29 Juli.
Woensdag
mm.
FEUILLETON.
smgen.
sten.
Bo. 176,
EM.
4ie Jaargang.
1903.
gi
r-Oacao In hart
?eur, delicieus?
des dranks,
rten—45 cent.
1 kop Cacao.
senrs, Banket-1
attenklodt, j
at 103.
M A A K.
it
3 23 en 6 05
50 6 3a
en 4 45
5 50e)
)a het vertrek
Borsselen en
aar Borsselen
WOENSDAGS
Neuzen ten
lde dagen te
vegetation t»
vLissimescHE courant
AGENT op te
ngszaak van
en daarvoor
egen zich by
te Arnhem,
Prös per drie maanden 1.30. Franco per post 1.SÖ.
Afzonderiyke nummer» 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren ef rechtstreeks by den Uitgever
f, VAN 9B VKL9B Jr., Kleins Markt, I, 187.
ABVEKTENTEÈNvan 1-4 regels /'0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. BJ) directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de pry» slechts tweemaal berekend. Sfroote letters
sn cliché'» naar plaatsruimte.
Te?» *S«t sHs®»®*»** S®®- SsasMsgea.
^sleep&ooaiausa®»®»5 ÏO«
Aiwimcmeiite-A£veFi»ntl3n op na ar Toordeellga voorwaaïdan.
Liter 1.10
- 1.-
korticg.
NDEE, Dok.
stbode.
andijk, H 99.
tENSÏ
SDSIiBBSS i T
m 4 50 (alleen
ïailmarktvm
n 12 30 2
15.
5 2 45 4 15
markt Vlissin-
werkdagen)
m 1 20 2 50
20 11.—
35 2 5 3 35
NJDIENéST.
i— 6 20 7-
10 20 10 40
.0 1 30* 2—'
50 4 10 4 30
0 7 50 8 20.
m 6 10 6 30
10 10 10 30
12 10 i 20
10 3 40 4—
20 7 40 8—
Zondags uit.
Be&riegêlp panacee.
Onder dit opschrift geelt ,De Stan
daard" van Zaterdagavond haar meening
te kennen over kiesrechtuitbreiding. Het
blad betoogt dat, teneinde de „clericalen"
te verslaan, eer inkrimping dan uitbrei
ding van het kiezerskorps het middel
zdu zijn. Immers te oatzent kwam tot
dusver elke uitbreiding van het kiezers
korps den anti-revolutionairen in het
gevlfl.
Kon men weer teruggaan op den
census vau vóór 1887, dau zijn we
bijna zeker, dat de liberalen weer als
meerderheid in het land zouden heer-
achen. Het is altoos juist de census
geweest, die hun macht gevestigd en
bestendigd heeft.
We twijfelen dan ook niet, of de
naaste erfgenamen der liberalen van 1848
zouden dien weg wel op willenmaar
de vrijzinnig democ-raten en socialisten
zoud6n hiervan niets wilien weten. Dan
toch zouden deze beide groepen parle
mentair niet slechts slinken, maar ver
dwijnen. Om vooruit te komen, moeten
deze beide groepen juist een steek dieper
in het veen graven, en zoo biykt hoe,
electoraal gesproken, liberalen en demo
eraten vlak tegenover elkander staan.
Ze zjn één in den wil en toeleg om
ons terug te dringen edoch het panacee,
dat er voor wordt aanbevolen, sluit in
zich een toenemende verschuiving van
de electorale macht naar links, maar
ten koste van de liberalen.
De Unie-mannen, die om de linksche
en meer rechtscbe duigen een hoepel
pogen te slaan, staan daartusschen in.
In hun hart z(Jn ze, om des beginsels
wille, voor algemeen stemrecht, maar
ze beven voor wat er van komen zal.
