!V 95.
1903.
Donderdag
23 April.
Tan week tot week.
PBUiLlBTON.
u
41e Jaargang
VLlSSlNeSCHE C01IBA1T
Prys per drie maanden 1.80. Franco per post 1.50.
Afeonderiyke nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreek» b(j den Uitgever
F. YAM m YSLBS Jr., Kleine Merkt, 187.
ASYEETENTIMvan 1—4 regeie 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bü directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prjjg slechts tweemaal berekend. Groote letters
en cliché'® naar plaatsruimte.
VsresiSsI isselfifc, sllg®g©ai«sg ®g Isa- es tser^sgea.
T.l«phoonnnistiser lO.
iSèas«g£<êals-ASvsïêiSi£ll8s op soek vca-ïéesiige vookwasr&en.
Een belangrijke overeenkomst ia ge
sloten tusschea de drie rijkenGroot-
B.-ittarje, Duitschland en Fiankryk.
Zooals men weet zal Klein-Azië voor
het wereldverkeer worden geopend, door
den aanleg van den reusachtigen spoor
weg, die bestemd is om het ge-heele land
te doorsnijden. Die aanleg en de exploi
tatie zullen geschieden door de daartoe
opgerichte keizerlijke Ottomansche Bag-
dad-SpoorwegmaatEChappt)wat den aan
leg betreft onder toezicht en bescherming
van de rege6ring der drie bovengenoemde
lijken.
Hoogstwaarschijnlijk zal de sultan het
met leede oogen aanzien, dat de wester-
ache beschaving hoe langer hoe meer
voortgang in de hem onderworpen lan
den maaktmaar hij is wel gedwongen
om toe te geven on feitelijk doen de
mogendheden in zijne Staten alles wat
zjj wiilen, buiten hem om.
Zooals bekend is vormt Konstantino-
pel het oostelijke eindpunt van den
grooten Orient-Expres. Aan de overzijde
ligt een havenHaidar Pacha, in Aaa-
tuië, en óaa begint de Bagdad-Spoor-
weg, waarvan ten klein gedeelte reeds
is aaDgelegd.
Waarschijnlijk zal een verbazend
groote brug de twee spoorwegen ver
binden.
Tal van historische herinneringen zijn
verbonden aan de streek, waardoor de
nieuwe lyn zal loopen. De weg gaat
eerst door dien welken de kruisvaarders
volgden, om daarna Antiochië aan de
Middellandsche zee aan te doen. Verder
gaat hy in oostelijke richting door Syrië
naar den Tigris, voorbij Bagdad en over
den Euphraat, langs de heerlijke ruïuen
van Babyion en Ninivé, om eindelijk,
zuidwaarts gaande, te Koweit aan de
Poizische goli te eindigen.
De spoorweg is het wonder, waardoor,
voor de verbaasde blikken van den
Oosterling, de oude Aziatische en Afri-
k.sansche wortli zich in de westersche
beschaving oplost.
Maar men moet de zaken van twee
konten bezien. Wanneer de volken van
het oosten de voordeelen der beschaving
in zich beginnen op te nemen de na-
deolen volgen meestal eerst Teel later
dan zullen zjj door hun talrijkheid en de
eigenaardigheden die hen kenmerken,
welhaast voor de volken van hot wisten
ein gevaar opleveren. Zóó begint Rusland
vrij naar het Engelsch.
HO.)
„Het is geenszins aardig, juist nu de
pret begint en een fijner merk, den
besten wijn dien de kelders van Aver
Court opleveren, u zal geschonken wor
den. De anderen blijven ook nog, en gij
zult zoo niet wegsluipen."
Deze woorden bekrachtigde hij met
eeu vreeseljjken vloek, en stampte woe
dend met zijne rijlaarzen op den mar
meren vloer stond voor hen met een
van toorn en dronkenschap verwrongen
gelaat tn gebalde vuistsp, als wilde bij
hen met geweld beletten te vertrekken
„Wij hebben nog een verren weg af
te leggen, Sir Richard - gij moet ons
al iets te gevoelen van het zoogenaamde
gele gevaar, dat wil zeggen de over
strooming door de indringende, slimme,
bedriegelijke, woekeraehtige luidjsa van
het Mongoolsche ras, waarvan onze Oost-
Indische bezittingen zoo goed weten mee
te praten.
