la :T Maandag 12 Januari 19Q2. laiütaÉÉi teieta. 41e Jaargang FEUILLETON. D lorte) toe, trotseere^ d komt de eer toe, Rysiologisclie ontdekk;*, ij terwijl zij in wetst-sc', Lii zenuwkwalen lij deal' Iheit Dr. Roman \Vt»isi r wasscliiiig; van lil' middellijk aau iltit altaten verkregen, en TE" Ret groote publiek vet(. yanhopige gevallen v;| |de medische keplaatste geneeskundj med. dr. praktiseerend* med. dr. arrond. arts te*' casteel Gutenfefs, Bad Erm'i Is, rue St. Honore, 334-p. med. dr. te Weenen; Dr.'c' |ele anderen, reiaaiimdezenmvactii bloedandrang, groote prikt 1 3ken die door beroerte t t spraken, zware tongval,' ii gp.heuqen, enz., én zij V :)nthouding3en-en koudV aal gevonden hebben, en" Ijnsclen alszloh aanbood •voor de oogeo, drukken^' ■eten, aan al deze drlec! losheid, ook aan ge/.ondo^ Ian, wovd dringend q.-J Imp vergouden wordt degl irte Hoofsteeg l, ■ai'flbrug f. iw. ®öbüSeh6«awiiae does 1ÖUO. VLISSIMSCflE COMANT Prys per drie maanden 1.80. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich by alle Boek handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by dsn Uitgever VAN BI VKLBE Jr., Kleine Markt, I. 187. ABVERTENTEËN van 1—4 regels 0.40. Voon eiken regel meer 10 cent. BfJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend. Groots letters en cliché's naar plaatsruimte. ïetséhgBt djigei^ke, mgssssMsm «g Soa- m imsMmgem, TsslUsp ï»oo a n«jammes- ÏO« Aioims!E0ntg-Advart«aö8n op neer roordeellge voorwaarden. classe en it. bonbons ieurs, Banketbakkerij -SCHELÖ&, b) en run 8 10 c) 8») 3 55 a 1 55 g) 50 b) am 3 50a) aten na het vertrek 310 3 50 Skene, Boreelen en .aar Breabena, Bor= naar Boraaeleï. iet aangelegd, fan 1.55 van Nessen het spoorwegstation 'S 28 6 64 8 21 *8 47 I) 55 28 86 1 25 7 58 8 48 10 1 '10 48 :11 2 7 8S '101! *n i te treinen vervoeren 49 38 7 50 8 80 48 9 10 40 28 10 28 1 25 11 40 3 10 12 37 3 50 12 53 4 6 110 4 22 III (Slot.) Onder de zuideiyke Staten van Europa Waren er, die bet voorrecht hadden, een .eveusjaar te genieten, dat naar buiten ichier onopgemerkt voorbijging. Daar onder rekenen wjj Griekenland en Italië, in welk laatstgemeld land werkelp de weg der zoo boog noodige bestuursher- vormlngen is ingeslagen, dien het naar w(J hopen niet meer verlaten zal, waar toe wel zeer veel kan bijdragen, een zich houden buiten de politieke verwik kelingen. Het instorten van den beroem den klokketoren bij het vermaarde paleis der oude Doges van Venetië, was een ware ramp, waarsebjjnlp in verband met andere rampen van dien aard op verschillende punten van den in 1902 hevig golvenden aardbodem. Ook Zwitserland mogen wij wel rang schikken onder de gelukkige landen, even als de kleinere Duitsche Staten en Por tugal, welk laatste evenwel, door zp slaafscbe houding in zakeEageland contra Transvaal, veel van de achting verloor, die het in de openbare meening nog bezat. Spanje ging, als w(J het zoo eens mogen uitdrukken, voort zp noodlot te ondergaan. Een krachtig, leidend hoofd zou van dit ongelukkige land nog wel iets kunnen maken. Hoe diep vervallen en machteloos het ook moge wezen, hoe onbeschaafd en arm, in de ergste toe standen is verbetering mogelp, wanneer men zich inkrimpt tot het hoog nood zakelijke en zich uitsluitend bepaalt tot binnenlandsche aangelegenheden. Maar wat zal men verwachten van een onge veer achttien-jarig vorst, opgevoed in diepe vereering van geestelijke en streDg conservatieve leidslieden, natuurlp ook al weer met militaire begrippen opgevuld en verloren in den doolhof der etiquetten. Het volk is ontevreden. De geestelijkheid strpt tegen de verkleining van haar gezag en het volk wil het juk afschud den. De republikeinen droom^n van een anderen staat van zaken en de socialis ten steken telkens het hoofd op. De liberale regeering, die ai even machte loos was als iedere andere, is gevallen en een conservatief bewind trad ervoor in de plaatslood om oud ijzer, waar de krachtige hand die hier noodig is om te reinigen nog steeds op zich doet wachten en, indien zij gevonden werd, 'toch waarscbplp in tegenkanting van vrij naar het Engelseh. 