6 MEI
Zaterdag
16 Mei.
pn op Zoom
:uinsir. 57.
HUIS
liiaÉÉoM Moten
Fsyiuifoü
41e Jaargang"
1903.
ho. 115.
JUR:
VLISS1MSCBE (OlilAVT.
PrtJs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich bQ alle Boek
handelaren, Postdirecteuren ei rechtstreeks by den Dit se ver
VAN BS VEUJK Jr., Kleine Markt, I. 187.
A8VERTENTIÊNvan 1—A resell 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de pry» slechts tweemaal berekend, Groots letters
en clichd'g naar plaatsruimte.
Vwwfcfat iafelfS®, ef Ssa- se ftsaMagea.
^•tepliooxrattnu»®*' IO.
A&ooEsrasiiLts-AiTssUuitfSn op «eer vootrdeellge Toemntdu*
jruim
ZOLDER,
Ir es Bureau der
en flinke
Mu Cammarca.
Lichtingen 1900 en 1901.
De minister van staat, minister van
oorlog,
Brengt ter algemeene kennis het Kon.
bestuit van 9 Mei 1903 no. 44, betrekke
lijk herhalingsoefening van de miliciens
verlofgangers der lichtingen van 1900
en 1901, behoorende tot de regimenten
infanterie en tot het korps genietroepen,
aldus luidende
Wy Wilhemina, by de gratie Gods,
Koningin der Nederlanden, Prinses van
Oranje-Nassau, enz., enz., enz.
Op de voordracht van Onzen Minister
van Staat, Minister van Oorlog, van 6
Hei 1903, Kabinet La V, 37
Gezien art. 111 der Müitiewet 1901
Gelet op Oaze besluiten van 24 Januari
1903 no. 13 en van 5 Februari 1903
(3taatsblad no. 68), betrekkelijk de op
roeping onder de wapenen van verlofgan
gers der militie te land, onderscheideiyk
krachtens art. 11.1 en art. 110 van ge
roemde wet
Hebben goedgevonden en verstaan
Eeaig artikel.
De rniliciena-verlefgangeis derlichtin-
van 1900 en 1901, behoorende tot
regimenten infanterie en kt het korps
ge-ietroepen die, ingevolge ons besluit
van 5 FM>r. 1903 (Staatsblad no. 68),
krachtens art. 110 dor Miliiiewet 1901
onder de wapenen zya geweest, worden
deswege geacht tevens een herhaiings
oef. ning te hebben volbracht van één
perio'e van vijf woken, mot dien ver
stande, dat die verlof gangers daardoor
hibbsn vervuld:
dia der lichting van 1900, do her ha»
lingsoifer.ing waartoe z(j ingevolge Ons
besluit van 24 Jan. 1903 no. 13, in dit
jaar zouden moeten worden opgeroepen
die der lichting van 1901, de herha-
lingso fening waartoe zy ar.dors in 1904
Zouden worden aangow.zea.
gen
IBI1MST
ansasMresa r.
r v-a 4 50 {sffieaa
ra Zeümarü -• va
r,r=? 12 30 1 15
10 5 55 6 55 7 45
ZsïLmarte Vtiuk»
warkdfsgenl 6 23
12 35 120 Sfi
7— 7 50 815
kVEHDIENST.
Ii— 6 20 7—7 60
1020 10 40 li
gt* 2- 2 21*
10 4 30 4 50 6 50
m 6 10 6 30 7 21
1010 10 30 10 60
1 20 1 4. 2 1»
i 4 20 4 40
0 8 8 30.
len Zondags uit.
Son. bezoek aan Amsterdam.
Biykens het programma voor het Ko-
sinkiyk bezoek aan Amsterdam zullen
H. M. de Koningin en Prins Hendrik
Vrijdagnamiddag 22 Mei C. S. arriveeren,
Zaterdagochtend wordt een groote rytoer
pamaakt, een bezoek aan het Stedeiyk
Museum gebracht, en des middags zal
het Kon. Echtpaar den roei wedstrijd en
bloemencorso van De Hoop aan den
Buiten-Amstel bijwonen. Dien avond is
gala-vooratelling in den schouwburg,
ndagochtend godsdienstoefening in de
Nieuwe Kerk en des middagsbezoek
Artis. Maandagochtend is er audiën
tie, evenals Dinsdagochtend en Wotna-
iagochtend "Woensdagmiddag 3 uur
tpeniDg der Nieuwe Beurs en des avonds
laout. Donderdagochtend tegen half elf
ffirtrekken de Koningin en de Prirs
neer.
CHELÖE.
