:n velours,
ringen,
Diasdag
r, Amsterdam.
ft o. 266.
40e Jaargang
1902.
'EMMEN.
120 Dordrecht.
Ue
II November.
iiieiilaiiMe herichien.
FEUILLETON.
öBge OtflB
aandacht vestigen
>e-Sciopticons
HR EN,
Amsterdam.
PE
27Vs tot 1X0.
FREDERIK KElJZfifl
net zyn zoo gunstig oat,
a, husveihoeldeil,
veel nieuwe opnamen
opwekkende avonden te
myn vorig bezoek door
ik aan de nu te houden
en Feestavonden
ie Concertzaal
er StoiiLoper
ire precies,
[voeringen ten 51/, uUr,
(gereserveerd 30 Ut.)
jeieiders 15 Cl.)
ren boeiende voordracht
e verhalen worden ver-
ht op den vuurtoren,
fereelen worden te zien
tagne. De sneltrein,
ngin. De Vorstelijke
VUe binnen Reims. -
Kadetafereel. Zee-,
likken. Ben grappig
Kindervermaken. -
iz.
id. Uw Dw.,
ina op alle plaatsen de
en e.a. te Groningen,
i, Haarlem, Goes, Aut-
teld werden.
PIAKO's geschiedt door
|stemmer, tevens tech-
keld vakman. Prezen
per keer zeer billijk.
DEKKER, Goes.
der Java-Thee
an de Chine3sehe
>y de thee merk
Ll verkrijgbaar.
Wakende
|F F IJ
de
loopste
de
soorten.
i dessert-koffij.
SOHT linnen
|et
ELVOYE, Vier-
G. BERLAGE,
vLUssimescBE courant.
PrQa per drie maanden 1.30. Franco per post 1.&0.
Afzonderlijke nummers 6 cent. Men abonneert zich b(J alle Boek
handelaren, Postdirecteuren rechtstreeks bij den Uitgever
r. VAN BB VKLBB Jr., Klem» Markt, I. 137.
ADVERTENTIËNvan 1 4 regels _f 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. B{| directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groots letters
•n cliché'» naar plaatsruimte.
Ytrsekf al dastel] ks, dtgssocderd 99 £oa- en ftsstóagen.
Tolophoonnuntmot' IO.
Aboimements-Advertentign op aeor voordeeligo voorwaarden.
Eerste Earner.
3D bet aldeeiicgaonderzoek verklaarde
(b zich vr(j algemeen ingenomen met
indiening der wetsontwerpen tot
uistelling van een Wetboek van Mili-
ju Strafrecht, en op de Krijgstucht,
in eene lang bestaande oehoeite
"oorzien en in de positie der militairen,
,t de strafrechtelijke en disciplinaire
tihoudingen aangaat, vei betering bren-
overtuiging, dat deze ontwerpen,
wet geworden, den rechtstoestand
l„ militairen, en vooral der mindeien,
„tegenzeggelijk zullen verbeteren, deed
a ook onderscheidene leden de ver
ding afleggen, met hst voorgestelde
zullen medegaan, niettegenstaande
i-nD9 ernstige bezwareu tegen ver-
Mende onderdeelen, als de toepassing
'JB de doodstraf, de militaire detentie enz.
Ofschoon men het als eene onmiskenbare
Kibatering beschouwde, dat land- enzee-
sscht voortaan aan een en hetzelfde
retboek zullen z(jn onderworpen, hadden
och onderscheidene leden gaarne gezien,
st het Militair Strafwetboek als zooda-
en als bijzonder wetboek, uit het sa
menstel der Nederl. wetgeving ware
erdwenen.
Hiertegen werden verschillende beden-
icgen ontwikkeld.
Men meende aan de Regeering de
oedige voortzetting van den arbeid op
,t gebied van hervorming van het
militair stratrecht, driLgend te mogen
isnbevelen.
Wat de onderdeelen van hetWetboek van
Militair Strafrecht betreft, waren eenige
tden ten aanzien van da strafaoorten
sa oordeel, dat èa by de militaire
trafwet èn bij de tuchtwet, eene veel
groote verscheidenheid van straffen
bestond, welke uitteraard, volgens hen,
moet aanleiding geven tot verscheiden-
en daaiorn ongelijkmatigheid in de
assing der wet, waardoor men ook
de giootst mogelijke nauwgezetheid
den rechter ot den strafoplegger
allicht ontevredenheid zal wekken, het
der wet benad6elen en de tucht
schaden.
