Donderdag
10 September.
Van week tot week.
FBUIllBTON.
liffltaÉii tsÉa
1903.
;0.
alen
maakt
oedsel vont
[to that al.
cents
fktj. 213
41e «laargang.
3d, verhel
en, garrtn-l
en inhoudl
Aecademiel
en oonsl-l
as variésl
ketbakkersl
1.
b.
ijgo door
.OF.
en 6 05
6 35 1
4 45
5 50e)
iet vertrek I
rseelen et
ENSDAÖ9
'euzen
dagen
VLISSIN6SCHE COURANT.
Prfls per drie maanden 1.30. Franco per post 1.80,
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks isJJ den Ü1 tg ever
r. VAN BB VSLBS Ir., Kleine Markt, I. 187.
ABYERï'BNTIIlN van 1—A regels f 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prQg slechts (weemaal berekend. Groot» letters
en clichi's naar plaatsruimte.
Ven \f»l fasaH&e, ïïSgess*il«të <s>§ U»a- sa fsasliagea.
T«l«s»lioomm:ssam®r XO.
A59©EHSiiE0iiSs-Alvsrt®ïMiH op ïmt TooHteellgo voorwaarden.
L
Jtrotaeereu nog!
t eer toe, datra
he ontdekking»
fi in weteuscliaa
valenlijdeudeEB
^oman WeiasitJ
ïingr van betl
jk aan het'tr
ckregen, en «ij H
i publiek verstel
gevallen very
pue bladffll
reneeskuudig^l
iraktiaeerend gwj
rrond. arts te J»'l
nfels. Bad Emjif
lonoré, 334; Co'i
Veenen; Dr. C'8l
De gebeurtenissen In den Balkan zou
den in staat zijn, onze aandacht van
andere streken, eveneens het tooneel
van woeling en strijd, af te trekken. Ia
langen tyd vestigden wij onze blikken
niet op het land aan den noordweste-
IQken boek van Atrika. Sultan Abdul
Azië beeft daar weer eens eene neder
laag geleden, toen bij optrok tegen
Tam, het broeinest van den opstand.
Door onjuiste berichten verleid, trok de
sultan in glorie naar de plaats waar de
minister van oorlog zijn kamp had. Daar
atiet bjj op de hoofdmacht der rebellen,
die bet keizerlijk leger overrompelden en
het een ontzettende nederlaag toebrachten.
Met een verlies van duizend man moest
de sultan overhaast naar Fez, zQn
hoofdstad, terugkeeren.
De bewoners van Tazza (dit is ge ere
stad maar eene versterkte streek) z(jn
streng geloovig en haten alles wat zich,
zooals de sultan, met vreemdelingen af
geeft. Vandaar dat zy de ziel van den
opstand zyn en daarbjj komt dat hun
stelling, in den Middel-Atlas gelegen,
nagenoeg onneembaar, ten deele zelfs
ontoegankelijk is. Het ziet er dus niet
naar uit, dat de Marokkaansche aange
legenheden vooreerst van ons repertoire
zullen worden afgevoerd.
9 A
Zou de zon der liberalen in Engeland
werkelijk opgaan? Men is geneigd die
vraag toestemmend te beantwoorden,
wanneer men den uitslag der verschil
lende stemmingen voor het parlement,
in den jongsten tijd gehouden, aandachtig
beschouwt.
Van groote beteekenis vooral was de
verkiezing te Argyllshire in Schotland.
Het is een arm district, grootendeels
voor het jachtvermaak der Engelsehe
heeren bestemd, terwijl deharingvisschers
hun bediyt steeds zien achteruitgaan. De
conservatieve candidaat heeft hemel en
aarde bewogen om die monschen te over
tuigen van de heerlijkheden der protectie,
die meer werk en hooger loon zou bren
gen, maar het heeft hem niet gebaat en
ds kiezers deden op ondubbelzinnige
wijze uitspraak ten gunste van den
vrijen handel.
Nadat, op 16 Mei jX, door de minis
ters was verklaard dat een onderzoek
zou worden ingesteld naar de werking
ïsn het vrijhandelsbeginsel, zijn acht
vacaturen ontstaan, zes in conservatieve
(Viü vertaald door M. J. K.)
ti I ua
station I regels.
