lATI
'EN
ikero&tsj
.ooker
Viijila
7 November.
jto. 263.
40e jaargang
1902.
Islft 21.
d gevraagd
8
laaimachine
[r 14 dagen berekenden
5 uur. Het onderricht
kosteloos zijn.
Is hiervan apoedig mon.
jrkantjes van een 2-lb.pak of j
r-lb.
è-lb.
jhte aantal witte vierkantjes
zending worden Ingeleverd.
pellijk na FRANCO
bij ons van hot
aantal WITTE
lANTJES
|orzijde van
welke er
n B9V
hieronder
bedrag vóór
J33, zal door
luaker Oats
1" franco
I adres in Nederland
worden.
|U den "Kooker"
venscht te ontvan-
Jet vereischte aantal i
I VIERKANTJES
Ijeen hebt, zendt ons
1 Het bedrag zal U
lijk terugbetaald
|wanneer het juiste j
UTTE VIER-
IS ons franco vóór
I3 wordt ingezonden.
Ivooral Uw adres
I Afdesling S
P<VN CEREa.L COMPANY,
Rotterdam.
twoning, enz., met
|t)e Kamer. Brieven met
pities, letters A. B„ Boek
SEN, St. Jacobstraat,
IKAKDiSNST
pEN sa ftlïïSStSWQ M
Resrwte .- vat 4 50 (afissj
155 Fa» ZtUmerki.- vffl
1145 ma 12 80 115
115 5 10 6 55 6 55 45
r.iar Saimarkt Vlitó"
m op werk Iigaa' S 23
am 12 ?5 1 20 25
16 6 7 7 20 8 85
p HAVENDIENST,
|:va. 6— S 20 7—750
i 40 10— 1020 1040
nat 1 10 1 80 2 2Ï
I 4Ü 4 4 20 5 -5«
10 8 29.
[luievia 8 10 6 80 713
8 20 9 50 10 10 1<
12 10 nm 1 20 li»
lio ï.S0 3 50 410 480
10 7 40 8— 8 80.
[B-SCHELOET
1903.
t) b) en nsa 3 30 c)
15a) 3 55
15 v.ia 1 55 g)
|t 50 b) ma 3 30o)
Inuten na hit vert:«'
8 10
850
laksa», Borselaa efl
laar Breskens, Bof
pgen naar Borseele"
gemaakt,
aangelegd.
11.55 van Neuzea
.at «poorwegflt'b'43
LISSIN
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich by alle Boek
bandelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij den Uitgever
t. VAN SB VELBB Jr., Kleine Merkt, I. 187.
MANT.
AJ)VERTENTIÊN van 1 4 regel* 0.40. Voor eiken rege 1
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend, Groot» letters
en cliché'» naar plaatsruimte.
?s?£«k|Ki dsgelfi®, xitgeiOBdlsré 09 Eojb- ea fee«tttag«n.
Talephoonnununw IO.
ÜNHUMmoDie-AiTerteiti&i op iocï roordccligc voorwanden.
j( Koningin en haar &eraaal in
Mecklenburg - Schwerin.
lien schryft dd. 4 November uit
jjerin aan de „N. R. Ct."
isndag was het de dag van den
liispatioon van de j gers, den heiligen
jertus. Het is in Duitschland gebruik
gorden dat op dezen dag de officieren
11 de cavalerie en van de rijdende
lilkrie wedrennen houden ter eere van
Buibert. De artillerie te Schwerin
de cavalerie-garnizoenen te Ludwigs-
jt en Drabow houden eik jaar zoo'n
ilren. Terwyi de groothertog „van
it uit aan de Hubertus-jacht
u de dragonders aldaar zelf deelnam,
de te Rabensteinfeld vertoevende
ejerlandsche gasten met groothertogin
jrie de Hubertus jacht van de artillerie
Schwerin by. Daze wedren werd in
buurt van Rabensteinfeld op het Ziet
or veld gehouden. De vorstelijke be
akers kwamen in een open rijtuig
Kt vier paarden, met een voorrijder
oorop, derwaarts.
