T
Vrijdag
24 Juli.
"J-
FEUILLETON.
So. 172.
4ie iuargaag.
1908.
s.
Land- en Tuinbou.w
VIISS1MJSCHE COIIBAKT
Prtla per drie maanden 1.80. Franco per post 1.50,
Atzonderiyke nummer» cent. Man abonneert zich by alia Boek
handelaren, Poatdirectenren of rochteirook» by dsn Uitgever
F. VAN BS VSLBS Jr., KUino Markt, I. 187.
ABVERTENTI&Nvan 1 4 rsgela /"Ö.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prfl* slechte fweemaal berekend. Öroote letters
en cliché'* naar plaatsruimte.
Tan \$at iaielps, «Itgasmiagi <f$ m faesSiagea,
^Fategehocmxxxua.nMX" ïO«
ASo&£.m6iits-Aiv4rtaiitl8ii op ese? T&ordesllgo Toorwasrdan.
sfhebbera
NAAR
i, ataaD
AN HA-
worden
oer 1000
flac. te
H. A.
I 180,
sen flinke
120
Sich aan
wyn-
is. Adres
ch kan
Badhuia-
S T
ïïaa v v
I (alleen
rktvm
30 2
i5 415
Vlissin-
rkdagen)
ÏO 2 50
5 3 35
NST.
20 7—
10 40
2
0 4 30
8 20.
6 30
10 30
1 20
40 4—
40 8—
.0
>gs uit.
8.
iSn 6 05
6 35
45
50e)
vertrek
len en
rsaeien
DAGS
n ten
'en te
on te
Eigen Schuld.'
Door da „Tyd" zjjn onlangs eenige
artikelen geschreven in verband met de
door het Kamerlid Van Wfjck aange
kondigde interpellatie over de belem
mering, dia de uitvoer van onze tuin
bouwproducten naar Duitachland tenge
volge van het nieuwe Duitsche toltarief
dreigt te lijden. Men herinnert zich, dat
een commissie van tuiniers te dezer zake
een rapport de wereld heeft ingezonden.
Het „Vaderland" heett de „Tyd" aange
vallen, van welk artikel in het Haagache
blad wil reeds melding hebben gemaakt.
Op dezen aanval heeft de „T(]d" ge
antwoord door allereerst uiteen te zetten,
dat zy in haar artikelen het aan de
regeering zelve overliet te bepalen, in
hoeverre, binnen de grenzen van het
algemeen belang, aan de gestelde eischen
en wenschen van adressanten, (de boven
bedoelde commissie) kon tegemoet wor
den gekomen. Voorts betoogt de „Tijd
Wfl meenen, dat onze bewindslieden
hun eisch aan de Duitsche regeering,
om de invoerrechten op de Nederlandsche
tuinbouwproducten op te heffen of te
verlagen, grooter kracht rullen kunnen
bijzetten, naarmate zy hunnerzijds groo
ter compensatie voor de bedongen be
voorrechting kunnen aanbieden. En nu is
het toch duideiyk, dat niots of slechts
uiterst weinig ter compensatie overblijft,
wanneer ons tarief zoo laag is, dat het
tegen den Duitschen handel en deDuitsche
industrie nauwelijks eenige beschermende
kracht heeft en derhalve op hun bloei
van zoo goed als geen invloed is.
Ea wat voorts de quaestie van de
.eigen schuld" betreft, wfjst „de Tyd'
erop, dat de Duitsche regeering zich
allerminst door een gevoel van dankbaar
heid zal laten terughouden voor het
iuffffl van protectionistische maatregelen,
wanneer zy overigens van oordeel is,
dat deze door de belangen van haar
industrie en handel gevorderd worden.
Wy ook Het Vaderland" weten
wol beterde protectionistische politiek
is geen gevosls-, het is echte reaal-politiek.
Bi] het vaststellen van het nieuwe tol
tarief heeft Duitschland zich niet laten
leiden door een revanche idee, opgevat
uit verbolgenheid over onze protectionis
tische plannen, maar zfjne regeering
werd tot de bescherming der tuinbouw
producten genoopt, door de Duitsche pro
ducenten, die hoofdzakelijk den toevoer
van de Amerikaansche vruchten wilden
tegengaan.
Geheel onafhankelijk van Nederland's
fiscale plannen werd het nieuwe toltarief
ontworpen en aangenomen, er kan
derhalve geen sprake wezen, dat in de
houding van de Nederlandsche protectio-
nisten de oorzaak, laat staan de schuldige
oorzaak, zou moeten gezocht worden vau
de crisis, waarin onze tuinbouw door de
viij naar het ffligelsch.
