Woensdag
4- Februari.
m
29.
41e Jaargang
1903.
Gemeentebestuur.
HOOFDELIJKE 0ISL4G.
PR
O.
LISSIMSCHE
lilf
Frfla per drie maanden 1.80. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bjj aile Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks feg dsn Uitgever
f: VAN VELBB Jr., Klein» Markt, I. 187.
ABVIHtTBNïTËN vsn 1—4 regel» f 0.40. Voor. eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend, ©root® letters
en cliché's naar plaatsruimte.
?«seeMN> éssslgtes, e* Sea» fMlligei. Twlbsjsliookmanasitor IO. Abonnsifiaate-MvartcriMSü op sesï voordaeïïgo Ttomnte
BEKEfiGMAKïHG.
B er o ep sw et.
De Burgemeester van Vlissingen
gelet op artikel 11, 2e lid van het
Kon. Besluit van 8 December 1902
(Staatsblad no. 212)
brengt ter kennis van belanghebbenden
de onderstaande bekendmaking van Ged.
Staten van Zeeland.
Gedeputeerde Staten van Zeeland ma
ken bekend
dat, ingevolge de artikelen 7 en 10
van het Koninklijk Besluit van 8 Dec.
1902 (Staatsblad no. 212) ter uitvoering
van art. 16 der Beroeps wet door han is
a, het aantal w e r k g e v e r s, die
te zamen één werkgever kunnen
aanwijzen om mede te werken tot het
opmaken eener voordracht voor benoe
ming tot lid-werkgever of plaatsvervan
gend lid werkgever van den raad van
beroep op twintig
5. het aantal gemachtigden
van werkgevers, die te zamen
één werkgever kunnen voordragen
voor benoeming tot lid-werkgever
en n voor benoeming tot plaats
vervangend lid-werkgever
van den raad van beroep op twee;
o. het aantal werklieden, die
te zamen één werkman kunnen
aanwijzen om mede te werken tot het
opmaken eener voordracht voor benoe
ming tot lid-werkman of plaatsvervan
gend lid-werkman van den raad van be
roep op vijf en twintig
d. het aantal gemachtigden
van werklieden, die te zamen
één werkman kunnen voordragen
voor benoeming tot lid-werkman
en één voor benoeming tot plaats
vervangend lid-werkman van
den raad van beroep op vijf.
Middelburg, 31 Jan. 1903.
Gedeputeerde Staten voornoemd,
ROEST, Voorzitter.
KRUSEMAN, Griffier.
Voor eensluidend afschrift,
De Griffier der Staten.
KRUSEMAN.
Vlissingen, S Febr. 1903.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Inlevering van Biljetten.
Burgemeester en Wethouders van Vlis
singen
herinneren de belastingplichtige in
gezetenen aan hunne verplichtingen om
de biljetten die niet afgehaald zjjn, ten
spoedigste ter Secretarie in te leveren.
Vlissingen, den 3 Febr. 1903.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
WITTEVEEN.
j a-
SUlllUilM!
vrij naar het Migelsch.
74.)
«De hemel beware ons, hjj zal Sir
William wakker maken," riep de huis
houdster. „Kom hier Prince."
Maar Prince bleef buiten de kamer
op de vloermat staan, en na hem be
volen ta hebben zich stil te houden,
sloot Mrs, Edwards hem buiten en zeide
toen, bij de deur staande
«Het is zulk een verstandig beest.
Hij weet dat zij vertrokken is, dat haar
eenig onheil is overkomen, evengoed
als wij."
«Ik kan nog niet gelooven, dat haar
eenig leed is overkomen," zeide Archi
bald. „ik begrjjp niet, hoe g{j zoo ba-
Na de staking-
Verschillende bladen wijden beschou
wingen over de thans geëindigde werk
staking. Wij laten hieronder, natuurlek
zeer beknopt, het oordeel van enkele
bladen volgen
De „Nieuwe Ct." zegt o. a. dat het
resultaat dezer staking is dat de ver
houding is omgekeerd en het gezag is
verplaatst zoo is althans stellig de
overtuiging van het spoorwegpersoneel.