03.
<a 3 23 en 6 05
3 50 i 6 35
1 55 a) en 4 45
3 23 50 e)
ten n* hat vertrek
ie, Bcrseiea aa
naar Borssele-
ea WOENSDAGS
ïenzen ten hoogs'3
H
volgende dag®0
poorwegatation
vrij naar het JUngeheh.
100.)
Zj goot den brandewyn in een glas
»or een vierde gevuld met water, zag
Mermaal naar het papier en ging toen
Sar het bed en bracht het glas naar de
ipen der kranke.
Maar de oogen waren weder gesloten.
Zij slaapt,* zeide Lady Kelpdale by
kh zelve„wat slaapt zy nu gerust.»
Wederom naderde zy den haard, zette
glas op den schoorsteenmantel, nam
geheimzinnige pakje, hield het boven
vuur, aarzelde en legde het eindeiyk
neer, van waar zy het genomen
d. Andermaal ging zy zitten met hare
op hare knieën, nam haar
Het,, N. v. N. herinnert er aan, dat
H.l M. de Koningin te Amsterdam een
gewichtiger! gedenkdag zal beleven. Den
23sten Mei zal het 121/s jaar geleden
zijn, dat zy door den dood van Koning
Willem III, Koningin der Nederlanden
werd. Of aan het Hot de dag opgemerkt
zal worden, zegt het blad, is niet bekend;
maar indien het plan van eene aubade
doorgaat, zou het zeker niet oneigenaardig
wezen als deze op 23 Mei werd gebracht.
Be Christelijk historische partij.
De samensmelting van den Cüristeiyk-
hiatorischen kiezersbond en van de Chris-
teiyk-historische of vrye anti-revolution-
naire partij, sedert het vorig jaar voor
bereid, zal weldra een feit wezsn.
De leiders der beide groepen zyn, naar
De Nederlander meldt,het eens geworden
over een program van beginselen, en op
Maandag 25 Mei zal in Eensgezindheid
te Amsterdam een vergadering vsn beide
groepen worden gehouden, waartoe allen,
die zich met het nieuwe program ver-
eenigen, zyn uitgenoodigd. De naam der
nieuwe party zal wezen „De Ghiisteiyk-
historische party».
Een bestuur zal met de eigeniyke
organisatie der paity en de dageiyirsche
leiding der zaken worden belast. Ia dat
bestuur zulten de yolgenda heeren
opgenoemd in alfabetische rangorde
zitting nemen jbr. mr. D. J. de Geer,
Rotterdam jhr. mr. A. F. de Savor-
nin Lohman, Den Haag; jhr. C. R6 ill,
penningmeester, Baam mr. R. van Veen,
Den Haag mr. H. Verkouteren, Amster
dam dr. J. Ta. da Visser, Amsterdam.
Dbzo haeren zullen de werkzaamheden
nader onder elkander regeien. Als secre
taris zal O) treden inr. Veikouteren te
Amsterdam.
Het program d-r party luidt als volgt:
Artikel I. Z ffeiykheid en recht, gszag
en viyheid, en derhalve ook de instel
lingen, welke dienen om die te bandha
ven en te bevorderen, vinden hun grond
slag in een ordening Geds, welke ook
op staatkundig gebied richtsnoer en
toetssteen in alles moet wezen.
Die ordening is geopenbaard door het
geen daaromtrent in de Heilige Schr.ft
gevonden en in de leiding Gods in de
geschiedenis der volken waargenomen
wordt.
De maatachappaiyke ontwikkeling mag
derhalve niet naar willekeur verwrongen,
doch moet by het licht van G.jös Woord
verder geleid worden.
Art. 2. Wy erkennen, dat de Nuder-
iandsche natie is geboren uit den wor-
stelstryd voor Gods Woord en da vryheid
des vaderlands en dat daardoor haar
nationaal karakter is bepaald.
Als Protestantsche natie h8bban wy
derhalve te slryden teg6n alles wat zou
kunnen leiden tot verkorting van gewe-
tensvryheid of tot opheffing van de
rechtsgeleerdheid der verschillende ker
ken. Geen keik behoort van haar ver
kregen rechten te worden beroofd. Maar
hoofd in hare handen en streek hare
gryze haren van hare slapen. De zolde
ring scheen zich te bewegen van de
rustelooze schaduwen, die er op speelden
en alles was weder als in het begin
vaa den avond, behalve zy wie al die
zonderlingheden betroffen. Louisa Kelp
dale was wakker en op hare hoede.
