetangels
ra klemmen liggen. De onveiligheid der
[(Vrij vertaald door M. J. K.)
44.)
De, knecht lachte.
- Dat is niet waarschijnlijk. Onze
jonge meester is een wonderlijke klant
- de hemel weet, waar bfl is, maar bi)
zul wel spoedig weer komen opdagen.
lutuaschen had de kamenier den sleutel
io het slot der brandkast omgedraaid,
zij trok de deur ogen en wilde juist de
luweelendoos grijpen, toen zij met een
luiden kreet terugdeinsde. De huisknecht
kwam toeschieten uit het donker
Waarde hem een wasgeel mannengelaat
uun ook hjj kon een kreet van schrik
"rat onderdrukken.
- Groote hemel I Onze graaf
christenen te Beirulh houdt aan. Zij
vluchten in do Fransche etablissementen
en de Turksche gouverneur houdt zich
kalm, ondanks de raadgevingen en ver-
toogen der Europeesche consuls.
In het naburige Servië houdt de gis
ting tegen de moordenaars van het ge-
wazon koningspaar aan en geeft tot
allerlei verwarring aanleiding; want onder
het volk hserscht de meeniDg dat men
het op den koning gemunt heeft. Tot
dusver weigert deze iets te doen om de
moordenaars te straffen of uit het leger
te verwijderen en de gevangen genomen
officieren blijven in arrest, terwijl de
pers niet te hunnen gunste mag spreken.
Gezond kan men zulk een toestand nu
juist niet noemen en de koning schijnt
ook ai aan het verkeerde eind te trekken,
waar hy den Czaar verzocht eene andere
houding tegenover het Servische officiers
corps aan te nemen. Het zal toch wel
dit laatste zijn, dat aangewezen is om
zyn leven te beteren en de koning zal
zeer verstandig doen, door te trachten
het daarheen te leiden.
Ia Oastenryk-Hongarye wordt de stryd
over de legerwetten voortgezet. De Keizer
van de monarchie der acht talen is weer
uit de Hongaarsehe hoofdstad vertrokken,
zonder iets ten gunste van een vergeiyk
te hebben kunnen verrichten. De regee
ring heeft zooveel toegegeven als zy
meende te kunnen doen, maar zy heeft
te maken met den onverzetteiyken wil
der onafhankeiykheidsparty, die de Hon-
gaarscae landweer, dat corps waarop
men zoo trotscb is, (de honvéi) verheffen
wil tot een eigen nationaal Hongaarsch
leger en op de invoering aandringt van
het Hoagaarsch als diensttaal voor de
Hongaarsehe afdeelingen van het veld
leger en vaD Hongaarsehe onderschei-
dingsteekenen voor de officieren en man
schappen dezer atdeeling.
Het wapen dat de oppositie tegen den
Koning aanwendt is het tegenhouden van
de wet, waarby de jaariyksche lichtingen
voor het veldleger en de reserven der
monarchie met vyf en twintig duizend
man vermeerderd en de artillerie zeer
veisterkt zouden Worden.
Het einde der crisis is niet te voorzien
Zy is vermoedeiyk het voorspel van de
ontbinding der monarchie, wier bestaan
dagteekent van het oogenblik der kroning,
den 17 Februari 1867, van Frans Jozef
ais Koning van Hongarye en de toen
tot stand gebrachte gemeenschappeiyke
staatsregeling, waarby ook Kroatië en
Slavonië onder Hongarye kwamen.
In zyn schrik liep hij naar de deur
daar viel zyn oog op een voorbygaanden
politieagent. Hy opende het venster en
riep den man.
Kom gauw hier I GauwOnze
jonge meester is vermoordWy hebben
zyn ïyk gevonden
De politieagent trad snel het huis
binnen.
Een jongmensch, dat juist voorfcykwam
en deze woorden van den huisknecht
boorde, riep onmiddeiiyk een huurrytuig
aan, en gaf den koetsier last hem zoo
spoedig mogeiyk naar het bureau eener
krant te ryden.
Nauweiyks een half uur later liepen
de krantenjongens overal in de stad
rond, luid roepende„Extra-tydiDg
Laatste nieuws!" De extra tyding berichtte
alleen„Ia een der villa's aan de Diar-
gaardestraat is 66n jong edelman door
misdadige handen vermoord."