Ze zien het aan Duitschland. Ze zien
het aan België. Grond onder de voeten
hebben ze niet. Het krult onder de plek,
waar ze staan, rusteloos voort. De vrij
zinnig-democraten z|jn een ingebogen
wand geljjk en verliezen o|j elke stem
bus. En ten slotte gaat al het profijt
aan da socialisten, die ze, zonder vreemd
van hen te z|jn, toch liefst op een af
stand houden.
De vrijzinnig-democraten zeiven ver-
keerenin een ,va-banque" stemming. Z3
zien voor oogen hoe hard ze, heel het
land door, achteruitBtoomen. Het is een
déroute by elke stembus. Ze verzuimden
intyds stevige grenspalen naar den aocia-
listischen kant te plaatsen. Zoo verloopt
hun aanhang. Maar ze biyven dwepen
met hun algameen stemrecht. Voor
zoover men zonder eigen beginsel prin
cipieel kan z(Jn, spelen ze met eere hun
party uit, tot ze welhaast ophouden mee
te tellen. Tragisch, en juist daarom niet
onschoon.
Alleen de socialisten voelen zich, als
het panacee aan de orde komt, op hun
gemak en in hun element.
(Vry vertaald door M. J. K.)
X.)
HOOFDSTUK I.
Het was 's avonds acht uur. De lichto
nevel, die gedurende den ganschen Octo-
berdag over Beriyn had gehangen, was
nu opgetrokken. Het was helder weer,
en de wandelaars stroomden in menigte
door de Friedrichstraat en langs de zuid-
zijieOnderde Linden.Ia de schouwburgen
waren da voorstellingen reeds begonnen,
maar in de restaurants 9n de caté's-
cbantants stroom ien de bezoekers nog
voortdurend naar binnen.
Gekieed in livrei mat gouden tressen,
leunde de portier van een der voornaamste
hotels-restaurant in achtelooze houding
tegen den deurpost en las zjja krant.
Wel vormen ze, op de keper bezien,
meer een heeren- en damesclub dan een
arbeiderspartij, maar voorzoover het on
geloof onder de lagere klassen van het
volk wortel schoot, kunnen ze op deze
afgevallen groep rekenen. Ea daar ze
nu vr(j zeker weten, dat onder het volk
achter de kiezers, die aan hun geloof
ontvallen groep vry talryk is, verwachten
ze, dat algemeen kiesrecht hun de zetels
zal verschaffen, die thans nog door libe
ralen en vryzinnig-democraten worden
ingenomen. Dat ze ook hierby zich aan
illusies overgeven, achten we onbetwist
baar maar toch hebben ze geiyk, dat
ze althans een tiental zetels meer in da
Tweede Kamer bezetten zouden.
Maar veel hiermee vorderen zouden
ze niet, daar ook onder de arbeiders die
nu nog geen stemrecht hebben de niet
aan hun geloof ontzonkonen minstens
even tairyk zyn.
Dat algemeen stemrecht den toestand
zou verbateren is evenmin waar. In
Australië (.Volksdagblad" en Het .Volk»
wezen er broederiyk op) ging een straf-
wetno veile tegen stakingen er door,
waarby de onze nog kinderspel was.
Evenmin zal het .panacee" groots sta
kingen overbodig maken man zie slechts
naar Duitschland, Frankryk, Amerika,
Zwitserland.
Protectionisme, met zware lasten op
eerste levensmiddelen, heeft juist in die
landen zya „pijnlijkste triomfen" ge
vierd. Nog minder kan een oogenblik de
stelling worden verdedigd, dat met alge
meen stemrecht de arbeiders de staats
machine naar hun hand kunnen zetten.
De slotsom is, dat de weg naar de
toekomst wordt afgebakend door de
levens- en wereldbeschouwing die de
geesten vermeestert. Het spreekt vanzelf
dat die wereldbeschouwing de anti-revo
lutionaire moet zyn.
De lijkmis voor wijion 2.H. Paus Loo XIII.
E.>n plechtige jykmis, ter nagedach
tenis van Z. H. Paus Leo XIII, had
Zondag voormiddag in de kapel der Ia-
ternuueiatuur te 's-Grav9nhage piaats.