Dit gevoelen vond tegenspraak en van
ze zijde achtte men de ruime keuze
tan Btiaffen een voordeel.
Over het algemeen werd niet gedeeld
ia klacht, do ar sommige leden in de
Iweede Kamer geuit, over de straf-
iwaarte.
Men wees er op, dat het ontwerp-wet
bepaalt wie militairen zijn, maar niet,
welke personen aan de militaire rechts-
macht onderworpen zjjn. Men wenschte
iaatom te vernemen, of de Regeering
voornemens is, vóór of b(] de invoering
van het ontweip de militaire rechts
macht wettelijk te regelen.
U
vrij naar het Engelseh.
i.)
.Dezen avond, mijnheer
•Ia; ik heb heden avond niets, dat
"(U verhindert hem te ontvangen," zeide
William. ,Ik verkies niet dat zulk
«wt van menschen hier rondzwerven,
Ms Miss Kelpdale thuis is."
.En zco Mr. Hope verhindering had
t# komen 7» vroeg Mr. Prayse.
»&g hem, dat ik zaken van gewicht
"ot hem te bespreken heb, en ik hem
"i een anderen tyd niet kan ontvangen,"
'«nam Sir William„dat ik dan naar
"'aegow schrijven en zoo door corres-
PdQdentie de zaak beëindigen zal, indien
6sl hem dezen avond niet schikt. Ik
Het werd toegejuicht, dat de bepalingen
van het Wetboek van Strafrecht ook
toepasselijk worden verklaard op vaar
tuigen der krijgsmacht.
Wat de Hoofdstraffen betreft, gaf de
doodstraf aanleiding tot uitvoerige be
sprekingen.
Eenige leden oordeelden, dat, nu de
doodstraf in het gemeene recht is afge
schaft, z|j ook in het militaire recht niet
had mogen behouden worden.
De meeste leden achtten echter het be
houd der doodstraf in het Militaire Straf
recht noodzakelijk, al ging men hierbij
uit van verschillend beginsel.
Gewezen werd er o.a, op, dat, wanneer
in het Militaire Strafrecht de doodstraf
wordt behouden, voor oorlogstijd en
wat daarmede gelijk staat, dit dan daar
aan toe te schrijven, dat in die buiten
gewone tijden en de gevaren, welke daar
mede gepaard gaan, in het militaire recht
de doodstraf in het openbaar belang niet
wel kan gemist worden.
Er bestond bjj onderscheidene leden
bezwaar tegen de opneming onder de
hoofdstraffen van de straf van detentie,
welke zjj noch noodzakelijk, noch wen-
schelyk achtten. Anderen hadden er de
voorkeur aan gegeven, wanneer, evenals
het gemeene strafrecht, nevens de ge
vangenisstraf die van hechtenis gesteld
was.
Anderen daarentegen keurden de
militaire detentie goed.
De christelijke politiek der regeering.
De „Amhemsehe Gourant" merkt op,
dat de klachten in een deel der chris
telijke pers en in de kringen der onder
wijzers van de christelijke school, over
het ontbreken van eenige toezegging tot
verbetering van hun flaancieelen toestand
en tot oplossing der schoolkwestie in de
Troonrede, b(j de algemeene beschou
wingen over de Staatsbegrooticg bljjkens
het Vooroopig Verslag weerklank hebben
gevonden by der Regeerir.g bevriende
zyde, zóó dat de premier wel verplicht
zal wezen in de Memorie van Antwoord
alle krachten in te spannen om dezen
uit den boezem der meerderheid opge
stoken storm te bezweren.
Wat de zaak zelve betreft zegt
het blad dat de oplossing van het
onderwysvraagstuk in den geest van het
rapport der „Uniede School met den
Bybel" zich nog laat wachten en eene
regeücg der betaling van alle onderwyzers
uit 's Rijks kas aan dr. Kuyper moeie
lyker vast te stellen biyki dan te wen-
schen, zooals by in zyne motie deed,
't behoeft wel niet gezegd, dat wy daar
over niet treuren. Van eene onderwys-
regeling volgens het bedoelde rapport,
waaraan onder de bestaande Grond
wet voor 'c overige, dunkt ons, moeiiyk
te denken valt, zouden we ons on
mogelijk eene verbetering, eene verhef
fing van het peil van het volksonderwys
kannen voorstellen, en de bezoldiging
van alle onderwyzers van rykswege is
heb reeds genoeg van de overdreven
vryheid van dien maD, en zal dan liever
rechtstreeks met de fiima handelen. Zoo
hy iets meer dan een ryk man geweest
was, dan zou hy gisteren of heden van
myne uitnoodiging gebruik hebben ge
maakt. Zeg myn kamerdienaar, dat ik
htm noodig heb, Prayse, en trek de
deur niet zoo hard achter u dicht, als
gy anders gewoon zyt."
