Zaterdag
21 Februari.
So. 44.
41e Jaargang
1903.
.rden
meisje.
D
Éofeole taiÉie».
FEUILLETON.
Europa.
SIE.
an referenties
Nederland
RAAFLAND,
Parkweg 39,
SD, voor ver-
erkiezend op de
iuidslngel, Mid.
'ourant.
IE NS I
I3BSa3SSa v.f
vm 4 50 (allees
Ztümarlel 1 va
1280 1 15
55 6 55 7 46
kÜKarZt Ftesisi
?erkdagenl 6 28
'SS l 20 2 5
7 7 50 816
ENDIENST.
20 7—7 50
1020 10 40
0 1 80 2 22(
4 20 5~ 52i
G 10 6 30 7 10
50 1010 10 30
nm 1 20 140
3 50 410 480
£30.
0
HSLGE.
a<s 3 30 c)
S55
L55g)
219 3 30c)
sa hjt vertrek
Boreelaa ess
■eekene, Bor-
sar Boreeeie-
nakt.
gelegd.
1 v&a Neuzes
iorwegststio»
17
7 25
7 58
8 48
10 1
7 88
'lü 14
40
28
28
1 25
40
3 10
87
8 50
58
46
10
4 22
VLISSIIïeSCHE COURANT
Prfla p6r drie maanden 1.3D. Franco per po3t 1.40.
Afzonderlijke nummers cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstrsska by Sen Oitgever
f. VAN >8 V1LBK Jr., Kleins Markt, I. 187.
ABVEBTENTTËNvan 1—4 regels 9.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. B0 directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Sroots letters
en cliché's naar plaatsruimte.
èagvJfte, ej S«a- sa iscstfagta.'
0r«l*ph.oo2isramm«r IO»
AfeoKnamenfes-Mvaïk.nïlgn ©g miss Toordoelfge voorwssMsB,
(j'jj.'lÖ.
Over de staking.
pfof. mr. (1. A. san Hamel te Am-
Igteidam bespreekt in het Sociaal Wec-k-
[jjiad wat dit blad geschreven heeft over
[tot recllt van üet spoorwegpersoneel
[om plotseling en gemeenschappelijk bet
I werk neer te leggen. Hy schrift
Omdat dit personeel aan een opzeg-
■ingstermön Diet gebonden is, heeft u
lóie staking opgevat ais een rechtens
„collectieve, .onmiddellijk
iwerkende opzegging der dienstovereeu-
wa.udoor zij op „volkomen
Iwettige wijze hun ontslag hadden er-
4," daarmee rechtens hadden opge
houden spoo.bsambten ta zjjn en van
Ijat oogenbiik af aan hun eed niet meer
Iwaren gebonden.
Daartegenover begin ik te stellen dat
feen dienstovereenkomst by het spoor-
egverkeer die da mogelijkheid van zoo
is rechtens mee zou brengen, ware
1 ongerijmdheid zelveen reeds daar-
|cm ia zoo iets juridisch eenvoudig on-
I denkbaar.
Hr. Drucker schreef natuurlijk zeer
I terecht dat doz3 zaak beëindiging van
|dierstovereenkom3ten in ons recht
[niet vast geregeld is. Maar uicdie waar-
i volgt allerminst, dat „naar alle
irachynlijkheid" voor uw gevoelens
Nederlandsche rechters steun zou
te vinden. Er zou er, naar ik vast
vertrouw, niet één te vinden z(jn.
j ik de zaak privaatrechteiyk, dan
tref ik aanstonds daarop is reeds van
dan éen zijde gewezen de arti
kelen van het B W. die bepalen dat
overeenkomsten te goeder trouw moeten
ten uitvoer gelegd; en dat zy
verbinden tot al wat naar den aard der
overeenkomst door de biliykheid, hst
gebruik of de wet wordt gevorderd. Wel
klaagt ook mr. Drucker, dat „het heil-
voorschrifc van art. 1375 B. en
W., dat tot aanvulling van de onvol-
doende speciale materialen had kunnen
BtrekkeB, te dezen weinig vrucht heeft
lwel voegt hy er tij
l wordt het door de schryvers aange
haald, doch de enkele malen, dat men
rich by den rechter er op beriep, vond
men daarbij geen baat." Maar daaruit
mag allerminst worden afgeleid, dat ook
in een zoo sterk sprekend geval als dit,
collectieve dienstopzegging by spoor -
de woorden en de toepas
van het artikel zouden worden
Gesteld eensIn een zieken
I huis z(jn verpleegsters aangesteld zonder
t voor haar dienst een opzeggingst-r-
uijjn is bepaald zou dan daarmee haar
recht erkend zyn om, terwyi alle patlën
in hooge koorts liggen, op eeDmaal
>r werk in den steek te laten, en
m te trekken met de verklaring, dat
I aldus doende, eenvoudig op volkomen
wettige w(jze haren dienst opzeggen en
wij naar het Engelsch.