54.) Zjj kwam bpa op dezelfde plaats waar bij zp handschoen had laten valleD, en zich aan zp broedor verraden had, en toen zy door het hooge gras voortging, vochtig van den nachieljjken dauw, sidderde zij meer dan eens. Was het eene siddering ten gevolge van de gedachte aan de plaats waar zij zich bevond, of 'de koude van den nacht, of de betoovering, die haar uit hare kamer had gelokt op een tjjd, wanneer elk ander slaapt .Da hemel sta ons allen bjj," zeide zy, door de duisternis van het geboomte anel voortgaande, als hing haar leven allerlei aard en van verschillende zijden haar werk ten onder zou zien gaan. Spanje zelf zal overigens als Staat niet worden uitgewischtwat men van het Turkache gebied in Europa niet zeg gen kan. Er is wel geen algemeene geestdrift om den Turk uit Europa te verdreven; wat ook geen zin zou heb ben, waar de Christelijke staatkunde alles behalve zondeloos ismaar lang zamerhand, met klagen en dringen, met stukjes en beetjes, gaat de Turk er uitwat al lang zou gebeurd zijn, wan neer hjj niet op en top soldaat en als zoodanig nog geducht was. In 1902 vermeerderden de moeilijkheden, die elk jaar grooter worden. Inwendig volkomen gedemoraliseerd, fbaneiëel reddeloos uit geput, door schuideischers lastig gevallen, door ontevreden onderdanen besprongen, door elke mogendheid om beurt aange sproken tot nakoming of tot nalatiug van datgene wat het zich, door den nood gedrongen, verbonden hal te doen of te laten kampende met een formeelen op stand en met een oorlog in 't verschiet, is de zieke man zieker dan ooit, zonder dat eenige genezing mogelijk is, omdat die genezing alleen het gevolg zou kun nen zijn van maatregelen, die met het wezen van den Islam en de natuur van den Turk in strijd zp. Gaan wij de steeds onderling k(J vende en inwendig verdeelde republieken In het centrum van Amerika voorbij, dan komen de Amerikaansche S.aten van het noorden niet zonder reden onze aandacht vragen. Nu de Philippjjnscbe zaken tot rust zp gekomen en geen nieuwe buitenlansche verwikkelingen van wezenlijk ercstigen aard zich voordeden en ook de Cüineesche aangelegenheden in het reine zijn gebracht, kunnen de Yereenigde Staten zich ongestoord wijden aan de ontwikkeling der binnenlandsche belangen. Wat het meest in Amerika onze aan dacht trekt, is niet de reis van president Roosevelt met de aan dergelijke reizen onafscheidelijk verbonden redevoeringen, toasten, heele en halve beloften enz, het is ook niet het bezoek van prins Heinrich van Pruisen, namens zp kei zerlijken broeder, voor wien hij de verre commissies op zich neemt, die zelfs voor een reiskeizer te ver zijn. In Amerika trekt vooral onze aandacht het verloop van den reuzenstrijd tusschen kapitaal en arbeid, die daar te lande werkelp als vpanden tegenover elkander staan, in zooverre de alles overweldigende macht der groote kapitalen veler belan- er aan, of ware er iets dat aan het einde der duisternis zich bevond, fiat spoed vereischte. VIJFTIENDE HOOFDSTUK. Sir William Kelpdale sliep gerust na het diner, en droomde niet van het nieuwe geheim dat zich op Aver Court had opgedaan. Hij ontwaakte den vol genden morgen vroeger dan gewoonlijk en belde om zp kamerdienaar, die aan de zonderlingheid van zijn heer gewoon zich onmiddellijk op zp post bevond .Het was