irikaat.
1902.
Woensdag
3 December.
EmnenlaDdsciie taicta.
Bo. 285.
40e Jaargang
UUR:
Meid
renmeid
D
FEUILLETON.
PRIJ
-van af f 6.3(
-SCHHiQS.
1903.
D
Land- en Tuinbouw.
VLISSINSSCBE C0UR4IT
Prys per drie maanden 1.30. Franco per post l.SO.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich b(j alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks fey den Uitgever
F. VAN SE VELBE Jr., Kistna Markt, I. 187.
AJDVERTENTIÉNyarn 1 4 regel* 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Btj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de pitfs slechts tweemaal berekend. Groot, letters
•n cliché'» naar plaatsruimte.
Versekfnt 4agsl$ks, altgoscKderd 09 2oa- «1 fsesidastn.
Telsphoonnummair IO.
Afconnemento-AdrertantlSii op see* roordeolige voorwaarden.
den Boekhandel.
nhuis, in da
van alle gemakken
in Vendum. POLAK,
illandsche familie te
n goed kunnende
O per jaar. Te
d H. 45, Vliseingen.
Glacisstraat286,
en nm S 10 cj
a) «3 55
nm 1 55 g)
0 b) nm 3 30o)
ten na het vertiek
810
850
kaas, Bore alen en
tr Breekene, Bor
en naar Borseelen
gemaakt,
aangelegd.
11.55 van Nenzen
i epcorwagetation
'6 28
6 54
8 21
*8 47
'10 48
7 25
7 58
8 48
10 1
7 33
'10.14
11 2*11 15
eiuen'vervoeren
10 40
28
6 16
10 28
1 25
6 3
11 40
8 10
7 2S
12 37
3 50
8 5
12 58
46
8 2?
1 10
4 22
8J8
Coalitie.
Het wordt nu tcch al te mal
Toen verleden jaar dr. Kuyper optrad
i minister, kon men, ook ai had men
hoogste verwachtingen van zijn ijver
werkkracht, toch voo.spellen, dat hij,
thans den eersten tijd, in sommige
tegen lenige teleurstelling moest W6k-
De wijze, waarop hij vaak geschre-
gecritiseerd en zonder reserve be-
ofü had, moest, natuurlijk geheel tegen
ju bedoelen, by vele onkundigengansch
terichtsche voorstellingen gewekt heb-
m omtrent de verhouding tusschen
togeiykheid en wenscheiykheid.
Die teleursteiling is dan ook gekomen.
Maar waar wy tegen op moeten komen,
dat men nu, in plaats van te erken-
en dat door ilaancieele oorzaken ook
krachtigste en yverigste man veel
toder kan dan by wil, in toenemende
tate gaat heil zoeken in het toover woord
toiUiliekabinet."
Zyn er .wolkjes", dan roept mr.
noma: coalitie 1
Wordt gevraagd, waarom het program
an urgentie met de finale oplossing der
hoolquaestie en het arbeiderspensioen
iet wordt uitgevoerd, dan antwoordt
Standaardcoalitie 1
Spreekt het Voorloopig Verslag der
amer van eenige teleurstelling, dan
ipliceert de Memorie v. Antwoo.d
iilitie
En een in politicis niet buitengewoon
1; ziend man ais ds. Sikkel schiyf
s weeislag, in Hollands Kerkblad, te
lidden van breede klagen en uitingen
an onrust
Wie beheerscht dan toch den toestand
de Kamer, in de Pers. Is het mr.
ohman Zyn het de christeiyk-histo-
schen Zyn hel de roomschen achter
ds om Zyn het de conservatieven
d wy antirevolutionairen, mannen van
gauche, calviuisten, democraten in
«reformeerden zin, wy mannen van het
olk, van de veel genoemde .kleine
lyden", zyn wy ten slotte weer de
chterhoede, het kind van de rekening,
houthakkers en waterputters
Hiertegen komen wy op.
Ieder, uie op de hoogte is, weet, dat
let de coalitie, maar allerlei andere
dtctn het Kabinet in zyn vlucht bt-
immeren.
De minister en zijn geestverwanten
logeD niet hun bonagenooten ais blik-
«naflbiders gebruik6D, waarmee zy alle
ppositie in den grond leiden, noch als
childen, waai op zy de afgezonden werp-
pitsen opvangen.
Een dergelyke min aangename rol voor
bondgenooten ligt zeer zeker niet in
it „cca.itiebeoing" besloten.
(De Ned.)