18 jll 21*11 '6
>n vervoeren
ba
vroeger
hadden
gevraagd
onrustig in
5:ch ein-
6 1?
88
7 26
85
8 28
8 88
89.)
Of alles zal in de vergetelheid
P'M worden, en zy haar
weder innemen, ale
11) 'renner een gunst van hem
I. Wiliiam begon zich onru
Bo!«i,St0e' le b0we801Vrichtte zk
'tik op om raar beiden te zien.
BPÜt my, dat ik geslapen
C 0biJ> zïn oogen wrijvende.
lurii. 83 aangenamer
voor u geweest is dan
Waarover hebt gy gesproken
'fr betere meening, die
elkander koesteren, zeide
peene gulhartigheid, die
„Ik
heb,
hoop
gezel-
ik Mr.
7"
wy nu
Louisa,
Archibald
haar dienstverband doen eindigen 7 Ik zou
zelfs meenen dat, wanneer tengevolge
van zoodanige staking patiënten stier
ven, het strsfwetartikel omtrent het
veroorzaken van Iemands dood door eigen
schuid, 0. i. grof plichtverzuim, door
alle rechters zou worden toepasaeiyk
verklaard.
Maar de dienst by de spoorwegen
heeft uit den aard der zaak en Ingevolge
de wet, ook een publiekrechteiyken kant.
De spoorwegwet noemt het personeel
beambten en bedienden" sommigen
zyn bevoegd en geroepen tot het op
sporen en by het procesverbaal consta-
tB6rea van zekere groep van overtre
dingen en worden met het oog daarop
btëedigdhet strafwetboek stelt voor
de toepassing der artikelen omtrent
wederspannigheid ta hunner speciale be-
soherming „met ambtenaren geiyk
de beëedigde beambten en bedienden
van spoorwegdiensten»hun verplieh
tingen steunen niet alleen op instructies
van de directie der maatschappy waarbij
zij in dienst zyn, maar voor een zeer
groot deel op de spoorwegwet en het
by Koninkiyk Besluit vastgesteld alge
meen reglement, Al zyn zy nu geen
staatsambtenaren, eenige analogie is er
zeker. En dan wil ik vragen, of de
ambtenaren van den Staat ai is er
nu geen algemeene wet die hun rechts
toestand regelt en iuiat terwijl zulk een
wet ontbreekt rechtens bevoegd moe
ten worden geacht om, nu ook een op-
zeggingstermyn niet ia voorgeschreven,
plotseling hua werk neer te leggen,en hun
ontslag te nemen op ieder oogenblik, zelfs
wanneer de dienst hun werk op dat
oogenblik niet missen kan Dat zal
toch wel niemand beweren. Zeker, een
gevraagd ontslag most worden verleend
dat erkent men gaarne als ongeschreven
recht. Maar het tydstip waarop het zal
ingaan, bepaalt de regeering naar de
eischen van den dienst. Zoo is de prak-
tyk en een ordeiyke gang van zaken
kan niets anders meebrengen.
Maar nu nog. Het spoorwegpersoneel
heeft den dienst heelemaal niet willen
opzeggen, heeft er niet aan gedacht de
dienstverbintenis te doen eindig m. Hat
zoo hoogeiyk verbaaasd hebban ge
staan, indien gesteld dit ware feitelijk
mogeiyk geweest door de directie de
zaak aldus ware opgevat. Een stakiDg
beteekent voor hen die staken, naar de
juiste teekening van den heer P. L Tak,
„het verlaten van een huis waar men
straks gaat terugkeeren." Is dan het
personeel in ons geval na de staking
opnieuw aangesteld en opnieuw Aëedigd
gewoiden
De staking was niet een collectieve
dienstopzegging, maar tienvoudig een
collectieve dienstweigering door hen die
het recht tot die weigering niet hadden.
In zoover stond de zaak ook voor de
beëedigden en de niot-btëedigden volmaakt
geiyk. Geiyk ik reeds opmerkte, som
migan worden beëadigd, omdat zy moeten
kuacen verbaliseeren en het Wetboek
Hope verwonderde, „want onze eerste
ontmoeting voorspelde niet veel goeds."
„Het doet my genoegen, dat de eerste
ongunstige indrukken uitgewischt zya,"
zeide de grysaard „het is nooit goed
te haastig te zyn in het baoordeelen,
of tot een besluit te komen dat doe
ik nooit."