Men mag nu slechts hopen op de wjjsheid
der organisatieswij zeggen dit zonder
ironie, want de stemming onder het
personeel der maatschappijen is in het
algemeen niet onbevredigend en de direc
ties kunnen harerzijds veel doen om
goede verhoudingen te bestendigen. Maar
eenige stevige waarborg tegen een nieuwe
staking, over een week, over een maand,
Gvsr een jaar, om loon, om dienstrege
ling, om een bier-boycot in Groningen,
om solidariteit met glasblazers in Bra
bant eenige vasta waarborg bestaat
er niet.
Het christelijk kabinet, welks hooid-
kenmerk immers is de handhaving van
het in liberale handen jaren lang ver
kleinde en miskende gezagsbeginsel, heeft
een nationale daad van beteekenis ver
richt
De „N. R Ct." zet uiteen dat de
onmiddellijke oorzaak van de staking is
geweest het zenden van een bediende
"door het Blauwhoeden veem, die niet
aangesloten was bij de Handels- en
Pakhuisbedienden vsreemging. Ds betrok
ken werklieden weigerden met dien
bediende samen te werken en de lading
van het stoomschip op te slaan.
Het blad eindigt z(jn beschouwing
aldus
Van welke zijde men het gebeurde ook
beschouwe, de slotsom zal moeten zjjn
dat door de werkliedenorganisaties een
overwinning is bevochten, zooals zp er
vóór dezen ten onzent nog geen beeft
behaald, en dat die overwinning haar ia
macht en kracht nog geducht zal doen
toenemen. Door die over winning is het
beginsel van vrijheid van arbeid, de grond
slag van ons economisch leven, in zyn
wezen aangetast.
Onder het opschrift „Ongeoorloofde
Inmenging" schrijft de „O. H. Ct."
„Het zal weinigenontgaan zjjn dat
de leiding van den stationsdienst op
eenige stations van de H. IJ. S. M. tijdens
de staking werd gevoerd door heeren
die geheel buiten hst spoorwegwezen
staan en veel minder iets met de ge
noemde Maatschappij hadden te maken.
Een dier heeren, die de lakens op
het station Haarlem uitdeelde was de
heer Hugenholtz, het lid van de Tweede
Kamer van dien naam.
Het gebeurde zelfs dat de stationchef
van het zoo voornaam station Haarlem,
al of niet willekeurig een zeer geestig
slist daaraan blijft vasthouden."
„Ik weet het zelf niet," hernam Mrs,
Edwards, bevende„maar alles wat mjj
omgeeft is zoo vreemd. Als gij gereed
zijt om naar bed te gaan, mijnheer, wilt
gÖ dan zoo goed zijn om te bellen
Archibald zeide dit te zullen doen, en
voegde er te gelijk bij, dat hij niet lang
zou opblijven, ging daarop zoo gemak
kelijk mogelijk in den stoel liggen, door
Sir William kort te voren verlaten, en
begon over het geheimzinnige na te
denken, dat hem omgaf en trachtte de
reden op ta sporen, welke Louisa Kelp-
dale had kunnen nopen haar grootvader
te verlaten.
Doch hij kon in die kamer tot geen
oplossing komen. Zou die oplossing zich
misschien verscholen houden tusschsn
de plooien van de donkere gordijnen
dier boogvensters en niet tot hem na
deren. Zij bleef verre van hem, ofschoon
hij zjjn best deed haar gunstig te be-
oordeelen een rozekleurige tint over
haar te leggen, ontleend aan den gloed
der huishoudster, die haar van hare
geboorte af gekend had. Vrouwen be
grepen elkander het best, en hij had
het nooit beproefd eene vrouw te be
grijpen. Waarom zou hjj dan de daden
beeld van den toestand leverde, door op
een gegeven oogenblik tot den heer
Hugenholtz af te dalen als de meest
ondergeschikte, gehoorzame en plichts
getrouwe beambte, om als 't ware met
de roode pet en gouden band in de hand
dezen heer te vragen
Vindt u 'tgoed, mynheer Hugenholtz
dat de trein vertrekt
En mynheer Hugenholtz, 't zij de vraag
als fijne scherts opvattend, 't zy du haut
de sa grandeur, antwoordde kortweg Ja.