0
vrij naar het Engelsch.
23.)
,Nu, bekommerd dan over uwen
«delyken toestand. "Wie waren uwe
'tienden, die u omringden en u ten
e, of ten kwade van uwen broeder
'leidden Wie waren uwe vyanden, die
I omsingelden, met geen Archie in uwe
labjjheid, cm uwe jpartij te kiezen, als
II onzen vroegeren schooltya?"
,0 1 ik heb geleerd voor my zolven
zorgen. Gy weet niet welk een be
iaard, werkzaam man ik geworden ben,
ioor voor immer met die dolzinnige
en, die hardnekkige grillen, welke
bUne jeugd kenmerkten, te breken. Eene
fovangenis van zes maanden heeft al
Wegens de ongesteldheid van den
minister van marine, den heer Kruys,
zal de minister van oorlog, de beer
BerganBius, tydeiyk belast worden met
de waarneming van het departement van
marine.
Overvlosd van onderwijskrachten.
De minister van binnenl. zaken
heeft geantwoord, dat het vooralsnog niet
voorzichtig zou zyn, in verband met
den overvloed van ondarwyakrachten,
welke er volgens het Kamerverslag zoude
bestaan, het getal inrichtingen tot oplei
ding van onderwyzeis in te krimpen.
Biykens de mededeeling in het School-
verslag 1900-1901, is het aantal ge
vallen, waar niet was voldaan aan de
voorschriften van art. 24 der wet, wat
betreft het daarby voorgeschreven aantal
onderwyzers by openbare lagere scholen,
welk aantal van 1895 tot 1900 gaandeweg
van 489 tot 126 was verminderd, voor
1901 weder gestegen tot 204, welke
vermeerdering biykbaar aan de invoering
van de Leerplicht moet worden toege
schreven.
Voor zooveel over 1902 dienaangaande
berichten zyn ontvangen, is gebleken,
dat er op 1 Juli vau dat jaar by som
mige scholen, waar het personeel, naar
het aantal leerlingen op 15 Januari
1902, voltallig was, de schoolbevolking
belangryk is toegenomen. Aan al die
scholen zyn derhalve eerlang vacatures
te vervullen.
Alvorens inkrimping van het getal
opleidingsinrichtingen te overwegen, dient
derhalve te worden afgewacht of er in
de naaste toekomst werkeiyk overvloed
van onderwyskrachten zal zyn of niet.
Overigens wordt opgemerkt, dat men
uit het in het verslag medegedeelde
feit, dat 664 personen zyn opgegeven
op 15 Maart 1902 in het bezit van de
onderwysakte te zyn, doch geen vaste
betrekking hebben, niet met zekerheid
kan afleiden, dat er overvloed van onder-
wyspersoneel ismen zoude daartoe
meerdere gegevens noodig hebben.
Voorts is het een bekend verschynsel,
dat er voor vacante onderwyzersplaatsen
in de groote gemeenten sollicitanten te
over zyn, terwijl voor de vacatures in
plattelands-gemeenten weinig of geen
sollicitanten zich aanmelden. Men zoude,
om uit het genoemde getal beschikbare
onderwyzers ea onderwyzeressen eenige
conclusie ten opzichte van mogelyken
overvloed van onder wys-personeel te
kunnen trekken, derhalve ook moeten
zyn ingelicht omtrent de richting waarin
zy solliCuoeren. Ook is het een feit, dat
personen en meer byzonder vrouwen
het examen ter verkryging der akte
til eggen, zonder dat zy een bepaald
voornemen hebben, zich aan het onder-
wys te wyden.
Atjeh.
De correspondent vau de ,N. R. Ct."
te Batavia seinde gisteren
dien nonsens uit my doen verJwynen
toen ik ontslagen werd, was ik een
man geworden."
Hy sprak dit spottenderwyze, en zyn
broeder zag hem met dien pyniyken
blik aan, dien wy reeds op zyn gelaat
bespeurd hebbben. Hy maakte echter
niet de minste opmerking, maar wachtte
geduldig tot Maurits weer begon te
spreken na eenige oogenblikken begon
deze, doch op een geheel anderen toon,
alsof hij afkeuring over zyn ongepaste
scherts op het gelaat gelezen en ia
den strakken blik zyns broeders ontdekt
had.