moeilijk Sir William te vatten," had de kamerdienaar meer dan eens hooren zoggen," .maar hij kon dat zeer goud, ofschoon het niet mocht gezegd worden, dat Sir William hem een hemel op aarde schonk." Wat nu het opstaan aanging, hierin viel er op Sir William niet te rekenen Doorgaans verscheen hy' ten elf of twaalf uur aan het ontbijtmaar als de be dienden dachten dat hun meester zijne gewoonte hierin volgde, verschrikten zij somtjjds als zjjne bel ten vjjf of zes uur door het huis klouk, en dan was hij barsch en scherp tot dat men aan zp verlangen had voldaan." Zoo ook had de baronet een dezer aanvallen van gen bedreigt. Het is de oude geschiede nis een onbeperkte en ongeregelde vrij heid van handelen kan in misbruik en verstoring van dan ordelpen loop der dingen leiden. Het is hier niet de kapi talistische productie, naar de kapitalis tische coöperatie, de samenwerking der groote kapitalen, die veler belangen be dreigt. En zulke dingun gebeuren juist in het land der vrijheid, De vrijheid heeft Amerika groot gemaaktnu keert die grootheid zich feitelijk tegen de vrij heid en het is onmogeip dat wettelijke maatregelen op den duur uitblijven, om deze uitwassen dervrpeid weg te snijden. Wanneer wij ten slotte nog een blik willen slaan op ons eigen dierbaar vader land, dan mag een danktoon wel de grond onzer overdenkingen zp. Want wanneer wij den inwendigen loop van het maatschappelijk raderwerk vergelijken met buiteniandsche toestanden, wanneer wij zien dat in groote ipen in een ge heel jaar bijna niets tot stand komt in betrekking tot de algemeene aangelegen heden, dan valt die vergelijking nog niet eens ongunstig voor ons uit. Even wel, dankbaarheid behoeft nog geen voldaanheid in zich te sluiten en het kan niet ontkend worden, dat onze vrede lievende, ordelijke en weinig ingewikkelde toestanden van dien aard zp, dat er wel meer tot stand kon komen. Zelden be leefden wij een jaar, zoo arm aan ont wikkeling op gebied van wetgeving en maatschappelijk samenzijn, als het jaar 1902. Beschamend is lit voor ons, indien wij bedenken, dat vooral verdeeldheid van dien tragen gang de oorzaak is. Ons koloniaal bestuur was niet origezegend en dankbaar zien wij den tjjd naderen, waarin de pacificatie van het groote rijk van Atjeh een voldongen feit zal wezen. Een aanmerkelijk gebied zal daardoor aan de beschaving en aan de algemeene rust en veiligheid zijn teruggegeven, een gebied waarop willekeur en geweld voor heen den boventoon voerden. Tan slotte past ons een woord van innige dankbaarheid voor het behoud onzer jonge, geëerbiedigde vorstiD, voor wien het jaar ten deeie een lijdensjaar was. Moge het dan voor Haar ook ge weest zp een levens-jaar in de waar achtige beteekenis des woords, een jaar gevolgd door vele anderen in de meest verblijdende omstandigheden, ter ver zekering van de toekomst van ons dier baar vaderland. vroeg opstaan dien morgen gehad, en in zp kamerjapon en op zijne kamer muilen doorliep h|j de gangen, op den asm van zp kamerdienaar geleund, klagende dat het al zeer opmerkelijk was, dat zijne dienstboden niet beter op hun tijd pasten en de luiken niet op een behoorlijker uur openzetten. „Men zou denken, dat er een doode in huis was," zeide hij, op het terras gebracht zijnde, en een oog op de ra men slaande, van welke de meeste blinden of gordijnen nog gesloten waren; .en ik denk dat het bij zessan is." .Daar slaat het zes uur op den kerk toren, Sir William," zeide de kamer dienaar. „Laat het slaan. Wat gaat het u aan zeide de baroneten de kamer dienaar meende hierin reden genoeg te zien, dat zp heer niet in den besten luim was opgestaan. Sir William op een tuinbank gebracht zijnde, zond zija dienaar weg met