Eerst had er b(j Zietlitz een wedren
paard tueschen de officieren plaats,
iirtij kapitein von Btl.ow de zege
baalde. Tijdens dezen ren nam Konin-
nWilbelmina verscheidene fotografieën,
larty de Prins-gemaal haai ter zijde
and. Onder de heeren en dames heersch-
1 een vrooiljke stemming.
Na den wedren maakten de officieren
ith op voor de Hubertus-jachtparty.
in bizonder goed ruiter onder hen
den vos die gtjaagd moest wor-
tn, voor, wat door een voBsestaart aan
arm werd aangeduid. Deze ging er
snel van door, terwyi hy sriippers
apier achter zich aan strooide die de
(tvolgers tot spoor dienden. Na eenigen
gingen 34 ruiteis op vervolging uit
Doel was om den ruiter met den vosse-
taart te bereiken. De eerste wien dat
jlukt en die den vossestaaart pakt of
vervolgde op den arm tikt, is over
winnaar. Hy mag met een eiketak en
,en vossestaart aan de borst terugkomen,
de andere deelnemers enkel een
eiketak krygeD. Na de jacht kwam men
wsder by Zietlitz samen, waar de leider
tai de jacht de eiketakken uitdeelde.
Dok de vorsteiyke personen, die aan den
achtrtn in hun ryiuig zooveel mogeiyk
badden deelgenomen, namen dit ver,
liersel in ontvangst en deden het aan
5a afscheid te hebben genomen van het
icbtgezeischap begaven zy zich naar
Sakensteinfeld terug.
Het koninklijke paar zal Vrydag den
Itwihertog op Ludwigslust een bezoek
brengen. Zaterdag zullen prins
Hendrik en zyn gemalin naar Dobbin,
landgoed van den Prins, vertrekken
1 zy tot komende week Dinsdag
zullen houden.
U
vrij naar het Engelsch.
Ie Deel.
Onder de Beuken.
EERSTE HOOFDSTUK.
1,)
foor twee uren had men hem op
rolstoel ondet de beukeboomen ge-
Wen, en sedert.. was hy niet meer
,la Plaats veranderd. Het was 's grys
ia'ds lievelingsplekje, waar hy by
Kkaone zomerdagen immer zat, om
te toeven tot by het landschap,
eigen gezelschap moede werd
p vijftig el atstands stond zyn bediende
puntig en een standbeeld gelijk, op
J8t teeken te wachten om zyn meester
buis te ryden evenals zyn gebieder
"d by het oog gericht op het park
Uit welken post?
„De Standaard" behandelt de quaestie
van een verhoogde toelage voor go-
meenten in geldnood uit de Rykskas.
Het blad bespreekt de quaestie zelve
niet en neemt dus onder voorbehoud
van een opmerking de wenscheiykheid
van de toelage uit de Rykskas aan, doch
vraagt dan:
Doch dit daargelaten, uit wat post op
de Ryksmiddelen wil men die hoogere
uitkeering trekker.?
Er is op het budget dit jaar een
tekort van 8 millioen; in elk hoofdstuk
geen cent over.
Voor onze koloniën en overzeesche
bezittingen zal in Oost en West een offer
zyn te brengen.
Den suikeraccyns wil men met acht
millioen doen dalen.
Voor ziekte- en invaliedenverzekeriDg
moed van Rykswege aanmerkeiyk geof
ferd worden. Het technisch onderwys
gaat steeds meer kosten. Voor het lager
onderwys wil men millioenen meer uit
's Ryks kas beschikbaar stellen. De lands
verdediging vraagt aanzieniyke offers.
De woningwet gaat hoopen geld verslin
den.
Ook afgezien van den nood der groote
steden zal er dus, daargeiaten nu
het deficit, een 8 millioen minder in de
kas moeten inkomen en stel 14 mil-
lioen meer uit moeten betaald worden.
Velen, zegt het blad, willen niets weten
van tarief verhooging, doch alleen directe
htffiagea toestaan.
