Dinsdag
16 Juni.
41e Jaargang
190S
PBUUierON.
No. 139.
VLISSIMSCHE C0ÏRANT.
Prtjs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren o 1 rechtstreeks bQ den O i t g e v e r
F. VAN S3 VKLBK U Klein# Markt, I, 18?.
iï
ASVERTENTIÊNTan 1—4 rsgels f 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf Tan driemaal plaataiiig derzelfde
advertentie wordt de prijs slecht# tweemaal berekend, ©root# letters
en cliché'# naar plaatsruimte.
Yawi&jgai afgfegcaiari «g I®a- sm fswi^Bg©»,
^F«kl«p£ioosmi
ÏO.
l&snaMtent» l&Tes-ieiidin
seer voordeeliga rooïtrssïdsn.
De Sijksmiddelen.
De maand Mei is voor ds schatkist
van het land gunstiger geweest dan
haar voorgangster. Moesten wt) de vorige
maand een mindere opbrengt van bijna
9'/i ton, vergeleken b|j de gelijknamige
maand van het vorig jaar constateeren,
Mei heeft dit nadeelige verschil voor een
deel weer goedgemaakt. Da middelen
brachten toch 31/, ton meer op dan in
M'i 1902.
Blijkens het overzicht in de Slaatsct.
gaf de grondbelasting dit jaar f 5000,
het personeel f32,000 en de bedrjjfsbe-
lastirg f61,000 meer dan verleden jaar
Mei, ter wijl de vermogensbelasting f 10,000
beneden het vorig jaar bleef.
De invoerrechten vermeerderden dit jaar
met f 66,000, doch de accyrizen bleven
meer dan 2 ton beneden 1902. Alle
accijnzen, behalve die op zout en bier,
waren lager; de suiker bracht f 21,000,
de wijn f 26,000, het gedistilleerd f170,000
en het geslacht f9000 minder op dan
in Mei 1902. Z rut en bier toonden kleine
verhoogingen aan, resp. van f 6000 en
f 2000.
Van de zegelrechten kwam f 39000
minder binnen, doch van de registratie
rechten f 84,000,van de hypotheekrechten
f 3000 en van de successierechten
f242,000 meer dan verleden jaar.
Brachten de domeinen f 45,000 maer
op, flinke verhoogingen waren ook waar
te nemen bij de posterijen en telegrafl j,
eerstgenoemde met bijna f 50,000, de
laatste met ongeveer f 8000. Besluiten
we met de vermelding, dat de loodsgel
den f40,000 boven Mei van het vorig
jaar kwamen, dan mag, ondanks de
lagere opbrengst der accijnzen, toch van
een gunstige maand worden gesproken.
Het totaal van Mei 1903 bedroeg
f14,196,162 83s tegen f 13,844,372,93
in Mei 1902, terwijl de opbrengst over
de eerste vtJf maanden van dit jaar
156,006,775,52s was, tegen!54,796,864,42
in hetzelfde tijdperk van 1902. We z(jn
dus nog ruim 12 ton op verleden jaar
voor. O/N. Ct.*)
Tegen vaccinedwang
Door het bestuur van don bond tegen
vaccinnedwang is aan H. M. deKoniDgin
een adres gericht, waarin wordt gezegd
dat de bond met groote ingenomenheid
heeft kennis genomen van het wets voorstel
inzake de vaccine
dat de rechtvaardigheid evenwel eischt,
dat ook aan ouders, die hun kinderen
niet op een bijzondere school willen
zenden, de gelegenheid gegeven worde,
vrijstelling van art. 17, lo. te erlangen
dat dit te meer klemt, doordien er
ook ouders zijn, die wel hun kinderen
naar een bijzondere school willen, maar
niet kunnen zenden, omdat in de plaats
vrij naar het Engelsch.
184.)
Nu was bij hier gekomen om zijn
broeder te bewijzen, als zy in Schotland
elkander zouden ontmoeten, hoe waar
elk woord was, dat hij had geschreven.
