Vrijda
1 Augustus.
No. 179.
40e Jaargang
1902.
D
Gemeentebestuur.
iuieiMMe SfflüM
VLISSINfiSCHE COUR AAIT.
PrtJs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afeonderfljke nummers 5 cent. Men abonneert zich bQ alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks by den O i t g e y e r
F. VAN »B VKLBE Jr., Kleine Markt, I. 187.
ABVERTEMiËN van 1 4 rebels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie wordt de prys slecht» tweemaal berekend. Groote letters
en cliché'» naar plaatsruimte.
VeneMfai dsgeifke, alsgesaaderd 99 Kon- sn fe^tdagen.
Telephoonnnntnter IÖ.
Abonne5ttej>tS-Adrert«'GtJSn 0? zeer Toordeelige voorwaarden.
en 6 20
j> 6 50
115
>05
i 20o) h)
610b)
leien sa
hoogste
orsselea
Nausea
bp deze
[at. Hon
li
•10II
58
47
2*111
voeren
6 II
6 Sl
18
25
110
150
,6
1 22
Verkrijgbaarstelling paspoorten zeemacht.
De Burgemeestor van Vlissingen
brengt ter kennis van de miliciens
ijer zeemacht, lichting 1897 dezer ge
meente, dat de paspoorten wegens ge-
eindigden militiedieDSttyd door belang
hebbenden ter gemeentesecretarie kunnen
worden afgehaald, dagelijks van des
ïoormiddags 10 tot des namiddags i
ure, uitgezonderd Zon- en feestdagen.
Vilasingen, den 81 Juli 1902.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOÜDEKERKE.
Jaardag Koningin-Moeder.
Het Koninkiyk echtpaar zal morgen
middag half een op het paleis te Soest-
d|]k aankomen, in verband met den
jairdag van H. M. de Koningin-Moeder.
Tot en met Maandag zullen H. M. de
Koningin en Z. K. fl. Prins Hendrik
daar vertoeven en dan weer naar het
paleis Het Loo terugkeeren.
Zaterdagavond geeft H. M. de Koningin-
Moeder een diner op het lustslot, waar
aan H. M. de Koningin en de Prins met
gevolg zullen deelnemen.
Vorder zyn aan dit feestmaal genoo-
digade Grootmeesteres, de dames du
palais, de heeren en dames van het
dienstdoende Huis van H. M. de Koningin-
Moeder en verder van het Hof van H.
M. de Koningin de grootmeesteres, de
öwtotficieren en de chefs der departe-
van de Koninklijke Hothouding.
Twee belangrijks wetten.
Onder dit opschrift schryftde „Prov.
Friesche Crt." 0. m. ook het volgende
Mat ingang van 1 Aug. treden twee
wetten in werking, oie een belangrijken
invloed zullen uitoefenen.
Het zijn de gezondheidswet en de
woniDgwet,
Tot stand gekomen onder hdt vorig
ministerie, is het tegenwoordig minis
terie met de uitvoering belast. Die uit
voering is geen gemakkelijke taak en
kost verbazend veel tyd. Verschillende
besluiten zijn genomen tal van per
ionen benoemd, die met de uitvoering
belast zijn. Dergelijke maatregelen en
benoemingen nemen een groot deel van
den ministerieelen tyd in beslag.
De gezondheidswet vervangt de wet
van 1 Nov. 1865, die het geneeskundig
Kaatstoezicht regelde.
Deze laatste wet heeft niet aaDhare
bedoeling beantwoord. Dikwijls zijn po
gingen aangewend, om tot eene reorga
nisatie te komen, maar te vergeets,
9.)
- Oho, gjj zyt toch ook geen
Prinses gy( trotsch schepselEn
mÏQe hand is een eerlijke hand
baarlijk, als het een aristocratische hand
*as, aan zou het iets anders zün. Dan
zou -
- Ellendeling I zeide Leonie toornig.
Daat my gaan, of ik roep om hulp.
- Zoo hm, het zou weinig baten,
schoon» uame, antwoordde de lakei. Hjj
2-« door den wyn verbit en de
lutengowone schoonheid van het meis
je veiboogde nog zijne opgewondenheid.