38.)
Misschien volgde nu wel spoediger
sene ontknooping het was wel niet
waarschijnlijk, maar mogelijk was het
toch,
James Walter sliep lang h(J ontwaakte
eerst, toen er op de kamerdeur werd
geklopt. Louis, do kellner, meldde, dat
er een bode van zekeren heer was
gekomen met een brief voor hem.
- Ja, juist 1 Neem den briet maar
san voor my. Breng daarna ook m(Jn
ontbijt; binnen een half uur ben ik
gereed.
Da brief bevatte een sleutel en eenige
waarin de agent meldde, dat hy
districten en twee in liberale. Van die
zes verloor de regeering er drie en in
de andere verloren de conservatieve meer
dan vjjftig percent der stemmen. Nu
moeten nog twee verkiezingen plaats
hebben, waarvan er een zoo goed als
zeker door de liberalen zal worden ge
wonnen. De andere is voor het district
Rochester, waarvoor wijlen lord Salisbury
zitting had. Hier zal de strijd zwaarder
zijn, maar zal ook het uiterste worden
beproefd.
Intusschen bericht men dat de finan-
ciëele plannen van den heer Chamberlain
bjj het hoofd van het kabinet geen ge
nade meer kunnen vinden en ten ge
volge daarvan zóó aanmerkelijk zullen
worden ingekrompen, dat er eigenlijk
niets meer van overblijft. Of dit eene
manoeuvre moet beteekenen om den
sterk wassenden stroom der oppositie te
breken, kunnen wy voor's hands niet
beoord6elen maar dien indruk geeft de
zaak zeker wel.
Koning Peter van Servië zit dan maar
in een heel moeilijk proces. Dat komt
ervan wanneer men een troon langs
den verkeerden kant beklimt. Er zou
noch van hoogverraad, noch van een
samenzwering sprake wezen, maar alleen
van een soort van onder-onsje, waarbij
negen honderd officieren van het aan
officieren zoo sehatrjjke Servische leger
betrokken zjjn, en welk onder-onsje ten
doel moet hebben, de welbekende ver
raders en koningsmoorders te straffen
of te doen straffen.
Wanneer de heeren alleen maar van
plan waren om het recht te doen zege
vieren, dan kan men dit ten zeerste
toejuichen, maar Z. M. komt er door in
een leelQk parket. Weigert by de ver
volging, dan wordt zyn positie zoo goed
als onhoudbaar want, als weleer in het
Romeinsche rijk, rust het gezag der
kroon in Servië op het leger. Werkt de
koning daarentegen tot eene bestraffing
mede, dan treft hy in zeker opzicht zich
zelf en is van een anderen kant even
min veilig.
A A
Turkys heeft alzoo zyn onmacht er
kend om de vreemde gezantschappen te
beschermen Dat is geen kleinigheid
want daarmede haalt de Turk de wel
gewapende oorlogschepen van alle natiën
in zyn wateren en laat de vreemde
krygslieden de orde bewaren op zyn
eigen gebied. In elk geval is het beter
zóó dan te Peking wal te verstaan voor
de vreemde mogendheden want de Turk
noodzakeiyk op reis moest en daarom
den sleutel door een zyner bedienden
liet brengen. Binnen eenige dagen hoopte
hy terug te keeren en dan naar de ver
dere bevelen van James Walter te komen
vernemen,
De millionnair voegde den sleutel by
zyne overige, die op zyne kisten en
koffers pasten, stak den sleutelring weer
in den zak, legde den brief in zyne
brieventaHch en verliet het hotel.
Allereerst ging hy naar een smalle
zystraat, bleef daar staan voor een ouder -
wetsch huis, las in het voorportaal de
namen van de bewoners, en toen hy
daaronder gevonden had wat hy zocht,
klom hy dsie smalle trappen hoog en
schelde aan by een deur, waaraan een
naambordje bevestigd was met het op
schrift „Emil Westholz, kantoor voor
inlichtingen op handels- en ander gebied."
Een klerk opsnde de deur en op zyne
vraag naar den heer Westholz geleidde
de jonkman den millionnair naar het
kantoorvertrek van zijn patroon.