Schreit 't niet ten Hemel, vraagt het
blad, dat een particulier zich verstout
den rechtmatigen deskundigen ambte
naar op zij t.e zetten en zich in zyn
pla3ts te stellen
En waarover ons meer te verwonderen?
Over den euvelmoed en de driestheid
van een zich, als ware hij lid van een
Comité du Salut public opwerpend bur
ger of over de zwakheid om geen
ander woord te noemen van den
Haarlemschen stationchef i
Ten slotte aan wie zou de verant-
woordeiykheid zija gebleven, wanneer
door de bevelen van chef Hugenholtz
spoorwegongelukken waren voorga-
komen
Uit een en ander ziot men hoe ver
keerd hier is gehandeld en hoe ernstig
de grond is voor de algemeene veront
waardiging welke dit éé-iig geval heeft
opgewekt."
Wat de houding der werklieden in dit
geschil betreft zoo zegt het „Vad."
mag voor bun kalm en bezadigd
optreden lof niet achterwege biyven.
Dit neemt niet weg, dat wy in bun
overwinning geen zege van recht, slechts
een van macht kunnen zien an als zoo
danig is hun welslagen ssn bodsnkeiyk
precedent.
Het recht van vereeniging is onbe
staanbaar en ondenkbaar zonder bet
recht van niet-vereeniging daarnaast. En
zoo is ook het recht van staking een
onding indien er niet zoo iets bestaat als
een recht van niet-staking.
Verder betoogt dit blad nog
En er is byna geen belang van een
enkele groep arbeiders denkbaar, dat
maar voor een gedeelte opweegt tegen
het algemeen nationaal belang van een
ongestoord transportwezen. Dit uit het
oog te hebben verloren is onze grief
tegen de transportarbeiders.
Msar het dient tevens erkend, dat het
stelsel, waarin een zoo gewichtig publiek
belang ter behartiging aan particuliere
maatschappyen wordt toevertrouwd, tot
dergeiyka onrechtmatige staking aanlei
ding geeft.
De „Standaard" spreekt van een coup
d'etat. Voor het oogsnbiik wil het blad
slechts constateeren tot wat nieuwe orde
van zaken zal zyn overgegaan.
Het gezag is verplaatst.
Geen directeur van een particuliere
maatschappy, geen patroon op zyn kan
toor, geen burgemeester op het stadhuis,
geen minister op zyn département zal
de bevelen meer geven.
De macht en de bevoegdheid om te
bevelen, en wel om bevelen te geven,
die boven alle andere orders gehoorzaamd
moeten worden, is overgegaan in de
handen van de heeren Oudegeest c. s.
De „Nederlander" noemt het anarchie.
Zy betoogt, dat in omstandigheden als
we nu beleefd hebben, een klein groepje
stoutmoedigen, doch niets wagende man
nen, feitelijk heel Nederland in zyn macht
heeft.
Het orgaan van den heer Lohman
besluit, aldus
Tot dusver heaffc do wetgever het
niet noodig geoordeeld, behalve in enkele
byzondera gevallen, dienstweigering met
straf te bedreigen. By ambtenaren komt
die niet voor. Het plichtbesef spreekt
y hen nog levendig genoeg, en bovendien
werkt in voldoende mate de vrees voor
ontslag.
Dit zal in het vervolg niet meer vol
doende zijn. Het moet duidelijk worden
gemaakt, ook door de wet, dat ambteiyke
dienstverplichtingen niet straffeloos opzet-
teiyk mogen worden overtreden of ge
weigerd.
En met die dienstverplichtingen zullsn
dan wel gelijk moeten worden gesteld
de diensten verricht inondernemingen,
die werken krachtens concessie.
Zulke beoryven toch, wy denken
o. a. aan straatverlichting, watertoevoer,
tramverkeer voorzien in de behoeften
van den publieken dier st. De ondernemers
worden aan zware verplichtingen gebon
den, en werken onder voortdurende be
moeiing van d6 overheid. Dat geschiedt
tan bate van het publiek en moet ge
schieden, omdat de ondernemers een
monopolie hebben en het publiek moet
kunnen rekenen op geregelde bedieniDg.