Mr. Prayse verwyderde zich en weldra
stond de kamerdienaar in zyne plaats.
„Geef my uw arm en geleid my naar
het terras de kamers zyn zoo warm
dezen avond."
Da kamerdienaar bood hem onderdanig
den arm, en de reizige oude man greep
dien met zyne hand aan, waarna zy
door de openslaande glazen deuren de
kamer verlieten, eene helling van zes
voet met malsch gras begroeid afdaalden
en zoo naar het zandpad in den bloemen
tuin, waar eene fontein hare wateren
met klaterend geraas neerstortte. Het
was byna geheel donker, de beuken
onder welke Sir William des namiddags
had zitten peinzen, verhieven statig en
onbeweegiyk hunne kruinen en staken
donker af tegen den hemel, waar de
starren een steeds toenemenden glans
gemakkelijk gezegd, maar hoe te waar
borgen dat die ryksgelden werkeiykden
onderwyzers, dus het onderwys, en niet
anderen belangen van zuiver particulieren
aard ten goede komen Intusschen, niet
te loochenen ia dat die oplossing en
regeling beloofd zyn, en alleszins begry-
peiyk, dat het uitbiyven daarvan teleur
stelling wekt.
Ook de verdediging van de houding
der regeering door enkele harer vrienden
vindt de „Arnh. Ct." zwak. Zy meent
dan ook dat er inderdaad voor hen reden
tot teleurstelling is.
Een onvolledig verlanglijstje.
In het Voorloopig Verslag omtrent de
Indische begrooting worden aan den
minister verschillende vragen gesteld.
Hy wordt gepolst ten opzichte van de
wyziging in de Comptabiliteitswet, van
de instelling van een Kolonialen Raad,
van de regeling van den rechtstoestand
der inlandsche christenen, van de toe
zegging in de Troonrede om „aan de
christeiyke zending op vaster voet steun
te verleenen", van zyn gezindheid omtrent
de afschaffing van heerendienst6n, van
de uitzending van goederen uit het
moederland naar Indië, en de overneming
van particuliere spoorwegen door den
Staat.
Hem werd niet gevraagd (of ontging
het onze aandacht hoe hy dacht over
het door zyn ambtsvoorganger in Au
gustus 1.1. ingediende wetsontwerp tot
decentralisatie van het bestuur in Neder-
landsch-Indië. Deze zoo gewichtige aan
gelegenheid gaat toch niet den doofpot
in Of wordt gewacht tot de mondelinge
gedachtenwisseling Ons even goed, als
de zaak maar ter sprake komt en niet
in een hoekje geduwd wordt, zy verdient
beter, 'x' Ct,)
Vsrkiezing Tweede Earner.
De minister van binnenland3che zaken
overwegende, dat tengevolge van het
overiyden van den heer G. H. den Her
tog een verkiezing moet plaats hebben
van een lid van de Tweede Kamer der
Staten-Gsneraal in h6t kiesdistrict Am
sterdam Hlheeft bepaald, dat die ver
kiezing zal plaats hebben op Dinsdag
25 November a. s., de stemming, zoo
noodig, op Dinsdag 2 December, en de
herstemming, zoo noodig, op Dinsdag
9 December a. s.
Kadervorming en blijvend gedeelte.
Men bericht aan het Hbld.
In de aanschrijving van den minister
van oorlog betreffende het biyvend ge
deelte der lichting 1902 by de onbereden
korpsen, lezen wy 0. m. het navolgende
„Overeenkomstig de bepaling van het
laatste lid van art. 109 der militiewet
1901 moeten zy, die zich voor kader
vorming hebben aangemeld, en die dit
maal allen voor het blyvend gedeelte
in aanmerking komen, en zy die voor
aannamen, naar mate de laatste gloed
der schemering aan den westeiyken
hemel verdween.
Intusschen ging Mr. Prayse langs den
kortsten weg door het park naar het
dorp, in diepe gedachten verzonken,
meenende dat hy nu alles begrepen had
en de oplossing van hetgeen hy ver
moedde naby was.
„Zoo zullen dan eindeiyk die twee
mannen elkander ontmoeten na tien
jaren wachtens, zooals by my gisteren
nog zeide," fluisterde Mt. Prayse.
