41e Jaargang
1903.
Dinsdag
10 Februari.
FEUILLBTON.
34.
Gemeentebestuur.
t\ fl
VLISSINfiSCBE coiibaivt.
Prfis per drie maanden 1.30. Franco per post 1.53.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren erechtstreeks by den D i t g e v e r
S*. VjkSS RK VKLSF Ir., Kleine Markt, I. 187.
v«s3k$£t *lte«g®a4«rti SssafeüssgeH.
ABVERTENTIÉN van 1—daejela 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prya slechts tweemaal berekend. Groots letters
en clichó's naar plaatsruimte.
Afeomiemante-AérertentiBn op soes voordeollge voorwaarde,;,
GHOHGBELASTiHG,
Staati aanwijzende de uitkomsten der
grondbelasting.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt bekend
dat b em ingevolge art. 14. der wet
Tan den 26 Mei 1870 (Staatsblad no.
82), door den heer bewaarder der hy
potheken en het kadaster te Middelburg
is toegezonden een staat aanwyzende
de uitkomsten
lo. der meting naar de artt. 9 en 10
2o. der schatting naar d» artt. 11 en 13;
8o. der afschrijving van belastbare
opbrengst naar artikel 6
4o. der verbetering naar artikel 23
5o, der regeling van den aanvang
der termijnen naar art. 41 der aange
haalde wet;
dat die staat, te rekenen van af heden,
gedurende dertig dagen voor belangheb
benden ter gemeente-secretarie ter inzage
zal z(Jn nedergelegd
en herinnert aan art 16 derzelfde wet,
waarbij is bepaald dat de belanghebben
den ten koste van ongelijk in een aan
Gedeputeerde Staten gericht verzoek-
schrilt op ongezegeld papier hermeting
ot herschatting kunnen vorderen binnen
den tjjd voor het ter inzage liggen be-
En is hiervan afkondiging geschied,
waar het beboort, den 9 Febr. 190S.
De Burgemeester voornoemd,
VAK DOORN VAN KOUDEKERKS.
Da morgennevel.
Jbr. dr. D. J. van Geer, de hoofd
redacteur van de vrije-antirevolutionaire
.Nederlander", bespreekt in .Onze Eeuw"
(Pebruari-aflevering) de positie van het
ministerie na z(jn nu anderhalt-jarig
bestaan.
Daargelaten de groote bezwaren voor
een nieuw Kabinet en vooral voor
een bewind, dat sedert jaren niet aan
het roer was en nog nooit met zulk
een krachtige meerderheid om zich
in de zaken in te werken, valt het niet
te loochenen, dat de politieke hemel
niet volkomen helder is. De schrijver
bedoelt niet in de eerste plaats het veel
besproken optreden van eenige malcon
tenten aan de rechterzijde, onder leiding
der heeren Staalman en De Vries, want
daaromtrent heeft men zich in breeden
kring een zeer onjuiste voorstelling ge
maakt. Immers, de oppositie van den
beer Staalman ia niet tegen dr. Kuyper
gericht, omdat de premier ter wille van
zijn conservatieve bondgenooten te veel
van z(jn democratische .oude plunje"
over boord werpt. Staalman's ongeduld
vrij naar het Engekch.
79.)
.Denkt hy zoo slecht van mij HU
vermoedt dus
,Dat gjj Maurits reeds te Parijs ge
kend hebt Ja en dat er zekere ver
standhouding tusschen u beiden bestaat,
üw brief aan Sir William was op een
blad papier, dat uit zijn zakboek ge
scheurd was, geschreveh."
»Z(j loosde een diepen zucht, alsof
baar plotseling een slag werd toege
bracht, en hij wachtte haar antwoord.
.Dat ia zoo.«
»Hoe komt dat?"