Kiesrecht.
Wy hebben eenige dagen geleden
melding gemaakt van een rede van Ds.
Van Lummel over huismanskiesrecht, en
hebben toen doen uitkomen, hoe „De
Nederlander" zich biyft verzetten tegen
elke uitbreiding van het kiesrecht, waar
voor grondwetsherziening zou noodig
wezen. Eveneens hebben we reeds vroe
ger meegedeeld, hoe ook de „Nieuwe
Rotterdamsohe Courant" de urgentie van
kiesrechtuitbreiding niet inziet. De „Arn
hemscha Courant" noemt nu het samen-
trr ffm van de uitlatingen van die beide
bladen merkwaardig. Het blad zegt ervan
,'t Kau louter toeval zyn, dat de „N.
R. Cc." juist in deze dagen nog eens ten
deze haar standpunt heeft uiteengezet,
maar is de diagnose der „Nederlander
omtrent het optreden van ds. Van Lum
mel juist, dan is de overeenstemming
tusschen de twee Ctnisteiyk-nationale en
conservatief-liberale organen nog des te
merkwaardiger.
Over dit verscbyusel, intusschen, ver
wonderen wy ons niet. Ter wille van de
geleideiyke ontwikkeling onzer sociaal
oeconomische verhoudingen, integendeel
hopen wy dat het eene aankondiging is
van komende gebeuitenissen en de belofte
inhoudt eener zuiverder party groepeering,
waatby niet meer de scheidingslijn ge
trokken wordt volgens „den gemeenen
wortel des geloofa" maar welke naar den
geest onzes tyds tegenover elkaar plaat
sen zal behoudsgezinden en democraten,
zonder ondet scheid van geloof. Ea 't
ïydt geen twyfel of die natuuriyke groe
peering, komt de kiesrechiquestie aan de
orde, zal evenals in 1894 maar zui
verder en duurzamer dan toenmaals,
naar wy hopen geboren wotden."
Naar aanleiding van het artikel van
de „Nederlander" waarop wij zooeven
doelden, zegt „Het Volk":
De „Nederlander" vergeet echter ééa
dingals een christen ond9r alle om
standigheden tegen het „individualistisch"
kiesrecht moet zyn, dan hadden Kuyper
c. s. niet vóór het stelsel-Tak, en Loh-
man c. s. niet vóór artikel 80 der grond
wet en de wet-Van Houten mogen
stemmen.
Deze heeren, anti-revolutionnairen,
hebben over hun eigen kiesrecht-beginsel
moeten heenstappen, om tot een kies
recht te komen, dat aan bezit en wel
stand vastzitwaarom moeten de geloo-
vige arbeiders zóó by dat onuitvoer
bare „beginsel" zweren, dat zy terwillo
daarvan van den stryd voor hun techt
afstand zouden doen
en de boschstreek, zich niet kunnende
begrypen h08 Sir 'William, na zooveel
jaren er op gestaard te hebben, er nog
altyd genoegen in bleef vinden. Sedert
Sir William van zyne laatste ziekte
langzaam hersteld was, had hy zich
aan deze plaats met byzondere voor
liefde gehecht6n hier zat hy dan op
zyn rolstoel, zyne lange vermagerde
beenen door een luipaardshuid gedekt,
de handeu gevouwen, als bad hy, en
liet zyn oog aanhoudend gaan over het
landgoed, dat sedert eeuwen in het bezit
van zyn geslacht geweest was.
Het was een bekooriyk landgoed, ge
zegend door eene eeuwige lente. De
eigenaar er van was een oud knorrig
maD, onder de yzeren wet der verander
tykheid gebogenhy was van een
ranke gestalte, zyne gelaatstrekken waren
scherp gesneden, zyne heldere grauwe
oogen, die ongevoeligheid uitdrukten
schenen hem, dien hy ontmoette, te
doorboren en waren onaangenaam voor
dengene die hem beleedigd had. In
één woord Sir William Kelpdale was
een mensch van geen aangenaam voor
komen zyne bedienden, niet één uit
gezonderd, hielden den blik van den
door een beroerte getroffen grysaard
Heropening van den kiesrechtstrjjd.