Het vertrek waar zich het huisaltaar
bevindt was ingsricht voor dezen dienst.
Z lowel door de betimmering, de plafon
neering en de belichting met geschilderde
ramen met heiligenbeelden, valt dadelijk
de kerkeiyke styi van dit gedeelte van
het legatiegebouw in het oog. BJ deze
gelegenheid waren zoowel het altaar als
alle wandon van het vertrek met rouw
floers behangen, aan de ingangen over
gaande in portiè es met zilveren franje.
Rouwciêpe omzweefde de lichtkronen en
candelabres, waaruit een zacht kaarslicht
vlamde.
De met de kapel suite vormende kamer,
met een levensgroot in kleuren gescüil-
derd portret van den ontslapen Paus
Leo XIII tegen den schoorsteen, was
mede voor dez8 gelegenheid in gebruik
genomen.
Mgr. Giovannini, zaakgelastigde van
Zoodra de klok echter acht uur sloeg,
nam hy een houding 7an gezag aan
tegenover de huurrytuigen en vrachtwa
gens, die naar zyn oordeel den toegang
tot het restaurant versperden.
Ruk uit I Weg daar I riep hy barsch
een huurkoetsier toe, die juist voor de
deur bleef staau ea naar een nieuw
vrachtje uitkeek.
Commandeer jy de honden en blaf
zelf! luidde hst vriendeiyk antwoord
van den koetsier, die voor geen klein
gerucht vervaard scheen te wezen.
Kort na acht uur kwamen verscheidene
equipages en huurkoetsen en brachten
vele bezoekers aan, wat den portier in
fisre houding zyn plicht deed vervullen.
Winkelmeisj ;s, die naar huis terugkeer
den, bleven in het voorbygaan eenige
oogenblikken voor den halder verlichten
en fraai versierden ingang staan, cm te
kyken naar de elegant gekleeds dames,
die uit de rijtuigen stapten en onder
geleide van hare cavaliers naar binnen
gingen.
Een fitsoeniyk gekieed man, bleek van
kleur, tusschen de veertigen vyftigjaar
oud, met eenigszins afgedragen overjas
eu witte das, stond ook een oogenblik
onder de nieuwsgierigen. Terwyi dezen
den Heiligen Stoel, ontving de off fleele
vertegenwoordigers en genoodigden aan
de legatie en geleidde hen naar de voor
hen bestemde plaatsen.
De afgevaardigden vanH.H. de Konin
gin, luit .-generaal Dumonceau; van H.
M. de Koningin-Moeder, grootmeester
jbr. de Ranitzvan Z, K, H. den Prins
kapitein jhr. van Suehtelen van de Haare,
aüon in groot uniform of ambtsgewaad,
gelijk mede alle deelnemers aan de plech
tigheid, waren gezeten aan de eva "elie-
zjjdede aanwezige ministers, ui. die
van buitenlandsche zaken, van justitie,
van flianciëa en van oorlog, aan den
epistelkant van het altaar.
Rechts tegenover daarvan waren ver-
eenigdde in de residentie aanwezige
hoofden van vreemde zending, de zaak
gelastigden, de leden van het legatieper-
soneel en de militaire attache's benevens
de kamerheer ceremoniemeester jhr. Van
de Poll met mevr. v. d9 Poll, gefljk ook
mede eenige andere uit deze catagorie
o. a. de minister Harte door hunne echt-
genooten in rouwtoilet vergezeld.
In het ineenloopende vertrek waren
de zetels ingenomen door Katholieke
leden van de Staten-Generaal, Staatscol-
legiëa, zooals de Staatsraden Heylearyck
en Borret; het lid der Al?. Rikenkamer
Le Bron de Vex ilahot lid der Eerste
Kamer mr. Bevers, de leden der Tweede
Kamer, Michieis van Verduynen, Kolk
man, Travaglino, v. d. Kun, De Ram
den inspecteur van den arbeid den heer
Kuyper. De Grootkruisen der Paus9iyke
Gregoriusorde droegen het lint aan die
onderscheiding verbonden.
