agsblad.
prijzen
Zaterdag
29 November.
iueuliÉciie irata.
FBUIUBTON.
I
ELS.
J«o. 282.
40e jaargang
1902.
en Baden,
tVTTEN,
ïdsclioenen.
;ken.
>ers.
jes.
inljes.
jes.
Groote
len Dekens
12 Guld.
ten Dekens
i 9 Guld.
on Dekens
150.
-SCHELDE.
1903.
--5
gehouden door
©otjiisi».
van lias- ei WaterlBiliit
iat, V1 i s a i n g e n.
doch op bestelling ten
«stellen.
iarpes.
'8
b) en urn 3 30 c)
3 55
run 1 55 g)
0 bi nra H 30o)
iten n. Int vertrek
8 10
850
fcene, Boraaisn sa
ir Breekene, Bor
en naar Borsaelen
gemaakt,
aangelegd,
i 1.56 van Neuzen
t ïocorwegstetio®
VlISSIJIGSCBE COURANT.
Prfla per drie maanden 1.30. Franco per post l.SO.
Afzondorlyke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bQ den Uitgever
F. VAN BK VKLBï Jr., Kleine Markt, X. 187.
ABVEETENTIËNvan 1-4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf ven driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prQs slechts (weemaal berekend, Groote letters
en cliché'i naar plaatsruimte.
Verschaal Kageifks, dltgeswaéerai sp Soa- «a feesté»g«n.
T.laphoonnamui.r lO.
Abonnement»-Adferlautlën op see? voordeelige voorwaarden.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal
in haar a.s. bijeenzyn de Ongeval-
iuberoepswet in openbare behandeling
«men.
Be Staatsbegroting.
Het „Utr. Dagblad" verbaast zicb, dat
minister van financiën in zyn me
morie by hoofdstuk 1 der Staatsbegroo-
liog ploiseiiug zulk een kennis openbaart
net gebied der theologie. Ea welk een
igenaaraige deauctreve methode houdt
tij er op na. HerhaaldeJyk wordt de alge
mene regel vooropgesteld om daaruit
:ot bet bijzondere geval te concludeeren.
tfit bet begrip van wat een „coalitie
kabinet" is, wordt afgeleid hoe zrch
tooaamg Kabinet en hoe men zien daar
tegenover heeft te gedragen. Ook wordt
eerst principieel uiteengezet wat een
truonrede ouder verschillende omatand.g-
leaeu moet zyn, en dan betoogd in hoe
isrre de beide troonreden van uit Kabi
net aan zoodanig principe voldeden.
Hebben we dan zegt het blad
Biloops nog vermeld, dat de minister
van Uranc.ea ook uiteriyke eigenaardig-
keien, „wie er sich iaaspert und wie er
ipuckt" van den minister- president heeft
afgezien, zoo het gebruik van het be
roemd geworden voegwoord „overmits-
gezelschap van tal van andere cau-
nlverband beduidende cuDjunccies, van
tiouweiyke uitgangen als „kiacnte",
jhope" en „winate", dan moet ein-
deiyk hulde worden betoond voor de In
like alinea fonkelende Genie-Blitze, die
enkele maai zelfs Bismarekschen
tumor benaderen.
Zoo wordt gesproken van het „afwe
gen van het percentage conservatisme,
tot men, in tegenstelling met eigen
democratische neiging, by het Kabinet
op het spoor meende te zyn", van
,woorden, die onbedoeld van haken voor
in bleken". Zoo deze uitspraak:
,De wortel van een plan valt gemeen-
lyt niet in het oog, en de beginselen
van iemands overtuiging zyn in hun
kiem veelal alleen voor oen kenner
achtbaar."
Het „Utr. Dagblad» zou alleen op
grond van deze bewonderenswaardige
lidverwantschap tusschen den minister
financiën en den munster president
villen vragen, of het met regelmatiger
ware, dat de minister-president de scünf-
telyke algemeene beschouwingen omtrent
ie Staatsbegrooting ook teekenae.
Zjulang men de fictie der geiykheid
van alle ministers ophield, behoorde de
minister van financiën de begroeting in
dienennu men terecht een der mi
nisters heeft gesteld als minister-presi-
dent, schynt het ons politieke logica,
lat de minister-president, optredende
namens de Regeering, de gewichtige
vrij naar het Engelsch.