den last elke tien minuten te komen zien, waarna hij zp blik op de beuken van Carrisford sloeg en dien onafgewend er op gevestigd hield. „Dus nog niet gevallen," mompelde hij.ik moet, dunkt mij, den geheelen Eindelijk pacificatie „De pretendent-sultan bood aan gene raal Van Heutsz zp onderwerping aan. Hjj zal spoedig van Seg'i naar Kota- Radja vertrekken." Dit telegram, werd in de vergadering van de Eerste Kamer officiësl bevestigd door den minister van kolomen, welke mededeeling met bravo's ward begroet. Inderdaad is er, zegt de N, Ct., reden om zich van harte te verheugen over dezen loop van zaken in Atjeh, die het vooruitzicht opent op een eindelpe pacificatie, na een strijd van welhaast dertig jaren. Op 80 December j.l., kort na het valsch gerucht over de vlucht van den pretendent-sultan naar Penang, gevolgd door dat over zijn dood, bereikte ons de tijding, dat Toeankoe Daoed zijn onderwerping had aangeboden aan den commandant in Pedir en dat de gou verneur,de luitenant-generaal Van Heutsz, zich derwaarts had begeven. Uit boven staand telegram vernemen wij nu, dat Toeankoe Daoed zich aan het Nederlandsch gezag, als welks vertegenwoordiger Van Heutsz in A'jeh en onderhoorigheden ageert, heeft onderworpen. Daarmede is het verzet gebroken. Im mers, de fanatieke leiders, de „teung- koe's", die voor zichzelf niets van een ordelijken toestand kunnen hopen en wier invloed geheel op het voortduren der onrust gegrond is, kunnen zich thans niet langer van den pretendent-sultan, dien het Atjehsche volk als zp wetti gen heer erkent, bedienen. Hoogstwaarschpip is het feit, dat zijn geheele gezin, rok zijn eenige zooo, Toeankoe Brahem, gevangen genomen is, nadat hy zelf rusteloos door onze troepen was opgejaagd, van grooten Invloed ge weest op het besluit van Toeankoe Daoed om het hoofd in den schoot te leggen. Toeankoe Daoed is de kleinzoon van wyien sultan Mansjoer Sjah, die in 1870 overleden is en opgevolgd werd door zijn broeder, den laatsten sultan Toeankoe Mahmoed, zoon van Abidin, meer bekend onder dsn naam van Toeankoe Tjoet en in 1874 aan de cholera overleden. Toeankoe Daoed was in 1874 pl.m. 8 jaren oud, zoodat hy nu 36 5 37 jaren zal zijn. Bjj zyn meerderjarigheid werd hy door het Atjshsche volk als wettig sul tan erkend. Men mag nu de hoop koesteren, dat ook Panglima Poièar, die, wat zyn per soon aangaat, een zooveel geduchter tegenstander is dan Toeankoe Daoed, het verzet zal staken. In den laatsten tyd heeft Polèm weinig van zich doen hooren. Uit de enkele berichten, die men van hem heeft, biykt, dat hy zich vermosdeiyk nog altyd op houdt in de bovenstreken van de onder- afdeeling Telok Seumawe, en wel in de streek tusschen de] Kerti en Djamboe Ayer-iivieren, welke streek hem met haar vlakte en oerbosEchen wel een ge schikte schuilplaats zal aanbieden. Met t enige zekerheid kan aangenomen wor den, dat deze zich bevindt aan de boven- Peutol of boven-Pirarivier, want onlangs werd hy gesignaleerd in de kampongs van het landschap Peutoi. Naar men zich uit de jongste A'jeh-berichten zal herinneren, is daarheen opnieuw een colonne van drie brigades marechaussee onder den le-luitenant Aukes gezonden. Als geheel zelfstandige coloDne heeft zy geen andere opdracht dan onafgebroken Panglima Po èm met zyn bende en de vyandeiyke Geudongsche hoofden, dia zich bjj hem hebben aangesloten, ach terna te zetten 9n hen zooveel mogeiyk onschadeiyk te maken. Niet onwaarscbyniyk la het, dat door het heugeiyk besluit van den pretendent- sultan geen verdere actie tegen Polèm noodig zal zyn. Men groote belangstelling zien wij nadere berichten tegemoet. De byvoeging van onzen correspon dent, zegt de N. Ct., dat de pretendent- sultan