Byzonderheden ODtbraken, omdat de
tQd had ontbroken voor verdere infor
matie. Maar di6 krant had toch 'c geluk
gehad de eerste te zyn om deze afschu-
weiyke misdaad openbaar te maken.
De ontsteltenis, veroorzaakt door de
vreeseiyke ontdekking, deed al het andere
vergeten. Onder zenuwachtig snikken
Aanvankelijk daarmede tevreden, heb
ben in later tyd de zoogenaamde Inde-
pedenten het hoofd opgestoken en zullen
niet rusten voor en aleer eene volkomene
afscheiding van Oostenryk verkregen is.
Laat ods hopen dat dit uitersteden gry-
zen Keizer-Koning, wien, volgens zyn
eigen getuigenis, niets gespaard werd,
toch nog gespaard moge worden.
Busland heeft dan nu toch beloofd
den 8en October de provincie Mukden
te zullen ontruimen. De Chineesche
regeering heeft er de verzekering van
ontvangen. China zal zyne bestuursrech
ten over de drie provinciën van Mant-
schourye hervatten, mits geen gedeelte
van dat gewest aan eenige andere vreemde
mogendheid worde afgestaan en geenerlei
concessie aan Engeland worde verleend,
tenzy die eveneens aan Busland geg9ven
worde. Er zyn nog andere bepalingen
gemaakt, waardoor verzekerd wordt dat
China in geen eDkel opzicht tegen Bus
lands belang handele. Ook Japan is hier
mede gepaaid en de Bussische beer vindt
weder gelegenheid om ongestoord zyoe
militaire toebereidselen voort te zetten
De Landweer.
Een wetsontwerp is ingediend tot
verhooging der oorlogsbagrooting met
f181.720, in veraand mat de inwerking
treding der wet tot regeling van de
landweer en van de ophoffi ;g der schutte
i-yen,deaangevraagde gelden zy.u bestemd
om de daaraan voor het loopende dienst
jaar verbonden uitgaven te kunnen
bestrijden.
Van de lichting 1895 zullen naar
schattiEg, op 1 Aug. 1903 ruim 7000
dienstplichtigen voor landweerdienst wor
den bestemd. Deza zyn afkomstig van
de infanterie 5463 vesting artillerie
1129; pantserfort artillerie 87; ponton
niers 64 genietroepen 191 hospitaal
soldaten 111totaal 7045. Die landweer-
plichtigen zullen dan over de 48 te
vormen landweerdistricten verdeeld zyn.
Er zal geen sprake van kunnen zyn om
in een van de te vormen landweerdistric
ten een bataljon infanterie landweer te
kunnen formeeren. De dienstplichtigen
van verschillende districten zuilen daartoe
voorloopig by elkaar moeten gevoegd
worden. Gerekend op een sterkte van
900 man per bataljon, zullen in het
geheeie rij k 6 bataljons landweerinfanterie
kunnen worden gevormd. Het is de
bedoeling dit jaar een twaalftal land
weerdistrictscommandanten aan te stellen
en het wordt mogeiyk geoordeeld die
betrekking althans in ly i van vrede te
vereenigen met die van provincialen
snelde de kamenier naar de dienstbo
denkamer, tsrwyi de huisknecht ijlings
naar den ouden graaf liep om hem de
ontzettende tyding te brengen.
De oude heer vertrouwde zQn eigen
ooren niet. Mot wankelende schreden
begaf hy zich naar de leeskamer, doch
by den treurigen aanblik dien zyn zoon
opleverde, zeeg hy neder en moest naar
zyn eigen karmr teruggebracht worden.
Dffieiyk werd een geneesheer ontboden.
Deze onderzocht hst ïyk nauwkeurig en
verklaarde dat de dood veroorzaakt was
door een vreeseiyken slag op het hoofd,
welke den schedel verbrijzeld had.
Ü8 politieagent, die binnengeroepen
was, zond bericht naar het naaste bureau
van politie. Hy Z6if bleef in de kamer
en verklaarde, dat niemand mocht bin
nenkomen of het ïyk aanraken, voordat
zyn chef alles gezien had.
Een inspecteur van politie verscheen
kort daarna zoodra hy het rapport van
den geneesheer had aangehoord, liet h'j
het ïyk iu een andsre kamer brengen
en onderwiorp de plek van den moord
met de hulp van zijne beambten aan een
nauwkeurig onderzoek.