Na de verbieding met China door den
Tran&Siberischen spoorweg zijn er al
dadelijk in Moskou een dertigtal Cbinee-
sche kramers opgedoken, die er hun wel
bekende snuisterden aan den man bren
gen en zóó goeds zaken maken, dat zy
van plan zija te blijven en dan wel,
hier en eiders, door meerdere zullen
worden gevolgd.
Een zeer merkwaardig artikel bevat
de „Vossiscbe Zaitung", een bekend
Duitsch liberaal blad, over de Nederland-
schs staking, dat zijn waaide heelt wegen3
de veis juiste beschouwingen die bet
bevat over onze toestanden al gaat het
van de verkeerde praemisse uit, dat het
in het algemeen landsbelang beter ware
geweest, indien de wijziging der straf
wet door de regeering ware ingetrokken.
Hat moge juist wezen cat met de nieuwe
artikelen de arbeidersbeweging niet voor
altijd tot staan te brengen is, het blad
spreekt zioh zelf tegen, waar het zeer
uist opmerkt, dat de liberalen niet anders
doen konden dan róór de Wetten stem-
meD, omdat het geheels parlementaire
stelsel met de aanneming of verwerping
stond of viel en toegevendheid de Kamer
tot speelbal van de menigte op straat
zou hebben gemaakt. Maar dan kon het
ontwerp toch ook niet worden inge
trokken
Dit echter is bijzaak, maar tuffend
juist schetst het blad onze toestanden,
waar het opmerkt, dat de Nederlandsen®
arbeidersbeweging nog zwak en onrtjp
is, dat het ontbreekt aan bekwame en
degelijke leiders, terwijl de leiders die
als zoodanig optraden, de op hen ver
trouwende volgelingen letterlek gesleept
hebben naar een zekere nederlasg.
Daar de arbeidersbeweging, zoo rede
neert het blad verder, nu met reden de
sympathie van alle andere klassen der
maatschappij heeft verbeurd, slaan haar
zware tijden te wachten en blijft de
toekomst van Nederland's socialen vrede
duister.
Wat, zouden w|j 6r nog bij willen
voegen, waarschijnlijk anders zou wezen,
indien men het vorige bewind maar
rustig aan den ontijdig afgebroken socia
len arbeid had gelaten.
dus verschoonen. Gy zyt een patente
kerel, zoo gij ons niet dwingt te blijven,"
Z6ide een der heeren, byna kruipend
beleefd.
„Of ik oen patente kerel ben!'1 riep
Sir Richard „of Dick Kelp dale een
patente kerel is B|j alle duivels I die
u heeft durven zeggen, dat ik dat niet
was, heeft de grootste, da snoodste
leugen gesproken I Welnu, komt gij dan
morgen of overmorgen het zal hier
altijd open hof zijn. Ik heb reeds lang
genoeg een plantenleven geleid, terwijl
ik mijne rechten verbeiddeik ben
reeds lang genoeg verdrukt, vertrapt,
kort gehouden, en nu is het mijne beurt
en de verloren tjjd moet worden inge
haald, Zult gij dan mor
Hy zweeg. Op eens bemerkte hij
zijne vrouw en dochter voor zich staan.
Zijn vale gelaatskleur verkreeg een pur
peren tint, en zijne oogen vlogen drei
gend van de eene op de andere, blikse
mend in hunne kasssn.
„Hoe 1 Waarom zijt g(j heden avond
reeds teruggekeerd Wie wachtte u hier
wie heeft u gezegd vroeger te komen
dan gij mij bericht had? Ik houd niet
van dergelijke verrassingen ik heb
een afkeer van zulke menschen, men-
Met Turksche beloften en Turksch
dralen zal het nu toch eindelijk eens uit
moeten zijn. Dat bewijst de stap van de
Russische en Oostenrpsche gezanten, die
thans gemeenschappelijk bij den sultan
ter audiëntie giDgen om hem met nadruk
aan het verstand te brengen, dat de
Albaneesche beweging moet worden
onderdrukt. De moord op een Russisch
consul, al komt die niet direct voor reke
ning van de Turksche regeering, zal
Rusland wel een goed voorwendsel ver
schaffen om een .«einig van gedragslijn
te veranderen.