- Op het kasteel zitten z|J nog aan
«si - en jjg genaülge neer Hm
118 die kwam I
En weder deed de man een poging
Dsome te naderen, terwijl zij met
totdat onder het vorig ministerie de
gezondheidswet tot stand kwam.
De strekking van de wet is eene or
ganisatie in het leven te roepen, die
oene krachtige deskundige centrale leiding
vormt door 6en college, waarvan de
samenstelling eene grondige beschouwing
der hygiënische vraagstukken waarborgt,
gepaard gaande met de juiste waardeering
van de nieuwe inzichten in de gezond
heidsleer.
Zy tracht dit uit te oefenen door een
centralen gezondheidsraad, door inspec
teurs en door gezondheidscommissiën.
Het toezicht van de overheid strekt
zich wel degeiyk uit tot de openbare
gezondheid. Wordt dit in hst algemeen
door ieder toegegeven, des te moeiiyker
is het in deze materie aan te geven wat
al of niet tot het gebied der overheids
bemoeiing behoort.
Niemand zal tegenspreken, dat voor
zorgen tegen verontreiniging van lucht,
water en bodem een voorwerp van over
heidsbemoeiing uilmaken.
Vooral in onzen tyd waarin denyver-
heid morst en plast, geraas maakt, lucht
en water verontreinigt, stanken, giftige
dampen en zwarten rook verspreidt, die
dikwerf de oorzaak zyn van allerlei
ongemak en gevaar.
De hygiënische wetenschap dient de
middelen aan te wyzen, waardoor de
nyverheid de maatscbappy voor derge-
ïyke gevaren kan vrywaren maaralleen
dAn kan de macht der overheid tot toe
passing van dergeiyke middelen wordan
ingeroepen, indien bewezen wordt, dat
er werkeiyk nadeelige invloeden voor de
gezondheid bestaan.
Op dit terrein liggen vele voetangels
en klemmen maar er komen toestanden
voor, die eischen, dat de overheid han
delend optreedt.
Laat ons eens denken aan de grachten,
die vele steden verpesten.
Op dit terrein valt voor de Overheid
veel te doen en daarby dient ze voor
gelicht te worden door mannen, die
daarvan speciale studie hebben gemaakt.
Het is evenwel noodzakeiyk, dat de ge
zondheidscommissiën, die in verschillende
gemeenten of combinatiën van gemeenten
optieden, niet eenzydig zullen worden
samengesteld daarin moet de bouw
kundige evengoed zyn plaats vinden ais
de geneesheer, de eigenaar van fabrieken
evengoed ais de landbouwer. Waar nu
de gemeentebesturen geroepen worden
om aan den centralen gezondheidsraad
namen op te geven, die in aanmerking
kunnen komen voor de plaatseiyke com
missiën, daar meenen wij tegen een
eenzydige samenstelling dier commissie a
te moeten waarschuwen.
Nog des te meer, omdat de hygiënische
maatregelen ook in aanraking kunnen
komen met de consciëntie. Wy denken
slechts aan de verplichte vaccinatie, aan
de wet op de besmetteiyke zieken enz.
De gezondheidswet kan veel nut doen,
kan vooral onze gemeente-besturen voor
lichten by het nemen van allerlei maat
een stoutmoedige beweging den brutalen
indringer wilde afweren.
Doch op dit oogenblik stond plotse
ling, als uit den grond verrezen, een
sterke en groote mannengestalte aan
Leonia's zyde, een geduchte vuist strekte
zich uit naar den lakei en een diepe,
eigenaardige stem sprak stootend en
Weg ga heen Ik be
scherm ik gy en dreigend
bracht die zonderlinge man zyn vuist
tot voor het gelaat van den lakei. Deze
maakte zoo spoedig mogeiyk rechts
omkeert en liep zoo schielyk weg, dat
het meisje onwillekeurig moest glim
lachen. Toen echter wendde zy zich
tot haren redder.