Waarmede kan ik u van dienst
zyn luidde de begroeting van een
bejaard, klein, uitgedroogd mannetje.
—Ik ben een Zuidafrikaan, antwoordde
James Walter. He zyt my aanbevolen
moet maar zien hoe hy de vreemde
gasten weer weg krijgt, en dat er altyd
wel iets van zal biyven hangen, daar
van zyn wy vast overtuigd.
Ia het waar, dat in den jongsten Bul-
gaarschen Kabinetsraad besloten is om
de meest nauwgezette neutraliteit te
handhaven, dan is dit een groote gerust
stelling, doch het biyffc de vraag in hoe
ver dit voornemen ais ernstig of uitvoer
baar moet worden beschouwd.
Het vernielen van treinen door dyna
miet en andere daden van dien aard
leveren het bewys, dat de opstandelin
gen voor niets terugdeinzen. Hebben de
Turken vast besloten om alles plat te
branden en over de kling te jagen, en
zien de mogendheden en de stamver
wante volken daarby jydeiyk toe, dan
kunnen de eersten er op rekenen, den
prijs duur te betalen. Nu reeds heeft men
elkaar op het stuk van gruwelen niets
te verwyten; maar juist dit is het wat
beschaafde volken niet moesten aanzien
en een veel beteren rechtsgrond voor
tusschenkomst oplevert, daa in dergeiyke
gevallen gewooniyk wordt aangevoerd.
Misschien gelooft men nog wat de
Turksche minister van oorlog verzekert,
dat de opstand binnen eenige dagen ge
dempt zal zyn. Men mag daar geiust
zooveel vraagteekens achter plaatsen als
er huizen in Constantinopel staan.
De „Staatse." bevat weer het ge-
bruikeiyk programma voor de opening
van de zitting der Staten- Generaal op
Dinsdag 15 September. Uit dit pro
gramma blijkt dat H.M. de Koningin, die
de vereenigde zitting der Staten-Generaal
opent, zal vergezeld zyn van Prins
Hendrik,
Sen opmerking over Atjeh.
Over het het zoo hoogst beiangryke
bericht,dat het sagi hoofd PangiimaPolem
zyne ondf rwerping heeft aangebc d enwordt
een schaduw geworpen door het tegeiy
kertyd ontvangen bericht, dat infanterie
en marechaussee by Beuraijan in een
hinderlaag zyn gevallen, waarby een
kapitein der infanterie en drie militairen
zyn gesneuveld en drie-en twintig sol
daten zyn gewond.
Dit is een zeer belangryk en zeer te
betreuren verlies, een verlies, zooals
in geen maanden is voorgekomen.
Dit beklagenswaardig voorval doet echter
niet af aan het beiangryke van het fait
van Polem's onderwerping. Maar het
geeft ons aanleiding om er op te wyzen,
dat met die onderwerping wel het
door een vriend ik wenschte door uwe
tusschenkomst inlichtingen te verkrygen
Zeer gaarne. Welke zaak betreft
het
James Walter vertelde hem wanneer
en onder welke omstandigheden Heinz
was veroordeeld geworden.
Da zaak is zeer eenvoudig, ver
volgde hy. Alles wat ik wil weten is,
of die man nog in de gevangenis zit,
of, wanneer hy op vrye voeten is, waar
hij dan woont. Zoudt ge daartoe langen
tyd noodig hebben
Het is niet moeilijk iemand te
vinden, die pas kort de gevangenis heelt
verlaten en waarschyniyk onder politie
toezicht staat.
Zoudt ge het my morgen kunnen
mededeelen
Dat geloof ik wel.
Dan kom ik morgen terug.
Zeer aangenaam doch zou ik uw
naam en adres ook mogen weten Het
kon gebeuren dat ik nog iets te bespre
ken had.
Dat zal wel niet noodig zyn, nu ik
toch morgen terugkom. Goeden morgen 1
Wat nu gedaan dacht James Wal
ter, toen hy weer op straat was.
Nu hy den sleutel van zyne woning
hoofdpunt van verzet op Atjeh is ver
dwenen en dat wel verwacht mag worden,
dat, gelet op den grooten invloed van
Polem op de andere hoofden, ook dezen
den tegenstand zullen opgeven maar
niettemin zyn op dit oogenblik nog
enkele kleine benden onder hoofden van
lageren rang in het veld.