Hy had vergeten in welk een wan
hopige stemming hy den vorigen avond
verkeerd had, doch zyn geheugen was
slecht en zyne kleindochter was terug
gekeerd.
„Spsel nog iets, Louisa," zeide hy.
„Het is da laatste avond, dien Mr. Hope
te Garrifcford doorbrengt.»
„Ik vrees reeds teveel van Miss Kelp
dale's goedheid gevergd te hebben," zoiae
Archibald.
.,Iu hst geheel niet," zeide Louise,
opstaande en naar de piano gaande.
„Gij moet vermoeid zyn en zult naar
rust verlangeD," zeide hy, terwyi zy
hem voorby ging, maar zy antwoordde
op haar gewonen toon, en Sir William
Keipdale hoorde elk harer woorden, en
scheen er niet het minst over verwon
derd.
„Neenik ben niet vermoeid. Er is
een last van myn hart gewenteld. Ik
van Strafvordering daarvoor een ambts
eed verlangt. Voor anderen, niet tot ver
baliseeren geroepen, blijft de eed achter
wege, Maar dat doet nu tot de zaak niet
af. Ieder dia een dienst onder rechts
band aanvaardt, met plechtige belofte
of niet, moet in dien dian3t r.yn plichten
vervullen. Doet hy dat niet, dan schendt
hy zyn plicht, dan begaat hy onrecht.
Ook de staking van het spoorwegper
soneel toen en zoo was oen onrechtmatige.
Acht ik daarmee dez9 staking beoor
deeld en geoordeeld Allerminst. Maar
voor een juiste beoordeeliDg moet men
beginnen een zuiveren kyk te hebben.
Deze staking nu was niet een daad van
recht, maar een daad van macht. Zy
was niet een daad van vrede, maar een
daad van stifjd, van oorlog.
Van zulk een machtsdaad, van zulk
een oorlogsdaad binnen do eigsn grenzen,
moeten nu de diepere oorzaken worden
gezochtsociale oorzaken zyn er en
psychologische zijn er. Door kennis
daarvan kome men dan tot keering.
Want dat zoo iets geen tweeden keer
gebeuren mag, is duidelijk.
Be troepenbeweging.
Wat de regaoring precies bedoelt met
het oproepen van een groot deel van
twee lichtingen der militie, en een naar
de haardsteden teruggekeerd deel der
jongste lichting, te zamen een 20,000
man, schuilt nog in het onzekere.
Merkwaardig is stellig, dat een aantal
forten, zoowel in de stelling Amsterdam,
als aan de grenzen, 0. a. te Westervoort
en PaunardeD, bezet worden en geen
buitenlandsche verloven aan militairen
worden verstrekt, zooals wy htbben
medegedeeld. Wy maken in dit verband
melding van een gerucht, dat ons ter
oore kwam onmiddeiiyk na de spoorweg
staking op 31 Jan., waarvan wy echter
geen melding hebb n gemaakt om de
agitatie Diet te vergrooten, dat nl. de
Duitschv) keizer een persooniyk (I) scbry-
ven aan onze re gearing zou gericht-
hebben, waarin Z. M. de vraag stelde of
onze regeeriüg bon zorgen dat het brie-
veLVarvoar uit Duitschland ongehinderd
bon plaats hebben „daar de Keizer
anders zelf met een trein zou komen."
Tdaus duikt het gerucht weer opzelfs
wordt beweerd, dat de Keizer op de
mailbooten, die ons land aandoen met
de brievenmails, een bemanning zou
meegeven van militairen in civiel, die
echter zoodra zy gemolesteerd werden,
„handelend" zoudan optreden.
Wat van al deze „on dit's" waar is,
wj kunnen het niet zeggen. Er zal wel
een en ander niet volkomen juist in zyn
met de gebruiken, gewooniyk by de
diplomatie aangewend, zou 's Keizers
optreden al weinig strooken.
Dat er nota's met de Duitsche regee
ring gewisseld zyn naar aanleiding van
de staking, is niet onmogelijk, zelfs niet
onwaarscbyniyk wat echter de p'reciese
ben weder te huis en leef en verheug
my in het tegenwoordige."
Archibald zag haar bfj deze woorden
aan, meenende er een half uitdagende,
hslf spottende beteekanis in te vinden,
doch was getrcffon door den srnsiigen
blik en hare omboog geslagen oogen,
als dankte ztj den hemel voor hare ver
lossing. Een oogenblik later zweefden
hare vingers over de toetsen, en brach
ten vreemde harmonieën voort, in
welke hy althans een dankgebed op
muziek gebracht meende te hooien.