Het indrukwekkende van dezen dienst
voor de zielerust van den overleden Op
perherder lag in dan ernstigen eenvoud,
welke de geheele plechtigheid kenmerkte.
Te midden van de diepste stilte droeg
do weleerwaarde heer Van E.vea Dorens,
deken van 'a-Gravenhage en pastoor der
H Jaeobuskerk, inel hulp van tvrse
jongelieden als misbedienden, de Mis
van Requim op. Alleen werd zy afge
broken door het gezang van een viertal
leden van het zangkoor, die, begeleid
door een harmonium, gehouden door den
heer Y. van den Bosch, die vóór den
aanvang der mis inleidende aceoorden
deed klinken, hei Grdgoriaanscü De Pro-
fundis ten gehoore brachten. Het vier
stemmig Jesu Salvator mundi, voorge
dragen met innig gevoel en zachte nuance,
klonk plechtig in de kleine ruimte.
Da dienst was in by na een half uur
volbracht.
De vertegenwoordigers van de Konink-
iyke familie warden door den interimai-
ren nuntius tot aan hun gaiai-ytuigen
uitgeleid, nadat mgr. Giovannini aan
ieder hunner verzocht had aan de door
hen vertegenwoordigde Vorsteiyke per
sonen zijn eerbiedigen dank aan te bieden
voor het bowys van deelneming door
HH, MM. en Z. K. H. by het overiyden
van den souverein der kerk betoond.
Aan het Bezuidenhout tegenover de
legatiewoning bevond zich een talryke
meest hun aandacht schonken aan de
japonnen, mantels en hoeden der bin
nentredende dames, sloeg hy meer acht
op de gelaatstrekken der heeren. Als ware
hy teleurgesteld, loosde hy ean zucht,
keerde zich om en slenterde varder.
Een oogenblik bleef hy staan om na
te denken. De honger kwelde hem. Zjjn
blik viel op esn klein bierhuis in de na
bijheid. Hy trad binnen en flat rich een
kleinigheid brengen. Zoodra het bestelde
verorberd was, nam hy een krant in
handen. Politiek daarin stelde hy geen
belang. Em opzienbare moord was
hem geheel onverschillig; in zya eigen
leven had hy zoovee! verschrikkeiyks
ondervonden, dat het ongeluk van ande
ren hem koud liet. „Een groot handelshuis
bankroet" wat kon hem dat schelen
immers, hy bezat toch niets dan de
kleeren die hy aan het ïyf had, en een
afgedragen zomercostuum dat achter de
deur hing in de erbarmeiyke slaapstee,
waar hy reeds veertien dagen huur schul
dig was. Esn andor opschrift trok echter
zyn aandacht„Hat aangroeiend getal
der zelfmoorden."
Hy las die woorden en herhaalde ze
een paar keer.
Zelfmoord.
menigte die komen en heengaan der
genoodigden, in hun bonte verscheiden
heid van kleurryke en schitterende
costuums, gadesloeg, door de politie,
welke voor het huis eenige maatregelen
van orde had genomen, op eenlgen ai-
stand gehouden.
Baden van Beroep.
Door dan minister van binnenlandsche
zaken is aan de Gedep. Staten der onder
scheidene provinciën verzocht, hem mede
te ueeien lo. Hoeveel personen voor
gedragen zyn tot lid-werkgever, hoeveel
tot plaatsvervangend lid werkgever, hoe
veel tot lid-werkman en hoeveel tot
plaatsvervangend lid-werkman van den
Raad van Beroep ia hun provincie, 2o.