Deze benden bestaan niet enkel uit
Afjehers by hen hebben zich gevoegd
verschillende kwaadwillige elementen,
voornameiyk weggeloopen dwangarbei
ders. By het Ned. Indische leger bestaat
nog geen behooriyke treinafdeelingde
munitie, de levensmiddelen enz. die een
uitrukkende troepenmacht moet mee
voeren, worden gewooniyk gedragen door
veroordeelden (dwangarbeiders), die daar
toe uit andere deelan van dsn Indischen
archipel naar Atjeh worden overgevoerd.
Nu Jukt het het dezen menseben soms
zich aan het toezicht te onttrekken en
zich by den vjjand aan te sluiten, of
maraudeurs te worden op eigen houtje.
Oolangs is een bande verrast, die bezig
was een gedeelte van de pas gelegde
trambaan te vernielen in het daarop
volgend gevecht sneuvelden velen van
hen en na afloop bleek, dat een groot
deel der gesneuvelden waren gedroste
(weggeloopen) dwangarbeiders.
De geschiedenis zal moeten uitmaken,
waaraan het nu voorgevallen ongeluk
te wyten is. Het kan zyn dat geen
voldoende voorzorgsmaatregelen genomen
zijn het kan zyn dat er onder de be-
wakingsmanschappen zyn geweest, die
bun plicht niet hebben gedaan. Het
herhaald in gevaar verkeeren maakt
soms roekeloos. Om een voorbeeld te
noemen: wanneer genie-solda'6n voor
de eerste maal werkzaam zyn by op
ruimingen en vernielingen door middel
van dynamiet, dan hebben zy gewooniyk
voor dat materiaal eenige vreesmaar
merken zij na eenige raaien, dat het
zich zoo hoogst eenvoud'glaat behandelen,
dan is dikwyis gord toezicht noodig om
to voorkomen dat er met het dynamiet
wordt gehandeld alsof het het meest
onschuldige goedje was.
Hiermede wordt geen poging bedoeld
om die roekeloosheid goed te praten
maar wordt getracht eene verklaring te
geven hoe roekeloosheid by in gevaar
verkeerenden kan ontstaan.
Moge de geschiedenis uitmaken dat
het nu voorgevallene niet te wyten is
aan die roekeloosheid. („Hbl.")
Door den minister van binnenland-
scha zaken is een schryven gezonden
aan de Commissarissen der Koningin in
de onderscheidene provincies, waarby
zy worden verzocht, naar aanleiding van
art. 4 der gezondheidswet, aan de leden
der gezondheidcommissies in hun pro
vincie te doen uitreiken een door hen
onderte6kende legimitatiekaart, volgens
een bygevoegd model, geiyt zoodanige
kaart, behoudens aan te brengen ver
anderingen, door hem is uitgereikt aan
in handen bad, was hy eigeniyk van
plan geweest die vandaag in gebruik te
nemen, doch na ryp overleg besloet hy
dezen nacht nog in het hotel te bfljven.
„Uit het hotel zal ik een boodschap
zenden, dat ik morgen de woning betrek
dan kunnen zy er zich op voorbereiden.
Hy kwam door de bekende straten, en
herkende menigeen dien hy uit vroegere
tijden kendedoch niemand herkende
hem. .Zonder baard zie ik er ook heel
anders uit," dacht de millionnair; ,ik
geloof, dat zelfs my ne vrienden te Kaap
stad mij nu niet zouden herkennen."
Hy dineerde in het hotel, maar was
zeer ernstig gestemd en sprak zelfs geen
enkel woord met den kellner. Den avond
bracht by in een schouwburg door en
na afloop daarvan ging hy te bed.
Den volgenden dag ontving by by den
heer Emil Westholz zwart op wit de
verlangde inlichting. Zyn broeder was
weer op vrye voeten, en woonde op een
kamer in de Reichenbergerstraat no. 192
Ik zal de zaak maar meteen aan
pakken en dadeiyk naar Heinz gaan,
dacht de millionnair, zoodra hy weer op
straat was. Het is beter, dat ik met
hem op goeden voet kom, dan dat ik
het laat aankomen op een toevallige
de buitengewone leden van den Centralen
Gezondheidsraad.