Hy was haar niet naar de piano ge
volgd, maar bleef aan de tafel zitteD,
waar zy zoo lang en ernstig gesproken
hadden, tot Sir William zich tot hem
boog en zyn naam noemde. Hy beerde
zich tot den baronet, die zyn arm op
den zynen legde en hem aanzag.
„Hoe is het mogeiyk, dat wy haar
hebben kunacn verdenken, Hope," zeid6
hy.
„Ja, het was vreemd."
„Zoo onberaden en voorbarig zon
der eenig bewys tegen haar. Het was
niet edelmoedig."
Archibald gaf ook hierop een toe
stemmend antwoord. ,/Neen niet edel
moedig,"
Inhoud van die nota's is geweest, is ons
onbekend.
Dinsdag komt de Tweede Kamer bijeen
men zal dan de regeering wel in de ge
legenheid stellen tot het doen van die
mededeeiingen, welke ongewenschte on
rust wegnemen kunnen misschien doet
de regeering het wol uit eigen beweging.
-(Tel,)
Be plannen der Regeering.
Gisteren was „De Tai." in de gelegen
heid een hooggeplaatst offl r.ier te spreken
die, gevraagd naar zyne meening over
het militair vertoon, ons verzekerde dat
men in offleierskringen algemeen van
opinio js dat de rsgseriag eventueel van
den toestand zal gebruik maken om een
mobilisatie-oefening te houden. In groot8
landen wordt zulks meermalen gedaan,
by ons echter niot, omdat een gevolg
van dergeljke oefeningen steeds schade
meebrengt voor handel en nyveiheid.
Wanneer nu achter door een of anderen
maatregel van r geeringswegs het spoor
wegpersoneel zou gaan slaken, vervalt
dit bezwaar, en zou dit een prachtige
gelegenheid zyn om eens te zien hoa de
mobilisatie by ons werkt. Zooa's men
weet worden by een dergelyka oefening
de sporen terstond voor hat militair
vervoer gerequiroerd en de treinen ook
door militairen gereden. Om deze reden
zouden dan ook verschillende forten zyn
bezet.
De minister van Oorlog heeft bepaald,
dat voor de 79 militieplichtigen van de
lichting van dit jaar, die by het korps
torpediaten te Brielle worden ingedeeld,
by voorkeur zullen worden bestemd
zeevarenden, schippers en visacbsrs, in
de eorste t laats da uit D;n Helder,
Hellevoetsluis en Willemstad.
„Socialistischs onzinnigheden."
Door de propagandaclub „Groen van
Prinsterer" te Alkmaar is tegen 23
Februari a.s een openbare simenkomst
belegd, waarin de heer Jb. van Oversteeg
uit Amsterdam zal behandelen „Socia
listische onzinnigheden-"
Hy heeft tot dit doel een 47 tal citaten
uit „Socialisme en vryheid" van Rienzi
(H. van Ko!) in druk doen verschijnen,
welke op die byeenkomst zuilen worden
besproken.
De heeren mr. Mandeis en dr. H. E.
van Gelder, voorzitter der afieeling
Alkmaar S. D. A. P., hebben da uit-
noodiging tot een debat aangenomen.
De belangstelling voor deze byeenkomst
is enorm groot, getuige het feit, dat do
toegangskaarten thans reeds byua aile
zyn verkocht.
t
Suiker en jenever.
Mr. N. G. Piarson opent de Februari
efbverirg van „De Econom-'st" met een
beschouwing over onzon floancieelen
„Ik heb alles vernemen, wat aanleiding
tot baar vertrek gegeven heeft," zeide
Sir William, „en het spyt my zeer d»t
ik haar ééa oogenblik hsb kunnen ver
denken. Zoo gy weten kondet, wat ik
nu weet, zoutt gy eveneens over haar
danken als ik."
„Ik verdenk haar in het minst niet,"
hernam Archibald.
„Gy zyt in de boschwachterswoning
geweest, en hebt haar daar gtzian, hoeft
zy my verhaald," zeida hy. „Gy hebt
haar spoor gevonden ea mijn zoon
Richard sn Job niet weinig schrik aan
gejaagd, en daarna hebt gy dat geheim
voor u zeiven bewaard, dat toch niet
edelmoedig van u was, daar gij wist
in welk eene spanning ik verkeerde."
„Ik had haar beloofd te wachten
tot
„Ja, jadat west ik. Ik dank u
waart haar vriend, en zy stelt een vol
komen vertrouwen in u. Morgen mo6t
ik nog met u over haar spreken, als gy
afscheid komt nemen. Vergeet dat vooral
niet."