In het vervolg van haar artikel weer
spreekt de „Nederlander" het beweren,
dat het algemeen huismanskiesrecht zyn
recht ontleent aan Gods Woord, omdat
dit het huweiyk verordeneert, waarvan
samenleving in gezinnen het gevolg is,
zoodat de hoofden van gezinnen, waaruit
de maatsehappy is opgebouwd, moeten
deelnemen aan het bestuur der gemeen
schap.
Onwederlegbaar is het - zegt het
blad dat het huweiyk leidt tot ge
zinsvorming. Doch wy merken reeds
terstond op, dat het huweiyk by alle
volken, niet enkel iu Israël bestaan
heeftdat polygamie in Isreël niet ver
boden was, en dat de monogamie eerst
langzamerhand in de wetgeving is erkend.
Volgt daaruit niet, dat het algemeen
huismanskiesrecht niet, althans niet
onmiddeliyk op de Schrift kan worden
gegrond Doch dit daargelaten,
waarom volgt uit het opbouwen der
maatsehappy uit gezinnen, dat, naar
Gods wil, nu ook ieder gezinshoofd iemand
moet kunnen kiezen voor de volksver
tegenwoordiging? Wy begrypen dat velen
dit noodig of natuuriyk achten maar
dit bewyst toch niet, dat dit recht zich
grondt op Gods "Yv oord 1
Misschien zou zuik eene door alle
gezinshoofden gekozen vertegenwoordi
ging neg kunnen worden verdedigd,
indien de maatschappij uitsluitend uit
gezinnen bestond, en de overheid uit-
sluitend met de belaDgen der gezinnen
ais zoodanig te maken had.
Maar noch het een, noch het andere
is het geval. De overheid heeft ook en
evenveel te doen met alleenwonenden
zy heeft, b.v. by de handhaving van
het recht, ja byna by al hare bemoeiin-
afgewend, wanneer hun plicht hen in
zyne tegenwoordigheid brachtnimmer
lazen zy er eenige belangstelling in, of
erkenning voor bewezen diensten, wan
neer zyne kleindochter zich niet by
hem bevond. Dan was hy altyd het
ergst. Zij zeiden in bet dorp, 't welk
hy nu niet meer bezocht, dat hy
even trotsch was als immer, en dat een
half dozyn beroerten hem niet zouden
veranderen. Inwendig gevoelde hy al
het drukkende van zyn leed, een paar
malen had een zyner intiemsten dit uit
zyn eigen woorden kunnen opmaken
maar hy was er trotsch op als een
man al datgene te dragen, wat onver
mydelyk was. Sir William was op zyne
manier een philosoof echter van
veel minder allooi dan by wel meende
en hy droeg de bezoekingen, die in
het geslacht der Kelpdales etfeiyk
schenen, met eone bedaardheid, welke
meer waarde zou gehad hebben, zoo ze
ontstaan was uit de zielsrust, welke
berusting lot vrucht heeft, terwyi ze
nu slechts ontsproot uit eene familie
trots, welke zyne kwellingen niet wilde
openbaren aau hen, die in zyn oog tot
een lager soort van wezens behoorden
en hem op Carrisford ondergeschikt
gen jteynaken met belangen die het
gezin als zoodanig niet raken. Omgekeerd
houdt men de overheid liefst buiten het
gezin. Hoe komt men dan tot den sprong:
de maatsehappy komt voort uit het
huweiykdus moeten voor de samen
stelling der volksvertegenwoordiging alle
gezinshoofden kiesrecht hebban
Eveneens ontkent het blad, dat het
huismanskiesrecht zyn techt ontleent
aan de historie
Als iemand ons komt vertellen, dat
de historie ons aanwyst dat het kies
recht niet individueel, ook niet corpo
ratief, maar „naar gezinshoofden" moet
zyn en dat alle gezinshoofden moeten
kiezen, dau vragen wij waar ter wereld
bestaat dan dit kiesrecht? Het bestaat
zóó weinig, dat de voorstellers zeiven
zich haasten ons te verzekeren, dat zy
zich ook zelf maar niet aan die theorie
der gezinshoofden zullen houden, en
biet-gezinshoofden aan gezinshoofden
geiyk willen stellen.