Van welingelichte zijde wordt aan het
,N. v. N." verzekerd, dat door H. M.
de Koningin en Prins Hendrik het plan
zou worden overwogen om aan het Rus
sische Hof een bezoek te breugen. Mocht
het tot verwezeniyking van dit denkbeeld
komen, dan kan de uitvoering ervan
echter eerst tegen het volgend jaar tege
moet worden gezien.
Zaak Lindeman.
Gisterenavond werd te Amsterdam een
druk bezochte vergadering gehouden,
uitgeschreven door de federatie Amsterdam
der S. D. A. P. en ten doel hebbende
protest aan te teekenen tegen het ontslag
van den heer Lindeman.
Achtereenvolgens werd het woord
gevoerd door de heeren Wynkoop, Th.
M. Ketelaar en mr. Troelstra, die het
gegeven ontslag allen ten strengste
afkeurden.
Zooals gebruikeiyk is in zulke ver
gaderingen, werd een motie aangenomen,
waarin o.a. geprotesteerd werd tegen
den aanslag van den minister van water-
op het karakter van een ryksambtenaar.
Ten slotte sprak de heer Lindeman
zelf, die ter vergaderiDg tegenwoordig
was, een enkel woord, o.a. om te be-
toogen dat in hem niet de mensch,
maar de party getroffen werd. Hy wérd
langdurig eu luid toegejuicht.
Patrimonium.
Ia de voortgezette vergadering van
Patrimonium te Utrecht besprak ds, Talma
uitvoerig aan de hand van een 6 tal
vragen „de vrijheid van den arbeidenden
stand."
Met 78 tegen 7 stemmen nam de
vergadering eene motie aan, door het
oestuur gesteld, waarby zy verklaarde
„ten zeerste t8 betreuren, dat ds. Sikkel
in zyne bekende stellingen voor de vak
organisatie de geheel ongemotiveerde
voorstelling heeft gewekt, alsof de vak
beweging, van Patrimonium uitgaande,
slechts chrlsteiyk zou zyn in naamzjj
protesteerde daarom ten sterkste tegen
de miskenning van den arbeid onzer
mannen in de werkliedenbeweging van
den laatsten tyd, en sprak als hare over
tuiging uit, dat het recht van de arbei
ders, om door vereeniging met anderen
zich behooriyke arbeidsvoorwaarden te
verzekeren, moet worden gehandhaafd
daarom wekte zy de christeiyke arbei
ders op om hunne vakorganisatie voort
durend te sterken met alle kracht."
Onder applaus werd op voorstel van
het Boudsbestuur besloten een telegram
van hulde te zenden aan H. M. de Ko
ningin. Ook aan mlDister Kuyper werd
een sympathie-telegram gezonden.
De heer Van Biesterveld hield daarna
een rede over Zondagsrustby acclamatie
werd de volgende motie aangenomen
ontmoeting, waarby my de tyd kon ont
breken tot het geven van ophelderingen.
Nu ik hem gevonden heb, komt het er op
aan die Thérèse Loraine te ontdekken.
Werktuigeiyk greep hy in zyne brie-
ventasch naar haren brief die was
verdwenen 1 Deze ontdekking deed hem
zoo hevig ontstellen, dat hat koude
zweet hem op het voorhoofd parelde.
Goede h8mel, als iemand dien brief
gevonden had 1
Spoedig echter herstelde hy zich. Als
hy alles goed beschouwde, wat was er
dau aan gelegen? Als iemand den brief
had gevonden en daaruit voordeel wilde
trekken, dan behoefde hy slechts te
zeggen dat het een poging was om hem
geld af .te persen, en daarmee was het
afgedaan.
Nu zou hy dan naar Heinz gaan.
Maar neen, zoo op klaarlichten dag zich
in de Reichenbergerstraat vertoonen,
dat kon hy niet. Daarom keerde hy naar
het hotel terughy wilde den avond
afwachten. Eerst zou hy dan zyn bagage
naar zyne woning laten overbrengen en
vervolgens met zyn broeder gaan spreken,
dien hy zoo zwaar verongeiykt had.
«E
Wordt vtrwlgdj