»Uw broeder^Manrits,,stelde my gis-
tsren avond zijn zakboek ter band, dat
betreft uitsluitend de finale oplossing
der schoolquaestie en het arbeiders-pen
sioen. Kiesrechtuitbreiding verlangt by
in deze parlementaire periode niet. Zelfs
andere dan de genoemde sociale maat
regelen wenscbt hy niet. Staalman's
oppositie heeft met zijn democratischen
zin of met het ondersteld conservatisme
van dr. Kuypers bondgenooten dus niets
te maken. Zelfs de tariefherziening, voor
velen ter linkerzijde het eigenlijk symp-
toon van het conservatisme der regee
ring, aanvaardt de Heldersche afgevaar
digde en by maakt het dr. Kuyper zelfs
tot een grief, dat ook dit ontwerp in
de tweede troonrede op den achtergrond
is geschoven. En dan komt er nog een
tweede reden van oppositie, zóó weinig
vooruitstrevend, dat men haar eer van
liberale zyde .reactionair" en van sociaal
democratische zijde .domperig" zal noe
men. Deze reden is, dat het optreden
van dit Kabinet niet positief-christeiyk
genoeg is, niet scherp genoeg gericht
tegen de tot dusver gevolgde vryzinnige
regeeringsbeginselen.
De schryver wyst dan op de moeiiyke
taak aan de regeering en haar meer
derheid aangewezen, om de van het
vorige Kabinet overgenomen sociaal-
politieke werkzaamheid in de haars in
ziens juiste richting te buigen, om aan
de spits te gaan staan van den vooruit
gang, niet door yver en energie, alleen
door richtiDg en beginsel, van andere
vóóraantreders onderscheiden. En al is
de levensduur van dit Kabinet nog te
kort geweest om nu reeds recht op
critiek te geven, het komt apr. voor,
dat de feiten en verschijnselen, welke
hoop geven, in die anderhalf jaar niet
zyn toegenomen.
De schryver heeft niet het oog op het
luttel aantal onbeteekenende wetten, dat
nog is ingediend. Wat twyfel wekt, is
niet dat de tatel nog leeg staat, maar
zijn de redevoeringen die de kok houdt
in antwoord op manende hongerige
gasten.
Ten slotte de kiesrechtquaestie be
handelende, verheugt schryver zich in
het feit, dat de partyen het hierover
eens zyn, dat een persooniyk en natuur-
ïyk recht op kiesbevoegdheid niet bestaat.
De meerdere of mindere uitgebreidheid
van het kiesrecht is niet een vraag van
recht, maar een staatsbelang, en dat het
onrecht zou zyn een deel van het volk
.uit te sluiten", is dwaal-theorie.
Biyft alleen maar de vraag, hoever
het belang van den Staat eischt het
grondvlak te verbroeden, waarop de
volksvertegenwoordiging rust. In die
richting lacht aan schryver het z.g.
huismanskiesrecht het meest toe, hetzy
dan met één- of met meerstemmig
kiesrecht.
Onder de moedgevende teekenen rekent
schryver de uitslag van de jongste Kamer
verkiezingen, o. a. het feit, dat by de
herstemming in Amsterdam IX een aan-
zieniyk aantal liberalen den ministerieelen
candidaat steunden tegenover den sociaal
voor eene waarde van twee honderd
vyftig pond aan banknoten bevatte.'
By deze woorden keerde de man, die
by het vuur zat, zich eensklaps om en
Archibald zag dat hy eene roode kleur
en zware bruine knevels had, welk hem
over den mond hingen en een grooten
verwilderden bakkenbaard. Toen hy be
merkte dat Archibald naar hem zag
in plaats van naar Miss Kelpdale, wend
de hy zyn hoofd af.
,En waarom vertrouwt hy u juist
die som?" vroeg Archibald.
„Hy weet niet of hy naar Parys
terugkeert," antwoordde zy zeer lang
zaam, geiyk eene vrouw, die tracht
zekere ontvangen bevelen weder in haar
geheugen terug te roepen, welke door
eene opeenhooping van gebeurtenissen
byna by haar zyn uitgewischt. Als hy
niet terugkeert moet ik u dit geld ter
hand stallen, als eene oude schuld, of
althans als een gedeelte eener oude
schuld, die hy aan u heeft. Zoo hy my
schryft in Parys te zyn teruggekeerd,
dan moet ik hem de som toezenden,
en de schuld biyft staan.
Archibald boog het hoofdhy nam
de opheldering aan, verwonderd echter
dat zyn broeder Louisa Kelpdale tot
democraat. Schryver meent, dat dit wyst
op een .saamtrekking by het weg
vallen van de liberale party in haar
ouden vorm van den rechtervleugel
dier party op de flank der christeiyk-
nationale groepen."