Ik dank u harteiyk, ik
O, ik gaarne helpen, ha, ha
gy zoo schoon, een engel acht
jammer
Opnieuw werd het meisje door ont
zetting aangegrepen zy zag den man
in het gelaat, dat door het volle maan
licht werd beacüenen. Een blik zeide
naar alles. De nog jonge man met zyne
reusachtige gestalte was een arme on-
noozele aan zyne oogen ontbrak het
heenykstede ziel, het leven...,
regelen in het belang der volksgezond
heid.
Art. i geeft daartoe het middel aan
de hand.
De tweede belangrijke wet ls de woning
wet, die aan de gezondheidswet vastge
koppeld zit.
Statistieke opgaven.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft het volgend schrijven gericht tot
de Commissarissen der Koningin:
„Het is dan directeur van het Centraal
bureau voor de statistiek, aan wien ik
de berichten van de onderscheidene Com
missarissen der Koningin, van sommige
gemeentebesturen of controleurs-verifi
cateurs te dezer zake (volkstelling op
pervlakte der gemeenten) heb toegezon
den, gebleken, dat de verschillen tusschen
de opgaven omtrent de oppervlakte van
verschillende gemeenten en die, voorko
mende in het verslag van den landbouw
voor slechts enkele gemeenten, worden
verklaard op een wyze, voldoende om
te kunnen vaststellen, welke der beide
opgaven de juiste is en in welke schryf-
of rekenfouten ?yn geslopen.
Ten opzichte van de overige geschillen
is geconstateerd, dat deze in hoofdzaak
zyn te wyten aan het In verschillende
mate in rekening brengen van de opper
vlakte der openbare wateren en wegen
in de beide opgaven. Immers ook de
opgaven In het landbouwveralag zyn In
dat opzicht voor de verschillende gemeen
ten niet op gelijksoortige wyze verkregen.
Aan deze toch liggen ten grondslag
de uitkomsten in 1889 gepubliceerd in
de verslagen der hoofdcommissie voor
de herziening van de belastbare opbrengst
der ongebouwde eigendommen. Deze
commissie heeft echter in de meeste ge
vallen geput uit de kadastrale liggers en
heeft zoodoende ook de openbare wateren
en wegen in rekening gebracht, voor
zoover daze toen kadastraal waren ge
nummerd. Uit de meergenoemde byiagen
nu is gebleken, dat in sommige gemeen
ten alle openbare wateren en wegen
ongenummerd waren gebleven, terwyi
deze in andere gedeelteiyk, in nog andere
alle genummerd waren. Daarby hebben
in den loop der jaren, tusschen 1889 en
1899, hermetingen en kadastrale num
meringen van openbare wateren en wegen
plaats gehad, waarmede het landbouw
veralag geen rekening heeft gehouden,
doch die in uwe oorspronkeiyke opgaven
wel in rekening zyn gebracht.
Uit dit alles volgt echter, dat de op
gaven, die de directeur voor de bereke
ning der dichtheid van de bevolking
bezigde, voor een betrekkelijk klein aan
tal gemeenten der totale oppervlakte
daarvan uitdrukten, terwyi voor de ove
rige gemeenten die opgaven van de totale
oppervlakte meer afweken, naarmate er
van de openbare wateren en wegen min
der genummerd was.
Alleen staat het biykens een later door
den directeur gevoerde correspondentie
Leonie was niet bang meer.
Glimlachend zag zy hem aan.
Ik ga naar het slot terug.
Ja en ik medegaan ik, ha,
ha hy boos zyn En kaarsrecht als
een schildwacht liep de man nu dicht
naast het meisje voort, en wendde de
oogen geen seconde van haar af.
Zoo daar de trap ik weg.
En toen Leonie hem vriendeiyk
lachend toeknikte, scheen er een oogen
blik een flauwe uitdrukking van bewust-
zyn op dat breed gelaat te komen. Gy
een engel goed en schoon.
Toen ging hy heen, terwyi Leonie
snel de trap opliep. Tegeiyk hoorde zy,
hoe boven haar een venster met kracht
werd toegeslagen, zoodat de ruiten ram -
melden. Sidderend yide zy nu naar hare
kamer, terwyi zy snel de deur achter
zich afsloot.