Toon hij den weg ter linkerzijde van
het park insloeg, b(j bet zwaar geboomte,
bleef hjj eensklaps staan, getroffen door
de bedrijvigheid, welke daar ODder de
houthakkers heerschte door de groote
luimte, door dat vellen der boomen ont
staan, en de reusachtige stammen, welke
baar voor hem op den grond lagen. Dat
Was een tooneel, hetwelk hij vergeten
bad, meenende dat het alleen tot het
Vorige jaar behoorde. Het was de laatste
hunner inwoning geen bijzondere school
is of kan worden opgericht
redenen, waarom hjj tot Uwe Majesteit
het eerbiedig verzoek richt het daarheen
te willen leiden, dat ook ouders, die hun
kinderen niet op een bijzondere school
wiiien of kunnen zendon, de gelegenheid
ontvangen, dit te doen zonder dat zij
het in art. 17 lo. gevraagde b3wijs be
hoeven over te leggen.
H. M. de Koningia-Moedfr geeft
Donderdag 18 Juni a. s. een Garden
party tea paleize Soestdfjk, waarbij H.M.
de Koningin zal tegenwoordig zyn.
Afschaffing Staatsloterij.
De .„Maasbode" schrijft
Het sedert lang aangekondigde wets
ontwerp tot afschafflag van de Staats
loterij is verschenen.
Het maakt, als wetgevend product, een
gunstigen indruk.
G-jleideiijk en beleidvol, zonder blinde
beginselruitery, maar met een open oog
voor de gevolgen en met een kloeke
hand om die te ondervangen, gaat de
regeering hierbij te werk.
We weten, dat in de kringen der r.-k.
staatsparty niet zonder uitzondering met
het denkbeeld der afschaffing van de
Staatsloterij wordt ingestemd.
We weten echter ook, dat die opvatting
niet algemeen is. 't Is een zuiver vrüe
quaestie, en de gevoelens zijn op dit punt
verdeeld.
't Vóór en tegen van het bogingel
dier afschafflag herhalen, is noodeloos
werk. Beide inzichten zyn reeds meer
malen bepleit. En een katholiek principe
is er niet mee gemoeid.
Onzes inziens geeft het grondargu-
ment voor de afschaffing den doorslag:
dat de Staat tóch oiflc'èale sanctie mag
geven aan, nóch voordeel trekken mag
uit de speelzucht des voiks.
Eiden waarom we dit wetsontwerp
met irganomenheid begroeten, en ver
trouwen, dat het een flinke meerderheid
in de Kamer vinden moge.
Wijziging der wet op het hooger
onderwijs.
Het .Sociaal Weekblad" zngt, dat het
feit niet te loochenen is, dat de kerkelijke
Calvinistische universiteit het vijje we
tenschappelijke onderzeek, dat z'ca niet
bekommert om de einduitkomsten van
de eens begonnen waarheidsvorscbing,
aan banden zal leggen. Maar de bijzon
dere universiteiten worden niet in het
leven geroepen omdat wij vrijzinnigen
ze noodig achten, maar omdat een deel
van het volk bezwaren heeft tegen de
ijjksuniversiteiten. En hun bezwaren be
treffen juist wat wjj als voordeel aan
merken de wetenschappelijke geheel-
vrijheid. Men wil van die zijde in plaats
daarvan de .absolute autoriteit van het
Woord." Daartegenover moet van vrij
zinnige zjjde geen non possumus worden
week, in welke de houthakkers te Car-
risford bezig waren met zagen, kappen
en vellen; en de aieepmachine 6rot en
zuchtte en bonsde door het park, als
een onguur, zwart monster te midden
van het stille landschap, steeds gereed
om zfjn buit weg te slepen.
Maurits staarde dit tooneel van be
drijvigheid aan tot iemand hem naderde,
die een opzichter scheen te zijn een
gezet man met een blozend gelaat en
rood haar.
.Goeden morgen, Mr. Hope," zeide
de man, met een zwaren, breeden, Schot-
schen tongval.
.Kent gij mö 1'
„Ik ken u, omdat gij zoo op den
meester gelijkt - ik heb u verleden
jaar ook gezien, mijnhier. Ik ben Jamie."
Maurits Hope herinnerde zich Jamie
niet, maar hernam
„O, ja, ik herinner mij wel van Jamie
gehoord te hebben. Én hoe maakt het
uw meester Hebt gy hem nog pas ge
leden gezien Hoe hebt gij ham te Glas
gow achtergelaten - gezond, sterk en
gelukkig zeker
.Hij is niet te Glasgowh(J is juist
hier."