217.)
„Als z(J arm zjjn, Louisa, behoeven
z|J ons slechts te schrijven", zeide hjj
,wy zijn rjjk genoeg, om voor hen te
zorgen, zoo lang zij buiten ,s lands blijven,
en zich fatsoenlijk gedragen. Zoodra zij
buiten het land z(Jn, zullen wij hen weder
erkennen".
„Als hij bij my is, zaljffi zich fatsoen-
üjk gedragen", zeide Lady Kelpdale lang
zaam.„Hy zal nooit weder sterk worden,
zegt de dokter, en veel oppassing behoe
ven. Ais hy ziek en zwak is, is hy altijd
het bestwaDt dan vertrouwt hy op my,
en weet wie het good met hem meent.
Ik bid den hemel", zeide de zonderlinge
uitvoering van de wet op de invoerrechten
eventueel zou geraken.
Wanneer inschikkeiykbeid, het ver
meden van alles, wat den Duitschen
icdustriealen en handelaars kan onaan
genaam zyn en [hen kan ergeren, het
middel ware om het hert van onzen
machtigen nabuur te verteederen en
gunstig voor ons te stemmen, dan zou
den op het oogenblik onder onze land
bouwers en tuiniers niet zulke luide
klachten ryzen over zyn dreigende hou
ditgwant Nederland heeft in dat op
zicht alles gedaan, wat het doen kon,
neen, meer gedaan dan het doen mocht.
Wanneer toch, vraagt "tie „T(Jd" ten
slotte
Wanneer toch zullen onze vryhande-
laars eindsiyk eens inzien, dat niet de
protectiouisten, maar zy zeiven „aan een
merkwaardig soort verblinding iydon"
dat politici, die uiteraard door egcïriische
motieven gedreven worden, absoluut on-
toegankeiyk zyn voor teedere emoties,
maar alleen inschikkeiyk zyn, als zy by
die inschikkeiykheid zelve belang hebben.
Zonder ons daarom met een ocgeiyk
sterken nabuur in een tarieven-oorlog
te willen wikkelen en het tand om tand
en oog om oog in toepassing te willen
brengen, dienen wy toch te bedenken,
dat op sentimentaliteit hier niet te re
kenen valt.
H. M. de Koningin heett da gep. luit.
generaal Graat Dumonceau,adjudant gene
raal, oj gedragen aan den Internuntius
de betuiging van Hr. Ma. deelneming
over te brengen met het overiyden van
Z. H. den Paus.
De vertegenwoordiger van H, M, heett
zich gisteren van die opdracht by den
zaakgelastigde van den Heiligen Stoel,
mgr. Giovannini, in het gebouw der
pauseiyke legatie te 's Hage gekweten.
De ontworpen reorganisatie van het
middelbaar onderwijs is van den Raad
van State bg de regeering terugontvangen.
Werkstakers en armenzorg.
Prof. Simons uit Utrecht behandelt in
het „Tydschrifd voor Armenzorg en Kin
derbescherming" de vraag of aan werk
stakers en hun gezinnen hulp mag worden
geweigerd, omdat de staker door eigen
schuld zyn inkomen verloor.
Het antwoord van den hoogleeraar
luidt aldusde eigen schuld is alleen
die van het hoofd van het gezin, niet
die van vrouw en kindaren. Het is een
inhumane daad, ook dezen te doen lyden
voor wat zy niet konden verhinderen.
Ook het gezin van den dronkaard, ook
dat van den veroordeelde, moet worden
ondersteund en wordt ondersteund, al
is de armoede ook hier het gevolg van
hetgeen het hoofd van het gezin heeft
misdaan. In ons geval kon aan vrouw
eu kinderen slechts op doeltreffende wyze
steun worden verleend, door dien ook
en allereerst over den staker zelf uit te
strekken.
vrouw, opwaarts ziende, „dat hy niet
sterker worde dan hy nu is".
'tls waarachtig wat moois om daarom
te bidden," bromde haar echtgenoot.
„O, gij zyt in de laatste drie dagen
goed vooruitgegaan," zeide zy, en haar
gelaat verhelderde, terwyi zy sprak, „of
gy zoudt zoo niet spreken. Taan by my
weder voor het eerst zag", zeide zy tot
Louisa, „schreide hy uren lang als een
kind. Alleen, als hy dronken is, is hij
onnatuuriyk, Louisa, en dan maakt hy
my waanzinnig, en ik weet niet wat ik
doe. Nu zullen wy beiden zyn, zooals
wy zyn moeten."