Dit verhoogt de kans, dat aan dit
Kabinet tyd zal worden gelaten zich
tot volle kracht te ontplooien. Daarvoor
is feiteiyk meer dan vier jaar noodig.
Het komt my voor zegt schryver
dat er, tot zekere grens, klimmende
progressie moet zyn in de vruchtbaar
heid eener regeering, by het stygen
taarer dienstjaren.
Dan moge de nevel, die schryver
thans waarneemt, .niets anders dan een
voorbygaande morgennevel biyken te
zyn, profectie van een zonnigen helderen
dag, waarop licht en warmte en groei
kracht in milden overvloed over ons
volksleven mogen worden uitgestort."
De opkomende lichtingen.
Geiyk uit het Koninkiyk Besluit,
waarby de lichtingen 1900 en 1901
onder de wapenen zyn geroepen, is ge
bleken, had die oproep plaats ingevolge
de le zinsnede der militiewet 1901. De
inhoud dezer zinsnede is
„Wanneer het ter handhaving of tot
herstel van da openbare rust en orde,
tot uitvoering van wetteiyke voorschrif
ten of om andere overwegende redenen
noodig is kan door ons worden bevolen,
dat de ingeiytden by de militie te land,
die overeenkomstig art. 107, 108 of 109
onder de wapenen zyn of laatsteiyk
geweest zyn, onder de wapenen worden
gehouden of geroepen.
De 2e zinsnede van het artikel zegt
.zoodra bovenbedoelde ingeiyfden zes
.weken onder de wapenen hebben door-
gebracht, wordt onrerwyid een voorstel
„van W6t aan de Staten Generaal gedaan,
,om het onder de wapenen blijven van
.die ingeiyfden, zooveel noodig, te bepa-
,len."
Aangezien reeds nu, by het onder de
wapenen zijn van drie lichtingen in vele
kazernes alle beschikbare plaatsruimte
is ingenomen, is te hoi en dat vorenbe
doelde wet niet in het leven behoeft te
worden geroepen.
In het tydvak toch waarop de lich
tingen onder de wapenen zyn, valt de
inlijving dei 8 maanders van de lichting
1903 waarvoor dan geen logies beschik
baar ia, tenzy moeder natuur e6n onder
dak brengen in tenten zou toelaten,
hetgeen, naar het ons toeschynt, geen
gewenschte overgang voor hen zyn zoude.
Indien een en ander noodig is, wordt
het beter geacht hunne opkomst te ver
schuiven totdat de onder de wapenen
zynde lichtingen weder naar hunne
haardsteden zyn vertrokken. (Tel.)
Aan 200 ambtenaren en beambten
der Rykstelegraaf, die in de termen
vallen om in dienst te komen wegens
oproeping van de lichtingen 1900 1902,
is van hoogerhand ontheffing verleend.
zaakgelastigde verkozen had, en zeide
,Nu heb ik nog eene vraag te doen
voor ik my verwyder."
zy zag hem angstig aan, en scheen
zich een weinig verlicht te gevoelen,
toen htJ naar de andere zyde der kamer
ging en zich naast den onbekende
plaatste, die by het vuur zat.
„Wie is die heer
Het antwoord volgde onmiddeliyk op
de vraag.
„Myn vader Mr. Kelpdale.'
De heer zag tegeiyker tyd om en
zeide half beleefd, half uitdagend
„Ik ben tot uw dienst, mynheer."
„Uwe dochter moet onder uwe be
scherming veilig zyn, Mr. Kelpdale,"
zeide Archibald, „en daarom laat ik
haar onder uwe hoede achter. Ik wil
alleen dit nog zeggen dat, hoe eerder
de omstandigheden gedoogen dat zy naar
Aver Court terugkeert, zulks des te
beter zyn zal voor de rust van deszelfs
eigenaar.»
„Dat weet ik dat hebt gy my reeds
gezegd," antwoordde Louisa.
,Ik heb er niets tegen dat zy naar
Sir William terugkeert," zeide haar vader
op een zachten toon, als iemand die in
zich zeiven spreekt. „Zjj heeft zelf het
Over de staking.