„Hier 1 "mijn broeder Archibald hier
gesteld. De vraag moge ter sprake komen
bij de kwestie van subsidieering van het
bijzonder universitair onderwijs met
staatsgeld, zij heeft geen noemenswaar-
digen invloed bij de kwestie omtrent de
bevoegdheid tot uitbreiding van weten
schappelijke graden.
Daarbij komt een andera overweging.
Heeft het staatahooger onderwijs inder
daad zoo in alle opzichten zjjo boeien
geslaakt Een hoogleeraar zal niet wor
den ontslagen, wanneer zijn wetenschap
pelijk onderzoek hom leidt tot zeer van
de algemeene opinie afwijkende uitkom
sten. Maar zal een dergelijk geleerde ook
worden benoemd Het „Sociaal Week
blad4 betwijfelt of er b. v. voor een be
slisten sociaal-democraat heel veel kans
is op een benoeming tot een leerstoel
bi) het staats-hooger onderwijs.
Overigens hesft het „Weekblad" reeds
opgemerkt, dat het de argumenten van
,de vrije wetenschap" tegen .kerkelijk
dogma" ontleend acht aan een opge
schroefde opvatting van den tegenwoor-
digen toestand van ons hooger onderwijs.
Als voordeel van een byzonder hooger
onderwys, dat geiyk gerechtigd is als
het openbare, is te noemen dat de „pa
cificatie" tusscben kerkeiyken en niet-
kerkeiyken nu ook by het hooger onder
wys kan intreden. Het voordeel is ver
der hierin gelegen, dat de vryheid van
het byzonder onderwys, ook in de toe-
komstt misschien moet worden ingeroe
pen door andere richtingen dan de ksr-
keiyke, waarvan de staat gsen vertegen
woordigers aan haar hcogeseholen wil
benoemen.
A's een andere liebtzyde beschouwt
het Weekblad dit. By de eerste staats
betrekkingen die da jonge gepromoveer
den na de promotie begeeren, legt soms
een enkel hoogleeraar overwegenden in
vloed in da schaal. Bepaald kerkeiyk ge
tinte studenten zullen thans, wanDeer
zy over het algemeen minder verkeer
hebbest met hun .liberale" hooglaeraren
dan de niet-karkeiykan, minder in de
gelegenheid zyn de aandacht te trekken.
By byzonder hooger onderwys zullen
natuuriyk die korkeiyks studenten by
hun hoogleeraren meer bekend zyn, en
hoe ruimer het veld wordt, waarop in
lichtingen omtrent jeugdige gepromoveer
den zyn te bekomen, des te beter. Hot
„Sociaal Weakb'ad" ziet niet in, dat de
staatsdienst onder dis nivelleerirg van
invloeden zal Ifjden.
Het Alg. Ned Werkliedenverbond,
Door dsn heer P. Nolting, voorzitter
van de afd. Amsterdam, is tot de leden
van het Ned. Werklieden-Verbond de
volgende circulaire gericht
.Het is u bekend, dat door de aan
neming van het sub-amendement Utrecht,
op het amendement Rotterdam, is ver
vallen bet woord vooruitstrevende, en
daarom in de plaats is gekomen demo
cratische. Dat besluit bracht heel wat
beweging in de vergadering. Vo'gers
weer belast met het opzicht over het
vervoer van het timmerhout Da* is goed
nieuws, Jamie."
Hy stopte Jamie een fooi in de hand
voor da goede tyding, welke hy hem
bracht. Zyn hart was verruimd, en
iemand die niet karig behoeft te zyn
en in eene opgewekte stemming is, is
er trotsch op zyne shillings te kunnen
ui:dac-len. Hij gaf den overigen arbeiders
een drinkgeld, en Jamie bedankte hem.
.Waar is uw meester thans, Jamie 1'
.Ik weet het wel niet",zeide Jamie met
een veel bete .keerden lach, maar als by
niet by Miss Kelpdale is,bij Mr.Prayse.dan
weet ik niet waar uw broeder is."
Het gebronsde gelaat, waarop de Schot
staarde, hopende er een blik van verstand
houding op te lezen, veranderde zoo op
eens en zoo plotseling van kleur dat
Jamie hem met open mond begon aan
te staren.
„Gak wat bedoelt gy risp Maurits
op ruwen toon.