Maar dan meet die verplichting om zich
te gedragen naar de bevelen der overheid
ook gelden voor het dienstpersoneel. Wat
o. a. geldt voor de schepelingen aange
monsterd door eene reederjj, geldt nog
veel meer voor geconcessioneerde onder
nemingen.
Hat komt ons voor, dat, nu openbaar
is geworden welk gevaar ons onophouda-
ïyk boven het hoofd hangt, de regesring
geen dag mag verzuimen met te pogen dat
gevaar te bezweren, en dat de wetgevende
macht aan het laad verplicht is in den
kortst rnogeiyken tyd de noodige aanvul
ling van onze wetgeving tot stand te
brengen.
Zslfs eene vervroegde oproeping der
Tweede Kamer zou zoo noodig gerecht
vaardigd zijn. Anarchie mag niet worden
geduld.
De „Tyd" ziet, na dazen uitslag der
staking, da toskomst meer dan ooit vol
van zorgen en dreigende gevaren. Want,
door het toegeven aan de eischen achten
de arbeidersorganisatieszich oppermachtig,
Het blad betreurt dat onder de stakers
ook katholieken waren, en dat in katho
lieke werkliedenverenigingen het optre
den van de socialisten by dergeiyke gele
genheden niet collectief wordt afgekeurd
De „Residentiebode" zegt o. m.
De staking is dus geëindigd, doch op
een wyze, die zeker niet tot gerustheid
voor de toskomst stemt. Esn vlammetje,
zooals nu het vuur aanstak, kan eiken
dag brand veroorzaken. Het vertrouwen
in or a spoorwegpersoneel is voor goed
geschokt. Het heeft getoond, onder lei
ding van de socialisten, die overal hun
woordvoerders waren, een licht ontvlam
bare stol te zyn, die elk oogenblik het
geheele maatschappeiyk gebouw in
lichterlaaie zetten kan.
Men ziet uit deze beschouwingen dat
alle bladen eenstemmig zyn in haar
oordeel over de gevolgen die deze staking
zal kunnen hebben,
Laten wy thans besluiten met een
korte aanhaling uit het arbeidersorgaan,
het „Volk"
Het blad h6ft een juichtkreet aan over
de ontplooide kracht der ontluikende
organisatie, die de sterkste kapitalisten
van ons land, de raeders en spoorweg
directies in het zand heeft doen byten.
Een heilwensch aan de mannen, die
als stakers of leiders tot dit succes
hebben medegewerkt, daarvoor hun brood
hebben gewaagd, hun tyd en kracht
hebben gegeven
beoordeelen van een meisje, dat hy eerst
voor weinige dagen het eerst ontmoet
had Waarom zou hy de meening by
vallen van een man, van nature achter
dochtig en liefdeloos, voor dat de waar
heid aan het licht kwam, welke hen
allan zou beschamen wegens het onrecht
Miss Kelpdaie in gedachten aangedaan
En toch, die brief uit het zakboek zjjns
broeders gescheurd, het plotseling en
toch vooral beraamd vertrek zyns broe
ders uit de herberg, diens afgetrokken
heid by het afscheid nemen, diens
laatste woorden, die Archibald zich nu
levendig herinnerde, dat alles was ge-
raakkeiyk te vereenigen met een goed
overlegd plan, dat zijn oorsprong had
in het huis, waarin hy zich nu be
vond.
„Misschien zal de morgen ons op
een beter spoor brengen," zeide hy, het
peinzen moede en de bei drukkende, die
voor hem stond, en op welker klank
Mrs. Edwards dadelijk binnenkwam.
„Hierheen, als het u belieft, Mr.
Hope."
Archibald volgde haar door de ves
tibule en de windhond, die op de mat
by de buitendeur lag, zag op en begon
tegen hem te huilen.
„Wat mist de hond haar," zeide Mrs.