20.)
.En nu, oude vriend," zeide hy,zich
tot Mr. Prayse wendende, waarom
't098k gy, of ik er niets tegen had,
la' gy de uitnoodiging aannaamt
■Ik meende u ih eene valsche positie
brengen, zoo ik u aan de tafel van
"ir William ontmoette."
«Vreest gy de gevolgen?»
«Öeenszins. Niemand heeft het recht
i) in de keuze mijner vrienden de wet
'nor te schryven."
«Juist. Maar uwe positie hier?"
R .0, Sir William kan my niet missen,
zal misschien denken, dat ik hem
den voet, waarop wy tegenover
staatsstukken waarin de politiek der
regeering wordt ontvouwdniet
alleen scbryit, maar ook teekent.
Be Kinderwetten.
Nog aityd wachten de kinderwetten
op een datum van invoering.
Minister Lot ff houdt zich wel „in de
eerste plaats onledig" met de maatre
gelen, noodig voor de spoedige invoering
der wetten, maar hy kan niet in uitzicht
stellen, dat dit nog dit jaar voleindigd
zal wezen. Intusschan, de samenstelling
van het nieuw in te stellen Algemeen
College van toezicht bystand en advies
is reeds ter hand genomen en de be
noeming kan eerlang tegemoet worden
gezien.
In het begin van het volgende jaar
hoopt de minister het wetsontwerp te
kunnen indienen tot het aanvragen der
noodige fondsen voor bouw en inrichting
der tuchtscholen en voor de Ryksop-
voedingsgéstichten.
Eene bepaalde toezegging omtrent het
tydstip der indiening van bet ontwerp
tot opheffing van het verbod van 't onder
zoek naar 'c vaderschap en verbetering
van den rechtstoestand van natuurlijke
kinderen kan de minister niet doen.
Be verkiezing te Leiden.
De „Stand." acht het van beteekenis,
dat de anti-rev. te Leiden by na evenveel
stemmen uitbrachten als den vorigen keer,
terwyi thans „de stryd moest worden
gevoerd zonder den heer Van Kempen,
wiens populariteit in Leiden spreekwoor-
deiyk was."
Verder zegt het blad nog in zyn kort
artikeltje
„In ieder geval kan het ministerie
t-.vreden zyn. Dr. de Viseer, die de can-
didatuur-v, d. Berch van Heemstede
bepleitte, zeide herhaaldeiyk het Kabinet
te willen steunen, zoodat de stemmen
op den christ.-hist. candidaat uitgebracht,
ook stemmen zyn vóór het Kabinet."
Staatstoezicht.
Wederom werd, naar aanleiding van
eene naar het schynt lakenswaardige
fiaancieele onderneming, dezer dagen
de aandacht gevestigd op de weinige
waarborgen ten onzent tegen misleiding
door financiers, die tegen grof geld waar-
delooze zaken aan het lichtgeloovig
publiek in handen weten te spelen.
Zelfs heeft men den minister van justitie
pogen te bewegen tot eene aanvulling
van de vele leemten in onze wetgeving
op de naamlooze vennootschappen.
Gaarne zou de Ned. ook op het nemen
van maatregelen aandringen, mits men
maar niet, zooals voorgesteld wordt, aan
„den staat» het toezicht opdrage.
Men wil een Staatscommissie, die alle
uitgiften zou moeten onderzoeken en
goedkeuren, evenals alle daarin aan te
brengen wijzigingen. Voorts zouden alle
elkander staan, inlichting had kunnen
geven, zoo de waarheid aan den dag
komt, dat is alle3."
„Morgen avond zal zy aan den dag
komen."
„Waarom
„En waarom zou zy niet, als of zy
een leugen ware, waarover wy ons
hadden te schamen? Laat de waaiheid
aan den dag komen of niet. Wat heeft
een onzer te vreezen?"
„Niet veelmaar ik houd niet veel
van tooneelen."
„Ik welbijna evenveel als ik Sir
William haat."
„O, gy haat hem nu niet meer. Gy
begrypt hem nu beter, dat weet ik
vast."
„Hy denkt my by den neus te
hebben, de arme plannenmaker en
wil my door beleefdheden en compli
menten winnen. Ea toch is hy nog
aityd dezelfde I"
Eensklaps stond hy op.