„Ja, dat geloof ik oak", zoida Sir
Richard„want ik ben mat iedereen in
vrede, en o, Louisa, myne vroegere
liefde voor u is weder geheel terugge
keerd, en ik gevoel veel smart over het
leed dat ik u heb aangedaanZx> gy
my maar weder uw vertrouwen schen
ken kondt zoo wy maar weder te
zamen op Aver Court konden wonen,
en Mr. Hope met ons, welk een groot
geluk zou dat zijn I'
Sir Richard huichelde niet. Hy geloofde
aan elk woord, dat hy sprak, en gedu
rende dien tyd stroomden de tranen langs
zyne wangen.
Ten tweedegeldt inderdaad by armen
zorg het beginsel dat wie eigen schuld
heeft, van alle zorg verstoken biyft?
Moet niet veeleer het denkbeeld over-
heerschen, dat wien met hoop op goeden
uinslag hulp kan worden verleend, die
hulp niet moet worden onthouden.
Ten derde staat het vast dat er by
de stakers eigen schuld aanwezig was
Zyn niet velen die het werk neerlegden
het slachtoffer geworden van verkeerde
raadgevingen, waaraan zy geen weer
stand vermochten te bieden Zyn er
niet, die staakten ondanks zichzrlf, ande
ren, omdat zy meenden daartoe uit een
plicht van solidariteit gehouden te zyn?
In tyden, ais ons land in April beleefde,
kan de mate van persoonlijke, indivi
dueels schuld, nog minder dan anders
worden vastgesteld. Ooze natie heeft
aan h6n, die den arbeid volhielden, groots
verplichtingen. Toch, het kan niet worden
ontkend, er zyn onder de stakers ODge-
twyfeld, die in karakter hooger staan
dan onderscheidene hunner vakgenooten,
die zich aan de s'aking onttrokken. Ook
hier leidt slechts individueels waardeering
tot een biiiyk oordeel.
Ten vierdede spoorwegstaking en
al wat daarmee samenhing was een
episode in den economischen stryd onzer
dagen. Ik keur dat sirydmiddel af en
ik acht de verantwoordeiykheid van hen,
die het gebruik er van hebben aange
raden, niet gering. Maar het gaat niet
aan hen, die zich van dat middel, laat
bet zyn duizendmaal ten onrechte, be
dreven in een stryd dien zy rechtvaardig
en noodig achtten, geiyk te stellen met
den arbeider, dia wiilekeurig zyn betrek
king prys geeft. De arbeiders hebben het
pleit verloren, dat zij by beter inzicht
en onpartydiger voorlichting niet hadden
behoeven te beginnen zy, althans zeker
de meesten, waren te goader trouw zy
handelden onvoorzichtg maar niet als
schuldigen, die straf verdienen. Wio in
den maatschappeiyken stryd overwint,
zy voorzichtig met het woord schuldig"
op de lippen te nemen I
Ten vyfie aangenomen dat alle sta
kers zelf schuldig staan aan het lot
van hen zelf en van hun gezinnen,
aa^gorscmen dat ?y daarvoor een maat-
schappeiyke straf verdienen, mort die
straf dan zynhonger voor vrouw en
kinderen? Meent men dat de werkman,
met eergevoel in zyn borst, niet zwaar
genoeg boet, wanneer hy om steun
moet komen vragen, in plaats van zelf
in zyn behoeften ts kunnen voorzien
Voor wie werken wil, is het verplicht
zyn tot vragen een harde les.
De gave van armenzorg is sec straf
voor velen die haar moeten aannemen.
Ten slotte: armsnzorg is niet slechts
werk van humaniteit, maar bovenal ar
beid van sociale strekking. Het is een
maatschappeiyk belang dat zy die, laat
het zyn door eigen toedoen en eigen
schuld, van eigen onderhoud verdienende
werklieden anniasïigen zyn geworden,
weer tot hun vroegere positie worden
„Zy begint haar nieuwe leven met my,
Sir Richard," zeide Archibald op stelli-
gen toon„met u is hat voor immer
afgesneden».
„Dat hebben wy reeds vroegar bepaald
alles is nu geregeld," viel Lady Kelpdale
eensklaps in de reden, Laat hem van
heden af aan myae zorg over."
„Zeer goed."
„Wy zullen vermoedeiyk aanstaanden
Zaterdag vertrekken, of althans eenige
myien ver reizen", zeide Lady Kelpdale,
„maar er zyn schuideischers
„Die zullen voldaan worden," ant
woordde Archibald.
„Ik dank u," zeide Lady Kelpdale mat
onderworpenheid„gy zyt edelmoedig,
want onze schulden zyn vele."