Edwards. „Hy heeft daar den geheelen
dag gelegen om op hare terugkomst te
wachten. Eiken morgen, als Miss Louisa
op Aver Court is, vind ik Prince daar
liggen op zijDe meesteres wachtende.
„Een mooie hond," zeide Archibald,
bukkende om hem te streelen. Arme
Prince 1 misschien zai zy morgen komen.'
Als had het dier den spieker ver
staan, stond het uit zyn liggende hou
ding op, en deed andermaal de echo's
van Aver Court zyu zwaar geblaf her
halen.
O, houd den hond toch tegen. Leg,
Prince, leg I" riep Mrs. Edwards, an
dermaal bezorgd voor de rust haars
meesters.
Prince ging op de mat liggen, en
Archibald en Mrs. Edwards gingen eenige
treden do trap op, toen de eerste bleef
stilstaan bd achter zich omzag.
„B omt Prince altijd zoo vroeg Ar
chibald.
„Neen. Ik heb hem nog nooit zulk
een geraas hooren maken."
„Dan is er daar buiten iets op het
terras, dat hem hindert. Het zal mis
schien goed zyn naar de oorzaak daar
van onderzoek te doen."
Uit doorgaans welingelichte bron ver
neemt de „N. R, Ct." dat de militaire
pensioenwetten 1 Maart zullen worden
ingevoerd.
Da Leerplichtwet.
De „Hollander" heeit een artikel over
het niet-intrekken dezer wet, dat ook
al door de vryzinnigen als wapen tegen
bet huidige ministerie wordt gebruikt.
Het blad betoogt dat de wet maar niet
zoo khn worden ingetrokken
In de eerste plaats, omdef door zoo'n
wet een nieuwe organisatie in het leven
wordt geroepen schooltoezicht, enz. En
in de tweede plaats, omdat by intrek
king een vrybrief wordt gegeven aan
ouders om bun kinderen zonder eenige
reden tehuis te houden.
In intrekking van een dergeiyke wet
ligt een groot gevaar.
Of dan in deze materie geheel niets
van het ministerie te wachten is
Reeds hierom niet, daar van dit Kabi
net een verzachting voor den armen
daglooner is te verwachten.
Een verzachting en dus niet een ver
scherping. Immers, indien de partyen
aan de linkerzyde, indien liberalen en
socialen in de meerderheid waren ge
bleven, dan had zeer stellig een druk
kende verscherping van de Leerplicht
wet kunnen verwacht worden.
Het is toch bekend genoeg, dat deze
Leerplichtwet in de oogen van liberalen
en socialen slechts een eerste stap is
op den weg van leerdwang.
zy willen veel verder.
Mannen als Kerdyk, De Klerk hebben
het openiyk uitgesproken, dat de leer
dwang moet zyn voor het schoolgaand
kind van 5 tot 15 jarigen leeftyd, als
mede verplicht herhalingsonderwys tot
18 en 19 jarigen leeftyd.
„Dat dunkt mij ook. Indien gy my
uw sleutel een oogenblik geven wilt,"
zeide Mrs. Edwards, „zal ik de deur
zei va openen."
Archibald ging de trappen weer af,
gevolgd door de huishoudster, en ont
sloot de deur met den sleutel, dien zy
hem gegeven had, om den volgenden
morgen vroagtydig het huis te kunnen
verlaten. Hij opende zachtksns de deur
opdat zy niet op hare hengsels zoude
knarsen en de dienstboden wekken de
windhond wachtte intusschen geduldig
tot de deur wyd genoeg open was, om
er door te gaan en sprong eensklaps op
het terras, waar Archibald hem volgde.
Het was zeer donker geen ster schit
terde aan den hemel, maar dichte regen-
1 wo'ken werden door dsn wind voort-
gedreven en beloofden voor de opkomst
der zon een overvloadig vocht, het ge
bladerte der beuken ruischte en de wind
deed een klagend geluid hooren. De
hond snuffjlde langs den grond, over
het terras en eindsiyk de trappen af.
Een oogenblik later hoorde men hem
hevig blaffen.
(Wcrdt vervolgd.)