„Gaat gy dan inderdaad?»
„Ja; met uw verlof, Prayse," zeide
Archie. „Tyd is thans geld voor my."
„Zeer goed."
Archibald drukte zyne vrienden de
hand, vertrok en sloeg den koristen
bestuursleden persooniyk aansprakeiyk
moeten zyn „voor alle schade den aan
deelhouders berokkend door onjuiste voor
stellingen in het prospectus."
Wat het laatste aangaat, dit zal
toch wel moeten worden beperkt tot
daden, die met opzet gepleegd zyn,
meent genoemd blad.
En wat dit toezicht betreftwaar
vindt men de mannen, in staat om in
alle fiaancieele zaken met de noodige
kennis te oordeelen Hoe zullen zy
steeds alle noodige onderzoekingen kunnen
doen Neemt men groote geldmannen,
geheel op de hoogte van zaken, dan zal
men hun toch wel kolossale tractemen-
ten moeten geven, tenzy men hun wil
veroorloven hun eigen zaken te biyven
diyven; in welk geval echter zy allicht
zeer partydig zullen oordeelen. Nsemt
men geen „mannen van zaken", wat
beteekent dan het toezicht? Eq zal ooit
iemand met eecige zekerheid kunnen
zeggen, of een zaak goed en gezond is
kan niemand dat, zal dan de staat de
zedeiyke verantwoordsiykheid daarvoor
op zich kunnen nemen.
In sommige landen bestaat een staats
toezicht op enkele maatschappysn maar
dit voorkomt geenszins groote knoeie-
ryea of misslagen op financieel gebied.
Het publiek zelf is de beste confcö'eur,
Er zyn bladen die zicb door hun kritiek
verdiensteiyk maken en het publiek in
lichten. Met opzet gedane valsche
voorspiegelingen of op onwaarheid be
rustende meedeelingen dienen streng te
worden gestraftcommissarissen behoo-
ren aansprakeiyk te worden gesteld voor
nadeelen voortgesproten uit verzuim van
datgene waartoe zy zich hebben verbon
den. Dit alles is best Maar wie zyn
geld belegt, weet dai A.y aityd eenige
risico loopt. Hy moet zelt leeren voor
zichtig te zyn. Doch men stelle niet ge
heel het publiek onder voogdy van
Vader „staat", die evenmin als een ge
woon menech alle boosheden der men-
schen kan voorkomen.
Hooger onderwijs.
De Haagsche correspondent van het
„Hbl." schrijft:
„Wat ons onlangs reeds by geruchte
ter oore kwam, ia ons dezer dagen nader
bevestigd, n.l. dat het hooger-onderwys-
plan van minister Kuyper, dat ten fine
van advies aan de universiteiten is ge
zonden, aldaar algemeen zeer ongunstig
is ontvangen.
Bovendien hebben wy goede redenen
om aan te nemen dat het plan in zyn
tegenwoordigen vorm, met zyn secta-
rische tendenzen en met de minima die
het stelt, op zeer ernstigen tegenstand
in de Tweede Kamer zou stuiten, zelfs
by een deel van de rechterzyde.»
Inperking Vaooinatiedwang.
Het is bekend, dat de Indische genees-
heeren vaker dan hun collega's in Neder
weg in.
In het dorp was het zeer stil en by na
alles scheen in Carrisford in rustde
lichten waren in de meeste woningen
uitgedaan, en zy, die hy op den weg
ontmoette, waren meest zyn eigen volk
die hunne mutsen afnamen, toen hy hun
met snellen tred voorby ging, als wilde
by den tyd in halen, dien hy by den
rentmeester had verspild.