En dat zal dan natuurlijk koran zijn
op den Bulgaarschen molen, die lustig
aan het draaien is. Deze week zou vol
gens geruchten bestemd zjjn geweest
om dec Macedonischen opstand werkelijk
te doen uitbrekenmaar het zou ook
kunnen zijn dat de Macedoniërs verstan
diger waren en eenvoudig d6 guerilla
volhielden, door de afzonderlijk Turksche
afdeelingen lastig te vallen, de gemeen
schap te verbreken en op te lichten wat
ze kunnen. Immers, op dit oogecblik is
er van buiiealandsche hulp nog geen
ake en de overmacht der gr stadig
aangroeiende Turksche troepen is zesr
groot. Maar op voet van oorlog kan de
sultan zijn leger niet houden en eerst
wanneer de bodem der geldkist geheel
zichtbaar is en de Turksche soldaat er
alweer genoeg van heeft, zal het ware
oogenblik van handelen gekomen zjjn.
Jammer dat, volgens vrjj betrouwbare
berichten, de Bulvaarsche vrijseharen,
die zoo klagen over hun Turksche
buren, zich aan zulke schandelijke han
delingen schuldig maken en geheels dor
pen verwoesten en uitmoorden. Dat zal
aan de zaak der vrijheid groote schade
doen; maar de Bulgaren zijn van meenjng,
dat, wanneer men de zaak niet op die
wtjze aanpakt, ook geen uitzicht bestaat
om den geweascht6n brand werkelijk te
doen uitbreken. Wie de vonk in het
kruit laat vallen is hun onverschillig.
Het water moet troebel worden om
daarin met eenig goed gevolg te kunnen
visschen.
't Is een treurige toestand treurig
vooral omdat hij zoo onhoudbaar is en
de eeuwigdurende onrust en onzekerheid
altijd gevaar opleveren om elders na te
werken.
Wellicht dat de onverzoenlijke houding
der Albaneezen ten slotte de vonk biykt
te zp.
schen dia zalven niet weten, wat zij
willen. Ik veracht u, Louisa, omdat gij
m(j dezen trek gespeeld hebt."
Louisa Kelpdale zag haren vader met
6611 atrakken en tevens treurigen blik
aan, en zeide
„Ik zal u niet in den weg zijn, papa
ik ga terstond naar mijne kamer."
„N6en gjj moet nu gij terug
gekeerd zjjt, u ook aan myoe gasten
vertoonen," zeide hjj. „Ik heb hun reeds
van u gesproken welk een uitmun
tende vrouw g(j zoudt zijn, welk een
schoon meisje gy zijt, op hetwelk elk
va - vader trotsch moet zijn. Z(j zul
len drinken op de gezondheid van de
erfgename van Aver Court, en ik zal
natuurlijk hun dronk niet onbeantwoord
laten. Iadi6n ik ergens in uitmunt,"
zeide hjj, met de heftigheid eens ba-
schonkene „dan is het in het houden
van spaeche's na het diner.»
Louisa nam hare hand van Archibalds
arm, en langzamer achterwaarts gaande
naar den breedeu wenteltrap, zeide z(j
op stelligen toon
„Ik wil dezen avond uwe gasten eist
zienik ben vermoeid en ongesteld."
„Maar ik zeg u, dal gij hen wel zult
zien," bulderde hij. „Hoa durf gjj u nu
Eerste Easier.
Tn de gisterenavond gehouden verga
dering is besloten de verschillende wets
ontwerpen heden in ds afdeelingen te
onderzoeken en morgen te 11 uur in
openbare zitting te behandelen de wets
ontwerpen betrtffonde het militair straf
recht. Zoo noodig zal de behandeling
dier wetontwerpen Vrijdag worden voort
gezet. Voorts zal Vrijdag worden behan
deld de arbitrage-overeenkomst met Vene
zuela.