„Nimmer had ik zulk eeae edele behan
deling kunnen verwachten," zeide Sir
Richard, zenuwachtig snikkende„ik
geloof niet dat ik zulks verdiend heb,
maar hoe zoudt gy ook aDders t3gen uw
aanstaanden sc-hoonvad r kunnen zy a
Ea om u de waarheid te zeggen, myn
doel was dien nacht niet om te kwetsen,
Mr. Hope," vervolgde hy, met toenemende
drift. „Val my niet in de reden, Adè'e;
ik wil spreken. Ik kwam dronken naar
binnen, en wierp het licht omver, terwyi
teruggebracht. Indien de steun, door
Vereenigingen van Armenzorg verleend,
daartoe zou kunnen medewerken, zouden
die Vereenigingen in waarheid werkzaam
zyn naar haar bestemming en ter ver-
wezeniyking van haar schoonste doel.
Intusschen, juist omdat het hier by
uitnemendheid geldt een maatschappeiyk
belang en een maatschappeiyken plicht,
juist omdat hier badeeling zoo weinig
kan helpen, en de aalmoes, al wordt zy
met liefde gegeven, niet verheft maar
terneeidrukt, is het wenschoiyk dat do
voor stakers ncodzakeiyke hulp zooveel
mogeiyk langs anderen weg dan door
armenrorg worde verleend. Werkver
schaffing moet hier het hooiddoel zyn
wie arbeiden kan en wil, moet daartoe
de gelegenheid herkrygen. Zoolang dit
echter niet voor alloc ss gelukt, is het
do plicht van Vereenigingen voor Ar
menzorg haar steun niet te onthouden
aan de vrouwen en kinderen der ont
slagen werklieden en aan dezen zelf.
De „St.-Ci." bevat de wet van den
21aten Juli 1903, tot het onder de
wapenen houden van ingeiytien by de
militie te land der lichting van 1902,
behoorende tot de onbereden korpsen,
die ingevolge artikel 110, eerste zinsnede,
der Hilitiewet 1901 onder de wapenen
zyn gehouden.
Het uitstekende geschrift van prof.
dr. O. A, Pekelharing, te Utrecht, over
„de waarde van suiker als voedsel",
onlangs uitgegeven door den „Anti-
Suikeraccyns-Bond", ia thans met ver
gunning van het bestuur van dien Bond
en van den auteur in de serie der door
de My. tot Nut van 't Aig. uitgegeven
„Kleine Gescbrif en" opgenomen door
aanvulling sn weglating is alles wat aan
een propagandagoschrifG kon doen denken
aan het ooraproakeiyk geschrevene ont
nomen. En zoo wordt 't nu in ruimen
kring verspreid.
By Koninkl. besiuit is bepaald, dat
aan militairen beneden den rang van
officier, ter zake van diensten by het
Rykshengstveulendeföt bewezen, boven
en behalve de genoten soldy en toelagen,
belooningeu uit 's Rgks schatkist zuliec
toegekend worden, bedragende per dag
voor een opperwachtmeester f 0,25, voor
een wachtmeester f 0,15 en voor korpo
raals en minderen f0,05.
Joh, van der Steur.
De zendeling leeraar Joh. van der
S.eur, die met zooveel succes in onze
o vsrzeesche bezittingen werkzaam is onder
het Nederiandsch-Iadisch leger en zich
ontfermde over het lot van Iodo-Euro-
peesche weezen en verlaten kinderen van
wie hy er nu reeds 350 in zyn stichtingen
te Magelang, Soekaboemi en Kedoe opnam
en alzoo bewaart voor het voortwoekerend
pauperisme, werd Dinsdag ten paleize
Soestdyk door H, M. de Koningin-moeder
ik meende dat niemand daa die versch.ik-
keiyke korel, Maurits Hope in de katner
wasik nam een pistool op om my te
verdedigen wiarachtig, alleen om my
te verdedigen. Hy was den geheelen dag
zoo zonderling geweest, en ik kou niet
zien waar hy was. Ea terwijl ik stond
te denken, wat ik in de duisternis doen
zou, wierp iemand een stoel naar my
toe een grooten zwaren stoel juist
als een waanzinnige zou gedaan hebben,
en het pistool ging in myn schrik af
en daarop schoot iemand naar my toe
- dat waart gy, denk ik - en wierp my
achterover uit het venster. O 1 ik voel my
weder vallen. Help help genade I"
Sir Richard sloot zyne oogen, en eau
groenachtige tint verspreidde zich over
zyn gelaat, zyne vrouw cam een glas
water, dat zy aan zyae lippen bracht.