Volgens verklaring van den genees
heer was de dood vyftien uren te voren
adjudant. Behalve de 6 bataljons land-
weerinfarterie zullen uit de dienstplichti
gen die op 1 Augustus 1903 voor land
weerdienst bestemd worden 8compagnieën
vestingartillerie worden gevormd en de
dienstplichtigen af komstig van de andere
wapens voorshands tot detachementen
worden samengevoegd.
Se rechtstoestand der vrouw-
Het bestuur van de Vereeniging ter
verbetering van den maatschappeiyken
en den rechtstoestand der vrouw in
Nederland hetft aan de Tweede Kamer
een adres gezonden van den volgenden
inhoud
In het by Koniniyke boodschap van
8 October 1902 by U ingediende ont
werp van Wet tot wyziging van de
Gemeentewet wordt de vrouw uitdruk-
keiyk onbenoembaar verklaard èn als
burgemeester, secretaris of ontvanger èa
als ambtenaar van den burgeriyken stand.
Is deza uitsluitend ten eenenmale over
bodig, wat het burgemeestersambt be
treft, als eene onnoodige en niet wen-
scheiyke beperking der Kroon in haar
keuze, ten aanzien van hot secreta
riaat, het ontvangerschap en het ambte
naarschap van den burgeriyken stand
zal de gemeenteraad zich daardoor, vaak
zetr ten nadeele van het gemeentebelang,
in de onmoge'ykheid gesteld zien de
meest geschikte persoon te benoemen.
Het gemeentebelang kan niet eischen,
dat, terwyi eene geschikte vrouw zich
beschikbaar stelt, een minder geschikte
man wordt benoemd. Vaak zal het ge-
neur6n in gemeenten met zeer verspreide
bevolking, dat eene zeer geschikte vrouw
in de onmidd.Iiyke nabyheid van het
gemeentehuis te vinden is, terwijl de
even geschikte man ver van bet gemeen
tehuis verwyderd woontvaak ook zal
het gebeuren, dat de overig6DS zeer ge
schikte man te zeer bezet is met werk
voor ambt, bedryf of nering, terwyi
menige even geschikte vrouw als 't
ware hunkert naar eervolle werkzaamheid.
Hoofddoel der voordracht van wet is,
den gemeenteraad by de keuze de? amb
tenaren van den burgeriyken stand niet
meer te binden aan den kring de? raads
leden. Doch waarom dan deze uitsluiting
er by govoegd, welke grondwettig niet
noodig is, zoodra de keuze niet tot de
raadsleden is beperkt
By de behandeling der Beroepswet
werd van Hegeeringswege het vraagstuk
vaa benoembaarheid der vrouw in de
Baden van Beroep niet vatbaar voor
incidenteels beslissing genoemddaar
goid het de vraag, of een nieuw in te
stellen ambt ook voor de vrouw zou
worden opengesteld. Zal men nu wel
incidenteel het vraagstuk beslissen en
de vrouw uitdrukkeiyk uitsluiten van
betrekkingen welke ten deele althans tot
dusver formeel voor haar niet onbereik
baar waren
De ondergeteekenden vleien zich dat
Uwe hooge vergadering de keuze noch
ingetreden -- dus omstreeks twee uur
in den nacht. Het verder onderzoek
bracht aan het licht, dat alle kostbare
sieraden waren verdwenen, dat de juwee
lendoos was opengebroken, terwyi de
deur der ruime kast, waarin de brandkast
geborgen was, geene sporen van geweld
vertoonde, zoodat de moordenaars die
met den echten sleutel of een nagemaak-
ten hadden geopend.
Het kwam er nu allereerst op aan te
vernemen, waar de vermoorde zyn tyd
bad doorgebracht, nadat hy het huis
verliet, waar hy als gast had gedineerd.
Stellig kon de heer die hem had
vergezeld, die hier met hem gedronken
en gerookt had, de gewichtigste inlichtin
gen gevenimmers hjj kon zeggen,
wanneer hy afscheid had genomen van
den jongen graaf, en of dezen toen thuis
gebleven was, dan wel weder met hem
het huis verlaten had.