Enquête-spoorwegpersoneel.
By Kon besl, zyn benoemd in de
Staatscommissie tot hst instellen van 6en
onderzoek ten aanzien der rechtsver
houdingen en voorwaarden waaronder
het personeel bij het spoorwegbedrijf in
dienst is, tot lid en voorzitter mr. J. D.
Veegens te 's Gravenhsge tot leden dr.
A. M. A. J. Ariëns, te Steenderen jhr.
mr. S. Laman Trip, te 's G.avsnhage
mr. W. L. P. A. Molengraaf, te Utrecht
A. S. Taima, te 's Gravenhaga tot secre
taris D. Verhoop, ta 's Gravenhaga.
{Zie Laatste Berichten.)
De lichtingen.
Da „St.Ct.» no. 93 bevat het Kon.
besl. waarbij de minister van oorlog
wordt gemachtigd de verlofgangers lich
tingen 1900 en 1901, die by da regimenten
infanterie en het korps genietroepen zicfc
onder de wapenen bevinden, naarmate
zfj voor den dienst kunnen worden gemist,
ingevolge art. 118 der .Militiewet met
verlof huiswaarts te zenden, te begimen
met de lichting 1900, op een door den
ministei van oorlog voor elk der ge
noemde korpsen te bepalen dag.
Het lot der spoorwegstakers.
De hoer B. Nierstrasz, directeur van
de Hullandsche Stoomboot-Maatrchappy
te Amsterdam, die in de kringen der
H. S. M. nauwe relaties heeft, scbryfc
in de „Nieuwe Courant* een belang
wekkend artikel, waaraan wij het vol
gende ontleenen
Nu van vele zyden stemmen opgaan
cm de spoorwegdirecties te bewegen,
ba mbattig te zijnen hen die tengevolge
der spoorwegstaking broodeloos zyn ge
worden, weder in dier.st te nemen, en
nu tal van welmaenende medeburgers
zich uitputtc-n om allerlei middelen tot
redres aan de hand t9 doen, om daarna
met een voldaan gevoel over eigen ver
gevingsgezindheid aan hun öageiyksche
bezigheden te gaan, wordt dooi hen en
door velen mot hen, geheel uit het oog
verloren, wat staken in ons land in den
rrgel eigeniyk ia,
Slaken isDen op zich genomen ar
beid halverw ge (in olk geval onvoltooid)
neerleggen, het daaromtrent met dan
reeds tegen my verzetten, de eerrite
maal dat wij elkander hier ontmoeten.
Ik zeg u
0y was dien avond ontembaar, on
ontzag zich niet voor zijne gasten, de
bedienden in de vestibule, da twee
gasten, die hjj had willen dwingen te
biyven, en die nog niet genoeg gedron
ken hadden, om niet te kunnen op
merken, dat Sir Richard twistziek en
onhandelbaar geworden was, zoodat zy
niet beter doen konden dan zich te
verwyderen, voor dat de storm losbar
sten zou. De twee heeren slopen de deur
uit, toen Sir R'cbard op zyne dochter
toetrad, en Archibald Hope zich eens
klaps tussch8n haar en den baronet
plaatste.
„Wie zyt gy, en wat doet gij hier
vroeg hy op lompen toon. „Gy behoor-
det toch niet tot de jachtparty, of ik
ben te dronken om het mij te herin
neren.»
„Ik heet Hope, Sir Richard," zeide
Archibald. „Zoo ik u een raad geven
mag, dan zou het zyn dat gy naar de
eetzaal terugkeert, en uwe dochter aan
z ch zelve overlaat. Gy hoort dat zy
doodmoede is
„Ja, dat heb ik gehoord. Welnu, Iaat
werkgever gesloten mondeling of schrif-
teiyk contract verbreken.
Staken isOntslag nemen uit den dienst
van den werkgever. Waar het niet-ver-
nieuwen door den arbeider van een afge-
loopsn arbeidscontract reeds ia ontslag
nemen, daar is het verbreken van een
arbeidstract dit a plus forte raison.