Na eenigen tyd belde by en vroeg of
zyne kamer g6reed was, en daarna over
veimoeienis klagende, vroeg by zyn
broeder verschooning en ging naar zijne
kamer. Daar gekomen ging hy op zyn
keffer zitten, dien de knecht midden in
de kamer had laten staan, legde z jn
hoofd in zyne handen, de ellebogen op
de knieën en verviel in een diep ge
peins. Een heirleger van niet zeer aan
gename gedaenten scaeen hem te be
stormen hy was de behoefte aan rust
geheel vergeten, welke hy aan zyn
broeder had voorgewend. Een of tweemaal
ontsnapte hem een vloek, maar de reden
,De onderluitenant Cbristoffil Dam in 1
Pesaogan de vrouw van den pretendent-
Sultan gevangen."
Een tweede telegram van den zelfden
correspondent luidt
Het is by 0 a zeker, dat kapitein Kra
mers den pretendeut-Sul' va gedood
heeft in de bergen van Pantei-Radja.
Zyn zegelring is in Segli herkend.»
{Zie Laatste Berichten.)
Wy vernemen, dat ten aanzien van
het ontwerp eener wet tot opheffing
van het tiendrecht dat deor het Neder-
landsch lanob juwcomité aan de regeering
is aangeboden, een onderzoek is opge
dragen aan een commissie van ambte
naren by de betrokken departementen.
Als leden dier commissie zyn aangewe
zen door den minister van justitie, mr.
A. D. W. de Vries, raadadviseur, en
mr. J. Kosters, adjunct-commiesdoor
den minister van financiën mr. J. P. A.
Daman de Vries, referendarisdoor den
minister van waterstaat enz. L. E. J. F.
Mollerus, inspecteur der domoinen.
Pensioen-verzoeken.
Het hoofdbestuur der Verseniging van
Leeraren aan Inrichtingen vau Middelbaar
Oiderwljs heeft een adres gericht aan
H. M. de Koningin met het eerbiedig
verzoek in het toegezegde wetsontwerp
tot regeling van de pensioneering der
byzondere onderwyzers en van de we
duwen van alle onderwyzers zoodanige
bepalingen te willen doen opnemen, dat
ook de leeraren aan gemeentoiyke hoo
gste burgerscholen en hun weduwen ia
de toekomst van Rijkswege pensioen
zullen verkrygen.
Het hoofdbestuur werd tot dit verzoek
geleid doordat zeer vele van laatstge
noemde ambtenaren, aan wie de opvoe
ding van een belangrijk deel van het
Nederlandscha volk is toevertrouwd,
thans met bezorgdheid de toekomst te
gemoet zien op grond van de onzekerheid
hunner financieele positie op hun ouden
dag en na hun dood die van hun
achtergelaten naaste betrekkingen.
Verder overwoog het hoofdbestuur,
dat tengevolge van de bestaande bepa
lingen de overgang van een leeraar,
hetzy van een Ryksschool naar een ge-
meen tel yke school of wel van de eene
gemeenti school naar een andere vaak
niet kan plaats hebben. Hierdoor komt
het menigmaal voor, dat onderwyskrach
ten niet daar werkzaam g sieid worden,
waar zy hot meeste nut zouden kunnen
stichten.
De directeur-generaal der posterijen
en telegraphie maakt in de „St. Ct.»
bekend, dat hy over dienstzaken voor
het publiek na voorafgaande inschry -
ving zal te spreken zijn op Dinsdag
van elke week van 2 4 uren, of, indien
deze dag een Christeiyke feestdag mocht
zyn, op den volgenden dag.
Op de overige dagea der week zullen
vooraf aangevraagde conferentiên over
van zyn toorn en dat sombere gelaat,
was moeilijk te gissen, en toen de klok
op het portaal middernacht sloeg, en
hem den tyd herinnerde, dien hy daar
had doorgebracht, begon hy zich on
rustig op zyu koffer te bewegen en
diukte hy zyne slapen des te vaster
tusschen zyne handen.
„Ik zal gaan,» zeide hy, als had hy
zich bezig gehouden met hetgeen hem
te doen stond. ,Ik zal die brave ziel
een paar regels van verontschuldiging
schryven en dan myne biezen pakken.
Hoe dom ook, dat ik gekomen ben
waarom moet ik hem dan ook zien 7
Hy haalde uit zyu jaszak een sigaren
koker, een étui voor visite-kaartjes, een
zakdoek, eenige losse brieven, en een
paar handschoenen, die hy voor zich op
den grond wierp om te zoeken wat hy
miste. Eindeiyk vond by een notitie
boekje en potlood en begon te schry ven,
toen tot zyne verbazing de deur open
ging en zyns broeders open gelaat zich
aan den ingang vertoonde.