„Hy moet ook niet zoo geschokt wor
den," zride zy op beleedigenden toon
„waarom vertrekt gy beiden niet, en laat
hem geheel aan my over Zoo gy langer
biyfc, doodt gy hem. Daar komt hy weer
by, zoo als gy ziet."
„Zoo hy met een leugen op de lippen
gestorven was, zou het my gespeten
hebben," zeide Archibald tot zich zeiven.
H|] verliet de woning met Louisa
ontvanger). Uit oen onderhoud van ruim
een uur bleek, hoe goed H. M. bekend
was met het werk, door hem verricht,
terwyi Zy zich belangstellend liet inlich
ten omtrent,verschillendeHaar niet beken
de aangelegenheden.
Moge hy ook elders een even belang
stellend oor vinden, opdat hy 13 Augustus
ryk gesteund tot zyn zegenryken arbeid
kunne terugkeeren.
Uit een op 23 Juli by het departement
van koloniën ontvangen telegram van
den Gouverneur-Generaal van Neder"
landscb Iudië biykt., dat by operatiën ter
vermeestering van het kampongkomplot
Poelau Tengah in Korintji, welke slechts
gedeelteiyk gelukte, zijn gesneuveld een
luitenant an vier mindere militairen en
gewond een kapitein, 6en luitenant en
acht mindere militairen.
Voor den kooiboer.
I.
De waarde van het hooi hangt in de
eerste plaats at van de planten, die het
samenstellen. Goede grassen zynRiai-
gras, Beemdlangbloem,Beemdgras, Vosse-
staart en Timotheegras, minder goede i
Zorggras, Vlotgras en Meelruai. Een ge
ringe voedei waarde heboan ook de z g.
zure grassen of Cirexsoorten van het
„blauagrasDit wordt wellicht veroor
zaakt door daarin voorkomende stoffen
(looizuur e.awelke ze minder verteer
baar maken. Zure grassen bevatten niet
zelden nog meer eiwitachtige stoffen dan
goed weidehooiwat ook biykeas de uit
komsten van verschillende scheikundige
onderzoekingen, van andere als minder
goed bekend staande grassen gezegd kan
worden. By de beoordeeling van hooi
lette man dus niet alleen op de analyse.
Hooi van zure grassoorten is dikwyis
arm aan kalkzouten; worden groote hoe
veelheden er van gevoederd, dan kan dit
de oorzaak zyn van beenziekten (Rha-
cbitis) by het veevoor fokvee, vooral
voor jonge paarden, is hst daarom minder
gepast.
Goed hooi heeft een blauwachtig groene
kleur, eenaangenamen geur en een zoeten
smaak. Oud, overjarig dooi heeft dikwyis
veel van zyn oorapronkeiyke waarde
verloren door het verlies van aroma
tische stoffen is het reukeloos en sma
keloos geworden, 't is minder sappig eö
bezit een geringere voedingswaarde. An
derson vond b.v. in pas gewonnen hooi
16 pCt. water en 6 pCt. eiwitachtige
stoffen, na een jaar vond hy 13 en 4
pCt. Een belacgryk verlies dus. Wordt
echter het hooi goed bewaard, dan wordt
het niet slechter, maar dikwyis nog ge
zonder en voedzamer. Men beware het
droog en zóó,dat het goed kan uitzweeten.
Dit laatste ook is van belang. Hierdoor
mits de broe ïug niet te sterk zy
worden smaak en hoedanigheid beter te
Kelpdale ea de deur ward onmiddeliyk
achter hen gesloten on m3t ongeduldige
hand gegrendeld.
„Is dat berouw?' fliUttrde Louisa.
„Berouw! voor zoo ver hy voor berouw
vatbaar is."
„Eu gy zyt edelmoedig genoeg geweesi,
om hem te vergeven, Archie alleen
om een zwak meisje te sparen, dat gy
een weinig bemint?"
„Dat ik zeer bemin," zeide hy, haren
arm gry pende, „in wier verdriet en lyden
ten einde moeten zyn. Ik ben niet edel
moediger, dan Maurits was, toen
„Ach spreken wy daarvan niet weder,
riep Louisa zenuwachtig. „Somtyds vrees
ik nog, dat Maurits nog dezelfde onbuig
zame is."
„Gy kent du3 Maurits nog niet, dat
zie ik wel," antwoordde Archibald op
luchtigen toon.
Job Fritton kwam trekbeenende hen
te gamoet, toen zy de brug overgingen.
„Hy gaat toch vooruit, niet waar
zeide hy, nadertredende
„Ja, Job, dat vind ik ook," hernam
Louisa.
Wardt vtrnulgd,.}