Aan hoeveel der voorgedragen personen
door hen is kennis gegeven, dat zy niet
wetilg voorgedragen z|Jn on de reden,
waarom de voordracht niet wettig was
(art. 30 van het besluit van 8 Dec. 1902
Siaatsblad No. 212). 3o. Hoeveel der
voorgedragen personen door hen zyn ter
z|jde gesteld en de reden, waarom dit
is geschied (art. 18 der Beroepswet.)
4o. Hoeveel der door hen benoemde
personen de benoeming niet hebben
aangenomen en de roden waarom zy de
benoeming niet aangenomen hebben. In
verband ma'. laatstgenoemde vraag meent
de minister te mog3n aannemen, dat, voor
zoover niet door overlegging of inlevering
van een der stukken, bedoeld in de
toelichting van art. 27 van voormeld
Kon. besluit, opgenomen in de Staats
courant van 18 Dec. 1902, is gebleken,
dat de betrokken personen wenschten
te worden, Gedep. Staten, in overeen
stemming met de bedoeling der re-
geering, alvorens tot een benoeming over
te gaan, zich zullen hebben vergewist
dat de betrokken personen de benoeming
zouden aannemen.
Militairs zaken.
Omdat de miliciens der lichting van
1903 by de korpsen der infanterie ea
het korps genietroepen dit jaar 12 Mei
in werkeiyken dienst zyn gesteld, be
staat het voornemen hun eersten oefe-
ningstyd te verleagan tot 1 Februari.
Ten gevolge van da inwerkingtrading
dar pensioenwet 1902 hebben vooral by
het wapen der infanterie zeer veel ser-
geant-majoors-administrateur d9n dienst
mot psnsioen veriatan, zoodat by sommige
regimenten in ds vacaturen niet kan
worden voorzien, terwyi zich ook het
geval voordoet dat zy, die op de ïyat
staan voor bavordsring ea aaa de beurt
zya voor aanstelling, hat verzoek doan
niet voor dien graad in aanmerking te
komen. Da oorzaak daarvan sehynt ge
zocht te maeten warden in de vele
werk zaamhed ea aa n di ea graad verbond an,
en aan het feit dat eerst na drie jaren
dienst ia dian graad eene geringe ver
hooging van saldij daaraan is varbonden.
,De Ned." verneemt, dat eerstdaags
de aanbesteding van een of meer torp9do-
Dat woord klonk hem in de ooren als
een vriendschappelijks waak. Hy lachte
luid doch zya lach kiaak zoa rauw,
dat de overige gasten in het lokaal naar
hem omkeken. .Zelfmoord", dacht hy,
,ja, dat is de eenige oplossing op geener
lei w|jze kan ik iets verdienea, er biyft
my dus geea andere kans over in deze
wereld. Op die maniar kan ik nog bydra-
gen'tot het krantanaieuws van dei dag
van morgan. Esn artikel met het aangry-
penda opschrift: „Em hear ia deftige
kleading dood opgehaald uit da Spree I
Zjo iets komt niet alle dagen voor. Zou
ik misschien nog wat geld kunnen ver
dienen als ik op zoo'n kranten bureau
vooruit alle byzonderhedea ging vertellen
Twintig mark zou zoo'n artikel wel
waard wezen daarvoor zeu ik dan e ma
voor de laatste maal in net
gezelschap kunnen dinearen. Dat zou toch
bit9r zyn dan met ean leage maag zwak
en krachteloos te sterven. Maar welke
krant zou hem voor zoo'n baricht beta
ling geven Stellig zou de politie ontboden
worden, als 'ij zoo iets kwam aanbrengen.
Hy betasajle hetgeen hy achuidig was,
en verliet h|t bierhuis Hat winkelraam
van een h lUelaar in fflne eetwareD trok
zyn aandacht. Een man in bruins jas,
booten (groot model) vanwege het depar
tement van marine zal plaats hebben.