Hebben dan de socialisten eigeniyk
geen geiyk, indien zy, op de vraag van
ds. Van Lummel waarom zy zich niet
by zyn algemeen huismanskiesrecht
aansluiten, eenvaudig en in oprechtheid
antwoordenwaarom sluit gy u niet
liever aan by ons? Want gy wilt pre
cies hetzelfde als wg, behalve dat gy
alle vrouwen, dus ook zy die aan het
hoofd van een gezin staat, uitBluit
doch dat doen wy, meerendeels, ook zelf i
Joodsche partijpolitiek.
In het weekblad „De Joodsche Cou
rant", orgaan van de o.thodoxe Joden,
schryft een inzender het volgeude artikel
onder het opschrift „Jood, Liberaal, Yry-
metselaar"
In Katholieke bladen en brochures
treft men vaak bovenstaand drieman
schap aan om samen te vatten al wat
eeD gevoelig mensch moet bestrijden.
Met verandering van vrymetselaar in
materialist of socialist denkt een groot
deel van het Christenvolk in Nederland
er niet anders over. Wy zuilen trachten
aan te wyzen hoe het komt, dat wy
Joden als „der Dritte im Bunde" of
juister nog als de eerste futgeeren, en
waarom men ons hiermee onrecht aandoet.
Zjn het niet veelal Joden, die onder
liberalen, vrijmetselaars en socialisten het
hoogste woord hebben Waren het niet
veelal Joden, die in den loop onzer staat
kundige geschiedenis al heel weinig res
pect betoonen voor gewetensbezwaren
van orthodox-gelooïigeu van andere rich
ting? Is het dan wonder, dat minder-
ontwikkelden het er voor gingen houden,
dat wat zy Joden zagen doen, ook uit
het Jodendom voortkwam Ea in die
richting voortbouwende dat wy de be
werkers waren van de krenkingen, die
zy ondergingen, de belhamels, zonder
welke de anderen er heelemaal niet toe
zouden gekomen z'Jn
Neen, nietwaar maar de lezers van
dit blad zien wel, waar de fout in steekt.
Wat die „Joden" deden, deden zy niet,
omdat zy Joden waren, maar juist om
dat zy het niet waren, omdat zy het
Jodendom al lang den rug toegekeerd
hadden, en er slechts ia naam nog toe
behooiden.
Want het Jodendom leert ons anderen
zoo te behandelen, als wy zeiven wen»
schen behandeld te worden, en dus met
geen gewetensovertuiging den spot te
dry ven. Gaen Zondagsrust te schenden,
als wy voor ons Sabbathrust verlangen.
Het leert ons vóór alles, om bij de dingen
van hot dageiyksch leven, by het vormen
van oaze meening over de vragen van
dea dag, godsdienst niet als ballast te
beschouwen, maar integendeel ons hierby
door onze zedeiyk-godsdienstige begin
selen te laten leiden. Zoo by staatslotery,
onderwys en vaccinedwang, waarover de
Radactie het óf reeds had, óf nog hebben
zal, zoo in niet mindere mate by ouder-
ïyke macht, vrouwenbeweging, souve-
reiniteitsquaestie en die over hit pri
vaatbezit.
En wanneer hebben boventeloslde
heeren hier rekening mee gehouden?
Gespot hebben zy er mee, en zoo heel
wat kwaad bloed gezet by hen, die mee-
nen zich dat niet eens van hun land-
genooten, laat staan van ons, die zy ten
onrechte als slechts gedeeltelijk zulks
beschouwen, te moeten laten welgevallen.