Het was ook mogeiyk, dat de jonge
graaf de twea biljetten van vyfhonderd
mark, die hy biykbaar zelf uit zyn kamer
had gehaald, aan zyn gast had overhan
digd ia aanmerking nemende, dat hy
door da wedrennen en in speelholien
veel in aanraking kwam met personen
van twyfelachtig karakter, was het ook
voor de Draagster der Kroon, wat het
burgemeestersambt betreft, noch voor de
gemeenteraden wat aangaat het secreta
riaat, het ontvangerschap en het amb
tenaarschap van den burgeriyken stand,
zal wilten beperkendat zy deze uit
sluiting hetzy als niet geëischt door het
gemeentebelang, subsidiair als niet ge
schikt onderwerp voor een incidenteels
zal verwerpen.
Het recht van petitie van gevangenen.
Van den minister van justitie zyn
ingekomen inlichtingen op het adres van
A. G. Nyveld, echtgenoot van A. Welte
vreden, te Zierikzee, houdende bewering,
dat een door den in de strafgevangenis
te Schevenicgen gedetineerden echtgenoot
van adrtsaante tot da Tweede Kamer
gericht adres zou zyn opgehouden en
Diet verzonden.
De ter zake door den minister van
int college van regenten uvor de ge
vangenissen te 's Gravenhage ingewonnen
inlichtingen hebben de juistheid van da
klacht van adressante in zooverre be
vestigd, dat geroemd celiege inderdaad
een adres van A. Weltevreden gericht
aan de Tweede Kamer ter bereiking van
zyn bestemming niet heefc doen door
gaan, zulks uit overweging, eenerzyds,
dat de voldoeniDg van het ty dat adres
gedane verzoek was gelegen buiten den
kring van bevoegdheden aan dat hooge
staatslichaam toekomende, anderzyds, dat
art. 100 van het huishoudeiyk reglement
voor de strafgevangenis te 's Gravenhage
aan bedoeld college uitdrukkeiyk de
bevoegdheid verleent te beslissen over
het al of niet doorzenden van brieven
van gevangener.
Deze opvatting, die, ofschoon den
minister wel verklaarbaar voorkomende,
dcor ham toch niet werd beaamd, heefc
hem aanleiding gegeven het college van
regenten erop te wijzen, dat het hier
gold niet een vraag betreffende het al
of niet doorzenden van brieven, maar
een zy h3t ook onjuist gebruik
maken vaa het by de grondwet gewaar
borgde recht van petitie, waarin ook een
gevangene geenerlei belemmering mag
ondervinden.
Mitsdien is het college door den mi
nister uiigenoodigd by voorkomende ge
legenheden wei met deze zjjn zienswyze
rekening ta willen houden.
Aan de missive van den minister is
ais by lage toegevoegd het meerbedoelde
requestvanden gevangene A. Weltevreden.
By het departement van oorlog bestaat
net voornemen gevolg te geven aan het
voorstel van den inspecteur van den ge
neeskundigen dienst der landmacht tot
uitbreiding van het korps hospitaalsol
daten met ééae compagnie.
Een oud-hoogleeraar in de algbmeena
ziektekunde en ziektekundige ontleed
kunde te Groningen, wiens hardnekkige
mogoiyk, dat die gast zalf medeplichtig
was aan de misdaad. Het kon wel afge
sproken werk geweest zya, dat één van
de schurken met den graaf in huis ging
om zyn medeplichtige, die den tweeden
sleutel in handen had, te kunnen bin
nensmokkelen.
Onmiddeliyk werd aan alle politie
bureaus bericht gezonden van den moord.
Zoowel de commissaris van de geheime
politie Profc als zyn ambtgenoot Schmet-
der hoorden er van, en toen zy vernamen
dat de vermoorde graaf dienzelfden
avond by Hollenberg gedineerd had, ge
voelden zy dadeiyk groote belangstelling
in den geheitnzinnigen moord. Zy ont
moetten elkaar 6n vernamen alzoo samen
de byzonderheden. Van Koert Hollenberg
had men geen naders inlichtingen kunnen
ontvangen; hy was 's morgens vroegtydig
op reis gegaan en nog niet teruggekeerd
zyne vrouw was uit, het dienstmeisje
wst niet waar men haar zou kunnen
vinden. O verigens kon het dienstpersoneel
niets naders zoggen, want geen van hon
had den graaf zien heengaan.
Wo dl Wvolgd.i