TWEEDE HOOFDSTUK.
Mt. Prayse daalde den hellenden weg
door het park met snellen tred af,
evenals iemand die verlangt eene moei-
ïyke taak, welke hem opgelegd is, te
beëindigen. Hy had de ontmoeting reeds
vooruit gezieD, de gevolgen er van be
rekend en was tegen zyn wil, want hy
was een maD, die den vrede liefhad, in
die onstuimige zee medegesleept. Hy had
gehoopt tegen hoop, toen de man van
Glasgow, zoo als Sir William Kelpdale
hem met minachting genoemd had, met
verachting de uitnoodiging van den
baronet aan zyne tafel had afgewezen
en toch had h|j nooit er aan gedacht
kadervorming zyn aangewezen, voor de
eerste pioeg van het biyvend gedeelte
bestemd worden."
Ofschoon de niet voor de eerste ploeg
van het blyvend gedeelte bestemden reeds
29 Nov. e. k, met tydeiyk verlof ver
trekken, wachten de onbereden korpsen
nog altyd op eene duideiyke aanwyzing
wie de wet bedoelt met „die zich voor
kadervorming hebben aangemeld of daar
voor zyn aangewezen." Behoort daartoe
nog een milicien, die zich voor kader
vorming heeft aangemeld, reeds driemaal
zakte voor korporaal en nog daarvoor
studeert of niet meer studeert of be
dankte Mag een korporaal, die geen
sergeant wenscht te worden, nog hiertoe
gerekend worden?
Een spoedige oplossing van deze pro
blemen is wel gewenscht, om hen die
beschouwd worden niet meer voor kader
vorming in aanmerklDg te komen of
daarvoor te zyn aangewezen, in de ge
legenheid te Btellen van nummer te
kunnen verwisselen.
Ingevolge van later ingekomen mede-
deelingen der besturen van eenige ge
meenten, deelt het Centraal bureau voor
de statistiek in de Siaatsct. van Zaterdag
eenige wyzigingen mede van de bevol-
kingscyfers dier gemeenten, waardoor
het cyfer der bevolking van het Ryk
op 1 Januari 1902 wordt 2,603,486 man
nen, 2,659,746 vrouwen,totaal 5,263,232.
H. M. de Koningin-Moeder zal a. s.
Zaterdag naar Arolsen vertrekken.
De Vereeniging tot behartiging van de
belangen der Vrouw te Rotterdam heeft
aan den minister van binnenladsche
zaken een adres verzonden, om instem
ming te betuigen met het adres der
Vereeniging tot verbetering van den
maatschappelyken en den rechtstoestand
der Vrouw in Nederland, waarin ver
zocht wordt
le. dat tot aanstelling van meer vrou-
weiyke adjunct-inspecteurs en opzichters
van den arbeid worde overgegaan
2e. dat voortaan in de verslagen der
inspectie van den arbeid, óf zelfstandige
rapporten van de adjunct-inspectrices—
desnoods als by lage by het verslag van
de inspecteurs bf berichten omtrent
het doel der werkzaamheid, dat speciaal
aan vrouwen is opgedragen, worden op
genomen.
De Schi6damsche Kamer van Koop
handel en Fabrieken heeft aan den
minister van financiën een adres gericht,
inhoudende het verzoek, om geen gevolg
te geven aan het voornemen tot accyns
verhooging. Tevens werd audiëntie aan
gevraagd om het verzoekschrift nader
mondeling toe te lichten.
Ook de afdeeling Schiedam der „Ned.
Vereen, tot afschaffing van alcoholhou
dende dranken» heeft een adres van in
stemming gezonden aan H. M. de Konin-
dat die twee zouden scheiden zonder
elkander van aangezicht tot aangezicht
te zien.
Toen Mr. Prayse aan den voet van
den heuvel gekomen was, waarop het
kasteel der Kelpdales stond, vertoonden
zich de schaduwen van een dicht bosch
aan zyne linkerzyde een somber
plekje by den vallenden nacht voor
iemand van een zenuwachtig tempera
ment. Maar Mr. Prayse, ofschoon een
zachtzinnig, was echter geen vreesachtig
man, en elk hoekje van het oude land
goed was hem goed bakend en een
deel van zyn eigen huis. De achter
ramen van zyn huis hadden in de verte
het uitzicht op dit park, en eiken
morgen had hy dien weg te gaan door
bet bosch naar het kasteel.