„Niets niets om u te baleedigen,
afficheer,antwoordde de man.
.Hoe lang is Mr. Hope reeds te Garris-
ford?" was de tweede vraag, welka on
middellijk op de eerste volgde.
.Sedert dezen morgen. Hy is gisteren
de woordvoerders, voorstanders van het
rapport der commissie, was het nu een
feit geworden, dat het Verbond zich had
opgelost in denVryzinnig-Democratischen
Bond, wat natuuriyk een leugen is.
Vooral over het woord democraat maakte
men zich vreeseiyk ongerustdaardoor
zoo werd betoogd, waren wy botweg
republikeinen, dus togen het Koningschap.
Alles sffikers op laag water.
De heer De Rot vroeg naar aanleiding
van het gevallen besluit hst woord en
verklaarde, namens de Commissie (belast
met het ontwerpen van de beginselver
klaring en het werkprogram) en zyne
mede-afgevaardigden, aan de verdere be
raadslaging geen deel te kunnen nemen,
waarop zy de vergadering verlieten. Wy
die de slag op wettige wijze hadden
gewonnen, bleven doorvergaderen, terwyi
de wegloopers in een der nevenlokalen
gingen beraadslagen, wat hen in deze
omstandigheid verder te doen stond.
.Uit de circulaire, u toegezonden, is
hot duideiyk welk plan men daar heeft
uitgebroed. Een Comi'é van Verweer is
tot stand gekomen. Met voorbygaan van
het nog wettig Centraal Bestuur, roept
zy de afdeelicgen op, het wettig genomen
besluit te vernietigen en in het zog te
gaan varen van de vooruitstrevende
afdeeling Rotterdam.
„Oadergsteskende geeft daarom in
ernstige overweging, de circulaire van
dit Comité van Verweer terzyde te leggen
en alleen te beantwoorden de circulaire,
u toegezonden door hit Centraal Bestuur.
„Dat is de weg van orde."
De Staatscommissie, benoemd om de
regeering van advies te dienen omtrent
de wetteiyke regelen die ten aaDZien van
het waterstaatsbestuur behooren te wor
den gesteld,hieldZaterdag een byeenkomst
in een der lokalen van de afdeeling
landbouw van hst departement van
waterstaat te 's Grvenhage.
Zondagsrust in apotheken.
De er q ête commissie, benoemd in de
51a algemeene vergadering der Nederl.
Maatsch. ter bevordering der Pharmacie,
inzake de regeling van de Zondagsrust
in ds apotheken, heeft daarop een zakeiyk
verslag uitgebracht en is van ooi d iel dat,
om tot Zondagsrust te geraken, art. 3 der
wet van I Juni 1865 (Stbl. no. 71) de
navolgende aanvulling of wyziging zal
moeten ondergaan
„De apotheek mag echter op Zondagen
en algemeen erkende christeiyte feest
dagen van des namiddags 1 uur tot den
volgenden morgen 8 uur worden ge
sloten mits door den apotheker, ten ge-
noege van den inspecteur der volksge
zondheid, voldoende maatregelen zyn
getroffen voor het verleenen van pfca~-
macsutische hulp in dringende gevallen."
Wanneer zulk een aanvulling der wet
is verkregen, vermeent de commissie,
kunnen groepen van apothekers ondsr-
avond uit Schotland gekomen, en eerst
voor een half uur kwam hy in het
dorp."
De sombere trek op het gelaat ver
dween een weinig, maar de vroegere
opgeruimdheid keerde niet weder.
.Gy snapt te veel, Jamie," zeide Mau
rits, „en moest liever meer op de zaken
uws meesters acht geven. Mr. Hope is
toch niet nog kort geleden te Carrisfjid
geweest?"
Deze vraag werd op onverschilligen
toon gedaan, alsof hy zich over het ant
woord niet zeer bekommerde, en die
man, die zich een weinig beleedigd achtte,
antwoordde kortaf .neen."