Zywaarts van den weg, buiten het
dorp, als schaamde zy zich harer be
stemming en vreesde zij den dorstigen
reizigers zicb met te veel drang aan te
bevelen, om hun en hunne paarden alle
mogeiyke gemakken te verleenen, lag
de Kelpdale Arms, de herberg, en in
deze het tydelyk verbiyf van Archibald
Hopeen dit bereikt hebbende nam hy
zyn hoed af, om na zyn overhaaste
wandeling een weinig adem te halen
Langzaam vervolgde hy nu het pad, dat
naar de herberg leidde en zyne nieuws
gierigheid braeht ham voor een der
vensters ter rechterzyde van den in
gang, voer hy binnentrad. De lamp
in de kamer brandde en laug en met
een ernstig gelaat tuurde hy naar bin
nen, als of iemand, dien hy verwachtte,
werkeiyk gekomen was, en hy dezen
land in de gelegenheid zyn de pokken
te bestudeeren in natura. Te Weltevreden
op 25 Sept. 11. eene vergadering
gehouden van de Vereeniging tot bevor
dering der Geneeskundige Wetenschappen
in Ned.-Indië en daar is besloten een
adres tot de regeering te zenden, uit
gaande van de meening, dat iedere
beperking van de vaccinatie afkeuring
verdient. Het „Nederlandsch Tydschrift
voor Geneeskunde" daarover sprekende,
zegt
,Het is niet van belang ontbloot, dat
de Indische geneesheeren hun stem tegen
deze voorstellen verheffen. Zy toch kennen
de pokziekte van naby, terwyi de meeste
Nederlandsche medici haar alleen kennen
uit hun hand- en leerboeken, terwyi
degeen die haar uit ervaring kent nog
dikwyis te maken heeft gehad met den
gemitigeerden vorm door voorafgegane
vaccinatie. Wy zyn derhalve niet meer
zoo bang voor de pokken, omdat wy
niet weten wat het eigeniyk zeggen wil
en daardoor is voor een groot deel de
anti-vaccinatie-beweging te verklaren en
de betrekkeiyke lauwheid der geneeskun
digen daartegenover.
„Door de tegenstanders der vaccinatie
wordt beweerd, dat de bewyzen der voor
standers niet steekhoudend zyn. Deze
bewyzen zyn voor een deel uit een
vroegeren tyd afkomstig, en door het in
geringe mate voorkomen van de ziekte
tegenwoordig, zijn wy niet goed meer
in staat nieuwe bewyzen te verschaffen.
Het ware te wenschen, dat onze
Indische collega's, die werken onder een
siecht gevaccineerde bevolking en betrek-
keiyk veel pokken waarnemen, de noodige
gegevens wilden verzamelen, om zoo
mogeiyk het streoge bewys voor de
beteekenis der vaccinatie te leveren. Wy
zouden hun daarvoor nog dankbaarder
zyn dan wy nu reeds zyn voor dit adres."
Vërvrosgde winkelsluiting.
De wenscheiykheid eener regeling op
de vervroegde winkelsluiting maakt een
punt van overweging uit tusschen den
minister van binnenl. zaken en den
minister van justitie.
Volksbond.
Het hoofdbestuur van den Volksbond,
Vereeniging tegen drankmisbruik, heeft
de besturen der afdeelingen uitgenoodigd,
zoo spoedig mogelijk over te willen gaan
tot de instelling van commission, die
mits geleid door een ernstig streven
om van de bevoegdheid, haar in art.
12 der Woningwet gegeven, een oordeel
kundig gebruik te maken, ook harer-
zyds op krachtige wyze bevorderiyk
zullen kunnen zyn aan de verbetering
der volkshuisvesting.
De minister van justitie heeft in zyn
antwoord op het Kamerverslag verklaard,
dat er voor het bevorderen der onmiddel-
ïyke invryheidstelling van Wiebren Hoger
liever zoo wilde gadeslaan dan hem op
eens welkom heeten. Eindeiyk verliet
hy het venBter en trad den donkeren
gang der herberg in. De waard der
Kelpdale Arms, de echte type van man
nen van zyn beroep, trad hem met
de kaacs in de hand te gemoet, zeg
gende
„De heer is gekomen, mynheer. Ik
heb hem, zooals gy bevolen hadt, in
uwe kamer gelaten."
„Dat weet ik. Hoe lang is hy al hier
„Een half uur drie kwartier mis
schien."
Archibald Hope zag op zyn horloge
als ware het hem van groot belang den
juisten tyd van de aankomst van zyn
gast te kennen, ging vervolgens naar
de kamer, die ham ih de herberg zyner
geboorteplaats, Carrisford was inge
ruimd.
ZESDE HOOFDSTUK.