Toen de tweede echtgenoot haars vaders
over het vuur bukte, opende de zieke
langzaam hare oogen en hield die onaf
gebroken op hare stiefmoeder gevestigd.
NEGENDE HOOFDSTUK.
Het slosg drie uur, toen Louisa nog
altyd hare stiefmoeder gadesloeg. Toen
de klok van Carrisford hare drie doffe
slagen deed hooren, sidderde de vrouw,
die gehurkt by het vuur zat, meer dan
te voren.
Louisa sloeg haar oplettend gade.
Hare oogen waren niet van haar afge
wend. Vermoedens, die eerst onbepaald
en als in een nevel gehuld waren be
gonnen een meer bepaalden vorm aan
te nemen, en deden haar hart angstig
kloppen. Zy scheen eensklaps uit hare
bedwelming ontwaakt te zyn, en met
buitengewone zielskracht vervuld, het
snoode plan ontdekt te hebben, dat
ook behoort niemand op eenigerlei wyze
te worden bevoordeeld om zyne persoon-
ïyke overtniging of beiydenis, opdat
onze Heers Jezus Christus niet om uiter-
lyke eer of voordeel worde gadiend, en
de Overheid aldus hare roeping om mede
te werken tot vorderirg van het konink-
ryk Gods kunne vervullen.
Art. 8. Het constitutioneel Koning
schap, opgedragen aan het Huis van
Oranje-Nassau, is de vrucht van de lei
dingen Gods met ons volk en de natuur-
ïyke ontwikkeling van 's lands historie
en daarom terecht in onze grondwet
bevestigd.
Art. 4. De souverein ia als zoodanig
alleen voor det rechterstoel van God
verantwoordelijk. Evenzeer als allen, die
onder den Koning met eenige regeerings-
taak zyn belast, is de souverein gebonden
aan de instellingen en bepalingen, die
door hem zeiven mat gemeen overleg der
Staten Generaal in het algemeen welzya
en ter bewaring en verdediging van de
volksrechten en volksvryheden worden
vastgesteld.
Art. 5. De Staten-G jaeraai zyn ge
houden, ten krachtigste de rechten en
vrijheden des volks te verdedigen en het
landsbsstuur te controleeren. Zy hebben
zich te onthouden vaa stelselmatige be
voordeeling van eenig dtel der nat;e
boven een ander deel. Hoe nauw de
band tusschen de leden der Staten Gene
raal en hun kiezers ook zya moge, moet
toch by elke stemming het belang en
het recht van allen, niet dat van de
kiezers, den doorslag geven.
Art. 6. Steeds behoort 6r naar ge-
stre f i te Wurden, alle kringen dar maat
schappij cok porsooniyk te doen deelne
men aan de boliaHiging' van de publieke
zaak, opdat het oordeel in en over poli
tieke zaken met de noodige kennis daar
van gep: ard ga.
Hoe meer de politieke on wikkeling
des volks toeneemt, hoe meer het kies
recht tot samenstelling van politieke en
administratieve colleges ban worden uit
gebreid. By de toekenning van hot
kiesstelsel en de inrichting van het kies
stelsel behoort er voor gewaakt te wor
den, dat niet eenig deel der maatschappy
door een ander deel worde oveiheerscht.
Art. 7. De rechtspraak sta in ver
band met het zedeiyk rechtsbesef der
natie volgens wetten, die op de eeuwige
rechtsbeginselen rusten. By de vaststel
ling van het strafrecht behoort uitgegaan
te worden van het beginsel, dat der
Overheid het recht om ie straffen van
Godswege is toegekend, niet slechts om
de maatschappy te beschermen, maar
allereerst tot herstel vaa de geschonden
gerechtigheid, desnoods door de dood
straf, waartoe het recht haar in beginsel
toekomt.
Art. 8. Zooveel mogeiyk moet het
particulier initiatief worden aangemoe
digd en gssteund, doch niet vervangen
worden door directe staatsbemoeiing.
Leiding van de Overheid behoeft niette
worden uitgesloten, en daar vooral, waar
tegen haar gesmeed werd. Z(j trachtte
niet zich wys te maken dat het slechts
een droom was, wat zy gezien had, of
dat z(j nog droomde, en welhaast ont
waken zou, om ai die vreemde twijfeling
te zien verdwynen.
Louisa had de hand harer stiefmoeder
een pakje van dan schoorsteenmantel
zien nemen, en het ter zyde leggen,
alvorens den brandewijn in het glas te
gieten, zy had daarna dezelfde hand
zich andermaal zien uitstrekken, het
pakje over het vuur houden zy had
de aarzeling opgemerkt en het pakje op
zyn plaats zien terugkeeren en de ont
zettende gedachte kwam in haar op,
dat haar leven in gevaar was en dat
Lady Kelpdale haar dood verlangde.