Het „Sociaal Weekblad" vraagt wat het
staatsgezag in de ernstige dagen die we
doorleefden, had kunnen doen. Het keurt
de verschillende middelen, die genoemd
zyn,af en meent dat de toestand op 31 Jan.
hoogst moeiiyk was voor iedere regeering
van iedere party.
Dat men by het ongunstig oordeel
over de kalme berusting van de overheid,
het hoofd niet koel hield, staat voor ons
vast. Dat de onbeholpen wyze, waarop
de regeering van haar zienswijze biyk
gaf misschien zelfs dat zy er biyk van
gaf, want er ware een vorm te vinden
geweest, waardoor het kon hoeten, dat
de veemen hadden toegegeven vóórdat
de regeering had in te grypen tot
dat oordeel niet weinig heelt bijgedragen,
is voor ons aan geen twyfel onderhevig.
Maar wat nu te doen? vraagt het S.
W. Geiyk de Staat heeit te waken voor
veiligheid, heeft hij te zorgen, dat zyn
burgers zich kunnen verplaatsen. Met de
strafwet zal msn niet veel uitrichten.
Een scheidsgerecht is wel noodig, maar
daardoor worden toestanden als van de
vorige week niet onmogeiyk gemaakt.
Het spoorwegpersoneel tot een militair
corps maken gaat evenmin,
Wy zien zoo besluit het S. W.
geen andere oplossing, dan dat de Staat
zorge een reserve-personeel te kweeken.
Dat zou moeten geschieden uit het leger.
Een personeel van 17000 man zou na
tuurrijk niet byeen zyn te krygen, maar
dat is ook niet noodig. Dat by een aige-
meene staking de spoorwegdienst even
geregeld biyve voortgaan als in normale
omstandigheden, kan niemand eischen;
dat een beperkt aantal treinen dagelijks
loope, wèl. Om hiertoe te kunnen ge
raken, zal men met een paar duizend
misschien met nog iets minder mannen
gered zyn. Door oefening van vrijwilli
gers, en kan het niet anders ook van
miliciens ia de spoorwegdiensten, zou in
de toekomst wellicht een dergeiyk reserve-
personeel te vinden zyn. Men zou m8t
de organisatiedadeiyk kunnen aanvangen.
Voor het ministerie van zyn voortvarend
heid te doen biyken.
H. M. de Koningin woonde gisteren
voormiddag de godsdienstoefening by in
de Kloosterkerk te 'a Gravenhage, onder
gehoor van ds. Weiter.
Beroepstelling.
Omtrent de beroepstelling, hier te
lande op 81 Dec. 1899 gehouden, is
weder een deel van wege het Centraal-
bureau voor de statistiek verschenen.
Het bevat de verzamelstaten voor het
geheele Ryk en is in twee afleveringen
geplitst. De eerste van 950 bladzyden
geeft de cyfers, gerangschikt naar de
negen groepen van gemeenten, nl, naar
het getal inwoners.
De tweede aflevering bevat de opgaven
voor het geheele Ryk. zy leert dat in
verlof thans met u te vertrekken, Mr.
Hope. Ik houd haar niet gevangen, want
het schynt dat uwe vermoedens geheel
tegen my zyn gericht."
„Ik verzoek myn vader te zwygen,"
zeide Louisa, met eene waardigheid,
welke den man, die eerst een hooger
toon had aangenomen, zeer laag stemde.
„Nu nu," zeide hy, „waarom zou
ik er my ook mede bemoeien Doe zoo
als gy verkiest, Louisabiyf hier zoo
gy wilt.»
„Mag Sir William weten, dat gy in
Engelandzyt aangekomen vroeg Archi
bald „is dit een deel van het ge
heim
„Ja ja," antwoordde Louisa voor
haar vaderhy, noch iemand anders
mag daarvan iets weten.»
„Dat is misschien het beste," zeide
Archibald daarop deed hy eene schrede
naar de deur, en bleef weder eensklaps
staan, toen hy iemand in de kamer
boven zicii hoorde loopen, zoodat de
zwakke zoldoring schudde. Op hetzelfde
oogenbrik herinnerde Hope zich het richt
dat hy voor het bovenvenster had zien
branden, toen hy door het bosch ging
en het vermoeden dat hy nog misleid
werd, verkreeg by hem de overhand. Hy
het begin van 1900 hier te lande waren:
werkzaam in bedryven 853,584 gehuwde
en 636,601 ongehuwde mannen en
97,773 gehuwde en 335,626 ongehuwde
vrouwen gepensioneerd resp. 5685 en
1288, 130 en 19 zonder beroep 71,141
en 952,303, 924,239 en 1,225,748.