Het vertrek van het te Nieuwediep
liggende panlserdekschip .Holland", naar
Ooat-Indië, onder bevel van den kapitein
ter zee H. F. Netscber, dat aanvankeiyk
bepaald was op begin Augustus, is eenigen
tyd uitgesteld wegens aan te brengen
verbeteringen aan de afkjelingsinrich-
tingen. Waarschyniyk zal genoemde
bodem half September zyn bestemming
kunnen volgen.
De lichtmatrozen en jongens van het
wachtschip te Willemsoord zullen voort
aan eerst een kruiBtocht maken met
Hr. Me. .Nautilius* en daarna een cur
sus volgen aan Hr. Ms. „Buffel" le Hel-
levoetsluia.
By den minister van marine bestaat
het voornemen de opleiding van jongens
aan boord van Hr. Ms. Wassenaarte
Amsterdam over te brengen op Hr. Ms.
wachtschip te Helle voetsluis. De leer
lingen-machinist zouden dan een ander
veiolyf kiygen.
De vraag is gerezen, of betaling va a
oldeis verschuldigde bedryfsaelasting van
schippers ook dan moet worden aange
nomen, wanneer nog geen verzook om
opsporing ia gedaan. Wagens de eigen
aardige moeiiy kneden, die het verhaal
van beiastiug op schippers zonder vaste
woonplaats hier te lande oplevert, is er
reden om vrywuliga betaling zooveel
mogeiyk te b3gunstigen. Da vraag is
mitsdien by resolutie van den minis er
van flaanciëa in ba vestigenden zin be
antwoord.
Het centraal bestuur van dan Nei.
R.-K. Volksbond heeft een dringend ver
zoek aan de werkgevers in 't algemeen
en aan de Katholieke in 't bijzonder ge
richt, om de Katholieke ondergeschikten,
op den dag waarop de uitvaart van Paus
Lao in hun respectieve parochie gevierd
wordt, zoovtiei mogeiqv., in do «jaiegon-
heid te stellen de godsdienstplechtigheid
zonder geldeljjk verzuim by te wonen,
opdat ook deze klassen der maatschappQ,
voor wier belang Lio XIII zulk een open
oog heeft gehad, gelegenheid zullen vinden
met hun meer gegoede geioofsgenooten
te biddan voor hun Paus, wiens wyze
lessen zij jaren achtereen hebban opge
volgd en waarvan da vruchten zich op
heeriyke wyze hebban doen kannen ty dans
de jongste beroeringen in ons vaderland,
toen de Katholieke werklieden zich ais
éan man aaneanschaarden, tot steun van
het gezag ea zich op de krachtigste wyze
hebban verzat tegen oproar en revolutie.
Een volksleger.
De heer W. F. vau Dam van Isseit,
de onvermoeids stryder voor een volks
leger, zet in .Allen Weerbaar'zyn arti
kelen over „Een Naderlandach Volksleger*
voort.
Wy lezan daarin o. m.
Nederland is een kleine staat in Europa,
met eeu das om den hals, dan slappen
hoed diep over het voorhoofd gatrokkan,
had hem oen paar minuten gadegeslagen,
trad nu op hem toa ea legde de hand
op zyn schouder.
Kameraad i Ik zou je byaa niet
herkead hebben. Heinz WeniagWat
zie je er voornaam uit I
De man, die aldus werd aangesproken,
keek verschrikt op en staarde den per
soon aan die daar voor hem stond.
Harken je me niet, kameraad? Ik
herkende je ook eerst niet met je
knevel. Heeft hy langen tyd noodig gehad
om te groeien, nadat je loskwam?
Heinz Weriing fronste het voorhoofd
en zyn bleek gelaat werd nog bieeker.
Hy had den man wel herkend, die hem
als „kameraad" aansprak immers, zy
hadden naast elkaar gewerkt, toen zy
beiden de tuchthuiskleeding droegen. Die
man waa echter geen „lotgdnoot in het
ongeluk," maar een misdadiger van de
ergste soort, een berucht inbreker, die de
helft van zyn leven in het tuchthuis
had doorgebracht.
i Wordt vnvolgd.)