Hy die voor Archibald Hope in de
Kelpdale Arms aangekomen en daar, het
wachten misschien moede, in slaap ge
vallen was, scheen een jongeling van
zes k zeven en twintig jaar te zyn. De
tred van den aannemer, toen deze
binnenkwam, wekte hem niet, en Archi-
huis geen reden beslaat, daar zyn ge
zondheidstoestand thans gunstig genoemd
mag worden. Tot kwytschelding van straf
voor Geertje Kyistra wil de minister
niet medewerken.
Vliasingen, 28 2Vov.
Hedenmorgen werd het stoffeiyk over
schot vaD wyien den heer F. H. J.
Wibaut op de nieuwe begraafplaats ter
aarde besteld, nadat eerst in de R. kath.
kerk een plechtige ïykdienst was ge
houden.
Tal van kransen en levende bloem
stukken, w. o. van de Kamer van Koop-
del, the Vitrite works te Middelburg en
het kantoorpersoneel, dekten de iykbaar,
terwyi een rytuig met kransen in den
stoet werd opgemerkt. Het raadhuis en
het kantoor van de Koninkl. Maatsch.
„De Schelde" waren ten teeken van
rouw gesloten.
Op den doodenakker waren tal van
autoriteiten tegenwoordig om den be
treurden afgestorvene de laatste 8er te be
wyzen, o. a. de burgemeester met het
dageiyksch bestuur, vele leden van den
gemeenteraad en van de Kamer van Koop
handel. Verder de directie van de Kon.
Maatsch „De Schelde", enkele commis
sarissen van deze Maatschappy, met den
president-commissaris, den heer Arie
Smit, de directie van de Maatsch. „Zee
land," vertegenwoordigers van de „Vitrite
Works" te Middelburg en deputaties van
andore vereenigingen waarin de over
ledene zitting had.
Nadat de kist in de groeve was neer
gelaten en de gebruikeiyke ceremoniën
waren verricht, was deze droeve plech
tigheid afgeloopen, aangezien volgens den
ritus der katholieke kerk niet aan de
groeve gesproken werd.
De zoon van den overledene, dankte
namens de familie, voor de laatste eer
aan zyn diep betreurden vader bewezen.
Hierna verlieten de talryke aanwezi
gen den doodeoakker, in de overtuiging
dat met den heer Wibaut een man ten
grave is gedaald, die onder onze beste
burgers kon gerekend worden en wiens
heengaan voor onze gemeente een zeer
groot verlies is en dan ook in tal van
kringen een ledige plaats achterlaat.
Wegens plotseling opgekomen dikken
mist had de dagmailboot „Duitsch-
land" gisterenavond heel wat moeite om
op de haven te komen. Ofschoon op tyd
ter reede was het half negen alvorens
zy aan de ponton meerde. Toch konden
reizigers en mail nog met den faculta-
tieven trein te 8.45 vertrekken.
De mist was tegen den nacht hier
opgetrokken, doch in zee was het alles
behalve helder, tengevolge waarvan de
nachtboot „Koningin Ragentes" heden
morgen om 6.10 hier aankwam. De
bald ging zacht van de deur tot zyn
vriend, nadat een enkele blik hem met
den stand der zaken bekend gemaakt
had. De vreemdeling had de lamp laag
neergedraaid voor hy zich op de sofa
had uitgestrektArchibald Hope draaide
de pit weder op, zoodat de kamer helder
verlicht werd, zonder dat het licht den
minsten invloed op den slapende had.
Vervolgens plaatste hy zich met over
elkander geslagen armen voor den aan
gekomene, ais voor iets dat hy wilde
doorlezen.
De slapende was een schoon jongeling
te noemenhy had een ranke gestalte
en was van middelmatige lengte, donker
van haar en met een gebronsde gelaats
kleur, een hoog voorhoofd, een korte
zyachtig zwarten knevel en net ge
sneden baard. Zyn kleeding was naar
den laatsten smaak, en de zware gou
den horlogeketting, benevens de diaman
ten dasspeld, wat al te zeer in het oog-
loopend voor eene dageiyksche kleeder
dracht, en vooral op Carrisford, waren
de bewyzen van welgesteldheid, en van
iemand die zyne betrekking in de
maatschappy bekleedde mat geen klein
zelfbewustzyn van zyn gewicht.
{Wordt vervolgd.)