Hierna zwegen zy tot ook Louisa
haar spel geëindigd had ea Archibald
sprak van vertrekken. Hat was reeds
te laat, en Louisa Keipdale moest ver
toestand. Als men let op het prachtige
financieele jaar 1902, toen de raming
met ongeveer f 7Vs millioen werd over
troffen, dan vraagt men zich af of nu
nog wel versterking der middelen ncodig
zal zyn. Da minister raamde het tekort
voor 1903 op ruim f 5 millioen. Door
besparing op uitgaven zouden hiervan
wel f 1 a 2 millioen vr0vallen er was
dus to voorzien in een tekort van f 3 a
4 miliioen, die de minister in hoofdzaak
wilde vinden door den accyna op het
gedistilleerd van f63 op f 70 te brengen,
Is dit nu echter Diet overbodig gevon
den, sedert de opbrengsten der middelen
in 1902 grootendeels bïkend zya ge
worden 7
Immers de ontvangsten voer 1903 zyn
veel lager geraamd dan i'a 1902 verkre
gen is, en waarom zouden da middelen
in 1903 minder dan in 1902 opbrengen 7
Dit kan alleen het geval zijn met de
successierechten. Deze hehbeu in 1902
ruim f 15,000,000 opgebrachten
f 15,000,000 is in de geschiedenis der
successierechten een bedenkelijk cjjter.
Twee malen werd het bereikt, aans in
1892, en toen moest men zich het vol
gendejaar vergenoegen met f 11,059,000;
eens in 1900, en in het jaar daarna
leverde dat middei slechts f 11,448 000
op. Met het oog op deze twee ervaringen
is de raming voor 1903 (f 11,964,000)
eerder hoog dan laag te noemen.
Ook by de overige middelen is op een
hoogere opbrengst niet vast te rekenoD,
waarvoor de schryver wyst op de spron
gen, die in de laatste jaren sommige
middelen hebben gemaakt. Hy becyfert
dan dat, ook al overtreffen de inkomsten
in 1903 de ramiog met een paar mii-
lioen, da regeerirg er daarmede nog niet
la, daar dan de eigeniyk tot de gewone
uitgaven behoorende kosten van de
spoorwegen en van den Maasmond nog
dekking vorderen, welke niet uit geld-
leening komen mag. Da sedert verschei
dene jaren gevrijde praktijk ora deze
ui'ga'en onder de buitengewone te rang
schikken vindt alleen daarin haar on
misbaar correctief, dat als algemeene
regel de opbrengst der middelen de ra
ming overtreft. Kwam er een ijd, waarin
de ramingen niet larger door de opbreng
sten overtaff-n werden, dan zou men
by de verdseling tusschsn gewone en
buitengewone uitgaven een strenger
methode moeten toepassen dan tot dus
ver npodig was.
De slotsom van dit alles zegt de
heer Pierson zou slechts kunnen zyn,
dat de behoefte aan versterking d6r mid
delen zich nog altijd dcet gavoalen,
ware het niet dat onverwacht een jaar-
lyksche bate voor den dag was gekomen
van ongeveer f 2,000,000 ten gevolge
van het wegvallen der suikerprem'ën'.
Dit bedrag is veel geringer dan de som,
dis da minister by de milüoenenrede,
boven hetgeen hij nog uit da vermogens
belasting hoopt te verkrygen, denkt noodig
te hebben, maar zj maakt daarvan zulk
een belaogryk deel uit, dat het geen daad
moeid zyn, dat bsgraep hy. Waarom
zou by haar van dia rust en stilte ba-
rooven, welke zy zoo zeer behoefde 7
Liever ware by nog langer gebleven.
De plaats, waar hy zich thans berond,
was voor hem een te huis, zoo als 'ny
er nog geen gekend had na den dood
zijns vaders en in die kamer was er
voor hem iets aantrekkelijks, dat hy
zich niet wilde belijden, en dat hem
onweerstaanbaar boeide.
Hy drukte den grysaard en diens
kleindochter de hand, en vroeg deze ot
hy thans afscheid vau haar nemen
wilde.
„Ik zal morgen afscheid van u ne
men," antwoorddo zij „gy zult toch
morgen niet vertrekken zonder my be
zocht te habben
Hy maakte eene diepe buiging die
woorden klonken in zijne ooren, en tril
den in zyn hart, zelfs nog toon hy Car-
risford verlaten had.
ZEVEN EN TWINTIGSTE HOOFDSTUK
Archibald Hope had den volgenden
dag veel te doen, maar hy stond vroeg
op en volbracht een groots (aak.
'Wcrdt vervolgd.)