„Zoudt gy meeuen, dat ik niet wist,
dat gy nog op waart, Maurits?" vroeg
Archibald Hope. „Wat hebt gy toch op
uw hart, dat u beklemt?»
De komst van zyn broeder had Maurits
dienstzaken in den regel alleen des mid
dags van 2—4 uren worden gehouden.
Gisteren, 1 Dec., bestond de Rykstele-
graaf in Nederland een halve eeuw
en Zondag werd te Wyk by Duurstede
hulde gebracht aan de nagedachtenis van
den heer E. Wenckebach, aan wiens
initiatief en werkkracht de oprichting van
de Ned. Rykstelegraaf voor een goed deel
te danken was.
Een prachtige krans werd op het graf
van den heer W. nedergelegd.
"Veredeling van graanplanten.
(Slot.)
't Ia opmerkeiyk, dat in beide geval
len de verschillen hoofdzakeiyk in de
opbrengst aan korrels gelegen zyn.
Voor gerat en haver kreeg men de
volgende uitkomsten H a u n a gerst
gaf per H. A. gemiddeld een opbrengst
van f 324, terwijl Heine's verbeterde
C h e v a 1 i e r-gerst slechts f 283 op
bracht.
Dus f41 verschil per H. A. ,,H e i n e's
T r a u b e n h a f e r" gaf f 287 en Prob-
steierhaver slechts f 269.
Wat Ls Couteur en Patrich Shireff
deden, was eigeniyk geen veredelen
hunner rassen, al verkregen zy van
hun uitzoeken en zuiveren uitstekende
resultaten. Wie zich toelegt op verede
ling, begint met een reeds zuiver en
standvastig ras, dat by een veeljarige
cultuur voor eau bepaalde streek gebleken
is het beste te zyn en tracht hiervau
nog steeds grooter voordeelen te ver
krygen. Dit eischt meer kennis en
grootere zorg, doch geeft, ook grootere
winsten. Wordt elk jaar de allerbeste
plant door den kweeker uitgezocht, dan
heett hy de kans, in haar kroost een
nog betere te vinden, en zoo telken jare.
Eik jaar zaait hy dus het zaad van een
iets betere moeder dan in een voorgaand
jaar. Het overige zaad kan hy verme
nigvuldigen en als zaaizaad verkoopen.
Nimmer zullen echter de koopers al doen
zy nog zoo hun best, een ras krygen
van geiyke waarde als dat van den
kweekerdeze biyft stteds voor, te
meer, daar een ras, op andere akkers
onder andere omstandigheden overge
bracht, in waarde achteruitgaat. Dit is
voor den oorspronkeiyken kweeker geluk
kig, wyi hij aldus voor zyn moeite wordt
beloond hy gaat voort, nu op de eeue,
dan op de andere goede eigenschap
zyner planten lettende, zyn ras gestadig
te veredelen, zoodat dit na 10 a 20
jaren al het voorhandens kan overtreffen.
Dit moge by de cultuur in het groot
ai iets achteruitgaan, toch zullen, en dit
is de hoofdzaak, de nakomelingen na
een paar jaren vermenigvuldigens nog
beter zyn dan de andere rassen.
Nu zullen zeker niet velen der lezers
ontsteld, maar hy antwoordde met de
grootste bedaardheid
.Niets Archie. Ik maak myne reke
ning op en noteer wat ik van daag heb
uitgegeven."
.Zoo, eene zeer verstandige gewoonte I
Maar ik had nooit kunnen denken dat
gy u daarmede bezighield. Waarom hebt
gy dan toch zoo gestampvoet I heeft
de een of ander u te veel afgezet
.Zeer mogeiyk, heb ik gestampt
„Hard genoeg om het huis te doen
dreunen," zeide Archibald. „Ik was
bezig eenige brieven in myn kamer be
neden de uwe, te beautwoorden, toon
uw hevig stampen my deed bemerken,
dat gy nog niet ter rust waart. Ik heb
u iets ta zeggen, Maurits."
,Kom binnen dan."
Archibald trad in zyn hemdsmouwen
binnen, nam een stoel en ging tegenover
zyn broeder zitten.