Wat is hier nu aan te doen Een
voudig, dat er eene Rechterzyde uit de
Joden opsta, die door haar bestaan, hoe
weinig talryk wellicht ook, toone, dat
het ware Jodendom tot heel andere resul
taten leidt dan men zou gelooven, wan
neer men op bovenbedoelden let. Op zulk
eene party moet het driemanschap Jood
iibe aal—vrymetselaar te platter loopen.
Moge hoi, dau het antisemitisme onder
zyne puinhoopen begraven.
De redactie teekent hierby aan, dat
de schryver in het zoeken naar de ooi
zaak van het antisemitisme wel wat
eenzijdig te werk gaat. Er zyn nog andere
oorzaken.
Ook vindt de redactie de dooreenmen-
ging van het antisemitische vraagstuk
met dat van een byzundere Joodsche
partypolitiek niet gelukkig. Wauneer deze
laatste noodig ia, is ze alleen te verde
digen op den grond, dat de geloovige
mensch al zQn levensuitingen op zya
geloof moet baseeren. De redactie meent,
dat er echter vooralsnog van een by
zondere Joodsche partypolitiek geen
sprake behoeft te zyn.
waren.
Het was op dien Augustusnamiddag,
nog twee uur voor het ondergaan der
zon, toen Sir William als uit een ge-
rusten slaap, dien hy met open oogen
genoten had, oatwaakte en een zachtea
gerekten kreet deed hooren, een zucht
als het ware over zyn verbeuzelden tijd,
of de hulpeloosheid, die hem belette
het landschap, waar hy weleer zich
aan zyne studiën overgaf, geheel te
doorloopen. De knecht, die zich op
eenigen afstand bevond, kwam nader.
Hg was eon man, die zyns heeren
manieren geheel kende, een lakei wien
het niet aan doorzicht ontbrak. Hg
bracht de hand aan zyn hoed, toen hy
naderby kwam, en zag den baronet
vragend aandaarop bleef by op eens
staan, toen Sir William zich weder ge-
makkeiyk in zyn stoel liet neerzinken
en met dezelfde uitdrukking van te
voren voor zich staarde.
„Wie heeft u geroepen, Job vroeg
hy eindeiyk, zonder het hoofd tot zya
bediende te keeren.
„Ik dacht
„Ik vraag u niet, wat gy dacht, Job,"
zeide zyn moester op koeien, oage-
voeiigen toon„ik heb reeds meer dan
Werkgevers en arbeiders.
De „Nieuwe Courant" wydt een ar
tikel aan bovenstaand onderwerp, waarin
het blad zyn meening te kennen geeft,
dat, ondanks alle niet te miskennen be
zwaren, die eraan verbonden zijn, het
toekennen van Btukloon etisch zoowel
als economisch het eenig juiste is.
Niet de tyd gedurende welken mon
werkzaam was, maar alleen het resul
taat dat de vereischte arbeid heeft op-
genoeg aan my u eigen gedachten. Hoe
laat is het?"
Sir William had een gouden horloge
in den zak, dat zeer goed den tyd aan
gaf, maar het ontbrak hem aan lust
het te voorschyn te halen. Job trok aan
een koperen ketting onder zya gordel
en bracht een groot zilveren uurwerk
te voorschyn, 't welk hy opende en
m8t een harden tik weder sloot,
„Kwartier over vyven, Sir William."
„Het volk is zeker nog aan het werk
daar ginds was de volgende vraag
van den spreker, in de richting der
plaats wyzende, waar Job zoo lang ge
staan had.
„De houthakkers eindigen om zes
uur, Sir William."
„Wat hebben zy den geheelen dag
een vervaariyk geraas gemaakthoe
bonst my het hoofd van het aanhoudend
geklop hunner helsche byien en het
gekras hunner zagen," mompelde hy,
zyne twee blanke en teedere handen
vrouwenhanden byaa aau het hoofd
brengende en een fluweelen muts ach
terwaarts schuivende. „Naar huis, Job."
{Wordt vervolgd