Het gelaat van Maurits, toen hy ver
der" ging, helderde op, maar de vroegere
vrooiykbeid nam hare plaats niet weder
in. Hy had een schok ontvangen een
vreemde, onwaarschyniyke gedachte was
er door da woorden des meesterknechts
in hem opgekomen, en had hom ver
toornd in weerwil van zyn gezond ver
stand. Da gemeenzaamheid, ten gevolge
zijner langdurige diensten der Glasgower
firma bewezen, had den man indringend
gemaaktzoo was Job Fritton en zoo
is het met al die ondergeschikte gekken,
als de meesters te toegevend zyn. Hy
ling overeenkomen des Zondags beurte
lings de apotheek om 1 uur te sluiten.
Op een voor het publek in het oog val
lende wyze wordt aan de gesloten apo
theken vermeld, weike apotheek op dien
dag geopend is, terwyi de verdere details
het best onderling worden geregeld.
By het departement van oorlog zyn
voorstellen aanhangig om voortaan aan
het reserve-kader beneden den graad van
vaandrig kornet geen uitrusting
en reserverekening meer te doen aanhou
den en bet voor Rijksrekening van
kieeding en uitrusting te doen voorzien,
op den voet als 't thans geschiedt ten
opzichte van de miliciens van de jongste
lichtingen.
By het departement van oorlog zullen
voortaan gepensionneerde onderofficieren
kunnen worden werkzaam gesteld op een
daggeld van een gulden.
Het Ned. Werkliedenverbond .Patri
monium" zal op 24 en 25 Augususzyn
jaarvergadering te Urrecht houden. Be
halve voorstellen der afdeelingen enz.
zal o.m. ingeleid worden het vraagpunt:
„Zondagsrust uit het oogpunt van in
dustrie en vervoer.
Protest tegen het oproepen der lichting.
De Haagsche afdeeling van den Bond
van miliciens an oud-miliciens hield
gisteren een protest moeting tegen het
ondar d9 wapenen roepen en houden van
verschillende lichtingen. De eerste spreker
E. Kloosterman, uit den Haag, betoogde
dat het militairisme strydt tegen het
Christendom, torwyi A. van Emmenes
uit Amsterdam de wenschsiykheid uit
sprak van algeheels afschaffing van het
militairisme als alleen dienende tot be
scherming der bezitters ten koste der
arbeide-s.
Het Kamerlid Ter Laan was ook als
spreker aangekondigd, maar had, naar
weid medegedeeld, wegens pariy verschil,
geweigerd op te treden.
Een motis werd aangenomen, houdende
pr, test tegen den oproep der lichting
1897 en den zwaren dienst der miliciens
der lichting 1902 en aandringende op
ruime schadeloosstelling aan de miliciens.
Mevrouw Botha, in gezelschap vau
vele Transvalere, komt a.s. Vrydag uit
Brussel naar Amsterdam en neemt er
intrek in het,, Amste!-Hotel."Van Amster
dam keeren allen met het Duitsche
stoomschip „Kanzier" dan den volgenden
dag naar Zuid-Afrika terug.
Van den Ned. Dslicatesssnhandel, gebr.
Daaman te Rotterdam, agenten van de
Natural Pood Co., ontvingen wy een mon
ster van het d or hen in den handel ge
brachte nieuwe voedingsmiddel genaamd
„triscuit", samengesteld uit den gehee-
len tarwe korrel en dat dan ook door
deskundigen en verschillende personen
wilde zulk soort van bedienden niet heb
ben, ais by in ernst zyne huishouding
begon, met de schoonste en beste huis
houdster tot levensgezellin.
Waarom zou hy zich bekommeren
over hetgeen Jamie gezegd had Hy
wist dat Louisa zich aan ham verloofd
had en zy te vertrouwen wasen had
Archibald het vorige jaar niet gehoord
dat hy haar beminde en niet gezegd dat
haar gezelschap hem geenszins aange
naam was Had hy zelfs niet het karak
ter zyns broeders voor Louisa Kelpdale
moeten verdedigen en hem in het beste
licht haar voor stellen, opdat zy zoude
gelooven dat Archibald geen spion was
Welk een onzin welk eene ongehoorde
ongeiijmdheid van die twee namen met
elkander te verbinden. Weg er mee
Hy stampte met zyn voet op den
grond, knipte met de vingers, om zyne
minachting voor zulk eene gedachte te
betoonen. Maar die oude oogopslag kwam
niet terug er lag ietwat besluiteloosheid
op zyn g laai en beroofde het van het
zelfvertrouwen, dat er nog kort te voren
op te lezen stond.
(Wordt vervolgd,)