Toen Leonie den volgenden morgen
nog voor dat zij naar hare meesteres
ging, een wandeling in het park wilde
doen, en met het doel dezelfde trap af
ging, waarvan zy gisteren avond had
gebruik gemaakt, werd juist toen zy op
de laatste trede stond tegenover haar
een deur van de groote slotzaal geopend.
Leonie bleef staan de heer Yon Ess-
vast, dat voor Limburg in de opgaven
alle openbare wateren en wegen zyn
buiten rekening gelaten.
De veelheid der opvatting nopens het
geen onder de oppervlakte eener gemeente
(respectieveiyk provincie of ryk) moeten
worden verstaan, welke, biykens het
boven medegedeelde, tot dusverre aan de
medegedeelde cyfers heeft ten grondslag
gelegen, maakt het naar het den direc
teur voorkomt, onvermydeiyk, dat voor
alle gemeenten alsnog de oppervlakte op
eenvoudige wyze worde medegedeeld.4
By Kon. besluit i3 aan den heer mr.
W. l'onckens J. Lzn, met ingang van
den dag waarop hy het bestuur aan
zyn opvolger zal overgeven, op zyn ver
zoek een eervol ontslag verleend uit de
betrekking van gouverneur van Suriname,
onder dankbetuiging voor de door hem
in die betrekking bewezen diensten,
Intercommunale gesprekken,
De minister van waterstaat, handel
en nyverheid heeft aan verschillende
Kamers van koophandel en fabrieken en
andere lichamen het volgende scbryven
gezonden
„Naar aanleiding van uw adres waarby
adhaesie wordt betuigd aan het adres der
Vereeniging van handelaren te Groningen
van i Oct. 1901, houdende verzoek om
het daarheen te leiden dat het inter
communaal tarief worde verlaagd in dier
voege, dat het dubbel tarief in de mid
daguren vervalt en derhalve voor een
gewcoa gesprek van 3 minuten een
uniform-tarief van f 0.25 wordt geheven,
heb ik de eer u te berichten, dat door
my eene herziening van het intercom
munaal telephoontarief in overweging is
genomen en daarby in de eerste plaats
de vraag is gesteld, of tot de invoering
van een uniformtarief kan worden over
gegaan, en zoo ja, welk tarief alsdan
zou moeten worden aangenomen.
Hierby is uitgegaan van het beginsel
dat ontvangsten en uitgaven tegen elkaar
behooren op te wegen.
Wordt eenerzyds niet gestreefd naar
het maken van winst uit de telephoon-
exploitatie, anderzyds dient er voor te
worden gewaakt, dat op dezen tak van
dienst geen verlies wordt geleden.
Laatstgenoemd doel is tot dusver niet
bereikt, terwyi desbetreffende berekenin
gen voor zooveel deze konden worden
opgesteld hebben aangetoond, dat door
invoering van een uniformtarief van
f0.25 per gesprek dit doel niet alleen
niet zou worden genaderd, maar veeleer
grootere verliezen op de telefoon-exploi
tatie zouden ontstaan, waardoor eene
gezonde ontwikkeling van de telephonie
in gevaar wordt gebracht.
Hoewel ik niet ongeneigd ben om tot
de invoering van een uniform-tarief
mede te werken, meen ik toch dat daar
van, waarschyniyk ook naar uw oordeel,
behoort te worden afgezien, vermits zy
thans, geiyk uit het opgemerkte volgt,
doiff in jachtcostuum stond voor haar.
Het kwam my zeer gewenscht
voor, juffrouw Aubri, u nog even te
spreken, voor gy naar myne moeder
gaat.
Langzaam trad hy nader, zyne oogen
rustten op haar met een strenge en
trotsche uitdrukking.
Als gy lust hebt ons park te be
zoeken, doe het dan liever by dag. Ik
houd er niet van, dat er scènes voor
vallen, zoo als er gisteren avond een is
afgespeeld. En ik waarschuw u voor
dien idioot gy kent hem niet en
evenmin weet gy iets van de gebeur
tenissen, waaromtrent hy den meoscnen
gewooniyk allerlei sprookjes op den
mouw speldt. Goeden dag juffrouw.
Hy groette trotsch en vluchtig, en
verwaardigde haar nauwelijks meer met
een blik, terwyi zy bleek en diep be-
leedigd, roerloos bleef staan.