Staken isDes op zich genomen ar
beid neerleggen op wat de arbeider meent,
dat voor den werkgever zooveel mogeiyit
ongerief en zoo groot mogeiyke schade
zal bezorgen,opdat hy zoo spoedig moge-
ïyk, luist onmiddeliyk toegeve aan de
eiscajn, die niet vooraf overeengekomen,
resp. niet in het arbeidscontract opgeno
men zyn.
Na hierover nog nader te hebben uit
geweid, vervolgt de heer Niersiraz
Het misdiyf van stak-m, zooals het
hierboven omschreven werd, is door de
thans buiten werk zynde apoorwegmen-
schen in twee maanden tyd tweemalen
begaan. Laat ons over 31 Januari niet
spreken van waerszyden was man ver
rast. Maar den mannen, die op 6 April
ten tweeden male hun woord gebroken
hebben, ditmaal niet verrast, maar met
voorbedachten rade, na geheim zorgvuldig
overleg, na uitgezocht te hebben het
gunstige moment, den nacht van Zondag
op Maandag, om den vyand (d. i. de
spoorwegmaatsehippyen, by welke tal
hunner twintig en meer jaren gediend
hadden) zoo onverhoeds en verraderiyk
mogeiyk in den rug aan te vallen, dien
mannen past slechts den naam verraders.
Wat den stempel van „verraad* op het
gehsele f.it der Werkstaking drukt, is de
omstandigheid, dat tusscien de directies
der spoorwegen en het b s'uurder Ver-
eeniging van Ned. ap ;or- en tramwegper
soneel (Oudegeest, v. d. Berg etc.) onder
handelingen gaande waren omtrent loonen
en arbeidsduur 1 Ziedaar het peil vau
eerlijkheidsbegrip bij de leiders 1
De heer N. vervolgt
Ik heb my, na al da bovenstaande
overwegingen gemaakt te hebben, afge
vraagd, of al de stakers dan zonder
uitzondering voor boosdoeners aan te zien
zyn en ik heb gezocht naar verontschul
digingen.
Veel heb ik niet gevonden, maar toch
iets
Onder ds voorwaarden waarop de sta
king van 31 Januari Word beëindigd,
komt voor: wed or in dierst nemen van
alle stakers (zy rekenden zich dus biyk-
baar ontslagen) en absentie van rancune,
c. a.
Beide voorwaar len werden door de
directies met de grootst mogeiyke libera-
iiteit en loyauteit nagekomen, ja, hst
derokoeeld is my niet vreemd, dat zy in
sommige gevallen wel eens overdreven
hebben.
Dit is de bron geweest van later kwaad.
De arbeiders, voorgelicht door hua eer-
iyke (I) leiders, hebben genomen als een
recht wat in vela gevalion hoogstens gunst
mocht heetendankbaarheid hebben zy
niet gevoeld, edelmoedigheid niet beseft,
haar naar hare kamer gaan ik heb
nog nooit ean harer weaschen weer
streefd van hare vroegste jeugd af, en
thans geeft zy my een bswys te meer
van hare ondankbaarheid ea geringe
hoogachting. Ik kan alias van haar ver
dragen myn eenig kind het ecnig8
kind dat ik ooit gehad heb. Gy heet
Hops, niet waar
„Neen Hope."
„O, ja nu herinner ik het my. Hope
ja, ja de broeder van dien jongen
duivel," riep hy, „de executeur van
het testament van den oude. Ik w^et
er alles van, en hoe gy in het geheim
gewerkt hebt ik vloek u I Het is
laag uw spel te spelen, terwyi ik afwezig
ben. Gy en uw broeder zyt de ver
stoorders van myn geluken nu komt
gij de plaats innemen van hem, die mij
te Parys by de keel had, dien bloed
hond, die hy was. Maar hier ben ik
baas, en by al wat heilig is, gy zult
uw zin niet hebben. Ik, Dick Kelpdale
zeg u, dat ik my niet langer zal laten
trappen eerder sla ik u dood I"
Wordt vervekd.)