In het hout dat den heuvel bedekte
en zich myien ver over het landschap
scheen uit te strekken, waren er sporen
van verwoesting op te merken, welke
zelfs de duisternis niet kon verbergen.
Op honderden plaatsen waren de boomen
geveld de grond was bedekt met
takken, die van den hoofdstam waren
afgehakten groote stammen lagen als
over het gras verspreid als reuzen, die
een hevigen stryd hadden gevoerd en
gin, betreffende het verzoek van het
hoofdbestuur, om geen wetsontwerp voor
verhoogden accyns voor te stellen.
Op het door het hoofdbestuur van
den „Kon. Ned. Bond van Oud-onder-
cfficieren" aan den minister van oorlog
gezonden request, houdende verzoek, om
door een subsidie in de gelegenheid ge
steld te worden om tegemoet te komen
aan de hoogst bezwarende uitgaven voor
materieel, baanhuur en schyfbediecing
teD dienste der schyfoefeningen by de
verschillende afdeelingen van den Bond,
is door dien minister geantwoord, dat
aan het verzoek niet het gewenschte
gevolg kan worden gegeven.
De minister van oorlog heeft aan de
Tweede Kamer, naar aanleiding der door
hem tydens de beraadslagingen over de
Oorlogsbegrooting voor 1902 in de Tweede
Kamer gedane mondelinge toezegging,
doen toekomen: lo. eene tabel vermelden
de de inkomsten enz. der onderofficieren
van sommige vreemd6 legers en van dat
in Nederland; 2o. eene tabel inhoudend
een vergeiykend overzicht der maatre
gelen, die in de sub lo. vermelde vreemde
legers worden genomen om de vry wil
lige dienstneming daarby te bevorderen.
De langs diplomatieken weg gevraag
de gegevens omtrent de inkomsten der
onderofficieren in Zweden en Denemar
ken zyn nog niet ingekomen doch zullen
eveneens worden overgelegd, indien zy
alsnog mochten worden ontvangen.
Het Boerenhulptonds heeft van den
heer P. W. J.(ansen) te Amsterdam een
gift van f 20,000 ontvangen.
De directie der Nederlandsche Zuid-,
Afrikaansche Spoorweg-Maatschappy heeft
een ronaschryven aan het vroeger bij
de maatschappy in dienst zynd perso
neel gericht, waarin zy te kennen geeft,
dat het, in verband met den tegenwoor-
digen toestand der maatschappy wen-
scheiyk geacht wordt over te gaan tot
de voorbereiding der liquidatie van het
spaar- en ondersteuningsfonds van het
personeel der N. Z. A. 3. M.
Z|j wil daartoe in de eerste plaats
van de deelhebbers vernemen of deze
de polissen, die te hunnen behoeve zyn
gesloten voor een lyfrenteverzekering
ingaande op 60 jarigen leeftyd, wenschen
over te nemen, teneinde zelf voor de
verdere premiebetaling te zorgen. Die
overname kon ingevolge dienstorder 12
van 1896 geschieden tegen betaling van
alle door de maatschappy tot dusver
voldane premiën.
De beslissing, waaromtrent vóór 31
December 1902 bericht moet worden,
zal van geen invloed zyn op een ver
deeling van het fonds, terwyi de vast
stelling van het den betr. persoon even
tueel daaruit toekomende bedrag, geheel
afgescheiden daarvan zal geschieden.
daar onder geworpen waren, door een
macht grooter dan de hunne. Als men
een blik achter zich sloeg, kou men
zelfs te midden der duisternis de groote
openingen in het bosch ontdekken, door
de vernielende hand des houthakkers
gemaakt, en die aan het landschap veel
van haar schoons ontnomen, en op
sommige punten den boschry ken heuvel
in een kale helling herschapen had.
Zelfs Mr. Prayse, een man met weinig
fantasie en geen schoonheidsgevoel, bleef
nu ook te midden dier verwoesting
staan, zooals hy eiken morgen en eiken
avond gedaan had, sedert Sir William
Kelpdale zyn contract met de Schotten
van de Clyde gesloten had, en schudde
telkens zyn hoofd over de verwoesting,
welke zich aan zyn oog vertoonde.
't Is jammer, dat het zoover is
moeten komen de zaken moeten
een erger keer genomen hebben dan ik
vermoed had, om Sir William daartoe
te kunnen brengen," dacht Mr. Prayse
nu, zooals hij reeds zoo dikwyis ge
dacht had, sedert de arbeiders daar
waren aangekomen en begonnen waren
het bekoonyk landschap met hunne
byien te schenden,
Wordt vtroolgd.)