De verdeeling van de bedryven was,
ny verheid 307,441 gehuwde en 255,959
ongehuwde mannen en 17,109 gehuwde
en 70,065 ongehuwda vrouwen land
bouw resp. 267,050 en 223,644, 28,251
en 51,333visachery en jacht13,258
en 8684, 215 on 339 handel en verkeer
185,342 en 97.427, 31,918 en 17.457;
losee werklieden 23,563 en 9656, 54 on
23 andere beroepen 56,939 en 41,231,
20,146 en 196,409.
De kiesvereeniging Nederland en Oranja
te Aalten heeft met algemeens stemmen
een motie aangenomen, waarin de wen-
scheiykheid wordt uitgesproken om de
vergaderingen der Tweede Kamer te
openen met gebed en te sluiten met
dankzegging.
De Antirevolutionaire Kamerclub zal
hiermee in kennis gesteld worden en aan
de christeiyke politieke bladen worden
verzocht de motie ov6r te nemen.
Statistiek der geboorten en sterfte.
In de Staatsct. no. 32 is opgenomen
een statistiek der geboorten en der sterfte
naar den leef tyd en de oorzaken van
den dood in Nederland over de maand
Nov. 1902, uitgegeven door het Centraal
bureau voor de statistiek.
Blijkens die statistiek bedroeg in ge
noemde maand het aantal der levendge
borenen 13167, en dat der levenloos
aangegevenen 529.
Overleden zyn op den leeftyd van
minder dan éen jaar 1680, van 1 5
jaren 743, van 5 14 jaren 283, van
14 20 jaren 163, van 20 50 jaren
1009, van 50 65 jaren 878, van 65 80
jaren 1530 en van 80 jaren en daar
boven 617, terwyi van 5 personen de
leeftyd onbekend was.
Als oorzaken van den dood worden
opgegeven 44 gevallen van febris ty-
phoidea en typhus aböominalis, 3
febris intermittens en malariacachexie,
mazelen 224, roodvonk 20, kinkhoest
65, diphtheritis 50, croup 32, dysenteria
2, influenza 28, cholera nostras 2, andere
epidemische ziekt6n 15, longtuberculose
544, hersentuberculose 60, andere vor
men van tuberculose 155, kanker en
audere maligne tumoren 431, meningitis
153, apoplexie en hersenverweeking 352,
organische hartgebreken 278, acute bron
chitis 160, chronische bronchitis 183,
pneumonia 372, ziekten van de maag
44, gastro enteritis (by kinderen bene
den 2 jaar) 424, hernia darmocclusie 40,
lever-cirrhose 33, nephritis en Bright-
sche ziekte 197, ziekten van de geslachts
organen der vrouw 3, kraamvrouwen
koorts 12, andere ziekten van zwanger-
zag Richard Kelpdale, die half van zyn
stoel was opgestaan, en diens dochter
die zachtkens en snel de trap genaderd
was, welke naar boven leidde en op
lettend luisterde, beurtelings aan.
„Ik bid u, ga," zeide zy smeekend
tot Archibald, daar hare eerste vrees
weder bovenkwam. „Ik houd u aan uwe
belofte, om my te vertrouwen."
„Miss Kelpdale, ik wil niet verder
gaan, voor
Op hetzelfde oogenblik ging er eene
deur open boven aan de trap en de stem
eener vrouw deed zich fluisterend hoo-
ren
„Louisa kom I»
Louisa antwoordde op deze stem, en
wendde zich toen weder tot Archibald.
„VertrooBt hem hy heeft achting
voor u," zeide zy. „Ik zal spiedig terug-
keeren en eiken twyfel doen verdwy-
nen. Zyt gy zyn vriend, mynh9er, tot
op dat oogenblik, en da hemel zal uwe
onbaatzuchtigheid beloonen."
Hy beloofde haar met dat gelaat, het
welk zelfs te midden der smart zoo
schoon was hem zoo veel beteekenend
aanzag, zyn best te zullen doen.
Wcrdt vervolgd.)