Het was noodig te waken niet te
dulden dat de slaap haar een oogenblik
slechts verraste zoo hare meening
niet het gevolg was van krankzinnig
heid zy moest op hare hoede zyn, om
haars levenswil, tot het daglicht de
kamer weder verlichten en trouwer
vrienden zich om haar zouden vertoo
nen. Misschien begon zy krankzinnig te
worden, of was het in den aard harer
ziekte dat zy deze dingen zich verbeeldde,
en misschien sterven met verschrikke-
een te bereiken goed doel niet anders
dan door eenheid van handelen bereik
baar is, is overheidsdwang gerechtvaar
digd. Samenwerking van patroon en
arbeider diant te worden in de hand ge
werkt en daarop een wetgeving gebouwd,
die met eerbiediging van aliar recht, in
zonderheid hun ten goede komt, die
vooralsnog het meest aan overheids
steun behoefte hebben.
Art. 9. B|j de regeling van 't belasting
stelsel worde in acht genomen eensdeels,
dat zooveel mogeiyk allen bydragen in
de algemeene lasten, anderdeels, dat de
lasten van hen, die door evenredige ver
deeling daarvan te zwaar zouden worden
gedrukt, op de schouders van hen, die
tot dragen daarvan beter in staat zyn,
worden overgebracht.
Art. 10. Het onderwys in al zyne
vertakkingen behoort van overheidswege
te worden bevorderd. Daaruit volgt niet,
dat bet steeds van de overheid moet
uitgaanwal dat, waar zQ de Over
heid hst niet zelve geeft, zy het toch
te leiden en te steunen heett, opdat de
vruchten van het onderwys zooveel mo
gelijk aan aden ten goede kunnen ko
men. zy eerbiedige ten volle de inzich
ten der ouders omtrent den godsdiersti-
gen en zedeiyken grondslag van onder
wijs en opvoeding en zorge zooveel
mogelijk, dat niet tengevolge vaa de
keuze tusschen openbaar en bijzonder
onderwijs, de een boven d3U ander
fl :anciael worde bevoordeeld.
Art. 11. Armenzorg bijjve in de eerste
plaats een zaak der kerken en der par
ticulieren. Nochtans behoort de O ,-erheid,
krachtens wettoiyka voorschriften op
verschillende wijzen de vervulling van
de taak van kerk en particulieren te
steunen an mogeiyk ts maken en het
onderlinge verband en de samenwerking
van allen, dis zich met d'e zorg inlaten,
te verzekeren.
Art. 12 De neiging om de verdedi
ging des lands te verwsarlorzin wanschen
w(j, binnen de parken der financieels
krachten van het volk, met kracht ba-
streden te zien. Ook de verdediging der
koloniën dient te worden voorbereid.
Art. 13. Landbouw, handel en nijver»
held hebban aanspraak op de zorg en
den steun der regeering, van wie ver
wacht mag worden, dat zy trachten
zal datgene weg te nemen, wat deze
bronnen van bestaan drukt.
Art. 14. Ia onze koloniale bezittingen
bk.oort een onbaatzuchtige staatkunde
te worden gevolgd. De regeering verloo-
chene ook daar het christelijk karakter
der natie niet, maar bevordere de zen
ding met wys'aeid en beslistheid, verbe-
tere den rechtstoestand der inlandsehe
Garistenen en trachfe door opwekking
vaa veerkracht en arbeidzaamheid den
inlander te doen deelen in het partytrek
ken van de bronnen van welvaart, die
onder zyn bereik liggen. Het onderwys,
aan de inlanders te geven, worde zoo
veel mogeiyk aan den zendiDgsarbeid
verbonden.
ïyke vermoedens tegen hen, wier zy
haar vol vertrouwen had moeten schen
ken. Ea toch, toen zy het eerst door
deze ongesteldheid werd aangetast, had
zy eene ongewone smart geroeid van
zoo geheel alleen te zyn, en haar vader
niet b£j baar to zien eene vrseseiyke
moedeloosheid had zich vervolgens van
haar meester gemaakt, toen haar vader
terugkee.-de, en hy en zyne tweede vrouw
in de eetzaal spraken over de waar-
schyniykheid van haar overiyden en
een nog grooter angst had zich van
haar meester gemaakt, toen zy in de
kamer kwam, waar zy den nacht ge
heel alleen met Lady Kelpdale moest
doorbrengen. „Waarom heb ik ook Mary
Prayse doen vertrekken?» zoo hadden
hare bevende lippen gefluisterd, voor zy
hare geheele verlatenheid voelde en hare
vermoedens byna tot zekerheid geko
men waren. Voorzeker dat alles was
geen droom, maar veel, veel eer waar
schuwingen haar ingegeven tegen hen,
die haar haatten en haar geld lief
hadden.