.Misschien is het beter dat wy morgen
niet naar Aver Court gaan, Maurits,"
zeide hy. „Ik heb eens nagedacht over
ailes, wat gy dezen avond gezegd hebt,
en het is eeue ellendige sooit van trots,
of vergelding, of hoe gy het noemen
wilt, als wy Aver Court binuensiuipen,
onder de valache vlag van Sir William
zich op het kweeken en veredelen van
graanrassen gaan toeleggen, toch kan
het zyn nut hebben, hier eens mede te
doelen, hoe de kweeker Wilhelm Rimpan
op zyn landgoed Schlanstedt in
Saksen het beroemde ras „S c h 1 a n-
s t e d t e r rogge" tot die volmaakt
heid wist op te voeren. Hy begon met
een zuiver ras, met de welbekende
Probstsier rogge, 't Was hem
eerst slechts te doen, om zyn eigen
zaaizaad te kweeken hy was dan ont
slagen van de dure inkoopen en verkreeg
dan tevens graan, voor zyn land
goed nog beter geschikt dan het Pioa-
steier zaad al was. Het eerst6 jaar, in
1867, plukte hy tydens den oogst de
baste aren, doch vermeed daarby de be
voorrechte plaatsen. Do allerbeste
zaaide by uit op zyn proefveld. Alleen
van dat proefveld zocht hy in de vol
gende jaren zyn aren. Wat er van de
beste, na keuring, overbleef, werd uit
gezaaid op een akker, die van andere
rogge akkers ver genoeg verwyderd was,
om kruising en andere oorzaken van
vermenging uit te sluiten. DAar werd
het zaaizaad gekweekt voor zyn 50
Hectare groot zynde rogge-akkers. De
veredeling gescaiedde dus op het proef
veld, dat door hooge, dichte heesters
was omgeven en tegen de al te vrye wer
king van den wind beschermd was.
Overigens was degrondvan
het proefveld geiyk aan dien
der akkers.
Anderen vóór Rimpan hadden hun
proefveld op humusryken bodem
gehadz y bemestten hun plan
ten sterk en plantten ze wyd
uiteen. Zóó handelde Rimpan niet j
de levensomstandigheden
op z|jn proefveld deed hy zoo
weinig mogeiyk van die op
zyn akkers verschillen. Nu
ging zyn ras op het proefveld wel lang
zamer vooruit, doch later, op de akkers
overgebracht, ook veel minder achter-
u i t. Rimpan koo3 ook niet elk jaar de
beste plant uit, om vau deze te
zaaien, maar de beste aren van
een aantal der beste plan
ten van zyn proefveld. Hy lette daar
by op lang en krachtig stroo, lange,
goedgevulde aren en groote, zware kor
rels. In die opzichten wenschte hy
zyn ras te doen vojruitgaanop andere
eigenschappen lette hy niet. Niet één
plant koo3 Rimpan als de beste uit,
want had deze toevallig een schadeiyke
eigenschap, door hem niet opgemerkt,
dan zou zy die in geiyke mate aan haar
nakomelingen mededeelen als de goede.
De Scblanstedter rogge is verspreid ge
worden over Saksen, Duitschiand, Dene
marken en Zweden en is ook in vele
streken van Noord-Frankryk ingevoerd,
waar zy den oogst soms met een vierde
vermeerderde. In het gematigde klimaat
overtreft zy alle andere soorten, echter
alleen op akkers van gemiddelde vrucht
baarheid, op onvruchtbare akkers deugt
zy uiet. Ook met allerlei andere graan-
Kelpdale's gasten. Het is geen aangename
positie voor u en misschien heelt u dat
gekweld. Ik zal morgen aan den baronet
een brief van verontschuldiging schryven,
en hem de reden zeggen, waarom ik
niet komen kanof, ik ga alleen, om
hem na het diner te zeggen, waarom
ik zulk eeu afkeer van hem heb. In
elk geval, Maurits, wil ik u niet, ou-
t anks u zeiven, medesleepen. Het is
niet oprecht."
„Zeer goed, Archie. Ik dank u voor
uwe inschikkeiykheid.»
Maurits sloot zyn notitieboekje, en stak
het in zyn jaszak, waarna hy zyn
sigarenkoker opnam, dien opende en zya
broeder eene sigaar aanbood.
„Laat ons samen eeue sigaar rooken.
Ik gevoel geen vermoeienis meer en ben
zoo wakker als een hoen."
„Ik dank u."
De verandering die er in Archie's
stem plaats had, was zoo plotseling en
groot, dat Maurits zijn broeder vol ver-
oazing aanzag. Archibald had gebukt om
een handschoen op te rapen, die op den
grond lag.
„Gy hebt uw handschoen laten vallen,
Maurits."
Wordt 0trojlgi.)