Dus had hy haar gadegeslagen. En
hoe uit de hoogte had ny naar behan
deld.
Het bloed steeg haar naar de wangen
en in haar hart voelde zy iets als af
keer opkomen jegens dien hoogmoedigen
edelman
En nu ging zy toch het park in
alleen zou kunnen geschieden door het
aannemen van een tarief, dat hooger
zou zyn dan het thans voor een groot
gedeelte van den dag geldend minimum.
De korpscommandanten van de onbe
reden wapens van het leger zyn gisteren
door den minister van oorlog per draad
gemachtigd, om de miliciens van het
biy vend gedeelte der lichting van 1901,
den len Augustus, in plaats van den
Hen, mat onbepaald verlof huiswaarts
te zenden.
Het N. 0. G.
De 57e alg. verg. van het Nederlandsch
Onderwijzers Genootschap werd gisteren
voortgezet. Zy werd bijgewoond door
den heer J. C. Fabius, inspecteur van
het lager onderwys in de Ie inspectie.
Overeenkomstig praeadvies van het
hoofdbestuur werd verworpen een voor
stel van de afd. Haarlem II, om by da
Regeering aan te dringen om in het
wetsontwerp betreffende de pensioenen
der onderwyzers en hun weduwen en
weezen ook die onderwyzers en onder-
wyzeressen op te nemen verbonden aan
scholen zonder Ryksbydrage. Het hoofd
bestuur m-eit zich voorloopig te moeten
bepalen tot hat verkrygen van pensioen
voor weduwen en weezen van die onder
wyzers werkzaam by het openbaar lager
en by het gesubsidieerd byzonder on
derwys.
Als plaats voor de volgende byeea-
komst werd aangewezen de gemeente
Groningen.
De Vereeniging ter behartiging van de
belangen uer vrouw te Rotterdam heeft
een achryven gericht aan de Ned. Ver
eeniging tot wering van vallende ziekte,
waarin zy mededeelt hdt te betreuren,
dat onder de groote schare bestuurderen
dier vereeniging geen enkele vrouw
voorkomt en het vertrouwen uitspreekt
dat op de eerstvolgende vergadering voor
eenige der nu bestaande vacatures vrou
wen zuilen worden gekozen.
De minister van waterstaat heeft, met
intrekking van het bepaalde by onder
scheidene betrekkingen, met het oog op
wetteiyke voorschriften tot uitvoering der
Boterwet, eenige nadere bepalingen vast-
Lijkvarbranding.
De Vereeniging voor ïykverbranding
heeft een legaat ontvangen van f 60,000,
onder laat van vruchtgebruik.
De jaarvergadering van het Alg. Ned.
Werklieden-verbond „Patrimonium" zal
op Maandag 25 en Dinsdag 26 Augustus
te Zwolle worden gehonden. De eerste
dag is hoofdzakeiyk bestemd tot het
afdoen van huishoudeiyke zaken en niet
openbaar.
zy had immers een ganschen langen
dag in afzondering aan de zyde der
eigenzinnige oude dame door te brengen.
Zy liep de eerste laan in. Het was
zoo indrukwekkend stil daar, zoo een
zaam dat Leonie zich zeer gelukkig
gevoelde.
Doelloos doorkruiste zy het park, tot
zy plotseling voor een hut stond, waar
van de kleine deur half was geopend.
Leonie trad naderby. Hoe kwam deze
nederige hut in dit vorsteiyk park?Maar
zooals zy thans bemerkte was zy hst
park reeds ten einde, en stond zy aan
den ingang van het bosch.
Zou het de woning van een opzichter
zyn Maar daarvoor was zy toen al te
eenvoudig ingericht.
Zacnt naderde Leonie de half geopende
deur, keek naaroinnen en onderdrukte
met moeite een zaohten kreet, tegenover
naar in een hoek stond een armzalige
legerstede, en daarop lag een grysaard
van zeker 80 jaren. En naast den grys
aard, op den grond, zat als een kind
nedergehurkt, de arme idioot en staarde
stompzinnig voor zica uit, tarwyi zyn
bsenige handen met een stukje papiet
speelden.
(Wordt vervolgd.)