Zij was dankbaar voorde vernieuwde
kracht, die iu die hacheiyke oogenblikken
in haar was teruggekeerd. Zij had die
Algemeen kiesrecht.
De 0Prov. Gron. Ct." verheugt zich
over de verklaring der regsaring, dat
men geen reactie wil en dat moet worden
voortgeschreden op de baan der sociale
hervormingen. Maar de politieke hervor
ming vraagt het blad. Is het toeval of
opzet, dat van haar werd gezwegen, al
was toch het voorstel-Drucker reeds in
gediend
Het liberale Groninger orgaan weet,
dat er vele tegenstanders zyn, maar
vraagt toch nog eens of die tegenstand
biyk geeft van vertrouwen in de bevol
king en of de uitsluiting van zoovelen,
die ovenveel of meer aanspraak kunnen
doen gelden dan anderen, aan wie het
kiesrecht wil is toegekend, getuigt van
rechtvaardigheid
„Zou niet de verantwoordeiykheid
voor en de tevredenheid met den gang
van het bestel in het ryk en zijn onder-
deelen ongemeen verhoogd worden, als
op verder politieke ontvoogding werd
aangestuurd Willekeur is ons kiesstel'
sel, ook na de grondwetsherziening vau
1887, biyven aankleven in hooge mate.
Zij zet kwaad bloed en de volksmenners
vinden in de heerschende regeling van
het kiesrecht een pakkend middel tot
het zaaien van wrevel en ontevreden
heid. Daarom mag de politieke hervor
ming voural niet worden geminacht of
op den achtergrond geschoven en is
er aan haar evenveel gelegen als aan
de sociale voorziening. Alleen ongewet
tigde vrees kan voor deze waarheid blind
maken.
Museum Mesdag.
Gisterenmiddag t?gan 4 uur vereenig-
den zich de overige ministers aan het
departement van hun ambtgenoot den
minister van binnenlandsche zaken, van
waar zy zich ia jytuigen begaven naar
de woning van den kunstschilder Mesdag
aan de Laan van Meerder voort. Ten 4
ure had len zynau huize de overdracht
plaats van het Museum-Me3dag aan den
Staat der Nederlanden.
De stichter van deze zeldzame verza
meling scbiidsryen en kunstvoorwerpen
de heer Mesdag, die deze kunstschat aan
het Nederlandse ha volk afstaat, wenschte
aan de plechtigheid der overdracht geen
openbaar karakter te geven, zoodat aan
de pers daarby geen toegang kon worden
verleend.
De waardo vaa dit museum wordt op
niet minder dan 3'/, millioen gulden
geschat.
Op het volgende hygiënisch congres
te Breda zal o a. ook de voorgestelde
herziening der epidemiewet be'reffande
opheffing der verplichting van vaccinatie
voor schoolgaande kinderen in behande
ling komen.
By Kon. besluit is bepaald dat de
vrywilligers van het reservekader by de
infanterie en de vesting-artillerie, die in
terneerleggen en daarby zooveel angsten
uitstaan, het zou haar den dood veroor
zaakt hebben. Misschien zou hy daarna
krankzinnig worden of plotseling instor
ten, wanneer het gevaar voorby was,
maar thans gevoelde zy dat het noodig
was al hare krachten te verzamelen.
Zy herinnerde zich plotseling water ge
dronken te hebban, dat Lady Kelpdale
haar gegeven had, en begon te gelooven,
dat het mogeiyk was, dat deze het met
slaapgoed had vermengd, hetwelk de
ziekte veroorzaakt had, die zooveel ont
steltenis op Aver Court had teweeg
gebracht. Had die drank misschien nu
uitgewerkt, en was het noodig dien te
herhalen, om haar andermaal te be
dwelmen ten einde haar al dichter
en dichter aan den rand te brengen, dia
leven en dood scheidt? De hemel ver
geve haar deze onrechtvaardigheid, in
dien zy zich bedrogen had, en de mor
gen zou haar de gelegenheid tot ryper
nadenken brengen.
Zoo Lady Kelpdale nog dezelfde vrouw
geweest ware, die Louisa in haar vroeger
leven gekend had.
Wordt vtrvolgd.