spoedig van Segli naar Kcta- Ra'ja, den hoofdzetel van cns gezag in Atjeh en onderhoorigheden, zal vertrek ken, neemt eiken twyfel weg omtrent den ernst van Toeankoe Daoeds besluit. Hulde aan generaal Van Heutz, aan wiens schitterend beleid, gesteund door een voortreffeiyk officierskorps en een dapper leger, de eindoverwinning onzer wapenen te danken zal zyn 1 dag hier blijven, uit vrees van door die verwenschte werklieden gtsioord te worden." Terwyi by zoo by zich zeiven sprak, verschenen die verwenschten op het tooneel het waren vyf of zes kloeke mannen, die een oogenblik onder de groote beuken bleven staan, en met elkander de middelen schenen te be ramen, om deze boomen het gamakke- ïykst te vellen. „Spreekt men van den duivel, dan ziet men zyn staart," zeide hy boos aardig. Hy sloeg de werklieden een paar minuten oplettend gade, maar toen hunne gereedschappen in de morgenzon begonnen te glinsteren, stond hy in stinctmatig, keerde zyn stoel en zich zeif met het gelaat naar het huis. Hy gevoelde dat hy het niet zou kunnen verdragen den eersten slag te zien toe brengen aan die boomen, waarop niet alleen zyn geslacht, maar het geheele graafschap trotsch was. Zeventig jaren geleden toen hy nog een kleine krullebol was, had hy getracht hunne stammen met zyn kinderarmen te omvatten en mat eerbied en schrik opgezien naar het dicht gebladerte boven zyn hoofd. Zy waren oude vrienden met welke hy in Sr. Sohaepman's ziekte. Naar aan „Hat Centrum" ea de „ïyd" uit Rome geseind wordt, is de toestand van dr. Schaapman door een hartaan- üoening zoodanig verergerd, dat den ïyder de laatste sacramenten der stervenden zyn toegediend. De verergering van den toestand van dr. ScUaepman scbynt plotseling opgekomen te zyn. Een gisterenochtend door „Het Centrum" ontvangen schryven luidt nog als volgt „Mgr. dr. Schaepman, die 31 December 's avonds laat te Rome was gearriveerd, is zeer gelukkig, wederom in de Eeuwige Stad te zyn. Ook op de gezondheid had de leis geen cadeelige gevolgen, 'tgeen biykt uit het feit, dat we den volgenden moigen 10 uur den Doctor reeds in St, Pieter zagen. „De H. Vader, die reeds van het reisplan naar Rome gehoord had en wist dat 's doctors broeder, de beer Eu. Schaep man, in de Eeuwige Stad vertoefde, had den weLseh geuit, persooniyk door dezen op de hoogte van mgr.'s gezondheids toestand gebracht te worden. Den tweeden Januari 's morgens was de heer Ei. Schaepman by den H. Vader. Na inge wonnen inlichtingen uitte de H. Vader zqn beate wenschen voor een spoedig herstel en gaf het verlangen te kennen, weldta persooniyk mgr.te kunrien spreken de verschillende toestanden van een teleurgesteld leven had omgegaan; en Louisa beminde ze even als hy, en was er byna bygeloovig gehecht aan. Er was in hst dorp een verhaal in omloop aangaande de beuken van Car risford, dat door de Kelpdales ook werd geëerbiedigd, nameiyk zouden de Kelp dales zoo lang te Carrisford bloeien ais de beuken op don grooten heuvel ston den, op welken Aver Court gebouwd wasen ofschoon Sir William niet by geloovig was, toch zou hy gaarne een groote som betaald hebben, indien hy ze van hun oudergang had kunnen redden. En nu stonden zy op het punt van uitgeroeid te worden, terwijl hij niet genoeg wysgeer was, om daar als getuige van te kunnen zyn. Hy ver- wenschte zyn dienaar, omdat deze hem aan zyn woord gehouden had en voor tien minuten alleen liethet vermoeide hem alleen te gaan, zelfs met behulp van zyn stok, doch hy gevoelde, dat hy het nu moest beproeven. Terwyi hy zoo met zyn rug naar het tooneel gekeerd stond, werd by des te toorniger en te mismoediger. (ÏFcctt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1903 | | pagina 1